• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 周鐘既窕槬,黥陣亦瘢痕。

    “周鐘既窕槬,黥陣亦瘢痕。”詩句出處:《昔事文皇帝三十二韻》;是唐朝詩人杜牧的作品。

    昔事文皇帝,叨官在諫垣。
    奏章為得地,齚齒負明恩。
    金虎知難動,毛釐亦恥言。
    撩頭雖欲吐,到口卻成吞。
    照膽常懸鏡,窺天自戴盆。
    周鐘既窕槬,黥陣亦瘢痕。
    鳳闕觚棱影,仙盤曉日暾。
    雨晴文石滑,風暖戟衣翻。
    每慮號無告,長憂駭不存。
    隨行唯跼蹐,出語但寒暄。
    宮省咽喉任,戈矛羽衛屯。
    光塵皆影附,車馬定西奔。
    億萬持衡價,錙銖挾契論。
    堆時過北鬥,積處滿西園。
    接棹隋河溢,連蹄蜀棧刓。
    漉空滄海水,搜盡卓王孫。
    鬥巧猴雕刺,誇趫索掛跟。
    狐威假白額,梟嘯得黃昏。
    馥馥芝蘭圃,森森枳棘藩。
    吠聲嗾國猘,公議怯膺門。
    竄逐諸丞相,蒼茫遠帝閽。
    一名為吉士,誰免吊湘魂。
    間世英明主,中興道德尊。
    昆岡憐積火,河漢註清源。
    川口堤防決,陰車鬼怪掀。
    重雲開朗照,九地雪幽冤。
    我實剛腸者,形甘短褐髡。
    曾經觸蠆尾,猶得憑熊軒。
    杜若芳洲翠,嚴光釣瀨喧。
    溪山侵越角,封壤盡吳根。
    客恨縈春細,鄉愁壓思繁。
    祝堯千萬壽,再拜揖餘樽。

    【註釋】:

    周:

    ①周遍;遍及。《國語·齊語》:“服牛軺馬,以周四方。”(軺:輕便馬車。一說“駕”。)《史記·秦始皇本紀》:“親巡天下,周覽遠方。”②周密。《孫子·謀攻》:“輔周則國必強,輔隙則國必弱。”③合。《韓非子·五蠹》:“是以天下之眾,其談言者務為辨,而不周於用。”④完備;周全。《左傳·文公三年》:“君子是以知秦穆之為君也,舉人之周也,與人主壹也。”(壹:專一。)⑤周濟;救濟。賈思勰《齊民要術序》:“周人之急。”⑥周圍;圓圈。楊炯《渾天賦》:“周三徑一,遠近乖於辰極。”(周三徑一:圓周與直徑之比。辰極:北極星。)⑦環繞;循環。《漢書·禮樂志》:“周而復始。”⑧指一定循環的時段。古指一年。《宋書·謝靈運傳》:“在郡一周,稱疾去職。”(稱疾:推說有病。)⑨朝代名。1.公元前十一世紀武王滅紂建立的王朝。又分為西周和東周。至公元前256年為秦所滅。2. 南北朝時宇文覺代西魏建立的王朝。史稱北周(公元557—581年)。3. 唐武後稱帝,改國號為周,止於中宗復位(公元690—705年)。4.五代時郭威代後漢稱帝,改國號為周,史稱後周(公元951—960年)。[周旋]1.運轉。《國語·越語下》:“蚤晏無失,以順天道,周旋無究。”(蚤:通“早”。無究:無窮。)2. 盤繞。王子一《誤入桃源》第二折:“山環水繞天臺洞,勢周旋,形曲折。”3. 交往應酬。曹操《與荀彧傷郭嘉書》:“郭奉孝年不滿四十,相與周旋十一年,險阻艱難皆共罹(lí)之。”(奉孝:郭嘉字。罹:遭受。)4.與敵人較量。蘇軾《和子由苦寒見寄》:“何時逐汝去? 與虜試周旋?”(逐:隨。虜:對敵人的蔑稱。)

    鐘:

    一種打擊樂器。《管子·任法》:“鐘鼓竽瑟。”

    既:

    ①盡;終瞭。《左傳·僖公二十二年》:“楚人未既濟。”②副詞。已經。《論語·陽貨》:“既得之,患失之。”(患:擔心。)③連詞。1. 常與“且”、“又”呼應,表示二種情況並存。《詩經·大雅·烝民》:“既明且哲,以保其身。”2. 則;就。《論語·季氏》:“既來之,則安之。”

    窕:

    (一)①有間隙;不充滿。《荀子·賦篇》:“充盈大宇而不窕。”②細小。《左傳·昭公二十一年》:“天子省風以作樂……小者不窕。”③閑暇。《司馬法·嚴位》:“幾戰……擊其倦勞,避其閑窕。”④過分;虛假。《難二》:“君子不聽窕言。”⑤通“挑”。逗引。枚乘《七發》:“目窕心與。” (二)tiāo 通“佻”。輕佻;輕浮。《左傳·襄公二十六年》:“楚師輕窕,易震蕩也。” (三)yáo 通“姚”。妖艷。《荀子·禮論》:“故其立文飾也,不至於窕冶。”(冶:打扮得妖媚。)

    粽:

    粽子。《齊民要術·粽法》:“黏黍一名粽,一曰角黍。”

    笠:

    ①[名]用竹篾等編的帽子。柳宗元《江雪》:“孤舟蓑~翁,獨釣寒江雪。”②[名]門閂。《管子·四時》:“三政曰:‘令禁扇去~。’”

    囫:

    [囫圇]完整的;渾然一體的。《朱子語類》卷三十四:“道理也是個有條理的物事,不是囫圇一物,如老莊謂恍惚者。”(恍惚:隱約不清。)

    邸:

    ①戰國時諸侯客館,漢代諸郡王侯為朝見天子而在京城設置的官舍。《史記· 呂後本紀》:“迎代王於邸。”②王侯府第。沈佺期《龍池》:“邸第樓臺多氣色。”(氣色:氣象光澤。)③旅舍。《宋史·黃幹傳》:“時大雪,既至而熹它出,幹因留客邸。”④停留。《楚辭·九章·涉江》:“邸餘車兮方林。”(方林:地名。)⑤通“抵”。1. 抵達。《史記·河渠書》:“令鑿涇水自中山西邸瓠(hù)口為渠。”(中山、瓠口:皆地名。)2. 觸動。宋玉《風賦》:“邸華(花)葉而振氣。”


  • 周钟既窕槬,黥阵亦瘢痕。

    “周钟既窕槬,黥阵亦瘢痕。”诗句出处:《昔事文皇帝三十二韵》;是唐朝诗人杜牧的作品。

    昔事文皇帝,叨官在谏垣。
    奏章为得地,齚齿负明恩。
    金虎知难动,毛釐亦耻言。
    撩头虽欲吐,到口却成吞。
    照胆常悬镜,窥天自戴盆。
    周钟既窕槬,黥阵亦瘢痕。
    凤阙觚棱影,仙盘晓日暾。
    雨晴文石滑,风暖戟衣翻。
    每虑号无告,长忧骇不存。
    随行唯跼蹐,出语但寒暄。
    宫省咽喉任,戈矛羽卫屯。
    光尘皆影附,车马定西奔。
    亿万持衡价,锱铢挟契论。
    堆时过北斗,积处满西园。
    接棹隋河溢,连蹄蜀栈刓。
    漉空沧海水,搜尽卓王孙。
    斗巧猴雕刺,夸趫索挂跟。
    狐威假白额,枭啸得黄昏。
    馥馥芝兰圃,森森枳棘藩。
    吠声嗾国猘,公议怯膺门。
    窜逐诸丞相,苍茫远帝阍。
    一名为吉士,谁免吊湘魂。
    间世英明主,中兴道德尊。
    昆冈怜积火,河汉注清源。
    川口堤防决,阴车鬼怪掀。
    重云开朗照,九地雪幽冤。
    我实刚肠者,形甘短褐髡。
    曾经触虿尾,犹得凭熊轩。
    杜若芳洲翠,严光钓濑喧。
    溪山侵越角,封壤尽吴根。
    客恨萦春细,乡愁压思繁。
    祝尧千万寿,再拜揖余樽。

    【注释】:

    周:

    ①周遍;遍及。《国语·齐语》:“服牛轺马,以周四方。”(轺:轻便马车。一说“驾”。)《史记·秦始皇本纪》:“亲巡天下,周览远方。”②周密。《孙子·谋攻》:“辅周则国必强,辅隙则国必弱。”③合。《韩非子·五蠹》:“是以天下之众,其谈言者务为辨,而不周于用。”④完备;周全。《左传·文公三年》:“君子是以知秦穆之为君也,举人之周也,与人主壹也。”(壹:专一。)⑤周济;救济。贾思勰《齐民要术序》:“周人之急。”⑥周围;圆圈。杨炯《浑天赋》:“周三径一,远近乖于辰极。”(周三径一:圆周与直径之比。辰极:北极星。)⑦环绕;循环。《汉书·礼乐志》:“周而复始。”⑧指一定循环的时段。古指一年。《宋书·谢灵运传》:“在郡一周,称疾去职。”(称疾:推说有病。)⑨朝代名。1.公元前十一世纪武王灭纣建立的王朝。又分为西周和东周。至公元前256年为秦所灭。2. 南北朝时宇文觉代西魏建立的王朝。史称北周(公元557—581年)。3. 唐武后称帝,改国号为周,止于中宗复位(公元690—705年)。4.五代时郭威代后汉称帝,改国号为周,史称后周(公元951—960年)。[周旋]1.运转。《国语·越语下》:“蚤晏无失,以顺天道,周旋无究。”(蚤:通“早”。无究:无穷。)2. 盘绕。王子一《误入桃源》第二折:“山环水绕天台洞,势周旋,形曲折。”3. 交往应酬。曹操《与荀彧伤郭嘉书》:“郭奉孝年不满四十,相与周旋十一年,险阻艰难皆共罹(lí)之。”(奉孝:郭嘉字。罹:遭受。)4.与敌人较量。苏轼《和子由苦寒见寄》:“何时逐汝去? 与虏试周旋?”(逐:随。虏:对敌人的蔑称。)

    钟:

    一种打击乐器。《管子·任法》:“钟鼓竽瑟。”

    既:

    ①尽;终了。《左传·僖公二十二年》:“楚人未既济。”②副词。已经。《论语·阳货》:“既得之,患失之。”(患:担心。)③连词。1. 常与“且”、“又”呼应,表示二种情况并存。《诗经·大雅·烝民》:“既明且哲,以保其身。”2. 则;就。《论语·季氏》:“既来之,则安之。”

    窕:

    (一)①有间隙;不充满。《荀子·赋篇》:“充盈大宇而不窕。”②细小。《左传·昭公二十一年》:“天子省风以作乐……小者不窕。”③闲暇。《司马法·严位》:“几战……击其倦劳,避其闲窕。”④过分;虚假。《难二》:“君子不听窕言。”⑤通“挑”。逗引。枚乘《七发》:“目窕心与。” (二)tiāo 通“佻”。轻佻;轻浮。《左传·襄公二十六年》:“楚师轻窕,易震荡也。” (三)yáo 通“姚”。妖艳。《荀子·礼论》:“故其立文饰也,不至于窕冶。”(冶:打扮得妖媚。)

    粽:

    粽子。《齐民要术·粽法》:“黏黍一名粽,一曰角黍。”

    笠:

    ①[名]用竹篾等编的帽子。柳宗元《江雪》:“孤舟蓑~翁,独钓寒江雪。”②[名]门闩。《管子·四时》:“三政曰:‘令禁扇去~。’”

    囫:

    [囫囵]完整的;浑然一体的。《朱子语类》卷三十四:“道理也是个有条理的物事,不是囫囵一物,如老庄谓恍惚者。”(恍惚:隐约不清。)

    邸:

    ①战国时诸侯客馆,汉代诸郡王侯为朝见天子而在京城设置的官舍。《史记· 吕后本纪》:“迎代王于邸。”②王侯府第。沈佺期《龙池》:“邸第楼台多气色。”(气色:气象光泽。)③旅舍。《宋史·黄干传》:“时大雪,既至而熹它出,干因留客邸。”④停留。《楚辞·九章·涉江》:“邸余车兮方林。”(方林:地名。)⑤通“抵”。1. 抵达。《史记·河渠书》:“令凿泾水自中山西邸瓠(hù)口为渠。”(中山、瓠口:皆地名。)2. 触动。宋玉《风赋》:“邸华(花)叶而振气。”


  • zhou zhong ji tiao hua ,qing zhen yi ban hen 。

    “zhou zhong ji tiao hua ,qing zhen yi ban hen 。”shi gou chu chu :《xi shi wen huang di san shi er yun 》;shi tang chao shi ren du mu de zuo pin 。

    xi shi wen huang di ,dao guan zai jian yuan 。
    zou zhang wei de de ,ze chi fu ming en 。
    jin hu zhi nan dong ,mao 釐yi chi yan 。
    liao tou sui yu tu ,dao kou que cheng tun 。
    zhao dan chang xuan jing ,kui tian zi dai pen 。
    zhou zhong ji tiao hua ,qing zhen yi ban hen 。
    feng que gu leng ying ,xian pan xiao ri tun 。
    yu qing wen dan hua ,feng nuan ji yi fan 。
    mei lv hao mo gao ,chang you hai bu cun 。
    sui hang wei 跼ji ,chu yu dan han xuan 。
    gong sheng yan hou ren ,ge mao yu wei tun 。
    guang chen jie ying fu ,che ma ding xi ben 。
    yi mo chi heng jia ,zi zhu jia qi lun 。
    dui shi guo bei dou ,ji chu man xi yuan 。
    jie zhao sui he yi ,lian ti shu zhan wan 。
    lu kong cang hai shui ,sou jin zhuo wang sun 。
    dou qiao hou diao ci ,kua chao suo gua gen 。
    hu wei jia bai e ,xiao xiao de huang hun 。
    fu fu zhi lan pu ,sen sen zhi ji fan 。
    fei sheng sou guo zhi ,gong yi qie ying men 。
    cuan zhu zhu cheng xiang ,cang mang yuan di hun 。
    yi ming wei ji shi ,shei mian diao xiang hun 。
    jian shi ying ming zhu ,zhong xing dao de zun 。
    kun gang lian ji huo ,he han zhu qing yuan 。
    chuan kou di fang jue ,yin che gui guai xian 。
    chong yun kai lang zhao ,jiu de xue you yuan 。
    wo shi gang chang zhe ,xing gan duan he kun 。
    ceng jing chu chai wei ,you de ping xiong xuan 。
    du re fang zhou cui ,yan guang diao lai xuan 。
    xi shan qin yue jiao ,feng rang jin wu gen 。
    ke hen ying chun xi ,xiang chou ya sai fan 。
    zhu yao qian mo shou ,zai bai yi yu zun 。

    【zhu shi 】:

    zhou :

    ①zhou bian ;bian ji 。《guo yu ·ji yu 》:“fu niu yao ma ,yi zhou si fang 。”(yao :qing bian ma che 。yi shui “jia ”。)《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“qin xun tian xia ,zhou lan yuan fang 。”②zhou mi 。《sun zi ·mou gong 》:“fu zhou ze guo bi jiang ,fu xi ze guo bi ruo 。”③ge 。《han fei zi ·wu du 》:“shi yi tian xia zhi zhong ,ji tan yan zhe wu wei bian ,er bu zhou yu yong 。”④wan bei ;zhou quan 。《zuo chuan ·wen gong san nian 》:“jun zi shi yi zhi qin mu zhi wei jun ye ,ju ren zhi zhou ye ,yu ren zhu yi ye 。”(yi :zhuan yi 。)⑤zhou ji ;jiu ji 。gu sai xie 《ji min yao shu xu 》:“zhou ren zhi ji 。”⑥zhou wei ;yuan juan 。yang jiong 《hun tian fu 》:“zhou san jing yi ,yuan jin guai yu chen ji 。”(zhou san jing yi :yuan zhou yu zhi jing zhi bi 。chen ji :bei ji xing 。)⑦huan rao ;xun huan 。《han shu ·li le zhi 》:“zhou er fu shi 。”⑧zhi yi ding xun huan de shi duan 。gu zhi yi nian 。《song shu ·xie ling yun chuan 》:“zai jun yi zhou ,chen ji qu zhi 。”(chen ji :tui shui you bing 。)⑨chao dai ming 。1.gong yuan qian shi yi shi ji wu wang mie zhou jian li de wang chao 。you fen wei xi zhou he dong zhou 。zhi gong yuan qian 256nian wei qin suo mie 。2. na bei chao shi yu wen jiao dai xi wei jian li de wang chao 。shi chen bei zhou (gong yuan 557—581nian )。3. tang wu hou chen di ,gai guo hao wei zhou ,zhi yu zhong zong fu wei (gong yuan 690—705nian )。4.wu dai shi guo wei dai hou han chen di ,gai guo hao wei zhou ,shi chen hou zhou (gong yuan 951—960nian )。[zhou xuan ]1.yun zhuai 。《guo yu ·yue yu xia 》:“zao yan mo shi ,yi shun tian dao ,zhou xuan mo jiu 。”(zao :tong “zao ”。mo jiu :mo qiong 。)2. pan rao 。wang zi yi 《wu ru tao yuan 》di er she :“shan huan shui rao tian tai dong ,shi zhou xuan ,xing qu she 。”3. jiao wang ying chou 。cao cao 《yu xun yu shang guo jia shu 》:“guo feng xiao nian bu man si shi ,xiang yu zhou xuan shi yi nian ,xian zu jian nan jie gong li (lí)zhi 。”(feng xiao :guo jia zi 。li :zao shou 。)4.yu di ren jiao liang 。su shi 《he zi you ku han jian ji 》:“he shi zhu ru qu ? yu lu shi zhou xuan ?”(zhu :sui 。lu :dui di ren de mie chen 。)

    zhong :

    yi chong da ji le qi 。《guan zi ·ren fa 》:“zhong gu yu se 。”

    ji :

    ①jin ;zhong le 。《zuo chuan ·xi gong er shi er nian 》:“chu ren wei ji ji 。”②fu ci 。yi jing 。《lun yu ·yang huo 》:“ji de zhi ,huan shi zhi 。”(huan :dan xin 。)③lian ci 。1. chang yu “ju ”、“you ”hu ying ,biao shi er chong qing kuang bing cun 。《shi jing ·da ya ·zheng min 》:“ji ming ju zhe ,yi bao ji shen 。”2. ze ;jiu 。《lun yu ·ji shi 》:“ji lai zhi ,ze an zhi 。”

    tiao :

    (yi )①you jian xi ;bu chong man 。《xun zi ·fu pian 》:“chong ying da yu er bu tiao 。”②xi xiao 。《zuo chuan ·zhao gong er shi yi nian 》:“tian zi sheng feng yi zuo le ……xiao zhe bu tiao 。”③xian xia 。《si ma fa ·yan wei 》:“ji zhan ……ji ji juan lao ,bi ji xian tiao 。”④guo fen ;xu jia 。《nan er 》:“jun zi bu ting tiao yan 。”⑤tong “tiao ”。dou yin 。mei cheng 《qi fa 》:“mu tiao xin yu 。” (er )tiāo tong “tiao ”。qing tiao ;qing fu 。《zuo chuan ·xiang gong er shi liu nian 》:“chu shi qing tiao ,yi zhen dang ye 。” (san )yáo tong “yao ”。yao yan 。《xun zi ·li lun 》:“gu ji li wen shi ye ,bu zhi yu tiao ye 。”(ye :da ban de yao mei 。)

    zong :

    zong zi 。《ji min yao shu ·zong fa 》:“nian shu yi ming zong ,yi yue jiao shu 。”

    li :

    ①[ming ]yong zhu mie deng bian de mao zi 。liu zong yuan 《jiang xue 》:“gu zhou suo ~weng ,du diao han jiang xue 。”②[ming ]men shuan 。《guan zi ·si shi 》:“san zheng yue :‘ling jin shan qu ~。’”

    hu :

    [hu lun ]wan zheng de ;hun ran yi ti de 。《zhu zi yu lei 》juan san shi si :“dao li ye shi ge you tiao li de wu shi ,bu shi hu lun yi wu ,ru lao zhuang wei huang hu zhe 。”(huang hu :yin yao bu qing 。)

    di :

    ①zhan guo shi zhu hou ke guan ,han dai zhu jun wang hou wei chao jian tian zi er zai jing cheng she zhi de guan she 。《shi ji · lv hou ben ji 》:“ying dai wang yu di 。”②wang hou fu di 。shen quan ji 《long chi 》:“di di lou tai duo qi se 。”(qi se :qi xiang guang ze 。)③lv she 。《song shi ·huang gan chuan 》:“shi da xue ,ji zhi er xi ta chu ,gan yin liu ke di 。”④ting liu 。《chu ci ·jiu zhang ·she jiang 》:“di yu che xi fang lin 。”(fang lin :de ming 。)⑤tong “di ”。1. di da 。《shi ji ·he qu shu 》:“ling zao jing shui zi zhong shan xi di hu (hù)kou wei qu 。”(zhong shan 、hu kou :jie de ming 。)2. chu dong 。song yu 《feng fu 》:“di hua (hua )xie er zhen qi 。”