• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 我念前人譬葑菲,落以斧引以纆徽。

    “我念前人譬葑菲,落以斧引以纆徽。”詩句出處:《送區弘南歸》;是唐朝詩人韓愈的作品。

    穆昔南征軍不歸,蟲沙猿鶴伏以飛。洶洶洞庭莽翠微,
    九疑鑱天荒是非。野有象犀水貝璣,分散百寶人士稀。
    我遷於南日周圍,來見者眾莫依俙。爰有區子熒熒暉,
    觀以彝訓或從違。我念前人譬葑菲,落以斧引以纆徽。
    雖有不逮驅騑騑,或采於薄漁於磯。服役不辱言不譏,
    從我荊州來京畿。離其母妻絕因依,嗟我道不能自肥。
    子雖勤苦終何希,王都觀闕雙巍巍。騰蹋眾駿事鞍鞿,
    佩服上色紫與緋。獨子之節可嗟唏,母附書至妻寄衣。
    開書拆衣淚痕晞,雖不敕還情庶幾。朝暮盤羞惻庭闈,
    幽房無人感伊威。人生此難馀可祈,子去矣時若發機。
    蜃沉海底氣升霏,彩雉野伏朝扇翬。處子窈窕王所妃,
    茍有令德隱不腓。況今天子鋪德威,蔽能者誅薦受禨。
    出送撫背我涕揮,行行正直慎脂韋。業成志樹來頎頎,
    我當為子言天扉。

    【註釋】:

    念:

    ①想;惦念。《詩經·秦風·小戎》:“言念君子,載寢載興。”②考慮;思考。《淮南子·說山》:“念念者不得臥。”③念頭;想法。曾鞏《寄王介甫》:“迨(dài)茲尺書至,疑念始冰析。”(迨:等到。茲:此。)④讀。《漢書·張禹傳》:“欲為《論》,念張文。”⑤愛憐;憐憫。白居易《弄龜羅》:“物情小可念,人意老多慈。”

    前:

    (一)①前進;向前。《左傳·昭公元年》:“二執戈者前矣。”②跟“後”相對。1.表示方位在前。李白《望廬山瀑佈二首》之二:“日照香爐生紫煙,遙看瀑佈掛前川。”2.表示次序在前。《聊齋志異·狼三則》:“(屠)復投之,後狼止而前狼又至。”3.表示時間在先。《禮記·檀弓上》:“子夏曰:‘我未之前聞也。’”③引導。《儀禮·士虞禮》:“祝前屍出戶。” (二)jiǎn 同“剪”。消滅。《吳子·論將》:“進道易,退道難,可來而前;進道險,退道易,可薄而擊。”(薄:迫近;逼近。)

    譬:

    ①比喻。《詩經·大雅·抑》:“取譬不遠。”②瞭解;領會。《後漢書·鮑永傳論》:“言之者雖誠,而聞之未譬。”③曉諭;勸導。《後漢書·第五倫傳》:“又譬諸外戚曰:‘苦身待士,不如為國。’”

    葑:

    (一)蕪菁。又名蔓菁,俗名諸葛菜,即今之大頭菜。《詩經·唐風·采苓》:“采葑采葑,首陽之東。”(首陽:山名。) (二)fèng 菰根。即茭白根。《晉書·毛璩傳》:“四面湖澤,皆是菰葑。”

    菲:

    (一)①一種蔬菜,屬蘿卜一類。《詩經 · 邶風 · 谷風》:“采葑(fēng)采菲。”(葑:蔬菜名。)②微薄。多用作謙詞。《梁書·武帝紀》:“菲食薄衣,請自孤始。” (二)fèi 通“屝”。草鞋。古樂府《孤兒行》:“足下無菲。”(三) fēi 芳香;美盛。顧野王《陽春歌》:“春草正芳菲。”[菲菲]1.芳香。《楚辭·離騷》:“芳菲菲而難虧兮。”2.美艷。左思《吳都賦》:“曄(yè)兮菲菲。”(曄:光輝。)3.錯雜。揚雄《太玄·昆》:“白黑菲菲。”4. 上下不定。《後漢書·梁鴻傳》:“志菲菲兮升降。”

    落:

    ①花葉脫落。《詩經·衛風·氓》:“桑之未落,其葉沃若。”(沃若:潤澤貌。)②落下;降下。韓愈《詠雪贈張籍》:“隻見縱橫落,寧知遠近來。”(寧:豈。)《十五從軍征》:“淚落沾我衣。”③凋落;衰謝。路蕩《拔茅賦》:“榮落惟運。”(榮:榮耀。運:命運。)又衰敗。《管子·宙合》:“盛而不落者,未之有也。”④流落;淪落。韓愈《祭河南張員外文》:“我落陽山。”⑤停留;停止。李子卿《府試授衣賦》:“山靜風落。”⑥村落。杜甫《兵車行》:“千村萬落生荊杞。”⑦宮室剛建成時舉行的慶祝祭禮。《左傳·昭公七年》:“楚子成章華之臺,願與諸侯落之。”⑧開始。《詩經·周頌·訪落》:“訪予落止,率時昭考。”⑨新鐘等重要器物鑄成時以公豬血塗抹。《左傳·昭公四年》:“(叔孫為孟鐘)饗(xiǎng)大夫以落之。”(饗:款待。)

    以:

    ①任用;使用。《楚辭·九章·涉江》:“忠不必用兮,賢不必以。”②緣故;原因。《詩經·邶風·旄丘》:“何其久也,必有以也。”③認為。《戰國策·齊策一》:“皆以美於徐公。”④介詞。1. 表示使用的對象。用;拿。《韓非子·難一》:“以子之矛陷子之楯,何如?”(陷:戳穿。)2.表示動作的涉及對象。與;同。《儀禮·鄉射禮》:“主人以賓三揖。”3. 表示動作的原因。因;因為。《史記·孫子吳起列傳》:“孫臏以此名顯天下。”4.表示動作的方式和依憑。憑借……身份;按照。《論語·學而》:“使民以時。”(使:役使。)5.表示動作的時間。在;於。《呂氏春秋·孟春》:“天子乃以元日祈谷於上帝。”(元日:吉日。)6. 表示動作的目的。曹操《步出夏門行》:“東臨碣石,以觀滄海。”⑤連詞。1.表示並列、相承等關系。相當於“而”。《史記·仲尼弟子列傳》:“城高以厚,地廣以深。”《國語·晉語四》:“狐偃,其舅也,而惠以有謀。”(惠:通“慧”。聰明。)2. 表示目的。為瞭;以便。《戰國策·東周策》:“秦假道於周以伐韓。”(假道:借路。)⑥助詞。用在往、來、上、下、內、外、前、後、左、右、東、西、南、北等方位詞前,表示對方位、時間、數量的限制。《呂氏春秋 · 上農》:“凡民自七尺以上,屬諸三官。”(三官:指農工商三種職業。)⑦通“已”。1.已經。《三國志·魏志·杜襲傳》:“吾計以定。”2.停止。《孟子·梁惠王上》:“無以,則王乎?”

    斧:

    ①砍木工具。斧子;斧頭。《詩經·豳風·伐柯》:“伐柯如何? 匪斧不克。取妻如何? 匪媒不得。”(柯:斧柄。匪:非。克:能。取:同“娶”。)②後人常用“斧柯”喻指媒人。朱鼎《玉臺記·議婚》:“潤玉年已及笄(jī),要覓一婿,斧柯之任,相屬(zhǔ)何如?”(及笄:到瞭加簪的年齡;古代女子一般十五歲結發加簪,二十歲出嫁。屬:委托。)③古代的兵器。《國語·晉語八》:“偃也以斧鉞從於張孟。”④殺人的刑具。佚名《鳴鳳記·楊公劾奸》:“一封奏九重,知他聽否,我楊繼盛的斧鑕(zhì)囹圉(líng yǔ)都在這遭。”(九重:宮禁,指皇帝所居處。斧鑕:指被殺;鑕,鍘刀座。囹圉:牢獄。)⑤斧節,皇帝賜予臣下作為執法的權威。《漢書·王䜣傳》:“繡衣禦史暴勝之使持斧逐捕盜賊。”(繡衣禦史:披繡衣的禦史。)⑥用斧砍。曹操《苦寒行》:“擔囊行取薪,斧冰持作糜。”⑦敬辭,請別人改文章。沈起鳳《諧鐸·窮士扶乩(jī)》:“仆有拙稿一卷,願呈斧削。”⑧黑白相間的斧形圖案。《禮記·檀弓上》:“加斧於槨上。”

    引:

    ①開弓。《孟子·盡心上》:“君子引而不發。”②伸長;延續。《左傳·成公十三年》:“我君景公引領西望。”(領:脖子。)③引導;率領。《史記·秦始皇本紀》:“引兵欲攻燕。”又《魏公子列傳》:“公子引侯生坐上坐。”④避開;退卻。《戰國策·趙策三》:“秦軍引而去。”⑤持取。《史記·魏其武安侯列傳》:“竇嬰引卮(zhī)酒進上。”(卮:酒器。上:指皇帝。)⑥引用;援引。諸葛亮《前出師表》:“引喻失義。”王充《論衡· 問孔》:“子遊引前言以距孔子。”(距:反駁。)⑦樂曲。馬融《長笛賦》:“故聆曲引者,觀法於節奏。”⑧文體之一。略同“序”。王勃《滕王閣序》:“恭疏短引。”(疏:陳述。)⑨引薦;推舉。《後漢書 ·李膺傳》:“故引用天下名士。”⑩量詞。舊長度單位。十丈為一引。

    以:

    ①任用;使用。《楚辭·九章·涉江》:“忠不必用兮,賢不必以。”②緣故;原因。《詩經·邶風·旄丘》:“何其久也,必有以也。”③認為。《戰國策·齊策一》:“皆以美於徐公。”④介詞。1. 表示使用的對象。用;拿。《韓非子·難一》:“以子之矛陷子之楯,何如?”(陷:戳穿。)2.表示動作的涉及對象。與;同。《儀禮·鄉射禮》:“主人以賓三揖。”3. 表示動作的原因。因;因為。《史記·孫子吳起列傳》:“孫臏以此名顯天下。”4.表示動作的方式和依憑。憑借……身份;按照。《論語·學而》:“使民以時。”(使:役使。)5.表示動作的時間。在;於。《呂氏春秋·孟春》:“天子乃以元日祈谷於上帝。”(元日:吉日。)6. 表示動作的目的。曹操《步出夏門行》:“東臨碣石,以觀滄海。”⑤連詞。1.表示並列、相承等關系。相當於“而”。《史記·仲尼弟子列傳》:“城高以厚,地廣以深。”《國語·晉語四》:“狐偃,其舅也,而惠以有謀。”(惠:通“慧”。聰明。)2. 表示目的。為瞭;以便。《戰國策·東周策》:“秦假道於周以伐韓。”(假道:借路。)⑥助詞。用在往、來、上、下、內、外、前、後、左、右、東、西、南、北等方位詞前,表示對方位、時間、數量的限制。《呂氏春秋 · 上農》:“凡民自七尺以上,屬諸三官。”(三官:指農工商三種職業。)⑦通“已”。1.已經。《三國志·魏志·杜襲傳》:“吾計以定。”2.停止。《孟子·梁惠王上》:“無以,則王乎?”

    徽:

    ①繩索。《周易·坎》:“系用徽纆(mò)。”(系:捆綁。纆:二股繩。)泛指繩索。韓愈《征蜀聯句》:“逆頸盡徽索。”(逆:叛逆。)②拴系;捆綁。《太玄·養》:“小子牽象,婦人徽猛。”③特指琴徽;系弦的繩。《晉書· 陶潛傳》:“而畜素琴一張,弦徽不具。”(素琴:沒有裝飾的琴。)也指七弦琴上區分音階的琴節,多用金玉裝飾。《西京雜記》卷三:“有琴長六尺,安十三弦,二十六徽,皆用七寶飾之。”④按弦;彈奏。《淮南子·主術訓》:“鄒忌一徽而威王終夕悲。”⑤古代指作為標識的旌旗之類。《左傳·昭公二十一年》:“揚徽者,公徒也。”⑥美;美好。《詩經·小雅·角弓》:“君子有徽猷(yóu)。”(猷:謀略。)


  • 我念前人譬葑菲,落以斧引以纆徽。

    “我念前人譬葑菲,落以斧引以纆徽。”诗句出处:《送区弘南归》;是唐朝诗人韩愈的作品。

    穆昔南征军不归,虫沙猿鹤伏以飞。汹汹洞庭莽翠微,
    九疑镵天荒是非。野有象犀水贝玑,分散百宝人士稀。
    我迁于南日周围,来见者众莫依俙。爰有区子荧荧晖,
    观以彝训或从违。我念前人譬葑菲,落以斧引以纆徽。
    虽有不逮驱騑騑,或采于薄渔于矶。服役不辱言不讥,
    从我荆州来京畿。离其母妻绝因依,嗟我道不能自肥。
    子虽勤苦终何希,王都观阙双巍巍。腾蹋众骏事鞍鞿,
    佩服上色紫与绯。独子之节可嗟唏,母附书至妻寄衣。
    开书拆衣泪痕晞,虽不敕还情庶几。朝暮盘羞恻庭闱,
    幽房无人感伊威。人生此难馀可祈,子去矣时若发机。
    蜃沉海底气升霏,彩雉野伏朝扇翚。处子窈窕王所妃,
    苟有令德隐不腓。况今天子铺德威,蔽能者诛荐受禨。
    出送抚背我涕挥,行行正直慎脂韦。业成志树来颀颀,
    我当为子言天扉。

    【注释】:

    念:

    ①想;惦念。《诗经·秦风·小戎》:“言念君子,载寝载兴。”②考虑;思考。《淮南子·说山》:“念念者不得卧。”③念头;想法。曾巩《寄王介甫》:“迨(dài)兹尺书至,疑念始冰析。”(迨:等到。兹:此。)④读。《汉书·张禹传》:“欲为《论》,念张文。”⑤爱怜;怜悯。白居易《弄龟罗》:“物情小可念,人意老多慈。”

    前:

    (一)①前进;向前。《左传·昭公元年》:“二执戈者前矣。”②跟“后”相对。1.表示方位在前。李白《望庐山瀑布二首》之二:“日照香炉生紫烟,遥看瀑布挂前川。”2.表示次序在前。《聊斋志异·狼三则》:“(屠)复投之,后狼止而前狼又至。”3.表示时间在先。《礼记·檀弓上》:“子夏曰:‘我未之前闻也。’”③引导。《仪礼·士虞礼》:“祝前尸出户。” (二)jiǎn 同“剪”。消灭。《吴子·论将》:“进道易,退道难,可来而前;进道险,退道易,可薄而击。”(薄:迫近;逼近。)

    譬:

    ①比喻。《诗经·大雅·抑》:“取譬不远。”②了解;领会。《后汉书·鲍永传论》:“言之者虽诚,而闻之未譬。”③晓谕;劝导。《后汉书·第五伦传》:“又譬诸外戚曰:‘苦身待士,不如为国。’”

    葑:

    (一)芜菁。又名蔓菁,俗名诸葛菜,即今之大头菜。《诗经·唐风·采苓》:“采葑采葑,首阳之东。”(首阳:山名。) (二)fèng 菰根。即茭白根。《晋书·毛璩传》:“四面湖泽,皆是菰葑。”

    菲:

    (一)①一种蔬菜,属萝卜一类。《诗经 · 邶风 · 谷风》:“采葑(fēng)采菲。”(葑:蔬菜名。)②微薄。多用作谦词。《梁书·武帝纪》:“菲食薄衣,请自孤始。” (二)fèi 通“屝”。草鞋。古乐府《孤儿行》:“足下无菲。”(三) fēi 芳香;美盛。顾野王《阳春歌》:“春草正芳菲。”[菲菲]1.芳香。《楚辞·离骚》:“芳菲菲而难亏兮。”2.美艳。左思《吴都赋》:“晔(yè)兮菲菲。”(晔:光辉。)3.错杂。扬雄《太玄·昆》:“白黑菲菲。”4. 上下不定。《后汉书·梁鸿传》:“志菲菲兮升降。”

    落:

    ①花叶脱落。《诗经·卫风·氓》:“桑之未落,其叶沃若。”(沃若:润泽貌。)②落下;降下。韩愈《咏雪赠张籍》:“只见纵横落,宁知远近来。”(宁:岂。)《十五从军征》:“泪落沾我衣。”③凋落;衰谢。路荡《拔茅赋》:“荣落惟运。”(荣:荣耀。运:命运。)又衰败。《管子·宙合》:“盛而不落者,未之有也。”④流落;沦落。韩愈《祭河南张员外文》:“我落阳山。”⑤停留;停止。李子卿《府试授衣赋》:“山静风落。”⑥村落。杜甫《兵车行》:“千村万落生荆杞。”⑦宫室刚建成时举行的庆祝祭礼。《左传·昭公七年》:“楚子成章华之台,愿与诸侯落之。”⑧开始。《诗经·周颂·访落》:“访予落止,率时昭考。”⑨新钟等重要器物铸成时以公猪血涂抹。《左传·昭公四年》:“(叔孙为孟钟)飨(xiǎng)大夫以落之。”(飨:款待。)

    以:

    ①任用;使用。《楚辞·九章·涉江》:“忠不必用兮,贤不必以。”②缘故;原因。《诗经·邶风·旄丘》:“何其久也,必有以也。”③认为。《战国策·齐策一》:“皆以美于徐公。”④介词。1. 表示使用的对象。用;拿。《韩非子·难一》:“以子之矛陷子之楯,何如?”(陷:戳穿。)2.表示动作的涉及对象。与;同。《仪礼·乡射礼》:“主人以宾三揖。”3. 表示动作的原因。因;因为。《史记·孙子吴起列传》:“孙膑以此名显天下。”4.表示动作的方式和依凭。凭借……身份;按照。《论语·学而》:“使民以时。”(使:役使。)5.表示动作的时间。在;于。《吕氏春秋·孟春》:“天子乃以元日祈谷于上帝。”(元日:吉日。)6. 表示动作的目的。曹操《步出夏门行》:“东临碣石,以观沧海。”⑤连词。1.表示并列、相承等关系。相当于“而”。《史记·仲尼弟子列传》:“城高以厚,地广以深。”《国语·晋语四》:“狐偃,其舅也,而惠以有谋。”(惠:通“慧”。聪明。)2. 表示目的。为了;以便。《战国策·东周策》:“秦假道于周以伐韩。”(假道:借路。)⑥助词。用在往、来、上、下、内、外、前、后、左、右、东、西、南、北等方位词前,表示对方位、时间、数量的限制。《吕氏春秋 · 上农》:“凡民自七尺以上,属诸三官。”(三官:指农工商三种职业。)⑦通“已”。1.已经。《三国志·魏志·杜袭传》:“吾计以定。”2.停止。《孟子·梁惠王上》:“无以,则王乎?”

    斧:

    ①砍木工具。斧子;斧头。《诗经·豳风·伐柯》:“伐柯如何? 匪斧不克。取妻如何? 匪媒不得。”(柯:斧柄。匪:非。克:能。取:同“娶”。)②后人常用“斧柯”喻指媒人。朱鼎《玉台记·议婚》:“润玉年已及笄(jī),要觅一婿,斧柯之任,相属(zhǔ)何如?”(及笄:到了加簪的年龄;古代女子一般十五岁结发加簪,二十岁出嫁。属:委托。)③古代的兵器。《国语·晋语八》:“偃也以斧钺从于张孟。”④杀人的刑具。佚名《鸣凤记·杨公劾奸》:“一封奏九重,知他听否,我杨继盛的斧锧(zhì)囹圉(líng yǔ)都在这遭。”(九重:宫禁,指皇帝所居处。斧锧:指被杀;锧,铡刀座。囹圉:牢狱。)⑤斧节,皇帝赐予臣下作为执法的权威。《汉书·王䜣传》:“绣衣御史暴胜之使持斧逐捕盗贼。”(绣衣御史:披绣衣的御史。)⑥用斧砍。曹操《苦寒行》:“担囊行取薪,斧冰持作糜。”⑦敬辞,请别人改文章。沈起凤《谐铎·穷士扶乩(jī)》:“仆有拙稿一卷,愿呈斧削。”⑧黑白相间的斧形图案。《礼记·檀弓上》:“加斧于椁上。”

    引:

    ①开弓。《孟子·尽心上》:“君子引而不发。”②伸长;延续。《左传·成公十三年》:“我君景公引领西望。”(领:脖子。)③引导;率领。《史记·秦始皇本纪》:“引兵欲攻燕。”又《魏公子列传》:“公子引侯生坐上坐。”④避开;退却。《战国策·赵策三》:“秦军引而去。”⑤持取。《史记·魏其武安侯列传》:“窦婴引卮(zhī)酒进上。”(卮:酒器。上:指皇帝。)⑥引用;援引。诸葛亮《前出师表》:“引喻失义。”王充《论衡· 问孔》:“子游引前言以距孔子。”(距:反驳。)⑦乐曲。马融《长笛赋》:“故聆曲引者,观法于节奏。”⑧文体之一。略同“序”。王勃《滕王阁序》:“恭疏短引。”(疏:陈述。)⑨引荐;推举。《后汉书 ·李膺传》:“故引用天下名士。”⑩量词。旧长度单位。十丈为一引。

    以:

    ①任用;使用。《楚辞·九章·涉江》:“忠不必用兮,贤不必以。”②缘故;原因。《诗经·邶风·旄丘》:“何其久也,必有以也。”③认为。《战国策·齐策一》:“皆以美于徐公。”④介词。1. 表示使用的对象。用;拿。《韩非子·难一》:“以子之矛陷子之楯,何如?”(陷:戳穿。)2.表示动作的涉及对象。与;同。《仪礼·乡射礼》:“主人以宾三揖。”3. 表示动作的原因。因;因为。《史记·孙子吴起列传》:“孙膑以此名显天下。”4.表示动作的方式和依凭。凭借……身份;按照。《论语·学而》:“使民以时。”(使:役使。)5.表示动作的时间。在;于。《吕氏春秋·孟春》:“天子乃以元日祈谷于上帝。”(元日:吉日。)6. 表示动作的目的。曹操《步出夏门行》:“东临碣石,以观沧海。”⑤连词。1.表示并列、相承等关系。相当于“而”。《史记·仲尼弟子列传》:“城高以厚,地广以深。”《国语·晋语四》:“狐偃,其舅也,而惠以有谋。”(惠:通“慧”。聪明。)2. 表示目的。为了;以便。《战国策·东周策》:“秦假道于周以伐韩。”(假道:借路。)⑥助词。用在往、来、上、下、内、外、前、后、左、右、东、西、南、北等方位词前,表示对方位、时间、数量的限制。《吕氏春秋 · 上农》:“凡民自七尺以上,属诸三官。”(三官:指农工商三种职业。)⑦通“已”。1.已经。《三国志·魏志·杜袭传》:“吾计以定。”2.停止。《孟子·梁惠王上》:“无以,则王乎?”

    徽:

    ①绳索。《周易·坎》:“系用徽纆(mò)。”(系:捆绑。纆:二股绳。)泛指绳索。韩愈《征蜀联句》:“逆颈尽徽索。”(逆:叛逆。)②拴系;捆绑。《太玄·养》:“小子牵象,妇人徽猛。”③特指琴徽;系弦的绳。《晋书· 陶潜传》:“而畜素琴一张,弦徽不具。”(素琴:没有装饰的琴。)也指七弦琴上区分音阶的琴节,多用金玉装饰。《西京杂记》卷三:“有琴长六尺,安十三弦,二十六徽,皆用七宝饰之。”④按弦;弹奏。《淮南子·主术训》:“邹忌一徽而威王终夕悲。”⑤古代指作为标识的旌旗之类。《左传·昭公二十一年》:“扬徽者,公徒也。”⑥美;美好。《诗经·小雅·角弓》:“君子有徽猷(yóu)。”(猷:谋略。)


  • wo nian qian ren pi feng fei ,la yi fu yin yi mo hui 。

    “wo nian qian ren pi feng fei ,la yi fu yin yi mo hui 。”shi gou chu chu :《song ou hong na gui 》;shi tang chao shi ren han yu de zuo pin 。

    mu xi na zheng jun bu gui ,chong sha yuan he fu yi fei 。xiong xiong dong ting mang cui wei ,
    jiu yi chan tian huang shi fei 。ye you xiang xi shui bei ji ,fen san bai bao ren shi xi 。
    wo qian yu na ri zhou wei ,lai jian zhe zhong mo yi xi 。yuan you ou zi ying ying hui ,
    guan yi yi xun huo cong wei 。wo nian qian ren pi feng fei ,la yi fu yin yi mo hui 。
    sui you bu dai qu fei fei ,huo cai yu bao yu yu ji 。fu yi bu ru yan bu ji ,
    cong wo jing zhou lai jing ji 。li ji mu qi jue yin yi ,jie wo dao bu neng zi fei 。
    zi sui qin ku zhong he xi ,wang dou guan que shuang wei wei 。teng ta zhong jun shi an ji ,
    pei fu shang se zi yu fei 。du zi zhi jie ke jie xi ,mu fu shu zhi qi ji yi 。
    kai shu ca yi lei hen 晞,sui bu chi hai qing shu ji 。chao mu pan xiu ce ting wei ,
    you fang mo ren gan yi wei 。ren sheng ci nan yu ke qi ,zi qu yi shi re fa ji 。
    shen chen hai de qi sheng fei ,cai zhi ye fu chao shan hui 。chu zi yao tiao wang suo fei ,
    gou you ling de yin bu fei 。kuang jin tian zi pu de wei ,bi neng zhe zhu jian shou ji 。
    chu song fu bei wo ti hui ,hang hang zheng zhi shen zhi wei 。ye cheng zhi shu lai qi qi ,
    wo dang wei zi yan tian fei 。

    【zhu shi 】:

    nian :

    ①xiang ;dian nian 。《shi jing ·qin feng ·xiao rong 》:“yan nian jun zi ,zai qin zai xing 。”②kao lv ;sai kao 。《huai na zi ·shui shan 》:“nian nian zhe bu de wo 。”③nian tou ;xiang fa 。ceng gong 《ji wang jie fu 》:“dai (dài)ci che shu zhi ,yi nian shi bing xi 。”(dai :deng dao 。ci :ci 。)④dou 。《han shu ·zhang yu chuan 》:“yu wei 《lun 》,nian zhang wen 。”⑤ai lian ;lian min 。bai ju yi 《long gui luo 》:“wu qing xiao ke nian ,ren yi lao duo ci 。”

    qian :

    (yi )①qian jin ;xiang qian 。《zuo chuan ·zhao gong yuan nian 》:“er zhi ge zhe qian yi 。”②gen “hou ”xiang dui 。1.biao shi fang wei zai qian 。li bai 《wang lu shan bao bu er shou 》zhi er :“ri zhao xiang lu sheng zi yan ,yao kan bao bu gua qian chuan 。”2.biao shi ci xu zai qian 。《liao zhai zhi yi ·lang san ze 》:“(tu )fu tou zhi ,hou lang zhi er qian lang you zhi 。”3.biao shi shi jian zai xian 。《li ji ·tan gong shang 》:“zi xia yue :‘wo wei zhi qian wen ye 。’”③yin dao 。《yi li ·shi yu li 》:“zhu qian shi chu hu 。” (er )jiǎn tong “jian ”。xiao mie 。《wu zi ·lun jiang 》:“jin dao yi ,tui dao nan ,ke lai er qian ;jin dao xian ,tui dao yi ,ke bao er ji 。”(bao :pai jin ;bi jin 。)

    pi :

    ①bi yu 。《shi jing ·da ya ·yi 》:“qu pi bu yuan 。”②le jie ;ling hui 。《hou han shu ·bao yong chuan lun 》:“yan zhi zhe sui cheng ,er wen zhi wei pi 。”③xiao yu ;quan dao 。《hou han shu ·di wu lun chuan 》:“you pi zhu wai qi yue :‘ku shen dai shi ,bu ru wei guo 。’”

    feng :

    (yi )wu jing 。you ming man jing ,su ming zhu ge cai ,ji jin zhi da tou cai 。《shi jing ·tang feng ·cai ling 》:“cai feng cai feng ,shou yang zhi dong 。”(shou yang :shan ming 。) (er )fèng gu gen 。ji jiao bai gen 。《jin shu ·mao qu chuan 》:“si mian hu ze ,jie shi gu feng 。”

    fei :

    (yi )①yi chong shu cai ,shu luo bo yi lei 。《shi jing · bei feng · gu feng 》:“cai feng (fēng)cai fei 。”(feng :shu cai ming 。)②wei bao 。duo yong zuo qian ci 。《liang shu ·wu di ji 》:“fei shi bao yi ,qing zi gu shi 。” (er )fèi tong “屝”。cao xie 。gu le fu 《gu er hang 》:“zu xia mo fei 。”(san ) fēi fang xiang ;mei cheng 。gu ye wang 《yang chun ge 》:“chun cao zheng fang fei 。”[fei fei ]1.fang xiang 。《chu ci ·li sao 》:“fang fei fei er nan kui xi 。”2.mei yan 。zuo sai 《wu dou fu 》:“ye (yè)xi fei fei 。”(ye :guang hui 。)3.cuo za 。yang xiong 《tai xuan ·kun 》:“bai hei fei fei 。”4. shang xia bu ding 。《hou han shu ·liang hong chuan 》:“zhi fei fei xi sheng jiang 。”

    la :

    ①hua xie tuo la 。《shi jing ·wei feng ·mang 》:“sang zhi wei la ,ji xie wo re 。”(wo re :run ze mao 。)②la xia ;jiang xia 。han yu 《yong xue zeng zhang ji 》:“zhi jian zong heng la ,ning zhi yuan jin lai 。”(ning :qi 。)《shi wu cong jun zheng 》:“lei la zhan wo yi 。”③diao la ;cui xie 。lu dang 《ba mao fu 》:“rong la wei yun 。”(rong :rong yao 。yun :ming yun 。)you cui bai 。《guan zi ·zhou ge 》:“cheng er bu la zhe ,wei zhi you ye 。”④liu la ;lun la 。han yu 《ji he na zhang yuan wai wen 》:“wo la yang shan 。”⑤ting liu ;ting zhi 。li zi qing 《fu shi shou yi fu 》:“shan jing feng la 。”⑥cun la 。du fu 《bing che hang 》:“qian cun mo la sheng jing qi 。”⑦gong shi gang jian cheng shi ju hang de qing zhu ji li 。《zuo chuan ·zhao gong qi nian 》:“chu zi cheng zhang hua zhi tai ,yuan yu zhu hou la zhi 。”⑧kai shi 。《shi jing ·zhou song ·fang la 》:“fang yu la zhi ,lv shi zhao kao 。”⑨xin zhong deng chong yao qi wu zhu cheng shi yi gong zhu xie tu ma 。《zuo chuan ·zhao gong si nian 》:“(shu sun wei meng zhong )xiang (xiǎng)da fu yi la zhi 。”(xiang :kuan dai 。)

    yi :

    ①ren yong ;shi yong 。《chu ci ·jiu zhang ·she jiang 》:“zhong bu bi yong xi ,xian bu bi yi 。”②yuan gu ;yuan yin 。《shi jing ·bei feng ·mao qiu 》:“he ji jiu ye ,bi you yi ye 。”③ren wei 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“jie yi mei yu xu gong 。”④jie ci 。1. biao shi shi yong de dui xiang 。yong ;na 。《han fei zi ·nan yi 》:“yi zi zhi mao xian zi zhi dun ,he ru ?”(xian :chuo chuan 。)2.biao shi dong zuo de she ji dui xiang 。yu ;tong 。《yi li ·xiang she li 》:“zhu ren yi bin san yi 。”3. biao shi dong zuo de yuan yin 。yin ;yin wei 。《shi ji ·sun zi wu qi lie chuan 》:“sun bin yi ci ming xian tian xia 。”4.biao shi dong zuo de fang shi he yi ping 。ping jie ……shen fen ;an zhao 。《lun yu ·xue er 》:“shi min yi shi 。”(shi :yi shi 。)5.biao shi dong zuo de shi jian 。zai ;yu 。《lv shi chun qiu ·meng chun 》:“tian zi nai yi yuan ri qi gu yu shang di 。”(yuan ri :ji ri 。)6. biao shi dong zuo de mu de 。cao cao 《bu chu xia men hang 》:“dong lin jie dan ,yi guan cang hai 。”⑤lian ci 。1.biao shi bing lie 、xiang cheng deng guan ji 。xiang dang yu “er ”。《shi ji ·zhong ni di zi lie chuan 》:“cheng gao yi hou ,de an yi shen 。”《guo yu ·jin yu si 》:“hu yan ,ji jiu ye ,er hui yi you mou 。”(hui :tong “hui ”。cong ming 。)2. biao shi mu de 。wei le ;yi bian 。《zhan guo ce ·dong zhou ce 》:“qin jia dao yu zhou yi fa han 。”(jia dao :jie lu 。)⑥zhu ci 。yong zai wang 、lai 、shang 、xia 、nei 、wai 、qian 、hou 、zuo 、you 、dong 、xi 、na 、bei deng fang wei ci qian ,biao shi dui fang wei 、shi jian 、shu liang de xian zhi 。《lv shi chun qiu · shang nong 》:“fan min zi qi che yi shang ,shu zhu san guan 。”(san guan :zhi nong gong shang san chong zhi ye 。)⑦tong “yi ”。1.yi jing 。《san guo zhi ·wei zhi ·du xi chuan 》:“wu ji yi ding 。”2.ting zhi 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“mo yi ,ze wang hu ?”

    fu :

    ①kan mu gong ju 。fu zi ;fu tou 。《shi jing ·bin feng ·fa ke 》:“fa ke ru he ? fei fu bu ke 。qu qi ru he ? fei mei bu de 。”(ke :fu bing 。fei :fei 。ke :neng 。qu :tong “qu ”。)②hou ren chang yong “fu ke ”yu zhi mei ren 。zhu ding 《yu tai ji ·yi hun 》:“run yu nian yi ji ji (jī),yao mi yi xu ,fu ke zhi ren ,xiang shu (zhǔ)he ru ?”(ji ji :dao le jia zan de nian ling ;gu dai nv zi yi ban shi wu sui jie fa jia zan ,er shi sui chu jia 。shu :wei tuo 。)③gu dai de bing qi 。《guo yu ·jin yu ba 》:“yan ye yi fu yue cong yu zhang meng 。”④sha ren de xing ju 。yi ming 《ming feng ji ·yang gong he jian 》:“yi feng zou jiu chong ,zhi ta ting fou ,wo yang ji cheng de fu zhi (zhì)ling yu (líng yǔ)dou zai zhe zao 。”(jiu chong :gong jin ,zhi huang di suo ju chu 。fu zhi :zhi bei sha ;zhi ,zha dao zuo 。ling yu :lao yu 。)⑤fu jie ,huang di ci yu chen xia zuo wei zhi fa de quan wei 。《han shu ·wang 䜣chuan 》:“xiu yi yu shi bao sheng zhi shi chi fu zhu bu dao zei 。”(xiu yi yu shi :pi xiu yi de yu shi 。)⑥yong fu kan 。cao cao 《ku han hang 》:“dan nang hang qu xin ,fu bing chi zuo mei 。”⑦jing ci ,qing bie ren gai wen zhang 。shen qi feng 《xie duo ·qiong shi fu ji (jī)》:“pu you zhuo gao yi juan ,yuan cheng fu xiao 。”⑧hei bai xiang jian de fu xing tu an 。《li ji ·tan gong shang 》:“jia fu yu guo shang 。”

    yin :

    ①kai gong 。《meng zi ·jin xin shang 》:“jun zi yin er bu fa 。”②shen chang ;yan xu 。《zuo chuan ·cheng gong shi san nian 》:“wo jun jing gong yin ling xi wang 。”(ling :bo zi 。)③yin dao ;lv ling 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“yin bing yu gong yan 。”you 《wei gong zi lie chuan 》:“gong zi yin hou sheng zuo shang zuo 。”④bi kai ;tui que 。《zhan guo ce ·zhao ce san 》:“qin jun yin er qu 。”⑤chi qu 。《shi ji ·wei ji wu an hou lie chuan 》:“dou ying yin zhi (zhī)jiu jin shang 。”(zhi :jiu qi 。shang :zhi huang di 。)⑥yin yong ;yuan yin 。zhu ge liang 《qian chu shi biao 》:“yin yu shi yi 。”wang chong 《lun heng · wen kong 》:“zi you yin qian yan yi ju kong zi 。”(ju :fan bo 。)⑦le qu 。ma rong 《chang di fu 》:“gu ling qu yin zhe ,guan fa yu jie zou 。”⑧wen ti zhi yi 。lve tong “xu ”。wang bo 《teng wang ge xu 》:“gong shu duan yin 。”(shu :chen shu 。)⑨yin jian ;tui ju 。《hou han shu ·li ying chuan 》:“gu yin yong tian xia ming shi 。”⑩liang ci 。jiu chang du chan wei 。shi zhang wei yi yin 。

    yi :

    ①ren yong ;shi yong 。《chu ci ·jiu zhang ·she jiang 》:“zhong bu bi yong xi ,xian bu bi yi 。”②yuan gu ;yuan yin 。《shi jing ·bei feng ·mao qiu 》:“he ji jiu ye ,bi you yi ye 。”③ren wei 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“jie yi mei yu xu gong 。”④jie ci 。1. biao shi shi yong de dui xiang 。yong ;na 。《han fei zi ·nan yi 》:“yi zi zhi mao xian zi zhi dun ,he ru ?”(xian :chuo chuan 。)2.biao shi dong zuo de she ji dui xiang 。yu ;tong 。《yi li ·xiang she li 》:“zhu ren yi bin san yi 。”3. biao shi dong zuo de yuan yin 。yin ;yin wei 。《shi ji ·sun zi wu qi lie chuan 》:“sun bin yi ci ming xian tian xia 。”4.biao shi dong zuo de fang shi he yi ping 。ping jie ……shen fen ;an zhao 。《lun yu ·xue er 》:“shi min yi shi 。”(shi :yi shi 。)5.biao shi dong zuo de shi jian 。zai ;yu 。《lv shi chun qiu ·meng chun 》:“tian zi nai yi yuan ri qi gu yu shang di 。”(yuan ri :ji ri 。)6. biao shi dong zuo de mu de 。cao cao 《bu chu xia men hang 》:“dong lin jie dan ,yi guan cang hai 。”⑤lian ci 。1.biao shi bing lie 、xiang cheng deng guan ji 。xiang dang yu “er ”。《shi ji ·zhong ni di zi lie chuan 》:“cheng gao yi hou ,de an yi shen 。”《guo yu ·jin yu si 》:“hu yan ,ji jiu ye ,er hui yi you mou 。”(hui :tong “hui ”。cong ming 。)2. biao shi mu de 。wei le ;yi bian 。《zhan guo ce ·dong zhou ce 》:“qin jia dao yu zhou yi fa han 。”(jia dao :jie lu 。)⑥zhu ci 。yong zai wang 、lai 、shang 、xia 、nei 、wai 、qian 、hou 、zuo 、you 、dong 、xi 、na 、bei deng fang wei ci qian ,biao shi dui fang wei 、shi jian 、shu liang de xian zhi 。《lv shi chun qiu · shang nong 》:“fan min zi qi che yi shang ,shu zhu san guan 。”(san guan :zhi nong gong shang san chong zhi ye 。)⑦tong “yi ”。1.yi jing 。《san guo zhi ·wei zhi ·du xi chuan 》:“wu ji yi ding 。”2.ting zhi 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“mo yi ,ze wang hu ?”

    hui :

    ①sheng suo 。《zhou yi ·kan 》:“ji yong hui mo (mò)。”(ji :kun bang 。mo :er gu sheng 。)fan zhi sheng suo 。han yu 《zheng shu lian gou 》:“ni geng jin hui suo 。”(ni :pan ni 。)②shuan ji ;kun bang 。《tai xuan ·yang 》:“xiao zi qian xiang ,fu ren hui meng 。”③te zhi qin hui ;ji xian de sheng 。《jin shu · tao qian chuan 》:“er chu su qin yi zhang ,xian hui bu ju 。”(su qin :mei you zhuang shi de qin 。)ye zhi qi xian qin shang ou fen yin jie de qin jie ,duo yong jin yu zhuang shi 。《xi jing za ji 》juan san :“you qin chang liu che ,an shi san xian ,er shi liu hui ,jie yong qi bao shi zhi 。”④an xian ;dan zou 。《huai na zi ·zhu shu xun 》:“ju ji yi hui er wei wang zhong xi bei 。”⑤gu dai zhi zuo wei biao shi de jing qi zhi lei 。《zuo chuan ·zhao gong er shi yi nian 》:“yang hui zhe ,gong tu ye 。”⑥mei ;mei hao 。《shi jing ·xiao ya ·jiao gong 》:“jun zi you hui you (yóu)。”(you :mou lve 。)