- 繁体
- 简体
- 拼音
-
徒觀斧鑿痕,不矚治水航。
“徒觀斧鑿痕,不矚治水航。”詩句出處:《調張籍》;是唐朝詩人韓愈的作品。
蚍蜉撼大樹,可笑不自量。伊我生其後,舉頸遙相望。
夜夢多見之,晝思反微茫。徒觀斧鑿痕,不矚治水航。
想當施手時,巨刃磨天揚。垠崖劃崩豁,乾坤擺雷硠。
惟此兩夫子,傢居率荒涼。帝欲長吟哦,故遣起且僵。
剪翎送籠中,使看百鳥翔。平生千萬篇,金薤垂琳瑯。
仙官敕七丁,雷電下取將。流落人間者,太山一毫芒。
我願生兩翅,捕逐出八荒。精誠忽交通,百怪入我腸。
刺手拔鯨牙,舉瓢酌天漿。騰身跨汗漫,不著織女襄。
顧語地上友,經營無太忙。乞君飛霞佩,與我高頡頏。
【註釋】:
徒:
①步行。袁宏道《滿井遊記》:“風力雖尚勁,然徒步則汗出浹背。”《周易·賁》:“舍車而徒。”②步兵。《書·武成》:“前徒倒戈。”(前:前面。)③服勞役的犯人。《管子·輕重乙》:“今發徒隸而作之。”④服徭役的百姓。《新唐書·閻立德傳》:“領徒四萬治京城。”⑤弟子;門徒。《孟子·離婁下》:“予未得為孔子徒也。”⑥同夥;同一類人。韓愈《師說》:“郯子之徒,其賢不及孔子。”⑦泛指某一類人(多指壞人)。白居易《紫藤》:“先柔後為害,有似諛佞徒。”⑧罪刑之一。即徒刑(使服勞役)。《新唐書·刑法志》:“用刑有五……三曰徒。”⑨空;一無所有。《爾雅 · 釋訓》:“暴虎,徒搏也。”⑩副詞。1.徒然;白白地。《清稗類鈔·馮婉貞》:“徒糜彈藥,無益吾事。”陸機《文賦》:“言徒靡而弗華。”(靡:美。華:光彩。)2. 隻;僅僅。《史記·孫子吳起列傳》:“王徒好其言,不能用其實。”觀:
(一)①看;觀看。《周易·系辭下》:“仰則觀象於天,俯則觀法於地。”姚鼐《登泰山記》:“是日觀道中石刻。”泛指看。②觀察;細看。《論語·顏淵》:“質直而好義,察顏而觀色。”(質:品質。)③觀賞。范仲淹《嶽陽樓記》:“餘觀夫巴陵勝狀,在洞庭一湖。”《韓非子·存韓》:“秦王飲食不甘,遊觀不樂。”④顯示;給人看。《左傳·襄公十一年》:“圍鄭,觀兵於南門。”《國語·周語上》:“先王不耀德不觀兵。”⑤景觀或景象。范仲淹《嶽陽樓記》:“此則嶽陽樓之大觀也。” (二)guàn ①古代宗廟或宮門外兩旁的高建築物。亦稱闕。《左傳·僖公五年》:“遂登觀臺以望。”②臺榭。《後漢書·梁冀傳》:“修繕樓觀,數年乃成。”③京觀的省稱。古代戰勝者為誇耀武功,而把敵人屍骨收集起來,封土成為高大土堆,稱為京觀。許敬業《唐並州都督鄂國公尉遲恭碑》:“封屍築觀,王城於是乂安。”(乂安:太平無事。)④道觀;道教的廟宇。劉禹錫《玄都觀桃花》詩:“玄都觀裡桃千樹,盡是劉郎去後栽。”斧:
①砍木工具。斧子;斧頭。《詩經·豳風·伐柯》:“伐柯如何? 匪斧不克。取妻如何? 匪媒不得。”(柯:斧柄。匪:非。克:能。取:同“娶”。)②後人常用“斧柯”喻指媒人。朱鼎《玉臺記·議婚》:“潤玉年已及笄(jī),要覓一婿,斧柯之任,相屬(zhǔ)何如?”(及笄:到瞭加簪的年齡;古代女子一般十五歲結發加簪,二十歲出嫁。屬:委托。)③古代的兵器。《國語·晉語八》:“偃也以斧鉞從於張孟。”④殺人的刑具。佚名《鳴鳳記·楊公劾奸》:“一封奏九重,知他聽否,我楊繼盛的斧鑕(zhì)囹圉(líng yǔ)都在這遭。”(九重:宮禁,指皇帝所居處。斧鑕:指被殺;鑕,鍘刀座。囹圉:牢獄。)⑤斧節,皇帝賜予臣下作為執法的權威。《漢書·王䜣傳》:“繡衣禦史暴勝之使持斧逐捕盜賊。”(繡衣禦史:披繡衣的禦史。)⑥用斧砍。曹操《苦寒行》:“擔囊行取薪,斧冰持作糜。”⑦敬辭,請別人改文章。沈起鳳《諧鐸·窮士扶乩(jī)》:“仆有拙稿一卷,願呈斧削。”⑧黑白相間的斧形圖案。《禮記·檀弓上》:“加斧於槨上。”鑿:
(一)①鑿子。木工挖槽打孔的工具。王充《論衡·效力》:“鑿所以入木者,槌叩之也。”(叩:敲打。)②鑿開;挖通。《戰國策·齊策四》:“請為君復鑿二窟。” (二)zuò ①器物上容納枘(ruì)的孔,即榫卯或卯眼。宋玉《九辯》:“圓鑿而方枘(ruì銳)兮。”(枘:榫頭。)②明確;真實。紀昀《閱微草堂筆記·如是我聞》:“然據其所言,乃鑿然中理。”[鑿鑿]1. 形容鮮明的樣子。《詩經·唐風·揚之水》:“揚之水,白石鑿鑿。2.確實,真實。《聊齋志異·段氏》:“言之鑿鑿,確可信據。”痕:
①疤痕。蔡琰《胡笳十八拍》:“沙場白骨兮刀痕箭瘢。”②事物留下的跡印。《三國志·魏書·鄧哀王曹沖傳》:“置象大船之上,而刻其水痕所至,稱物以載之。”殘存的跡象。劉禹錫《陋室銘》:“苔痕上階綠。”賈島《江亭晚望》:“鳥歸沙有跡,帆過浪無痕。”不:
(一)①不。《後漢書·班超傳》:“不入虎穴,不得虎子。”《詩經·魏風·伐檀》:“不狩不獵,胡瞻爾庭有縣(懸)特兮。”(特:三歲的獸。)②非;不是。《荀子·君道》:“能中是者取之,是豈不必得之之道也哉?”③無;沒有。《左傳·襄公二十三年》:“不德而有功。”④未。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑤句中助詞。無實義。《逸周書·皇門》:“我不則寅哉寅哉!”[不祿]士死的諱稱。《禮記·曲禮下》:“天子曰崩,諸侯曰薨,大夫曰卒,士曰不祿。” (二)fū花萼。後作“柎”。《詩經·小雅·常棣》:“常棣之華,鄂不(wěi)。”(常棣:即棠梨樹。 鄂:同“萼”。 :有光采。)矚:
註視。《晉書·裴楷傳》:“(楷)疾篤,詔遣黃門郎王衍省疾,楷回眸矚之曰:‘竟未相識。’”(黃門郎:皇帝近臣。)《三國志·魏書·張淵傳》:“凝神遠矚。”治:
(一)①治理;管理。《周禮·考工記序》:“治絲麻以成之,謂之婦功。”《史記·夏本紀》:“堯求能治水者,群臣四嶽皆曰鯀(gǔn)可。”(鯀:古人名,夏禹的父親。)②處理其它事情。《史記·蒙恬列傳》:“高有大罪,秦王令蒙毅法治之。”(高:趙高。蒙毅:人名。)③社會安定;太平。與“亂”相對。《荀子·天論》:“禹以治,桀以亂,治亂非天也。”《史記·秦本紀》:“於是法大用,秦人治。”④懲處。諸葛亮《前出師表》:“不效則治臣之罪,以告先帝之靈。”《資治通鑒·漢獻帝建安十三年》:“說備使撫表眾,同心一意,共治曹操。”(備:劉備。表:劉表,原荊州牧。)⑤醫治;醫療。《韓非子·喻老》:“君之病在肌膚,不治將益深。”⑥舊稱地方政府所在地。《史記·田儋(dān)列傳》:“乃徙齊王田市更王膠東,治即墨。”(更:換,改。膠東:漢郡名,在今山東省。即墨:舊縣名,今市名,在今山東省。)(二)chí 古水名。航:
①方舟。兩船相並。《淮南子·主術》:“大者以為舟航柱梁,小者以為楫楔。”張衡《思玄賦》:“譬臨河而無航。”並連的船,作浮橋用。《晉書·蔡謨傳》:“蔡過浮航,脫帶腰舟。”(腰:系在腰間。)②泛指船。杜甫《南鄰》:“秋水才深四五尺,野航恰受兩三人。”左思《吳都賦》:“於是乎長鯨吞航,修鯢吐浪。”③渡水;航行。曹丕《至廣陵於馬上作》:“誰雲江水廣,一葦可以航。” -
徒观斧凿痕,不瞩治水航。
“徒观斧凿痕,不瞩治水航。”诗句出处:《调张籍》;是唐朝诗人韩愈的作品。
蚍蜉撼大树,可笑不自量。伊我生其后,举颈遥相望。
夜梦多见之,昼思反微茫。徒观斧凿痕,不瞩治水航。
想当施手时,巨刃磨天扬。垠崖划崩豁,乾坤摆雷硠。
惟此两夫子,家居率荒凉。帝欲长吟哦,故遣起且僵。
剪翎送笼中,使看百鸟翔。平生千万篇,金薤垂琳琅。
仙官敕七丁,雷电下取将。流落人间者,太山一毫芒。
我愿生两翅,捕逐出八荒。精诚忽交通,百怪入我肠。
刺手拔鲸牙,举瓢酌天浆。腾身跨汗漫,不著织女襄。
顾语地上友,经营无太忙。乞君飞霞佩,与我高颉颃。
【注释】:
徒:
①步行。袁宏道《满井游记》:“风力虽尚劲,然徒步则汗出浃背。”《周易·贲》:“舍车而徒。”②步兵。《书·武成》:“前徒倒戈。”(前:前面。)③服劳役的犯人。《管子·轻重乙》:“今发徒隶而作之。”④服徭役的百姓。《新唐书·阎立德传》:“领徒四万治京城。”⑤弟子;门徒。《孟子·离娄下》:“予未得为孔子徒也。”⑥同伙;同一类人。韩愈《师说》:“郯子之徒,其贤不及孔子。”⑦泛指某一类人(多指坏人)。白居易《紫藤》:“先柔后为害,有似谀佞徒。”⑧罪刑之一。即徒刑(使服劳役)。《新唐书·刑法志》:“用刑有五……三曰徒。”⑨空;一无所有。《尔雅 · 释训》:“暴虎,徒搏也。”⑩副词。1.徒然;白白地。《清稗类钞·冯婉贞》:“徒糜弹药,无益吾事。”陆机《文赋》:“言徒靡而弗华。”(靡:美。华:光彩。)2. 只;仅仅。《史记·孙子吴起列传》:“王徒好其言,不能用其实。”观:
(一)①看;观看。《周易·系辞下》:“仰则观象于天,俯则观法于地。”姚鼐《登泰山记》:“是日观道中石刻。”泛指看。②观察;细看。《论语·颜渊》:“质直而好义,察颜而观色。”(质:品质。)③观赏。范仲淹《岳阳楼记》:“余观夫巴陵胜状,在洞庭一湖。”《韩非子·存韩》:“秦王饮食不甘,游观不乐。”④显示;给人看。《左传·襄公十一年》:“围郑,观兵于南门。”《国语·周语上》:“先王不耀德不观兵。”⑤景观或景象。范仲淹《岳阳楼记》:“此则岳阳楼之大观也。” (二)guàn ①古代宗庙或宫门外两旁的高建筑物。亦称阙。《左传·僖公五年》:“遂登观台以望。”②台榭。《后汉书·梁冀传》:“修缮楼观,数年乃成。”③京观的省称。古代战胜者为夸耀武功,而把敌人尸骨收集起来,封土成为高大土堆,称为京观。许敬业《唐并州都督鄂国公尉迟恭碑》:“封尸筑观,王城于是乂安。”(乂安:太平无事。)④道观;道教的庙宇。刘禹锡《玄都观桃花》诗:“玄都观里桃千树,尽是刘郎去后栽。”斧:
①砍木工具。斧子;斧头。《诗经·豳风·伐柯》:“伐柯如何? 匪斧不克。取妻如何? 匪媒不得。”(柯:斧柄。匪:非。克:能。取:同“娶”。)②后人常用“斧柯”喻指媒人。朱鼎《玉台记·议婚》:“润玉年已及笄(jī),要觅一婿,斧柯之任,相属(zhǔ)何如?”(及笄:到了加簪的年龄;古代女子一般十五岁结发加簪,二十岁出嫁。属:委托。)③古代的兵器。《国语·晋语八》:“偃也以斧钺从于张孟。”④杀人的刑具。佚名《鸣凤记·杨公劾奸》:“一封奏九重,知他听否,我杨继盛的斧锧(zhì)囹圉(líng yǔ)都在这遭。”(九重:宫禁,指皇帝所居处。斧锧:指被杀;锧,铡刀座。囹圉:牢狱。)⑤斧节,皇帝赐予臣下作为执法的权威。《汉书·王䜣传》:“绣衣御史暴胜之使持斧逐捕盗贼。”(绣衣御史:披绣衣的御史。)⑥用斧砍。曹操《苦寒行》:“担囊行取薪,斧冰持作糜。”⑦敬辞,请别人改文章。沈起凤《谐铎·穷士扶乩(jī)》:“仆有拙稿一卷,愿呈斧削。”⑧黑白相间的斧形图案。《礼记·檀弓上》:“加斧于椁上。”凿:
(一)①凿子。木工挖槽打孔的工具。王充《论衡·效力》:“凿所以入木者,槌叩之也。”(叩:敲打。)②凿开;挖通。《战国策·齐策四》:“请为君复凿二窟。” (二)zuò ①器物上容纳枘(ruì)的孔,即榫卯或卯眼。宋玉《九辩》:“圆凿而方枘(ruì锐)兮。”(枘:榫头。)②明确;真实。纪昀《阅微草堂笔记·如是我闻》:“然据其所言,乃凿然中理。”[凿凿]1. 形容鲜明的样子。《诗经·唐风·扬之水》:“扬之水,白石凿凿。2.确实,真实。《聊斋志异·段氏》:“言之凿凿,确可信据。”痕:
①疤痕。蔡琰《胡笳十八拍》:“沙场白骨兮刀痕箭瘢。”②事物留下的迹印。《三国志·魏书·邓哀王曹冲传》:“置象大船之上,而刻其水痕所至,称物以载之。”残存的迹象。刘禹锡《陋室铭》:“苔痕上阶绿。”贾岛《江亭晚望》:“鸟归沙有迹,帆过浪无痕。”不:
(一)①不。《后汉书·班超传》:“不入虎穴,不得虎子。”《诗经·魏风·伐檀》:“不狩不猎,胡瞻尔庭有县(悬)特兮。”(特:三岁的兽。)②非;不是。《荀子·君道》:“能中是者取之,是岂不必得之之道也哉?”③无;没有。《左传·襄公二十三年》:“不德而有功。”④未。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑤句中助词。无实义。《逸周书·皇门》:“我不则寅哉寅哉!”[不禄]士死的讳称。《礼记·曲礼下》:“天子曰崩,诸侯曰薨,大夫曰卒,士曰不禄。” (二)fū花萼。后作“柎”。《诗经·小雅·常棣》:“常棣之华,鄂不(wěi)。”(常棣:即棠梨树。 鄂:同“萼”。 :有光采。)瞩:
注视。《晋书·裴楷传》:“(楷)疾笃,诏遣黄门郎王衍省疾,楷回眸瞩之曰:‘竟未相识。’”(黄门郎:皇帝近臣。)《三国志·魏书·张渊传》:“凝神远瞩。”治:
(一)①治理;管理。《周礼·考工记序》:“治丝麻以成之,谓之妇功。”《史记·夏本纪》:“尧求能治水者,群臣四岳皆曰鲧(gǔn)可。”(鲧:古人名,夏禹的父亲。)②处理其它事情。《史记·蒙恬列传》:“高有大罪,秦王令蒙毅法治之。”(高:赵高。蒙毅:人名。)③社会安定;太平。与“乱”相对。《荀子·天论》:“禹以治,桀以乱,治乱非天也。”《史记·秦本纪》:“于是法大用,秦人治。”④惩处。诸葛亮《前出师表》:“不效则治臣之罪,以告先帝之灵。”《资治通鉴·汉献帝建安十三年》:“说备使抚表众,同心一意,共治曹操。”(备:刘备。表:刘表,原荆州牧。)⑤医治;医疗。《韩非子·喻老》:“君之病在肌肤,不治将益深。”⑥旧称地方政府所在地。《史记·田儋(dān)列传》:“乃徙齐王田市更王胶东,治即墨。”(更:换,改。胶东:汉郡名,在今山东省。即墨:旧县名,今市名,在今山东省。)(二)chí 古水名。航:
①方舟。两船相并。《淮南子·主术》:“大者以为舟航柱梁,小者以为楫楔。”张衡《思玄赋》:“譬临河而无航。”并连的船,作浮桥用。《晋书·蔡谟传》:“蔡过浮航,脱带腰舟。”(腰:系在腰间。)②泛指船。杜甫《南邻》:“秋水才深四五尺,野航恰受两三人。”左思《吴都赋》:“于是乎长鲸吞航,修鲵吐浪。”③渡水;航行。曹丕《至广陵于马上作》:“谁云江水广,一苇可以航。” -
tu guan fu zao hen ,bu zhu zhi shui hang 。
“tu guan fu zao hen ,bu zhu zhi shui hang 。”shi gou chu chu :《diao zhang ji 》;shi tang chao shi ren han yu de zuo pin 。
pi fu han da shu ,ke xiao bu zi liang 。yi wo sheng ji hou ,ju geng yao xiang wang 。
ye meng duo jian zhi ,zhou sai fan wei mang 。tu guan fu zao hen ,bu zhu zhi shui hang 。
xiang dang shi shou shi ,ju ren mo tian yang 。yin ya hua beng hua ,gan kun bai lei lang 。
wei ci liang fu zi ,jia ju lv huang liang 。di yu chang yin e ,gu qian qi ju jiang 。
jian ling song long zhong ,shi kan bai diao xiang 。ping sheng qian mo pian ,jin xie chui lin lang 。
xian guan chi qi ding ,lei dian xia qu jiang 。liu la ren jian zhe ,tai shan yi hao mang 。
wo yuan sheng liang chi ,bu zhu chu ba huang 。jing cheng hu jiao tong ,bai guai ru wo chang 。
ci shou ba jing ya ,ju piao zhuo tian jiang 。teng shen kua han man ,bu zhe zhi nv xiang 。
gu yu de shang you ,jing ying mo tai mang 。qi jun fei xia pei ,yu wo gao jie gang 。
【zhu shi 】:
tu :
①bu hang 。yuan hong dao 《man jing you ji 》:“feng li sui shang jin ,ran tu bu ze han chu jia bei 。”《zhou yi ·ben 》:“she che er tu 。”②bu bing 。《shu ·wu cheng 》:“qian tu dao ge 。”(qian :qian mian 。)③fu lao yi de fan ren 。《guan zi ·qing chong yi 》:“jin fa tu li er zuo zhi 。”④fu yao yi de bai xing 。《xin tang shu ·yan li de chuan 》:“ling tu si mo zhi jing cheng 。”⑤di zi ;men tu 。《meng zi ·li lou xia 》:“yu wei de wei kong zi tu ye 。”⑥tong huo ;tong yi lei ren 。han yu 《shi shui 》:“tan zi zhi tu ,ji xian bu ji kong zi 。”⑦fan zhi mou yi lei ren (duo zhi huai ren )。bai ju yi 《zi teng 》:“xian rou hou wei hai ,you shi yu ning tu 。”⑧zui xing zhi yi 。ji tu xing (shi fu lao yi )。《xin tang shu ·xing fa zhi 》:“yong xing you wu ……san yue tu 。”⑨kong ;yi mo suo you 。《er ya · shi xun 》:“bao hu ,tu bo ye 。”⑩fu ci 。1.tu ran ;bai bai de 。《qing bai lei chao ·feng wan zhen 》:“tu mei dan yao ,mo yi wu shi 。”liu ji 《wen fu 》:“yan tu mi er fu hua 。”(mi :mei 。hua :guang cai 。)2. zhi ;jin jin 。《shi ji ·sun zi wu qi lie chuan 》:“wang tu hao ji yan ,bu neng yong ji shi 。”guan :
(yi )①kan ;guan kan 。《zhou yi ·ji ci xia 》:“yang ze guan xiang yu tian ,fu ze guan fa yu de 。”yao nai 《deng tai shan ji 》:“shi ri guan dao zhong dan ke 。”fan zhi kan 。②guan cha ;xi kan 。《lun yu ·yan yuan 》:“zhi zhi er hao yi ,cha yan er guan se 。”(zhi :pin zhi 。)③guan shang 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“yu guan fu ba ling sheng zhuang ,zai dong ting yi hu 。”《han fei zi ·cun han 》:“qin wang yin shi bu gan ,you guan bu le 。”④xian shi ;gei ren kan 。《zuo chuan ·xiang gong shi yi nian 》:“wei zheng ,guan bing yu na men 。”《guo yu ·zhou yu shang 》:“xian wang bu yao de bu guan bing 。”⑤jing guan huo jing xiang 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“ci ze yue yang lou zhi da guan ye 。” (er )guàn ①gu dai zong miao huo gong men wai liang pang de gao jian zhu wu 。yi chen que 。《zuo chuan ·xi gong wu nian 》:“sui deng guan tai yi wang 。”②tai xie 。《hou han shu ·liang ji chuan 》:“xiu shan lou guan ,shu nian nai cheng 。”③jing guan de sheng chen 。gu dai zhan sheng zhe wei kua yao wu gong ,er ba di ren shi gu shou ji qi lai ,feng tu cheng wei gao da tu dui ,chen wei jing guan 。hu jing ye 《tang bing zhou dou du e guo gong wei chi gong bei 》:“feng shi zhu guan ,wang cheng yu shi 乂an 。”(乂an :tai ping mo shi 。)④dao guan ;dao jiao de miao yu 。liu yu xi 《xuan dou guan tao hua 》shi :“xuan dou guan li tao qian shu ,jin shi liu lang qu hou zai 。”fu :
①kan mu gong ju 。fu zi ;fu tou 。《shi jing ·bin feng ·fa ke 》:“fa ke ru he ? fei fu bu ke 。qu qi ru he ? fei mei bu de 。”(ke :fu bing 。fei :fei 。ke :neng 。qu :tong “qu ”。)②hou ren chang yong “fu ke ”yu zhi mei ren 。zhu ding 《yu tai ji ·yi hun 》:“run yu nian yi ji ji (jī),yao mi yi xu ,fu ke zhi ren ,xiang shu (zhǔ)he ru ?”(ji ji :dao le jia zan de nian ling ;gu dai nv zi yi ban shi wu sui jie fa jia zan ,er shi sui chu jia 。shu :wei tuo 。)③gu dai de bing qi 。《guo yu ·jin yu ba 》:“yan ye yi fu yue cong yu zhang meng 。”④sha ren de xing ju 。yi ming 《ming feng ji ·yang gong he jian 》:“yi feng zou jiu chong ,zhi ta ting fou ,wo yang ji cheng de fu zhi (zhì)ling yu (líng yǔ)dou zai zhe zao 。”(jiu chong :gong jin ,zhi huang di suo ju chu 。fu zhi :zhi bei sha ;zhi ,zha dao zuo 。ling yu :lao yu 。)⑤fu jie ,huang di ci yu chen xia zuo wei zhi fa de quan wei 。《han shu ·wang 䜣chuan 》:“xiu yi yu shi bao sheng zhi shi chi fu zhu bu dao zei 。”(xiu yi yu shi :pi xiu yi de yu shi 。)⑥yong fu kan 。cao cao 《ku han hang 》:“dan nang hang qu xin ,fu bing chi zuo mei 。”⑦jing ci ,qing bie ren gai wen zhang 。shen qi feng 《xie duo ·qiong shi fu ji (jī)》:“pu you zhuo gao yi juan ,yuan cheng fu xiao 。”⑧hei bai xiang jian de fu xing tu an 。《li ji ·tan gong shang 》:“jia fu yu guo shang 。”zao :
(yi )①zao zi 。mu gong wa cao da kong de gong ju 。wang chong 《lun heng ·xiao li 》:“zao suo yi ru mu zhe ,chui kou zhi ye 。”(kou :qiao da 。)②zao kai ;wa tong 。《zhan guo ce ·ji ce si 》:“qing wei jun fu zao er ku 。” (er )zuò ①qi wu shang rong na rui (ruì)de kong ,ji sun mao huo mao yan 。song yu 《jiu bian 》:“yuan zao er fang rui (ruìrui )xi 。”(rui :sun tou 。)②ming que ;zhen shi 。ji yun 《yue wei cao tang bi ji ·ru shi wo wen 》:“ran ju ji suo yan ,nai zao ran zhong li 。”[zao zao ]1. xing rong xian ming de yang zi 。《shi jing ·tang feng ·yang zhi shui 》:“yang zhi shui ,bai dan zao zao 。2.que shi ,zhen shi 。《liao zhai zhi yi ·duan shi 》:“yan zhi zao zao ,que ke xin ju 。”hen :
①ba hen 。cai yan 《hu jia shi ba pai 》:“sha chang bai gu xi dao hen jian ban 。”②shi wu liu xia de ji yin 。《san guo zhi ·wei shu ·deng ai wang cao chong chuan 》:“zhi xiang da chuan zhi shang ,er ke ji shui hen suo zhi ,chen wu yi zai zhi 。”can cun de ji xiang 。liu yu xi 《lou shi ming 》:“tai hen shang jie lu 。”gu dao 《jiang ting wan wang 》:“diao gui sha you ji ,fan guo lang mo hen 。”bu :
(yi )①bu 。《hou han shu ·ban chao chuan 》:“bu ru hu xue ,bu de hu zi 。”《shi jing ·wei feng ·fa tan 》:“bu shou bu lie ,hu zhan er ting you xian (xuan )te xi 。”(te :san sui de shou 。)②fei ;bu shi 。《xun zi ·jun dao 》:“neng zhong shi zhe qu zhi ,shi qi bu bi de zhi zhi dao ye zai ?”③mo ;mei you 。《zuo chuan ·xiang gong er shi san nian 》:“bu de er you gong 。”④wei 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“zhi bu bai bu er ,shi yi zou ye 。”⑤gou zhong zhu ci 。mo shi yi 。《yi zhou shu ·huang men 》:“wo bu ze yin zai yin zai !”[bu lu ]shi si de hui chen 。《li ji ·qu li xia 》:“tian zi yue beng ,zhu hou yue hong ,da fu yue cu ,shi yue bu lu 。” (er )fūhua e 。hou zuo “fu ”。《shi jing ·xiao ya ·chang di 》:“chang di zhi hua ,e bu (wěi)。”(chang di :ji tang li shu 。 e :tong “e ”。 :you guang cai 。)zhu :
zhu shi 。《jin shu ·pei kai chuan 》:“(kai )ji du ,zhao qian huang men lang wang yan sheng ji ,kai hui mou zhu zhi yue :‘jing wei xiang shi 。’”(huang men lang :huang di jin chen 。)《san guo zhi ·wei shu ·zhang yuan chuan 》:“ning shen yuan zhu 。”zhi :
(yi )①zhi li ;guan li 。《zhou li ·kao gong ji xu 》:“zhi si ma yi cheng zhi ,wei zhi fu gong 。”《shi ji ·xia ben ji 》:“yao qiu neng zhi shui zhe ,qun chen si yue jie yue gun (gǔn)ke 。”(gun :gu ren ming ,xia yu de fu qin 。)②chu li ji ta shi qing 。《shi ji ·meng tian lie chuan 》:“gao you da zui ,qin wang ling meng yi fa zhi zhi 。”(gao :zhao gao 。meng yi :ren ming 。)③she hui an ding ;tai ping 。yu “luan ”xiang dui 。《xun zi ·tian lun 》:“yu yi zhi ,jie yi luan ,zhi luan fei tian ye 。”《shi ji ·qin ben ji 》:“yu shi fa da yong ,qin ren zhi 。”④cheng chu 。zhu ge liang 《qian chu shi biao 》:“bu xiao ze zhi chen zhi zui ,yi gao xian di zhi ling 。”《zi zhi tong jian ·han suo di jian an shi san nian 》:“shui bei shi fu biao zhong ,tong xin yi yi ,gong zhi cao cao 。”(bei :liu bei 。biao :liu biao ,yuan jing zhou mu 。)⑤yi zhi ;yi liao 。《han fei zi ·yu lao 》:“jun zhi bing zai ji fu ,bu zhi jiang yi shen 。”⑥jiu chen de fang zheng fu suo zai de 。《shi ji ·tian dan (dān)lie chuan 》:“nai xi ji wang tian shi geng wang jiao dong ,zhi ji mo 。”(geng :huan ,gai 。jiao dong :han jun ming ,zai jin shan dong sheng 。ji mo :jiu xian ming ,jin shi ming ,zai jin shan dong sheng 。)(er )chí gu shui ming 。hang :
①fang zhou 。liang chuan xiang bing 。《huai na zi ·zhu shu 》:“da zhe yi wei zhou hang zhu liang ,xiao zhe yi wei ji xie 。”zhang heng 《sai xuan fu 》:“pi lin he er mo hang 。”bing lian de chuan ,zuo fu qiao yong 。《jin shu ·cai mo chuan 》:“cai guo fu hang ,tuo dai yao zhou 。”(yao :ji zai yao jian 。)②fan zhi chuan 。du fu 《na lin 》:“qiu shui cai shen si wu che ,ye hang qia shou liang san ren 。”zuo sai 《wu dou fu 》:“yu shi hu chang jing tun hang ,xiu ni tu lang 。”③du shui ;hang hang 。cao pi 《zhi an ling yu ma shang zuo 》:“shei yun jiang shui an ,yi wei ke yi hang 。”
今日更新
-
导引冲和气,觉春生酒面。
[2020-05-03]
-
褘衣俱侍、玳筵启。
[2020-05-03]
-
贤均樛木,宜颂二南诗。
[2020-05-03]
-
奉圣德、坤宁俱备。
[2020-05-03]
-
移棹采初开,嗅金缨留取。
[2020-05-03]
今日推荐
-
惟有暗香长在,饱参清露霏微。
[2020-02-16]
-
檐外几声风玉,丁东敲断人肠。
[2020-02-16]
-
春晚不拈红粉,碧窗自录仙书。
[2020-02-16]
-
人似行云不见。
[2020-02-16]
-
羞容似替人垂泪。
[2020-02-16]