• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 有司恤經費,未免煩征求。

    “有司恤經費,未免煩征求。”詩句出處:《赴江陵途中,寄贈王二十補闕、李十》;是唐朝詩人韓愈的作品。

    孤臣昔放逐,血泣追愆尤。汗漫不省識,恍如乘桴浮。
    或自疑上疏,上疏豈其由。是年京師旱,田畝少所收。
    上憐民無食,征賦半已休。有司恤經費,未免煩征求。
    富者既雲急,貧者固已流。傳聞閭裡間,赤子棄渠溝。
    持男易鬥粟,掉臂莫肯酬。我時出衢路,餓者何其稠。
    親逢道邊死,佇立久咿嚘。歸舍不能食,有如魚中鉤。
    適會除禦史,誠當得言秋。拜疏移閤門,為忠寧自謀。
    上陳人疾苦,無令絕其喉。下陳畿甸內,根本理宜優。
    積雪驗豐熟,幸寬待蠶麰。天子惻然感,司空嘆綢繆。
    謂言即施設,乃反遷炎州。同官盡才俊,偏善柳與劉。
    或慮語言泄,傳之落冤讎。二子不宜爾,將疑斷還不。
    中使臨門遣,頃刻不得留。病妹臥床褥,分知隔明幽。
    悲啼乞就別,百請不頷頭。弱妻抱稚子,出拜忘慚羞。
    黽勉不回顧,行行詣連州。朝為青雲士,暮作白頭囚。
    商山季冬月,冰凍絕行輈。春風洞庭浪,出沒驚孤舟。
    逾嶺到所任,低顏奉君侯。酸寒何足道,隨事生瘡疣。
    遠地觸途異,吏民似猿猴。生獰多忿很,辭舌紛嘲啁。
    白日屋簷下,雙鳴鬥鵂鶹。有蛇類兩首,有蠱群飛遊。
    窮冬或搖扇,盛夏或重裘。颶起最可畏,訇哮簸陵丘。
    雷霆助光怪,氣象難比侔。癘疫忽潛遘,十傢無一瘳。
    猜嫌動置毒,對案輒懷愁。前日遇恩赦,私心喜還憂。
    果然又羈縶,不得歸鋤耰。此府雄且大,騰凌盡戈矛。
    棲棲法曹掾,何處事卑陬。生平企仁義,所學皆孔周。
    早知大理官,不列三後儔。何況親犴獄,敲搒發奸偷。
    懸知失事勢,恐自罹罝罘。湘水清且急,涼風日修修。
    胡為首歸路,旅泊尚夷猶。昨者京使至,嗣皇傳冕旒。
    赫然下明詔,首罪誅共吺。復聞顛夭輩,峨冠進鴻疇。
    班行再肅穆,璜珮鳴瑯璆。佇繼貞觀烈,邊封脫兜鍪。
    三賢推侍從,卓犖傾枚鄒。高議參造化,清文煥皇猷。
    協心輔齊聖,致理同毛輶。小雅詠鹿鳴,食蘋貴呦呦。
    遺風邈不嗣,豈憶嘗同裯。失志早衰換,前期擬蜉蝣。
    自從齒牙缺,始慕舌為柔。因疾鼻又塞,漸能等薰蕕。
    深思罷官去,畢命依松楸。空懷焉能果,但見歲已遒。
    殷湯閔禽獸,解網祝蛛蝥。雷煥掘寶劍,冤氛消鬥牛。
    茲道誠可尚,誰能借前籌。殷勤答吾友,明月非暗投。

    【註釋】:

    有:

    (一)①與“無”相對。1. 表示占有、具有、領有。《論語·公冶長》:“陳文子有馬十乘(shèng)。”(乘:四匹。)諸葛亮《草廬對》:“孫權據有江東。”2.表示存在。曹丕《雜詩》:“西北有浮雲,亭亭如車蓋。”3. 表示發生。《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“天下有變,則命一上將將荊州之軍以向宛、洛。”②豐收。儲光羲《觀競渡》:“能令秋大有,鼓吹遠相催。”③表示不定指。跟“某”相近。李白《菩薩蠻》:“暝色入高樓,有人樓上愁。”④助詞。1. 多用於朝代名稱的前面。《詩經·大雅·文王》:“有周不顯,帝命不時。”2. 用於形容詞前面。《詩經·鄭風·女曰雞鳴》:“明星有爛。”(爛:燦爛。) (二)yòu 通“又”。用於整數與零數之間。《論語·為政》:“吾十有五而志於學。”《史記·秦始皇本紀》:“三十有七年,親巡天下。”

    司:

    (一)①主管;職掌。《左傳·成公二年》:“唯器與名,不可以假人,君之所司也。”(器:器物。名:名號。假:借。)《呂氏春秋·孟春》:“乃命太史,守典奉法,司天日月星辰之行。”②官吏。唐太宗《幸武功慶善宮》:“無為任百司。”(無為:指無為而治。任:任用。)③官署名。唐、宋以後,尚書省所屬六部下設司。《舊唐書·職官志三》:“尚書省領二十四司。六尚書,各分領四司。”④某些獨立官署及外官。⑤考察;觀察。《山海經· 大荒西經》:“司日月之長短。”《周禮·地官·媒氏》:“司男女之無夫傢者而會之。”(無夫傢者:指鰥寡。) (二)sì ①窺伺;偵察。後作“伺”。《漢書·齊悼惠王傳》:“以為物而司之,得勃。”(物:怪物。勃:人名。)②繼承。後作“嗣”。《尚書·高宗肜日》:“王司敬民。”

    恤:

    ①擔憂;憂慮。《左傳 · 閔公元年》:“心茍無瑕,何恤乎無傢。”②憐憫;體恤。《禮記·大學》:“上恤孤而民不倍。”(倍:同“背”。叛離。)《史記·項羽本紀》:“今不恤士卒而循其私。”③救濟;周濟。《左傳·襄公二十六年》:“恤其患而補其闕。”(患:災禍。闕:貧乏。)

    經:

    ①織物的縱線叫“經”。《文心雕龍·情采》:“故情者,文之經;辭者,理之緯;經正而後緯成,理定而後辭暢。”《論衡· 量知》:“恒女之手,紡績織經。”(恒:常。)②南北向的道路為“經”(東西向的為“緯”)。《周禮·考工記·匠人》:“國中九經九緯。”③道路。張衡《東京賦》:“經塗九軌,城隅九雉。”④中醫稱人體內氣血運行通路的主幹為“經”。《莊子·養生主》:“技經肯綮之未嘗,而況大軱乎!”(技:即“枝”,枝脈。肯綮qìng:筋骨結合之處。軱gù:大骨。)《史記·扁鵲倉公列傳》:“教以上下經脈五診。”⑤具有典范性的著作。如:《十三經》;佛經;《道德經》。《史記·儒林列傳》:“(兒寬)行常帶經,止息則誦習之。”又指記述某一事物、技藝的專書。如:《水經》;《茶經》;《禽經》。⑥古代圖書四部分類法中的第一部,即經部,又稱甲部,專門收集《周易》、《尚書》、《詩經》等儒傢經典著作。⑦經過;經歷。《呂氏春秋·察今》:“先王之法,經乎上世而來者也。”《徐霞客遊記·浙遊日記》:“婺(wù)水東南從永康經郡之南門,而西北抵蘭溪,與衢江合。”⑧常久。《史記·貨殖列傳》:“富無經業,則貨無常主。”⑨常道;常法。《左傳·隱公十一年》:“恕而行之,德之則也,禮之經也。”《呂氏春秋·有始》:“天地合和,生之大經也。”⑩治理。《荀子·非十二子》:“不可以經國定分。”《呂氏春秋·求人》:“終身無經天下之色。”曹丕《典論·論文》:“蓋文章經國之大業,不朽之盛事。”(11)上吊;自縊。《論語· 憲問》:“自經於溝瀆而莫之知也。”《史記·田單列傳》:“遂經其頸於樹枝,自奮絕脰而死。”《漢書·戾太子劉據傳》:“太子自度不得脫,即入室距戶自經。”(距戶:閉門。)[經紀]經營管理。《宋書·謝弘微傳》:“弘微經紀生業,事若在公,一錢尺帛出入,皆有文簿。”(生業:賴以生活的職業。)[經營]1. 治理。《詩經· 大雅· 江漢》:“經營四方,告成於王。”2. 指藝術構思。杜甫《丹青引》:“詔謂將軍拂絹素,意匠慘淡經營中。”(意匠:構思。慘淡:用盡心力。)

    費:

    ①耗費;消耗。《論語·堯曰》:“君子惠而不費。”(惠:給予好處。)②費用。《墨子·節用上》:“去無用之費。”③言辭煩瑣。《禮記·緇衣》:“口費而煩。”④光亮貌。《楚辭·招魂》:“費白日些。”(些:語氣詞。)⑤通“拂(fú)”。違背;違逆。《禮記·中庸》:“君子之道,費而隱。”(隱:不仕。)⑥消耗;消費。王安石《韓子》:“力去陳言誇末俗,可憐無補費精神。”

    未:

    ①十二地支之一。《春秋·莊公二十四年》:“六月辛未,朔,日有食之。”②十二時辰之一,即午後一時至三時。③十二生肖屬羊。④副詞。1.表示否定。a.相當於“不”。《詩經·周頌·小毖》:“未堪傢多難。”b.相當於“沒有”、“不曾”。《詩經 · 召南·草蟲》:“未見君子,我心傷悲。”2. 用在句尾,表示疑問。相當於“否”。《後漢書·劉表傳》:“言出子口而入吾耳,可以言未?”

    免:

    (一)①脫掉;去掉。《左傳·僖公三十三年》:“左右免胄而下。”②免除。《北齊書·文宣帝紀》:“甲辰,詔今年遭蝗之處免租。”③赦免。《左傳·成公十七年》:“君討有罪,而免臣於死,君之惠也。”④避免。《孟子·梁惠王上》:“兇年不免於死亡。”⑤罷免。《呂氏春秋·處方》:“殺之免之。”⑥通“娩”。分娩;生育。《國語·越語上》:“將免者以告,公令醫守之。”⑦通“勉”。勤勉。《呂氏春秋·辯土》:“免耕殺匿,使農事得。” (二)wèn 同“絻(wèn)”。古代一種喪服。脫帽。用佈纏頭。《禮記·檀弓上》:“公儀仲子之喪,檀弓免焉。”《左傳·襄公二十五年》:“陳侯免。”

    煩:

    ①煩躁;煩悶。《素問·調經論》:“血並於上,氣並於下,心煩惋善怒。”(惋:嘆恨。)②疲乏;疲勞。曹植《洛神賦》:“日既西傾,車殆馬煩。”張籍《寄韓愈》:“臨溪一盥濯,清去肢體煩。”③敬辭。相煩;麻煩。韓愈《詠燈花》:“更煩將喜事,來報主人公。”④繁多;繁雜。《尚書·說命中》:“禮煩則亂,事神則難。”《史通·表歷》:“文尚簡要,語惡煩蕪。”

    征:

    ①出征;遠行。《左傳·僖公四年》:“昭王南征而不復。”②征伐。《漢書·李廣傳》:“振旅撫師,以征不服。”③爭奪;奪取。《商君書·開塞》:“當此時也,民務勝而力征。”④賦稅。《孟子·盡心下》:“有佈縷之征,粟米之征,力役之征。”⑤收稅。《禮記·王制》:“關市譏而不征。”(關:關卡。譏:稽查。)

    求:

    ①尋覓。《詩經·小雅·伐木》:“嚶其鳴矣,求其友聲。”(嚶:鳥鳴聲。)《商君書·更法》:“慮世事之變,討正法之本,求使民之道。”②追求。《詩經·周南·關雎》:“求之不得,寤寐思服。”(寤:睡醒。寐:睡著。思服:想念。)③乞求;請求。《戰國策·趙策三》:“故不若亟割地求和。”④要求;需求。《論語·衛靈公》:“君子求諸己,小人求諸人。”⑤選擇;選取。《論衡·譏日》:“作車不求良辰,裁衣獨求吉日,俗人所重,失輕重之實也。”⑥證討。《詩經·大雅·江漢》:“匪安匪遊,淮夷來求。”⑦通“逑”。聚。《詩經·小雅·桑扈》:“萬福來求。”


  • 有司恤经费,未免烦征求。

    “有司恤经费,未免烦征求。”诗句出处:《赴江陵途中,寄赠王二十补阙、李十》;是唐朝诗人韩愈的作品。

    孤臣昔放逐,血泣追愆尤。汗漫不省识,恍如乘桴浮。
    或自疑上疏,上疏岂其由。是年京师旱,田亩少所收。
    上怜民无食,征赋半已休。有司恤经费,未免烦征求。
    富者既云急,贫者固已流。传闻闾里间,赤子弃渠沟。
    持男易斗粟,掉臂莫肯酬。我时出衢路,饿者何其稠。
    亲逢道边死,伫立久咿嚘。归舍不能食,有如鱼中钩。
    适会除御史,诚当得言秋。拜疏移閤门,为忠宁自谋。
    上陈人疾苦,无令绝其喉。下陈畿甸内,根本理宜优。
    积雪验丰熟,幸宽待蚕麰。天子恻然感,司空叹绸缪。
    谓言即施设,乃反迁炎州。同官尽才俊,偏善柳与刘。
    或虑语言泄,传之落冤雠。二子不宜尔,将疑断还不。
    中使临门遣,顷刻不得留。病妹卧床褥,分知隔明幽。
    悲啼乞就别,百请不颔头。弱妻抱稚子,出拜忘惭羞。
    黾勉不回顾,行行诣连州。朝为青云士,暮作白头囚。
    商山季冬月,冰冻绝行輈。春风洞庭浪,出没惊孤舟。
    逾岭到所任,低颜奉君侯。酸寒何足道,随事生疮疣。
    远地触途异,吏民似猿猴。生狞多忿很,辞舌纷嘲啁。
    白日屋檐下,双鸣斗鸺鶹。有蛇类两首,有蛊群飞游。
    穷冬或摇扇,盛夏或重裘。飓起最可畏,訇哮簸陵丘。
    雷霆助光怪,气象难比侔。疠疫忽潜遘,十家无一瘳。
    猜嫌动置毒,对案辄怀愁。前日遇恩赦,私心喜还忧。
    果然又羁絷,不得归锄耰。此府雄且大,腾凌尽戈矛。
    栖栖法曹掾,何处事卑陬。生平企仁义,所学皆孔周。
    早知大理官,不列三后俦。何况亲犴狱,敲搒发奸偷。
    悬知失事势,恐自罹罝罘。湘水清且急,凉风日修修。
    胡为首归路,旅泊尚夷犹。昨者京使至,嗣皇传冕旒。
    赫然下明诏,首罪诛共吺。复闻颠夭辈,峨冠进鸿畴。
    班行再肃穆,璜珮鸣琅璆。伫继贞观烈,边封脱兜鍪。
    三贤推侍从,卓荦倾枚邹。高议参造化,清文焕皇猷。
    协心辅齐圣,致理同毛輶。小雅咏鹿鸣,食苹贵呦呦。
    遗风邈不嗣,岂忆尝同裯。失志早衰换,前期拟蜉蝣。
    自从齿牙缺,始慕舌为柔。因疾鼻又塞,渐能等薰莸。
    深思罢官去,毕命依松楸。空怀焉能果,但见岁已遒。
    殷汤闵禽兽,解网祝蛛蝥。雷焕掘宝剑,冤氛消斗牛。
    兹道诚可尚,谁能借前筹。殷勤答吾友,明月非暗投。

    【注释】:

    有:

    (一)①与“无”相对。1. 表示占有、具有、领有。《论语·公冶长》:“陈文子有马十乘(shèng)。”(乘:四匹。)诸葛亮《草庐对》:“孙权据有江东。”2.表示存在。曹丕《杂诗》:“西北有浮云,亭亭如车盖。”3. 表示发生。《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“天下有变,则命一上将将荆州之军以向宛、洛。”②丰收。储光羲《观竞渡》:“能令秋大有,鼓吹远相催。”③表示不定指。跟“某”相近。李白《菩萨蛮》:“暝色入高楼,有人楼上愁。”④助词。1. 多用于朝代名称的前面。《诗经·大雅·文王》:“有周不显,帝命不时。”2. 用于形容词前面。《诗经·郑风·女曰鸡鸣》:“明星有烂。”(烂:灿烂。) (二)yòu 通“又”。用于整数与零数之间。《论语·为政》:“吾十有五而志于学。”《史记·秦始皇本纪》:“三十有七年,亲巡天下。”

    司:

    (一)①主管;职掌。《左传·成公二年》:“唯器与名,不可以假人,君之所司也。”(器:器物。名:名号。假:借。)《吕氏春秋·孟春》:“乃命太史,守典奉法,司天日月星辰之行。”②官吏。唐太宗《幸武功庆善宫》:“无为任百司。”(无为:指无为而治。任:任用。)③官署名。唐、宋以后,尚书省所属六部下设司。《旧唐书·职官志三》:“尚书省领二十四司。六尚书,各分领四司。”④某些独立官署及外官。⑤考察;观察。《山海经· 大荒西经》:“司日月之长短。”《周礼·地官·媒氏》:“司男女之无夫家者而会之。”(无夫家者:指鳏寡。) (二)sì ①窥伺;侦察。后作“伺”。《汉书·齐悼惠王传》:“以为物而司之,得勃。”(物:怪物。勃:人名。)②继承。后作“嗣”。《尚书·高宗肜日》:“王司敬民。”

    恤:

    ①担忧;忧虑。《左传 · 闵公元年》:“心苟无瑕,何恤乎无家。”②怜悯;体恤。《礼记·大学》:“上恤孤而民不倍。”(倍:同“背”。叛离。)《史记·项羽本纪》:“今不恤士卒而循其私。”③救济;周济。《左传·襄公二十六年》:“恤其患而补其阙。”(患:灾祸。阙:贫乏。)

    经:

    ①织物的纵线叫“经”。《文心雕龙·情采》:“故情者,文之经;辞者,理之纬;经正而后纬成,理定而后辞畅。”《论衡· 量知》:“恒女之手,纺绩织经。”(恒:常。)②南北向的道路为“经”(东西向的为“纬”)。《周礼·考工记·匠人》:“国中九经九纬。”③道路。张衡《东京赋》:“经涂九轨,城隅九雉。”④中医称人体内气血运行通路的主干为“经”。《庄子·养生主》:“技经肯綮之未尝,而况大軱乎!”(技:即“枝”,枝脉。肯綮qìng:筋骨结合之处。軱gù:大骨。)《史记·扁鹊仓公列传》:“教以上下经脉五诊。”⑤具有典范性的著作。如:《十三经》;佛经;《道德经》。《史记·儒林列传》:“(儿宽)行常带经,止息则诵习之。”又指记述某一事物、技艺的专书。如:《水经》;《茶经》;《禽经》。⑥古代图书四部分类法中的第一部,即经部,又称甲部,专门收集《周易》、《尚书》、《诗经》等儒家经典著作。⑦经过;经历。《吕氏春秋·察今》:“先王之法,经乎上世而来者也。”《徐霞客游记·浙游日记》:“婺(wù)水东南从永康经郡之南门,而西北抵兰溪,与衢江合。”⑧常久。《史记·货殖列传》:“富无经业,则货无常主。”⑨常道;常法。《左传·隐公十一年》:“恕而行之,德之则也,礼之经也。”《吕氏春秋·有始》:“天地合和,生之大经也。”⑩治理。《荀子·非十二子》:“不可以经国定分。”《吕氏春秋·求人》:“终身无经天下之色。”曹丕《典论·论文》:“盖文章经国之大业,不朽之盛事。”(11)上吊;自缢。《论语· 宪问》:“自经于沟渎而莫之知也。”《史记·田单列传》:“遂经其颈于树枝,自奋绝脰而死。”《汉书·戾太子刘据传》:“太子自度不得脱,即入室距户自经。”(距户:闭门。)[经纪]经营管理。《宋书·谢弘微传》:“弘微经纪生业,事若在公,一钱尺帛出入,皆有文簿。”(生业:赖以生活的职业。)[经营]1. 治理。《诗经· 大雅· 江汉》:“经营四方,告成于王。”2. 指艺术构思。杜甫《丹青引》:“诏谓将军拂绢素,意匠惨淡经营中。”(意匠:构思。惨淡:用尽心力。)

    费:

    ①耗费;消耗。《论语·尧曰》:“君子惠而不费。”(惠:给予好处。)②费用。《墨子·节用上》:“去无用之费。”③言辞烦琐。《礼记·缁衣》:“口费而烦。”④光亮貌。《楚辞·招魂》:“费白日些。”(些:语气词。)⑤通“拂(fú)”。违背;违逆。《礼记·中庸》:“君子之道,费而隐。”(隐:不仕。)⑥消耗;消费。王安石《韩子》:“力去陈言夸末俗,可怜无补费精神。”

    未:

    ①十二地支之一。《春秋·庄公二十四年》:“六月辛未,朔,日有食之。”②十二时辰之一,即午后一时至三时。③十二生肖属羊。④副词。1.表示否定。a.相当于“不”。《诗经·周颂·小毖》:“未堪家多难。”b.相当于“没有”、“不曾”。《诗经 · 召南·草虫》:“未见君子,我心伤悲。”2. 用在句尾,表示疑问。相当于“否”。《后汉书·刘表传》:“言出子口而入吾耳,可以言未?”

    免:

    (一)①脱掉;去掉。《左传·僖公三十三年》:“左右免胄而下。”②免除。《北齐书·文宣帝纪》:“甲辰,诏今年遭蝗之处免租。”③赦免。《左传·成公十七年》:“君讨有罪,而免臣于死,君之惠也。”④避免。《孟子·梁惠王上》:“凶年不免于死亡。”⑤罢免。《吕氏春秋·处方》:“杀之免之。”⑥通“娩”。分娩;生育。《国语·越语上》:“将免者以告,公令医守之。”⑦通“勉”。勤勉。《吕氏春秋·辩土》:“免耕杀匿,使农事得。” (二)wèn 同“絻(wèn)”。古代一种丧服。脱帽。用布缠头。《礼记·檀弓上》:“公仪仲子之丧,檀弓免焉。”《左传·襄公二十五年》:“陈侯免。”

    烦:

    ①烦躁;烦闷。《素问·调经论》:“血并于上,气并于下,心烦惋善怒。”(惋:叹恨。)②疲乏;疲劳。曹植《洛神赋》:“日既西倾,车殆马烦。”张籍《寄韩愈》:“临溪一盥濯,清去肢体烦。”③敬辞。相烦;麻烦。韩愈《咏灯花》:“更烦将喜事,来报主人公。”④繁多;繁杂。《尚书·说命中》:“礼烦则乱,事神则难。”《史通·表历》:“文尚简要,语恶烦芜。”

    征:

    ①出征;远行。《左传·僖公四年》:“昭王南征而不复。”②征伐。《汉书·李广传》:“振旅抚师,以征不服。”③争夺;夺取。《商君书·开塞》:“当此时也,民务胜而力征。”④赋税。《孟子·尽心下》:“有布缕之征,粟米之征,力役之征。”⑤收税。《礼记·王制》:“关市讥而不征。”(关:关卡。讥:稽查。)

    求:

    ①寻觅。《诗经·小雅·伐木》:“嘤其鸣矣,求其友声。”(嘤:鸟鸣声。)《商君书·更法》:“虑世事之变,讨正法之本,求使民之道。”②追求。《诗经·周南·关雎》:“求之不得,寤寐思服。”(寤:睡醒。寐:睡着。思服:想念。)③乞求;请求。《战国策·赵策三》:“故不若亟割地求和。”④要求;需求。《论语·卫灵公》:“君子求诸己,小人求诸人。”⑤选择;选取。《论衡·讥日》:“作车不求良辰,裁衣独求吉日,俗人所重,失轻重之实也。”⑥证讨。《诗经·大雅·江汉》:“匪安匪游,淮夷来求。”⑦通“逑”。聚。《诗经·小雅·桑扈》:“万福来求。”


  • you si xu jing fei ,wei mian fan zheng qiu 。

    “you si xu jing fei ,wei mian fan zheng qiu 。”shi gou chu chu :《fu jiang ling tu zhong ,ji zeng wang er shi bu que 、li shi 》;shi tang chao shi ren han yu de zuo pin 。

    gu chen xi fang zhu ,xie qi zhui qian you 。han man bu sheng shi ,huang ru cheng fu fu 。
    huo zi yi shang shu ,shang shu qi ji you 。shi nian jing shi han ,tian mu shao suo shou 。
    shang lian min mo shi ,zheng fu ban yi xiu 。you si xu jing fei ,wei mian fan zheng qiu 。
    fu zhe ji yun ji ,pin zhe gu yi liu 。chuan wen lv li jian ,chi zi qi qu gou 。
    chi nan yi dou su ,diao bei mo ken chou 。wo shi chu qu lu ,e zhe he ji chou 。
    qin feng dao bian si ,zhu li jiu yi you 。gui she bu neng shi ,you ru yu zhong gou 。
    kuo hui chu yu shi ,cheng dang de yan qiu 。bai shu yi 閤men ,wei zhong ning zi mou 。
    shang chen ren ji ku ,mo ling jue ji hou 。xia chen ji dian nei ,gen ben li yi you 。
    ji xue yan feng shou ,xing kuan dai can mou 。tian zi ce ran gan ,si kong tan chou miao 。
    wei yan ji shi she ,nai fan qian yan zhou 。tong guan jin cai jun ,pian shan liu yu liu 。
    huo lv yu yan xie ,chuan zhi la yuan chou 。er zi bu yi er ,jiang yi duan hai bu 。
    zhong shi lin men qian ,qing ke bu de liu 。bing mei wo chuang ru ,fen zhi ge ming you 。
    bei ti qi jiu bie ,bai qing bu han tou 。ruo qi bao zhi zi ,chu bai wang can xiu 。
    mian mian bu hui gu ,hang hang yi lian zhou 。chao wei qing yun shi ,mu zuo bai tou qiu 。
    shang shan ji dong yue ,bing dong jue hang zhou 。chun feng dong ting lang ,chu mei jing gu zhou 。
    yu ling dao suo ren ,di yan feng jun hou 。suan han he zu dao ,sui shi sheng chuang you 。
    yuan de chu tu yi ,li min shi yuan hou 。sheng ning duo fen hen ,ci she fen chao zhao 。
    bai ri wu yan xia ,shuang ming dou xiu liu 。you she lei liang shou ,you gu qun fei you 。
    qiong dong huo yao shan ,cheng xia huo chong qiu 。ju qi zui ke wei ,hong xiao bo ling qiu 。
    lei ting zhu guang guai ,qi xiang nan bi mou 。li yi hu qian gou ,shi jia mo yi chou 。
    cai xian dong zhi du ,dui an zhe huai chou 。qian ri yu en she ,si xin xi hai you 。
    guo ran you ji zhi ,bu de gui chu you 。ci fu xiong ju da ,teng ling jin ge mao 。
    qi qi fa cao yuan ,he chu shi bei zou 。sheng ping qi ren yi ,suo xue jie kong zhou 。
    zao zhi da li guan ,bu lie san hou chou 。he kuang qin an yu ,qiao bang fa jian tou 。
    xuan zhi shi shi shi ,kong zi li ju fu 。xiang shui qing ju ji ,liang feng ri xiu xiu 。
    hu wei shou gui lu ,lv bo shang yi you 。zuo zhe jing shi zhi ,si huang chuan mian liu 。
    he ran xia ming zhao ,shou zui zhu gong dou 。fu wen dian wai bei ,e guan jin hong chou 。
    ban hang zai su mu ,huang 珮ming lang qiu 。zhu ji zhen guan lie ,bian feng tuo dou mou 。
    san xian tui shi cong ,zhuo luo qing mei ju 。gao yi can zao hua ,qing wen huan huang you 。
    xie xin fu ji sheng ,zhi li tong mao you 。xiao ya yong lu ming ,shi ping gui you you 。
    wei feng miao bu si ,qi yi chang tong chou 。shi zhi zao cui huan ,qian ji ni fu you 。
    zi cong chi ya que ,shi mu she wei rou 。yin ji bi you sai ,jian neng deng xun you 。
    shen sai ba guan qu ,bi ming yi song qiu 。kong huai yan neng guo ,dan jian sui yi qiu 。
    yan shang min qin shou ,jie wang zhu zhu mao 。lei huan jue bao jian ,yuan fen xiao dou niu 。
    ci dao cheng ke shang ,shei neng jie qian chou 。yan qin da wu you ,ming yue fei an tou 。

    【zhu shi 】:

    you :

    (yi )①yu “mo ”xiang dui 。1. biao shi zhan you 、ju you 、ling you 。《lun yu ·gong ye chang 》:“chen wen zi you ma shi cheng (shèng)。”(cheng :si pi 。)zhu ge liang 《cao lu dui 》:“sun quan ju you jiang dong 。”2.biao shi cun zai 。cao pi 《za shi 》:“xi bei you fu yun ,ting ting ru che gai 。”3. biao shi fa sheng 。《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“tian xia you bian ,ze ming yi shang jiang jiang jing zhou zhi jun yi xiang wan 、luo 。”②feng shou 。chu guang xi 《guan jing du 》:“neng ling qiu da you ,gu chui yuan xiang cui 。”③biao shi bu ding zhi 。gen “mou ”xiang jin 。li bai 《pu sa man 》:“ming se ru gao lou ,you ren lou shang chou 。”④zhu ci 。1. duo yong yu chao dai ming chen de qian mian 。《shi jing ·da ya ·wen wang 》:“you zhou bu xian ,di ming bu shi 。”2. yong yu xing rong ci qian mian 。《shi jing ·zheng feng ·nv yue ji ming 》:“ming xing you lan 。”(lan :can lan 。) (er )yòu tong “you ”。yong yu zheng shu yu ling shu zhi jian 。《lun yu ·wei zheng 》:“wu shi you wu er zhi yu xue 。”《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“san shi you qi nian ,qin xun tian xia 。”

    si :

    (yi )①zhu guan ;zhi zhang 。《zuo chuan ·cheng gong er nian 》:“wei qi yu ming ,bu ke yi jia ren ,jun zhi suo si ye 。”(qi :qi wu 。ming :ming hao 。jia :jie 。)《lv shi chun qiu ·meng chun 》:“nai ming tai shi ,shou dian feng fa ,si tian ri yue xing chen zhi hang 。”②guan li 。tang tai zong 《xing wu gong qing shan gong 》:“mo wei ren bai si 。”(mo wei :zhi mo wei er zhi 。ren :ren yong 。)③guan shu ming 。tang 、song yi hou ,shang shu sheng suo shu liu bu xia she si 。《jiu tang shu ·zhi guan zhi san 》:“shang shu sheng ling er shi si si 。liu shang shu ,ge fen ling si si 。”④mou xie du li guan shu ji wai guan 。⑤kao cha ;guan cha 。《shan hai jing · da huang xi jing 》:“si ri yue zhi chang duan 。”《zhou li ·de guan ·mei shi 》:“si nan nv zhi mo fu jia zhe er hui zhi 。”(mo fu jia zhe :zhi guan gua 。) (er )sì ①kui ci ;zhen cha 。hou zuo “ci ”。《han shu ·ji dao hui wang chuan 》:“yi wei wu er si zhi ,de bo 。”(wu :guai wu 。bo :ren ming 。)②ji cheng 。hou zuo “si ”。《shang shu ·gao zong rong ri 》:“wang si jing min 。”

    xu :

    ①dan you ;you lv 。《zuo chuan · min gong yuan nian 》:“xin gou mo xia ,he xu hu mo jia 。”②lian min ;ti xu 。《li ji ·da xue 》:“shang xu gu er min bu bei 。”(bei :tong “bei ”。pan li 。)《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“jin bu xu shi cu er xun ji si 。”③jiu ji ;zhou ji 。《zuo chuan ·xiang gong er shi liu nian 》:“xu ji huan er bu ji que 。”(huan :zai huo 。que :pin fa 。)

    jing :

    ①zhi wu de zong xian jiao “jing ”。《wen xin diao long ·qing cai 》:“gu qing zhe ,wen zhi jing ;ci zhe ,li zhi wei ;jing zheng er hou wei cheng ,li ding er hou ci chang 。”《lun heng · liang zhi 》:“heng nv zhi shou ,fang ji zhi jing 。”(heng :chang 。)②na bei xiang de dao lu wei “jing ”(dong xi xiang de wei “wei ”)。《zhou li ·kao gong ji ·jiang ren 》:“guo zhong jiu jing jiu wei 。”③dao lu 。zhang heng 《dong jing fu 》:“jing tu jiu gui ,cheng yu jiu zhi 。”④zhong yi chen ren ti nei qi xie yun hang tong lu de zhu gan wei “jing ”。《zhuang zi ·yang sheng zhu 》:“ji jing ken qi zhi wei chang ,er kuang da gu hu !”(ji :ji “zhi ”,zhi mai 。ken qi qìng:jin gu jie ge zhi chu 。gu gù:da gu 。)《shi ji ·bian que cang gong lie chuan 》:“jiao yi shang xia jing mai wu zhen 。”⑤ju you dian fan xing de zhe zuo 。ru :《shi san jing 》;fo jing ;《dao de jing 》。《shi ji ·ru lin lie chuan 》:“(er kuan )hang chang dai jing ,zhi xi ze song xi zhi 。”you zhi ji shu mou yi shi wu 、ji yi de zhuan shu 。ru :《shui jing 》;《cha jing 》;《qin jing 》。⑥gu dai tu shu si bu fen lei fa zhong de di yi bu ,ji jing bu ,you chen jia bu ,zhuan men shou ji 《zhou yi 》、《shang shu 》、《shi jing 》deng ru jia jing dian zhe zuo 。⑦jing guo ;jing li 。《lv shi chun qiu ·cha jin 》:“xian wang zhi fa ,jing hu shang shi er lai zhe ye 。”《xu xia ke you ji ·zhe you ri ji 》:“wu (wù)shui dong na cong yong kang jing jun zhi na men ,er xi bei di lan xi ,yu qu jiang ge 。”⑧chang jiu 。《shi ji ·huo shi lie chuan 》:“fu mo jing ye ,ze huo mo chang zhu 。”⑨chang dao ;chang fa 。《zuo chuan ·yin gong shi yi nian 》:“shu er hang zhi ,de zhi ze ye ,li zhi jing ye 。”《lv shi chun qiu ·you shi 》:“tian de ge he ,sheng zhi da jing ye 。”⑩zhi li 。《xun zi ·fei shi er zi 》:“bu ke yi jing guo ding fen 。”《lv shi chun qiu ·qiu ren 》:“zhong shen mo jing tian xia zhi se 。”cao pi 《dian lun ·lun wen 》:“gai wen zhang jing guo zhi da ye ,bu xiu zhi cheng shi 。”(11)shang diao ;zi yi 。《lun yu · xian wen 》:“zi jing yu gou du er mo zhi zhi ye 。”《shi ji ·tian chan lie chuan 》:“sui jing ji geng yu shu zhi ,zi fen jue dou er si 。”《han shu ·li tai zi liu ju chuan 》:“tai zi zi du bu de tuo ,ji ru shi ju hu zi jing 。”(ju hu :bi men 。)[jing ji ]jing ying guan li 。《song shu ·xie hong wei chuan 》:“hong wei jing ji sheng ye ,shi re zai gong ,yi qian che bo chu ru ,jie you wen bu 。”(sheng ye :lai yi sheng huo de zhi ye 。)[jing ying ]1. zhi li 。《shi jing · da ya · jiang han 》:“jing ying si fang ,gao cheng yu wang 。”2. zhi yi shu gou sai 。du fu 《dan qing yin 》:“zhao wei jiang jun bi juan su ,yi jiang can dan jing ying zhong 。”(yi jiang :gou sai 。can dan :yong jin xin li 。)

    fei :

    ①hao fei ;xiao hao 。《lun yu ·yao yue 》:“jun zi hui er bu fei 。”(hui :gei yu hao chu 。)②fei yong 。《mo zi ·jie yong shang 》:“qu mo yong zhi fei 。”③yan ci fan suo 。《li ji ·zi yi 》:“kou fei er fan 。”④guang liang mao 。《chu ci ·qiao hun 》:“fei bai ri xie 。”(xie :yu qi ci 。)⑤tong “bi (fú)”。wei bei ;wei ni 。《li ji ·zhong yong 》:“jun zi zhi dao ,fei er yin 。”(yin :bu shi 。)⑥xiao hao ;xiao fei 。wang an dan 《han zi 》:“li qu chen yan kua mo su ,ke lian mo bu fei jing shen 。”

    wei :

    ①shi er de zhi zhi yi 。《chun qiu ·zhuang gong er shi si nian 》:“liu yue xin wei ,shuo ,ri you shi zhi 。”②shi er shi chen zhi yi ,ji wu hou yi shi zhi san shi 。③shi er sheng xiao shu yang 。④fu ci 。1.biao shi fou ding 。a.xiang dang yu “bu ”。《shi jing ·zhou song ·xiao bi 》:“wei kan jia duo nan 。”b.xiang dang yu “mei you ”、“bu ceng ”。《shi jing · shao na ·cao chong 》:“wei jian jun zi ,wo xin shang bei 。”2. yong zai gou wei ,biao shi yi wen 。xiang dang yu “fou ”。《hou han shu ·liu biao chuan 》:“yan chu zi kou er ru wu er ,ke yi yan wei ?”

    mian :

    (yi )①tuo diao ;qu diao 。《zuo chuan ·xi gong san shi san nian 》:“zuo you mian zhou er xia 。”②mian chu 。《bei ji shu ·wen xuan di ji 》:“jia chen ,zhao jin nian zao huang zhi chu mian zu 。”③she mian 。《zuo chuan ·cheng gong shi qi nian 》:“jun tao you zui ,er mian chen yu si ,jun zhi hui ye 。”④bi mian 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“xiong nian bu mian yu si wang 。”⑤ba mian 。《lv shi chun qiu ·chu fang 》:“sha zhi mian zhi 。”⑥tong “mian ”。fen mian ;sheng yo 。《guo yu ·yue yu shang 》:“jiang mian zhe yi gao ,gong ling yi shou zhi 。”⑦tong “mian ”。qin mian 。《lv shi chun qiu ·bian tu 》:“mian geng sha ni ,shi nong shi de 。” (er )wèn tong “mian (wèn)”。gu dai yi chong sang fu 。tuo mao 。yong bu chan tou 。《li ji ·tan gong shang 》:“gong yi zhong zi zhi sang ,tan gong mian yan 。”《zuo chuan ·xiang gong er shi wu nian 》:“chen hou mian 。”

    fan :

    ①fan zao ;fan men 。《su wen ·diao jing lun 》:“xie bing yu shang ,qi bing yu xia ,xin fan wan shan nu 。”(wan :tan hen 。)②pi fa ;pi lao 。cao zhi 《luo shen fu 》:“ri ji xi qing ,che dai ma fan 。”zhang ji 《ji han yu 》:“lin xi yi guan zhuo ,qing qu zhi ti fan 。”③jing ci 。xiang fan ;ma fan 。han yu 《yong deng hua 》:“geng fan jiang xi shi ,lai bao zhu ren gong 。”④fan duo ;fan za 。《shang shu ·shui ming zhong 》:“li fan ze luan ,shi shen ze nan 。”《shi tong ·biao li 》:“wen shang jian yao ,yu e fan wu 。”

    zheng :

    ①chu zheng ;yuan hang 。《zuo chuan ·xi gong si nian 》:“zhao wang na zheng er bu fu 。”②zheng fa 。《han shu ·li an chuan 》:“zhen lv fu shi ,yi zheng bu fu 。”③zheng duo ;duo qu 。《shang jun shu ·kai sai 》:“dang ci shi ye ,min wu sheng er li zheng 。”④fu shui 。《meng zi ·jin xin xia 》:“you bu lv zhi zheng ,su mi zhi zheng ,li yi zhi zheng 。”⑤shou shui 。《li ji ·wang zhi 》:“guan shi ji er bu zheng 。”(guan :guan ka 。ji :ji cha 。)

    qiu :

    ①xun mi 。《shi jing ·xiao ya ·fa mu 》:“ying ji ming yi ,qiu ji you sheng 。”(ying :diao ming sheng 。)《shang jun shu ·geng fa 》:“lv shi shi zhi bian ,tao zheng fa zhi ben ,qiu shi min zhi dao 。”②zhui qiu 。《shi jing ·zhou na ·guan ju 》:“qiu zhi bu de ,wu mei sai fu 。”(wu :shui xing 。mei :shui zhao 。sai fu :xiang nian 。)③qi qiu ;qing qiu 。《zhan guo ce ·zhao ce san 》:“gu bu re ji ge de qiu he 。”④yao qiu ;xu qiu 。《lun yu ·wei ling gong 》:“jun zi qiu zhu ji ,xiao ren qiu zhu ren 。”⑤shua ze ;shua qu 。《lun heng ·ji ri 》:“zuo che bu qiu liang chen ,cai yi du qiu ji ri ,su ren suo chong ,shi qing chong zhi shi ye 。”⑥zheng tao 。《shi jing ·da ya ·jiang han 》:“fei an fei you ,huai yi lai qiu 。”⑦tong “qiu ”。ju 。《shi jing ·xiao ya ·sang hu 》:“mo fu lai qiu 。”