• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 郢路方丘墟,章華亦傾倒。

    “郢路方丘墟,章華亦傾倒。”詩句出處:《荊州賊平臨洞庭言懷作》;是唐朝詩人李白的作品。

    修蛇橫洞庭,吞象臨江島。積骨成巴陵,遺言聞楚老。
    水窮三苗國,地窄三湘道。歲晏天崢嶸,時危人枯槁。
    思歸陰喪亂,去國傷懷抱。郢路方丘墟,章華亦傾倒。
    風悲猿嘯苦,木落鴻飛早。日隱西赤沙,月明東城草。
    關河望已絕,氛霧行當掃。長叫天可聞,吾將問蒼昊。

    【註釋】:

    郢:

    古都名。春秋戰國時楚國的都城。最初建都在湖北省江陵縣西北,稱郢。其後楚國曾多次遷都,凡遷都所在,當時皆稱郢。《左傳· 文公十年》:“將入郢。”

    路:

    ①道路;路途。《楚辭·九歌·國觴》:“出不入兮往不反,平原忽兮路超遠。”②路程。陶潛《桃花源記》:“緣溪行,忘路之遠近。”③途徑;方向。《尚書·洪范》:“無有作惡,遵王之路。”諸葛亮《前出師表》:“不宜妄自菲薄,引喻失義,以塞忠諫之路也。”(引喻:稱引說話。)④仕途,執政。許棠《講德陳情上淮南李仆射八首》之八:“當路公卿誰見待? 故鄉親友自疑非。”(待:寬容。疑非:懷疑有錯誤。)⑤法度;規則。李華《禦史中丞廳壁記》:“遵王路以整多方。”(王:指先王。)⑥方面;地區。田藝衡《留青日記·賭博》:“蘇常一路尤甚,士大夫歸傢者則開賭坊,蓋避禁也。”(蘇常:蘇州、常州。避禁:避開禁令。)⑦車。《左傳·昭公四年》:“王思舊勛而賜之路。”⑧大。《史記·孝武本紀》:“路弓乘矢。”⑨宋朝和元朝行政區劃名。宋的路約相當於現在的省,元的路約相當現在的地區。

    方:

    (一)①並列。《莊子·山木》:“方舟而濟於河。”也指竹木編成的筏子。《詩經·周南·漢廣》:“江之永矣,不可方思。”②方圓。表面積。《資治通鑒·漢獻帝建安十三年》:“(孫權)割據江東,地方數千裡。”③正方;方形。與圓相對。《周禮·考工記·輿人》:“圜者中規,方者中矩。”④方向;方位。《墨子·公輸》:“北方有侮臣者,願借子殺之。”⑤方面。《楚辭·九辯》:“心怵惕而震蕩兮,何所憂之多方?”(怵惕:戒懼。)⑥正直。《新語·慎微》:“然後忠良方直之人,則得容於世而施於政。”⑦地區;區域。黃宗羲《柳敬亭傳》:“且五方土音,鄉俗好尚,習見習聞。”⑧指地。古人以為天圓地方,故稱地為方。《淮南子·本經》:“戴圓履方。”⑨方法;辦法。《荀子·大略》:“博學而無方。”⑩藥方;處方。《後漢書·華佗傳》:“精於方藥。”(11)道理。《荀子·君道》:“尚賢使能,則民知方。”(尚:尊崇。)(12)比擬;比方。《漢書·衛青霍去病傳贊》:“票(piāo)騎亦方此意,為將如此。”(票騎:指霍去病。)(13)副詞。1.正在。《漢書·高帝紀》:“沛公、項羽方攻陳留。”2. 剛剛。方苞《左忠毅公逸事》:“廡下一生伏案臥,方成草。”3. 就要。《資治通鑒·漢獻帝建安十三年》:“今治水軍八十萬眾,方與將軍會獵於吳。”(治:訓練。會獵:一同打獵,是交戰的婉辭。)(14)介詞。正當。《莊子·養生主》:“方此之時,臣以神遇而不以目視。” (二)páng [方羊]徘徊。《左傳·哀公十七年》:“如魚窺尾,衡流而方羊。”

    丘:

    ①自然形成的小土山;土堆。《尚書· 禹貢》:“是降丘宅土。”(於是從山丘下到平地定居。)②墳墓。常“丘墓”、“丘隴”連用。《漢書·劉向傳》:“黃帝葬於橋山,堯葬濟陰,丘隴皆小。”③廢墟。《楚辭·九章·哀郢》:“曾不知夏之為丘兮。”④量詞。用土埂分隔成塊的水田,一塊叫一丘。⑤大。《孫子 ·作戰》:“丘牛大車,十去其六。”⑥空。《後漢書·龐參傳》:“故縣丘城,可居者多。”

    墟:

    ①大土山。柳宗元《觀八駿圖說》:“古之書記周穆王馳八駿升昆侖之墟者。”②故城;廢址。賈思勰《齊民要術·種麻》:“麻欲得良田,不用故墟。”③使成廢墟。《荀子·解蔽》:“此其所以喪九牧之地,而墟宗廟之國也。”④墳墓。《禮記·檀弓下》:“墟墓之間,未施哀於民而民哀。”⑤方言。同“圩”。集市。《徐霞客遊記·滇遊日記九》:“逾其坳,有墟場。”

    章:

    ①明顯;顯著。屈原《離騷》:“芳菲菲其彌章。”(彌:更加。)②表彰;表揚。《商君書·說民》:“章蓋則過匿。”③印章;圖章。魏學洢《核舟記》:“又用篆章一。”④音樂的一曲。《史記·呂後本紀》:“王乃為歌詩四章,令樂人歌之。”⑤詩文或詩文的一段。《三國志·魏書·陳思王植傳》:“下筆成章。”⑥條目。⑦規章。《詩經·大雅·假樂》:“不愆不忘,率由舊章。”⑧規則;條理。韓愈《送孟東野序》:“其為言也,亂雜而無章。”⑨奏章。臣子上給皇帝的書信。《文心雕龍·章表》:“章以謝恩。”⑩花紋;文彩。《後漢書·孝仁董皇後紀》:“輿服有章。”[章甫]一種禮帽。《論語·先進》:“端章甫,願為小相焉。”(端:禮服。相:司儀。)[章章]鮮明貌。《荀子·法行》:“雖有珉(mín)之雕雕,不若玉之章章。”(珉:美石。雕雕:鮮明。)

    華:

    (一)①草木所開的花。後作“花”。《詩經·召南·何彼穠矣》:“華如桃李。”《詩經· 周南·桃夭》:“桃之夭夭,灼灼其華。”又指開花。《禮記·月令》:“桃始華。”②從中間剖開。《禮記·曲禮上》:“為天子削瓜者副之,巾以絺;為國君者華之,巾以绤。”(二)huá ①光彩;光輝。謝莊《月賦》:“增華臺室,揚采軒宮。”(臺室、軒宮:皆星座名。)又輝映。何遜《秋夕仰贈從兄寘南》:“高樹北風響,空庭秋月華。”②出現在太陽或月亮周圍的彩色光環,古人以為吉兆。李程《日五色賦》:“祥開日華。”(祥:吉祥。)③華麗;華美。曹植《洛神賦》:“華容婀娜,令我忘餐。”又指人物美麗有風采。陸機《贈紀士》:“華顏婉如玉。”④精華。王勃《滕王閣序》:“物華天寶,龍光射牛鬥之墟。”⑤才學。韓愈《送鄭十校理得洛字》:“才子富文華。”又指文采。杜甫《贈比部蕭郎中十兄》:“詞華傾後輩。”(傾:使欽佩。)⑥聲譽;名聲。張九齡《和許給事中直夜簡諸公》:“聲華大國寶。”⑦繁盛。劉得仁《樂遊原春望》:“始覺繁華地,應無不醉人。”⑧顯貴。王績《策杖尋隱士》:“歲歲長如此,方知輕世華。”⑨浮華。《後漢書·周舉傳》:“但務其華,不求其實。”⑩歲月;時光。沈佺期《春閨》:“歲華空自擲。”又年輕;年少。李商隱《錦瑟》:“錦瑟無端五十弦,一弦一柱思華年。”(11)(頭發)花白。蘇軾《念奴嬌·赤壁懷古》:“故國神遊,多情應笑我,早生華發。”(12)中國古稱華夏,省稱“華”。亦專指漢族。《左傳·定公十年》:“夷不亂華。”(夷:古稱少數民族名。)(13)通“嘩”。喧嘩。《晏子春秋·內篇問上二十》:“不掩君過,諫乎前,不華乎外。”(乎:於。) (三)huà 通“樺”。司馬相如《上林賦》:“華楓枰櫨。”

    亦:

    ①副詞。1. 相當於“也”、“也是”。《詩經·鄭風·將仲子》:“仲可懷也,人之多言,亦可畏也。”(仲:老二。懷:懷念。)《史記·廉頗藺相如列傳》:“秦亦不以城予趙,趙亦終不予秦璧。”2. 表示語氣的減弱。相當於“不過”、“隻是”。《戰國策·齊策四》:“王亦不好士也,何患無士?”(好:喜歡。患:擔憂。)②語氣詞。《詩經·召南·草蟲》:“亦既見止,亦既覯止。”(止:語氣詞。覯gòu:相遇。)[不亦]用於反問句。表示委婉語氣。《論語·學而》:“學而時習之,不亦樂乎?”

    傾:

    ①倒向一邊;傾斜。《禮記·曲禮上》:“立必正方,不傾聽。”(正方:方向端正。)②行為不正;邪惡。《漢書·蕭望之傳》:“後朋行傾邪,望之絕不與通。”③倒塌;傾覆。《新論》:“高臺既已傾,曲池又已平。”盧照鄰《行路難》:“巢傾枝折鳳歸去。”④將東西倒出來;全部倒出。《韓非子·外儲說右下》:“是田成恒傾圃池而示渴民也。”⑤全部;盡。《後漢書 · 郭太傳》:“鄉裡有憂患者,(賈)淑輒傾身營救。”(輒:總是。)⑥欽佩;愛慕。《史記·司馬相如列傳》:“相如不得已,強往,一坐盡傾。”(強:勉強。)《唐語林·補遺四》:“朝野傾羨。”⑦排擠;傾軋。晁錯《論貴粟疏》:“以利相傾。”⑧凌駕;壓倒。司馬遷《報任安書》:“絳侯誅諸呂,權傾五伯。”

    倒:

    (一)倒下;仆倒。司馬相如《上林賦》:“弓不虛發,應聲而倒。” (二)dào ①顛倒;倒傳。袁枚《祭妹文》:“則雖年光倒流,兒時可再,而已無與為印證者矣。”②反過來。無名氏《隔江鬥智》第一折:“情願倒賠傢私,送上門兒。”③逆行。王實甫《西廂記》第二本第四折:“唬得我倒躲,倒躲。”(唬:同“嚇”。)④倒出;傾出。邵雍《天津感事詩》:“芳樽倒盡人歸去,月光波色戰未休。”⑤副詞。反倒;反而。關漢卿《竇娥冤》:“不想婆婆讓與他老子吃,倒把他老子藥死瞭。”


  • 郢路方丘墟,章华亦倾倒。

    “郢路方丘墟,章华亦倾倒。”诗句出处:《荆州贼平临洞庭言怀作》;是唐朝诗人李白的作品。

    修蛇横洞庭,吞象临江岛。积骨成巴陵,遗言闻楚老。
    水穷三苗国,地窄三湘道。岁晏天峥嵘,时危人枯槁。
    思归阴丧乱,去国伤怀抱。郢路方丘墟,章华亦倾倒。
    风悲猿啸苦,木落鸿飞早。日隐西赤沙,月明东城草。
    关河望已绝,氛雾行当扫。长叫天可闻,吾将问苍昊。

    【注释】:

    郢:

    古都名。春秋战国时楚国的都城。最初建都在湖北省江陵县西北,称郢。其后楚国曾多次迁都,凡迁都所在,当时皆称郢。《左传· 文公十年》:“将入郢。”

    路:

    ①道路;路途。《楚辞·九歌·国觞》:“出不入兮往不反,平原忽兮路超远。”②路程。陶潜《桃花源记》:“缘溪行,忘路之远近。”③途径;方向。《尚书·洪范》:“无有作恶,遵王之路。”诸葛亮《前出师表》:“不宜妄自菲薄,引喻失义,以塞忠谏之路也。”(引喻:称引说话。)④仕途,执政。许棠《讲德陈情上淮南李仆射八首》之八:“当路公卿谁见待? 故乡亲友自疑非。”(待:宽容。疑非:怀疑有错误。)⑤法度;规则。李华《御史中丞厅壁记》:“遵王路以整多方。”(王:指先王。)⑥方面;地区。田艺衡《留青日记·赌博》:“苏常一路尤甚,士大夫归家者则开赌坊,盖避禁也。”(苏常:苏州、常州。避禁:避开禁令。)⑦车。《左传·昭公四年》:“王思旧勋而赐之路。”⑧大。《史记·孝武本纪》:“路弓乘矢。”⑨宋朝和元朝行政区划名。宋的路约相当于现在的省,元的路约相当现在的地区。

    方:

    (一)①并列。《庄子·山木》:“方舟而济于河。”也指竹木编成的筏子。《诗经·周南·汉广》:“江之永矣,不可方思。”②方圆。表面积。《资治通鉴·汉献帝建安十三年》:“(孙权)割据江东,地方数千里。”③正方;方形。与圆相对。《周礼·考工记·舆人》:“圜者中规,方者中矩。”④方向;方位。《墨子·公输》:“北方有侮臣者,愿借子杀之。”⑤方面。《楚辞·九辩》:“心怵惕而震荡兮,何所忧之多方?”(怵惕:戒惧。)⑥正直。《新语·慎微》:“然后忠良方直之人,则得容于世而施于政。”⑦地区;区域。黄宗羲《柳敬亭传》:“且五方土音,乡俗好尚,习见习闻。”⑧指地。古人以为天圆地方,故称地为方。《淮南子·本经》:“戴圆履方。”⑨方法;办法。《荀子·大略》:“博学而无方。”⑩药方;处方。《后汉书·华佗传》:“精于方药。”(11)道理。《荀子·君道》:“尚贤使能,则民知方。”(尚:尊崇。)(12)比拟;比方。《汉书·卫青霍去病传赞》:“票(piāo)骑亦方此意,为将如此。”(票骑:指霍去病。)(13)副词。1.正在。《汉书·高帝纪》:“沛公、项羽方攻陈留。”2. 刚刚。方苞《左忠毅公逸事》:“庑下一生伏案卧,方成草。”3. 就要。《资治通鉴·汉献帝建安十三年》:“今治水军八十万众,方与将军会猎于吴。”(治:训练。会猎:一同打猎,是交战的婉辞。)(14)介词。正当。《庄子·养生主》:“方此之时,臣以神遇而不以目视。” (二)páng [方羊]徘徊。《左传·哀公十七年》:“如鱼窥尾,衡流而方羊。”

    丘:

    ①自然形成的小土山;土堆。《尚书· 禹贡》:“是降丘宅土。”(于是从山丘下到平地定居。)②坟墓。常“丘墓”、“丘陇”连用。《汉书·刘向传》:“黄帝葬于桥山,尧葬济阴,丘陇皆小。”③废墟。《楚辞·九章·哀郢》:“曾不知夏之为丘兮。”④量词。用土埂分隔成块的水田,一块叫一丘。⑤大。《孙子 ·作战》:“丘牛大车,十去其六。”⑥空。《后汉书·庞参传》:“故县丘城,可居者多。”

    墟:

    ①大土山。柳宗元《观八骏图说》:“古之书记周穆王驰八骏升昆仑之墟者。”②故城;废址。贾思勰《齐民要术·种麻》:“麻欲得良田,不用故墟。”③使成废墟。《荀子·解蔽》:“此其所以丧九牧之地,而墟宗庙之国也。”④坟墓。《礼记·檀弓下》:“墟墓之间,未施哀于民而民哀。”⑤方言。同“圩”。集市。《徐霞客游记·滇游日记九》:“逾其坳,有墟场。”

    章:

    ①明显;显著。屈原《离骚》:“芳菲菲其弥章。”(弥:更加。)②表彰;表扬。《商君书·说民》:“章盖则过匿。”③印章;图章。魏学洢《核舟记》:“又用篆章一。”④音乐的一曲。《史记·吕后本纪》:“王乃为歌诗四章,令乐人歌之。”⑤诗文或诗文的一段。《三国志·魏书·陈思王植传》:“下笔成章。”⑥条目。⑦规章。《诗经·大雅·假乐》:“不愆不忘,率由旧章。”⑧规则;条理。韩愈《送孟东野序》:“其为言也,乱杂而无章。”⑨奏章。臣子上给皇帝的书信。《文心雕龙·章表》:“章以谢恩。”⑩花纹;文彩。《后汉书·孝仁董皇后纪》:“舆服有章。”[章甫]一种礼帽。《论语·先进》:“端章甫,愿为小相焉。”(端:礼服。相:司仪。)[章章]鲜明貌。《荀子·法行》:“虽有珉(mín)之雕雕,不若玉之章章。”(珉:美石。雕雕:鲜明。)

    华:

    (一)①草木所开的花。后作“花”。《诗经·召南·何彼秾矣》:“华如桃李。”《诗经· 周南·桃夭》:“桃之夭夭,灼灼其华。”又指开花。《礼记·月令》:“桃始华。”②从中间剖开。《礼记·曲礼上》:“为天子削瓜者副之,巾以絺;为国君者华之,巾以绤。”(二)huá ①光彩;光辉。谢庄《月赋》:“增华台室,扬采轩宫。”(台室、轩宫:皆星座名。)又辉映。何逊《秋夕仰赠从兄寘南》:“高树北风响,空庭秋月华。”②出现在太阳或月亮周围的彩色光环,古人以为吉兆。李程《日五色赋》:“祥开日华。”(祥:吉祥。)③华丽;华美。曹植《洛神赋》:“华容婀娜,令我忘餐。”又指人物美丽有风采。陆机《赠纪士》:“华颜婉如玉。”④精华。王勃《滕王阁序》:“物华天宝,龙光射牛斗之墟。”⑤才学。韩愈《送郑十校理得洛字》:“才子富文华。”又指文采。杜甫《赠比部萧郎中十兄》:“词华倾后辈。”(倾:使钦佩。)⑥声誉;名声。张九龄《和许给事中直夜简诸公》:“声华大国宝。”⑦繁盛。刘得仁《乐游原春望》:“始觉繁华地,应无不醉人。”⑧显贵。王绩《策杖寻隐士》:“岁岁长如此,方知轻世华。”⑨浮华。《后汉书·周举传》:“但务其华,不求其实。”⑩岁月;时光。沈佺期《春闺》:“岁华空自掷。”又年轻;年少。李商隐《锦瑟》:“锦瑟无端五十弦,一弦一柱思华年。”(11)(头发)花白。苏轼《念奴娇·赤壁怀古》:“故国神游,多情应笑我,早生华发。”(12)中国古称华夏,省称“华”。亦专指汉族。《左传·定公十年》:“夷不乱华。”(夷:古称少数民族名。)(13)通“哗”。喧哗。《晏子春秋·内篇问上二十》:“不掩君过,谏乎前,不华乎外。”(乎:于。) (三)huà 通“桦”。司马相如《上林赋》:“华枫枰栌。”

    亦:

    ①副词。1. 相当于“也”、“也是”。《诗经·郑风·将仲子》:“仲可怀也,人之多言,亦可畏也。”(仲:老二。怀:怀念。)《史记·廉颇蔺相如列传》:“秦亦不以城予赵,赵亦终不予秦璧。”2. 表示语气的减弱。相当于“不过”、“只是”。《战国策·齐策四》:“王亦不好士也,何患无士?”(好:喜欢。患:担忧。)②语气词。《诗经·召南·草虫》:“亦既见止,亦既觏止。”(止:语气词。觏gòu:相遇。)[不亦]用于反问句。表示委婉语气。《论语·学而》:“学而时习之,不亦乐乎?”

    倾:

    ①倒向一边;倾斜。《礼记·曲礼上》:“立必正方,不倾听。”(正方:方向端正。)②行为不正;邪恶。《汉书·萧望之传》:“后朋行倾邪,望之绝不与通。”③倒塌;倾覆。《新论》:“高台既已倾,曲池又已平。”卢照邻《行路难》:“巢倾枝折凤归去。”④将东西倒出来;全部倒出。《韩非子·外储说右下》:“是田成恒倾圃池而示渴民也。”⑤全部;尽。《后汉书 · 郭太传》:“乡里有忧患者,(贾)淑辄倾身营救。”(辄:总是。)⑥钦佩;爱慕。《史记·司马相如列传》:“相如不得已,强往,一坐尽倾。”(强:勉强。)《唐语林·补遗四》:“朝野倾羡。”⑦排挤;倾轧。晁错《论贵粟疏》:“以利相倾。”⑧凌驾;压倒。司马迁《报任安书》:“绛侯诛诸吕,权倾五伯。”

    倒:

    (一)倒下;仆倒。司马相如《上林赋》:“弓不虚发,应声而倒。” (二)dào ①颠倒;倒传。袁枚《祭妹文》:“则虽年光倒流,儿时可再,而已无与为印证者矣。”②反过来。无名氏《隔江斗智》第一折:“情愿倒赔家私,送上门儿。”③逆行。王实甫《西厢记》第二本第四折:“唬得我倒躲,倒躲。”(唬:同“吓”。)④倒出;倾出。邵雍《天津感事诗》:“芳樽倒尽人归去,月光波色战未休。”⑤副词。反倒;反而。关汉卿《窦娥冤》:“不想婆婆让与他老子吃,倒把他老子药死了。”


  • ying lu fang qiu xu ,zhang hua yi qing dao 。

    “ying lu fang qiu xu ,zhang hua yi qing dao 。”shi gou chu chu :《jing zhou zei ping lin dong ting yan huai zuo 》;shi tang chao shi ren li bai de zuo pin 。

    xiu she heng dong ting ,tun xiang lin jiang dao 。ji gu cheng ba ling ,wei yan wen chu lao 。
    shui qiong san miao guo ,de zhai san xiang dao 。sui yan tian zheng rong ,shi wei ren ku gao 。
    sai gui yin sang luan ,qu guo shang huai bao 。ying lu fang qiu xu ,zhang hua yi qing dao 。
    feng bei yuan xiao ku ,mu la hong fei zao 。ri yin xi chi sha ,yue ming dong cheng cao 。
    guan he wang yi jue ,fen wu hang dang sao 。chang jiao tian ke wen ,wu jiang wen cang hao 。

    【zhu shi 】:

    ying :

    gu dou ming 。chun qiu zhan guo shi chu guo de dou cheng 。zui chu jian dou zai hu bei sheng jiang ling xian xi bei ,chen ying 。ji hou chu guo ceng duo ci qian dou ,fan qian dou suo zai ,dang shi jie chen ying 。《zuo chuan · wen gong shi nian 》:“jiang ru ying 。”

    lu :

    ①dao lu ;lu tu 。《chu ci ·jiu ge ·guo shang 》:“chu bu ru xi wang bu fan ,ping yuan hu xi lu chao yuan 。”②lu cheng 。tao qian 《tao hua yuan ji 》:“yuan xi hang ,wang lu zhi yuan jin 。”③tu jing ;fang xiang 。《shang shu ·hong fan 》:“mo you zuo e ,zun wang zhi lu 。”zhu ge liang 《qian chu shi biao 》:“bu yi wang zi fei bao ,yin yu shi yi ,yi sai zhong jian zhi lu ye 。”(yin yu :chen yin shui hua 。)④shi tu ,zhi zheng 。hu tang 《jiang de chen qing shang huai na li pu she ba shou 》zhi ba :“dang lu gong qing shei jian dai ? gu xiang qin you zi yi fei 。”(dai :kuan rong 。yi fei :huai yi you cuo wu 。)⑤fa du ;gui ze 。li hua 《yu shi zhong cheng ting bi ji 》:“zun wang lu yi zheng duo fang 。”(wang :zhi xian wang 。)⑥fang mian ;de ou 。tian yi heng 《liu qing ri ji ·du bo 》:“su chang yi lu you shen ,shi da fu gui jia zhe ze kai du fang ,gai bi jin ye 。”(su chang :su zhou 、chang zhou 。bi jin :bi kai jin ling 。)⑦che 。《zuo chuan ·zhao gong si nian 》:“wang sai jiu xun er ci zhi lu 。”⑧da 。《shi ji ·xiao wu ben ji 》:“lu gong cheng shi 。”⑨song chao he yuan chao hang zheng ou hua ming 。song de lu yao xiang dang yu xian zai de sheng ,yuan de lu yao xiang dang xian zai de de ou 。

    fang :

    (yi )①bing lie 。《zhuang zi ·shan mu 》:“fang zhou er ji yu he 。”ye zhi zhu mu bian cheng de fa zi 。《shi jing ·zhou na ·han an 》:“jiang zhi yong yi ,bu ke fang sai 。”②fang yuan 。biao mian ji 。《zi zhi tong jian ·han suo di jian an shi san nian 》:“(sun quan )ge ju jiang dong ,de fang shu qian li 。”③zheng fang ;fang xing 。yu yuan xiang dui 。《zhou li ·kao gong ji ·yu ren 》:“huan zhe zhong gui ,fang zhe zhong ju 。”④fang xiang ;fang wei 。《mo zi ·gong shu 》:“bei fang you wu chen zhe ,yuan jie zi sha zhi 。”⑤fang mian 。《chu ci ·jiu bian 》:“xin chu ti er zhen dang xi ,he suo you zhi duo fang ?”(chu ti :jie ju 。)⑥zheng zhi 。《xin yu ·shen wei 》:“ran hou zhong liang fang zhi zhi ren ,ze de rong yu shi er shi yu zheng 。”⑦de ou ;ou yu 。huang zong xi 《liu jing ting chuan 》:“ju wu fang tu yin ,xiang su hao shang ,xi jian xi wen 。”⑧zhi de 。gu ren yi wei tian yuan de fang ,gu chen de wei fang 。《huai na zi ·ben jing 》:“dai yuan lv fang 。”⑨fang fa ;ban fa 。《xun zi ·da lve 》:“bo xue er mo fang 。”⑩yao fang ;chu fang 。《hou han shu ·hua tuo chuan 》:“jing yu fang yao 。”(11)dao li 。《xun zi ·jun dao 》:“shang xian shi neng ,ze min zhi fang 。”(shang :zun chong 。)(12)bi ni ;bi fang 。《han shu ·wei qing huo qu bing chuan zan 》:“piao (piāo)ji yi fang ci yi ,wei jiang ru ci 。”(piao ji :zhi huo qu bing 。)(13)fu ci 。1.zheng zai 。《han shu ·gao di ji 》:“pei gong 、xiang yu fang gong chen liu 。”2. gang gang 。fang bao 《zuo zhong yi gong yi shi 》:“wu xia yi sheng fu an wo ,fang cheng cao 。”3. jiu yao 。《zi zhi tong jian ·han suo di jian an shi san nian 》:“jin zhi shui jun ba shi mo zhong ,fang yu jiang jun hui lie yu wu 。”(zhi :xun lian 。hui lie :yi tong da lie ,shi jiao zhan de wan ci 。)(14)jie ci 。zheng dang 。《zhuang zi ·yang sheng zhu 》:“fang ci zhi shi ,chen yi shen yu er bu yi mu shi 。” (er )páng [fang yang ]pai huai 。《zuo chuan ·ai gong shi qi nian 》:“ru yu kui wei ,heng liu er fang yang 。”

    qiu :

    ①zi ran xing cheng de xiao tu shan ;tu dui 。《shang shu · yu gong 》:“shi jiang qiu zhai tu 。”(yu shi cong shan qiu xia dao ping de ding ju 。)②fen mu 。chang “qiu mu ”、“qiu long ”lian yong 。《han shu ·liu xiang chuan 》:“huang di zang yu qiao shan ,yao zang ji yin ,qiu long jie xiao 。”③fei xu 。《chu ci ·jiu zhang ·ai ying 》:“ceng bu zhi xia zhi wei qiu xi 。”④liang ci 。yong tu geng fen ge cheng kuai de shui tian ,yi kuai jiao yi qiu 。⑤da 。《sun zi ·zuo zhan 》:“qiu niu da che ,shi qu ji liu 。”⑥kong 。《hou han shu ·pang can chuan 》:“gu xian qiu cheng ,ke ju zhe duo 。”

    xu :

    ①da tu shan 。liu zong yuan 《guan ba jun tu shui 》:“gu zhi shu ji zhou mu wang chi ba jun sheng kun lun zhi xu zhe 。”②gu cheng ;fei zhi 。gu sai xie 《ji min yao shu ·chong ma 》:“ma yu de liang tian ,bu yong gu xu 。”③shi cheng fei xu 。《xun zi ·jie bi 》:“ci ji suo yi sang jiu mu zhi de ,er xu zong miao zhi guo ye 。”④fen mu 。《li ji ·tan gong xia 》:“xu mu zhi jian ,wei shi ai yu min er min ai 。”⑤fang yan 。tong “wei ”。ji shi 。《xu xia ke you ji ·dian you ri ji jiu 》:“yu ji ao ,you xu chang 。”

    zhang :

    ①ming xian ;xian zhe 。qu yuan 《li sao 》:“fang fei fei ji mi zhang 。”(mi :geng jia 。)②biao zhang ;biao yang 。《shang jun shu ·shui min 》:“zhang gai ze guo ni 。”③yin zhang ;tu zhang 。wei xue yi 《he zhou ji 》:“you yong zhuan zhang yi 。”④yin le de yi qu 。《shi ji ·lv hou ben ji 》:“wang nai wei ge shi si zhang ,ling le ren ge zhi 。”⑤shi wen huo shi wen de yi duan 。《san guo zhi ·wei shu ·chen sai wang zhi chuan 》:“xia bi cheng zhang 。”⑥tiao mu 。⑦gui zhang 。《shi jing ·da ya ·jia le 》:“bu qian bu wang ,lv you jiu zhang 。”⑧gui ze ;tiao li 。han yu 《song meng dong ye xu 》:“ji wei yan ye ,luan za er mo zhang 。”⑨zou zhang 。chen zi shang gei huang di de shu xin 。《wen xin diao long ·zhang biao 》:“zhang yi xie en 。”⑩hua wen ;wen cai 。《hou han shu ·xiao ren dong huang hou ji 》:“yu fu you zhang 。”[zhang fu ]yi chong li mao 。《lun yu ·xian jin 》:“duan zhang fu ,yuan wei xiao xiang yan 。”(duan :li fu 。xiang :si yi 。)[zhang zhang ]xian ming mao 。《xun zi ·fa hang 》:“sui you min (mín)zhi diao diao ,bu re yu zhi zhang zhang 。”(min :mei dan 。diao diao :xian ming 。)

    hua :

    (yi )①cao mu suo kai de hua 。hou zuo “hua ”。《shi jing ·shao na ·he bi nong yi 》:“hua ru tao li 。”《shi jing · zhou na ·tao wai 》:“tao zhi wai wai ,zhuo zhuo ji hua 。”you zhi kai hua 。《li ji ·yue ling 》:“tao shi hua 。”②cong zhong jian pou kai 。《li ji ·qu li shang 》:“wei tian zi xiao gua zhe fu zhi ,jin yi chi ;wei guo jun zhe hua zhi ,jin yi xi 。”(er )huá ①guang cai ;guang hui 。xie zhuang 《yue fu 》:“zeng hua tai shi ,yang cai xuan gong 。”(tai shi 、xuan gong :jie xing zuo ming 。)you hui ying 。he xun 《qiu xi yang zeng cong xiong tian na 》:“gao shu bei feng xiang ,kong ting qiu yue hua 。”②chu xian zai tai yang huo yue liang zhou wei de cai se guang huan ,gu ren yi wei ji zhao 。li cheng 《ri wu se fu 》:“xiang kai ri hua 。”(xiang :ji xiang 。)③hua li ;hua mei 。cao zhi 《luo shen fu 》:“hua rong e na ,ling wo wang can 。”you zhi ren wu mei li you feng cai 。liu ji 《zeng ji shi 》:“hua yan wan ru yu 。”④jing hua 。wang bo 《teng wang ge xu 》:“wu hua tian bao ,long guang she niu dou zhi xu 。”⑤cai xue 。han yu 《song zheng shi jiao li de luo zi 》:“cai zi fu wen hua 。”you zhi wen cai 。du fu 《zeng bi bu xiao lang zhong shi xiong 》:“ci hua qing hou bei 。”(qing :shi qin pei 。)⑥sheng yu ;ming sheng 。zhang jiu ling 《he hu gei shi zhong zhi ye jian zhu gong 》:“sheng hua da guo bao 。”⑦fan cheng 。liu de ren 《le you yuan chun wang 》:“shi jiao fan hua de ,ying mo bu zui ren 。”⑧xian gui 。wang ji 《ce zhang xun yin shi 》:“sui sui chang ru ci ,fang zhi qing shi hua 。”⑨fu hua 。《hou han shu ·zhou ju chuan 》:“dan wu ji hua ,bu qiu ji shi 。”⑩sui yue ;shi guang 。shen quan ji 《chun gui 》:“sui hua kong zi zhi 。”you nian qing ;nian shao 。li shang yin 《jin se 》:“jin se mo duan wu shi xian ,yi xian yi zhu sai hua nian 。”(11)(tou fa )hua bai 。su shi 《nian nu jiao ·chi bi huai gu 》:“gu guo shen you ,duo qing ying xiao wo ,zao sheng hua fa 。”(12)zhong guo gu chen hua xia ,sheng chen “hua ”。yi zhuan zhi han zu 。《zuo chuan ·ding gong shi nian 》:“yi bu luan hua 。”(yi :gu chen shao shu min zu ming 。)(13)tong “hua ”。xuan hua 。《yan zi chun qiu ·nei pian wen shang er shi 》:“bu yan jun guo ,jian hu qian ,bu hua hu wai 。”(hu :yu 。) (san )huà tong “hua ”。si ma xiang ru 《shang lin fu 》:“hua feng ping lu 。”

    yi :

    ①fu ci 。1. xiang dang yu “ye ”、“ye shi ”。《shi jing ·zheng feng ·jiang zhong zi 》:“zhong ke huai ye ,ren zhi duo yan ,yi ke wei ye 。”(zhong :lao er 。huai :huai nian 。)《shi ji ·lian po lin xiang ru lie chuan 》:“qin yi bu yi cheng yu zhao ,zhao yi zhong bu yu qin bi 。”2. biao shi yu qi de jian ruo 。xiang dang yu “bu guo ”、“zhi shi ”。《zhan guo ce ·ji ce si 》:“wang yi bu hao shi ye ,he huan mo shi ?”(hao :xi huan 。huan :dan you 。)②yu qi ci 。《shi jing ·shao na ·cao chong 》:“yi ji jian zhi ,yi ji gou zhi 。”(zhi :yu qi ci 。gou gòu:xiang yu 。)[bu yi ]yong yu fan wen gou 。biao shi wei wan yu qi 。《lun yu ·xue er 》:“xue er shi xi zhi ,bu yi le hu ?”

    qing :

    ①dao xiang yi bian ;qing xie 。《li ji ·qu li shang 》:“li bi zheng fang ,bu qing ting 。”(zheng fang :fang xiang duan zheng 。)②hang wei bu zheng ;xie e 。《han shu ·xiao wang zhi chuan 》:“hou peng hang qing xie ,wang zhi jue bu yu tong 。”③dao ta ;qing fu 。《xin lun 》:“gao tai ji yi qing ,qu chi you yi ping 。”lu zhao lin 《hang lu nan 》:“chao qing zhi she feng gui qu 。”④jiang dong xi dao chu lai ;quan bu dao chu 。《han fei zi ·wai chu shui you xia 》:“shi tian cheng heng qing pu chi er shi ke min ye 。”⑤quan bu ;jin 。《hou han shu · guo tai chuan 》:“xiang li you you huan zhe ,(gu )shu zhe qing shen ying jiu 。”(zhe :zong shi 。)⑥qin pei ;ai mu 。《shi ji ·si ma xiang ru lie chuan 》:“xiang ru bu de yi ,jiang wang ,yi zuo jin qing 。”(jiang :mian jiang 。)《tang yu lin ·bu wei si 》:“chao ye qing xian 。”⑦pai ji ;qing ga 。chao cuo 《lun gui su shu 》:“yi li xiang qing 。”⑧ling jia ;ya dao 。si ma qian 《bao ren an shu 》:“jiang hou zhu zhu lv ,quan qing wu bai 。”

    dao :

    (yi )dao xia ;pu dao 。si ma xiang ru 《shang lin fu 》:“gong bu xu fa ,ying sheng er dao 。” (er )dào ①dian dao ;dao chuan 。yuan mei 《ji mei wen 》:“ze sui nian guang dao liu ,er shi ke zai ,er yi mo yu wei yin zheng zhe yi 。”②fan guo lai 。mo ming shi 《ge jiang dou zhi 》di yi she :“qing yuan dao pei jia si ,song shang men er 。”③ni hang 。wang shi fu 《xi xiang ji 》di er ben di si she :“hu de wo dao duo ,dao duo 。”(hu :tong “he ”。)④dao chu ;qing chu 。shao yong 《tian jin gan shi shi 》:“fang zun dao jin ren gui qu ,yue guang bo se zhan wei xiu 。”⑤fu ci 。fan dao ;fan er 。guan han qing 《dou e yuan 》:“bu xiang po po rang yu ta lao zi chi ,dao ba ta lao zi yao si le 。”