- 繁体
- 简体
- 拼音
-
長風破浪會有時,直掛雲帆濟滄海。
“長風破浪會有時,直掛雲帆濟滄海。”詩句出處:《行路難》;是唐朝詩人李白的作品。
停杯投箸不能食,拔劍四顧心茫然。
欲渡黃河冰塞川,將登太行雪滿山。
閑來垂釣碧溪上,忽復乘舟夢日邊。
行路難,行路難,多歧路,今安在。
長風破浪會有時,直掛雲帆濟滄海。
【註釋】:
長:
(一)①長度;兩端的距離。《考工記· 車人》:“車人為車,柯長三尺。”②長度大。與“短”相對。1.指空間。古樂府(木蘭詩》:“北市買長鞭。”2.指時間。《韓非子·難一》:“矜偽不長,蓋虛不久。”③巨大。李白《行路難》:“長風破浪會有時,直掛雲帆濟滄海。”(會:一定。濟:渡。)④遼闊。李白《廬山謠寄盧侍禦虛舟》:“鳥飛不到吳天長。”⑤經常。張籍《猛虎行》:“谷中近窟有山村,長向村傢取黃犢。”⑥長處;專長。韓愈《畫記》:“以為非一工人之所能運思,蓋叢集眾工人之所長。”⑦擅長。《三國志· 吳書·周瑜傳》:“與吳越爭衡,本非中國所長。” (二)zhǎng ①年齡大;輩分高。杜甫《兵車行》:“長者雖有問,役夫敢申恨?”②排行第一。《史記·李斯列傳》:“始皇有二十馀子,長子扶蘇以數直諫上……”③首領;首長。《禮記·曲禮下》:“九州之長,入天子之國曰牧。”(牧:官名。)④生長;成長。賈誼《論積貯疏》:“淫侈之俗,日日以長。”⑤撫養。《詩經· 小雅·蓼莪》:“長我育我。”⑥滋長。《詩經·小雅·巧言》:“君子屢盟,亂是用長。”(盟:盟誓。用:以。)⑦增進;增強。《禮記·學記》:“知不足然後能自反也,知困然後能自強也,故曰教學相長也。”(反:反省。)⑧提高。李白《與韓荊州書》:“青萍結綠,長價於薛卞之門。”(青萍:劍名。結綠:玉名。)風:
(一)①空氣流通的現象。《詩經·邶風·北風》:“北風其涼。”②吹風;讓風吹。《孟子·公孫醜下》:“有寒疾,不可以風。”③比喻快速如風。《資治通鑒·晉成帝咸和五年》:“俟足下軍到,風發相赴。”④氣勢;勢頭。《晉書·劉毅傳》:“好臧否人物,王公貴人望風憚之。”⑤教化;教育。《周書·齊煬王憲傳》:“宣風導禮。”⑥風氣;風俗。柳宗元《捕蛇者說》:“故為之說,以俟夫觀人風者得焉。”陸遊《遊山西村》:“衣冠簡樸古風存。”⑦景象;景色。楊萬裡《曉出凈慈寺送林子方二首》之一:“畢竟西湖六月中,風光不與四時同。”⑧風度;風格。杜甫《詠懷古跡五首》:“搖落深知宋玉悲,風流儒雅亦吾師。”⑨歌謠;民歌。《左傳·襄公十八年》:“吾驟歌北風,又歌南風。”(驟:屢次。)⑩走失;散失。《尚書·費誓》:“馬牛其風。”(11)病名。《三國志·魏書·王粲傳》註引《典略》:“太祖先苦頭風,是日疾發臥。”(12)諷誦。嚴羽《滄浪詩話·詩辯》:“先須讀《楚辭》,朝夕諷詠,以為之本。” (二)fěng 通“諷(fěng)”。用含蓄的話暗示或勸誡。《漢書·趙廣漢傳》:“廣漢聞之,先風告(杜)建不改,於是收案致法。”(收案:收審。)[風騷]《詩經》的《國風》和《楚辭》的《離騷》的合稱。《宋書·謝靈運傳論》:“莫不同祖風騷。”(祖:效法。)也泛指詩文。高適《同崔員外綦毋拾遺九日宴京兆府李士曹》:“晚晴催翰墨,秋興引風騷。”(翰:筆。)破:
①破碎;不完整。《荀子·勸學》:“風至苕(tiáo)折,卵破子死。”(苕:蘆葦類草本植物。)②破壞;打破。《史記·項羽本紀》:“皆沉船,破釜甑(zèng),燒廬舍,持三日糧,以示士卒必死,無一還心。”(釜:鍋。甑:蒸飯器具。)③打敗;攻克。蘇軾《前赤壁賦》:“方其破荊州,下江陵,順流而東也。”④揭露;拆穿。范仲淹《宋故衛尉少卿分司西京胡公神道銘》:“在郡未幾,破奸發伏,有神明之號。”⑤破亡;殘破。杜甫《春望》:“國破山河在。”⑥剖開;分開。《莊子·天地》:“百年之木,破為犧尊。”⑦剖析;分析。黃庭堅《送吳彥歸番陰》:“摹書說偏旁,破義析名傢。”浪:
(一)①波浪。《世說新語·雅量》:“風起浪湧。”范仲淹《嶽陽樓記》:“濁浪排空。”②水波湧起。左思《魏都賦》:“溫泉毖湧而自浪”。(毖:通“泌”,泉水湧流的樣子。)③放蕩;放縱。《詩經·邶風·終風》:“謔浪笑敖,中心是悼。”《明史·唐寅傳》:“寅恥不就,歸傢益放浪。”④隨便;輕率。杜甫《泛舟送魏十八倉曹還京》:“見酒須相憶,將詩莫浪傳。”杜牧《罪言》:“最下策為浪戰,不計地勢,不審攻守是也。”⑤空;白白地。韓愈《秋懷》之一:“胡為浪自苦,得酒且歡喜。”蘇軾《贈月長老》:“功名半幅紙,兒女浪苦辛。” (二)láng ①液體滴落或流動的樣子。柳宗元《與顧十郎書》:“因言感激,浪然出涕。”②流逝。秦觀《寄孫莘老少監》:“天上圖書森似舊,人間歲月浪如馳。”[浪浪]流動的樣子。屈原《離騷》:“攬茹蕙以掩涕兮,沾餘襟之浪浪。”會:
(一) ①會合;匯合。《周禮·地官·大司徒》:“謂之地中,天地之所合也,四時之所交也,風雨之所會也。”(地中:中心地帶。四時:四季。)范仲淹《嶽陽樓記》:“遷客騷人,多會於此。”②盟;盟會。特指古代諸侯國君聚會訂立盟約。《左傳·隱公八年》:“齊侯將平宋、衛,有會期。”(平:媾和。)③集會;聚會。王羲之《蘭亭集序》:“暮春之初,會於會(kuài)稽山陰之蘭亭,修禊(xì)事也。”(禊:祭祀名。)李群玉《寄長沙許侍禦》:“三年文會許追隨。”④時機;機會。《論衡·命祿》:“適時遇會”。⑤領悟;理解。辛棄疾《水龍吟·登建康賞心亭》:“無人會,登臨意。”《韓非子·解老》:“其智深則其會遠。”⑥應當;應該;總歸要。李白《行路難》:“長風破浪會有時,直掛雲帆濟滄海。”《古詩為焦仲卿妻作》:“吾已失恩義,會不相從許。”⑦副詞。恰逢;適逢。《史記·平原君虞卿列傳》:“亦會楚、魏救至,秦兵遂罷,邯鄲復存。”《史記·陳涉世傢》:“會天大雨,道不通。”(二)kuài [會計]1.年終結賬,泛指一般的結賬。《周禮·地官·舍人》:“歲終則會計其政。”(政:指財物出入。)2. 泛指管理、計算財物出入的工作。《孟子·萬章下》:“孔子嘗為委吏矣,曰:‘會計當而已矣。’”(嘗:曾經。委吏:管理倉庫的小官。當:出入數字相符。)有:
(一)①與“無”相對。1. 表示占有、具有、領有。《論語·公冶長》:“陳文子有馬十乘(shèng)。”(乘:四匹。)諸葛亮《草廬對》:“孫權據有江東。”2.表示存在。曹丕《雜詩》:“西北有浮雲,亭亭如車蓋。”3. 表示發生。《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“天下有變,則命一上將將荊州之軍以向宛、洛。”②豐收。儲光羲《觀競渡》:“能令秋大有,鼓吹遠相催。”③表示不定指。跟“某”相近。李白《菩薩蠻》:“暝色入高樓,有人樓上愁。”④助詞。1. 多用於朝代名稱的前面。《詩經·大雅·文王》:“有周不顯,帝命不時。”2. 用於形容詞前面。《詩經·鄭風·女曰雞鳴》:“明星有爛。”(爛:燦爛。) (二)yòu 通“又”。用於整數與零數之間。《論語·為政》:“吾十有五而志於學。”《史記·秦始皇本紀》:“三十有七年,親巡天下。”時:
①季節;指四季。《論語·陽貨》:“四時行焉。”②特指農時。《孟子·梁惠王上》:“百畝之田,勿奪其時,八口之傢可以無饑矣。”③光陰;時光;時候。《呂氏春秋·首時》:“天不再與,時不久留。”④指按照規定的時間。南卓《羯(jié)鼓錄》:“黃幡繟亦知音,上嘗使人召之,不時至,上怒,絡繹遣使尋捕。”⑤時辰;時候。《莊子·養生主》:“始臣之解牛之時。”⑥其時;當時。魏禧《大鐵椎傳》:“時座上有健啖者,貌甚寢。”(健啖:食量過人。寢:醜陋。)⑦機會;時機;時運。《論語·陽貨》:“好從事而亟失時,可謂知乎?”《新唐書·武平一傳》:“時不再來,榮難人借。”(榮:榮華富貴。)⑧合時;應時。《莊子·秋水》:“秋水時至,百川灌河。”⑨時代;時世。《呂氏春秋· 察今》:“世易時移,變法宜矣。”⑩時勢;時尚。朱慶餘《近試上張籍水部》:“妝罷低聲問夫婿:畫眉深淺入時無?”(11)副詞。用以表示時間。1. 表示行為不斷發生,相當於“常常”、“經常”。韓愈《行難》:“聖人不世出,賢人不時出。”(不世:罕有。)2. 表示行為偶爾發生,相當於“有時”、“時而”。杜甫《自閬(làng)中領妻子卻赴蜀山行三首》之三:“行色遞隱見,人煙時有無。”(12)通“伺(sì)”。等候。《論語·陽貨》:“孔子時其亡也,而往拜之。”直:
①直,與“曲”相對。《荀子·勸學》:“木受繩則直。”②跟地面垂直的。杜甫《兵車行》:“牽衣頓足攔道哭,哭聲直上幹雲霄。”(幹:沖犯。)③豎,與橫相對。《山海經·大荒北經》:“(章尾山)有神,人面蛇身而赤,直目。”郭璞註:“直目,從(zòng)目也。”(從:同“縱”。)④伸;挺直。《孟子·滕文公下》:“且夫枉尺直尋者,以利言也。”(枉:屈。尋:八尺為尋。)⑤行為正直。《商君書·修權》:“君好法,則端直之士在前。”⑥坦率。嵇康《與山巨源絕交書》:“吾直性狹中,多所不堪。”(狹中:心胸狹隘。)⑦面對;遇到。《漢書·甯成傳》:“寧見乳虎,無直甯成之怒。”(乳虎:幼虎。)《漢書·義縱傳》:“無直寧成之怒。”(寧成:人名。)⑧值班;侍衛。特指在殿堂中值班,侍奉君主。《晉書·羊祜傳》:“悉統宿衛入直殿中。”⑨價值。《史記·張湯傳》:“湯死,傢產直不過五百金。”⑩工錢。《後漢書·班超傳》:“為官寫書受直,以養老母。”(11)副詞。1. 徑直;一直。《漢書·陸賈傳》:“(陳)平嘗燕居深念,賈往,不請,直入坐。”(燕居:閑居。念:思。請:請見。)2.僅;隻是。《史記·魏公子列傳》:“侯生攝敝衣冠,直上載公子上坐。”掛:
①懸掛。古樂府《古詩為焦仲妻作》:“府吏聞此事,心知長別離。徘徊庭樹下,自掛東南枝。”(自掛:指上吊。)②勾住;阻拌。《荀子·榮辱》:“掛於患而欲謹,則無益矣。”③牽掛;掛念。孟稱舜《桃花人面》四出:“我自去年別後,朝朝凝望,刻刻掛懷。”雲:
①同“雲2”。②說。《論語·子罕》:“牢曰:‘子雲:吾不試,故藝。’”(牢:人名。試:見用於朝廷。藝:多才藝。)③有。《荀子 ·法行》:“其雲益乎?”④代詞。如此。《史記·汲鄭列傳》:“汲、鄭亦雲,悲夫!”(汲、鄭:指汲黯、鄭當時二人。)⑤助詞。1. 用於句首。《詩經·鄭風·風雨》:“既見君子,雲胡不喜?”2. 用於句中。《後漢書·陳龜傳》:“雖歿(mò)軀體,無所雲補。”(歿:死。補:彌補。)⑥語氣詞。用於句末,表陳述語氣。《史記·伯夷列傳》:“餘登箕山,其上蓋有許由塚雲。”[雲雲]通“蕓蕓”。眾多貌。《莊子·在宥》:“萬物雲雲。”帆:
①利用風力使船前進的佈篷。李白《行路難》詩:“直掛雲帆濟滄海。”②借指帆船。溫庭筠《夢江南》:“過盡千帆皆不是,斜暉脈脈水悠悠。”③張帆行駛。韓愈《除官赴闕》:“不枉故人書,無因帆江水。”濟:
(一)古四瀆之一。發源於河南省濟源縣西王屋山,東流至山東省東北部入渤海。《尚書·禹貢》:“導沇水,東流為濟,入於河。”[濟濟]1.眾多的樣子。盧綸《元日早朝呈故省諸公》:“濟濟延多士,躚躚(xiānxiān)舞百蠻。”2. 整齊美好的樣子。《詩經·齊風·載驅》;“四驪(lí)濟濟,垂轡(pèi)沵沵(nǐ nǐ)。” (二)jì ①過河;渡。《尚書·說命上》:“若濟巨川,用汝作舟楫。”②過河的地方;渡口。王粲《登樓賦》:“路逶迤而修迥兮,川既漾而濟深。”③成功;成就。《資治通鑒·漢獻帝建安十三年》:“今為君計,莫若遣腹心,自結於東,以共濟世業。”《左傳·隱公四年》:“眾叛親離,難以濟矣。”④停止。《淮南子·時則》:“九月失政,三月春風不濟。”《詩經·鄘風·載馳》:“既不我嘉,不能旋濟。”⑤幫助;救濟。《後漢書·盧植傳》:“性剛毅有大節,常懷濟世志。”⑥增加。《左傳·昭公二十年》:“寬以濟猛,猛以濟寬,政是以和。”滄:
①寒冷。《逸周書·周祝》:“天地之間有滄熱,善用道者終不竭。”②水深綠色。蘇軾《赤壁賦》:“寄蜉蝣於天地,渺滄海之一粟。”(滄海:指大海。)[滄浪]1.青綠的水色。陸機《塘上行》:“發藻玉臺下,垂影滄浪泉。”2. 古水名。一說即漢水,一說指漢水的下遊,又說漢水的別流。《楚辭·漁父》:“滄浪之水清兮。”[滄海]大海。曹操《步出夏門行·觀滄海》:“東臨碣石,以觀滄海。”(臨:登臨。)[滄滄]寒冷的樣子。《列子·湯問》:“日初出,滄滄涼涼。”海:
①海洋;大洋靠近陸地的部分。《尚書·禹貢》:“(揚州)沿於江海。”也指大的湖泊。杜甫《兵車行》:“君不見青海頭,古來白骨無人收。”曹操《步出夏門行·觀滄海》:“東臨碣石,以觀滄海。”②連成片的同類事物。李白《關山月》:“明月出天山,蒼茫雲海間。”③來自海外的。江總《山庭春日》:“岸綠開河柳,池紅照海榴。”④大的(容器或容量)。徐光啟《刻幾何原本序》:“百傢之學海。”[四海][海內]古人認為中國為海環繞,所以用來指全國。《孟子·梁惠王上》:“故推恩足以保四海,不推恩無以保妻子。”(推恩:施恩惠於人。)王勃《送杜少府之任蜀州》:“海內存知己,天涯若比鄰。” -
长风破浪会有时,直挂云帆济沧海。
“长风破浪会有时,直挂云帆济沧海。”诗句出处:《行路难》;是唐朝诗人李白的作品。
停杯投箸不能食,拔剑四顾心茫然。
欲渡黄河冰塞川,将登太行雪满山。
闲来垂钓碧溪上,忽复乘舟梦日边。
行路难,行路难,多歧路,今安在。
长风破浪会有时,直挂云帆济沧海。
【注释】:
长:
(一)①长度;两端的距离。《考工记· 车人》:“车人为车,柯长三尺。”②长度大。与“短”相对。1.指空间。古乐府(木兰诗》:“北市买长鞭。”2.指时间。《韩非子·难一》:“矜伪不长,盖虚不久。”③巨大。李白《行路难》:“长风破浪会有时,直挂云帆济沧海。”(会:一定。济:渡。)④辽阔。李白《庐山谣寄卢侍御虚舟》:“鸟飞不到吴天长。”⑤经常。张籍《猛虎行》:“谷中近窟有山村,长向村家取黄犊。”⑥长处;专长。韩愈《画记》:“以为非一工人之所能运思,盖丛集众工人之所长。”⑦擅长。《三国志· 吴书·周瑜传》:“与吴越争衡,本非中国所长。” (二)zhǎng ①年龄大;辈分高。杜甫《兵车行》:“长者虽有问,役夫敢申恨?”②排行第一。《史记·李斯列传》:“始皇有二十馀子,长子扶苏以数直谏上……”③首领;首长。《礼记·曲礼下》:“九州之长,入天子之国曰牧。”(牧:官名。)④生长;成长。贾谊《论积贮疏》:“淫侈之俗,日日以长。”⑤抚养。《诗经· 小雅·蓼莪》:“长我育我。”⑥滋长。《诗经·小雅·巧言》:“君子屡盟,乱是用长。”(盟:盟誓。用:以。)⑦增进;增强。《礼记·学记》:“知不足然后能自反也,知困然后能自强也,故曰教学相长也。”(反:反省。)⑧提高。李白《与韩荆州书》:“青萍结绿,长价于薛卞之门。”(青萍:剑名。结绿:玉名。)风:
(一)①空气流通的现象。《诗经·邶风·北风》:“北风其凉。”②吹风;让风吹。《孟子·公孙丑下》:“有寒疾,不可以风。”③比喻快速如风。《资治通鉴·晋成帝咸和五年》:“俟足下军到,风发相赴。”④气势;势头。《晋书·刘毅传》:“好臧否人物,王公贵人望风惮之。”⑤教化;教育。《周书·齐炀王宪传》:“宣风导礼。”⑥风气;风俗。柳宗元《捕蛇者说》:“故为之说,以俟夫观人风者得焉。”陆游《游山西村》:“衣冠简朴古风存。”⑦景象;景色。杨万里《晓出净慈寺送林子方二首》之一:“毕竟西湖六月中,风光不与四时同。”⑧风度;风格。杜甫《咏怀古迹五首》:“摇落深知宋玉悲,风流儒雅亦吾师。”⑨歌谣;民歌。《左传·襄公十八年》:“吾骤歌北风,又歌南风。”(骤:屡次。)⑩走失;散失。《尚书·费誓》:“马牛其风。”(11)病名。《三国志·魏书·王粲传》注引《典略》:“太祖先苦头风,是日疾发卧。”(12)讽诵。严羽《沧浪诗话·诗辩》:“先须读《楚辞》,朝夕讽詠,以为之本。” (二)fěng 通“諷(fěng)”。用含蓄的话暗示或劝诫。《汉书·赵广汉传》:“广汉闻之,先风告(杜)建不改,于是收案致法。”(收案:收审。)[风骚]《诗经》的《国风》和《楚辞》的《离骚》的合称。《宋书·谢灵运传论》:“莫不同祖风骚。”(祖:效法。)也泛指诗文。高适《同崔员外綦毋拾遗九日宴京兆府李士曹》:“晚晴催翰墨,秋兴引风骚。”(翰:笔。)破:
①破碎;不完整。《荀子·劝学》:“风至苕(tiáo)折,卵破子死。”(苕:芦苇类草本植物。)②破坏;打破。《史记·项羽本纪》:“皆沉船,破釜甑(zèng),烧庐舍,持三日粮,以示士卒必死,无一还心。”(釜:锅。甑:蒸饭器具。)③打败;攻克。苏轼《前赤壁赋》:“方其破荆州,下江陵,顺流而东也。”④揭露;拆穿。范仲淹《宋故卫尉少卿分司西京胡公神道铭》:“在郡未几,破奸发伏,有神明之号。”⑤破亡;残破。杜甫《春望》:“国破山河在。”⑥剖开;分开。《庄子·天地》:“百年之木,破为牺尊。”⑦剖析;分析。黄庭坚《送吴彦归番阴》:“摹书说偏旁,破义析名家。”浪:
(一)①波浪。《世说新语·雅量》:“风起浪涌。”范仲淹《岳阳楼记》:“浊浪排空。”②水波涌起。左思《魏都赋》:“温泉毖涌而自浪”。(毖:通“泌”,泉水涌流的样子。)③放荡;放纵。《诗经·邶风·终风》:“谑浪笑敖,中心是悼。”《明史·唐寅传》:“寅耻不就,归家益放浪。”④随便;轻率。杜甫《泛舟送魏十八仓曹还京》:“见酒须相忆,将诗莫浪传。”杜牧《罪言》:“最下策为浪战,不计地势,不审攻守是也。”⑤空;白白地。韩愈《秋怀》之一:“胡为浪自苦,得酒且欢喜。”苏轼《赠月长老》:“功名半幅纸,儿女浪苦辛。” (二)láng ①液体滴落或流动的样子。柳宗元《与顾十郎书》:“因言感激,浪然出涕。”②流逝。秦观《寄孙莘老少监》:“天上图书森似旧,人间岁月浪如驰。”[浪浪]流动的样子。屈原《离骚》:“揽茹蕙以掩涕兮,沾余襟之浪浪。”会:
(一) ①会合;汇合。《周礼·地官·大司徒》:“谓之地中,天地之所合也,四时之所交也,风雨之所会也。”(地中:中心地带。四时:四季。)范仲淹《岳阳楼记》:“迁客骚人,多会于此。”②盟;盟会。特指古代诸侯国君聚会订立盟约。《左传·隐公八年》:“齐侯将平宋、卫,有会期。”(平:媾和。)③集会;聚会。王羲之《兰亭集序》:“暮春之初,会于会(kuài)稽山阴之兰亭,修禊(xì)事也。”(禊:祭祀名。)李群玉《寄长沙许侍御》:“三年文会许追随。”④时机;机会。《论衡·命禄》:“适时遇会”。⑤领悟;理解。辛弃疾《水龙吟·登建康赏心亭》:“无人会,登临意。”《韩非子·解老》:“其智深则其会远。”⑥应当;应该;总归要。李白《行路难》:“长风破浪会有时,直挂云帆济沧海。”《古诗为焦仲卿妻作》:“吾已失恩义,会不相从许。”⑦副词。恰逢;适逢。《史记·平原君虞卿列传》:“亦会楚、魏救至,秦兵遂罢,邯郸复存。”《史记·陈涉世家》:“会天大雨,道不通。”(二)kuài [会计]1.年终结账,泛指一般的结账。《周礼·地官·舍人》:“岁终则会计其政。”(政:指财物出入。)2. 泛指管理、计算财物出入的工作。《孟子·万章下》:“孔子尝为委吏矣,曰:‘会计当而已矣。’”(尝:曾经。委吏:管理仓库的小官。当:出入数字相符。)有:
(一)①与“无”相对。1. 表示占有、具有、领有。《论语·公冶长》:“陈文子有马十乘(shèng)。”(乘:四匹。)诸葛亮《草庐对》:“孙权据有江东。”2.表示存在。曹丕《杂诗》:“西北有浮云,亭亭如车盖。”3. 表示发生。《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“天下有变,则命一上将将荆州之军以向宛、洛。”②丰收。储光羲《观竞渡》:“能令秋大有,鼓吹远相催。”③表示不定指。跟“某”相近。李白《菩萨蛮》:“暝色入高楼,有人楼上愁。”④助词。1. 多用于朝代名称的前面。《诗经·大雅·文王》:“有周不显,帝命不时。”2. 用于形容词前面。《诗经·郑风·女曰鸡鸣》:“明星有烂。”(烂:灿烂。) (二)yòu 通“又”。用于整数与零数之间。《论语·为政》:“吾十有五而志于学。”《史记·秦始皇本纪》:“三十有七年,亲巡天下。”时:
①季节;指四季。《论语·阳货》:“四时行焉。”②特指农时。《孟子·梁惠王上》:“百亩之田,勿夺其时,八口之家可以无饥矣。”③光阴;时光;时候。《吕氏春秋·首时》:“天不再与,时不久留。”④指按照规定的时间。南卓《羯(jié)鼓录》:“黄幡繟亦知音,上尝使人召之,不时至,上怒,络绎遣使寻捕。”⑤时辰;时候。《庄子·养生主》:“始臣之解牛之时。”⑥其时;当时。魏禧《大铁椎传》:“时座上有健啖者,貌甚寝。”(健啖:食量过人。寝:丑陋。)⑦机会;时机;时运。《论语·阳货》:“好从事而亟失时,可谓知乎?”《新唐书·武平一传》:“时不再来,荣难人借。”(荣:荣华富贵。)⑧合时;应时。《庄子·秋水》:“秋水时至,百川灌河。”⑨时代;时世。《吕氏春秋· 察今》:“世易时移,变法宜矣。”⑩时势;时尚。朱庆余《近试上张籍水部》:“妆罢低声问夫婿:画眉深浅入时无?”(11)副词。用以表示时间。1. 表示行为不断发生,相当于“常常”、“经常”。韩愈《行难》:“圣人不世出,贤人不时出。”(不世:罕有。)2. 表示行为偶尔发生,相当于“有时”、“时而”。杜甫《自阆(làng)中领妻子却赴蜀山行三首》之三:“行色递隐见,人烟时有无。”(12)通“伺(sì)”。等候。《论语·阳货》:“孔子时其亡也,而往拜之。”直:
①直,与“曲”相对。《荀子·劝学》:“木受绳则直。”②跟地面垂直的。杜甫《兵车行》:“牵衣顿足拦道哭,哭声直上干云霄。”(干:冲犯。)③竖,与横相对。《山海经·大荒北经》:“(章尾山)有神,人面蛇身而赤,直目。”郭璞注:“直目,从(zòng)目也。”(从:同“纵”。)④伸;挺直。《孟子·滕文公下》:“且夫枉尺直寻者,以利言也。”(枉:屈。寻:八尺为寻。)⑤行为正直。《商君书·修权》:“君好法,则端直之士在前。”⑥坦率。嵇康《与山巨源绝交书》:“吾直性狭中,多所不堪。”(狭中:心胸狭隘。)⑦面对;遇到。《汉书·甯成传》:“宁见乳虎,无直甯成之怒。”(乳虎:幼虎。)《汉书·义纵传》:“无直宁成之怒。”(宁成:人名。)⑧值班;侍卫。特指在殿堂中值班,侍奉君主。《晋书·羊祜传》:“悉统宿卫入直殿中。”⑨价值。《史记·张汤传》:“汤死,家产直不过五百金。”⑩工钱。《后汉书·班超传》:“为官写书受直,以养老母。”(11)副词。1. 径直;一直。《汉书·陆贾传》:“(陈)平尝燕居深念,贾往,不请,直入坐。”(燕居:闲居。念:思。请:请见。)2.仅;只是。《史记·魏公子列传》:“侯生摄敝衣冠,直上载公子上坐。”挂:
①悬挂。古乐府《古诗为焦仲妻作》:“府吏闻此事,心知长别离。徘徊庭树下,自挂东南枝。”(自挂:指上吊。)②勾住;阻拌。《荀子·荣辱》:“挂于患而欲谨,则无益矣。”③牵挂;挂念。孟称舜《桃花人面》四出:“我自去年别后,朝朝凝望,刻刻挂怀。”云:
①同“云2”。②说。《论语·子罕》:“牢曰:‘子云:吾不试,故艺。’”(牢:人名。试:见用于朝廷。艺:多才艺。)③有。《荀子 ·法行》:“其云益乎?”④代词。如此。《史记·汲郑列传》:“汲、郑亦云,悲夫!”(汲、郑:指汲黯、郑当时二人。)⑤助词。1. 用于句首。《诗经·郑风·风雨》:“既见君子,云胡不喜?”2. 用于句中。《后汉书·陈龟传》:“虽殁(mò)躯体,无所云补。”(殁:死。补:弥补。)⑥语气词。用于句末,表陈述语气。《史记·伯夷列传》:“余登箕山,其上盖有许由冢云。”[云云]通“芸芸”。众多貌。《庄子·在宥》:“万物云云。”帆:
①利用风力使船前进的布篷。李白《行路难》诗:“直挂云帆济沧海。”②借指帆船。温庭筠《梦江南》:“过尽千帆皆不是,斜晖脉脉水悠悠。”③张帆行驶。韩愈《除官赴阙》:“不枉故人书,无因帆江水。”济:
(一)古四渎之一。发源于河南省济源县西王屋山,东流至山东省东北部入渤海。《尚书·禹贡》:“导沇水,东流为济,入于河。”[济济]1.众多的样子。卢纶《元日早朝呈故省诸公》:“济济延多士,跹跹(xiānxiān)舞百蛮。”2. 整齐美好的样子。《诗经·齐风·载驱》;“四骊(lí)济济,垂辔(pèi)沵沵(nǐ nǐ)。” (二)jì ①过河;渡。《尚书·说命上》:“若济巨川,用汝作舟楫。”②过河的地方;渡口。王粲《登楼赋》:“路逶迤而修迥兮,川既漾而济深。”③成功;成就。《资治通鉴·汉献帝建安十三年》:“今为君计,莫若遣腹心,自结于东,以共济世业。”《左传·隐公四年》:“众叛亲离,难以济矣。”④停止。《淮南子·时则》:“九月失政,三月春风不济。”《诗经·鄘风·载驰》:“既不我嘉,不能旋济。”⑤帮助;救济。《后汉书·卢植传》:“性刚毅有大节,常怀济世志。”⑥增加。《左传·昭公二十年》:“宽以济猛,猛以济宽,政是以和。”沧:
①寒冷。《逸周书·周祝》:“天地之间有沧热,善用道者终不竭。”②水深绿色。苏轼《赤壁赋》:“寄蜉蝣于天地,渺沧海之一粟。”(沧海:指大海。)[沧浪]1.青绿的水色。陆机《塘上行》:“发藻玉台下,垂影沧浪泉。”2. 古水名。一说即汉水,一说指汉水的下游,又说汉水的别流。《楚辞·渔父》:“沧浪之水清兮。”[沧海]大海。曹操《步出夏门行·观沧海》:“东临碣石,以观沧海。”(临:登临。)[沧沧]寒冷的样子。《列子·汤问》:“日初出,沧沧凉凉。”海:
①海洋;大洋靠近陆地的部分。《尚书·禹贡》:“(扬州)沿于江海。”也指大的湖泊。杜甫《兵车行》:“君不见青海头,古来白骨无人收。”曹操《步出夏门行·观沧海》:“东临碣石,以观沧海。”②连成片的同类事物。李白《关山月》:“明月出天山,苍茫云海间。”③来自海外的。江总《山庭春日》:“岸绿开河柳,池红照海榴。”④大的(容器或容量)。徐光启《刻几何原本序》:“百家之学海。”[四海][海内]古人认为中国为海环绕,所以用来指全国。《孟子·梁惠王上》:“故推恩足以保四海,不推恩无以保妻子。”(推恩:施恩惠于人。)王勃《送杜少府之任蜀州》:“海内存知己,天涯若比邻。” -
chang feng po lang hui you shi ,zhi gua yun fan ji cang hai 。
“chang feng po lang hui you shi ,zhi gua yun fan ji cang hai 。”shi gou chu chu :《hang lu nan 》;shi tang chao shi ren li bai de zuo pin 。
ting bei tou zhu bu neng shi ,ba jian si gu xin mang ran 。
yu du huang he bing sai chuan ,jiang deng tai hang xue man shan 。
xian lai chui diao bi xi shang ,hu fu cheng zhou meng ri bian 。
hang lu nan ,hang lu nan ,duo qi lu ,jin an zai 。
chang feng po lang hui you shi ,zhi gua yun fan ji cang hai 。
【zhu shi 】:
chang :
(yi )①chang du ;liang duan de ju li 。《kao gong ji · che ren 》:“che ren wei che ,ke chang san che 。”②chang du da 。yu “duan ”xiang dui 。1.zhi kong jian 。gu le fu (mu lan shi 》:“bei shi mai chang bian 。”2.zhi shi jian 。《han fei zi ·nan yi 》:“jin wei bu chang ,gai xu bu jiu 。”③ju da 。li bai 《hang lu nan 》:“chang feng po lang hui you shi ,zhi gua yun fan ji cang hai 。”(hui :yi ding 。ji :du 。)④liao kuo 。li bai 《lu shan yao ji lu shi yu xu zhou 》:“diao fei bu dao wu tian chang 。”⑤jing chang 。zhang ji 《meng hu hang 》:“gu zhong jin ku you shan cun ,chang xiang cun jia qu huang du 。”⑥chang chu ;zhuan chang 。han yu 《hua ji 》:“yi wei fei yi gong ren zhi suo neng yun sai ,gai cong ji zhong gong ren zhi suo chang 。”⑦shan chang 。《san guo zhi · wu shu ·zhou yu chuan 》:“yu wu yue zheng heng ,ben fei zhong guo suo chang 。” (er )zhǎng ①nian ling da ;bei fen gao 。du fu 《bing che hang 》:“chang zhe sui you wen ,yi fu gan shen hen ?”②pai hang di yi 。《shi ji ·li si lie chuan 》:“shi huang you er shi yu zi ,chang zi fu su yi shu zhi jian shang ……”③shou ling ;shou chang 。《li ji ·qu li xia 》:“jiu zhou zhi chang ,ru tian zi zhi guo yue mu 。”(mu :guan ming 。)④sheng chang ;cheng chang 。gu yi 《lun ji zhu shu 》:“yin chi zhi su ,ri ri yi chang 。”⑤fu yang 。《shi jing · xiao ya ·liao e 》:“chang wo yo wo 。”⑥zi chang 。《shi jing ·xiao ya ·qiao yan 》:“jun zi lv meng ,luan shi yong chang 。”(meng :meng shi 。yong :yi 。)⑦zeng jin ;zeng jiang 。《li ji ·xue ji 》:“zhi bu zu ran hou neng zi fan ye ,zhi kun ran hou neng zi jiang ye ,gu yue jiao xue xiang chang ye 。”(fan :fan sheng 。)⑧di gao 。li bai 《yu han jing zhou shu 》:“qing ping jie lu ,chang jia yu xue bian zhi men 。”(qing ping :jian ming 。jie lu :yu ming 。)feng :
(yi )①kong qi liu tong de xian xiang 。《shi jing ·bei feng ·bei feng 》:“bei feng ji liang 。”②chui feng ;rang feng chui 。《meng zi ·gong sun chou xia 》:“you han ji ,bu ke yi feng 。”③bi yu kuai su ru feng 。《zi zhi tong jian ·jin cheng di xian he wu nian 》:“qi zu xia jun dao ,feng fa xiang fu 。”④qi shi ;shi tou 。《jin shu ·liu yi chuan 》:“hao zang fou ren wu ,wang gong gui ren wang feng dan zhi 。”⑤jiao hua ;jiao yo 。《zhou shu ·ji yang wang xian chuan 》:“xuan feng dao li 。”⑥feng qi ;feng su 。liu zong yuan 《bu she zhe shui 》:“gu wei zhi shui ,yi qi fu guan ren feng zhe de yan 。”liu you 《you shan xi cun 》:“yi guan jian piao gu feng cun 。”⑦jing xiang ;jing se 。yang mo li 《xiao chu jing ci si song lin zi fang er shou 》zhi yi :“bi jing xi hu liu yue zhong ,feng guang bu yu si shi tong 。”⑧feng du ;feng ge 。du fu 《yong huai gu ji wu shou 》:“yao la shen zhi song yu bei ,feng liu ru ya yi wu shi 。”⑨ge yao ;min ge 。《zuo chuan ·xiang gong shi ba nian 》:“wu zhou ge bei feng ,you ge na feng 。”(zhou :lv ci 。)⑩zou shi ;san shi 。《shang shu ·fei shi 》:“ma niu ji feng 。”(11)bing ming 。《san guo zhi ·wei shu ·wang can chuan 》zhu yin 《dian lve 》:“tai zu xian ku tou feng ,shi ri ji fa wo 。”(12)feng song 。yan yu 《cang lang shi hua ·shi bian 》:“xian xu dou 《chu ci 》,chao xi feng 詠,yi wei zhi ben 。” (er )fěng tong “諷(fěng)”。yong han xu de hua an shi huo quan jie 。《han shu ·zhao an han chuan 》:“an han wen zhi ,xian feng gao (du )jian bu gai ,yu shi shou an zhi fa 。”(shou an :shou shen 。)[feng sao ]《shi jing 》de 《guo feng 》he 《chu ci 》de 《li sao 》de ge chen 。《song shu ·xie ling yun chuan lun 》:“mo bu tong zu feng sao 。”(zu :xiao fa 。)ye fan zhi shi wen 。gao kuo 《tong cui yuan wai qi wu she wei jiu ri yan jing zhao fu li shi cao 》:“wan qing cui han mo ,qiu xing yin feng sao 。”(han :bi 。)po :
①po sui ;bu wan zheng 。《xun zi ·quan xue 》:“feng zhi shao (tiáo)she ,luan po zi si 。”(shao :lu wei lei cao ben zhi wu 。)②po huai ;da po 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“jie chen chuan ,po fu zeng (zèng),shao lu she ,chi san ri liang ,yi shi shi cu bi si ,mo yi hai xin 。”(fu :guo 。zeng :zheng fan qi ju 。)③da bai ;gong ke 。su shi 《qian chi bi fu 》:“fang ji po jing zhou ,xia jiang ling ,shun liu er dong ye 。”④jie lou ;ca chuan 。fan zhong yan 《song gu wei wei shao qing fen si xi jing hu gong shen dao ming 》:“zai jun wei ji ,po jian fa fu ,you shen ming zhi hao 。”⑤po wang ;can po 。du fu 《chun wang 》:“guo po shan he zai 。”⑥pou kai ;fen kai 。《zhuang zi ·tian de 》:“bai nian zhi mu ,po wei xi zun 。”⑦pou xi ;fen xi 。huang ting jian 《song wu yan gui fan yin 》:“mo shu shui pian pang ,po yi xi ming jia 。”lang :
(yi )①bo lang 。《shi shui xin yu ·ya liang 》:“feng qi lang chong 。”fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“zhuo lang pai kong 。”②shui bo chong qi 。zuo sai 《wei dou fu 》:“wen quan bi chong er zi lang ”。(bi :tong “bi ”,quan shui chong liu de yang zi 。)③fang dang ;fang zong 。《shi jing ·bei feng ·zhong feng 》:“xue lang xiao ao ,zhong xin shi dao 。”《ming shi ·tang yin chuan 》:“yin chi bu jiu ,gui jia yi fang lang 。”④sui bian ;qing lv 。du fu 《fan zhou song wei shi ba cang cao hai jing 》:“jian jiu xu xiang yi ,jiang shi mo lang chuan 。”du mu 《zui yan 》:“zui xia ce wei lang zhan ,bu ji de shi ,bu shen gong shou shi ye 。”⑤kong ;bai bai de 。han yu 《qiu huai 》zhi yi :“hu wei lang zi ku ,de jiu ju huan xi 。”su shi 《zeng yue chang lao 》:“gong ming ban fu zhi ,er nv lang ku xin 。” (er )láng ①ye ti di la huo liu dong de yang zi 。liu zong yuan 《yu gu shi lang shu 》:“yin yan gan ji ,lang ran chu ti 。”②liu shi 。qin guan 《ji sun shen lao shao jian 》:“tian shang tu shu sen shi jiu ,ren jian sui yue lang ru chi 。”[lang lang ]liu dong de yang zi 。qu yuan 《li sao 》:“lan ru hui yi yan ti xi ,zhan yu jin zhi lang lang 。”hui :
(yi ) ①hui ge ;hui ge 。《zhou li ·de guan ·da si tu 》:“wei zhi de zhong ,tian de zhi suo ge ye ,si shi zhi suo jiao ye ,feng yu zhi suo hui ye 。”(de zhong :zhong xin de dai 。si shi :si ji 。)fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“qian ke sao ren ,duo hui yu ci 。”②meng ;meng hui 。te zhi gu dai zhu hou guo jun ju hui ding li meng yao 。《zuo chuan ·yin gong ba nian 》:“ji hou jiang ping song 、wei ,you hui ji 。”(ping :gou he 。)③ji hui ;ju hui 。wang xi zhi 《lan ting ji xu 》:“mu chun zhi chu ,hui yu hui (kuài)ji shan yin zhi lan ting ,xiu xi (xì)shi ye 。”(xi :ji si ming 。)li qun yu 《ji chang sha hu shi yu 》:“san nian wen hui hu zhui sui 。”④shi ji ;ji hui 。《lun heng ·ming lu 》:“kuo shi yu hui ”。⑤ling wu ;li jie 。xin qi ji 《shui long yin ·deng jian kang shang xin ting 》:“mo ren hui ,deng lin yi 。”《han fei zi ·jie lao 》:“ji zhi shen ze ji hui yuan 。”⑥ying dang ;ying gai ;zong gui yao 。li bai 《hang lu nan 》:“chang feng po lang hui you shi ,zhi gua yun fan ji cang hai 。”《gu shi wei jiao zhong qing qi zuo 》:“wu yi shi en yi ,hui bu xiang cong hu 。”⑦fu ci 。qia feng ;kuo feng 。《shi ji ·ping yuan jun yu qing lie chuan 》:“yi hui chu 、wei jiu zhi ,qin bing sui ba ,han dan fu cun 。”《shi ji ·chen she shi jia 》:“hui tian da yu ,dao bu tong 。”(er )kuài [hui ji ]1.nian zhong jie zhang ,fan zhi yi ban de jie zhang 。《zhou li ·de guan ·she ren 》:“sui zhong ze hui ji ji zheng 。”(zheng :zhi cai wu chu ru 。)2. fan zhi guan li 、ji suan cai wu chu ru de gong zuo 。《meng zi ·mo zhang xia 》:“kong zi chang wei wei li yi ,yue :‘hui ji dang er yi yi 。’”(chang :ceng jing 。wei li :guan li cang ku de xiao guan 。dang :chu ru shu zi xiang fu 。)you :
(yi )①yu “mo ”xiang dui 。1. biao shi zhan you 、ju you 、ling you 。《lun yu ·gong ye chang 》:“chen wen zi you ma shi cheng (shèng)。”(cheng :si pi 。)zhu ge liang 《cao lu dui 》:“sun quan ju you jiang dong 。”2.biao shi cun zai 。cao pi 《za shi 》:“xi bei you fu yun ,ting ting ru che gai 。”3. biao shi fa sheng 。《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“tian xia you bian ,ze ming yi shang jiang jiang jing zhou zhi jun yi xiang wan 、luo 。”②feng shou 。chu guang xi 《guan jing du 》:“neng ling qiu da you ,gu chui yuan xiang cui 。”③biao shi bu ding zhi 。gen “mou ”xiang jin 。li bai 《pu sa man 》:“ming se ru gao lou ,you ren lou shang chou 。”④zhu ci 。1. duo yong yu chao dai ming chen de qian mian 。《shi jing ·da ya ·wen wang 》:“you zhou bu xian ,di ming bu shi 。”2. yong yu xing rong ci qian mian 。《shi jing ·zheng feng ·nv yue ji ming 》:“ming xing you lan 。”(lan :can lan 。) (er )yòu tong “you ”。yong yu zheng shu yu ling shu zhi jian 。《lun yu ·wei zheng 》:“wu shi you wu er zhi yu xue 。”《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“san shi you qi nian ,qin xun tian xia 。”shi :
①ji jie ;zhi si ji 。《lun yu ·yang huo 》:“si shi hang yan 。”②te zhi nong shi 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“bai mu zhi tian ,wu duo ji shi ,ba kou zhi jia ke yi mo ji yi 。”③guang yin ;shi guang ;shi hou 。《lv shi chun qiu ·shou shi 》:“tian bu zai yu ,shi bu jiu liu 。”④zhi an zhao gui ding de shi jian 。na zhuo 《jie (jié)gu lu 》:“huang fan chan yi zhi yin ,shang chang shi ren shao zhi ,bu shi zhi ,shang nu ,lao yi qian shi xun bu 。”⑤shi chen ;shi hou 。《zhuang zi ·yang sheng zhu 》:“shi chen zhi jie niu zhi shi 。”⑥ji shi ;dang shi 。wei xi 《da tie chui chuan 》:“shi zuo shang you jian dan zhe ,mao shen qin 。”(jian dan :shi liang guo ren 。qin :chou lou 。)⑦ji hui ;shi ji ;shi yun 。《lun yu ·yang huo 》:“hao cong shi er ji shi shi ,ke wei zhi hu ?”《xin tang shu ·wu ping yi chuan 》:“shi bu zai lai ,rong nan ren jie 。”(rong :rong hua fu gui 。)⑧ge shi ;ying shi 。《zhuang zi ·qiu shui 》:“qiu shui shi zhi ,bai chuan guan he 。”⑨shi dai ;shi shi 。《lv shi chun qiu · cha jin 》:“shi yi shi yi ,bian fa yi yi 。”⑩shi shi ;shi shang 。zhu qing yu 《jin shi shang zhang ji shui bu 》:“zhuang ba di sheng wen fu xu :hua mei shen jian ru shi mo ?”(11)fu ci 。yong yi biao shi shi jian 。1. biao shi hang wei bu duan fa sheng ,xiang dang yu “chang chang ”、“jing chang ”。han yu 《hang nan 》:“sheng ren bu shi chu ,xian ren bu shi chu 。”(bu shi :han you 。)2. biao shi hang wei ou er fa sheng ,xiang dang yu “you shi ”、“shi er ”。du fu 《zi lang (làng)zhong ling qi zi que fu shu shan hang san shou 》zhi san :“hang se di yin jian ,ren yan shi you mo 。”(12)tong “ci (sì)”。deng hou 。《lun yu ·yang huo 》:“kong zi shi ji wang ye ,er wang bai zhi 。”zhi :
①zhi ,yu “qu ”xiang dui 。《xun zi ·quan xue 》:“mu shou sheng ze zhi 。”②gen de mian chui zhi de 。du fu 《bing che hang 》:“qian yi du zu lan dao ku ,ku sheng zhi shang gan yun xiao 。”(gan :chong fan 。)③shu ,yu heng xiang dui 。《shan hai jing ·da huang bei jing 》:“(zhang wei shan )you shen ,ren mian she shen er chi ,zhi mu 。”guo pu zhu :“zhi mu ,cong (zòng)mu ye 。”(cong :tong “zong ”。)④shen ;ting zhi 。《meng zi ·teng wen gong xia 》:“ju fu wang che zhi xun zhe ,yi li yan ye 。”(wang :qu 。xun :ba che wei xun 。)⑤hang wei zheng zhi 。《shang jun shu ·xiu quan 》:“jun hao fa ,ze duan zhi zhi shi zai qian 。”⑥tan lv 。ji kang 《yu shan ju yuan jue jiao shu 》:“wu zhi xing xia zhong ,duo suo bu kan 。”(xia zhong :xin xiong xia ai 。)⑦mian dui ;yu dao 。《han shu ·ning cheng chuan 》:“ning jian ru hu ,mo zhi ning cheng zhi nu 。”(ru hu :you hu 。)《han shu ·yi zong chuan 》:“mo zhi ning cheng zhi nu 。”(ning cheng :ren ming 。)⑧zhi ban ;shi wei 。te zhi zai dian tang zhong zhi ban ,shi feng jun zhu 。《jin shu ·yang hu chuan 》:“xi tong su wei ru zhi dian zhong 。”⑨jia zhi 。《shi ji ·zhang shang chuan 》:“shang si ,jia chan zhi bu guo wu bai jin 。”⑩gong qian 。《hou han shu ·ban chao chuan 》:“wei guan xie shu shou zhi ,yi yang lao mu 。”(11)fu ci 。1. jing zhi ;yi zhi 。《han shu ·liu gu chuan 》:“(chen )ping chang yan ju shen nian ,gu wang ,bu qing ,zhi ru zuo 。”(yan ju :xian ju 。nian :sai 。qing :qing jian 。)2.jin ;zhi shi 。《shi ji ·wei gong zi lie chuan 》:“hou sheng she bi yi guan ,zhi shang zai gong zi shang zuo 。”gua :
①xuan gua 。gu le fu 《gu shi wei jiao zhong qi zuo 》:“fu li wen ci shi ,xin zhi chang bie li 。pai huai ting shu xia ,zi gua dong na zhi 。”(zi gua :zhi shang diao 。)②gou zhu ;zu ban 。《xun zi ·rong ru 》:“gua yu huan er yu jin ,ze mo yi yi 。”③qian gua ;gua nian 。meng chen shun 《tao hua ren mian 》si chu :“wo zi qu nian bie hou ,chao chao ning wang ,ke ke gua huai 。”yun :
①tong “yun 2”。②shui 。《lun yu ·zi han 》:“lao yue :‘zi yun :wu bu shi ,gu yi 。’”(lao :ren ming 。shi :jian yong yu chao ting 。yi :duo cai yi 。)③you 。《xun zi ·fa hang 》:“ji yun yi hu ?”④dai ci 。ru ci 。《shi ji ·ji zheng lie chuan 》:“ji 、zheng yi yun ,bei fu !”(ji 、zheng :zhi ji an 、zheng dang shi er ren 。)⑤zhu ci 。1. yong yu gou shou 。《shi jing ·zheng feng ·feng yu 》:“ji jian jun zi ,yun hu bu xi ?”2. yong yu gou zhong 。《hou han shu ·chen gui chuan 》:“sui mo (mò)qu ti ,mo suo yun bu 。”(mo :si 。bu :mi bu 。)⑥yu qi ci 。yong yu gou mo ,biao chen shu yu qi 。《shi ji ·bai yi lie chuan 》:“yu deng ji shan ,ji shang gai you hu you zhong yun 。”[yun yun ]tong “yun yun ”。zhong duo mao 。《zhuang zi ·zai you 》:“mo wu yun yun 。”fan :
①li yong feng li shi chuan qian jin de bu peng 。li bai 《hang lu nan 》shi :“zhi gua yun fan ji cang hai 。”②jie zhi fan chuan 。wen ting jun 《meng jiang na 》:“guo jin qian fan jie bu shi ,xie hui mai mai shui you you 。”③zhang fan hang shi 。han yu 《chu guan fu que 》:“bu wang gu ren shu ,mo yin fan jiang shui 。”ji :
(yi )gu si du zhi yi 。fa yuan yu he na sheng ji yuan xian xi wang wu shan ,dong liu zhi shan dong sheng dong bei bu ru bo hai 。《shang shu ·yu gong 》:“dao wei shui ,dong liu wei ji ,ru yu he 。”[ji ji ]1.zhong duo de yang zi 。lu guan 《yuan ri zao chao cheng gu sheng zhu gong 》:“ji ji yan duo shi ,xian xian (xiānxiān)wu bai man 。”2. zheng ji mei hao de yang zi 。《shi jing ·ji feng ·zai qu 》;“si li (lí)ji ji ,chui pei (pèi)mi mi (nǐ nǐ)。” (er )jì ①guo he ;du 。《shang shu ·shui ming shang 》:“re ji ju chuan ,yong ru zuo zhou ji 。”②guo he de de fang ;du kou 。wang can 《deng lou fu 》:“lu wei yi er xiu jiong xi ,chuan ji yang er ji shen 。”③cheng gong ;cheng jiu 。《zi zhi tong jian ·han suo di jian an shi san nian 》:“jin wei jun ji ,mo re qian fu xin ,zi jie yu dong ,yi gong ji shi ye 。”《zuo chuan ·yin gong si nian 》:“zhong pan qin li ,nan yi ji yi 。”④ting zhi 。《huai na zi ·shi ze 》:“jiu yue shi zheng ,san yue chun feng bu ji 。”《shi jing ·yong feng ·zai chi 》:“ji bu wo jia ,bu neng xuan ji 。”⑤bang zhu ;jiu ji 。《hou han shu ·lu zhi chuan 》:“xing gang yi you da jie ,chang huai ji shi zhi 。”⑥zeng jia 。《zuo chuan ·zhao gong er shi nian 》:“kuan yi ji meng ,meng yi ji kuan ,zheng shi yi he 。”cang :
①han leng 。《yi zhou shu ·zhou zhu 》:“tian de zhi jian you cang re ,shan yong dao zhe zhong bu jie 。”②shui shen lu se 。su shi 《chi bi fu 》:“ji fu you yu tian de ,miao cang hai zhi yi su 。”(cang hai :zhi da hai 。)[cang lang ]1.qing lu de shui se 。liu ji 《tang shang hang 》:“fa zao yu tai xia ,chui ying cang lang quan 。”2. gu shui ming 。yi shui ji han shui ,yi shui zhi han shui de xia you ,you shui han shui de bie liu 。《chu ci ·yu fu 》:“cang lang zhi shui qing xi 。”[cang hai ]da hai 。cao cao 《bu chu xia men hang ·guan cang hai 》:“dong lin jie dan ,yi guan cang hai 。”(lin :deng lin 。)[cang cang ]han leng de yang zi 。《lie zi ·shang wen 》:“ri chu chu ,cang cang liang liang 。”hai :
①hai xiang ;da xiang kao jin liu de de bu fen 。《shang shu ·yu gong 》:“(yang zhou )yan yu jiang hai 。”ye zhi da de hu bo 。du fu 《bing che hang 》:“jun bu jian qing hai tou ,gu lai bai gu mo ren shou 。”cao cao 《bu chu xia men hang ·guan cang hai 》:“dong lin jie dan ,yi guan cang hai 。”②lian cheng pian de tong lei shi wu 。li bai 《guan shan yue 》:“ming yue chu tian shan ,cang mang yun hai jian 。”③lai zi hai wai de 。jiang zong 《shan ting chun ri 》:“an lu kai he liu ,chi gong zhao hai liu 。”④da de (rong qi huo rong liang )。xu guang qi 《ke ji he yuan ben xu 》:“bai jia zhi xue hai 。”[si hai ][hai nei ]gu ren ren wei zhong guo wei hai huan rao ,suo yi yong lai zhi quan guo 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“gu tui en zu yi bao si hai ,bu tui en mo yi bao qi zi 。”(tui en :shi en hui yu ren 。)wang bo 《song du shao fu zhi ren shu zhou 》:“hai nei cun zhi ji ,tian ya re bi lin 。”
今日更新
-
导引冲和气,觉春生酒面。
[2020-05-03]
-
褘衣俱侍、玳筵启。
[2020-05-03]
-
贤均樛木,宜颂二南诗。
[2020-05-03]
-
奉圣德、坤宁俱备。
[2020-05-03]
-
移棹采初开,嗅金缨留取。
[2020-05-03]
今日推荐
-
惟有暗香长在,饱参清露霏微。
[2020-02-16]
-
檐外几声风玉,丁东敲断人肠。
[2020-02-16]
-
春晚不拈红粉,碧窗自录仙书。
[2020-02-16]
-
人似行云不见。
[2020-02-16]
-
羞容似替人垂泪。
[2020-02-16]