• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 早通交契密,晚接道流新。

    “早通交契密,晚接道流新。”詩句出處:《寄張十二山人彪三十韻》;是唐朝詩人杜甫的作品。

    獨臥嵩陽客,三違潁水春。艱難隨老母,慘澹向時人。
    謝氏尋山屐,陶公漉酒巾。群兇彌宇宙,此物在風塵。
    歷下辭薑被,關西得孟鄰。早通交契密,晚接道流新。
    靜者心多妙,先生藝絕倫。草書何太苦,詩興不無神。
    曹植休前輩,張芝更後身。數篇吟可老,一字買堪貧。
    將恐曾防寇,深潛托所親。寧聞倚門夕,盡力潔飧晨。
    疏懶為名誤,驅馳喪我真。索居猶寂寞,相遇益悲辛。
    流轉依邊徼,逢迎念席珍。時來故舊少,亂後別離頻。
    世祖修高廟,文公賞從臣。商山猶入楚,源水不離秦。
    存想青龍秘,騎行白鹿馴。耕巖非谷口,結草即河濱。
    肘後符應驗,囊中藥未陳。旅懷殊不愜,良覿渺無因。
    自古皆悲恨,浮生有屈伸。此邦今尚武,何處且依仁。
    鼓角凌天籟,關山信月輪。官場羅鎮磧,賊火近洮岷。
    蕭索論兵地,蒼茫鬥將辰。大軍多處所,馀孽尚紛綸。
    高興知籠鳥,斯文起獲麟。窮秋正搖落,回首望松筠。

    【註釋】:

    通:

    ①通向;通到。陳壽《隆中對》:“西通巴蜀。”《列子·湯問》:“指通豫南,達於漢陰。”②通行;通過。陶淵明《桃花源記》:“初極狹,才通人。”③貫通;沒有阻礙的。周敦頤《愛蓮說》:“中通外直,不蔓不枝。”④順暢;暢通。范仲淹《嶽陽樓記》:“越明年,政通人和,百廢俱興。”⑤疏通。《史記·秦始皇本紀》:“決通川防,夷去險阻。”《北史·宇文愷傳》:“今錄其疑難,為之通釋,皆出證據,以相發明。”(發明:闡明。)⑥流通;交換。薛福成《變法》:“環大地九萬裡之內,罔不通使互市。”(罔:無。)⑦交往;溝通。《左傳 · 桓公七年》:“衛孫桓子來盟,始通。”周密《齊東野語》卷十:“既貴,恥其傢微,陰有所遺,而絕不與通。”⑧四通八達的。《晉書·列女傳》:“恨不得梟(xiāo)汝首於通逵,以塞大恥。”(梟:斬首懸掛。逵:大路。)⑨知曉;通曉。《呂氏春秋·謹聽》:“通乎己之不足,則不與物爭矣。”嵇康《釋私論》:“是故言君子,則以無措為主,以通物為美。”⑩開通;開明。《漢書·孝成趙皇後傳》:“知陛下有賢聖通明之德,仁孝子愛之恩。”(11)傳達;通知。《周禮·天官·內豎》:“內豎掌內外之通令。”(12)全部;整個。曹植《與吳質書》:“時有所慮,至通夜不瞑。”(瞑:同“眠”。)(13)共同的;通常的。《孟子·滕文公上》:“天下之通義也。”司馬光《為龐相公再讓宰相表》:“臣聞量能授職者,人主之通術。”(14)(馬)糞。《後漢書·戴就傳》:“乃臥就覆船下,以馬通熏之。”(15)量詞。1. 用於文書,表示一份。《世說新語·文學》:“無不傳寫,各有一通。”2. 用於擊鼓。相當於“陣”、“遍”。《後漢書·光武帝紀上》:“傳吏疑其偽,乃椎鼓三通。”

    交:

    ①交叉;交錯。《孔子傢語·致思》:“挺刃交兵。”《楚辭· 九歌·國殤》:“旌(jīng)蔽日兮敵若雲,矢交墜兮士爭先。”(旌:旗。矢:箭。)《史記·項羽本紀》:“交戟之衛士欲止不內(nà),樊噲側其盾以撞。”(內:同“納”。)②結交;交往。《論語·學而》:“與朋友交而不信乎?”(信:誠實。)《左傳·昭公二十三年》:“守其交禮。”《史記·廉頗藺相如列傳》:“卒相與歡,為刎頸之交。”(卒:終於。)《法言·修身》:“上交不諂,下交不驕,則可以有為矣。”(有為:有作為。)③交情;友誼。《莊子·山木》:“夫相收之與相棄亦遠矣,且君子之交淡若水,小人之交甘若醴。”《後漢書·崔駰傳》:“交淺而言深者,愚也。”④時間或地區相連接。《左傳·僖公五年》:“其九月、十月之交乎?”⑤交配。《聊齋志異·董生》:“夢與女交。”⑥副詞。1.俱;同時。《左傳·文公十二年》:“(秦軍與晉軍)乃皆出戰,交綏。”(綏:退軍。)2. 互相。《左傳·隱公三年》:“周、鄭交質。王子狐為質於鄭,鄭公子質於周。”(質:人質。)《史記·張儀列傳》:“兩國交爭,其勢不兩立。”《戰國策·趙策三》:“俱據萬乘之國,交有稱王之名。”⑦通“蛟”。《漢書·高帝紀上》:“則見交龍於上。”⑧通“教”。使。岑參《嘆白發》:“白發生偏速,交人不奈何。”

    契:

    (一)①用刀刻。《詩經·大雅·綿》:“爰契我龜。”《呂氏春秋·察今》:“遽契其舟。”②指刻畫、雕鑿的工具。《周禮·春官·菙氏》:“菙氏掌共燋契,以待卜事。”幹寶《晉紀總論》:“如室斯構而去其鑿契。”③指刻在甲骨等上的文字。《周易·系辭下》:“上古結繩而治,後世聖人易之以書契。”④券契;符信。古代券契分為左右兩半,雙方各執其一以為憑信。王羲之《蘭亭集序》:“若合一契。”⑤盟約;要約。《魏書·鹿悆傳》:“契約既固,未旬,琮果降。”⑥符合;切合;投合。梁簡文帝《南郊頌》:“聖人契其道。”陸機《演連珠》之三十六:“鼙鼓疏擊,以節繁弦之契。”⑦指志趣投合的友人。陶潛《桃花源詩》:“願言躡清風,高舉尋吾契。”⑧關鍵;契機。司空圖《連珠》:“聞道三千,誰悟入神之契?”《策對》卷四:“《文選》……熟精選理之契,不根藝術之譏。”⑨領悟;體會。陶潛《癸卯歲十二月中作與從弟敬遠》:“寄意一言外,茲契誰能別?”慧能《壇經·頓漸品》:“弟子在秀大師處學道九年,不得契悟。” (二)qiè 通“挈”。取;持。《荀子·議兵》:“掎契司詐,權謀傾覆,未免盜兵也。”《漢書·毋將隆傳》:“契國威器,共其傢備。”[契闊]1.勞苦。杜甫《自京赴奉先縣詠懷五百字》:“白首甘契闊。”2.久別。《後漢書·獨行傳·范冉》:“行路倉卒,非陳契闊之所。”3.相約。曹操《短歌行》:“契闊談宴,心念舊恩。” (三)xiè ①傳說中堯的臣子,商的始祖。《孟子·滕文公上》:“聖人有憂之,使契為司徒。”②通“楔”。楔子。《齊民要術·種蔥》:“兩耬重耩,竅瓠下之,以批契系腰曳之。”

    密:

    ①細密;周密。《周易·系辭上》:“君不密則失臣,臣不密則失身。”②精致。《北史·崔光傳》:“極宇崇麗,壇築工密。”(極宇:本指房屋的脊和簷,此代稱房屋。)③緊密;稠密。《鹽鐵論·刑德》:“而網密於凝脂。”李中《寄左偃》:“閒留好鳥庭柯密。”(柯:樹枝。)④秘密。《北史·韓鳳傳》:“軍國要密,無不經手。”⑤親密;貼近。《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“(劉備)於是與亮情好日密。”⑥寂靜;靜默。《莊子·達生》:“公密而不應。”

    晚:

    ①日暮;傍晚。《楚辭·九辯》:“白日晼(wǎn)晚其將入兮。”(晼:日落。)《漢書·天文志》:“伏見蚤晚。”②時間靠後。沈括《夢溪筆談·藥議》:“一丘之禾,則後種者晚實。”③接近終瞭,特指老年。杜甫《羌村三首》之二:“晚歲迫偷生,還傢少歡趣。”(偷生:茍且生活。)④後來的。《後漢書·蔡邕傳》:“邕乃自書丹於碑……於是後儒晚學咸取正焉。”(書丹:指用朱筆書寫。取正:用作典范。)

    接:

    ①接觸;交接。屈原《九歌·國殤》:“操吳戈兮被犀甲,車錯轂兮短兵接。”《儀禮·聘禮》:“公揖入,立於中庭,賓立接西塾。”(塾:正堂兩側的房屋。)②連接;相續。《史記· 平準書》:“漢興,接秦之弊。”《資治通鑒·漢獻帝建安十三年》:“操軍方連船艦,首尾相接。”(操:曹操。)③托住;承受。《徐霞客遊記·遊黃山日記》:“坐而下脫,至險絕處,澄源並肩手相接。”(下脫:從上向下滑。澄源:同行遊僧名。)④接住;承住。《禮記·曲禮上》:“由客之左,接下承駙。”⑤繼承。劉勰《文心雕龍·物色》:“古來辭人,異代接武,莫不參(cān)伍相變,因革為功。”(武:步子。參伍:錯雜。因革:因襲變革。)⑥接待。《漢書·韋賢傳》:“故動作接神,必因古聖之經。”⑦結交;交好。《國語·吳語》:“兩君偃兵接好,日中為期。”(偃:收藏;停止。)⑧射中。曹植《白馬篇》:“仰手接飛猱,俯身散馬蹄。”⑨應付。《韓非子·問辯》:“若其無法令而可以接詐、應變、生利、揣事者,上必采其言而責其實。”⑩捆綁。柳宗元《童區寄傳》:“反接,佈囊其。”(11)通“捷”,敏捷。《荀子·大略》:“先事慮事謂之接。”

    道:

    (一)①道路。《史記·陳涉世傢》:“會天大雨,道不通。”②水流通行的途徑。《左傳·昭公十三年》:“秋,晉侯會吳子於良,水道不可,吳子辭,乃還。”(會:約會。良:地名。)③取道。文天祥《指南錄後序》:“道海安、如皋,凡三百裡。”④方法;途徑。《論語·裡仁》:“富與貴,是人之所欲也;不以其道得之,不處也。”⑤技藝。《論語·子張》:“雖小道,必有可觀者焉。”⑥宇宙萬物的本原。《周易·系辭上》:“一陰一陽之謂道。”⑦規律;道理。《荀子·天論》:“循道而不貳,則天不能禍。”(循:遵照。貳:不專一。)⑧政治主張或思想學說。《論語·裡仁》:“吾道一以貫之哉。”⑨好的政治局面。《論語·季氏》:“天下有道,則禮樂征伐自天子出。”⑩道德;道義。徐階《送司封仲芳楊子赴留都》:“古道日淪替,群諛紛追隨。”(淪:淪亡。替:衰落。諛:阿諛,奉承。)(11)道傢。上古思想流派之一。(12)指道術。孫光憲《北夢瑣言》卷十二:“子若學道,即有仙分。”(13)行政區劃名。1. 唐初分天下為十道,開元二十一年增至十五道。2. 清代和民國初年曾在省以下設若幹分守道。(14)說;講述。《鹽鐵論·遵道》:“飾虛言以亂實,道古以害今。”(15)量詞。用於命令、題目等。《新唐書·選舉志》:“進士試詩、賦及時務策五道。”(二)dǎo ①同“導”。1.疏通。《左傳·襄公三十一年》:“大決所犯,傷人必多,吾不克救也。不如小決使道。”(決:河流決口。克:能。)2. 引導。《漢書·張騫傳》:“唯王使人道送我。”②治理。《論語·為政》:“道之以政,齊之以刑,民免而無恥。”(政:政令。齊:整頓。免:免於犯罪。)③介詞。從;由。《漢書·淮南王安傳》:“諸使者道長安來,為妄妖言。”

    流:

    ①水流動。《詩經·衛風·碩人》:“河水洋洋,北流活(guō)活。”(活活:流水聲。)②泛指液體流動。《戰國策·魏策四》:“若士必怒,伏屍二人,流血五步,天下縞素。”(伏屍二人:指殺死國王和自己。縞素:穿白色孝服。)③水流;河流。《荀子·勸學》:“不積小流,無以成江海。”又河流的主幹。屈原《九章·哀郢》:“順風波以從流兮。”④運動不停;移動不定。杜牧《秋夕》:“紅燭秋光冷畫屏,輕羅小扇撲流螢。”⑤漂泊;流亡。劉禹錫《謝分司東都表》:“閭裡獲安,流庸盡復。”(庸:受雇用的人。)《列女傳》:“今水旱連年,民流滿道。”⑥流放;放逐。舊時遣往邊遠地區服役的刑罰。《續資治通鑒·宋高宗建炎四年》:“自今官吏犯贓,雖未加誅戮,若杖脊流配,不可貸也。”《尚書·舜典》:“流共工於幽州。”⑦流傳;散播。《孟子·公孫醜上》:“德之流行,速於置郵而傳命。”⑧變化,演變(多指向不好的方面轉變);放縱。宋濂《答章秀才論詩書》:“陰子堅涉於淺易,何仲言流於瑣碎。”(陰子堅:陰鏗。何仲言:何遜。)⑨流派;派別;品類。劉基《賣柑者言》:“退而思其言,類東方生滑稽之流。”《齊民要術·序》:“花草之流,可以悅目。”[流連]1.耽於遊樂而忘歸。《孟子·梁惠王下》:“流連荒亡,為諸侯憂。”(荒亡:沉迷於田獵酒色,縱欲無度。)2. 依戀不舍。傅亮《為宋公修張良廟教》:“遊九京者,亦流連於隨會。”(九京:即九原,春秋時晉大夫的墓地。隨會:晉大夫。)3. 滯留。《三國志·魏書·劉靖傳》:“封符指期,無流連之吏。”4. 流徙離散。《漢書·師丹傳》:“百姓流連,無所歸心。”5. 哭泣流淚的樣子。《後漢書·翟酺傳》:“言無所及,唯涕泣流連。”

    新:

    ①剛有的或剛經驗到的。《周易·雜卦》:“革,去故也;鼎,取新也。”②沒有用過的。黃滔《陳侍禦新居》:“幕客開新第,詞人遍有詩。”③指新的人或事物。韓愈《送窮文》:“攜朋挈儔,去故就新。”(攜:帶著。儔:伴侶。)④更新;使變新。《尚書·胤征》:“舊染污俗,咸與維新。”⑤指剛結婚時的(人或物)。⑥副詞。相當於“剛”、“剛才”。《荀子·不茍》:“新浴者振其衣,新沐者彈其冠。”


  • 早通交契密,晚接道流新。

    “早通交契密,晚接道流新。”诗句出处:《寄张十二山人彪三十韵》;是唐朝诗人杜甫的作品。

    独卧嵩阳客,三违颍水春。艰难随老母,惨澹向时人。
    谢氏寻山屐,陶公漉酒巾。群凶弥宇宙,此物在风尘。
    历下辞姜被,关西得孟邻。早通交契密,晚接道流新。
    静者心多妙,先生艺绝伦。草书何太苦,诗兴不无神。
    曹植休前辈,张芝更后身。数篇吟可老,一字买堪贫。
    将恐曾防寇,深潜托所亲。宁闻倚门夕,尽力洁飧晨。
    疏懒为名误,驱驰丧我真。索居犹寂寞,相遇益悲辛。
    流转依边徼,逢迎念席珍。时来故旧少,乱后别离频。
    世祖修高庙,文公赏从臣。商山犹入楚,源水不离秦。
    存想青龙秘,骑行白鹿驯。耕岩非谷口,结草即河滨。
    肘后符应验,囊中药未陈。旅怀殊不惬,良觌渺无因。
    自古皆悲恨,浮生有屈伸。此邦今尚武,何处且依仁。
    鼓角凌天籁,关山信月轮。官场罗镇碛,贼火近洮岷。
    萧索论兵地,苍茫斗将辰。大军多处所,馀孽尚纷纶。
    高兴知笼鸟,斯文起获麟。穷秋正摇落,回首望松筠。

    【注释】:

    通:

    ①通向;通到。陈寿《隆中对》:“西通巴蜀。”《列子·汤问》:“指通豫南,达于汉阴。”②通行;通过。陶渊明《桃花源记》:“初极狭,才通人。”③贯通;没有阻碍的。周敦颐《爱莲说》:“中通外直,不蔓不枝。”④顺畅;畅通。范仲淹《岳阳楼记》:“越明年,政通人和,百废俱兴。”⑤疏通。《史记·秦始皇本纪》:“决通川防,夷去险阻。”《北史·宇文恺传》:“今录其疑难,为之通释,皆出证据,以相发明。”(发明:阐明。)⑥流通;交换。薛福成《变法》:“环大地九万里之内,罔不通使互市。”(罔:无。)⑦交往;沟通。《左传 · 桓公七年》:“卫孙桓子来盟,始通。”周密《齐东野语》卷十:“既贵,耻其家微,阴有所遗,而绝不与通。”⑧四通八达的。《晋书·列女传》:“恨不得枭(xiāo)汝首于通逵,以塞大耻。”(枭:斩首悬挂。逵:大路。)⑨知晓;通晓。《吕氏春秋·谨听》:“通乎己之不足,则不与物争矣。”嵇康《释私论》:“是故言君子,则以无措为主,以通物为美。”⑩开通;开明。《汉书·孝成赵皇后传》:“知陛下有贤圣通明之德,仁孝子爱之恩。”(11)传达;通知。《周礼·天官·内竖》:“内竖掌内外之通令。”(12)全部;整个。曹植《与吴质书》:“时有所虑,至通夜不瞑。”(瞑:同“眠”。)(13)共同的;通常的。《孟子·滕文公上》:“天下之通义也。”司马光《为庞相公再让宰相表》:“臣闻量能授职者,人主之通术。”(14)(马)粪。《后汉书·戴就传》:“乃卧就覆船下,以马通熏之。”(15)量词。1. 用于文书,表示一份。《世说新语·文学》:“无不传写,各有一通。”2. 用于击鼓。相当于“阵”、“遍”。《后汉书·光武帝纪上》:“传吏疑其伪,乃椎鼓三通。”

    交:

    ①交叉;交错。《孔子家语·致思》:“挺刃交兵。”《楚辞· 九歌·国殇》:“旌(jīng)蔽日兮敌若云,矢交坠兮士争先。”(旌:旗。矢:箭。)《史记·项羽本纪》:“交戟之卫士欲止不内(nà),樊哙侧其盾以撞。”(内:同“纳”。)②结交;交往。《论语·学而》:“与朋友交而不信乎?”(信:诚实。)《左传·昭公二十三年》:“守其交礼。”《史记·廉颇蔺相如列传》:“卒相与欢,为刎颈之交。”(卒:终于。)《法言·修身》:“上交不谄,下交不骄,则可以有为矣。”(有为:有作为。)③交情;友谊。《庄子·山木》:“夫相收之与相弃亦远矣,且君子之交淡若水,小人之交甘若醴。”《后汉书·崔骃传》:“交浅而言深者,愚也。”④时间或地区相连接。《左传·僖公五年》:“其九月、十月之交乎?”⑤交配。《聊斋志异·董生》:“梦与女交。”⑥副词。1.俱;同时。《左传·文公十二年》:“(秦军与晋军)乃皆出战,交绥。”(绥:退军。)2. 互相。《左传·隐公三年》:“周、郑交质。王子狐为质于郑,郑公子质于周。”(质:人质。)《史记·张仪列传》:“两国交争,其势不两立。”《战国策·赵策三》:“俱据万乘之国,交有称王之名。”⑦通“蛟”。《汉书·高帝纪上》:“则见交龙于上。”⑧通“教”。使。岑参《叹白发》:“白发生偏速,交人不奈何。”

    契:

    (一)①用刀刻。《诗经·大雅·绵》:“爰契我龟。”《吕氏春秋·察今》:“遽契其舟。”②指刻画、雕凿的工具。《周礼·春官·菙氏》:“菙氏掌共燋契,以待卜事。”干宝《晋纪总论》:“如室斯构而去其凿契。”③指刻在甲骨等上的文字。《周易·系辞下》:“上古结绳而治,后世圣人易之以书契。”④券契;符信。古代券契分为左右两半,双方各执其一以为凭信。王羲之《兰亭集序》:“若合一契。”⑤盟约;要约。《魏书·鹿悆传》:“契约既固,未旬,琮果降。”⑥符合;切合;投合。梁简文帝《南郊颂》:“圣人契其道。”陆机《演连珠》之三十六:“鼙鼓疏击,以节繁弦之契。”⑦指志趣投合的友人。陶潜《桃花源诗》:“愿言蹑清风,高举寻吾契。”⑧关键;契机。司空图《连珠》:“闻道三千,谁悟入神之契?”《策对》卷四:“《文选》……熟精选理之契,不根艺术之讥。”⑨领悟;体会。陶潜《癸卯岁十二月中作与从弟敬远》:“寄意一言外,兹契谁能别?”慧能《坛经·顿渐品》:“弟子在秀大师处学道九年,不得契悟。” (二)qiè 通“挈”。取;持。《荀子·议兵》:“掎契司诈,权谋倾覆,未免盗兵也。”《汉书·毋将隆传》:“契国威器,共其家备。”[契阔]1.劳苦。杜甫《自京赴奉先县咏怀五百字》:“白首甘契阔。”2.久别。《后汉书·独行传·范冉》:“行路仓卒,非陈契阔之所。”3.相约。曹操《短歌行》:“契阔谈宴,心念旧恩。” (三)xiè ①传说中尧的臣子,商的始祖。《孟子·滕文公上》:“圣人有忧之,使契为司徒。”②通“楔”。楔子。《齐民要术·种葱》:“两耧重耩,窍瓠下之,以批契系腰曳之。”

    密:

    ①细密;周密。《周易·系辞上》:“君不密则失臣,臣不密则失身。”②精致。《北史·崔光传》:“极宇崇丽,坛筑工密。”(极宇:本指房屋的脊和檐,此代称房屋。)③紧密;稠密。《盐铁论·刑德》:“而网密于凝脂。”李中《寄左偃》:“閒留好鸟庭柯密。”(柯:树枝。)④秘密。《北史·韩凤传》:“军国要密,无不经手。”⑤亲密;贴近。《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“(刘备)于是与亮情好日密。”⑥寂静;静默。《庄子·达生》:“公密而不应。”

    晚:

    ①日暮;傍晚。《楚辞·九辩》:“白日晼(wǎn)晚其将入兮。”(晼:日落。)《汉书·天文志》:“伏见蚤晚。”②时间靠后。沈括《梦溪笔谈·药议》:“一丘之禾,则后种者晚实。”③接近终了,特指老年。杜甫《羌村三首》之二:“晚岁迫偷生,还家少欢趣。”(偷生:苟且生活。)④后来的。《后汉书·蔡邕传》:“邕乃自书丹于碑……于是后儒晚学咸取正焉。”(书丹:指用朱笔书写。取正:用作典范。)

    接:

    ①接触;交接。屈原《九歌·国殇》:“操吴戈兮被犀甲,车错毂兮短兵接。”《仪礼·聘礼》:“公揖入,立于中庭,宾立接西塾。”(塾:正堂两侧的房屋。)②连接;相续。《史记· 平准书》:“汉兴,接秦之弊。”《资治通鉴·汉献帝建安十三年》:“操军方连船舰,首尾相接。”(操:曹操。)③托住;承受。《徐霞客游记·游黄山日记》:“坐而下脱,至险绝处,澄源并肩手相接。”(下脱:从上向下滑。澄源:同行游僧名。)④接住;承住。《礼记·曲礼上》:“由客之左,接下承驸。”⑤继承。刘勰《文心雕龙·物色》:“古来辞人,异代接武,莫不参(cān)伍相变,因革为功。”(武:步子。参伍:错杂。因革:因袭变革。)⑥接待。《汉书·韦贤传》:“故动作接神,必因古圣之经。”⑦结交;交好。《国语·吴语》:“两君偃兵接好,日中为期。”(偃:收藏;停止。)⑧射中。曹植《白马篇》:“仰手接飞猱,俯身散马蹄。”⑨应付。《韩非子·问辩》:“若其无法令而可以接诈、应变、生利、揣事者,上必采其言而责其实。”⑩捆绑。柳宗元《童区寄传》:“反接,布囊其。”(11)通“捷”,敏捷。《荀子·大略》:“先事虑事谓之接。”

    道:

    (一)①道路。《史记·陈涉世家》:“会天大雨,道不通。”②水流通行的途径。《左传·昭公十三年》:“秋,晋侯会吴子于良,水道不可,吴子辞,乃还。”(会:约会。良:地名。)③取道。文天祥《指南录后序》:“道海安、如皋,凡三百里。”④方法;途径。《论语·里仁》:“富与贵,是人之所欲也;不以其道得之,不处也。”⑤技艺。《论语·子张》:“虽小道,必有可观者焉。”⑥宇宙万物的本原。《周易·系辞上》:“一阴一阳之谓道。”⑦规律;道理。《荀子·天论》:“循道而不贰,则天不能祸。”(循:遵照。贰:不专一。)⑧政治主张或思想学说。《论语·里仁》:“吾道一以贯之哉。”⑨好的政治局面。《论语·季氏》:“天下有道,则礼乐征伐自天子出。”⑩道德;道义。徐阶《送司封仲芳杨子赴留都》:“古道日沦替,群谀纷追随。”(沦:沦亡。替:衰落。谀:阿谀,奉承。)(11)道家。上古思想流派之一。(12)指道术。孙光宪《北梦琐言》卷十二:“子若学道,即有仙分。”(13)行政区划名。1. 唐初分天下为十道,开元二十一年增至十五道。2. 清代和民国初年曾在省以下设若干分守道。(14)说;讲述。《盐铁论·遵道》:“饰虚言以乱实,道古以害今。”(15)量词。用于命令、题目等。《新唐书·选举志》:“进士试诗、赋及时务策五道。”(二)dǎo ①同“導”。1.疏通。《左传·襄公三十一年》:“大决所犯,伤人必多,吾不克救也。不如小决使道。”(决:河流决口。克:能。)2. 引导。《汉书·张骞传》:“唯王使人道送我。”②治理。《论语·为政》:“道之以政,齐之以刑,民免而无耻。”(政:政令。齐:整顿。免:免于犯罪。)③介词。从;由。《汉书·淮南王安传》:“诸使者道长安来,为妄妖言。”

    流:

    ①水流动。《诗经·卫风·硕人》:“河水洋洋,北流活(guō)活。”(活活:流水声。)②泛指液体流动。《战国策·魏策四》:“若士必怒,伏尸二人,流血五步,天下缟素。”(伏尸二人:指杀死国王和自己。缟素:穿白色孝服。)③水流;河流。《荀子·劝学》:“不积小流,无以成江海。”又河流的主干。屈原《九章·哀郢》:“顺风波以从流兮。”④运动不停;移动不定。杜牧《秋夕》:“红烛秋光冷画屏,轻罗小扇扑流萤。”⑤漂泊;流亡。刘禹锡《谢分司东都表》:“闾里获安,流庸尽复。”(庸:受雇用的人。)《列女传》:“今水旱连年,民流满道。”⑥流放;放逐。旧时遣往边远地区服役的刑罚。《续资治通鉴·宋高宗建炎四年》:“自今官吏犯赃,虽未加诛戮,若杖脊流配,不可贷也。”《尚书·舜典》:“流共工于幽州。”⑦流传;散播。《孟子·公孙丑上》:“德之流行,速于置邮而传命。”⑧变化,演变(多指向不好的方面转变);放纵。宋濂《答章秀才论诗书》:“阴子坚涉于浅易,何仲言流于琐碎。”(阴子坚:阴铿。何仲言:何逊。)⑨流派;派别;品类。刘基《卖柑者言》:“退而思其言,类东方生滑稽之流。”《齐民要术·序》:“花草之流,可以悦目。”[流连]1.耽于游乐而忘归。《孟子·梁惠王下》:“流连荒亡,为诸侯忧。”(荒亡:沉迷于田猎酒色,纵欲无度。)2. 依恋不舍。傅亮《为宋公修张良庙教》:“游九京者,亦流连于随会。”(九京:即九原,春秋时晋大夫的墓地。随会:晋大夫。)3. 滞留。《三国志·魏书·刘靖传》:“封符指期,无流连之吏。”4. 流徙离散。《汉书·师丹传》:“百姓流连,无所归心。”5. 哭泣流泪的样子。《后汉书·翟酺传》:“言无所及,唯涕泣流连。”

    新:

    ①刚有的或刚经验到的。《周易·杂卦》:“革,去故也;鼎,取新也。”②没有用过的。黄滔《陈侍御新居》:“幕客开新第,词人遍有诗。”③指新的人或事物。韩愈《送穷文》:“携朋挈俦,去故就新。”(携:带着。俦:伴侣。)④更新;使变新。《尚书·胤征》:“旧染污俗,咸与维新。”⑤指刚结婚时的(人或物)。⑥副词。相当于“刚”、“刚才”。《荀子·不苟》:“新浴者振其衣,新沐者弹其冠。”


  • zao tong jiao qi mi ,wan jie dao liu xin 。

    “zao tong jiao qi mi ,wan jie dao liu xin 。”shi gou chu chu :《ji zhang shi er shan ren biao san shi yun 》;shi tang chao shi ren du fu de zuo pin 。

    du wo song yang ke ,san wei ying shui chun 。jian nan sui lao mu ,can dan xiang shi ren 。
    xie shi xun shan ji ,tao gong lu jiu jin 。qun xiong mi yu zhou ,ci wu zai feng chen 。
    li xia ci jiang bei ,guan xi de meng lin 。zao tong jiao qi mi ,wan jie dao liu xin 。
    jing zhe xin duo miao ,xian sheng yi jue lun 。cao shu he tai ku ,shi xing bu mo shen 。
    cao zhi xiu qian bei ,zhang zhi geng hou shen 。shu pian yin ke lao ,yi zi mai kan pin 。
    jiang kong ceng fang kou ,shen qian tuo suo qin 。ning wen yi men xi ,jin li jie sun chen 。
    shu lan wei ming wu ,qu chi sang wo zhen 。suo ju you ji mo ,xiang yu yi bei xin 。
    liu zhuai yi bian jiao ,feng ying nian xi zhen 。shi lai gu jiu shao ,luan hou bie li pin 。
    shi zu xiu gao miao ,wen gong shang cong chen 。shang shan you ru chu ,yuan shui bu li qin 。
    cun xiang qing long bi ,ji hang bai lu xun 。geng yan fei gu kou ,jie cao ji he bin 。
    zhou hou fu ying yan ,nang zhong yao wei chen 。lv huai shu bu qie ,liang di miao mo yin 。
    zi gu jie bei hen ,fu sheng you qu shen 。ci bang jin shang wu ,he chu ju yi ren 。
    gu jiao ling tian lai ,guan shan xin yue lun 。guan chang luo zhen qi ,zei huo jin tao min 。
    xiao suo lun bing de ,cang mang dou jiang chen 。da jun duo chu suo ,yu nie shang fen guan 。
    gao xing zhi long diao ,si wen qi huo lin 。qiong qiu zheng yao la ,hui shou wang song jun 。

    【zhu shi 】:

    tong :

    ①tong xiang ;tong dao 。chen shou 《long zhong dui 》:“xi tong ba shu 。”《lie zi ·shang wen 》:“zhi tong yu na ,da yu han yin 。”②tong hang ;tong guo 。tao yuan ming 《tao hua yuan ji 》:“chu ji xia ,cai tong ren 。”③guan tong ;mei you zu ai de 。zhou dui yi 《ai lian shui 》:“zhong tong wai zhi ,bu man bu zhi 。”④shun chang ;chang tong 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“yue ming nian ,zheng tong ren he ,bai fei ju xing 。”⑤shu tong 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“jue tong chuan fang ,yi qu xian zu 。”《bei shi ·yu wen kai chuan 》:“jin lu ji yi nan ,wei zhi tong shi ,jie chu zheng ju ,yi xiang fa ming 。”(fa ming :chan ming 。)⑥liu tong ;jiao huan 。xue fu cheng 《bian fa 》:“huan da de jiu mo li zhi nei ,wang bu tong shi hu shi 。”(wang :mo 。)⑦jiao wang ;gou tong 。《zuo chuan · huan gong qi nian 》:“wei sun huan zi lai meng ,shi tong 。”zhou mi 《ji dong ye yu 》juan shi :“ji gui ,chi ji jia wei ,yin you suo wei ,er jue bu yu tong 。”⑧si tong ba da de 。《jin shu ·lie nv chuan 》:“hen bu de xiao (xiāo)ru shou yu tong kui ,yi sai da chi 。”(xiao :zhan shou xuan gua 。kui :da lu 。)⑨zhi xiao ;tong xiao 。《lv shi chun qiu ·jin ting 》:“tong hu ji zhi bu zu ,ze bu yu wu zheng yi 。”ji kang 《shi si lun 》:“shi gu yan jun zi ,ze yi mo cuo wei zhu ,yi tong wu wei mei 。”⑩kai tong ;kai ming 。《han shu ·xiao cheng zhao huang hou chuan 》:“zhi bi xia you xian sheng tong ming zhi de ,ren xiao zi ai zhi en 。”(11)chuan da ;tong zhi 。《zhou li ·tian guan ·nei shu 》:“nei shu zhang nei wai zhi tong ling 。”(12)quan bu ;zheng ge 。cao zhi 《yu wu zhi shu 》:“shi you suo lv ,zhi tong ye bu ming 。”(ming :tong “mian ”。)(13)gong tong de ;tong chang de 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“tian xia zhi tong yi ye 。”si ma guang 《wei pang xiang gong zai rang zai xiang biao 》:“chen wen liang neng shou zhi zhe ,ren zhu zhi tong shu 。”(14)(ma )fen 。《hou han shu ·dai jiu chuan 》:“nai wo jiu fu chuan xia ,yi ma tong xun zhi 。”(15)liang ci 。1. yong yu wen shu ,biao shi yi fen 。《shi shui xin yu ·wen xue 》:“mo bu chuan xie ,ge you yi tong 。”2. yong yu ji gu 。xiang dang yu “zhen ”、“bian ”。《hou han shu ·guang wu di ji shang 》:“chuan li yi ji wei ,nai chui gu san tong 。”

    jiao :

    ①jiao cha ;jiao cuo 。《kong zi jia yu ·zhi sai 》:“ting ren jiao bing 。”《chu ci · jiu ge ·guo shang 》:“jing (jīng)bi ri xi di re yun ,shi jiao zhui xi shi zheng xian 。”(jing :qi 。shi :jian 。)《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“jiao ji zhi wei shi yu zhi bu nei (nà),fan kuai ce ji dun yi zhuang 。”(nei :tong “na ”。)②jie jiao ;jiao wang 。《lun yu ·xue er 》:“yu peng you jiao er bu xin hu ?”(xin :cheng shi 。)《zuo chuan ·zhao gong er shi san nian 》:“shou ji jiao li 。”《shi ji ·lian po lin xiang ru lie chuan 》:“cu xiang yu huan ,wei wen geng zhi jiao 。”(cu :zhong yu 。)《fa yan ·xiu shen 》:“shang jiao bu chan ,xia jiao bu jiao ,ze ke yi you wei yi 。”(you wei :you zuo wei 。)③jiao qing ;you yi 。《zhuang zi ·shan mu 》:“fu xiang shou zhi yu xiang qi yi yuan yi ,ju jun zi zhi jiao dan re shui ,xiao ren zhi jiao gan re li 。”《hou han shu ·cui yin chuan 》:“jiao jian er yan shen zhe ,yu ye 。”④shi jian huo de ou xiang lian jie 。《zuo chuan ·xi gong wu nian 》:“ji jiu yue 、shi yue zhi jiao hu ?”⑤jiao pei 。《liao zhai zhi yi ·dong sheng 》:“meng yu nv jiao 。”⑥fu ci 。1.ju ;tong shi 。《zuo chuan ·wen gong shi er nian 》:“(qin jun yu jin jun )nai jie chu zhan ,jiao sui 。”(sui :tui jun 。)2. hu xiang 。《zuo chuan ·yin gong san nian 》:“zhou 、zheng jiao zhi 。wang zi hu wei zhi yu zheng ,zheng gong zi zhi yu zhou 。”(zhi :ren zhi 。)《shi ji ·zhang yi lie chuan 》:“liang guo jiao zheng ,ji shi bu liang li 。”《zhan guo ce ·zhao ce san 》:“ju ju mo cheng zhi guo ,jiao you chen wang zhi ming 。”⑦tong “jiao ”。《han shu ·gao di ji shang 》:“ze jian jiao long yu shang 。”⑧tong “jiao ”。shi 。cen can 《tan bai fa 》:“bai fa sheng pian su ,jiao ren bu nai he 。”

    qi :

    (yi )①yong dao ke 。《shi jing ·da ya ·mian 》:“yuan qi wo gui 。”《lv shi chun qiu ·cha jin 》:“ju qi ji zhou 。”②zhi ke hua 、diao zao de gong ju 。《zhou li ·chun guan ·chui shi 》:“chui shi zhang gong jiao qi ,yi dai bo shi 。”gan bao 《jin ji zong lun 》:“ru shi si gou er qu ji zao qi 。”③zhi ke zai jia gu deng shang de wen zi 。《zhou yi ·ji ci xia 》:“shang gu jie sheng er zhi ,hou shi sheng ren yi zhi yi shu qi 。”④quan qi ;fu xin 。gu dai quan qi fen wei zuo you liang ban ,shuang fang ge zhi ji yi yi wei ping xin 。wang xi zhi 《lan ting ji xu 》:“re ge yi qi 。”⑤meng yao ;yao yao 。《wei shu ·lu shu chuan 》:“qi yao ji gu ,wei xun ,cong guo jiang 。”⑥fu ge ;qie ge ;tou ge 。liang jian wen di 《na jiao song 》:“sheng ren qi ji dao 。”liu ji 《yan lian zhu 》zhi san shi liu :“pi gu shu ji ,yi jie fan xian zhi qi 。”⑦zhi zhi qu tou ge de you ren 。tao qian 《tao hua yuan shi 》:“yuan yan nie qing feng ,gao ju xun wu qi 。”⑧guan jian ;qi ji 。si kong tu 《lian zhu 》:“wen dao san qian ,shei wu ru shen zhi qi ?”《ce dui 》juan si :“《wen shua 》……shou jing shua li zhi qi ,bu gen yi shu zhi ji 。”⑨ling wu ;ti hui 。tao qian 《gui mao sui shi er yue zhong zuo yu cong di jing yuan 》:“ji yi yi yan wai ,ci qi shei neng bie ?”hui neng 《tan jing ·du jian pin 》:“di zi zai xiu da shi chu xue dao jiu nian ,bu de qi wu 。” (er )qiè tong “qie ”。qu ;chi 。《xun zi ·yi bing 》:“ji qi si zha ,quan mou qing fu ,wei mian dao bing ye 。”《han shu ·wu jiang long chuan 》:“qi guo wei qi ,gong ji jia bei 。”[qi kuo ]1.lao ku 。du fu 《zi jing fu feng xian xian yong huai wu bai zi 》:“bai shou gan qi kuo 。”2.jiu bie 。《hou han shu ·du hang chuan ·fan ran 》:“hang lu cang cu ,fei chen qi kuo zhi suo 。”3.xiang yao 。cao cao 《duan ge hang 》:“qi kuo tan yan ,xin nian jiu en 。” (san )xiè ①chuan shui zhong yao de chen zi ,shang de shi zu 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“sheng ren you you zhi ,shi qi wei si tu 。”②tong “xie ”。xie zi 。《ji min yao shu ·chong cong 》:“liang lou chong jiang ,qiao hu xia zhi ,yi pi qi ji yao ye zhi 。”

    mi :

    ①xi mi ;zhou mi 。《zhou yi ·ji ci shang 》:“jun bu mi ze shi chen ,chen bu mi ze shi shen 。”②jing zhi 。《bei shi ·cui guang chuan 》:“ji yu chong li ,tan zhu gong mi 。”(ji yu :ben zhi fang wu de ji he yan ,ci dai chen fang wu 。)③jin mi ;chou mi 。《yan tie lun ·xing de 》:“er wang mi yu ning zhi 。”li zhong 《ji zuo yan 》:“閒liu hao diao ting ke mi 。”(ke :shu zhi 。)④bi mi 。《bei shi ·han feng chuan 》:“jun guo yao mi ,mo bu jing shou 。”⑤qin mi ;tie jin 。《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“(liu bei )yu shi yu liang qing hao ri mi 。”⑥ji jing ;jing mo 。《zhuang zi ·da sheng 》:“gong mi er bu ying 。”

    wan :

    ①ri mu ;bang wan 。《chu ci ·jiu bian 》:“bai ri wan (wǎn)wan ji jiang ru xi 。”(wan :ri la 。)《han shu ·tian wen zhi 》:“fu jian zao wan 。”②shi jian kao hou 。shen gua 《meng xi bi tan ·yao yi 》:“yi qiu zhi he ,ze hou chong zhe wan shi 。”③jie jin zhong le ,te zhi lao nian 。du fu 《qiang cun san shou 》zhi er :“wan sui pai tou sheng ,hai jia shao huan qu 。”(tou sheng :gou ju sheng huo 。)④hou lai de 。《hou han shu ·cai yong chuan 》:“yong nai zi shu dan yu bei ……yu shi hou ru wan xue xian qu zheng yan 。”(shu dan :zhi yong zhu bi shu xie 。qu zheng :yong zuo dian fan 。)

    jie :

    ①jie chu ;jiao jie 。qu yuan 《jiu ge ·guo shang 》:“cao wu ge xi bei xi jia ,che cuo gu xi duan bing jie 。”《yi li ·pin li 》:“gong yi ru ,li yu zhong ting ,bin li jie xi shu 。”(shu :zheng tang liang ce de fang wu 。)②lian jie ;xiang xu 。《shi ji · ping zhun shu 》:“han xing ,jie qin zhi bi 。”《zi zhi tong jian ·han suo di jian an shi san nian 》:“cao jun fang lian chuan jian ,shou wei xiang jie 。”(cao :cao cao 。)③tuo zhu ;cheng shou 。《xu xia ke you ji ·you huang shan ri ji 》:“zuo er xia tuo ,zhi xian jue chu ,cheng yuan bing jian shou xiang jie 。”(xia tuo :cong shang xiang xia hua 。cheng yuan :tong hang you seng ming 。)④jie zhu ;cheng zhu 。《li ji ·qu li shang 》:“you ke zhi zuo ,jie xia cheng fu 。”⑤ji cheng 。liu xie 《wen xin diao long ·wu se 》:“gu lai ci ren ,yi dai jie wu ,mo bu can (cān)wu xiang bian ,yin ge wei gong 。”(wu :bu zi 。can wu :cuo za 。yin ge :yin xi bian ge 。)⑥jie dai 。《han shu ·wei xian chuan 》:“gu dong zuo jie shen ,bi yin gu sheng zhi jing 。”⑦jie jiao ;jiao hao 。《guo yu ·wu yu 》:“liang jun yan bing jie hao ,ri zhong wei ji 。”(yan :shou cang ;ting zhi 。)⑧she zhong 。cao zhi 《bai ma pian 》:“yang shou jie fei nao ,fu shen san ma ti 。”⑨ying fu 。《han fei zi ·wen bian 》:“re ji mo fa ling er ke yi jie zha 、ying bian 、sheng li 、chuai shi zhe ,shang bi cai ji yan er ze ji shi 。”⑩kun bang 。liu zong yuan 《tong ou ji chuan 》:“fan jie ,bu nang ji 。”(11)tong “jie ”,min jie 。《xun zi ·da lve 》:“xian shi lv shi wei zhi jie 。”

    dao :

    (yi )①dao lu 。《shi ji ·chen she shi jia 》:“hui tian da yu ,dao bu tong 。”②shui liu tong hang de tu jing 。《zuo chuan ·zhao gong shi san nian 》:“qiu ,jin hou hui wu zi yu liang ,shui dao bu ke ,wu zi ci ,nai hai 。”(hui :yao hui 。liang :de ming 。)③qu dao 。wen tian xiang 《zhi na lu hou xu 》:“dao hai an 、ru gao ,fan san bai li 。”④fang fa ;tu jing 。《lun yu ·li ren 》:“fu yu gui ,shi ren zhi suo yu ye ;bu yi ji dao de zhi ,bu chu ye 。”⑤ji yi 。《lun yu ·zi zhang 》:“sui xiao dao ,bi you ke guan zhe yan 。”⑥yu zhou mo wu de ben yuan 。《zhou yi ·ji ci shang 》:“yi yin yi yang zhi wei dao 。”⑦gui lv ;dao li 。《xun zi ·tian lun 》:“xun dao er bu er ,ze tian bu neng huo 。”(xun :zun zhao 。er :bu zhuan yi 。)⑧zheng zhi zhu zhang huo sai xiang xue shui 。《lun yu ·li ren 》:“wu dao yi yi guan zhi zai 。”⑨hao de zheng zhi ju mian 。《lun yu ·ji shi 》:“tian xia you dao ,ze li le zheng fa zi tian zi chu 。”⑩dao de ;dao yi 。xu jie 《song si feng zhong fang yang zi fu liu dou 》:“gu dao ri lun ti ,qun yu fen zhui sui 。”(lun :lun wang 。ti :cui la 。yu :a yu ,feng cheng 。)(11)dao jia 。shang gu sai xiang liu pa zhi yi 。(12)zhi dao shu 。sun guang xian 《bei meng suo yan 》juan shi er :“zi re xue dao ,ji you xian fen 。”(13)hang zheng ou hua ming 。1. tang chu fen tian xia wei shi dao ,kai yuan er shi yi nian zeng zhi shi wu dao 。2. qing dai he min guo chu nian ceng zai sheng yi xia she re gan fen shou dao 。(14)shui ;jiang shu 。《yan tie lun ·zun dao 》:“shi xu yan yi luan shi ,dao gu yi hai jin 。”(15)liang ci 。yong yu ming ling 、ti mu deng 。《xin tang shu ·shua ju zhi 》:“jin shi shi shi 、fu ji shi wu ce wu dao 。”(er )dǎo ①tong “導”。1.shu tong 。《zuo chuan ·xiang gong san shi yi nian 》:“da jue suo fan ,shang ren bi duo ,wu bu ke jiu ye 。bu ru xiao jue shi dao 。”(jue :he liu jue kou 。ke :neng 。)2. yin dao 。《han shu ·zhang jian chuan 》:“wei wang shi ren dao song wo 。”②zhi li 。《lun yu ·wei zheng 》:“dao zhi yi zheng ,ji zhi yi xing ,min mian er mo chi 。”(zheng :zheng ling 。ji :zheng du 。mian :mian yu fan zui 。)③jie ci 。cong ;you 。《han shu ·huai na wang an chuan 》:“zhu shi zhe dao chang an lai ,wei wang yao yan 。”

    liu :

    ①shui liu dong 。《shi jing ·wei feng ·shuo ren 》:“he shui xiang xiang ,bei liu huo (guō)huo 。”(huo huo :liu shui sheng 。)②fan zhi ye ti liu dong 。《zhan guo ce ·wei ce si 》:“re shi bi nu ,fu shi er ren ,liu xie wu bu ,tian xia gao su 。”(fu shi er ren :zhi sha si guo wang he zi ji 。gao su :chuan bai se xiao fu 。)③shui liu ;he liu 。《xun zi ·quan xue 》:“bu ji xiao liu ,mo yi cheng jiang hai 。”you he liu de zhu gan 。qu yuan 《jiu zhang ·ai ying 》:“shun feng bo yi cong liu xi 。”④yun dong bu ting ;yi dong bu ding 。du mu 《qiu xi 》:“gong zhu qiu guang leng hua bing ,qing luo xiao shan pu liu ying 。”⑤piao bo ;liu wang 。liu yu xi 《xie fen si dong dou biao 》:“lv li huo an ,liu yong jin fu 。”(yong :shou gu yong de ren 。)《lie nv chuan 》:“jin shui han lian nian ,min liu man dao 。”⑥liu fang ;fang zhu 。jiu shi qian wang bian yuan de ou fu yi de xing fa 。《xu zi zhi tong jian ·song gao zong jian yan si nian 》:“zi jin guan li fan zang ,sui wei jia zhu lu ,re zhang ji liu pei ,bu ke dai ye 。”《shang shu ·shun dian 》:“liu gong gong yu you zhou 。”⑦liu chuan ;san bo 。《meng zi ·gong sun chou shang 》:“de zhi liu hang ,su yu zhi you er chuan ming 。”⑧bian hua ,yan bian (duo zhi xiang bu hao de fang mian zhuai bian );fang zong 。song lian 《da zhang xiu cai lun shi shu 》:“yin zi jian she yu jian yi ,he zhong yan liu yu suo sui 。”(yin zi jian :yin keng 。he zhong yan :he xun 。)⑨liu pa ;pa bie ;pin lei 。liu ji 《mai gan zhe yan 》:“tui er sai ji yan ,lei dong fang sheng hua ji zhi liu 。”《ji min yao shu ·xu 》:“hua cao zhi liu ,ke yi yue mu 。”[liu lian ]1.dan yu you le er wang gui 。《meng zi ·liang hui wang xia 》:“liu lian huang wang ,wei zhu hou you 。”(huang wang :chen mi yu tian lie jiu se ,zong yu mo du 。)2. yi lian bu she 。fu liang 《wei song gong xiu zhang liang miao jiao 》:“you jiu jing zhe ,yi liu lian yu sui hui 。”(jiu jing :ji jiu yuan ,chun qiu shi jin da fu de mu de 。sui hui :jin da fu 。)3. zhi liu 。《san guo zhi ·wei shu ·liu jing chuan 》:“feng fu zhi ji ,mo liu lian zhi li 。”4. liu xi li san 。《han shu ·shi dan chuan 》:“bai xing liu lian ,mo suo gui xin 。”5. ku qi liu lei de yang zi 。《hou han shu ·di pu chuan 》:“yan mo suo ji ,wei ti qi liu lian 。”

    xin :

    ①gang you de huo gang jing yan dao de 。《zhou yi ·za gua 》:“ge ,qu gu ye ;ding ,qu xin ye 。”②mei you yong guo de 。huang tao 《chen shi yu xin ju 》:“mu ke kai xin di ,ci ren bian you shi 。”③zhi xin de ren huo shi wu 。han yu 《song qiong wen 》:“xie peng qie chou ,qu gu jiu xin 。”(xie :dai zhao 。chou :ban lv 。)④geng xin ;shi bian xin 。《shang shu ·yin zheng 》:“jiu ran wu su ,xian yu wei xin 。”⑤zhi gang jie hun shi de (ren huo wu )。⑥fu ci 。xiang dang yu “gang ”、“gang cai ”。《xun zi ·bu gou 》:“xin yu zhe zhen ji yi ,xin mu zhe dan ji guan 。”