- 繁体
- 简体
- 拼音
-
既傷火宅眩中門,還嗟寶渚迷長坂。
“既傷火宅眩中門,還嗟寶渚迷長坂。”詩句出處:《雜言》;是唐朝詩人慧凈的作品。
仿佛影堅路,摧殘廣脅山盈。七寶仙臺亡舊跡,
四彩天花絕雨聲。聲華日以遠,自恨生何晚。
既傷火宅眩中門,還嗟寶渚迷長坂。步陟平郊望,
心遊七海上。擾擾三界溺邪津,渾渾萬品忘真匠。
唯有能仁獨圓悟,廓塵靜浪開玄路。創逢肌命棄身城,
更為求人崩意樹。持囊畢契戒珠凈,被甲要心忍衣固。
三祇不倦陵二車,一足忘勞超九數。定瀲江清沐久結,
智劍霜凝斬新霧。無邊大劫無不修,六時愍生遵六度。
度有流光功德收,金河示滅歸常住。鶴林權唱演功周,
聖德佳音傳餘響。龍宮秘典海中探,石室真言山處仰。
流教在茲辰,傳芳代有人。沙河雪嶺迷朝徑,
巨海鴻崖亂夜津。入萬死,求一生。投針偶穴非同喻,
束馬懸車豈等程。不徇今身樂,無祈後代榮。
誓舍危軀追勝義,咸希畢契傳燈情。勞歌勿復陳,
延眺且周巡。東睇女巒留二跡,西馳鹿苑去三輪。
北睨舍城池尚在,南睎尊嶺穴猶存。五峰秀,百池分。
粲粲鮮花明四曜,輝輝道樹鏡三春。揚錫指山阿,
攜步上祇陀。既睹如來疊衣石,復觀天授迸餘峨。
佇靈鎮梵嶽,凝思遍生河。金花逸掌儀前奉,
芳蓋陵虛殿後過。旋繞經行砌,目想如神契。
回斯少福澗生津,共會龍華舍塵翳。
【註釋】:
既:
①盡;終瞭。《左傳·僖公二十二年》:“楚人未既濟。”②副詞。已經。《論語·陽貨》:“既得之,患失之。”(患:擔心。)③連詞。1. 常與“且”、“又”呼應,表示二種情況並存。《詩經·大雅·烝民》:“既明且哲,以保其身。”2. 則;就。《論語·季氏》:“既來之,則安之。”傷:
①人或動物身體受到損傷。《春秋·宣公三年》:“郊牛之口傷。”(郊:祭祀名。)②傷口;創傷。《韓非子·外儲說左上》:“吳起懷瘳實而吮傷。”③傷害;損害。《周易·節卦》:“節以制度,不傷財,不害民。”④妨礙。杜甫《陳拾遺故宅》:“位下曷足傷?”⑤憂愁;悲傷;憂傷。《詩經·小雅·杕杜》:“女心傷止。”(止:句末語氣詞。)⑥喪祭。《管子·君臣下》:“明君飾食飲吊傷之禮。”⑦嫌;失之於。《北史·蘇威傳》:“所修格令章程,並行於當世,頗傷瑣碎。”⑧太;過度。齊己《野鴨》:“長生緣甚瘦,近死為傷肥。”火:
①物體燃燒時發出的光和焰。《周易· 乾》:“水流濕,火就燥。”(濕:低濕處。燥:幹燥物。)②焚燒;燒毀。韓愈《原道》:“人其人,火其書,廬其居。”(使其人成為編戶齊民,焚燒其經書,並將其居所改為民房。)特指火災。《元史·文宗本紀一》:“杭州火,命江浙行省賑被災之傢。”(賑:救濟。被:遭受。)《左傳·宣公十六年》:“凡火,人火曰火,天火曰災。”③古代兵制單位,十人為一火。《新唐書·兵志》:“十人為火,火有長。”《木蘭詩》:“出門看火伴。”④五行之一。《尚書·洪范》:“五行,一曰水,二曰火,三曰木,四曰金,五曰土。”⑤星名。1. 大火,即心宿二。李白《酬張卿夜宿南陵見贈》:“當君相思夜,火落金風高。”(金風:指秋風。)2. 行星之一,即火星。《史記·天官書》:“火犯守角,則有戰。”宅:
①住所;住處。《左傳·昭公三年》:“景公欲更晏子之宅。”②居住。《詩經·大雅·文王有聲》:“宅是鎬(hào)京。”③墓穴;葬地。《禮記·雜記上》:“大夫卜宅與葬日。”眩:
①眼花;看不清楚。《戰國策·燕策三》:“秦王目眩良久。”②昏惑;迷亂。《禮記·中庸》:“敬大臣則不眩。”③通“炫”。顯示;誇耀。《後漢書·西南夷傳·莋都夷》:“是時郡尉皆有雕飾,畫山海神靈,奇禽異獸,以眩耀之。”④通“幻(huàn)”。幻術;表演幻術。《史記·大宛列傳》:“漢使還,而後發使隨漢使來觀漢廣大,以大鳥卵及黎軒善眩人獻於漢。”(黎軒:古代西域部族名。)[眩耀]也寫作“炫耀”。1. 光彩奪目。《論衡·說日》:“仰察之,日光眩耀,火光盛明,不能堪也。”(堪:承受。)2. 誇耀。毛祥麟《對山餘墨 · 田臾傳》:“(田)臾攝衣謝,乃不輕自眩耀。”(攝:牽,提起。謝:渲歉。)中:
(一)①中間。《墨子·經上》:“中,同長也。”(同長:同樣長的半徑。)柳宗元《天說》:“渾然而中處者,世謂之元氣。”②內;在一定的范圍內。《孟子·滕文公上》:“國中無偽。”《考工記·巨人》:“國中九經九緯。”③位置、等級在高下或兩端之間。《列子·力命》:“中塗遇東郭先生。”(塗:同“途”。)《漢書·食貨志下》:“金有三等,黃金為上,白金為中,赤金為下。”④正;適中。《禮記·玉藻》:“頭頸必中。”《孟子·離婁下》:“湯執中。”(湯:殷商國君。)⑤宜於;合於。《史記·外戚世傢》:“武帝擇宮人不中用者,斥出歸之。” (二)zhòng ①符合;適合。《呂氏春秋·懷寵》:“必中理,然後說。”《荀子·賦篇》:“圓者中規,方者中矩。”②誣蔑;誣蔑別人使受損害。《漢書·何武傳》:“顯怒,欲以吏事中商。”(顯、商:人名。)③遭受;感受。《後漢書·馬援傳》:“援亦中病。”門:
①建築物的進出口。《詩經·小雅 ·何人斯》:“不入我門。”《木蘭詩》:“開我東閣門。”②關鍵。《老子》第一章:“玄之又玄,眾妙之門。”《商君書·君臣》:“臣聞道民之門,在上所先。”③傢;傢族。《三國志·蜀書·先主傳》:“汝勿妄語,滅吾門也。”④門類;類別。《舊唐書·杜佑傳》:“凡書九門,計二百卷。”⑤派別;學派。《後漢書·鄭玄傳》:“仲尼之門,考以四科。”⑥門第。《北史·劉昶傳》:“唯能是寄,不必拘門。”還:
(一)①返回;回到原地或恢復原位。《左傳·僖公二十四年》:“宋成公如楚,還,入於鄭,鄭伯將享之。”(鄭伯:指鄭文公。享:設宴招待。)《史記·項羽本紀》:“還軍霸上。”②恢復。《魏書·顯祖紀》:“諸非勞超遷者,亦各還初。”(勞:功勞。遷:晉升。)③交還;歸還。《荀子·堯問》:“然而吾所執贄而見者十人,還贄而見者三十人。”也指交納。杜甫《歲晏行》:“割慈忍愛還租庸。”(庸:抵償勞役的佈帛。)④顧;回頭。潘嶽《傷弱子辭》:“還眺兮墳瘞(yì),草莽莽兮木森森。”(瘞:埋葬物。)《史記·滑稽列傳》:“疾步數還顧。”⑤償還。江淹《恨賦》:“裂帛系書,誓還漢恩。”(系:綁。書:信。)⑥通“環”。環繞。陳亮《念奴嬌·登多景樓》:“危樓還望,嘆此意,今古幾人曾會。”⑦《漢書·食貨志上》:“還廬樹桑。”(廬:房舍。) (二)xuán ①旋轉。《國語·吳語》:“大夫種(zhǒng)勇而善謀,將還玩吳國於股掌之上,以得其志。”(種:指越大夫文種。玩:玩弄。)②立即;迅速。《荀子·王霸》:“如是則舜禹還至,王業還起。”③輕盈快捷的樣子。《詩經·齊風·還》:“子之還兮,遭我乎峱(náo)之間兮。”(峱:古山名。) (三)hái 副詞。①仍;尚。杜甫《泛江》詩:“亂離還奏樂,漂泊且聽歌。”②再;又。孟浩然《過故人莊》:“待到重陽日,還來就菊花。”③更。杜甫《奉待嚴大夫》詩:“殊方又喜故人來,重鎮還須濟世才。”嗟:
①嘆詞。《尚書·甘誓》:“王曰:‘嗟! 六事之人,予誓告汝。’”(六事:六軍的軍事。)②嘆息;悲嘆。《周易·離》:“出涕沱若,戚嗟若。”(沱tuó:流淚的樣子。若:詞尾。戚:憂。)李白《夢遊天姥吟留別》:“恍驚起而長嗟。”③贊嘆。曾鞏《本朝政要策·學校》:“淳化中,上始視學,命孫奭(shì)講《說命》之篇,天子嗟異久之。”(淳化:宋太宗年號。孫奭:北宋學者。《說命》:《尚書》篇名。)寶:
①珍貴的東西。《史記·李斯列傳》:“今陛下致昆山之玉,有隨、和之寶。”(隨:指隨侯珠。和:指卞和璧。)蘇軾《和子由》:“千金買戰馬,百寶裝刀鐶。”②珍貴的。賈誼《過秦論》:“不愛珍器重寶肥饒之地,以致天下之士。”③帝、後、太子的印璽。《新唐書·車服志》:“至武後,改諸璽皆為寶。”④珍愛。《尚書·旅獒》:“不寶遠物,則遠人格;所寶惟賢,則邇人安。”(邇:近。)渚:
①小洲,水中小塊陸地。《詩經·召南·江有汜》:“江有渚。”②水涯,水邊。明華《過江》:“江渚風高酒乍醒,川途渺渺正揚舲(líng)。”(舲:有窗戶的船。)迷:
①迷惑;迷亂。《詩經·小雅·節南山》:“天子是毗(pí),俾民不迷。”(毗:輔佐。俾:使。)陶潛《歸去來兮辭》:“實迷途其未遠,覺今是而昨非。”②遮阻;覆蓋。曾棨《維揚懷古》:“樓臺處處迷芳草,風雨年年怨落花。”(維揚:即揚州。)③迷戀;陶醉。宋玉《登徒子好色賦》:“嫣然一笑,惑陽城,迷下蔡。”徐中行《暮發滁陽》:“懸崖青欲滴,芳草綠堪迷。”(滁:水名。)又指沉醉於某一事物者。陶谷《清異錄·蕉迷》:“趙純節性喜芭蕉,凡軒窗館宇咸種之,時稱純節為蕉迷。”(咸:都;全。)④昏迷。《列子·湯問》:“扁鵲遂飲二人毒酒,迷死三日。”[迷離]模糊不清的樣子。古樂府《木蘭詩》:“雄兔腳撲朔,雌兔眼迷離。”(撲朔:跳躍的樣子。)長:
(一)①長度;兩端的距離。《考工記· 車人》:“車人為車,柯長三尺。”②長度大。與“短”相對。1.指空間。古樂府(木蘭詩》:“北市買長鞭。”2.指時間。《韓非子·難一》:“矜偽不長,蓋虛不久。”③巨大。李白《行路難》:“長風破浪會有時,直掛雲帆濟滄海。”(會:一定。濟:渡。)④遼闊。李白《廬山謠寄盧侍禦虛舟》:“鳥飛不到吳天長。”⑤經常。張籍《猛虎行》:“谷中近窟有山村,長向村傢取黃犢。”⑥長處;專長。韓愈《畫記》:“以為非一工人之所能運思,蓋叢集眾工人之所長。”⑦擅長。《三國志· 吳書·周瑜傳》:“與吳越爭衡,本非中國所長。” (二)zhǎng ①年齡大;輩分高。杜甫《兵車行》:“長者雖有問,役夫敢申恨?”②排行第一。《史記·李斯列傳》:“始皇有二十馀子,長子扶蘇以數直諫上……”③首領;首長。《禮記·曲禮下》:“九州之長,入天子之國曰牧。”(牧:官名。)④生長;成長。賈誼《論積貯疏》:“淫侈之俗,日日以長。”⑤撫養。《詩經· 小雅·蓼莪》:“長我育我。”⑥滋長。《詩經·小雅·巧言》:“君子屢盟,亂是用長。”(盟:盟誓。用:以。)⑦增進;增強。《禮記·學記》:“知不足然後能自反也,知困然後能自強也,故曰教學相長也。”(反:反省。)⑧提高。李白《與韓荊州書》:“青萍結綠,長價於薛卞之門。”(青萍:劍名。結綠:玉名。)坂:
同“阪”。斜坡;山坡。李白《北上行》:“采薪壟坂長。”(薪:柴。) -
既伤火宅眩中门,还嗟宝渚迷长坂。
“既伤火宅眩中门,还嗟宝渚迷长坂。”诗句出处:《杂言》;是唐朝诗人慧净的作品。
仿佛影坚路,摧残广胁山盈。七宝仙台亡旧迹,
四彩天花绝雨声。声华日以远,自恨生何晚。
既伤火宅眩中门,还嗟宝渚迷长坂。步陟平郊望,
心游七海上。扰扰三界溺邪津,浑浑万品忘真匠。
唯有能仁独圆悟,廓尘静浪开玄路。创逢肌命弃身城,
更为求人崩意树。持囊毕契戒珠净,被甲要心忍衣固。
三祇不倦陵二车,一足忘劳超九数。定潋江清沐久结,
智剑霜凝斩新雾。无边大劫无不修,六时愍生遵六度。
度有流光功德收,金河示灭归常住。鹤林权唱演功周,
圣德佳音传余响。龙宫秘典海中探,石室真言山处仰。
流教在兹辰,传芳代有人。沙河雪岭迷朝径,
巨海鸿崖乱夜津。入万死,求一生。投针偶穴非同喻,
束马悬车岂等程。不徇今身乐,无祈后代荣。
誓舍危躯追胜义,咸希毕契传灯情。劳歌勿复陈,
延眺且周巡。东睇女峦留二迹,西驰鹿苑去三轮。
北睨舍城池尚在,南睎尊岭穴犹存。五峰秀,百池分。
粲粲鲜花明四曜,辉辉道树镜三春。扬锡指山阿,
携步上祇陀。既睹如来叠衣石,复观天授迸余峨。
伫灵镇梵岳,凝思遍生河。金花逸掌仪前奉,
芳盖陵虚殿后过。旋绕经行砌,目想如神契。
回斯少福涧生津,共会龙华舍尘翳。
【注释】:
既:
①尽;终了。《左传·僖公二十二年》:“楚人未既济。”②副词。已经。《论语·阳货》:“既得之,患失之。”(患:担心。)③连词。1. 常与“且”、“又”呼应,表示二种情况并存。《诗经·大雅·烝民》:“既明且哲,以保其身。”2. 则;就。《论语·季氏》:“既来之,则安之。”伤:
①人或动物身体受到损伤。《春秋·宣公三年》:“郊牛之口伤。”(郊:祭祀名。)②伤口;创伤。《韩非子·外储说左上》:“吴起怀瘳实而吮伤。”③伤害;损害。《周易·节卦》:“节以制度,不伤财,不害民。”④妨碍。杜甫《陈拾遗故宅》:“位下曷足伤?”⑤忧愁;悲伤;忧伤。《诗经·小雅·杕杜》:“女心伤止。”(止:句末语气词。)⑥丧祭。《管子·君臣下》:“明君饰食饮吊伤之礼。”⑦嫌;失之于。《北史·苏威传》:“所修格令章程,并行于当世,颇伤琐碎。”⑧太;过度。齐己《野鸭》:“长生缘甚瘦,近死为伤肥。”火:
①物体燃烧时发出的光和焰。《周易· 乾》:“水流湿,火就燥。”(湿:低湿处。燥:干燥物。)②焚烧;烧毁。韩愈《原道》:“人其人,火其书,庐其居。”(使其人成为编户齐民,焚烧其经书,并将其居所改为民房。)特指火灾。《元史·文宗本纪一》:“杭州火,命江浙行省赈被灾之家。”(赈:救济。被:遭受。)《左传·宣公十六年》:“凡火,人火曰火,天火曰灾。”③古代兵制单位,十人为一火。《新唐书·兵志》:“十人为火,火有长。”《木兰诗》:“出门看火伴。”④五行之一。《尚书·洪范》:“五行,一曰水,二曰火,三曰木,四曰金,五曰土。”⑤星名。1. 大火,即心宿二。李白《酬张卿夜宿南陵见赠》:“当君相思夜,火落金风高。”(金风:指秋风。)2. 行星之一,即火星。《史记·天官书》:“火犯守角,则有战。”宅:
①住所;住处。《左传·昭公三年》:“景公欲更晏子之宅。”②居住。《诗经·大雅·文王有声》:“宅是镐(hào)京。”③墓穴;葬地。《礼记·杂记上》:“大夫卜宅与葬日。”眩:
①眼花;看不清楚。《战国策·燕策三》:“秦王目眩良久。”②昏惑;迷乱。《礼记·中庸》:“敬大臣则不眩。”③通“炫”。显示;夸耀。《后汉书·西南夷传·莋都夷》:“是时郡尉皆有雕饰,画山海神灵,奇禽异兽,以眩耀之。”④通“幻(huàn)”。幻术;表演幻术。《史记·大宛列传》:“汉使还,而后发使随汉使来观汉广大,以大鸟卵及黎轩善眩人献于汉。”(黎轩:古代西域部族名。)[眩耀]也写作“炫耀”。1. 光彩夺目。《论衡·说日》:“仰察之,日光眩耀,火光盛明,不能堪也。”(堪:承受。)2. 夸耀。毛祥麟《对山余墨 · 田臾传》:“(田)臾摄衣谢,乃不轻自眩耀。”(摄:牵,提起。谢:渲歉。)中:
(一)①中间。《墨子·经上》:“中,同长也。”(同长:同样长的半径。)柳宗元《天说》:“浑然而中处者,世谓之元气。”②内;在一定的范围内。《孟子·滕文公上》:“国中无伪。”《考工记·巨人》:“国中九经九纬。”③位置、等级在高下或两端之间。《列子·力命》:“中涂遇东郭先生。”(涂:同“途”。)《汉书·食货志下》:“金有三等,黄金为上,白金为中,赤金为下。”④正;适中。《礼记·玉藻》:“头颈必中。”《孟子·离娄下》:“汤执中。”(汤:殷商国君。)⑤宜于;合于。《史记·外戚世家》:“武帝择宫人不中用者,斥出归之。” (二)zhòng ①符合;适合。《吕氏春秋·怀宠》:“必中理,然后说。”《荀子·赋篇》:“圆者中规,方者中矩。”②诬蔑;诬蔑别人使受损害。《汉书·何武传》:“显怒,欲以吏事中商。”(显、商:人名。)③遭受;感受。《后汉书·马援传》:“援亦中病。”门:
①建筑物的进出口。《诗经·小雅 ·何人斯》:“不入我门。”《木兰诗》:“开我东阁门。”②关键。《老子》第一章:“玄之又玄,众妙之门。”《商君书·君臣》:“臣闻道民之门,在上所先。”③家;家族。《三国志·蜀书·先主传》:“汝勿妄语,灭吾门也。”④门类;类别。《旧唐书·杜佑传》:“凡书九门,计二百卷。”⑤派别;学派。《后汉书·郑玄传》:“仲尼之门,考以四科。”⑥门第。《北史·刘昶传》:“唯能是寄,不必拘门。”还:
(一)①返回;回到原地或恢复原位。《左传·僖公二十四年》:“宋成公如楚,还,入于郑,郑伯将享之。”(郑伯:指郑文公。享:设宴招待。)《史记·项羽本纪》:“还军霸上。”②恢复。《魏书·显祖纪》:“诸非劳超迁者,亦各还初。”(劳:功劳。迁:晋升。)③交还;归还。《荀子·尧问》:“然而吾所执贽而见者十人,还贽而见者三十人。”也指交纳。杜甫《岁晏行》:“割慈忍爱还租庸。”(庸:抵偿劳役的布帛。)④顾;回头。潘岳《伤弱子辞》:“还眺兮坟瘗(yì),草莽莽兮木森森。”(瘗:埋葬物。)《史记·滑稽列传》:“疾步数还顾。”⑤偿还。江淹《恨赋》:“裂帛系书,誓还汉恩。”(系:绑。书:信。)⑥通“环”。环绕。陈亮《念奴娇·登多景楼》:“危楼还望,叹此意,今古几人曾会。”⑦《汉书·食货志上》:“还庐树桑。”(庐:房舍。) (二)xuán ①旋转。《国语·吴语》:“大夫种(zhǒng)勇而善谋,将还玩吴国于股掌之上,以得其志。”(种:指越大夫文种。玩:玩弄。)②立即;迅速。《荀子·王霸》:“如是则舜禹还至,王业还起。”③轻盈快捷的样子。《诗经·齐风·还》:“子之还兮,遭我乎峱(náo)之间兮。”(峱:古山名。) (三)hái 副词。①仍;尚。杜甫《泛江》诗:“乱离还奏乐,漂泊且听歌。”②再;又。孟浩然《过故人庄》:“待到重阳日,还来就菊花。”③更。杜甫《奉待严大夫》诗:“殊方又喜故人来,重镇还须济世才。”嗟:
①叹词。《尚书·甘誓》:“王曰:‘嗟! 六事之人,予誓告汝。’”(六事:六军的军事。)②叹息;悲叹。《周易·离》:“出涕沱若,戚嗟若。”(沱tuó:流泪的样子。若:词尾。戚:忧。)李白《梦游天姥吟留别》:“恍惊起而长嗟。”③赞叹。曾巩《本朝政要策·学校》:“淳化中,上始视学,命孙奭(shì)讲《说命》之篇,天子嗟异久之。”(淳化:宋太宗年号。孙奭:北宋学者。《说命》:《尚书》篇名。)宝:
①珍贵的东西。《史记·李斯列传》:“今陛下致昆山之玉,有随、和之宝。”(随:指随侯珠。和:指卞和璧。)苏轼《和子由》:“千金买战马,百宝装刀镮。”②珍贵的。贾谊《过秦论》:“不爱珍器重宝肥饶之地,以致天下之士。”③帝、后、太子的印玺。《新唐书·车服志》:“至武后,改诸玺皆为宝。”④珍爱。《尚书·旅獒》:“不宝远物,则远人格;所宝惟贤,则迩人安。”(迩:近。)渚:
①小洲,水中小块陆地。《诗经·召南·江有汜》:“江有渚。”②水涯,水边。明华《过江》:“江渚风高酒乍醒,川途渺渺正扬舲(líng)。”(舲:有窗户的船。)迷:
①迷惑;迷乱。《诗经·小雅·节南山》:“天子是毗(pí),俾民不迷。”(毗:辅佐。俾:使。)陶潜《归去来兮辞》:“实迷途其未远,觉今是而昨非。”②遮阻;覆盖。曾棨《维扬怀古》:“楼台处处迷芳草,风雨年年怨落花。”(维扬:即扬州。)③迷恋;陶醉。宋玉《登徒子好色赋》:“嫣然一笑,惑阳城,迷下蔡。”徐中行《暮发滁阳》:“悬崖青欲滴,芳草绿堪迷。”(滁:水名。)又指沉醉于某一事物者。陶谷《清异录·蕉迷》:“赵纯节性喜芭蕉,凡轩窗馆宇咸种之,时称纯节为蕉迷。”(咸:都;全。)④昏迷。《列子·汤问》:“扁鹊遂饮二人毒酒,迷死三日。”[迷离]模糊不清的样子。古乐府《木兰诗》:“雄兔脚扑朔,雌兔眼迷离。”(扑朔:跳跃的样子。)长:
(一)①长度;两端的距离。《考工记· 车人》:“车人为车,柯长三尺。”②长度大。与“短”相对。1.指空间。古乐府(木兰诗》:“北市买长鞭。”2.指时间。《韩非子·难一》:“矜伪不长,盖虚不久。”③巨大。李白《行路难》:“长风破浪会有时,直挂云帆济沧海。”(会:一定。济:渡。)④辽阔。李白《庐山谣寄卢侍御虚舟》:“鸟飞不到吴天长。”⑤经常。张籍《猛虎行》:“谷中近窟有山村,长向村家取黄犊。”⑥长处;专长。韩愈《画记》:“以为非一工人之所能运思,盖丛集众工人之所长。”⑦擅长。《三国志· 吴书·周瑜传》:“与吴越争衡,本非中国所长。” (二)zhǎng ①年龄大;辈分高。杜甫《兵车行》:“长者虽有问,役夫敢申恨?”②排行第一。《史记·李斯列传》:“始皇有二十馀子,长子扶苏以数直谏上……”③首领;首长。《礼记·曲礼下》:“九州之长,入天子之国曰牧。”(牧:官名。)④生长;成长。贾谊《论积贮疏》:“淫侈之俗,日日以长。”⑤抚养。《诗经· 小雅·蓼莪》:“长我育我。”⑥滋长。《诗经·小雅·巧言》:“君子屡盟,乱是用长。”(盟:盟誓。用:以。)⑦增进;增强。《礼记·学记》:“知不足然后能自反也,知困然后能自强也,故曰教学相长也。”(反:反省。)⑧提高。李白《与韩荆州书》:“青萍结绿,长价于薛卞之门。”(青萍:剑名。结绿:玉名。)坂:
同“阪”。斜坡;山坡。李白《北上行》:“采薪垄坂长。”(薪:柴。) -
ji shang huo zhai xuan zhong men ,hai jie bao zhu mi chang ban 。
“ji shang huo zhai xuan zhong men ,hai jie bao zhu mi chang ban 。”shi gou chu chu :《za yan 》;shi tang chao shi ren hui jing de zuo pin 。
fang fo ying jian lu ,cui can an xie shan ying 。qi bao xian tai wang jiu ji ,
si cai tian hua jue yu sheng 。sheng hua ri yi yuan ,zi hen sheng he wan 。
ji shang huo zhai xuan zhong men ,hai jie bao zhu mi chang ban 。bu zhi ping jiao wang ,
xin you qi hai shang 。rao rao san jie ni xie jin ,hun hun mo pin wang zhen jiang 。
wei you neng ren du yuan wu ,kuo chen jing lang kai xuan lu 。chuang feng ji ming qi shen cheng ,
geng wei qiu ren beng yi shu 。chi nang bi qi jie zhu jing ,bei jia yao xin ren yi gu 。
san 祇bu juan ling er che ,yi zu wang lao chao jiu shu 。ding lian jiang qing mu jiu jie ,
zhi jian shuang ning zhan xin wu 。mo bian da jie mo bu xiu ,liu shi min sheng zun liu du 。
du you liu guang gong de shou ,jin he shi mie gui chang zhu 。he lin quan chang yan gong zhou ,
sheng de jia yin chuan yu xiang 。long gong bi dian hai zhong tan ,dan shi zhen yan shan chu yang 。
liu jiao zai ci chen ,chuan fang dai you ren 。sha he xue ling mi chao jing ,
ju hai hong ya luan ye jin 。ru mo si ,qiu yi sheng 。tou zhen ou xue fei tong yu ,
shu ma xuan che qi deng cheng 。bu xun jin shen le ,mo qi hou dai rong 。
shi she wei qu zhui sheng yi ,xian xi bi qi chuan deng qing 。lao ge wu fu chen ,
yan tiao ju zhou xun 。dong di nv luan liu er ji ,xi chi lu yuan qu san lun 。
bei ni she cheng chi shang zai ,na xi zun ling xue you cun 。wu feng xiu ,bai chi fen 。
can can xian hua ming si yao ,hui hui dao shu jing san chun 。yang xi zhi shan a ,
xie bu shang 祇tuo 。ji du ru lai die yi dan ,fu guan tian shou beng yu e 。
zhu ling zhen fan yue ,ning sai bian sheng he 。jin hua yi zhang yi qian feng ,
fang gai ling xu dian hou guo 。xuan rao jing hang qi ,mu xiang ru shen qi 。
hui si shao fu jian sheng jin ,gong hui long hua she chen yi 。
【zhu shi 】:
ji :
①jin ;zhong le 。《zuo chuan ·xi gong er shi er nian 》:“chu ren wei ji ji 。”②fu ci 。yi jing 。《lun yu ·yang huo 》:“ji de zhi ,huan shi zhi 。”(huan :dan xin 。)③lian ci 。1. chang yu “ju ”、“you ”hu ying ,biao shi er chong qing kuang bing cun 。《shi jing ·da ya ·zheng min 》:“ji ming ju zhe ,yi bao ji shen 。”2. ze ;jiu 。《lun yu ·ji shi 》:“ji lai zhi ,ze an zhi 。”shang :
①ren huo dong wu shen ti shou dao sun shang 。《chun qiu ·xuan gong san nian 》:“jiao niu zhi kou shang 。”(jiao :ji si ming 。)②shang kou ;chuang shang 。《han fei zi ·wai chu shui zuo shang 》:“wu qi huai chou shi er shun shang 。”③shang hai ;sun hai 。《zhou yi ·jie gua 》:“jie yi zhi du ,bu shang cai ,bu hai min 。”④fang ai 。du fu 《chen she wei gu zhai 》:“wei xia he zu shang ?”⑤you chou ;bei shang ;you shang 。《shi jing ·xiao ya ·di du 》:“nv xin shang zhi 。”(zhi :gou mo yu qi ci 。)⑥sang ji 。《guan zi ·jun chen xia 》:“ming jun shi shi yin diao shang zhi li 。”⑦xian ;shi zhi yu 。《bei shi ·su wei chuan 》:“suo xiu ge ling zhang cheng ,bing hang yu dang shi ,po shang suo sui 。”⑧tai ;guo du 。ji ji 《ye ya 》:“chang sheng yuan shen shou ,jin si wei shang fei 。”huo :
①wu ti ran shao shi fa chu de guang he yan 。《zhou yi · gan 》:“shui liu shi ,huo jiu zao 。”(shi :di shi chu 。zao :gan zao wu 。)②fen shao ;shao hui 。han yu 《yuan dao 》:“ren ji ren ,huo ji shu ,lu ji ju 。”(shi ji ren cheng wei bian hu ji min ,fen shao ji jing shu ,bing jiang ji ju suo gai wei min fang 。)te zhi huo zai 。《yuan shi ·wen zong ben ji yi 》:“hang zhou huo ,ming jiang zhe hang sheng zhen bei zai zhi jia 。”(zhen :jiu ji 。bei :zao shou 。)《zuo chuan ·xuan gong shi liu nian 》:“fan huo ,ren huo yue huo ,tian huo yue zai 。”③gu dai bing zhi chan wei ,shi ren wei yi huo 。《xin tang shu ·bing zhi 》:“shi ren wei huo ,huo you chang 。”《mu lan shi 》:“chu men kan huo ban 。”④wu hang zhi yi 。《shang shu ·hong fan 》:“wu hang ,yi yue shui ,er yue huo ,san yue mu ,si yue jin ,wu yue tu 。”⑤xing ming 。1. da huo ,ji xin su er 。li bai 《chou zhang qing ye su na ling jian zeng 》:“dang jun xiang sai ye ,huo la jin feng gao 。”(jin feng :zhi qiu feng 。)2. hang xing zhi yi ,ji huo xing 。《shi ji ·tian guan shu 》:“huo fan shou jiao ,ze you zhan 。”zhai :
①zhu suo ;zhu chu 。《zuo chuan ·zhao gong san nian 》:“jing gong yu geng yan zi zhi zhai 。”②ju zhu 。《shi jing ·da ya ·wen wang you sheng 》:“zhai shi gao (hào)jing 。”③mu xue ;zang de 。《li ji ·za ji shang 》:“da fu bo zhai yu zang ri 。”xuan :
①yan hua ;kan bu qing chu 。《zhan guo ce ·yan ce san 》:“qin wang mu xuan liang jiu 。”②hun huo ;mi luan 。《li ji ·zhong yong 》:“jing da chen ze bu xuan 。”③tong “xuan ”。xian shi ;kua yao 。《hou han shu ·xi na yi chuan ·zuo dou yi 》:“shi shi jun wei jie you diao shi ,hua shan hai shen ling ,ji qin yi shou ,yi xuan yao zhi 。”④tong “huan (huàn)”。huan shu ;biao yan huan shu 。《shi ji ·da wan lie chuan 》:“han shi hai ,er hou fa shi sui han shi lai guan han an da ,yi da diao luan ji li xuan shan xuan ren suo yu han 。”(li xuan :gu dai xi yu bu zu ming 。)[xuan yao ]ye xie zuo “xuan yao ”。1. guang cai duo mu 。《lun heng ·shui ri 》:“yang cha zhi ,ri guang xuan yao ,huo guang cheng ming ,bu neng kan ye 。”(kan :cheng shou 。)2. kua yao 。mao xiang lin 《dui shan yu mo · tian yu chuan 》:“(tian )yu she yi xie ,nai bu qing zi xuan yao 。”(she :qian ,di qi 。xie :xuan qian 。)zhong :
(yi )①zhong jian 。《mo zi ·jing shang 》:“zhong ,tong chang ye 。”(tong chang :tong yang chang de ban jing 。)liu zong yuan 《tian shui 》:“hun ran er zhong chu zhe ,shi wei zhi yuan qi 。”②nei ;zai yi ding de fan wei nei 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“guo zhong mo wei 。”《kao gong ji ·ju ren 》:“guo zhong jiu jing jiu wei 。”③wei zhi 、deng ji zai gao xia huo liang duan zhi jian 。《lie zi ·li ming 》:“zhong tu yu dong guo xian sheng 。”(tu :tong “tu ”。)《han shu ·shi huo zhi xia 》:“jin you san deng ,huang jin wei shang ,bai jin wei zhong ,chi jin wei xia 。”④zheng ;kuo zhong 。《li ji ·yu zao 》:“tou geng bi zhong 。”《meng zi ·li lou xia 》:“shang zhi zhong 。”(shang :yan shang guo jun 。)⑤yi yu ;ge yu 。《shi ji ·wai qi shi jia 》:“wu di ze gong ren bu zhong yong zhe ,chi chu gui zhi 。” (er )zhòng ①fu ge ;kuo ge 。《lv shi chun qiu ·huai chong 》:“bi zhong li ,ran hou shui 。”《xun zi ·fu pian 》:“yuan zhe zhong gui ,fang zhe zhong ju 。”②wu mie ;wu mie bie ren shi shou sun hai 。《han shu ·he wu chuan 》:“xian nu ,yu yi li shi zhong shang 。”(xian 、shang :ren ming 。)③zao shou ;gan shou 。《hou han shu ·ma yuan chuan 》:“yuan yi zhong bing 。”men :
①jian zhu wu de jin chu kou 。《shi jing ·xiao ya ·he ren si 》:“bu ru wo men 。”《mu lan shi 》:“kai wo dong ge men 。”②guan jian 。《lao zi 》di yi zhang :“xuan zhi you xuan ,zhong miao zhi men 。”《shang jun shu ·jun chen 》:“chen wen dao min zhi men ,zai shang suo xian 。”③jia ;jia zu 。《san guo zhi ·shu shu ·xian zhu chuan 》:“ru wu wang yu ,mie wu men ye 。”④men lei ;lei bie 。《jiu tang shu ·du you chuan 》:“fan shu jiu men ,ji er bai juan 。”⑤pa bie ;xue pa 。《hou han shu ·zheng xuan chuan 》:“zhong ni zhi men ,kao yi si ke 。”⑥men di 。《bei shi ·liu chang chuan 》:“wei neng shi ji ,bu bi ju men 。”hai :
(yi )①fan hui ;hui dao yuan de huo hui fu yuan wei 。《zuo chuan ·xi gong er shi si nian 》:“song cheng gong ru chu ,hai ,ru yu zheng ,zheng bai jiang xiang zhi 。”(zheng bai :zhi zheng wen gong 。xiang :she yan qiao dai 。)《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“hai jun ba shang 。”②hui fu 。《wei shu ·xian zu ji 》:“zhu fei lao chao qian zhe ,yi ge hai chu 。”(lao :gong lao 。qian :jin sheng 。)③jiao hai ;gui hai 。《xun zi ·yao wen 》:“ran er wu suo zhi zhi er jian zhe shi ren ,hai zhi er jian zhe san shi ren 。”ye zhi jiao na 。du fu 《sui yan hang 》:“ge ci ren ai hai zu yong 。”(yong :di chang lao yi de bu bo 。)④gu ;hui tou 。pan yue 《shang ruo zi ci 》:“hai tiao xi fen yi (yì),cao mang mang xi mu sen sen 。”(yi :mai zang wu 。)《shi ji ·hua ji lie chuan 》:“ji bu shu hai gu 。”⑤chang hai 。jiang yan 《hen fu 》:“lie bo ji shu ,shi hai han en 。”(ji :bang 。shu :xin 。)⑥tong “huan ”。huan rao 。chen liang 《nian nu jiao ·deng duo jing lou 》:“wei lou hai wang ,tan ci yi ,jin gu ji ren ceng hui 。”⑦《han shu ·shi huo zhi shang 》:“hai lu shu sang 。”(lu :fang she 。) (er )xuán ①xuan zhuai 。《guo yu ·wu yu 》:“da fu chong (zhǒng)yong er shan mou ,jiang hai wan wu guo yu gu zhang zhi shang ,yi de ji zhi 。”(chong :zhi yue da fu wen chong 。wan :wan long 。)②li ji ;xun su 。《xun zi ·wang ba 》:“ru shi ze shun yu hai zhi ,wang ye hai qi 。”③qing ying kuai jie de yang zi 。《shi jing ·ji feng ·hai 》:“zi zhi hai xi ,zao wo hu nao (náo)zhi jian xi 。”(nao :gu shan ming 。) (san )hái fu ci 。①reng ;shang 。du fu 《fan jiang 》shi :“luan li hai zou le ,piao bo ju ting ge 。”②zai ;you 。meng hao ran 《guo gu ren zhuang 》:“dai dao chong yang ri ,hai lai jiu ju hua 。”③geng 。du fu 《feng dai yan da fu 》shi :“shu fang you xi gu ren lai ,chong zhen hai xu ji shi cai 。”jie :
①tan ci 。《shang shu ·gan shi 》:“wang yue :‘jie ! liu shi zhi ren ,yu shi gao ru 。’”(liu shi :liu jun de jun shi 。)②tan xi ;bei tan 。《zhou yi ·li 》:“chu ti duo re ,qi jie re 。”(duo tuó:liu lei de yang zi 。re :ci wei 。qi :you 。)li bai 《meng you tian lao yin liu bie 》:“huang jing qi er chang jie 。”③zan tan 。ceng gong 《ben chao zheng yao ce ·xue jiao 》:“chun hua zhong ,shang shi shi xue ,ming sun shi (shì)jiang 《shui ming 》zhi pian ,tian zi jie yi jiu zhi 。”(chun hua :song tai zong nian hao 。sun shi :bei song xue zhe 。《shui ming 》:《shang shu 》pian ming 。)bao :
①zhen gui de dong xi 。《shi ji ·li si lie chuan 》:“jin bi xia zhi kun shan zhi yu ,you sui 、he zhi bao 。”(sui :zhi sui hou zhu 。he :zhi bian he bi 。)su shi 《he zi you 》:“qian jin mai zhan ma ,bai bao zhuang dao huan 。”②zhen gui de 。gu yi 《guo qin lun 》:“bu ai zhen qi chong bao fei rao zhi de ,yi zhi tian xia zhi shi 。”③di 、hou 、tai zi de yin xi 。《xin tang shu ·che fu zhi 》:“zhi wu hou ,gai zhu xi jie wei bao 。”④zhen ai 。《shang shu ·lv ao 》:“bu bao yuan wu ,ze yuan ren ge ;suo bao wei xian ,ze er ren an 。”(er :jin 。)zhu :
①xiao zhou ,shui zhong xiao kuai liu de 。《shi jing ·shao na ·jiang you si 》:“jiang you zhu 。”②shui ya ,shui bian 。ming hua 《guo jiang 》:“jiang zhu feng gao jiu zha xing ,chuan tu miao miao zheng yang ling (líng)。”(ling :you chuang hu de chuan 。)mi :
①mi huo ;mi luan 。《shi jing ·xiao ya ·jie na shan 》:“tian zi shi pi (pí),bi min bu mi 。”(pi :fu zuo 。bi :shi 。)tao qian 《gui qu lai xi ci 》:“shi mi tu ji wei yuan ,jiao jin shi er zuo fei 。”②zhe zu ;fu gai 。ceng qi 《wei yang huai gu 》:“lou tai chu chu mi fang cao ,feng yu nian nian yuan la hua 。”(wei yang :ji yang zhou 。)③mi lian ;tao zui 。song yu 《deng tu zi hao se fu 》:“yan ran yi xiao ,huo yang cheng ,mi xia cai 。”xu zhong hang 《mu fa chu yang 》:“xuan ya qing yu di ,fang cao lu kan mi 。”(chu :shui ming 。)you zhi chen zui yu mou yi shi wu zhe 。tao gu 《qing yi lu ·jiao mi 》:“zhao chun jie xing xi ba jiao ,fan xuan chuang guan yu xian chong zhi ,shi chen chun jie wei jiao mi 。”(xian :dou ;quan 。)④hun mi 。《lie zi ·shang wen 》:“bian que sui yin er ren du jiu ,mi si san ri 。”[mi li ]mo hu bu qing de yang zi 。gu le fu 《mu lan shi 》:“xiong tu jiao pu shuo ,ci tu yan mi li 。”(pu shuo :tiao yue de yang zi 。)chang :
(yi )①chang du ;liang duan de ju li 。《kao gong ji · che ren 》:“che ren wei che ,ke chang san che 。”②chang du da 。yu “duan ”xiang dui 。1.zhi kong jian 。gu le fu (mu lan shi 》:“bei shi mai chang bian 。”2.zhi shi jian 。《han fei zi ·nan yi 》:“jin wei bu chang ,gai xu bu jiu 。”③ju da 。li bai 《hang lu nan 》:“chang feng po lang hui you shi ,zhi gua yun fan ji cang hai 。”(hui :yi ding 。ji :du 。)④liao kuo 。li bai 《lu shan yao ji lu shi yu xu zhou 》:“diao fei bu dao wu tian chang 。”⑤jing chang 。zhang ji 《meng hu hang 》:“gu zhong jin ku you shan cun ,chang xiang cun jia qu huang du 。”⑥chang chu ;zhuan chang 。han yu 《hua ji 》:“yi wei fei yi gong ren zhi suo neng yun sai ,gai cong ji zhong gong ren zhi suo chang 。”⑦shan chang 。《san guo zhi · wu shu ·zhou yu chuan 》:“yu wu yue zheng heng ,ben fei zhong guo suo chang 。” (er )zhǎng ①nian ling da ;bei fen gao 。du fu 《bing che hang 》:“chang zhe sui you wen ,yi fu gan shen hen ?”②pai hang di yi 。《shi ji ·li si lie chuan 》:“shi huang you er shi yu zi ,chang zi fu su yi shu zhi jian shang ……”③shou ling ;shou chang 。《li ji ·qu li xia 》:“jiu zhou zhi chang ,ru tian zi zhi guo yue mu 。”(mu :guan ming 。)④sheng chang ;cheng chang 。gu yi 《lun ji zhu shu 》:“yin chi zhi su ,ri ri yi chang 。”⑤fu yang 。《shi jing · xiao ya ·liao e 》:“chang wo yo wo 。”⑥zi chang 。《shi jing ·xiao ya ·qiao yan 》:“jun zi lv meng ,luan shi yong chang 。”(meng :meng shi 。yong :yi 。)⑦zeng jin ;zeng jiang 。《li ji ·xue ji 》:“zhi bu zu ran hou neng zi fan ye ,zhi kun ran hou neng zi jiang ye ,gu yue jiao xue xiang chang ye 。”(fan :fan sheng 。)⑧di gao 。li bai 《yu han jing zhou shu 》:“qing ping jie lu ,chang jia yu xue bian zhi men 。”(qing ping :jian ming 。jie lu :yu ming 。)ban :
tong “ban ”。xie po ;shan po 。li bai 《bei shang hang 》:“cai xin long ban chang 。”(xin :chai 。)
今日更新
-
导引冲和气,觉春生酒面。
[2020-05-03]
-
褘衣俱侍、玳筵启。
[2020-05-03]
-
贤均樛木,宜颂二南诗。
[2020-05-03]
-
奉圣德、坤宁俱备。
[2020-05-03]
-
移棹采初开,嗅金缨留取。
[2020-05-03]
今日推荐
-
惟有暗香长在,饱参清露霏微。
[2020-02-16]
-
檐外几声风玉,丁东敲断人肠。
[2020-02-16]
-
春晚不拈红粉,碧窗自录仙书。
[2020-02-16]
-
人似行云不见。
[2020-02-16]
-
羞容似替人垂泪。
[2020-02-16]