• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 題詩碣石館,縱酒燕王臺。

    “題詩碣石館,縱酒燕王臺。”詩句出處:《酬裴員外以詩代書》;是唐朝詩人高適的作品。

    少時方浩蕩,遇物猶塵埃。脫略身外事,交遊天下才。
    單車入燕趙,獨立心悠哉。寧知戎馬間,忽展平生懷。
    且欣清論高,豈顧夕陽頹。題詩碣石館,縱酒燕王臺。
    北望沙漠垂,漫天雪皚皚。臨邊無策略,覽古空裴回。
    樂毅吾所憐,拔齊翻見猜。荊卿吾所悲,適秦不復回。
    然諾多死地,公忠成禍胎。與君從此辭,每恐流年催。
    如何俱老大,始復忘形骸。兄弟真二陸,聲名連八裴。
    乙未將星變,賊臣候天災。胡騎犯龍山,乘輿經馬嵬。
    千官無倚著,萬姓徒悲哀。誅呂鬼神動,安劉天地開。
    奔波走風塵,倏忽值雲雷。擁旄出淮甸,入幕征楚材。
    誓當剪鯨鯢,永以竭駑駘。小人胡不仁,讒我成死灰。
    賴得日月明,照耀無不該。留司洛陽宮,詹府唯蒿萊。
    是時掃氛祲,尚未殲渠魁。背河列長圍,師老將亦乖。
    歸軍劇風火,散卒爭椎埋。一夕瀍洛空,生靈悲曝腮。
    衣冠投草莽,予欲馳江淮。登頓宛葉下,棲遑襄鄧隈。
    城池何蕭條,邑屋更崩摧。縱橫荊棘叢,但見瓦礫堆。
    行人無血色,戰骨多青苔。遂除彭門守,因得朝玉階。
    激昂仰鵷鷺,獻替欣鹽梅。驅傳及遠蕃,憂思鬱難排。
    罷人紛爭訟,賦稅如山崖。所思在畿甸,曾是魯宓儕。
    自從拜郎官,列宿煥天街。那能訪遐僻,還復寄瓊環。
    金玉本高價,塤篪終易諧。朗詠臨清秋,涼風下庭槐。
    何意寇盜間,獨稱名義偕。辛酸陳侯誄,嘆息季鷹杯。
    白日屢分手,青春不再來。臥看中散論,愁憶太常齋。
    酬贈徒為爾,長歌還自咍。

    【註釋】:

    題:

    ①額頭。宋玉《招魂》:“雕題黑齒。”②物體的前端。左思《蜀都賦》:“金鋪交映,玉題相暉。”(金鋪:門上獸形環鈕。玉題:椽頭的玉飾。)③書寫;題寫。《世說新語·簡傲》:“題門上作‘鳳’字而去。”④命名;題名。《韓非子·和氏》:“悲夫寶玉而題之以石。”⑤品評。《後漢書·許劭傳》:“每月輒更其品題。”⑥題目。《世說新語·文學》:“謝看題,便各使四坐通。”⑦通“睇”。看;視。《詩經 · 小雅·小宛》:“題彼脊令,載飛載鳴。”[題目]1.命題;題目。杜甫《奉留贈集賢院崔於二學士》詩:“天老書題目。”(天老:指三公。)2.書籍的標目。《南史·王僧虔傳》:“取《三國志》聚置床頭百日許……汝曾未窺其題目。”3.名稱。《北史·念賢傳》:“時行殿初成,未有題目,帝詔近侍各名之。”4.借口;名義。白居易《送呂漳州》詩:“獨醉似無名,借君作題目。”5.品評。《世說新語·政事》:“舉無失才,凡所題目,皆如其言。”

    詩:

    ①文學體裁的一種。《尚書·舜典》:“詩言志。”②特指《詩經》。《左傳·隱公元年》:“《詩》曰:‘孝子不匱,永錫爾類。’”(錫:賜。類:善。)③奉持。《禮記·內則》:“朝服寢門外,詩負之。”

    碣:

    ①圓頂石碑。班固《封燕然山銘》:“封神丘兮建隆碣。”《南史·文學傳·顏協》:“荊楚碑碣皆協所書。”(碑:方頂的石碑。)項斯《經李白墓》:“遊魂應到蜀,小碣豈旌(jīng)賢。”(旌:表揚。)②標識。《漢書·揚雄傳上》:“碣以崇山。”(碣:用如動詞,作標識。)③標志物;界碑。《魏書·序紀》:“自杏城以北八十裡,迄長城厚,夾道立碣,與晉分界。”[碣石]山名。

    石:

    (一)①石頭;石塊。《列子·湯問》:“且焉置土石?”②碑碣;石刻。陸機《文賦》:“被金石以廣德,流管弦而日新。”③石磬,古樂器名,八音之一。《韓非子·說疑》:“不聽鐘石之聲。”④古代用以治病的石針。《韓非子·喻老》:“(病)在肌膚,針石所及也。” (二)dàn (舊讀shí) ①古代重量單位。一百二十斤為一石。《墨子·魯問》:“而任五十石之重。”②容量單位。十鬥為一石。韓愈《雜說》四:“馬之千裡者,一食或盡粟一石。”

    館:

    ①賓館;接待賓客的房舍。《左傳·僖公三十二年》:“鄭穆公使視客館。”②動詞,住賓館、客舍。《孟子· 盡心下》:“孟子之滕,館於上宮。”(之:到。)又留宿。《孟子·萬章下》:“帝館甥於貳室。”(甥:女婿。)③華麗住宅。王勃《滕王閣序》:“臨帝子之長洲,得仙人之舊館。”④官署名。《新唐書·百官志二》:“置修文館於門下省。”(門下省:官署名。)⑤某些文化學術機關名稱。韓愈《進學解》,“國子先生晨入太學,招諸生立館下。”

    縱:

    (一)[縱臾rǒng]鼓動別人作壞事。《漢書·衡山王劉賜傳》:“日夜縱臾王謀反事。” (二)zòng ①放;發。《史記·吳太伯世傢》:“於是吳王遂縱兵追之。”《淮南子·人間》:“秦西巴弗忍,縱而予之。”②釋放;放走。《舊唐書·楊恭仁傳》:“縱所俘還之。”③放任;不加約束。《左傳·僖公三十三年》:“縱敵,患生。”《荀子·富國》:“天下害生縱欲。”④騰躍。王充《論衡·道虛》:“若士者舉臂而縱身,遂入雲中。”⑤即使。《左傳·莊公十四年》:“縱弗能死,其又奚言?”《呂氏春秋·下賢》:“縱夫子驁祿爵,吾庸敢驁霸王乎?”⑥縱;豎;與“橫”相對。《呂氏春秋·辯土》:“衡行必得,縱行必術。”(術:直。)東方朔《七諫·沉江》:“不別橫之與縱。”⑦戰國時期六國的合縱。《淮南子·要略》:“故縱橫修短生焉。”⑧蹤跡。《史記·酷吏列傳》:“言變事縱跡安起?”

    燕:

    (一)①燕子。《史記·陳涉世傢》:“燕雀安知鴻鵠之志哉!”(安:哪裡。鴻:雁。鵠:天鵝。志:志向。)②安逸;安閑。《史記·萬石君傳》:“雖燕居必冠。”(冠:戴帽。表示恭敬。)③接近;親近。《韓非子·難三》:“士之用不在近遠,而俳(pái)優侏儒,固人主之所與燕也。”(俳優:古代以樂舞作諧戲的藝人。侏儒:雜技藝人。)④輕慢;褻瀆。蘇軾《題楊次公春蘭》:“丹青寫真色,欲補《離騷》傳。對之如靈均,冠佩不敢燕。”(靈均:屈原的字。)⑤通“宴”。宴飲。《詩經·小雅·鹿鳴》:“我有旨酒,嘉賓式燕以敖。”(式:與。敖:遨遊。)(二)yān 周代諸侯國名。戰國時七雄之一。在今河北北部與遼寧南部。《韓非子·初見秦》:“親齊、燕,以成霸王之名。”[燕支]1.草名。可作紅色染料、顏料。《南史·齊紀下·廢帝海陵王》:“武帝時以燕支為宋衣。”代指紅色。白居易《題郡中荔枝詩十八韻》:“燕支掌中顆,甘露舌頭漿。”也作“燕脂”。2.山名。在匈奴境內。李白《王昭君》之一:“燕支長寒雪作花。”也泛指北地。李白《代贈遠》:“燕支多美女,走馬輕風雪。”

    王:

    (一)①夏商周時代最高統治者的稱號。秦始皇以後改稱皇帝。《尚書·盤庚上》:“王命眾,悉至於庭。”(悉:都;全。)②春秋戰國時期的諸侯。《孟子·梁惠王上》:“王好戰,請以戰喻。”③漢以後的最高封爵。《漢書·諸侯王表》:“武帝施主父之冊,下推恩之令,使諸侯王得分戶邑以封子弟,不行黜涉而藩國自析。”(主父:人名。冊:同“策”。析:削弱。)④諸侯或外族來朝見天子。《尚書·大禹謨》:“四夷來王。”⑤首領;同類中最特出或最大者。杜甫《前出塞》:“射人先射馬,擒賊先擒王。”⑥古代對祖父母輩的尊稱。《爾雅·釋親》:“父之考為王父,父之妣(bǐ)為王母。” (二)wàng ①統治同傢。《史記·項羽本紀》:“沛公欲王關中。”《商君書·更法》:“三代不同禮而王。”②成就王業。《孟子·梁惠王上》:“七十者衣(yì)帛(bó)食肉,黎民不饑不寒,然而不王者,未之有也。”

    臺:

    (一)星名,即三臺(六顆星)。古代以“三臺”比“三公”(古代最高的官位)。 (二)yí ①代詞。我;我的。《尚書·說命上》:“朝夕納誨,以輔臺德。”《尚書·禹貢》:“祗臺德先。”(祗:敬。)②何;什麼。《法言·問道》:“閔氏之孫其如臺?”③通“怡”。愉悅。《史記·太史公自序》:“唐堯遜位,虞舜不臺。”


  • 题诗碣石馆,纵酒燕王台。

    “题诗碣石馆,纵酒燕王台。”诗句出处:《酬裴员外以诗代书》;是唐朝诗人高适的作品。

    少时方浩荡,遇物犹尘埃。脱略身外事,交游天下才。
    单车入燕赵,独立心悠哉。宁知戎马间,忽展平生怀。
    且欣清论高,岂顾夕阳颓。题诗碣石馆,纵酒燕王台。
    北望沙漠垂,漫天雪皑皑。临边无策略,览古空裴回。
    乐毅吾所怜,拔齐翻见猜。荆卿吾所悲,适秦不复回。
    然诺多死地,公忠成祸胎。与君从此辞,每恐流年催。
    如何俱老大,始复忘形骸。兄弟真二陆,声名连八裴。
    乙未将星变,贼臣候天灾。胡骑犯龙山,乘舆经马嵬。
    千官无倚著,万姓徒悲哀。诛吕鬼神动,安刘天地开。
    奔波走风尘,倏忽值云雷。拥旄出淮甸,入幕征楚材。
    誓当剪鲸鲵,永以竭驽骀。小人胡不仁,谗我成死灰。
    赖得日月明,照耀无不该。留司洛阳宫,詹府唯蒿莱。
    是时扫氛祲,尚未歼渠魁。背河列长围,师老将亦乖。
    归军剧风火,散卒争椎埋。一夕瀍洛空,生灵悲曝腮。
    衣冠投草莽,予欲驰江淮。登顿宛叶下,栖遑襄邓隈。
    城池何萧条,邑屋更崩摧。纵横荆棘丛,但见瓦砾堆。
    行人无血色,战骨多青苔。遂除彭门守,因得朝玉阶。
    激昂仰鹓鹭,献替欣盐梅。驱传及远蕃,忧思郁难排。
    罢人纷争讼,赋税如山崖。所思在畿甸,曾是鲁宓侪。
    自从拜郎官,列宿焕天街。那能访遐僻,还复寄琼环。
    金玉本高价,埙篪终易谐。朗咏临清秋,凉风下庭槐。
    何意寇盗间,独称名义偕。辛酸陈侯诔,叹息季鹰杯。
    白日屡分手,青春不再来。卧看中散论,愁忆太常斋。
    酬赠徒为尔,长歌还自咍。

    【注释】:

    题:

    ①额头。宋玉《招魂》:“雕题黑齿。”②物体的前端。左思《蜀都赋》:“金铺交映,玉题相晖。”(金铺:门上兽形环钮。玉题:椽头的玉饰。)③书写;题写。《世说新语·简傲》:“题门上作‘凤’字而去。”④命名;题名。《韩非子·和氏》:“悲夫宝玉而题之以石。”⑤品评。《后汉书·许劭传》:“每月辄更其品题。”⑥题目。《世说新语·文学》:“谢看题,便各使四坐通。”⑦通“睇”。看;视。《诗经 · 小雅·小宛》:“题彼脊令,载飞载鸣。”[题目]1.命题;题目。杜甫《奉留赠集贤院崔于二学士》诗:“天老书题目。”(天老:指三公。)2.书籍的标目。《南史·王僧虔传》:“取《三国志》聚置床头百日许……汝曾未窥其题目。”3.名称。《北史·念贤传》:“时行殿初成,未有题目,帝诏近侍各名之。”4.借口;名义。白居易《送吕漳州》诗:“独醉似无名,借君作题目。”5.品评。《世说新语·政事》:“举无失才,凡所题目,皆如其言。”

    诗:

    ①文学体裁的一种。《尚书·舜典》:“诗言志。”②特指《诗经》。《左传·隐公元年》:“《诗》曰:‘孝子不匮,永锡尔类。’”(锡:赐。类:善。)③奉持。《礼记·内则》:“朝服寝门外,诗负之。”

    碣:

    ①圆顶石碑。班固《封燕然山铭》:“封神丘兮建隆碣。”《南史·文学传·颜协》:“荆楚碑碣皆协所书。”(碑:方顶的石碑。)项斯《经李白墓》:“游魂应到蜀,小碣岂旌(jīng)贤。”(旌:表扬。)②标识。《汉书·扬雄传上》:“碣以崇山。”(碣:用如动词,作标识。)③标志物;界碑。《魏书·序纪》:“自杏城以北八十里,迄长城厚,夹道立碣,与晋分界。”[碣石]山名。

    石:

    (一)①石头;石块。《列子·汤问》:“且焉置土石?”②碑碣;石刻。陆机《文赋》:“被金石以广德,流管弦而日新。”③石磬,古乐器名,八音之一。《韩非子·说疑》:“不听钟石之声。”④古代用以治病的石针。《韩非子·喻老》:“(病)在肌肤,针石所及也。” (二)dàn (旧读shí) ①古代重量单位。一百二十斤为一石。《墨子·鲁问》:“而任五十石之重。”②容量单位。十斗为一石。韩愈《杂说》四:“马之千里者,一食或尽粟一石。”

    馆:

    ①宾馆;接待宾客的房舍。《左传·僖公三十二年》:“郑穆公使视客馆。”②动词,住宾馆、客舍。《孟子· 尽心下》:“孟子之滕,馆于上宫。”(之:到。)又留宿。《孟子·万章下》:“帝馆甥于贰室。”(甥:女婿。)③华丽住宅。王勃《滕王阁序》:“临帝子之长洲,得仙人之旧馆。”④官署名。《新唐书·百官志二》:“置修文馆于门下省。”(门下省:官署名。)⑤某些文化学术机关名称。韩愈《进学解》,“国子先生晨入太学,招诸生立馆下。”

    纵:

    (一)[纵臾rǒng]鼓动别人作坏事。《汉书·衡山王刘赐传》:“日夜纵臾王谋反事。” (二)zòng ①放;发。《史记·吴太伯世家》:“于是吴王遂纵兵追之。”《淮南子·人间》:“秦西巴弗忍,纵而予之。”②释放;放走。《旧唐书·杨恭仁传》:“纵所俘还之。”③放任;不加约束。《左传·僖公三十三年》:“纵敌,患生。”《荀子·富国》:“天下害生纵欲。”④腾跃。王充《论衡·道虚》:“若士者举臂而纵身,遂入云中。”⑤即使。《左传·庄公十四年》:“纵弗能死,其又奚言?”《吕氏春秋·下贤》:“纵夫子骜禄爵,吾庸敢骜霸王乎?”⑥纵;竖;与“横”相对。《吕氏春秋·辩土》:“衡行必得,纵行必术。”(术:直。)东方朔《七谏·沉江》:“不别横之与纵。”⑦战国时期六国的合纵。《淮南子·要略》:“故纵横修短生焉。”⑧踪迹。《史记·酷吏列传》:“言变事纵迹安起?”

    燕:

    (一)①燕子。《史记·陈涉世家》:“燕雀安知鸿鹄之志哉!”(安:哪里。鸿:雁。鹄:天鹅。志:志向。)②安逸;安闲。《史记·万石君传》:“虽燕居必冠。”(冠:戴帽。表示恭敬。)③接近;亲近。《韩非子·难三》:“士之用不在近远,而俳(pái)优侏儒,固人主之所与燕也。”(俳优:古代以乐舞作谐戏的艺人。侏儒:杂技艺人。)④轻慢;亵渎。苏轼《题杨次公春兰》:“丹青写真色,欲补《离骚》传。对之如灵均,冠佩不敢燕。”(灵均:屈原的字。)⑤通“宴”。宴饮。《诗经·小雅·鹿鸣》:“我有旨酒,嘉宾式燕以敖。”(式:与。敖:遨游。)(二)yān 周代诸侯国名。战国时七雄之一。在今河北北部与辽宁南部。《韩非子·初见秦》:“亲齐、燕,以成霸王之名。”[燕支]1.草名。可作红色染料、颜料。《南史·齐纪下·废帝海陵王》:“武帝时以燕支为宋衣。”代指红色。白居易《题郡中荔枝诗十八韵》:“燕支掌中颗,甘露舌头浆。”也作“燕脂”。2.山名。在匈奴境内。李白《王昭君》之一:“燕支长寒雪作花。”也泛指北地。李白《代赠远》:“燕支多美女,走马轻风雪。”

    王:

    (一)①夏商周时代最高统治者的称号。秦始皇以后改称皇帝。《尚书·盘庚上》:“王命众,悉至于庭。”(悉:都;全。)②春秋战国时期的诸侯。《孟子·梁惠王上》:“王好战,请以战喻。”③汉以后的最高封爵。《汉书·诸侯王表》:“武帝施主父之册,下推恩之令,使诸侯王得分户邑以封子弟,不行黜涉而藩国自析。”(主父:人名。册:同“策”。析:削弱。)④诸侯或外族来朝见天子。《尚书·大禹谟》:“四夷来王。”⑤首领;同类中最特出或最大者。杜甫《前出塞》:“射人先射马,擒贼先擒王。”⑥古代对祖父母辈的尊称。《尔雅·释亲》:“父之考为王父,父之妣(bǐ)为王母。” (二)wàng ①统治同家。《史记·项羽本纪》:“沛公欲王关中。”《商君书·更法》:“三代不同礼而王。”②成就王业。《孟子·梁惠王上》:“七十者衣(yì)帛(bó)食肉,黎民不饥不寒,然而不王者,未之有也。”

    台:

    (一)星名,即三台(六颗星)。古代以“三台”比“三公”(古代最高的官位)。 (二)yí ①代词。我;我的。《尚书·说命上》:“朝夕纳诲,以辅台德。”《尚书·禹贡》:“祗台德先。”(祗:敬。)②何;什么。《法言·问道》:“闵氏之孙其如台?”③通“怡”。愉悦。《史记·太史公自序》:“唐尧逊位,虞舜不台。”


  • ti shi jie dan guan ,zong jiu yan wang tai 。

    “ti shi jie dan guan ,zong jiu yan wang tai 。”shi gou chu chu :《chou pei yuan wai yi shi dai shu 》;shi tang chao shi ren gao kuo de zuo pin 。

    shao shi fang hao dang ,yu wu you chen ai 。tuo lve shen wai shi ,jiao you tian xia cai 。
    chan che ru yan zhao ,du li xin you zai 。ning zhi rong ma jian ,hu zhan ping sheng huai 。
    ju xin qing lun gao ,qi gu xi yang tui 。ti shi jie dan guan ,zong jiu yan wang tai 。
    bei wang sha mo chui ,man tian xue ai ai 。lin bian mo ce lve ,lan gu kong pei hui 。
    le yi wu suo lian ,ba ji fan jian cai 。jing qing wu suo bei ,kuo qin bu fu hui 。
    ran nuo duo si de ,gong zhong cheng huo tai 。yu jun cong ci ci ,mei kong liu nian cui 。
    ru he ju lao da ,shi fu wang xing hai 。xiong di zhen er liu ,sheng ming lian ba pei 。
    yi wei jiang xing bian ,zei chen hou tian zai 。hu ji fan long shan ,cheng yu jing ma wei 。
    qian guan mo yi zhe ,mo xing tu bei ai 。zhu lv gui shen dong ,an liu tian de kai 。
    ben bo zou feng chen ,shu hu zhi yun lei 。yong mao chu huai dian ,ru mu zheng chu cai 。
    shi dang jian jing ni ,yong yi jie nu dai 。xiao ren hu bu ren ,chan wo cheng si hui 。
    lai de ri yue ming ,zhao yao mo bu gai 。liu si luo yang gong ,zhan fu wei hao lai 。
    shi shi sao fen jin ,shang wei jian qu kui 。bei he lie chang wei ,shi lao jiang yi guai 。
    gui jun ju feng huo ,san cu zheng chui mai 。yi xi chan luo kong ,sheng ling bei bao sai 。
    yi guan tou cao mang ,yu yu chi jiang huai 。deng du wan xie xia ,qi huang xiang deng wei 。
    cheng chi he xiao tiao ,yi wu geng beng cui 。zong heng jing ji cong ,dan jian wa li dui 。
    hang ren mo xie se ,zhan gu duo qing tai 。sui chu peng men shou ,yin de chao yu jie 。
    ji ang yang yuan lu ,suo ti xin yan mei 。qu chuan ji yuan fan ,you sai yu nan pai 。
    ba ren fen zheng song ,fu shui ru shan ya 。suo sai zai ji dian ,ceng shi lu mi chai 。
    zi cong bai lang guan ,lie su huan tian jie 。na neng fang xia pi ,hai fu ji qiong huan 。
    jin yu ben gao jia ,xun chi zhong yi xie 。lang yong lin qing qiu ,liang feng xia ting huai 。
    he yi kou dao jian ,du chen ming yi xie 。xin suan chen hou lei ,tan xi ji ying bei 。
    bai ri lv fen shou ,qing chun bu zai lai 。wo kan zhong san lun ,chou yi tai chang zhai 。
    chou zeng tu wei er ,chang ge hai zi hai 。

    【zhu shi 】:

    ti :

    ①e tou 。song yu 《qiao hun 》:“diao ti hei chi 。”②wu ti de qian duan 。zuo sai 《shu dou fu 》:“jin pu jiao ying ,yu ti xiang hui 。”(jin pu :men shang shou xing huan niu 。yu ti :chuan tou de yu shi 。)③shu xie ;ti xie 。《shi shui xin yu ·jian ao 》:“ti men shang zuo ‘feng ’zi er qu 。”④ming ming ;ti ming 。《han fei zi ·he shi 》:“bei fu bao yu er ti zhi yi dan 。”⑤pin ping 。《hou han shu ·hu shao chuan 》:“mei yue zhe geng ji pin ti 。”⑥ti mu 。《shi shui xin yu ·wen xue 》:“xie kan ti ,bian ge shi si zuo tong 。”⑦tong “di ”。kan ;shi 。《shi jing · xiao ya ·xiao wan 》:“ti bi ji ling ,zai fei zai ming 。”[ti mu ]1.ming ti ;ti mu 。du fu 《feng liu zeng ji xian yuan cui yu er xue shi 》shi :“tian lao shu ti mu 。”(tian lao :zhi san gong 。)2.shu ji de biao mu 。《na shi ·wang seng qian chuan 》:“qu 《san guo zhi 》ju zhi chuang tou bai ri hu ……ru ceng wei kui ji ti mu 。”3.ming chen 。《bei shi ·nian xian chuan 》:“shi hang dian chu cheng ,wei you ti mu ,di zhao jin shi ge ming zhi 。”4.jie kou ;ming yi 。bai ju yi 《song lv zhang zhou 》shi :“du zui shi mo ming ,jie jun zuo ti mu 。”5.pin ping 。《shi shui xin yu ·zheng shi 》:“ju mo shi cai ,fan suo ti mu ,jie ru ji yan 。”

    shi :

    ①wen xue ti cai de yi chong 。《shang shu ·shun dian 》:“shi yan zhi 。”②te zhi 《shi jing 》。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“《shi 》yue :‘xiao zi bu kui ,yong xi er lei 。’”(xi :ci 。lei :shan 。)③feng chi 。《li ji ·nei ze 》:“chao fu qin men wai ,shi fu zhi 。”

    jie :

    ①yuan ding dan bei 。ban gu 《feng yan ran shan ming 》:“feng shen qiu xi jian long jie 。”《na shi ·wen xue chuan ·yan xie 》:“jing chu bei jie jie xie suo shu 。”(bei :fang ding de dan bei 。)xiang si 《jing li bai mu 》:“you hun ying dao shu ,xiao jie qi jing (jīng)xian 。”(jing :biao yang 。)②biao shi 。《han shu ·yang xiong chuan shang 》:“jie yi chong shan 。”(jie :yong ru dong ci ,zuo biao shi 。)③biao zhi wu ;jie bei 。《wei shu ·xu ji 》:“zi xing cheng yi bei ba shi li ,qi chang cheng hou ,ga dao li jie ,yu jin fen jie 。”[jie dan ]shan ming 。

    dan :

    (yi )①dan tou ;dan kuai 。《lie zi ·shang wen 》:“ju yan zhi tu dan ?”②bei jie ;dan ke 。liu ji 《wen fu 》:“bei jin dan yi an de ,liu guan xian er ri xin 。”③dan qing ,gu le qi ming ,ba yin zhi yi 。《han fei zi ·shui yi 》:“bu ting zhong dan zhi sheng 。”④gu dai yong yi zhi bing de dan zhen 。《han fei zi ·yu lao 》:“(bing )zai ji fu ,zhen dan suo ji ye 。” (er )dàn (jiu dou shí) ①gu dai chong liang chan wei 。yi bai er shi jin wei yi dan 。《mo zi ·lu wen 》:“er ren wu shi dan zhi chong 。”②rong liang chan wei 。shi dou wei yi dan 。han yu 《za shui 》si :“ma zhi qian li zhe ,yi shi huo jin su yi dan 。”

    guan :

    ①bin guan ;jie dai bin ke de fang she 。《zuo chuan ·xi gong san shi er nian 》:“zheng mu gong shi shi ke guan 。”②dong ci ,zhu bin guan 、ke she 。《meng zi · jin xin xia 》:“meng zi zhi teng ,guan yu shang gong 。”(zhi :dao 。)you liu su 。《meng zi ·mo zhang xia 》:“di guan sheng yu er shi 。”(sheng :nv xu 。)③hua li zhu zhai 。wang bo 《teng wang ge xu 》:“lin di zi zhi chang zhou ,de xian ren zhi jiu guan 。”④guan shu ming 。《xin tang shu ·bai guan zhi er 》:“zhi xiu wen guan yu men xia sheng 。”(men xia sheng :guan shu ming 。)⑤mou xie wen hua xue shu ji guan ming chen 。han yu 《jin xue jie 》,“guo zi xian sheng chen ru tai xue ,qiao zhu sheng li guan xia 。”

    zong :

    (yi )[zong yu rǒng]gu dong bie ren zuo huai shi 。《han shu ·heng shan wang liu ci chuan 》:“ri ye zong yu wang mou fan shi 。” (er )zòng ①fang ;fa 。《shi ji ·wu tai bai shi jia 》:“yu shi wu wang sui zong bing zhui zhi 。”《huai na zi ·ren jian 》:“qin xi ba fu ren ,zong er yu zhi 。”②shi fang ;fang zou 。《jiu tang shu ·yang gong ren chuan 》:“zong suo fu hai zhi 。”③fang ren ;bu jia yao shu 。《zuo chuan ·xi gong san shi san nian 》:“zong di ,huan sheng 。”《xun zi ·fu guo 》:“tian xia hai sheng zong yu 。”④teng yue 。wang chong 《lun heng ·dao xu 》:“re shi zhe ju bei er zong shen ,sui ru yun zhong 。”⑤ji shi 。《zuo chuan ·zhuang gong shi si nian 》:“zong fu neng si ,ji you xi yan ?”《lv shi chun qiu ·xia xian 》:“zong fu zi ao lu jue ,wu yong gan ao ba wang hu ?”⑥zong ;shu ;yu “heng ”xiang dui 。《lv shi chun qiu ·bian tu 》:“heng hang bi de ,zong hang bi shu 。”(shu :zhi 。)dong fang shuo 《qi jian ·chen jiang 》:“bu bie heng zhi yu zong 。”⑦zhan guo shi ji liu guo de ge zong 。《huai na zi ·yao lve 》:“gu zong heng xiu duan sheng yan 。”⑧zong ji 。《shi ji ·ku li lie chuan 》:“yan bian shi zong ji an qi ?”

    yan :

    (yi )①yan zi 。《shi ji ·chen she shi jia 》:“yan qiao an zhi hong gu zhi zhi zai !”(an :na li 。hong :yan 。gu :tian e 。zhi :zhi xiang 。)②an yi ;an xian 。《shi ji ·mo dan jun chuan 》:“sui yan ju bi guan 。”(guan :dai mao 。biao shi gong jing 。)③jie jin ;qin jin 。《han fei zi ·nan san 》:“shi zhi yong bu zai jin yuan ,er pai (pái)you zhu ru ,gu ren zhu zhi suo yu yan ye 。”(pai you :gu dai yi le wu zuo xie hu de yi ren 。zhu ru :za ji yi ren 。)④qing man ;xie du 。su shi 《ti yang ci gong chun lan 》:“dan qing xie zhen se ,yu bu 《li sao 》chuan 。dui zhi ru ling jun ,guan pei bu gan yan 。”(ling jun :qu yuan de zi 。)⑤tong “yan ”。yan yin 。《shi jing ·xiao ya ·lu ming 》:“wo you zhi jiu ,jia bin shi yan yi ao 。”(shi :yu 。ao :ao you 。)(er )yān zhou dai zhu hou guo ming 。zhan guo shi qi xiong zhi yi 。zai jin he bei bei bu yu liao ning na bu 。《han fei zi ·chu jian qin 》:“qin ji 、yan ,yi cheng ba wang zhi ming 。”[yan zhi ]1.cao ming 。ke zuo gong se ran liao 、yan liao 。《na shi ·ji ji xia ·fei di hai ling wang 》:“wu di shi yi yan zhi wei song yi 。”dai zhi gong se 。bai ju yi 《ti jun zhong li zhi shi shi ba yun 》:“yan zhi zhang zhong ke ,gan lou she tou jiang 。”ye zuo “yan zhi ”。2.shan ming 。zai xiong nu jing nei 。li bai 《wang zhao jun 》zhi yi :“yan zhi chang han xue zuo hua 。”ye fan zhi bei de 。li bai 《dai zeng yuan 》:“yan zhi duo mei nv ,zou ma qing feng xue 。”

    wang :

    (yi )①xia shang zhou shi dai zui gao tong zhi zhe de chen hao 。qin shi huang yi hou gai chen huang di 。《shang shu ·pan geng shang 》:“wang ming zhong ,xi zhi yu ting 。”(xi :dou ;quan 。)②chun qiu zhan guo shi ji de zhu hou 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“wang hao zhan ,qing yi zhan yu 。”③han yi hou de zui gao feng jue 。《han shu ·zhu hou wang biao 》:“wu di shi zhu fu zhi ce ,xia tui en zhi ling ,shi zhu hou wang de fen hu yi yi feng zi di ,bu hang chu she er fan guo zi xi 。”(zhu fu :ren ming 。ce :tong “ce ”。xi :xiao ruo 。)④zhu hou huo wai zu lai chao jian tian zi 。《shang shu ·da yu mo 》:“si yi lai wang 。”⑤shou ling ;tong lei zhong zui te chu huo zui da zhe 。du fu 《qian chu sai 》:“she ren xian she ma ,qin zei xian qin wang 。”⑥gu dai dui zu fu mu bei de zun chen 。《er ya ·shi qin 》:“fu zhi kao wei wang fu ,fu zhi bi (bǐ)wei wang mu 。” (er )wàng ①tong zhi tong jia 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“pei gong yu wang guan zhong 。”《shang jun shu ·geng fa 》:“san dai bu tong li er wang 。”②cheng jiu wang ye 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“qi shi zhe yi (yì)bo (bó)shi rou ,li min bu ji bu han ,ran er bu wang zhe ,wei zhi you ye 。”

    tai :

    (yi )xing ming ,ji san tai (liu ke xing )。gu dai yi “san tai ”bi “san gong ”(gu dai zui gao de guan wei )。 (er )yí ①dai ci 。wo ;wo de 。《shang shu ·shui ming shang 》:“chao xi na hui ,yi fu tai de 。”《shang shu ·yu gong 》:“zhi tai de xian 。”(zhi :jing 。)②he ;shen me 。《fa yan ·wen dao 》:“min shi zhi sun ji ru tai ?”③tong “yi ”。yu yue 。《shi ji ·tai shi gong zi xu 》:“tang yao xun wei ,yu shun bu tai 。”