• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 淚隨溝水逝,心逐曉旌懸。

    “淚隨溝水逝,心逐曉旌懸。”詩句出處:《寄贈齊公》;是唐朝詩人杜淹的作品。

    冠蓋遊梁日,詩書問志年。佩蘭長坂上,攀桂小山前。
    結交澹若水,履道直如弦。此歡終未極,於茲獨播遷。
    赭衣登蜀道,白首別秦川。淚隨溝水逝,心逐曉旌懸。
    去去逾千裡,悠悠隔九天。郊野間長薄,城闕隱凝煙。
    關門共月對,山路與雲連。此時寸心裡,難用尺書傳。
    第三十一卷

    【註釋】:

    隨:

    ①跟隨。《莊子·人間世》:“自吾執斧斤以隨夫子,未嘗見材如此其美也。”②沿著;順著。《范子》:“聖人之變,如水隨形。”③順應。《淮南子·齊俗》:“故聖人論世而立法,隨時而舉事。”④聽任;放任。韓愈《進學解》:“業精於勤荒於嬉,行成於思毀於隨。”⑤追逐;追求。《周易·隨》:“隨有求得。”(追逐而有所求則必得。)⑥副詞。隨即;接著。《史記·留侯世傢》:“(張)良殊大驚,隨目之。”(殊:非常。目:用目看。)⑦周代侯國名。在今湖北省隨縣。⑧春秋邑名。在今山西省介休縣。

    溝:

    (一)①田間的水溝或溝渠。《孟子·離婁下》:“茍為無本,七八月之間雨集,溝澮(kuài)皆盈;其涸也,可立而待也。”②流水道。晁錯《言兵事疏》:“丈五之溝。”③護城河;壕溝。《管子·制分》:“故善用兵者,無溝壘而有耳目。”④開溝;疏通。《周禮·考工記·匠人》:“凡溝逆地阞,謂之不行。” (二)kòu [溝瞀(mào)]愚昧無知。《荀子·儒效》:“其愚陋溝瞀而冀人之以己為知(zhì)也,是眾人也。”(其:或雲當作“甚”。知:同“智”。)

    逝:

    ①往;去。《論語·陽貨》:“日月逝矣,歲不我與。”②跑。《史記·項羽本紀》:“力拔山兮氣蓋世,時不利兮騅(zhuī)不逝。”(騅:馬名。)③死亡。曹丕《與吳質書》:“徐、陳、應、劉,一時俱逝。”④通“誓”。發誓,表示決心。《詩經·魏風·碩鼠》:“逝將去女,適彼樂土。”(去:離開。女:同“汝”,你。適:往。)⑤句首語氣詞。《詩經·邶風· 日月》:“乃如之人兮,逝不古處。”

    心:

    ①心臟。《淮南子·原道》:“心者,五臟之主也。”②通常指思維器官和思想、感情等。《孟子·告子上》:“心之官則思。”《國語·周語上》:“夫民慮之於心,而宣之於口。”③掛懷;關心。唐順之《與呂沃洲巡按書》:“兩公者,一日居乎其位,一日心乎其民者也。”(乎:於。)④中央;中心。劉禹錫《洞庭秋月行》:“洞庭湖月生湖心。”⑤星宿名。二十八宿之一。《呂氏春秋·季夏》:“季夏之月,日在柳,昏心中,旦尾中。”[心腹]1.要害之處。《三國志·蜀書·龐統法正傳》:“而敵傢數道並進,已入心腹。”2. 親信的人。

    逐:

    ①追趕;追逐。《左傳·莊公十年》:“遂逐齊師。”②趕走。《史記·李斯列傳》:“諸侯人來事秦者,大抵為其主遊間於秦耳,請一切逐客。”(間:充當間諜。一切:一律。)《鹽鐵論·利議》:“是孔丘斥逐於魯君,曾不用於世也。”(是:因此。曾:用在“不”字前加強否定語氣。)③競爭。《韓非子·五蠹》:“上古競於道德,中世逐於智謀,當今爭於氣力。”④追求。《南史·蕭歡傳》:“城中諸少年,逐歡歸去來。”⑤隨;跟隨。《漢書· 匈奴傳》:“逐水草移徙。”皇甫涍《雪山歌奉寄彭太保》:“當時匹馬更朝天,又逐輕車過酒泉。”

    曉:

    ①天亮。李白《塞下曲·其一》:“曉戰隨金鼓,宵眠抱玉鞍。”②知道;明白。《鹽鐵論·相刺》:“通一孔,曉一理,而不知權衡。”王充《論衡·知實》:“不學自知,不問自曉。古今行事,未之有也。”(未之有也:沒有這樣的事。)③告知。《漢書·元後傳》:“未曉大將軍。”

    旌:

    ①古代用犛或五色羽毛裝飾的一種旗子。《詩經·鄘風·幹旄》:“孑孑幹旌,在浚之城。”(孑孑:特出的樣子。幹:同“竿”,旗桿。浚:春秋時衛邑。)又泛指旗幟。屈原《九歌·國殤》:“旌蔽日兮敵若雲。”《資治通鑒·漢獻帝建安十三年》:“近來奉辭伐罪,旌旄所指,劉琮束手。”②表彰。《左傳·僖公二十四年》:“以志吾過,以旌善人。”(志:記。)張溥《五人墓碑記》:“且立石於其墓之門,以旌其所為。”


  • 泪随沟水逝,心逐晓旌悬。

    “泪随沟水逝,心逐晓旌悬。”诗句出处:《寄赠齐公》;是唐朝诗人杜淹的作品。

    冠盖游梁日,诗书问志年。佩兰长坂上,攀桂小山前。
    结交澹若水,履道直如弦。此欢终未极,于兹独播迁。
    赭衣登蜀道,白首别秦川。泪随沟水逝,心逐晓旌悬。
    去去逾千里,悠悠隔九天。郊野间长薄,城阙隐凝烟。
    关门共月对,山路与云连。此时寸心里,难用尺书传。
    第三十一卷

    【注释】:

    随:

    ①跟随。《庄子·人间世》:“自吾执斧斤以随夫子,未尝见材如此其美也。”②沿着;顺着。《范子》:“圣人之变,如水随形。”③顺应。《淮南子·齐俗》:“故圣人论世而立法,随时而举事。”④听任;放任。韩愈《进学解》:“业精于勤荒于嬉,行成于思毁于随。”⑤追逐;追求。《周易·随》:“随有求得。”(追逐而有所求则必得。)⑥副词。随即;接着。《史记·留侯世家》:“(张)良殊大惊,随目之。”(殊:非常。目:用目看。)⑦周代侯国名。在今湖北省随县。⑧春秋邑名。在今山西省介休县。

    沟:

    (一)①田间的水沟或沟渠。《孟子·离娄下》:“苟为无本,七八月之间雨集,沟浍(kuài)皆盈;其涸也,可立而待也。”②流水道。晁错《言兵事疏》:“丈五之沟。”③护城河;壕沟。《管子·制分》:“故善用兵者,无沟垒而有耳目。”④开沟;疏通。《周礼·考工记·匠人》:“凡沟逆地阞,谓之不行。” (二)kòu [沟瞀(mào)]愚昧无知。《荀子·儒效》:“其愚陋沟瞀而冀人之以己为知(zhì)也,是众人也。”(其:或云当作“甚”。知:同“智”。)

    逝:

    ①往;去。《论语·阳货》:“日月逝矣,岁不我与。”②跑。《史记·项羽本纪》:“力拔山兮气盖世,时不利兮骓(zhuī)不逝。”(骓:马名。)③死亡。曹丕《与吴质书》:“徐、陈、应、刘,一时俱逝。”④通“誓”。发誓,表示决心。《诗经·魏风·硕鼠》:“逝将去女,适彼乐土。”(去:离开。女:同“汝”,你。适:往。)⑤句首语气词。《诗经·邶风· 日月》:“乃如之人兮,逝不古处。”

    心:

    ①心脏。《淮南子·原道》:“心者,五脏之主也。”②通常指思维器官和思想、感情等。《孟子·告子上》:“心之官则思。”《国语·周语上》:“夫民虑之于心,而宣之于口。”③挂怀;关心。唐顺之《与吕沃洲巡按书》:“两公者,一日居乎其位,一日心乎其民者也。”(乎:于。)④中央;中心。刘禹锡《洞庭秋月行》:“洞庭湖月生湖心。”⑤星宿名。二十八宿之一。《吕氏春秋·季夏》:“季夏之月,日在柳,昏心中,旦尾中。”[心腹]1.要害之处。《三国志·蜀书·庞统法正传》:“而敌家数道并进,已入心腹。”2. 亲信的人。

    逐:

    ①追赶;追逐。《左传·庄公十年》:“遂逐齐师。”②赶走。《史记·李斯列传》:“诸侯人来事秦者,大抵为其主游间于秦耳,请一切逐客。”(间:充当间谍。一切:一律。)《盐铁论·利议》:“是孔丘斥逐于鲁君,曾不用于世也。”(是:因此。曾:用在“不”字前加强否定语气。)③竞争。《韩非子·五蠹》:“上古竞于道德,中世逐于智谋,当今争于气力。”④追求。《南史·萧欢传》:“城中诸少年,逐欢归去来。”⑤随;跟随。《汉书· 匈奴传》:“逐水草移徙。”皇甫涍《雪山歌奉寄彭太保》:“当时匹马更朝天,又逐轻车过酒泉。”

    晓:

    ①天亮。李白《塞下曲·其一》:“晓战随金鼓,宵眠抱玉鞍。”②知道;明白。《盐铁论·相刺》:“通一孔,晓一理,而不知权衡。”王充《论衡·知实》:“不学自知,不问自晓。古今行事,未之有也。”(未之有也:没有这样的事。)③告知。《汉书·元后传》:“未晓大将军。”

    旌:

    ①古代用牦或五色羽毛装饰的一种旗子。《诗经·鄘风·干旄》:“孑孑干旌,在浚之城。”(孑孑:特出的样子。干:同“竿”,旗杆。浚:春秋时卫邑。)又泛指旗帜。屈原《九歌·国殇》:“旌蔽日兮敌若云。”《资治通鉴·汉献帝建安十三年》:“近来奉辞伐罪,旌旄所指,刘琮束手。”②表彰。《左传·僖公二十四年》:“以志吾过,以旌善人。”(志:记。)张溥《五人墓碑记》:“且立石于其墓之门,以旌其所为。”


  • lei sui gou shui shi ,xin zhu xiao jing xuan 。

    “lei sui gou shui shi ,xin zhu xiao jing xuan 。”shi gou chu chu :《ji zeng ji gong 》;shi tang chao shi ren du yan de zuo pin 。

    guan gai you liang ri ,shi shu wen zhi nian 。pei lan chang ban shang ,pan gui xiao shan qian 。
    jie jiao dan re shui ,lv dao zhi ru xian 。ci huan zhong wei ji ,yu ci du bo qian 。
    zhe yi deng shu dao ,bai shou bie qin chuan 。lei sui gou shui shi ,xin zhu xiao jing xuan 。
    qu qu yu qian li ,you you ge jiu tian 。jiao ye jian chang bao ,cheng que yin ning yan 。
    guan men gong yue dui ,shan lu yu yun lian 。ci shi cun xin li ,nan yong che shu chuan 。
    di san shi yi juan

    【zhu shi 】:

    sui :

    ①gen sui 。《zhuang zi ·ren jian shi 》:“zi wu zhi fu jin yi sui fu zi ,wei chang jian cai ru ci ji mei ye 。”②yan zhao ;shun zhao 。《fan zi 》:“sheng ren zhi bian ,ru shui sui xing 。”③shun ying 。《huai na zi ·ji su 》:“gu sheng ren lun shi er li fa ,sui shi er ju shi 。”④ting ren ;fang ren 。han yu 《jin xue jie 》:“ye jing yu qin huang yu xi ,hang cheng yu sai hui yu sui 。”⑤zhui zhu ;zhui qiu 。《zhou yi ·sui 》:“sui you qiu de 。”(zhui zhu er you suo qiu ze bi de 。)⑥fu ci 。sui ji ;jie zhao 。《shi ji ·liu hou shi jia 》:“(zhang )liang shu da jing ,sui mu zhi 。”(shu :fei chang 。mu :yong mu kan 。)⑦zhou dai hou guo ming 。zai jin hu bei sheng sui xian 。⑧chun qiu yi ming 。zai jin shan xi sheng jie xiu xian 。

    gou :

    (yi )①tian jian de shui gou huo gou qu 。《meng zi ·li lou xia 》:“gou wei mo ben ,qi ba yue zhi jian yu ji ,gou hui (kuài)jie ying ;ji he ye ,ke li er dai ye 。”②liu shui dao 。chao cuo 《yan bing shi shu 》:“zhang wu zhi gou 。”③hu cheng he ;hao gou 。《guan zi ·zhi fen 》:“gu shan yong bing zhe ,mo gou lei er you er mu 。”④kai gou ;shu tong 。《zhou li ·kao gong ji ·jiang ren 》:“fan gou ni de le ,wei zhi bu hang 。” (er )kòu [gou mao (mào)]yu mei mo zhi 。《xun zi ·ru xiao 》:“ji yu lou gou mao er ji ren zhi yi ji wei zhi (zhì)ye ,shi zhong ren ye 。”(ji :huo yun dang zuo “shen ”。zhi :tong “zhi ”。)

    shi :

    ①wang ;qu 。《lun yu ·yang huo 》:“ri yue shi yi ,sui bu wo yu 。”②pao 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“li ba shan xi qi gai shi ,shi bu li xi zhui (zhuī)bu shi 。”(zhui :ma ming 。)③si wang 。cao pi 《yu wu zhi shu 》:“xu 、chen 、ying 、liu ,yi shi ju shi 。”④tong “shi ”。fa shi ,biao shi jue xin 。《shi jing ·wei feng ·shuo shu 》:“shi jiang qu nv ,kuo bi le tu 。”(qu :li kai 。nv :tong “ru ”,ni 。kuo :wang 。)⑤gou shou yu qi ci 。《shi jing ·bei feng · ri yue 》:“nai ru zhi ren xi ,shi bu gu chu 。”

    xin :

    ①xin zang 。《huai na zi ·yuan dao 》:“xin zhe ,wu zang zhi zhu ye 。”②tong chang zhi sai wei qi guan he sai xiang 、gan qing deng 。《meng zi ·gao zi shang 》:“xin zhi guan ze sai 。”《guo yu ·zhou yu shang 》:“fu min lv zhi yu xin ,er xuan zhi yu kou 。”③gua huai ;guan xin 。tang shun zhi 《yu lv wo zhou xun an shu 》:“liang gong zhe ,yi ri ju hu ji wei ,yi ri xin hu ji min zhe ye 。”(hu :yu 。)④zhong yang ;zhong xin 。liu yu xi 《dong ting qiu yue hang 》:“dong ting hu yue sheng hu xin 。”⑤xing su ming 。er shi ba su zhi yi 。《lv shi chun qiu ·ji xia 》:“ji xia zhi yue ,ri zai liu ,hun xin zhong ,dan wei zhong 。”[xin fu ]1.yao hai zhi chu 。《san guo zhi ·shu shu ·pang tong fa zheng chuan 》:“er di jia shu dao bing jin ,yi ru xin fu 。”2. qin xin de ren 。

    zhu :

    ①zhui gan ;zhui zhu 。《zuo chuan ·zhuang gong shi nian 》:“sui zhu ji shi 。”②gan zou 。《shi ji ·li si lie chuan 》:“zhu hou ren lai shi qin zhe ,da di wei ji zhu you jian yu qin er ,qing yi qie zhu ke 。”(jian :chong dang jian die 。yi qie :yi lv 。)《yan tie lun ·li yi 》:“shi kong qiu chi zhu yu lu jun ,ceng bu yong yu shi ye 。”(shi :yin ci 。ceng :yong zai “bu ”zi qian jia jiang fou ding yu qi 。)③jing zheng 。《han fei zi ·wu du 》:“shang gu jing yu dao de ,zhong shi zhu yu zhi mou ,dang jin zheng yu qi li 。”④zhui qiu 。《na shi ·xiao huan chuan 》:“cheng zhong zhu shao nian ,zhu huan gui qu lai 。”⑤sui ;gen sui 。《han shu · xiong nu chuan 》:“zhu shui cao yi xi 。”huang fu xiao 《xue shan ge feng ji peng tai bao 》:“dang shi pi ma geng chao tian ,you zhu qing che guo jiu quan 。”

    xiao :

    ①tian liang 。li bai 《sai xia qu ·ji yi 》:“xiao zhan sui jin gu ,xiao mian bao yu an 。”②zhi dao ;ming bai 。《yan tie lun ·xiang ci 》:“tong yi kong ,xiao yi li ,er bu zhi quan heng 。”wang chong 《lun heng ·zhi shi 》:“bu xue zi zhi ,bu wen zi xiao 。gu jin hang shi ,wei zhi you ye 。”(wei zhi you ye :mei you zhe yang de shi 。)③gao zhi 。《han shu ·yuan hou chuan 》:“wei xiao da jiang jun 。”

    jing :

    ①gu dai yong mao huo wu se yu mao zhuang shi de yi chong qi zi 。《shi jing ·yong feng ·gan mao 》:“jie jie gan jing ,zai jun zhi cheng 。”(jie jie :te chu de yang zi 。gan :tong “gan ”,qi gan 。jun :chun qiu shi wei yi 。)you fan zhi qi zhi 。qu yuan 《jiu ge ·guo shang 》:“jing bi ri xi di re yun 。”《zi zhi tong jian ·han suo di jian an shi san nian 》:“jin lai feng ci fa zui ,jing mao suo zhi ,liu cong shu shou 。”②biao zhang 。《zuo chuan ·xi gong er shi si nian 》:“yi zhi wu guo ,yi jing shan ren 。”(zhi :ji 。)zhang pu 《wu ren mu bei ji 》:“ju li dan yu ji mu zhi men ,yi jing ji suo wei 。”