• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 架巖鑿谷開宮室,接屋連墻千萬日。

    “架巖鑿谷開宮室,接屋連墻千萬日。”詩句出處:《桃源圖》;是唐朝詩人韓愈的作品。

    神仙有無何渺茫,桃源之說誠荒唐。流水盤回山百轉,
    生綃數幅垂中堂。武陵太守好事者,題封遠寄南宮下。
    南宮先生忻得之,波濤入筆驅文辭。文工畫妙各臻極,
    異境恍惚移於斯。架巖鑿谷開宮室,接屋連墻千萬日。
    嬴顛劉蹶瞭不聞,地坼天分非所恤。種桃處處惟開花。
    川原近遠蒸紅霞。初來猶自念鄉邑,歲久此地還成傢。
    漁舟之子來何所,物色相猜更問語。大蛇中斷喪前王,
    群馬南渡開新主。聽終辭絕共淒然,自說經今七百年。
    當時萬事皆眼見,不知幾許猶流傳。爭持酒食來相饋,
    禮數不同樽俎異。月明伴宿玉堂空,骨冷魂清無夢寐。
    夜半金雞啁哳鳴,火輪飛出客心驚。人間有累不可住,
    依然離別難為情。船開棹進一回顧,萬裡蒼蒼煙水暮。
    世俗寧知偽與真,至今傳者武陵人。

    【註釋】:

    架:

    ①架子;支承或置放物件的用具。《齊民要術·種桃柰》:“蒲萄蔓延,性緣,不能自舉,作架以承之。”(緣:纏繞。)《晉書·王嘉傳》:“衣服在架。”②搭設;承架。《韓詩外傳》卷八:“有鳥於此,架巢於葭葦之顛。”③量詞。兩柱之間為一架。《新唐書·車服志》:“三品,堂五間九架,門三間五架。”

    巖:

    ①崖岸,水邊高地或山崖。《後漢書·丁鴻傳》:“夫壞崖破巖之水,源自涓涓。”(涓涓:細流。)司馬相如《上林賦》:“批巖沖擁。”(批:擊。擁:山崖彎曲處。)②山巖,泛指高山。《水經註·江水》:“重巖疊嶂,隱天蔽日。”③山峰。許渾《行次虎頭巖酬路中丞》:“樟亭去已遠,來虎頭巖。”④山中洞穴;巖洞。杜甫《西枝村尋置草堂地夜宿贊公土室》:“盛論巖中趣。”⑤險峻;險要。《左傳·隱公元年》:“制,巖邑也。”[巖巖]山石堆積的樣子。《詩經·小雅·節南山》:“節彼南山,維石巖巖。”(節:高峻的樣子。維:語氣詞。)

    鑿:

    (一)①鑿子。木工挖槽打孔的工具。王充《論衡·效力》:“鑿所以入木者,槌叩之也。”(叩:敲打。)②鑿開;挖通。《戰國策·齊策四》:“請為君復鑿二窟。” (二)zuò ①器物上容納枘(ruì)的孔,即榫卯或卯眼。宋玉《九辯》:“圓鑿而方枘(ruì銳)兮。”(枘:榫頭。)②明確;真實。紀昀《閱微草堂筆記·如是我聞》:“然據其所言,乃鑿然中理。”[鑿鑿]1. 形容鮮明的樣子。《詩經·唐風·揚之水》:“揚之水,白石鑿鑿。2.確實,真實。《聊齋志異·段氏》:“言之鑿鑿,確可信據。”

    谷:

    (一)gǔ ①兩山之間的水道或夾道。《墨子·親士》:“是故江河不惡小谷之滿己也,故能大。”②喻困境。《詩經·大雅·桑柔》:“人亦有言,進退維谷。”③山谷。《詩經·小雅·十月之交》:“高岸為谷,深谷為陵。” (二)yù [吐谷渾]見“吐”。

    開:

    ①開門。《呂氏春秋·愛類》:“昔上古龍門未開。”《老子》第二十七章:“善閉,無關楗而不可開。”(關楗:門閂。)②打開;張開。孟浩然《過故人莊》:“開軒面場圃,把酒話桑麻。”(軒:窗。)③舒展;開放。岑參《白雪歌送武判官歸京》:“忽如一夜春風來,千樹萬樹梨花開。”引申為舒展。李白《夢遊天姥吟留別》:“安能摧眉折腰事權貴,使我不得開心顏。”④伸展。杜甫《往在》:“京都不再火,涇渭開愁容。”(火:戰火。)崔玨《哭李商隱》:“一生襟抱未曾開。”(襟抱:抱負。)⑤分開;分離。《呂氏春秋·貴信》:“地不剛,則凍閉不開。”阮籍《大人先生歌》:“天地解兮六合開。”(六合:天地四方。)引申為散開。杜甫《梅雨》:“雲霧密難開。”杜甫《雨》:“蛟龍鬥不開。”⑥切;割。⑦開辟;開發。《韓非子·初見秦》:“開地數千裡,此其大功也。”《晉書· 羊祜傳》:“辟土開疆。”又為開通。《漢書·張騫傳》:“騫開外國道。”李白《望天門山》:“天門中斷楚江開。”引申為擴大,擴展。《荀子·富國》:“節其流,開其源。”杜甫《兵車行》:“武皇開邊意未已。”《史記·秦本紀》:“開地千裡。”《徐霞客遊記·滇遊日記十一》:“南逾山脊,為新開道。”⑧開創。《史記·秦本紀》:“為後世開業。”⑨開始。《詩經·周頌· 武》:“允文文王,克開厥後。”(允文:確實有文德。克:能夠。厥:其。)《論衡·書解》:“商鞅相孝公,為秦開帝業。”《後漢書·馮衍傳下》:“開歲發春兮,百卉含英。”⑩發動或操縱。杜甫《登白馬潭》:“水生春纜沒,日出野船開。”魏源《道光洋艘征撫記上》:“關天培開炮應之,擊斷洋船頭鼻,西兵多落海死。”(11)消散。范仲淹《嶽陽樓記》:“若夫淫雨霏霏,連月不開。”

    宮:

    ①房屋;住宅。《周易·系辭下》:“上古穴居而野處,後世聖人易之以宮室。”②帝王的宮殿。《史記·秦始皇本紀》:“作宮阿房,故天下謂之阿房宮。”③宗廟;神廟。《洛陽伽藍記·永寧寺》:“須彌寶殿,兜率凈宮,莫尚於斯也。”④古代五刑之一。殘害男子生殖器,破壞婦女生殖機能的刑罰。《漢書·景帝紀》:“除宮刑,出美人。”⑤古代五聲“宮商角徵羽”音階的第一音。相當於簡譜的“1”。《宋書· 律歷志上》:“宮、商、角、徵、羽,謂之五聲。”

    室:

    ①居室;房屋。《周易·系辭下》:“上古穴居而野處,後世聖人易之以宮室。”②堂後的正室。《論語·先進》:“由也,升堂矣,未入於室也。”③傢。《左傳·桓公十八年》:“女有傢,男有室。”④朝廷。《尚書·微子之命》:“率由典常,以蕃王室。”《漢書·劉向傳》:“祿去公室,權在外傢。”⑤妻子。《禮記·曲禮上》:“三十而壯,有室。”⑥墳墓;墓穴。《詩經·唐風·葛生》:“百歲之後,歸於其室。”⑦刀劍的鞘。《史記·刺客列傳》:“拔劍,劍長,操其室。”⑧星宿名。也稱“營室”。二十八宿之一。

    接:

    ①接觸;交接。屈原《九歌·國殤》:“操吳戈兮被犀甲,車錯轂兮短兵接。”《儀禮·聘禮》:“公揖入,立於中庭,賓立接西塾。”(塾:正堂兩側的房屋。)②連接;相續。《史記· 平準書》:“漢興,接秦之弊。”《資治通鑒·漢獻帝建安十三年》:“操軍方連船艦,首尾相接。”(操:曹操。)③托住;承受。《徐霞客遊記·遊黃山日記》:“坐而下脫,至險絕處,澄源並肩手相接。”(下脫:從上向下滑。澄源:同行遊僧名。)④接住;承住。《禮記·曲禮上》:“由客之左,接下承駙。”⑤繼承。劉勰《文心雕龍·物色》:“古來辭人,異代接武,莫不參(cān)伍相變,因革為功。”(武:步子。參伍:錯雜。因革:因襲變革。)⑥接待。《漢書·韋賢傳》:“故動作接神,必因古聖之經。”⑦結交;交好。《國語·吳語》:“兩君偃兵接好,日中為期。”(偃:收藏;停止。)⑧射中。曹植《白馬篇》:“仰手接飛猱,俯身散馬蹄。”⑨應付。《韓非子·問辯》:“若其無法令而可以接詐、應變、生利、揣事者,上必采其言而責其實。”⑩捆綁。柳宗元《童區寄傳》:“反接,佈囊其。”(11)通“捷”,敏捷。《荀子·大略》:“先事慮事謂之接。”

    屋:

    ①房屋;屋舍。《詩經·豳風·七月》:“亟其乘屋,其始播百谷。”②車蓋。《漢書·高帝紀上》:“紀信乃乘王車,黃屋左纛(dú)。”(纛:用氂牛尾作的羽毛幢。)③古代井田的區劃。三百畝為屋。《周禮·地官·小司徒》:“考夫屋。”(夫:一百畝為夫。)④房頂。《詩經·豳風·七月》:“亟其乘屋,其始播百谷。”

    連:

    ①聯合;集合。《孟子·離婁上》:“故善戰者服上刑,連諸侯者次之。”《史記· 田單列傳》:“樂毅畏誅而不敢歸,以伐齊為名,實欲連兵南面而王(wàng)齊。”(王:稱王。)②連接。陳子龍《寓山賦》:“是山也,峻削孤竦,無所連附。”《後漢書·張衡傳》:“連辟公府,不就。”③連續。何景明《歲晏行》:“長官叫號吏馳突,府帖連催築河卒。”(府帖:府的文書。)④牽連;連累。《史記·商君列傳》:“令民為什伍,而相收司連坐。”⑤同時得到。《列子·湯問》:“一釣而連六鰲。”⑥連同;連帶。葛洪《神仙傳》:“凡傳三人,連子四矣。”⑦姻親關系。《史記·南越列傳》:“(呂嘉)及蒼梧秦王有連。”⑧古代行政區劃名。十國為連。柳宗元《封建論》:“有諸侯而後有方伯連帥。”(方伯:一方諸侯之長。)《禮記·王制》:“十國以為連”。⑨未煉的鉛。後作“鏈”。《史記·貨殖列傳》:“長沙出連錫。”

    萬:

    [萬俟(qí)]復姓。


  • 架岩凿谷开宫室,接屋连墙千万日。

    “架岩凿谷开宫室,接屋连墙千万日。”诗句出处:《桃源图》;是唐朝诗人韩愈的作品。

    神仙有无何渺茫,桃源之说诚荒唐。流水盘回山百转,
    生绡数幅垂中堂。武陵太守好事者,题封远寄南宫下。
    南宫先生忻得之,波涛入笔驱文辞。文工画妙各臻极,
    异境恍惚移于斯。架岩凿谷开宫室,接屋连墙千万日。
    嬴颠刘蹶了不闻,地坼天分非所恤。种桃处处惟开花。
    川原近远蒸红霞。初来犹自念乡邑,岁久此地还成家。
    渔舟之子来何所,物色相猜更问语。大蛇中断丧前王,
    群马南渡开新主。听终辞绝共凄然,自说经今七百年。
    当时万事皆眼见,不知几许犹流传。争持酒食来相馈,
    礼数不同樽俎异。月明伴宿玉堂空,骨冷魂清无梦寐。
    夜半金鸡啁哳鸣,火轮飞出客心惊。人间有累不可住,
    依然离别难为情。船开棹进一回顾,万里苍苍烟水暮。
    世俗宁知伪与真,至今传者武陵人。

    【注释】:

    架:

    ①架子;支承或置放物件的用具。《齐民要术·种桃柰》:“蒲萄蔓延,性缘,不能自举,作架以承之。”(缘:缠绕。)《晋书·王嘉传》:“衣服在架。”②搭设;承架。《韩诗外传》卷八:“有鸟于此,架巢于葭苇之颠。”③量词。两柱之间为一架。《新唐书·车服志》:“三品,堂五间九架,门三间五架。”

    岩:

    ①崖岸,水边高地或山崖。《后汉书·丁鸿传》:“夫坏崖破岩之水,源自涓涓。”(涓涓:细流。)司马相如《上林赋》:“批岩冲拥。”(批:击。拥:山崖弯曲处。)②山岩,泛指高山。《水经注·江水》:“重岩叠嶂,隐天蔽日。”③山峰。许浑《行次虎头岩酬路中丞》:“樟亭去已远,来虎头岩。”④山中洞穴;岩洞。杜甫《西枝村寻置草堂地夜宿赞公土室》:“盛论岩中趣。”⑤险峻;险要。《左传·隐公元年》:“制,岩邑也。”[岩岩]山石堆积的样子。《诗经·小雅·节南山》:“节彼南山,维石岩岩。”(节:高峻的样子。维:语气词。)

    凿:

    (一)①凿子。木工挖槽打孔的工具。王充《论衡·效力》:“凿所以入木者,槌叩之也。”(叩:敲打。)②凿开;挖通。《战国策·齐策四》:“请为君复凿二窟。” (二)zuò ①器物上容纳枘(ruì)的孔,即榫卯或卯眼。宋玉《九辩》:“圆凿而方枘(ruì锐)兮。”(枘:榫头。)②明确;真实。纪昀《阅微草堂笔记·如是我闻》:“然据其所言,乃凿然中理。”[凿凿]1. 形容鲜明的样子。《诗经·唐风·扬之水》:“扬之水,白石凿凿。2.确实,真实。《聊斋志异·段氏》:“言之凿凿,确可信据。”

    谷:

    (一)gǔ ①两山之间的水道或夹道。《墨子·亲士》:“是故江河不恶小谷之满己也,故能大。”②喻困境。《诗经·大雅·桑柔》:“人亦有言,进退维谷。”③山谷。《诗经·小雅·十月之交》:“高岸为谷,深谷为陵。” (二)yù [吐谷浑]见“吐”。

    开:

    ①开门。《吕氏春秋·爱类》:“昔上古龙门未开。”《老子》第二十七章:“善闭,无关楗而不可开。”(关楗:门闩。)②打开;张开。孟浩然《过故人庄》:“开轩面场圃,把酒话桑麻。”(轩:窗。)③舒展;开放。岑参《白雪歌送武判官归京》:“忽如一夜春风来,千树万树梨花开。”引申为舒展。李白《梦游天姥吟留别》:“安能摧眉折腰事权贵,使我不得开心颜。”④伸展。杜甫《往在》:“京都不再火,泾渭开愁容。”(火:战火。)崔珏《哭李商隐》:“一生襟抱未曾开。”(襟抱:抱负。)⑤分开;分离。《吕氏春秋·贵信》:“地不刚,则冻闭不开。”阮籍《大人先生歌》:“天地解兮六合开。”(六合:天地四方。)引申为散开。杜甫《梅雨》:“云雾密难开。”杜甫《雨》:“蛟龙斗不开。”⑥切;割。⑦开辟;开发。《韩非子·初见秦》:“开地数千里,此其大功也。”《晋书· 羊祜传》:“辟土开疆。”又为开通。《汉书·张骞传》:“骞开外国道。”李白《望天门山》:“天门中断楚江开。”引申为扩大,扩展。《荀子·富国》:“节其流,开其源。”杜甫《兵车行》:“武皇开边意未已。”《史记·秦本纪》:“开地千里。”《徐霞客游记·滇游日记十一》:“南逾山脊,为新开道。”⑧开创。《史记·秦本纪》:“为后世开业。”⑨开始。《诗经·周颂· 武》:“允文文王,克开厥后。”(允文:确实有文德。克:能够。厥:其。)《论衡·书解》:“商鞅相孝公,为秦开帝业。”《后汉书·冯衍传下》:“开岁发春兮,百卉含英。”⑩发动或操纵。杜甫《登白马潭》:“水生春缆没,日出野船开。”魏源《道光洋艘征抚记上》:“关天培开炮应之,击断洋船头鼻,西兵多落海死。”(11)消散。范仲淹《岳阳楼记》:“若夫淫雨霏霏,连月不开。”

    宫:

    ①房屋;住宅。《周易·系辞下》:“上古穴居而野处,后世圣人易之以宫室。”②帝王的宫殿。《史记·秦始皇本纪》:“作宫阿房,故天下谓之阿房宫。”③宗庙;神庙。《洛阳伽蓝记·永宁寺》:“须弥宝殿,兜率净宫,莫尚于斯也。”④古代五刑之一。残害男子生殖器,破坏妇女生殖机能的刑罚。《汉书·景帝纪》:“除宫刑,出美人。”⑤古代五声“宫商角徵羽”音阶的第一音。相当于简谱的“1”。《宋书· 律历志上》:“宫、商、角、徵、羽,谓之五声。”

    室:

    ①居室;房屋。《周易·系辞下》:“上古穴居而野处,后世圣人易之以宫室。”②堂后的正室。《论语·先进》:“由也,升堂矣,未入于室也。”③家。《左传·桓公十八年》:“女有家,男有室。”④朝廷。《尚书·微子之命》:“率由典常,以蕃王室。”《汉书·刘向传》:“禄去公室,权在外家。”⑤妻子。《礼记·曲礼上》:“三十而壮,有室。”⑥坟墓;墓穴。《诗经·唐风·葛生》:“百岁之后,归于其室。”⑦刀剑的鞘。《史记·刺客列传》:“拔剑,剑长,操其室。”⑧星宿名。也称“营室”。二十八宿之一。

    接:

    ①接触;交接。屈原《九歌·国殇》:“操吴戈兮被犀甲,车错毂兮短兵接。”《仪礼·聘礼》:“公揖入,立于中庭,宾立接西塾。”(塾:正堂两侧的房屋。)②连接;相续。《史记· 平准书》:“汉兴,接秦之弊。”《资治通鉴·汉献帝建安十三年》:“操军方连船舰,首尾相接。”(操:曹操。)③托住;承受。《徐霞客游记·游黄山日记》:“坐而下脱,至险绝处,澄源并肩手相接。”(下脱:从上向下滑。澄源:同行游僧名。)④接住;承住。《礼记·曲礼上》:“由客之左,接下承驸。”⑤继承。刘勰《文心雕龙·物色》:“古来辞人,异代接武,莫不参(cān)伍相变,因革为功。”(武:步子。参伍:错杂。因革:因袭变革。)⑥接待。《汉书·韦贤传》:“故动作接神,必因古圣之经。”⑦结交;交好。《国语·吴语》:“两君偃兵接好,日中为期。”(偃:收藏;停止。)⑧射中。曹植《白马篇》:“仰手接飞猱,俯身散马蹄。”⑨应付。《韩非子·问辩》:“若其无法令而可以接诈、应变、生利、揣事者,上必采其言而责其实。”⑩捆绑。柳宗元《童区寄传》:“反接,布囊其。”(11)通“捷”,敏捷。《荀子·大略》:“先事虑事谓之接。”

    屋:

    ①房屋;屋舍。《诗经·豳风·七月》:“亟其乘屋,其始播百谷。”②车盖。《汉书·高帝纪上》:“纪信乃乘王车,黄屋左纛(dú)。”(纛:用氂牛尾作的羽毛幢。)③古代井田的区划。三百亩为屋。《周礼·地官·小司徒》:“考夫屋。”(夫:一百亩为夫。)④房顶。《诗经·豳风·七月》:“亟其乘屋,其始播百谷。”

    连:

    ①联合;集合。《孟子·离娄上》:“故善战者服上刑,连诸侯者次之。”《史记· 田单列传》:“乐毅畏诛而不敢归,以伐齐为名,实欲连兵南面而王(wàng)齐。”(王:称王。)②连接。陈子龙《寓山赋》:“是山也,峻削孤竦,无所连附。”《后汉书·张衡传》:“连辟公府,不就。”③连续。何景明《岁晏行》:“长官叫号吏驰突,府帖连催筑河卒。”(府帖:府的文书。)④牵连;连累。《史记·商君列传》:“令民为什伍,而相收司连坐。”⑤同时得到。《列子·汤问》:“一钓而连六鳌。”⑥连同;连带。葛洪《神仙传》:“凡传三人,连子四矣。”⑦姻亲关系。《史记·南越列传》:“(吕嘉)及苍梧秦王有连。”⑧古代行政区划名。十国为连。柳宗元《封建论》:“有诸侯而后有方伯连帅。”(方伯:一方诸侯之长。)《礼记·王制》:“十国以为连”。⑨未炼的铅。后作“链”。《史记·货殖列传》:“长沙出连锡。”

    万:

    [万俟(qí)]复姓。


  • jia yan zao gu kai gong shi ,jie wu lian qiang qian mo ri 。

    “jia yan zao gu kai gong shi ,jie wu lian qiang qian mo ri 。”shi gou chu chu :《tao yuan tu 》;shi tang chao shi ren han yu de zuo pin 。

    shen xian you mo he miao mang ,tao yuan zhi shui cheng huang tang 。liu shui pan hui shan bai zhuai ,
    sheng xiao shu fu chui zhong tang 。wu ling tai shou hao shi zhe ,ti feng yuan ji na gong xia 。
    na gong xian sheng xin de zhi ,bo tao ru bi qu wen ci 。wen gong hua miao ge zhen ji ,
    yi jing huang hu yi yu si 。jia yan zao gu kai gong shi ,jie wu lian qiang qian mo ri 。
    ying dian liu jue le bu wen ,de che tian fen fei suo xu 。chong tao chu chu wei kai hua 。
    chuan yuan jin yuan zheng gong xia 。chu lai you zi nian xiang yi ,sui jiu ci de hai cheng jia 。
    yu zhou zhi zi lai he suo ,wu se xiang cai geng wen yu 。da she zhong duan sang qian wang ,
    qun ma na du kai xin zhu 。ting zhong ci jue gong qi ran ,zi shui jing jin qi bai nian 。
    dang shi mo shi jie yan jian ,bu zhi ji hu you liu chuan 。zheng chi jiu shi lai xiang kui ,
    li shu bu tong zun zu yi 。yue ming ban su yu tang kong ,gu leng hun qing mo meng mei 。
    ye ban jin ji zhao zha ming ,huo lun fei chu ke xin jing 。ren jian you lei bu ke zhu ,
    yi ran li bie nan wei qing 。chuan kai zhao jin yi hui gu ,mo li cang cang yan shui mu 。
    shi su ning zhi wei yu zhen ,zhi jin chuan zhe wu ling ren 。

    【zhu shi 】:

    jia :

    ①jia zi ;zhi cheng huo zhi fang wu jian de yong ju 。《ji min yao shu ·chong tao nai 》:“pu tao man yan ,xing yuan ,bu neng zi ju ,zuo jia yi cheng zhi 。”(yuan :chan rao 。)《jin shu ·wang jia chuan 》:“yi fu zai jia 。”②da she ;cheng jia 。《han shi wai chuan 》juan ba :“you diao yu ci ,jia chao yu jia wei zhi dian 。”③liang ci 。liang zhu zhi jian wei yi jia 。《xin tang shu ·che fu zhi 》:“san pin ,tang wu jian jiu jia ,men san jian wu jia 。”

    yan :

    ①ya an ,shui bian gao de huo shan ya 。《hou han shu ·ding hong chuan 》:“fu huai ya po yan zhi shui ,yuan zi juan juan 。”(juan juan :xi liu 。)si ma xiang ru 《shang lin fu 》:“pi yan chong yong 。”(pi :ji 。yong :shan ya wan qu chu 。)②shan yan ,fan zhi gao shan 。《shui jing zhu ·jiang shui 》:“chong yan die zhang ,yin tian bi ri 。”③shan feng 。hu hun 《hang ci hu tou yan chou lu zhong cheng 》:“zhang ting qu yi yuan ,lai hu tou yan 。”④shan zhong dong xue ;yan dong 。du fu 《xi zhi cun xun zhi cao tang de ye su zan gong tu shi 》:“cheng lun yan zhong qu 。”⑤xian jun ;xian yao 。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“zhi ,yan yi ye 。”[yan yan ]shan dan dui ji de yang zi 。《shi jing ·xiao ya ·jie na shan 》:“jie bi na shan ,wei dan yan yan 。”(jie :gao jun de yang zi 。wei :yu qi ci 。)

    zao :

    (yi )①zao zi 。mu gong wa cao da kong de gong ju 。wang chong 《lun heng ·xiao li 》:“zao suo yi ru mu zhe ,chui kou zhi ye 。”(kou :qiao da 。)②zao kai ;wa tong 。《zhan guo ce ·ji ce si 》:“qing wei jun fu zao er ku 。” (er )zuò ①qi wu shang rong na rui (ruì)de kong ,ji sun mao huo mao yan 。song yu 《jiu bian 》:“yuan zao er fang rui (ruìrui )xi 。”(rui :sun tou 。)②ming que ;zhen shi 。ji yun 《yue wei cao tang bi ji ·ru shi wo wen 》:“ran ju ji suo yan ,nai zao ran zhong li 。”[zao zao ]1. xing rong xian ming de yang zi 。《shi jing ·tang feng ·yang zhi shui 》:“yang zhi shui ,bai dan zao zao 。2.que shi ,zhen shi 。《liao zhai zhi yi ·duan shi 》:“yan zhi zao zao ,que ke xin ju 。”

    gu :

    (yi )gǔ ①liang shan zhi jian de shui dao huo ga dao 。《mo zi ·qin shi 》:“shi gu jiang he bu e xiao gu zhi man ji ye ,gu neng da 。”②yu kun jing 。《shi jing ·da ya ·sang rou 》:“ren yi you yan ,jin tui wei gu 。”③shan gu 。《shi jing ·xiao ya ·shi yue zhi jiao 》:“gao an wei gu ,shen gu wei ling 。” (er )yù [tu gu hun ]jian “tu ”。

    kai :

    ①kai men 。《lv shi chun qiu ·ai lei 》:“xi shang gu long men wei kai 。”《lao zi 》di er shi qi zhang :“shan bi ,mo guan jian er bu ke kai 。”(guan jian :men shuan 。)②da kai ;zhang kai 。meng hao ran 《guo gu ren zhuang 》:“kai xuan mian chang pu ,ba jiu hua sang ma 。”(xuan :chuang 。)③shu zhan ;kai fang 。cen can 《bai xue ge song wu pan guan gui jing 》:“hu ru yi ye chun feng lai ,qian shu mo shu li hua kai 。”yin shen wei shu zhan 。li bai 《meng you tian lao yin liu bie 》:“an neng cui mei she yao shi quan gui ,shi wo bu de kai xin yan 。”④shen zhan 。du fu 《wang zai 》:“jing dou bu zai huo ,jing wei kai chou rong 。”(huo :zhan huo 。)cui jue 《ku li shang yin 》:“yi sheng jin bao wei ceng kai 。”(jin bao :bao fu 。)⑤fen kai ;fen li 。《lv shi chun qiu ·gui xin 》:“de bu gang ,ze dong bi bu kai 。”ruan ji 《da ren xian sheng ge 》:“tian de jie xi liu ge kai 。”(liu ge :tian de si fang 。)yin shen wei san kai 。du fu 《mei yu 》:“yun wu mi nan kai 。”du fu 《yu 》:“jiao long dou bu kai 。”⑥qie ;ge 。⑦kai bi ;kai fa 。《han fei zi ·chu jian qin 》:“kai de shu qian li ,ci ji da gong ye 。”《jin shu · yang hu chuan 》:“bi tu kai jiang 。”you wei kai tong 。《han shu ·zhang jian chuan 》:“jian kai wai guo dao 。”li bai 《wang tian men shan 》:“tian men zhong duan chu jiang kai 。”yin shen wei kuo da ,kuo zhan 。《xun zi ·fu guo 》:“jie ji liu ,kai ji yuan 。”du fu 《bing che hang 》:“wu huang kai bian yi wei yi 。”《shi ji ·qin ben ji 》:“kai de qian li 。”《xu xia ke you ji ·dian you ri ji shi yi 》:“na yu shan ji ,wei xin kai dao 。”⑧kai chuang 。《shi ji ·qin ben ji 》:“wei hou shi kai ye 。”⑨kai shi 。《shi jing ·zhou song · wu 》:“yun wen wen wang ,ke kai jue hou 。”(yun wen :que shi you wen de 。ke :neng gou 。jue :ji 。)《lun heng ·shu jie 》:“shang yang xiang xiao gong ,wei qin kai di ye 。”《hou han shu ·feng yan chuan xia 》:“kai sui fa chun xi ,bai hui han ying 。”⑩fa dong huo cao zong 。du fu 《deng bai ma tan 》:“shui sheng chun lan mei ,ri chu ye chuan kai 。”wei yuan 《dao guang xiang sou zheng fu ji shang 》:“guan tian pei kai bao ying zhi ,ji duan xiang chuan tou bi ,xi bing duo la hai si 。”(11)xiao san 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“re fu yin yu fei fei ,lian yue bu kai 。”

    gong :

    ①fang wu ;zhu zhai 。《zhou yi ·ji ci xia 》:“shang gu xue ju er ye chu ,hou shi sheng ren yi zhi yi gong shi 。”②di wang de gong dian 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“zuo gong a fang ,gu tian xia wei zhi a fang gong 。”③zong miao ;shen miao 。《luo yang ga lan ji ·yong ning si 》:“xu mi bao dian ,dou lv jing gong ,mo shang yu si ye 。”④gu dai wu xing zhi yi 。can hai nan zi sheng shi qi ,po huai fu nv sheng shi ji neng de xing fa 。《han shu ·jing di ji 》:“chu gong xing ,chu mei ren 。”⑤gu dai wu sheng “gong shang jiao zheng yu ”yin jie de di yi yin 。xiang dang yu jian pu de “1”。《song shu · lv li zhi shang 》:“gong 、shang 、jiao 、zheng 、yu ,wei zhi wu sheng 。”

    shi :

    ①ju shi ;fang wu 。《zhou yi ·ji ci xia 》:“shang gu xue ju er ye chu ,hou shi sheng ren yi zhi yi gong shi 。”②tang hou de zheng shi 。《lun yu ·xian jin 》:“you ye ,sheng tang yi ,wei ru yu shi ye 。”③jia 。《zuo chuan ·huan gong shi ba nian 》:“nv you jia ,nan you shi 。”④chao ting 。《shang shu ·wei zi zhi ming 》:“lv you dian chang ,yi fan wang shi 。”《han shu ·liu xiang chuan 》:“lu qu gong shi ,quan zai wai jia 。”⑤qi zi 。《li ji ·qu li shang 》:“san shi er zhuang ,you shi 。”⑥fen mu ;mu xue 。《shi jing ·tang feng ·ge sheng 》:“bai sui zhi hou ,gui yu ji shi 。”⑦dao jian de qiao 。《shi ji ·ci ke lie chuan 》:“ba jian ,jian chang ,cao ji shi 。”⑧xing su ming 。ye chen “ying shi ”。er shi ba su zhi yi 。

    jie :

    ①jie chu ;jiao jie 。qu yuan 《jiu ge ·guo shang 》:“cao wu ge xi bei xi jia ,che cuo gu xi duan bing jie 。”《yi li ·pin li 》:“gong yi ru ,li yu zhong ting ,bin li jie xi shu 。”(shu :zheng tang liang ce de fang wu 。)②lian jie ;xiang xu 。《shi ji · ping zhun shu 》:“han xing ,jie qin zhi bi 。”《zi zhi tong jian ·han suo di jian an shi san nian 》:“cao jun fang lian chuan jian ,shou wei xiang jie 。”(cao :cao cao 。)③tuo zhu ;cheng shou 。《xu xia ke you ji ·you huang shan ri ji 》:“zuo er xia tuo ,zhi xian jue chu ,cheng yuan bing jian shou xiang jie 。”(xia tuo :cong shang xiang xia hua 。cheng yuan :tong hang you seng ming 。)④jie zhu ;cheng zhu 。《li ji ·qu li shang 》:“you ke zhi zuo ,jie xia cheng fu 。”⑤ji cheng 。liu xie 《wen xin diao long ·wu se 》:“gu lai ci ren ,yi dai jie wu ,mo bu can (cān)wu xiang bian ,yin ge wei gong 。”(wu :bu zi 。can wu :cuo za 。yin ge :yin xi bian ge 。)⑥jie dai 。《han shu ·wei xian chuan 》:“gu dong zuo jie shen ,bi yin gu sheng zhi jing 。”⑦jie jiao ;jiao hao 。《guo yu ·wu yu 》:“liang jun yan bing jie hao ,ri zhong wei ji 。”(yan :shou cang ;ting zhi 。)⑧she zhong 。cao zhi 《bai ma pian 》:“yang shou jie fei nao ,fu shen san ma ti 。”⑨ying fu 。《han fei zi ·wen bian 》:“re ji mo fa ling er ke yi jie zha 、ying bian 、sheng li 、chuai shi zhe ,shang bi cai ji yan er ze ji shi 。”⑩kun bang 。liu zong yuan 《tong ou ji chuan 》:“fan jie ,bu nang ji 。”(11)tong “jie ”,min jie 。《xun zi ·da lve 》:“xian shi lv shi wei zhi jie 。”

    wu :

    ①fang wu ;wu she 。《shi jing ·bin feng ·qi yue 》:“ji ji cheng wu ,ji shi bo bai gu 。”②che gai 。《han shu ·gao di ji shang 》:“ji xin nai cheng wang che ,huang wu zuo dao (dú)。”(dao :yong li niu wei zuo de yu mao chuang 。)③gu dai jing tian de ou hua 。san bai mu wei wu 。《zhou li ·de guan ·xiao si tu 》:“kao fu wu 。”(fu :yi bai mu wei fu 。)④fang ding 。《shi jing ·bin feng ·qi yue 》:“ji ji cheng wu ,ji shi bo bai gu 。”

    lian :

    ①lian ge ;ji ge 。《meng zi ·li lou shang 》:“gu shan zhan zhe fu shang xing ,lian zhu hou zhe ci zhi 。”《shi ji · tian chan lie chuan 》:“le yi wei zhu er bu gan gui ,yi fa ji wei ming ,shi yu lian bing na mian er wang (wàng)ji 。”(wang :chen wang 。)②lian jie 。chen zi long 《yu shan fu 》:“shi shan ye ,jun xiao gu song ,mo suo lian fu 。”《hou han shu ·zhang heng chuan 》:“lian bi gong fu ,bu jiu 。”③lian xu 。he jing ming 《sui yan hang 》:“chang guan jiao hao li chi tu ,fu tie lian cui zhu he cu 。”(fu tie :fu de wen shu 。)④qian lian ;lian lei 。《shi ji ·shang jun lie chuan 》:“ling min wei shen wu ,er xiang shou si lian zuo 。”⑤tong shi de dao 。《lie zi ·shang wen 》:“yi diao er lian liu ao 。”⑥lian tong ;lian dai 。ge hong 《shen xian chuan 》:“fan chuan san ren ,lian zi si yi 。”⑦yin qin guan ji 。《shi ji ·na yue lie chuan 》:“(lv jia )ji cang wu qin wang you lian 。”⑧gu dai hang zheng ou hua ming 。shi guo wei lian 。liu zong yuan 《feng jian lun 》:“you zhu hou er hou you fang bai lian shuai 。”(fang bai :yi fang zhu hou zhi chang 。)《li ji ·wang zhi 》:“shi guo yi wei lian ”。⑨wei lian de qian 。hou zuo “lian ”。《shi ji ·huo shi lie chuan 》:“chang sha chu lian xi 。”

    mo :

    [mo qi (qí)]fu xing 。