• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 炎宵惡明燭,況乃懷舊丘。

    “炎宵惡明燭,況乃懷舊丘。”詩句出處:《毒熱寄簡崔評事十六弟》;是唐朝詩人杜甫的作品。

    大暑運金氣,荊揚不知秋。林下有塌翼,水中無行舟。
    千室但掃地,閉關人事休。老夫轉不樂,旅次兼百憂。
    蝮蛇暮偃蹇,空床難暗投。炎宵惡明燭,況乃懷舊丘。
    開襟仰內弟,執熱露白頭。束帶負芒刺,接居成阻修。
    何當清霜飛,會子臨江樓。載聞大易義,諷興詩傢流。
    蘊藉異時輩,檢身非茍求。皇皇使臣體,信是德業優。
    楚材擇杞梓,漢苑歸驊騮。短章達我心,理為識者籌。

    【註釋】:

    炎:

    (一)①火焰升騰。《尚書·洪范》:“水曰潤下,火曰炎上。”《晉書·後妃傳論》:“火炎水潤,六氣由其調理。”《孔叢子·論勢》:“灶突炎上,棟宇將焚。”(突:煙囪。)②焚燒。《後漢書·章帝紀》:“今時復旱,如炎如焚。”③炎熱。項斯《泛溪》:“溪船泛數裡,便覺少炎輝。”④比喻炙人的權勢。柳宗元《宋清傳》:“吾觀今之交乎人者,炎而附,寒而棄。”⑤炎帝的簡稱。《呂氏春秋·蕩兵》:“兵所自來者久矣,黃、炎故用水火矣。”(黃:指黃帝。)[炎炎]1.灼熱的樣子。《詩經·大雅·雲漢》:“赫赫炎炎,雲我無所。”(赫赫:陽光灼熱強烈的樣子。雲:語氣詞。)2.光線強烈的樣子。《史記·天官書》:“(天狗)所墮及,望之如火光,炎炎沖天。”又為色彩光艷的樣子。江淹《麗色賦》:“色練練而欲奪,光炎炎其若神。”3.權勢煊赫的樣子。《漢書 ·揚雄傳下》:“炎炎者滅,隆隆者絕。” (二)yàn ①火焰;光焰。謝靈運《還舊園作見顏范二中書》:“何意沖飆激,烈火縱炎煙。”②光照。班固《答賓戲》:“其君天下也,炎之如日。”

    宵:

    ①夜晚。陶潛《自祭文》:“翳翳柴門,事我宵晨。”②小。《史記· 三王世傢》:“無邇宵人。”③通“肖”。像;類似。《漢書·刑法志》:“夫人宵天地之䫉。”

    惡:

    (一)①罪過;罪惡;不好的行為。與“善”相對。《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“無惡不懲,無善不顯。”②惡人;壞人。《書·康誥》:“元惡大憝(duì)。”(元:大。憝:惡人。)《荀子·王制》:“無惡不待教而誅。”③醜。與“美”相對。《韓非子·說林上》:“今子美而我惡。”④壞;不好。《論語·裡仁》:“士志於道,而恥惡衣惡食者,未足與議也。”⑤兇狠;兇猛。元好問《雨溪》:“山堂夜半北風惡,一點相思愁殺人。” (二)wù ①討厭;憎恨。《荀子·天論》:“天不為人之惡寒也輟冬。”②恥;慚愧。《孟子·告子上》:“羞惡之心,義也。” (三)wū 代詞。表示疑問。相當於“怎麼”、“怎樣”。《孟子·梁惠王上》:“問曰:‘天下惡乎定?’曰:‘定於一。’”《孟子·盡心上》:“路惡在?”[惡乎]於何處。《論語·裡仁》:“君子去仁,惡乎成名?”《荀子·勸學》:“學惡乎始,惡乎終。”

    明:

    ①明亮;光明。《詩經·鄭風·女曰雞鳴》:“子興視夜,明星有爛。”②照亮。王安石《遊褒禪山記》:“火尚足以明也。”③明顯;明白。《戰國策·齊策一》:“則秦不能害齊,亦已明矣。”④公開。《戰國策·趙策四》:“太後明謂左右。”又顯露。柳宗元《小石潭記》:“明滅可見。”⑤說明;表明。張溥《五人墓碑記》:“亦以明死生之大。”⑥賢明;英明。諸葛亮《前出師表》:“恐托付不效,以傷先帝之明。”⑦聰明;智慧。《老子》:“知人者智,自知者明。”韓愈《師說》:“小學而大遺,吾未見其明也。”(遺:放棄。)⑧視力;眼力。又視力好。《孟子·梁惠王上》:“明足以察秋毫之末。”⑨白天。張煌言《擬古》之二:“晦明本如轂(gǔ),日日相推移。”(晦:黑夜。轂:車輪的中心。)⑩舊指陽世間。顏延之《和謝監靈運一首》:“人神幽明絕。”(幽:指陰間。絕:指時亂不得祭祀。)(11)次(日或年)。彭端淑《為學一首示子侄》:“越明年,貧者自南海還,以告富者。”(南海:指浙江佛教勝地普陀山。)(12)朝代名。朱元璋建於公元1368年,1661年為清王朝所代替。[明堂]古代天子舉行朝會、祭祀、慶賞等大典的地方。古樂府《木蘭詩》:“歸來見天子,天子坐明堂。”[明器]即“冥器”。古代殉葬用的器物。石德玉《曲江池》第二折:“今日有個大人傢出殯,擺設明器,好生齊整。”(大人傢:大戶人傢。)

    況:

    ①比擬;比較。《漢書·高惠高後文功臣表序》:“以往況今,甚可悲傷。”《論衡·論死》:“案火災不能復燃以況之,死人不能復為鬼明矣。”②情形;狀況。高啟《送丁孝廉之錢塘》:“若見故人詢旅況,知君解說不煩書。”③副詞。更加。《國語·晉語一》:“以眾故,不敢愛親,眾況厚之。”《墨子·非攻》:“王況自縱也。”(王:指殷紂王。縱:放縱。)④連詞。何況。《左傳·宣公十二年》:“困獸猶鬥,況國相乎!”杜甫《兵車行》:“況復秦兵耐苦戰,被驅不異犬與雞!”⑤通“貺”。賜;賜予。《漢書·武帝紀》:“遭天地況施,著見景象,屑然如有聞。”(屑:輕微,微小。)《國語·魯語下》:“君以諸侯之故,況使臣以大禮。”

    乃:

    ①第二人稱代詞。你;你的。《漢書·翟義傳》:“今欲發之,乃肯從我乎?”(發:發兵。)陸遊《示兒》:“王師北定中原日,傢祭無忘告乃翁。”(翁:父親。)②是;就是。《資治通鑒·赤壁之戰》:“若事之不濟,此乃天也。”③副詞。1.於是,這才。《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“乃三顧亮於草廬之中。”2.卻;竟。司馬光《訓儉示康》:“古人以儉為美德,今人乃以儉相詬病。”3.隻;僅僅。《呂氏春秋·義賞》:“天下勝者眾矣,而霸者乃五。”④助詞。《尚書·大禹謨》:“乃聖乃神,乃武乃文。”⑤甚至。《資治通鑒·赤壁之戰》:“蒙沖鬥艦乃以千數。”[乃爾]如此。《三國志·蜀書· 呂凱傳》:“臣不意永昌風俗敦直乃爾。”

    懷:

     【懷】《字彙補》敷救切,音副。怒也。(懷)〔古文〕褱《唐韻》戸乖切《集韻》《韻會》乎乖切,音槐。《說文》念思也。從心褱聲。《論語》君子懷德。又歸也。《書·大禹謨》黎民懷之。《註》歸之也。又來也。《詩·齊風》曷又懷止。又《周頌》懷柔百神。《註》懷,來也。又安也。《書·秦誓》邦之榮懷。《詩·王風》懷哉懷哉。又包也。《書·堯典》蕩蕩懷山襄陵。又藏也。《論語》懷其寶,而迷其邦。《禮·曲禮》其有核者,懷其核。又慰也。《詩·檜風》懷之好音。又懷抱,胷臆也。《左傳·成十七年》瓊瑰盈吾懷乎。《論語》然後免於父母之懷。《史記·貨殖傳》淮北郡、汝南

    舊:

    ①陳舊的;過時的。《論語·公冶長》:“舊令尹之政,必以告新令君。”王安石《元日》:“總把新桃換舊符。”《左傳·昭公二十一年》:“宋城舊鄘及桑林之門而守之。”(鄘:同“墉”。城垣。桑林:城門名。)劉兼《重陽感懷》之二:“張儀舊壁蒼苔厚,諸葛荒祠古木寒。”②故交;舊相識。《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“玄素與荊州牧劉表有舊。”③從前的;原來的。諸葛亮《出師表》:“興復漢室,還於舊都。”

    丘:

    ①自然形成的小土山;土堆。《尚書· 禹貢》:“是降丘宅土。”(於是從山丘下到平地定居。)②墳墓。常“丘墓”、“丘隴”連用。《漢書·劉向傳》:“黃帝葬於橋山,堯葬濟陰,丘隴皆小。”③廢墟。《楚辭·九章·哀郢》:“曾不知夏之為丘兮。”④量詞。用土埂分隔成塊的水田,一塊叫一丘。⑤大。《孫子 ·作戰》:“丘牛大車,十去其六。”⑥空。《後漢書·龐參傳》:“故縣丘城,可居者多。”


  • 炎宵恶明烛,况乃怀旧丘。

    “炎宵恶明烛,况乃怀旧丘。”诗句出处:《毒热寄简崔评事十六弟》;是唐朝诗人杜甫的作品。

    大暑运金气,荆扬不知秋。林下有塌翼,水中无行舟。
    千室但扫地,闭关人事休。老夫转不乐,旅次兼百忧。
    蝮蛇暮偃蹇,空床难暗投。炎宵恶明烛,况乃怀旧丘。
    开襟仰内弟,执热露白头。束带负芒刺,接居成阻修。
    何当清霜飞,会子临江楼。载闻大易义,讽兴诗家流。
    蕴藉异时辈,检身非苟求。皇皇使臣体,信是德业优。
    楚材择杞梓,汉苑归骅骝。短章达我心,理为识者筹。

    【注释】:

    炎:

    (一)①火焰升腾。《尚书·洪范》:“水曰润下,火曰炎上。”《晋书·后妃传论》:“火炎水润,六气由其调理。”《孔丛子·论势》:“灶突炎上,栋宇将焚。”(突:烟囱。)②焚烧。《后汉书·章帝纪》:“今时复旱,如炎如焚。”③炎热。项斯《泛溪》:“溪船泛数里,便觉少炎辉。”④比喻炙人的权势。柳宗元《宋清传》:“吾观今之交乎人者,炎而附,寒而弃。”⑤炎帝的简称。《吕氏春秋·荡兵》:“兵所自来者久矣,黄、炎故用水火矣。”(黄:指黄帝。)[炎炎]1.灼热的样子。《诗经·大雅·云汉》:“赫赫炎炎,云我无所。”(赫赫:阳光灼热强烈的样子。云:语气词。)2.光线强烈的样子。《史记·天官书》:“(天狗)所堕及,望之如火光,炎炎冲天。”又为色彩光艳的样子。江淹《丽色赋》:“色练练而欲夺,光炎炎其若神。”3.权势煊赫的样子。《汉书 ·扬雄传下》:“炎炎者灭,隆隆者绝。” (二)yàn ①火焰;光焰。谢灵运《还旧园作见颜范二中书》:“何意冲飙激,烈火纵炎烟。”②光照。班固《答宾戏》:“其君天下也,炎之如日。”

    宵:

    ①夜晚。陶潜《自祭文》:“翳翳柴门,事我宵晨。”②小。《史记· 三王世家》:“无迩宵人。”③通“肖”。像;类似。《汉书·刑法志》:“夫人宵天地之䫉。”

    恶:

    (一)①罪过;罪恶;不好的行为。与“善”相对。《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“无恶不惩,无善不显。”②恶人;坏人。《书·康诰》:“元恶大憝(duì)。”(元:大。憝:恶人。)《荀子·王制》:“无恶不待教而诛。”③丑。与“美”相对。《韩非子·说林上》:“今子美而我恶。”④坏;不好。《论语·里仁》:“士志于道,而耻恶衣恶食者,未足与议也。”⑤凶狠;凶猛。元好问《雨溪》:“山堂夜半北风恶,一点相思愁杀人。” (二)wù ①讨厌;憎恨。《荀子·天论》:“天不为人之恶寒也辍冬。”②耻;惭愧。《孟子·告子上》:“羞恶之心,义也。” (三)wū 代词。表示疑问。相当于“怎么”、“怎样”。《孟子·梁惠王上》:“问曰:‘天下恶乎定?’曰:‘定于一。’”《孟子·尽心上》:“路恶在?”[恶乎]于何处。《论语·里仁》:“君子去仁,恶乎成名?”《荀子·劝学》:“学恶乎始,恶乎终。”

    明:

    ①明亮;光明。《诗经·郑风·女曰鸡鸣》:“子兴视夜,明星有烂。”②照亮。王安石《游褒禅山记》:“火尚足以明也。”③明显;明白。《战国策·齐策一》:“则秦不能害齐,亦已明矣。”④公开。《战国策·赵策四》:“太后明谓左右。”又显露。柳宗元《小石潭记》:“明灭可见。”⑤说明;表明。张溥《五人墓碑记》:“亦以明死生之大。”⑥贤明;英明。诸葛亮《前出师表》:“恐托付不效,以伤先帝之明。”⑦聪明;智慧。《老子》:“知人者智,自知者明。”韩愈《师说》:“小学而大遗,吾未见其明也。”(遗:放弃。)⑧视力;眼力。又视力好。《孟子·梁惠王上》:“明足以察秋毫之末。”⑨白天。张煌言《拟古》之二:“晦明本如毂(gǔ),日日相推移。”(晦:黑夜。毂:车轮的中心。)⑩旧指阳世间。颜延之《和谢监灵运一首》:“人神幽明绝。”(幽:指阴间。绝:指时乱不得祭祀。)(11)次(日或年)。彭端淑《为学一首示子侄》:“越明年,贫者自南海还,以告富者。”(南海:指浙江佛教胜地普陀山。)(12)朝代名。朱元璋建于公元1368年,1661年为清王朝所代替。[明堂]古代天子举行朝会、祭祀、庆赏等大典的地方。古乐府《木兰诗》:“归来见天子,天子坐明堂。”[明器]即“冥器”。古代殉葬用的器物。石德玉《曲江池》第二折:“今日有个大人家出殡,摆设明器,好生齐整。”(大人家:大户人家。)

    况:

    ①比拟;比较。《汉书·高惠高后文功臣表序》:“以往况今,甚可悲伤。”《论衡·论死》:“案火灾不能复燃以况之,死人不能复为鬼明矣。”②情形;状况。高启《送丁孝廉之钱塘》:“若见故人询旅况,知君解说不烦书。”③副词。更加。《国语·晋语一》:“以众故,不敢爱亲,众况厚之。”《墨子·非攻》:“王况自纵也。”(王:指殷纣王。纵:放纵。)④连词。何况。《左传·宣公十二年》:“困兽犹斗,况国相乎!”杜甫《兵车行》:“况复秦兵耐苦战,被驱不异犬与鸡!”⑤通“贶”。赐;赐予。《汉书·武帝纪》:“遭天地况施,著见景象,屑然如有闻。”(屑:轻微,微小。)《国语·鲁语下》:“君以诸侯之故,况使臣以大礼。”

    乃:

    ①第二人称代词。你;你的。《汉书·翟义传》:“今欲发之,乃肯从我乎?”(发:发兵。)陆游《示儿》:“王师北定中原日,家祭无忘告乃翁。”(翁:父亲。)②是;就是。《资治通鉴·赤壁之战》:“若事之不济,此乃天也。”③副词。1.于是,这才。《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“乃三顾亮于草庐之中。”2.却;竟。司马光《训俭示康》:“古人以俭为美德,今人乃以俭相诟病。”3.只;仅仅。《吕氏春秋·义赏》:“天下胜者众矣,而霸者乃五。”④助词。《尚书·大禹谟》:“乃圣乃神,乃武乃文。”⑤甚至。《资治通鉴·赤壁之战》:“蒙冲斗舰乃以千数。”[乃尔]如此。《三国志·蜀书· 吕凯传》:“臣不意永昌风俗敦直乃尔。”

    怀:

     【怀】《字彙補》敷救切,音副。怒也。(懷)〔古文〕褱《唐韻》戸乖切《集韻》《韻會》乎乖切,音槐。《說文》念思也。从心褱聲。《論語》君子懷德。又歸也。《書·大禹謨》黎民懷之。《註》歸之也。又來也。《詩·齊風》曷又懷止。又《周頌》懷柔百神。《註》懷,來也。又安也。《書·秦誓》邦之榮懷。《詩·王風》懷哉懷哉。又包也。《書·堯典》蕩蕩懷山襄陵。又藏也。《論語》懷其寶,而迷其邦。《禮·曲禮》其有核者,懷其核。又慰也。《詩·檜風》懷之好音。又懷抱,胷臆也。《左傳·成十七年》瓊瑰盈吾懷乎。《論語》然後免於父母之懷。《史記·貨殖傳》淮北郡、汝南

    旧:

    ①陈旧的;过时的。《论语·公冶长》:“旧令尹之政,必以告新令君。”王安石《元日》:“总把新桃换旧符。”《左传·昭公二十一年》:“宋城旧鄘及桑林之门而守之。”(鄘:同“墉”。城垣。桑林:城门名。)刘兼《重阳感怀》之二:“张仪旧壁苍苔厚,诸葛荒祠古木寒。”②故交;旧相识。《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“玄素与荆州牧刘表有旧。”③从前的;原来的。诸葛亮《出师表》:“兴复汉室,还于旧都。”

    丘:

    ①自然形成的小土山;土堆。《尚书· 禹贡》:“是降丘宅土。”(于是从山丘下到平地定居。)②坟墓。常“丘墓”、“丘陇”连用。《汉书·刘向传》:“黄帝葬于桥山,尧葬济阴,丘陇皆小。”③废墟。《楚辞·九章·哀郢》:“曾不知夏之为丘兮。”④量词。用土埂分隔成块的水田,一块叫一丘。⑤大。《孙子 ·作战》:“丘牛大车,十去其六。”⑥空。《后汉书·庞参传》:“故县丘城,可居者多。”


  • yan xiao e ming zhu ,kuang nai huai jiu qiu 。

    “yan xiao e ming zhu ,kuang nai huai jiu qiu 。”shi gou chu chu :《du re ji jian cui ping shi shi liu di 》;shi tang chao shi ren du fu de zuo pin 。

    da shu yun jin qi ,jing yang bu zhi qiu 。lin xia you ta yi ,shui zhong mo hang zhou 。
    qian shi dan sao de ,bi guan ren shi xiu 。lao fu zhuai bu le ,lv ci jian bai you 。
    fu she mu yan jian ,kong chuang nan an tou 。yan xiao e ming zhu ,kuang nai huai jiu qiu 。
    kai jin yang nei di ,zhi re lou bai tou 。shu dai fu mang ci ,jie ju cheng zu xiu 。
    he dang qing shuang fei ,hui zi lin jiang lou 。zai wen da yi yi ,feng xing shi jia liu 。
    wen ji yi shi bei ,jian shen fei gou qiu 。huang huang shi chen ti ,xin shi de ye you 。
    chu cai ze qi zi ,han yuan gui hua liu 。duan zhang da wo xin ,li wei shi zhe chou 。

    【zhu shi 】:

    yan :

    (yi )①huo yan sheng teng 。《shang shu ·hong fan 》:“shui yue run xia ,huo yue yan shang 。”《jin shu ·hou fei chuan lun 》:“huo yan shui run ,liu qi you ji diao li 。”《kong cong zi ·lun shi 》:“zao tu yan shang ,dong yu jiang fen 。”(tu :yan cong 。)②fen shao 。《hou han shu ·zhang di ji 》:“jin shi fu han ,ru yan ru fen 。”③yan re 。xiang si 《fan xi 》:“xi chuan fan shu li ,bian jiao shao yan hui 。”④bi yu zhi ren de quan shi 。liu zong yuan 《song qing chuan 》:“wu guan jin zhi jiao hu ren zhe ,yan er fu ,han er qi 。”⑤yan di de jian chen 。《lv shi chun qiu ·dang bing 》:“bing suo zi lai zhe jiu yi ,huang 、yan gu yong shui huo yi 。”(huang :zhi huang di 。)[yan yan ]1.zhuo re de yang zi 。《shi jing ·da ya ·yun han 》:“he he yan yan ,yun wo mo suo 。”(he he :yang guang zhuo re jiang lie de yang zi 。yun :yu qi ci 。)2.guang xian jiang lie de yang zi 。《shi ji ·tian guan shu 》:“(tian gou )suo duo ji ,wang zhi ru huo guang ,yan yan chong tian 。”you wei se cai guang yan de yang zi 。jiang yan 《li se fu 》:“se lian lian er yu duo ,guang yan yan ji re shen 。”3.quan shi xuan he de yang zi 。《han shu ·yang xiong chuan xia 》:“yan yan zhe mie ,long long zhe jue 。” (er )yàn ①huo yan ;guang yan 。xie ling yun 《hai jiu yuan zuo jian yan fan er zhong shu 》:“he yi chong biao ji ,lie huo zong yan yan 。”②guang zhao 。ban gu 《da bin hu 》:“ji jun tian xia ye ,yan zhi ru ri 。”

    xiao :

    ①ye wan 。tao qian 《zi ji wen 》:“yi yi chai men ,shi wo xiao chen 。”②xiao 。《shi ji · san wang shi jia 》:“mo er xiao ren 。”③tong “xiao ”。xiang ;lei shi 。《han shu ·xing fa zhi 》:“fu ren xiao tian de zhi 䫉。”

    e :

    (yi )①zui guo ;zui e ;bu hao de hang wei 。yu “shan ”xiang dui 。《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“mo e bu cheng ,mo shan bu xian 。”②e ren ;huai ren 。《shu ·kang gao 》:“yuan e da dui (duì)。”(yuan :da 。dui :e ren 。)《xun zi ·wang zhi 》:“mo e bu dai jiao er zhu 。”③chou 。yu “mei ”xiang dui 。《han fei zi ·shui lin shang 》:“jin zi mei er wo e 。”④huai ;bu hao 。《lun yu ·li ren 》:“shi zhi yu dao ,er chi e yi e shi zhe ,wei zu yu yi ye 。”⑤xiong hen ;xiong meng 。yuan hao wen 《yu xi 》:“shan tang ye ban bei feng e ,yi dian xiang sai chou sha ren 。” (er )wù ①tao ya ;zeng hen 。《xun zi ·tian lun 》:“tian bu wei ren zhi e han ye chuo dong 。”②chi ;can kui 。《meng zi ·gao zi shang 》:“xiu e zhi xin ,yi ye 。” (san )wū dai ci 。biao shi yi wen 。xiang dang yu “zen me ”、“zen yang ”。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“wen yue :‘tian xia e hu ding ?’yue :‘ding yu yi 。’”《meng zi ·jin xin shang 》:“lu e zai ?”[e hu ]yu he chu 。《lun yu ·li ren 》:“jun zi qu ren ,e hu cheng ming ?”《xun zi ·quan xue 》:“xue e hu shi ,e hu zhong 。”

    ming :

    ①ming liang ;guang ming 。《shi jing ·zheng feng ·nv yue ji ming 》:“zi xing shi ye ,ming xing you lan 。”②zhao liang 。wang an dan 《you bao chan shan ji 》:“huo shang zu yi ming ye 。”③ming xian ;ming bai 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“ze qin bu neng hai ji ,yi yi ming yi 。”④gong kai 。《zhan guo ce ·zhao ce si 》:“tai hou ming wei zuo you 。”you xian lou 。liu zong yuan 《xiao dan tan ji 》:“ming mie ke jian 。”⑤shui ming ;biao ming 。zhang pu 《wu ren mu bei ji 》:“yi yi ming si sheng zhi da 。”⑥xian ming ;ying ming 。zhu ge liang 《qian chu shi biao 》:“kong tuo fu bu xiao ,yi shang xian di zhi ming 。”⑦cong ming ;zhi hui 。《lao zi 》:“zhi ren zhe zhi ,zi zhi zhe ming 。”han yu 《shi shui 》:“xiao xue er da wei ,wu wei jian ji ming ye 。”(wei :fang qi 。)⑧shi li ;yan li 。you shi li hao 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“ming zu yi cha qiu hao zhi mo 。”⑨bai tian 。zhang huang yan 《ni gu 》zhi er :“hui ming ben ru gu (gǔ),ri ri xiang tui yi 。”(hui :hei ye 。gu :che lun de zhong xin 。)⑩jiu zhi yang shi jian 。yan yan zhi 《he xie jian ling yun yi shou 》:“ren shen you ming jue 。”(you :zhi yin jian 。jue :zhi shi luan bu de ji si 。)(11)ci (ri huo nian )。peng duan shu 《wei xue yi shou shi zi zhi 》:“yue ming nian ,pin zhe zi na hai hai ,yi gao fu zhe 。”(na hai :zhi zhe jiang fo jiao sheng de pu tuo shan 。)(12)chao dai ming 。zhu yuan zhang jian yu gong yuan 1368nian ,1661nian wei qing wang chao suo dai ti 。[ming tang ]gu dai tian zi ju hang chao hui 、ji si 、qing shang deng da dian de de fang 。gu le fu 《mu lan shi 》:“gui lai jian tian zi ,tian zi zuo ming tang 。”[ming qi ]ji “ming qi ”。gu dai xun zang yong de qi wu 。dan de yu 《qu jiang chi 》di er she :“jin ri you ge da ren jia chu bin ,bai she ming qi ,hao sheng ji zheng 。”(da ren jia :da hu ren jia 。)

    kuang :

    ①bi ni ;bi jiao 。《han shu ·gao hui gao hou wen gong chen biao xu 》:“yi wang kuang jin ,shen ke bei shang 。”《lun heng ·lun si 》:“an huo zai bu neng fu ran yi kuang zhi ,si ren bu neng fu wei gui ming yi 。”②qing xing ;zhuang kuang 。gao qi 《song ding xiao lian zhi qian tang 》:“re jian gu ren xun lv kuang ,zhi jun jie shui bu fan shu 。”③fu ci 。geng jia 。《guo yu ·jin yu yi 》:“yi zhong gu ,bu gan ai qin ,zhong kuang hou zhi 。”《mo zi ·fei gong 》:“wang kuang zi zong ye 。”(wang :zhi yan zhou wang 。zong :fang zong 。)④lian ci 。he kuang 。《zuo chuan ·xuan gong shi er nian 》:“kun shou you dou ,kuang guo xiang hu !”du fu 《bing che hang 》:“kuang fu qin bing nai ku zhan ,bei qu bu yi quan yu ji !”⑤tong “kuang ”。ci ;ci yu 。《han shu ·wu di ji 》:“zao tian de kuang shi ,zhe jian jing xiang ,xie ran ru you wen 。”(xie :qing wei ,wei xiao 。)《guo yu ·lu yu xia 》:“jun yi zhu hou zhi gu ,kuang shi chen yi da li 。”

    nai :

    ①di er ren chen dai ci 。ni ;ni de 。《han shu ·di yi chuan 》:“jin yu fa zhi ,nai ken cong wo hu ?”(fa :fa bing 。)liu you 《shi er 》:“wang shi bei ding zhong yuan ri ,jia ji mo wang gao nai weng 。”(weng :fu qin 。)②shi ;jiu shi 。《zi zhi tong jian ·chi bi zhi zhan 》:“re shi zhi bu ji ,ci nai tian ye 。”③fu ci 。1.yu shi ,zhe cai 。《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“nai san gu liang yu cao lu zhi zhong 。”2.que ;jing 。si ma guang 《xun jian shi kang 》:“gu ren yi jian wei mei de ,jin ren nai yi jian xiang gou bing 。”3.zhi ;jin jin 。《lv shi chun qiu ·yi shang 》:“tian xia sheng zhe zhong yi ,er ba zhe nai wu 。”④zhu ci 。《shang shu ·da yu mo 》:“nai sheng nai shen ,nai wu nai wen 。”⑤shen zhi 。《zi zhi tong jian ·chi bi zhi zhan 》:“meng chong dou jian nai yi qian shu 。”[nai er ]ru ci 。《san guo zhi ·shu shu · lv kai chuan 》:“chen bu yi yong chang feng su dui zhi nai er 。”

    huai :

     【huai 】《zi 彙補》fu jiu qie ,yin fu 。nu ye 。(懷)〔gu wen 〕huai 《tang 韻》hu guai qie 《ji 韻》《韻會》hu guai qie ,yin huai 。《說wen 》nian sai ye 。cong xin huai 聲。《論語》jun zi 懷de 。you 歸ye 。《書·da yu 謨》li min 懷zhi 。《註》歸zhi ye 。you 來ye 。《詩·齊風》he you 懷zhi 。you 《zhou 頌》懷rou bai shen 。《註》懷,來ye 。you an ye 。《書·qin shi 》bang zhi 榮懷。《詩·wang 風》懷zai 懷zai 。you bao ye 。《書·堯dian 》蕩蕩懷shan xiang ling 。you cang ye 。《論語》懷ji 寶,er mi ji bang 。《禮·qu 禮》ji you he zhe ,懷ji he 。you wei ye 。《詩·檜風》懷zhi hao yin 。you 懷bao ,xiong yi ye 。《zuo 傳·cheng shi qi nian 》瓊gui ying wu 懷hu 。《論語》ran hou mian wu fu mu zhi 懷。《shi 記·貨shi 傳》huai bei jun 、ru na

    jiu :

    ①chen jiu de ;guo shi de 。《lun yu ·gong ye chang 》:“jiu ling yin zhi zheng ,bi yi gao xin ling jun 。”wang an dan 《yuan ri 》:“zong ba xin tao huan jiu fu 。”《zuo chuan ·zhao gong er shi yi nian 》:“song cheng jiu yong ji sang lin zhi men er shou zhi 。”(yong :tong “yong ”。cheng yuan 。sang lin :cheng men ming 。)liu jian 《chong yang gan huai 》zhi er :“zhang yi jiu bi cang tai hou ,zhu ge huang ci gu mu han 。”②gu jiao ;jiu xiang shi 。《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“xuan su yu jing zhou mu liu biao you jiu 。”③cong qian de ;yuan lai de 。zhu ge liang 《chu shi biao 》:“xing fu han shi ,hai yu jiu dou 。”

    qiu :

    ①zi ran xing cheng de xiao tu shan ;tu dui 。《shang shu · yu gong 》:“shi jiang qiu zhai tu 。”(yu shi cong shan qiu xia dao ping de ding ju 。)②fen mu 。chang “qiu mu ”、“qiu long ”lian yong 。《han shu ·liu xiang chuan 》:“huang di zang yu qiao shan ,yao zang ji yin ,qiu long jie xiao 。”③fei xu 。《chu ci ·jiu zhang ·ai ying 》:“ceng bu zhi xia zhi wei qiu xi 。”④liang ci 。yong tu geng fen ge cheng kuai de shui tian ,yi kuai jiao yi qiu 。⑤da 。《sun zi ·zuo zhan 》:“qiu niu da che ,shi qu ji liu 。”⑥kong 。《hou han shu ·pang can chuan 》:“gu xian qiu cheng ,ke ju zhe duo 。”