- 繁体
- 简体
- 拼音
-
茲理庶可廣,拳拳期勿替。
“茲理庶可廣,拳拳期勿替。”詩句出處:《解憂》;是唐朝詩人杜甫的作品。
呀坑瞥眼過,飛櫓本無蒂。得失瞬息間,致遠宜恐泥。
百慮視安危,分明曩賢計。茲理庶可廣,拳拳期勿替。
【註釋】:
茲:
(一)①草木滋盛。《詩經·邶風·泉水》:“我思肥泉,茲之永嘆。”(肥泉:古水名。)②年。《國語·魯語上》:“今茲海其有災乎? 夫廣川之鳥獸,恒知避其災也。”(恒:經常。)《呂氏春秋·任地》:“今茲美禾,來茲美麥。”③今;現在。洪仁玕《資政新篇》:“茲謹將所見聞者條陳於後。”(條陳:分條陳述。)④代詞。表示指示。1. 此;這裡。李白《送友人》:“揮手自茲去,蕭蕭班馬鳴。”(蕭蕭:馬鳴聲。班馬:離群的馬。)《論語·子罕》:“文王既設,文不在茲乎?”2.這樣。《國語·楚語上》:“餘恐德之不類,茲故不言。”⑤副詞。益;更加。《墨子·尚同上》:“其人茲眾,其所謂義者亦茲眾。”⑥語氣詞。相當於“吧”;“呀”。《尚書·立政》:“周公曰:‘嗚呼! 休茲!’”(休:美。) (二)cí[龜(qiū)茲]見“龜”。理:
①雕琢;加工玉石。《韓非子·和氏》:“使玉人理其璞而得寶焉。”②治理;整治。《漢書·食貨志》:“理民之道,地著為本。”③整理;修整。古樂府《木蘭詩》:“阿姊聞妹來,當戶理紅妝。”歸子慕《壬寅正月西村築室成》:“農人理耰(yōu)鋤,念此歲供早。”(耰:弄碎土塊平整土地的農具。)④練習;溫習。王維《洛陽女兒行》:“戲罷曾無理曲時,妝成隻是薰香坐。”⑤紋理;條理。劉禹錫《砥石賦》:“圭形石質,蒼色膩理。”⑥規律;道理。《荀子· 解蔽》:“以可以知人之性,求可以知物之理。”《莊子·養生主》:“依乎天理。”⑦古代的法官。《禮記·月令》:“命理瞻傷,察創,視折。”《左傳·昭公十四年》:“叔魚攝理。”⑧申辯,辯白。《抱樸子·譏惑》:“雖見恥笑,餘亦不理也。”⑨順。賈誼《新書·胎教》:“正其本而萬物理。”⑩使者。《左傳·昭公十三年》:“行理之命,無月不至。”庶:
①眾多;多。《論語·子路》:“既庶矣,又何加焉?”②百姓。《左傳·昭公三十二年》:“三後之姓,於今為庶。”③古代以正妻所生長子以外的子女為庶,後以妾所生的子女為庶。與“嫡”相對。《左傳·文公十八年》:“殺嫡立庶。”④宗族中的支族。潘嶽《楊荊州誄》:“昭穆繁昌,枝庶分流。”(昭穆:指宗族。)⑤差不多;可以。《史記·五帝本紀》:“爾其庶矣!”(爾:你。)⑥希冀;期望。《後漢書·馮衍傳下》:“惟吾志之所庶兮,固與俗其不同。”(俗:世俗。)⑦副詞。1.表示希望。《詩經·大雅·生民》:“庶無罪悔。”2. 表示可能。《左傳 · 哀公六年》: “是以求長(zhǎng)君,庶亦能容群臣乎!”[庶幾]1.差不多;可以。《孟子·莊暴見孟子》:“王之好樂甚,則齊其庶幾乎。”2.表示希望與可能。《孟子·公孫醜下》:“王庶幾改之。”《漢書 ·李尋傳》:“唯有賢友強輔,庶幾可以保身命,全子孫,安國傢。”(輔:輔佐。)可:
(一)①同意。《左傳·隱公三年》:“公曰:不可。”②正確。《史記·范雎蔡澤列傳》:“使以臣之言為可,願行而利其道;以臣之言為不可,久留臣無為也。”(使:如果。)③值得。白居易《賣炭翁》:“可憐身上衣正單,心憂炭賤願天寒。”④能夠;可以。《論語·公冶長》:“朽木不可雕也。”《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“庶曰:‘此人可就見,不可屈致也。’”⑤著實。《史記·田單列傳》:“吾懼燕(yān)人掘吾城外塚墓,僇(lù)先人,可為寒心。”(僇:通“戮”。殺。此指戮屍。)⑥適合;適宜。張翰《杖賦》:“方圓適意,洪細可乎。”李漁《笠翁一傢言·笠翁偶集·種植部》:“芙蕖則不然:自荷錢出水之日,便為點綴綠波;及其莖葉既生,則又日高日上……此皆言其可目者也。”⑦痊愈。董解元《西廂記諸宮調》卷三:“瘦得渾如削,百般醫療終難可。”(渾:簡直。)⑧當著,對著。周邦彥《南柯子》:“曉來階下按新聲,恰有一方明月可中庭。”(按:擊,奏。一方:一塊。)⑨副詞。1.表示估計,相當於“大約”。王維《洛陽女兒行》:“洛陽女兒對門居,才可容顏十五餘。”2. 表示轉折,相當於“卻”。李白《相逢行》:“相見情已深,未語可知心。”3. 表示反詰,相當於“豈”“哪”。《史記·項羽本紀》:“騅不逝兮可奈何!”方幹《山中言志》:“潛夫自有孤雲侶,可要王侯知姓名?”(潛夫:隱居的人。) (二)kè [可汗(hán)]亦作“可罕”。古代北方一些少數民族君主的稱號。古樂府《木蘭詩》:“昨夜見軍帖,可汗大點兵。”(軍帖:軍中文告。)廣:
(一)①大;廣大;宏大。《管子·小問》:“吾欲行廣仁大義,以利天下。”《呂氏春秋·異用》:“故國廣巨,兵強富,未必安也。”②寬;寬闊。《詩經 · 衛風 · 河廣》:“誰謂河廣,一葦杭之。”(杭:通“航”。)《墨子·備城門》:“長八尺,廣七尺。”③多;眾多。《顏氏傢訓 ·勉學》:“世人不問愚智,皆欲識人之多,見事之廣。”④擴大;推廣。《後漢書·西羌傳》:“武帝征伐四夷,開地廣境,北卻匈奴,西逐諸羌。”《史記·秦本紀》:“秦繆公廣地益國。”(益:增添。)⑤寬心;安慰。蘇軾《和歸田園居六首》之二:“好語時見廣。”(見:指對自己。)《史記·屈原賈生列傳》:“自以為壽不得長,傷悼之,乃為賦以自廣。”⑥廣泛地;多方面地。陸賈《新語·思務》:“是以君子廣思而博聽。”[廣(舊讀guàng)袤(mào)]東西的長度為廣,南北的長度為袤。張衡《西京賦》:“考廣袤。”(考:核查。) (二)guàng ①〈名〉橫長;東西間距離。亦泛指面積。《戰國策·秦策二》:“從某至某,廣從(縱)六裡。”②春秋時楚國軍制,兵車十五輛為廣。《左傳·宣公十二年》:“楚子為乘,廣三十乘,分為左右。”(楚子:楚王。) (三)kuàng ①通“壙”。墳墓。《孔子傢語·困誓》:“自望其廣,則睪如也。”②通“曠”。空缺;荒廢。《呂氏春秋·不廣》:“時不可必成,其人事則不廣。”獷(獷) guǎng ①兇猛;強悍。《新唐書·西域傳下》:“(有獸)大如狗,獷惡而力。”②兇悍;蠻橫。劉希夷《謁漢世祖廟》:“獷獸血塗地,巨人聲沸天。”《後漢書·段颎傳》:“虛欲修文戢戈,招降獷敵。”③粗野。《後漢書·祭肜傳》:“臨守偏海,政移獷俗。”拳:
①手。《呂氏春秋·贊能》:“魯君許諾,乃使吏鞹(kuò)其拳。”(鞹:用皮革捆縛。)②拳頭。《後漢書·皇甫嵩傳》:“雖僮兒,可使奮拳以致力。”③鳥獸的趾爪。梅堯臣《普凈佛閣孤鶻》:“寺僧不敢施彈射,忽有蒼鶻張毒拳。”④手握拳。《漢書·鉤弋倢伃傳》:“女兩手皆拳。”⑤屈曲。《莊子·人間世》:“仰而視其細枝,則拳曲而不可以為棟梁。”⑥力氣;勇力。《詩經·小雅·巧言》:“無拳無勇。”[拳拳]1. 誠摯,忠謹的樣子。司馬遷《報任安書》:“拳拳之心,終不能自列。”(列:陳列。)2.眷愛貌。劉向《列女傳·魏芒慈母》:“拳拳若親。”期:
(一)①約會。《詩經·鄘風·桑中》:“期我乎桑中。”又約定。《谷梁傳·隱公八年》:“不期而會曰遇。”②預定的時日;期限。《史記 · 陳涉世傢》:“失期,法皆斬。”③限量;限度。《詩經·小雅·南山有臺》:“樂隻君子,萬壽無期。”(隻:語氣詞。)④期望;要求。《韓非子·五蠹》:“不期修古,不法常可。”⑤必;必定。《左傳·哀公十六年》:“期死,非勇也。” (二)jī 同“朞”。一周年、一整月或一晝夜。《左傳·襄公九年》:“行之期年,國乃有節。”(節:節餘。)勿:
①無;沒有。與“有”相對。《墨子·兼愛下》:“貴賢罰暴,勿有親戚兄弟之所阿。”②副詞。不;不要。《韓非子·十過》:“韓康子欲勿與,段規諫曰:‘不可不與也。’”③表禁止。《論語·顏淵》:“非禮勿視,非禮勿聽。”④助詞。用於句首,無意義。《左傳·僖公十五年》:“史蘇是占,勿從何益。”[勿勿]1.勤勉的樣子。《大戴禮記·曾子立事》:“君子守此終身勿勿也。”2. 急速;匆忙。杜牧《遣興》:“浮生長勿勿,兒小且嗚嗚。”替:
①廢棄。《說文》:“替,廢。”《書·康誥》:“往哉,封! 勿替敬典!”②衰敗;衰弱。諸葛亮《答法正書》:“君臣之道,漸以陵替。”③替代。封演《封氏聞見記·推讓》:“準例,替人五月五日以前到者得職田。”古樂府《木蘭詩》:“願為市鞍馬,從此替爺征。”④屜;抽屜。《南史·殷淑儀傳》:“遂為通替棺,欲見,輒引替睹屍。” -
兹理庶可广,拳拳期勿替。
“兹理庶可广,拳拳期勿替。”诗句出处:《解忧》;是唐朝诗人杜甫的作品。
呀坑瞥眼过,飞橹本无蒂。得失瞬息间,致远宜恐泥。
百虑视安危,分明曩贤计。兹理庶可广,拳拳期勿替。
【注释】:
兹:
(一)①草木滋盛。《诗经·邶风·泉水》:“我思肥泉,兹之永叹。”(肥泉:古水名。)②年。《国语·鲁语上》:“今兹海其有灾乎? 夫广川之鸟兽,恒知避其灾也。”(恒:经常。)《吕氏春秋·任地》:“今兹美禾,来兹美麦。”③今;现在。洪仁玕《资政新篇》:“兹谨将所见闻者条陈于后。”(条陈:分条陈述。)④代词。表示指示。1. 此;这里。李白《送友人》:“挥手自兹去,萧萧班马鸣。”(萧萧:马鸣声。班马:离群的马。)《论语·子罕》:“文王既设,文不在兹乎?”2.这样。《国语·楚语上》:“余恐德之不类,兹故不言。”⑤副词。益;更加。《墨子·尚同上》:“其人兹众,其所谓义者亦兹众。”⑥语气词。相当于“吧”;“呀”。《尚书·立政》:“周公曰:‘呜呼! 休兹!’”(休:美。) (二)cí[龟(qiū)兹]见“龟”。理:
①雕琢;加工玉石。《韩非子·和氏》:“使玉人理其璞而得宝焉。”②治理;整治。《汉书·食货志》:“理民之道,地著为本。”③整理;修整。古乐府《木兰诗》:“阿姊闻妹来,当户理红妆。”归子慕《壬寅正月西村筑室成》:“农人理耰(yōu)锄,念此岁供早。”(耰:弄碎土块平整土地的农具。)④练习;温习。王维《洛阳女儿行》:“戏罢曾无理曲时,妆成只是薰香坐。”⑤纹理;条理。刘禹锡《砥石赋》:“圭形石质,苍色腻理。”⑥规律;道理。《荀子· 解蔽》:“以可以知人之性,求可以知物之理。”《庄子·养生主》:“依乎天理。”⑦古代的法官。《礼记·月令》:“命理瞻伤,察创,视折。”《左传·昭公十四年》:“叔鱼摄理。”⑧申辩,辩白。《抱朴子·讥惑》:“虽见耻笑,余亦不理也。”⑨顺。贾谊《新书·胎教》:“正其本而万物理。”⑩使者。《左传·昭公十三年》:“行理之命,无月不至。”庶:
①众多;多。《论语·子路》:“既庶矣,又何加焉?”②百姓。《左传·昭公三十二年》:“三后之姓,于今为庶。”③古代以正妻所生长子以外的子女为庶,后以妾所生的子女为庶。与“嫡”相对。《左传·文公十八年》:“杀嫡立庶。”④宗族中的支族。潘岳《杨荆州诔》:“昭穆繁昌,枝庶分流。”(昭穆:指宗族。)⑤差不多;可以。《史记·五帝本纪》:“尔其庶矣!”(尔:你。)⑥希冀;期望。《后汉书·冯衍传下》:“惟吾志之所庶兮,固与俗其不同。”(俗:世俗。)⑦副词。1.表示希望。《诗经·大雅·生民》:“庶无罪悔。”2. 表示可能。《左传 · 哀公六年》: “是以求长(zhǎng)君,庶亦能容群臣乎!”[庶几]1.差不多;可以。《孟子·庄暴见孟子》:“王之好乐甚,则齐其庶几乎。”2.表示希望与可能。《孟子·公孙丑下》:“王庶几改之。”《汉书 ·李寻传》:“唯有贤友强辅,庶几可以保身命,全子孙,安国家。”(辅:辅佐。)可:
(一)①同意。《左传·隐公三年》:“公曰:不可。”②正确。《史记·范雎蔡泽列传》:“使以臣之言为可,愿行而利其道;以臣之言为不可,久留臣无为也。”(使:如果。)③值得。白居易《卖炭翁》:“可怜身上衣正单,心忧炭贱愿天寒。”④能够;可以。《论语·公冶长》:“朽木不可雕也。”《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“庶曰:‘此人可就见,不可屈致也。’”⑤着实。《史记·田单列传》:“吾惧燕(yān)人掘吾城外冢墓,僇(lù)先人,可为寒心。”(僇:通“戮”。杀。此指戮尸。)⑥适合;适宜。张翰《杖赋》:“方圆适意,洪细可乎。”李渔《笠翁一家言·笠翁偶集·种植部》:“芙蕖则不然:自荷钱出水之日,便为点缀绿波;及其茎叶既生,则又日高日上……此皆言其可目者也。”⑦痊愈。董解元《西厢记诸宫调》卷三:“瘦得浑如削,百般医疗终难可。”(浑:简直。)⑧当着,对着。周邦彦《南柯子》:“晓来阶下按新声,恰有一方明月可中庭。”(按:击,奏。一方:一块。)⑨副词。1.表示估计,相当于“大约”。王维《洛阳女儿行》:“洛阳女儿对门居,才可容颜十五余。”2. 表示转折,相当于“却”。李白《相逢行》:“相见情已深,未语可知心。”3. 表示反诘,相当于“岂”“哪”。《史记·项羽本纪》:“骓不逝兮可奈何!”方干《山中言志》:“潜夫自有孤云侣,可要王侯知姓名?”(潜夫:隐居的人。) (二)kè [可汗(hán)]亦作“可罕”。古代北方一些少数民族君主的称号。古乐府《木兰诗》:“昨夜见军帖,可汗大点兵。”(军帖:军中文告。)广:
(一)①大;广大;宏大。《管子·小问》:“吾欲行广仁大义,以利天下。”《吕氏春秋·异用》:“故国广巨,兵强富,未必安也。”②宽;宽阔。《诗经 · 卫风 · 河广》:“谁谓河广,一苇杭之。”(杭:通“航”。)《墨子·备城门》:“长八尺,广七尺。”③多;众多。《颜氏家训 ·勉学》:“世人不问愚智,皆欲识人之多,见事之广。”④扩大;推广。《后汉书·西羌传》:“武帝征伐四夷,开地广境,北却匈奴,西逐诸羌。”《史记·秦本纪》:“秦缪公广地益国。”(益:增添。)⑤宽心;安慰。苏轼《和归田园居六首》之二:“好语时见广。”(见:指对自己。)《史记·屈原贾生列传》:“自以为寿不得长,伤悼之,乃为赋以自广。”⑥广泛地;多方面地。陆贾《新语·思务》:“是以君子广思而博听。”[广(旧读guàng)袤(mào)]东西的长度为广,南北的长度为袤。张衡《西京赋》:“考广袤。”(考:核查。) (二)guàng ①〈名〉横长;东西间距离。亦泛指面积。《战国策·秦策二》:“从某至某,广从(纵)六里。”②春秋时楚国军制,兵车十五辆为广。《左传·宣公十二年》:“楚子为乘,广三十乘,分为左右。”(楚子:楚王。) (三)kuàng ①通“圹”。坟墓。《孔子家语·困誓》:“自望其广,则睪如也。”②通“旷”。空缺;荒废。《吕氏春秋·不广》:“时不可必成,其人事则不广。”犷(獷) guǎng ①凶猛;强悍。《新唐书·西域传下》:“(有兽)大如狗,犷恶而力。”②凶悍;蛮横。刘希夷《谒汉世祖庙》:“犷兽血涂地,巨人声沸天。”《后汉书·段颎传》:“虚欲修文戢戈,招降犷敌。”③粗野。《后汉书·祭肜传》:“临守偏海,政移犷俗。”拳:
①手。《吕氏春秋·赞能》:“鲁君许诺,乃使吏鞹(kuò)其拳。”(鞹:用皮革捆缚。)②拳头。《后汉书·皇甫嵩传》:“虽僮儿,可使奋拳以致力。”③鸟兽的趾爪。梅尧臣《普净佛阁孤鹘》:“寺僧不敢施弹射,忽有苍鹘张毒拳。”④手握拳。《汉书·钩弋倢伃传》:“女两手皆拳。”⑤屈曲。《庄子·人间世》:“仰而视其细枝,则拳曲而不可以为栋梁。”⑥力气;勇力。《诗经·小雅·巧言》:“无拳无勇。”[拳拳]1. 诚挚,忠谨的样子。司马迁《报任安书》:“拳拳之心,终不能自列。”(列:陈列。)2.眷爱貌。刘向《列女传·魏芒慈母》:“拳拳若亲。”期:
(一)①约会。《诗经·鄘风·桑中》:“期我乎桑中。”又约定。《谷梁传·隐公八年》:“不期而会曰遇。”②预定的时日;期限。《史记 · 陈涉世家》:“失期,法皆斩。”③限量;限度。《诗经·小雅·南山有台》:“乐只君子,万寿无期。”(只:语气词。)④期望;要求。《韩非子·五蠹》:“不期修古,不法常可。”⑤必;必定。《左传·哀公十六年》:“期死,非勇也。” (二)jī 同“朞”。一周年、一整月或一昼夜。《左传·襄公九年》:“行之期年,国乃有节。”(节:节余。)勿:
①无;没有。与“有”相对。《墨子·兼爱下》:“贵贤罚暴,勿有亲戚兄弟之所阿。”②副词。不;不要。《韩非子·十过》:“韩康子欲勿与,段规谏曰:‘不可不与也。’”③表禁止。《论语·颜渊》:“非礼勿视,非礼勿听。”④助词。用于句首,无意义。《左传·僖公十五年》:“史苏是占,勿从何益。”[勿勿]1.勤勉的样子。《大戴礼记·曾子立事》:“君子守此终身勿勿也。”2. 急速;匆忙。杜牧《遣兴》:“浮生长勿勿,儿小且呜呜。”替:
①废弃。《说文》:“替,废。”《书·康诰》:“往哉,封! 勿替敬典!”②衰败;衰弱。诸葛亮《答法正书》:“君臣之道,渐以陵替。”③替代。封演《封氏闻见记·推让》:“准例,替人五月五日以前到者得职田。”古乐府《木兰诗》:“愿为市鞍马,从此替爷征。”④屉;抽屉。《南史·殷淑仪传》:“遂为通替棺,欲见,辄引替睹尸。” -
ci li shu ke an ,quan quan ji wu ti 。
“ci li shu ke an ,quan quan ji wu ti 。”shi gou chu chu :《jie you 》;shi tang chao shi ren du fu de zuo pin 。
ya keng pie yan guo ,fei lu ben mo di 。de shi shun xi jian ,zhi yuan yi kong ni 。
bai lv shi an wei ,fen ming nang xian ji 。ci li shu ke an ,quan quan ji wu ti 。
【zhu shi 】:
ci :
(yi )①cao mu zi cheng 。《shi jing ·bei feng ·quan shui 》:“wo sai fei quan ,ci zhi yong tan 。”(fei quan :gu shui ming 。)②nian 。《guo yu ·lu yu shang 》:“jin ci hai ji you zai hu ? fu an chuan zhi diao shou ,heng zhi bi ji zai ye 。”(heng :jing chang 。)《lv shi chun qiu ·ren de 》:“jin ci mei he ,lai ci mei mai 。”③jin ;xian zai 。hong ren gan 《zi zheng xin pian 》:“ci jin jiang suo jian wen zhe tiao chen yu hou 。”(tiao chen :fen tiao chen shu 。)④dai ci 。biao shi zhi shi 。1. ci ;zhe li 。li bai 《song you ren 》:“hui shou zi ci qu ,xiao xiao ban ma ming 。”(xiao xiao :ma ming sheng 。ban ma :li qun de ma 。)《lun yu ·zi han 》:“wen wang ji she ,wen bu zai ci hu ?”2.zhe yang 。《guo yu ·chu yu shang 》:“yu kong de zhi bu lei ,ci gu bu yan 。”⑤fu ci 。yi ;geng jia 。《mo zi ·shang tong shang 》:“ji ren ci zhong ,ji suo wei yi zhe yi ci zhong 。”⑥yu qi ci 。xiang dang yu “ba ”;“ya ”。《shang shu ·li zheng 》:“zhou gong yue :‘wu hu ! xiu ci !’”(xiu :mei 。) (er )cí[gui (qiū)ci ]jian “gui ”。li :
①diao zhuo ;jia gong yu dan 。《han fei zi ·he shi 》:“shi yu ren li ji pu er de bao yan 。”②zhi li ;zheng zhi 。《han shu ·shi huo zhi 》:“li min zhi dao ,de zhe wei ben 。”③zheng li ;xiu zheng 。gu le fu 《mu lan shi 》:“a zi wen mei lai ,dang hu li gong zhuang 。”gui zi mu 《ren yin zheng yue xi cun zhu shi cheng 》:“nong ren li you (yōu)chu ,nian ci sui gong zao 。”(you :long sui tu kuai ping zheng tu de de nong ju 。)④lian xi ;wen xi 。wang wei 《luo yang nv er hang 》:“hu ba ceng mo li qu shi ,zhuang cheng zhi shi xun xiang zuo 。”⑤wen li ;tiao li 。liu yu xi 《di dan fu 》:“gui xing dan zhi ,cang se ni li 。”⑥gui lv ;dao li 。《xun zi · jie bi 》:“yi ke yi zhi ren zhi xing ,qiu ke yi zhi wu zhi li 。”《zhuang zi ·yang sheng zhu 》:“yi hu tian li 。”⑦gu dai de fa guan 。《li ji ·yue ling 》:“ming li zhan shang ,cha chuang ,shi she 。”《zuo chuan ·zhao gong shi si nian 》:“shu yu she li 。”⑧shen bian ,bian bai 。《bao piao zi ·ji huo 》:“sui jian chi xiao ,yu yi bu li ye 。”⑨shun 。gu yi 《xin shu ·tai jiao 》:“zheng ji ben er mo wu li 。”⑩shi zhe 。《zuo chuan ·zhao gong shi san nian 》:“hang li zhi ming ,mo yue bu zhi 。”shu :
①zhong duo ;duo 。《lun yu ·zi lu 》:“ji shu yi ,you he jia yan ?”②bai xing 。《zuo chuan ·zhao gong san shi er nian 》:“san hou zhi xing ,yu jin wei shu 。”③gu dai yi zheng qi suo sheng chang zi yi wai de zi nv wei shu ,hou yi qie suo sheng de zi nv wei shu 。yu “di ”xiang dui 。《zuo chuan ·wen gong shi ba nian 》:“sha di li shu 。”④zong zu zhong de zhi zu 。pan yue 《yang jing zhou lei 》:“zhao mu fan chang ,zhi shu fen liu 。”(zhao mu :zhi zong zu 。)⑤cha bu duo ;ke yi 。《shi ji ·wu di ben ji 》:“er ji shu yi !”(er :ni 。)⑥xi ji ;ji wang 。《hou han shu ·feng yan chuan xia 》:“wei wu zhi zhi suo shu xi ,gu yu su ji bu tong 。”(su :shi su 。)⑦fu ci 。1.biao shi xi wang 。《shi jing ·da ya ·sheng min 》:“shu mo zui hui 。”2. biao shi ke neng 。《zuo chuan · ai gong liu nian 》: “shi yi qiu chang (zhǎng)jun ,shu yi neng rong qun chen hu !”[shu ji ]1.cha bu duo ;ke yi 。《meng zi ·zhuang bao jian meng zi 》:“wang zhi hao le shen ,ze ji ji shu ji hu 。”2.biao shi xi wang yu ke neng 。《meng zi ·gong sun chou xia 》:“wang shu ji gai zhi 。”《han shu ·li xun chuan 》:“wei you xian you jiang fu ,shu ji ke yi bao shen ming ,quan zi sun ,an guo jia 。”(fu :fu zuo 。)ke :
(yi )①tong yi 。《zuo chuan ·yin gong san nian 》:“gong yue :bu ke 。”②zheng que 。《shi ji ·fan ju cai ze lie chuan 》:“shi yi chen zhi yan wei ke ,yuan hang er li ji dao ;yi chen zhi yan wei bu ke ,jiu liu chen mo wei ye 。”(shi :ru guo 。)③zhi de 。bai ju yi 《mai tan weng 》:“ke lian shen shang yi zheng chan ,xin you tan jian yuan tian han 。”④neng gou ;ke yi 。《lun yu ·gong ye chang 》:“xiu mu bu ke diao ye 。”《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“shu yue :‘ci ren ke jiu jian ,bu ke qu zhi ye 。’”⑤zhao shi 。《shi ji ·tian chan lie chuan 》:“wu ju yan (yān)ren jue wu cheng wai zhong mu ,僇(lù)xian ren ,ke wei han xin 。”(僇:tong “lu ”。sha 。ci zhi lu shi 。)⑥kuo ge ;kuo yi 。zhang han 《zhang fu 》:“fang yuan kuo yi ,hong xi ke hu 。”li yu 《li weng yi jia yan ·li weng ou ji ·chong zhi bu 》:“fu qu ze bu ran :zi he qian chu shui zhi ri ,bian wei dian chuo lu bo ;ji ji jing xie ji sheng ,ze you ri gao ri shang ……ci jie yan ji ke mu zhe ye 。”⑦quan yu 。dong jie yuan 《xi xiang ji zhu gong diao 》juan san :“shou de hun ru xiao ,bai ban yi liao zhong nan ke 。”(hun :jian zhi 。)⑧dang zhao ,dui zhao 。zhou bang yan 《na ke zi 》:“xiao lai jie xia an xin sheng ,qia you yi fang ming yue ke zhong ting 。”(an :ji ,zou 。yi fang :yi kuai 。)⑨fu ci 。1.biao shi gu ji ,xiang dang yu “da yao ”。wang wei 《luo yang nv er hang 》:“luo yang nv er dui men ju ,cai ke rong yan shi wu yu 。”2. biao shi zhuai she ,xiang dang yu “que ”。li bai 《xiang feng hang 》:“xiang jian qing yi shen ,wei yu ke zhi xin 。”3. biao shi fan jie ,xiang dang yu “qi ”“na ”。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“zhui bu shi xi ke nai he !”fang gan 《shan zhong yan zhi 》:“qian fu zi you gu yun lv ,ke yao wang hou zhi xing ming ?”(qian fu :yin ju de ren 。) (er )kè [ke han (hán)]yi zuo “ke han ”。gu dai bei fang yi xie shao shu min zu jun zhu de chen hao 。gu le fu 《mu lan shi 》:“zuo ye jian jun tie ,ke han da dian bing 。”(jun tie :jun zhong wen gao 。)an :
(yi )①da ;an da ;hong da 。《guan zi ·xiao wen 》:“wu yu hang an ren da yi ,yi li tian xia 。”《lv shi chun qiu ·yi yong 》:“gu guo an ju ,bing jiang fu ,wei bi an ye 。”②kuan ;kuan kuo 。《shi jing · wei feng · he an 》:“shei wei he an ,yi wei hang zhi 。”(hang :tong “hang ”。)《mo zi ·bei cheng men 》:“chang ba che ,an qi che 。”③duo ;zhong duo 。《yan shi jia xun ·mian xue 》:“shi ren bu wen yu zhi ,jie yu shi ren zhi duo ,jian shi zhi an 。”④kuo da ;tui an 。《hou han shu ·xi qiang chuan 》:“wu di zheng fa si yi ,kai de an jing ,bei que xiong nu ,xi zhu zhu qiang 。”《shi ji ·qin ben ji 》:“qin miao gong an de yi guo 。”(yi :zeng tian 。)⑤kuan xin ;an wei 。su shi 《he gui tian yuan ju liu shou 》zhi er :“hao yu shi jian an 。”(jian :zhi dui zi ji 。)《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“zi yi wei shou bu de chang ,shang dao zhi ,nai wei fu yi zi an 。”⑥an fan de ;duo fang mian de 。liu gu 《xin yu ·sai wu 》:“shi yi jun zi an sai er bo ting 。”[an (jiu dou guàng)mao (mào)]dong xi de chang du wei an ,na bei de chang du wei mao 。zhang heng 《xi jing fu 》:“kao an mao 。”(kao :he cha 。) (er )guàng ①〈ming 〉heng chang ;dong xi jian ju li 。yi fan zhi mian ji 。《zhan guo ce ·qin ce er 》:“cong mou zhi mou ,an cong (zong )liu li 。”②chun qiu shi chu guo jun zhi ,bing che shi wu liang wei an 。《zuo chuan ·xuan gong shi er nian 》:“chu zi wei cheng ,an san shi cheng ,fen wei zuo you 。”(chu zi :chu wang 。) (san )kuàng ①tong “kuang ”。fen mu 。《kong zi jia yu ·kun shi 》:“zi wang ji an ,ze 睪ru ye 。”②tong “kuang ”。kong que ;huang fei 。《lv shi chun qiu ·bu an 》:“shi bu ke bi cheng ,ji ren shi ze bu an 。”guang (獷) guǎng ①xiong meng ;jiang han 。《xin tang shu ·xi yu chuan xia 》:“(you shou )da ru gou ,guang e er li 。”②xiong han ;man heng 。liu xi yi 《ye han shi zu miao 》:“guang shou xie tu de ,ju ren sheng fei tian 。”《hou han shu ·duan jiong chuan 》:“xu yu xiu wen ji ge ,qiao jiang guang di 。”③cu ye 。《hou han shu ·ji rong chuan 》:“lin shou pian hai ,zheng yi guang su 。”quan :
①shou 。《lv shi chun qiu ·zan neng 》:“lu jun hu nuo ,nai shi li kuo (kuò)ji quan 。”(kuo :yong pi ge kun fu 。)②quan tou 。《hou han shu ·huang fu song chuan 》:“sui tong er ,ke shi fen quan yi zhi li 。”③diao shou de zhi zhao 。mei yao chen 《pu jing fo ge gu gu 》:“si seng bu gan shi dan she ,hu you cang gu zhang du quan 。”④shou wo quan 。《han shu ·gou yi jie yu chuan 》:“nv liang shou jie quan 。”⑤qu qu 。《zhuang zi ·ren jian shi 》:“yang er shi ji xi zhi ,ze quan qu er bu ke yi wei dong liang 。”⑥li qi ;yong li 。《shi jing ·xiao ya ·qiao yan 》:“mo quan mo yong 。”[quan quan ]1. cheng zhi ,zhong jin de yang zi 。si ma qian 《bao ren an shu 》:“quan quan zhi xin ,zhong bu neng zi lie 。”(lie :chen lie 。)2.juan ai mao 。liu xiang 《lie nv chuan ·wei mang ci mu 》:“quan quan re qin 。”ji :
(yi )①yao hui 。《shi jing ·yong feng ·sang zhong 》:“ji wo hu sang zhong 。”you yao ding 。《gu liang chuan ·yin gong ba nian 》:“bu ji er hui yue yu 。”②yu ding de shi ri ;ji xian 。《shi ji · chen she shi jia 》:“shi ji ,fa jie zhan 。”③xian liang ;xian du 。《shi jing ·xiao ya ·na shan you tai 》:“le zhi jun zi ,mo shou mo ji 。”(zhi :yu qi ci 。)④ji wang ;yao qiu 。《han fei zi ·wu du 》:“bu ji xiu gu ,bu fa chang ke 。”⑤bi ;bi ding 。《zuo chuan ·ai gong shi liu nian 》:“ji si ,fei yong ye 。” (er )jī tong “qi ”。yi zhou nian 、yi zheng yue huo yi zhou ye 。《zuo chuan ·xiang gong jiu nian 》:“hang zhi ji nian ,guo nai you jie 。”(jie :jie yu 。)wu :
①mo ;mei you 。yu “you ”xiang dui 。《mo zi ·jian ai xia 》:“gui xian fa bao ,wu you qin qi xiong di zhi suo a 。”②fu ci 。bu ;bu yao 。《han fei zi ·shi guo 》:“han kang zi yu wu yu ,duan gui jian yue :‘bu ke bu yu ye 。’”③biao jin zhi 。《lun yu ·yan yuan 》:“fei li wu shi ,fei li wu ting 。”④zhu ci 。yong yu gou shou ,mo yi yi 。《zuo chuan ·xi gong shi wu nian 》:“shi su shi zhan ,wu cong he yi 。”[wu wu ]1.qin mian de yang zi 。《da dai li ji ·ceng zi li shi 》:“jun zi shou ci zhong shen wu wu ye 。”2. ji su ;cong mang 。du mu 《qian xing 》:“fu sheng chang wu wu ,er xiao ju wu wu 。”ti :
①fei qi 。《shui wen 》:“ti ,fei 。”《shu ·kang gao 》:“wang zai ,feng ! wu ti jing dian !”②cui bai ;cui ruo 。zhu ge liang 《da fa zheng shu 》:“jun chen zhi dao ,jian yi ling ti 。”③ti dai 。feng yan 《feng shi wen jian ji ·tui rang 》:“zhun li ,ti ren wu yue wu ri yi qian dao zhe de zhi tian 。”gu le fu 《mu lan shi 》:“yuan wei shi an ma ,cong ci ti ye zheng 。”④ti ;chou ti 。《na shi ·yan shu yi chuan 》:“sui wei tong ti guan ,yu jian ,zhe yin ti du shi 。”
今日更新
-
导引冲和气,觉春生酒面。
[2020-05-03]
-
褘衣俱侍、玳筵启。
[2020-05-03]
-
贤均樛木,宜颂二南诗。
[2020-05-03]
-
奉圣德、坤宁俱备。
[2020-05-03]
-
移棹采初开,嗅金缨留取。
[2020-05-03]
今日推荐
-
惟有暗香长在,饱参清露霏微。
[2020-02-16]
-
檐外几声风玉,丁东敲断人肠。
[2020-02-16]
-
春晚不拈红粉,碧窗自录仙书。
[2020-02-16]
-
人似行云不见。
[2020-02-16]
-
羞容似替人垂泪。
[2020-02-16]