• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 細獲又精舂,粒粒如玉璫。

    “細獲又精舂,粒粒如玉璫。”詩句出處:《正樂府十篇·橡媼嘆》;是唐朝詩人皮日休的作品。

    秋深橡子熟,散落榛蕪岡。傴傴黃發媼,拾之踐晨霜。
    移時始盈掬,盡日方滿筐。幾嚗復幾蒸,用作三冬糧。
    山前有熟稻,紫穗襲人香。細獲又精舂,粒粒如玉璫。
    持之納於官,私室無倉箱。如何一石餘,隻作五鬥量。
    狡吏不畏刑,貪官不避贓。農時作私債,農畢歸官倉。
    自冬及於春,橡實誑饑腸。吾聞田成子,詐仁猶自王。
    籲嗟逢橡媼,不覺淚沾裳。

    【註釋】:

    細:

    ①小。1. 與“大”相對。《呂氏春秋·達鬱》:“得其細,失其大,不知類耳。”2.與“粗”相對。《墨子·兼愛中》:“昔者楚靈王好細要。”②詳細;仔細;周密。杜甫《春日憶李白》:“何時一樽酒,重與細論文。”③年齡小。袁文《甕牖閑評》卷一:“世有娘惜細兒之語。”[細人]小人。《資治通鑒·漢紀一·高帝元年》:“而聽細人之說,欲誅有功之人,此亡秦之續耳。”

    獲:

    ①獵得(禽獸);獵獲。《詩經·大雅·桑柔》:“如彼飛蟲,時亦弋(yì)獲。”(弋:射獵。)《春秋·哀公十四年》:“西狩獲麟。”②獵得的禽獸。《呂氏春秋·貴當》:“狗良則數(shuò)得禽矣。田獵之獲常過人矣。”(數:屢次。)又泛指收獲。《尚書·說命下》:“學於古訓,乃有獲。”③獲得;得到。《墨子·天志下》:“不與其勞,獲其實。”又遭受;招致。杜牧《燕將錄》:“燕以趙為障,雖怨趙,必不殘趙,不必為備。一且示趙不敢抗燕,二且使燕獲疑天子。”④擒獲;俘虜。《三國志·魏書·武帝紀》:“大破之,獲其驍將成廉。”⑤捉拿;逮捕。陸九淵《與張監書》之二:“茍有盜,亦不容不獲也。”⑥通“獲2(穫)”。收割莊稼。《荀子·富國》:“人善治之,則畝數盆,一歲而再獲之。”(再:兩次。)也指收獲的谷物之類。《鹽鐵論·本議》:“農人納其獲”。⑦女奴隸;奴隸的妻子。司馬遷《報任安書》:“且夫藏獲婢妾,猶能引決。”

    又:

    ①副詞。1.表示重復或繼續。《左傳·昭公二十五年》:“問,又如初。”2. 表示幾種情況同時存在。《國語·晉語一》:“既無老謀,而又無壯事,何以事君?”(壯事:指服力役。)3.表示意思上更進一層。《孟子·公孫醜上》:“非徒無益,而又害之。”4.表示輕微轉折。《聊齋志異·聶小倩》:“寧竊憐之,欲留宿別榻,又懼母嗔。”(竊:私下。)5. 用於否定句或反問句中加強語氣。《左傳·成公三年》:“臣實不才,又誰敢怨?”6. 表示整數之外再加零數。辛棄疾《美芹十論》:“蓋歷二十又三年。”。②通“有”。《漢書·韓信傳》:“淮陰少年又侮信曰。”③通“宥”。寬恕。《禮記·王制》:“王三又,然後制刑。”④通“祐”。福。《卜辭通纂》第三六九片:“伐邛方,帝受我又。”(邛方:地名。受:授。)

    精:

    ①純凈的好米。《莊子·人間世》:“鼓策播精,可以食十人。”(策cè:小簸箕)。《論語·鄉黨》:“食不厭精,膾(kuài)不厭細。”(厭:嫌。膾:細切的肉、魚。)②純凈。《後漢書·鮮卑傳》:“精金良鐵,皆為賊有。”③精華;精粹。《呂氏春秋·察傳》:“夫樂,天地之精也,得失之節也。”葛洪《抱撲子·外篇·嘉遁》:“漱流霞之澄液,茹(rú)八石之精英。”(茹:吃。)又精銳。《後漢書·銚期傳》:“河北之地,界接邊塞,人習兵戰,號為精勇。”④專誠;專一。《淮南子·修務》:“官禦不厲,心意不精。”《管子·心術下》:“形不正者德不來,中不精者心不治。”⑤細致;細密。《後漢書·宦者傳》:“莫不精工堅密,為後世法。”(工:工巧。)⑥精通;嫻熟。韓愈《進學解》:“業精於勤荒於嬉,行成於思毀於隨。”《明史·蔣德璟傳》:“凡武弁(biàn)比試,必騎射精嫻,方準襲替。”(武弁:低級武職。)⑦精明;機靈。《漢書·儒林傳》:“其人精悍,處事分明。”⑧妖精;神怪。王嘉《拾遺記·前漢上》:“勿輕萬乘之尊,惑此精魅之物。”⑨明亮。《史記·天官書》:“天精而見景星。”《漢書·李尋傳》:“日月光精,時雨氣應。”⑩精氣;天地間的一種靈氣。《莊子·在宥》:“吾欲取天地之精,以佐五谷,以養民人。”(11)精神;精力。《戰國策·燕策三》:“今太子聞光壯盛之時,不知吾精已消亡矣。”《論衡·論死》:“火滅光消而燭在,人死精亡而形存。”(12)兩性賴以繁殖後代的物質。《周易·系辭下》:“男女構精,萬物化生。”(13)副詞。表示程度,相當於“甚”、“極”。《呂氏春秋·至忠》:“夫惡聞忠言,乃自伐之精者也。”[精神]1.精氣元神。《潛夫論·卜列》:“夫人之所以為人者,非以此八尺之身也,乃以其有精神也。”2. 實質;要旨。王安石《讀史》:“糟粕所傳非粹美,丹青難寫是精神。”(寫:描繪。)

    舂:

    ①把谷物的皮殼搗掉。《詩經·大雅·生民》:“或舂或揄(yóu),或簸或蹂。”(揄:舀取。)②通“沖”。沖擊;撞擊。《史記·魯周公世傢》:“富父終甥舂其喉,以戈殺之。”(富父終甥:人名。)③臼。《聊齋志異·汪士秀》:“剛勇有力,能舉石舂。”

    粒:

    ①米粒;谷粒。《戰國策·楚策四》:“俯啄白粒,仰棲茂樹。”②泛指成顆的東西。③以谷米為食。《尚書·益稷》:“烝民乃粒,萬邦作。”④進食;吃飯。《顏氏傢訓·涉務》:“三日不粒,父子不能相存。”⑤養活。付咸《喜雨賦》:“生我百谷,粒我烝民。”⑥量詞。用於細小粒狀之物。李紳《憫農》:“誰知盤中餐,粒粒皆辛苦。”

    如:

    ①順從;依照。《左傳·僖公十五年》:“唯所如之,無不如志。”李朝威《柳毅傳》:“毅如其言,遂至其宮。”②往;到……去。《漢書·燕王傳》:“田生如長安,不見(劉)澤。”③似;像;如同。《詩經·小雅·小旻》:“戰戰兢兢,如臨深淵,如履薄冰。”④及;趕得上。《論語·公冶長》:“弗如也! 吾與女弗如也!”⑤奈。“如……何”,相當於“奈……何”,把……怎麼樣。《孟子·滕文公下》:“一薛居州,獨如宋王何?”(薛居州:人名,宋臣。)《列子·湯問》:“其如土石何?”⑥介詞。相當於“於”。引進比較對象。《呂氏春秋·愛士》:“人之困窮,甚如饑渴。”⑦連詞。1. 相當於“如果”,表示假設。《詩經·秦風·黃鳥》:“如可贖兮,人百其身。”2. 相當於“和”。表示並列。《儀禮·鄉飲酒禮》:“公如大夫入。”(大夫:官名。)3. 相當於“而”。表示轉折。至於;卻。《論語·先進》:“如其禮樂,以俟君子。”4.相當於“或者”。表示選擇。《論語·先進》:“安見方六七十如五六十而非邦也者?”(安:怎。方六七十:指縱橫六七十裡。邦:諸侯封國。)⑧助詞。形容詞後綴,相當於“然”,表示“……的樣子”。《論語·鄉黨》:“孔子於鄉黨,恂恂如也,似不能言者。”[不如]也作“弗如”。比不上。岑參《石犀》:“始知李太守,伯禹亦不如。”(伯禹:大禹。)

    玉:

    ①一種質細堅硬而有光澤的美石。《尚書·胤(yìn)征》:“火炎昆岡,玉石俱焚。”(胤:古國名。炎:焚燒。)《詩經·小雅·鶴鳴》:“它山之石,可以攻玉。”(攻:制作。)②玉器。《左傳·莊公十年》:“犧牲玉帛,弗敢加也。”(犧牲:祭祀用的牛羊豬。加:增加。指虛報。)③精美珍貴的。葛洪《抱樸子·外篇·詰鮑》:“崇節儉之清風,肅玉食之明禁。”④潔白美好的。鮑照《舞鶴賦》:“疊霜毛而弄影,振玉羽而臨霞。”(羽:羽翼。)⑤相助;培養。《詩經·大雅·民勞》:“王欲玉女,是用大諫。”(用:以。諫:規勸。)

    璫:

    ①屋椽頭的玉質裝飾。司馬遷《史記·司馬相如列傳》:“華榱璧璫,輦道纚屬。”②耳墜。古樂府《古詩為焦仲卿妻作》:“腰若流紈素,耳著明月璫。”③漢代武官的冠飾。《後漢書·朱穆傳》:“假貂璫之飾,處常伯之任。”(假:借用。常伯:即侍中,官名。)④宦官的代稱。馮桂芬《明征士劉孝惠先生像題詞》:“璫豎肆毒,奸相樹門戶。”(肆:放肆。)


  • 细获又精舂,粒粒如玉珰。

    “细获又精舂,粒粒如玉珰。”诗句出处:《正乐府十篇·橡媪叹》;是唐朝诗人皮日休的作品。

    秋深橡子熟,散落榛芜冈。伛伛黄发媪,拾之践晨霜。
    移时始盈掬,尽日方满筐。几嚗复几蒸,用作三冬粮。
    山前有熟稻,紫穗袭人香。细获又精舂,粒粒如玉珰。
    持之纳于官,私室无仓箱。如何一石余,只作五斗量。
    狡吏不畏刑,贪官不避赃。农时作私债,农毕归官仓。
    自冬及于春,橡实诳饥肠。吾闻田成子,诈仁犹自王。
    吁嗟逢橡媪,不觉泪沾裳。

    【注释】:

    细:

    ①小。1. 与“大”相对。《吕氏春秋·达郁》:“得其细,失其大,不知类耳。”2.与“粗”相对。《墨子·兼爱中》:“昔者楚灵王好细要。”②详细;仔细;周密。杜甫《春日忆李白》:“何时一樽酒,重与细论文。”③年龄小。袁文《甕牖闲评》卷一:“世有娘惜细儿之语。”[细人]小人。《资治通鉴·汉纪一·高帝元年》:“而听细人之说,欲诛有功之人,此亡秦之续耳。”

    获:

    ①猎得(禽兽);猎获。《诗经·大雅·桑柔》:“如彼飞虫,时亦弋(yì)获。”(弋:射猎。)《春秋·哀公十四年》:“西狩获麟。”②猎得的禽兽。《吕氏春秋·贵当》:“狗良则数(shuò)得禽矣。田猎之获常过人矣。”(数:屡次。)又泛指收获。《尚书·说命下》:“学于古训,乃有获。”③获得;得到。《墨子·天志下》:“不与其劳,获其实。”又遭受;招致。杜牧《燕将录》:“燕以赵为障,虽怨赵,必不残赵,不必为备。一且示赵不敢抗燕,二且使燕获疑天子。”④擒获;俘虏。《三国志·魏书·武帝纪》:“大破之,获其骁将成廉。”⑤捉拿;逮捕。陆九渊《与张监书》之二:“苟有盗,亦不容不获也。”⑥通“获2(穫)”。收割庄稼。《荀子·富国》:“人善治之,则亩数盆,一岁而再获之。”(再:两次。)也指收获的谷物之类。《盐铁论·本议》:“农人纳其获”。⑦女奴隶;奴隶的妻子。司马迁《报任安书》:“且夫藏获婢妾,犹能引决。”

    又:

    ①副词。1.表示重复或继续。《左传·昭公二十五年》:“问,又如初。”2. 表示几种情况同时存在。《国语·晋语一》:“既无老谋,而又无壮事,何以事君?”(壮事:指服力役。)3.表示意思上更进一层。《孟子·公孙丑上》:“非徒无益,而又害之。”4.表示轻微转折。《聊斋志异·聂小倩》:“宁窃怜之,欲留宿别榻,又惧母嗔。”(窃:私下。)5. 用于否定句或反问句中加强语气。《左传·成公三年》:“臣实不才,又谁敢怨?”6. 表示整数之外再加零数。辛弃疾《美芹十论》:“盖历二十又三年。”。②通“有”。《汉书·韩信传》:“淮阴少年又侮信曰。”③通“宥”。宽恕。《礼记·王制》:“王三又,然后制刑。”④通“祐”。福。《卜辞通纂》第三六九片:“伐邛方,帝受我又。”(邛方:地名。受:授。)

    精:

    ①纯净的好米。《庄子·人间世》:“鼓策播精,可以食十人。”(策cè:小簸箕)。《论语·乡党》:“食不厌精,脍(kuài)不厌细。”(厌:嫌。脍:细切的肉、鱼。)②纯净。《后汉书·鲜卑传》:“精金良铁,皆为贼有。”③精华;精粹。《吕氏春秋·察传》:“夫乐,天地之精也,得失之节也。”葛洪《抱扑子·外篇·嘉遁》:“漱流霞之澄液,茹(rú)八石之精英。”(茹:吃。)又精锐。《后汉书·铫期传》:“河北之地,界接边塞,人习兵战,号为精勇。”④专诚;专一。《淮南子·修务》:“官御不厉,心意不精。”《管子·心术下》:“形不正者德不来,中不精者心不治。”⑤细致;细密。《后汉书·宦者传》:“莫不精工坚密,为后世法。”(工:工巧。)⑥精通;娴熟。韩愈《进学解》:“业精于勤荒于嬉,行成于思毁于随。”《明史·蒋德璟传》:“凡武弁(biàn)比试,必骑射精娴,方准袭替。”(武弁:低级武职。)⑦精明;机灵。《汉书·儒林传》:“其人精悍,处事分明。”⑧妖精;神怪。王嘉《拾遗记·前汉上》:“勿轻万乘之尊,惑此精魅之物。”⑨明亮。《史记·天官书》:“天精而见景星。”《汉书·李寻传》:“日月光精,时雨气应。”⑩精气;天地间的一种灵气。《庄子·在宥》:“吾欲取天地之精,以佐五谷,以养民人。”(11)精神;精力。《战国策·燕策三》:“今太子闻光壮盛之时,不知吾精已消亡矣。”《论衡·论死》:“火灭光消而烛在,人死精亡而形存。”(12)两性赖以繁殖后代的物质。《周易·系辞下》:“男女构精,万物化生。”(13)副词。表示程度,相当于“甚”、“极”。《吕氏春秋·至忠》:“夫恶闻忠言,乃自伐之精者也。”[精神]1.精气元神。《潜夫论·卜列》:“夫人之所以为人者,非以此八尺之身也,乃以其有精神也。”2. 实质;要旨。王安石《读史》:“糟粕所传非粹美,丹青难写是精神。”(写:描绘。)

    舂:

    ①把谷物的皮壳捣掉。《诗经·大雅·生民》:“或舂或揄(yóu),或簸或蹂。”(揄:舀取。)②通“冲”。冲击;撞击。《史记·鲁周公世家》:“富父终甥舂其喉,以戈杀之。”(富父终甥:人名。)③臼。《聊斋志异·汪士秀》:“刚勇有力,能举石舂。”

    粒:

    ①米粒;谷粒。《战国策·楚策四》:“俯啄白粒,仰栖茂树。”②泛指成颗的东西。③以谷米为食。《尚书·益稷》:“烝民乃粒,万邦作。”④进食;吃饭。《颜氏家训·涉务》:“三日不粒,父子不能相存。”⑤养活。付咸《喜雨赋》:“生我百谷,粒我烝民。”⑥量词。用于细小粒状之物。李绅《悯农》:“谁知盘中餐,粒粒皆辛苦。”

    如:

    ①顺从;依照。《左传·僖公十五年》:“唯所如之,无不如志。”李朝威《柳毅传》:“毅如其言,遂至其宫。”②往;到……去。《汉书·燕王传》:“田生如长安,不见(刘)泽。”③似;像;如同。《诗经·小雅·小旻》:“战战兢兢,如临深渊,如履薄冰。”④及;赶得上。《论语·公冶长》:“弗如也! 吾与女弗如也!”⑤奈。“如……何”,相当于“奈……何”,把……怎么样。《孟子·滕文公下》:“一薛居州,独如宋王何?”(薛居州:人名,宋臣。)《列子·汤问》:“其如土石何?”⑥介词。相当于“于”。引进比较对象。《吕氏春秋·爱士》:“人之困穷,甚如饥渴。”⑦连词。1. 相当于“如果”,表示假设。《诗经·秦风·黄鸟》:“如可赎兮,人百其身。”2. 相当于“和”。表示并列。《仪礼·乡饮酒礼》:“公如大夫入。”(大夫:官名。)3. 相当于“而”。表示转折。至于;却。《论语·先进》:“如其礼乐,以俟君子。”4.相当于“或者”。表示选择。《论语·先进》:“安见方六七十如五六十而非邦也者?”(安:怎。方六七十:指纵横六七十里。邦:诸侯封国。)⑧助词。形容词后缀,相当于“然”,表示“……的样子”。《论语·乡党》:“孔子于乡党,恂恂如也,似不能言者。”[不如]也作“弗如”。比不上。岑参《石犀》:“始知李太守,伯禹亦不如。”(伯禹:大禹。)

    玉:

    ①一种质细坚硬而有光泽的美石。《尚书·胤(yìn)征》:“火炎昆冈,玉石俱焚。”(胤:古国名。炎:焚烧。)《诗经·小雅·鹤鸣》:“它山之石,可以攻玉。”(攻:制作。)②玉器。《左传·庄公十年》:“牺牲玉帛,弗敢加也。”(牺牲:祭祀用的牛羊猪。加:增加。指虚报。)③精美珍贵的。葛洪《抱朴子·外篇·诘鲍》:“崇节俭之清风,肃玉食之明禁。”④洁白美好的。鲍照《舞鹤赋》:“叠霜毛而弄影,振玉羽而临霞。”(羽:羽翼。)⑤相助;培养。《诗经·大雅·民劳》:“王欲玉女,是用大谏。”(用:以。谏:规劝。)

    珰:

    ①屋椽头的玉质装饰。司马迁《史记·司马相如列传》:“华榱璧珰,辇道纚属。”②耳坠。古乐府《古诗为焦仲卿妻作》:“腰若流纨素,耳著明月珰。”③汉代武官的冠饰。《后汉书·朱穆传》:“假貂珰之饰,处常伯之任。”(假:借用。常伯:即侍中,官名。)④宦官的代称。冯桂芬《明征士刘孝惠先生像题词》:“珰竖肆毒,奸相树门户。”(肆:放肆。)


  • xi huo you jing chong ,li li ru yu dang 。

    “xi huo you jing chong ,li li ru yu dang 。”shi gou chu chu :《zheng le fu shi pian ·xiang ao tan 》;shi tang chao shi ren pi ri xiu de zuo pin 。

    qiu shen xiang zi shou ,san la zhen wu gang 。yu yu huang fa ao ,she zhi jian chen shuang 。
    yi shi shi ying ju ,jin ri fang man kuang 。ji bo fu ji zheng ,yong zuo san dong liang 。
    shan qian you shou dao ,zi sui xi ren xiang 。xi huo you jing chong ,li li ru yu dang 。
    chi zhi na yu guan ,si shi mo cang xiang 。ru he yi dan yu ,zhi zuo wu dou liang 。
    jiao li bu wei xing ,tan guan bu bi zang 。nong shi zuo si zhai ,nong bi gui guan cang 。
    zi dong ji yu chun ,xiang shi kuang ji chang 。wu wen tian cheng zi ,zha ren you zi wang 。
    xu jie feng xiang ao ,bu jiao lei zhan chang 。

    【zhu shi 】:

    xi :

    ①xiao 。1. yu “da ”xiang dui 。《lv shi chun qiu ·da yu 》:“de ji xi ,shi ji da ,bu zhi lei er 。”2.yu “cu ”xiang dui 。《mo zi ·jian ai zhong 》:“xi zhe chu ling wang hao xi yao 。”②xiang xi ;zai xi ;zhou mi 。du fu 《chun ri yi li bai 》:“he shi yi zun jiu ,chong yu xi lun wen 。”③nian ling xiao 。yuan wen 《甕you xian ping 》juan yi :“shi you niang xi xi er zhi yu 。”[xi ren ]xiao ren 。《zi zhi tong jian ·han ji yi ·gao di yuan nian 》:“er ting xi ren zhi shui ,yu zhu you gong zhi ren ,ci wang qin zhi xu er 。”

    huo :

    ①lie de (qin shou );lie huo 。《shi jing ·da ya ·sang rou 》:“ru bi fei chong ,shi yi yi (yì)huo 。”(yi :she lie 。)《chun qiu ·ai gong shi si nian 》:“xi shou huo lin 。”②lie de de qin shou 。《lv shi chun qiu ·gui dang 》:“gou liang ze shu (shuò)de qin yi 。tian lie zhi huo chang guo ren yi 。”(shu :lv ci 。)you fan zhi shou huo 。《shang shu ·shui ming xia 》:“xue yu gu xun ,nai you huo 。”③huo de ;de dao 。《mo zi ·tian zhi xia 》:“bu yu ji lao ,huo ji shi 。”you zao shou ;qiao zhi 。du mu 《yan jiang lu 》:“yan yi zhao wei zhang ,sui yuan zhao ,bi bu can zhao ,bu bi wei bei 。yi ju shi zhao bu gan kang yan ,er ju shi yan huo yi tian zi 。”④qin huo ;fu lu 。《san guo zhi ·wei shu ·wu di ji 》:“da po zhi ,huo ji xiao jiang cheng lian 。”⑤zhuo na ;dai bu 。liu jiu yuan 《yu zhang jian shu 》zhi er :“gou you dao ,yi bu rong bu huo ye 。”⑥tong “huo 2(穫)”。shou ge zhuang jia 。《xun zi ·fu guo 》:“ren shan zhi zhi ,ze mu shu pen ,yi sui er zai huo zhi 。”(zai :liang ci 。)ye zhi shou huo de gu wu zhi lei 。《yan tie lun ·ben yi 》:“nong ren na ji huo ”。⑦nv nu li ;nu li de qi zi 。si ma qian 《bao ren an shu 》:“ju fu cang huo bi qie ,you neng yin jue 。”

    you :

    ①fu ci 。1.biao shi chong fu huo ji xu 。《zuo chuan ·zhao gong er shi wu nian 》:“wen ,you ru chu 。”2. biao shi ji chong qing kuang tong shi cun zai 。《guo yu ·jin yu yi 》:“ji mo lao mou ,er you mo zhuang shi ,he yi shi jun ?”(zhuang shi :zhi fu li yi 。)3.biao shi yi sai shang geng jin yi ceng 。《meng zi ·gong sun chou shang 》:“fei tu mo yi ,er you hai zhi 。”4.biao shi qing wei zhuai she 。《liao zhai zhi yi ·nie xiao qian 》:“ning qie lian zhi ,yu liu su bie ta ,you ju mu chen 。”(qie :si xia 。)5. yong yu fou ding gou huo fan wen gou zhong jia jiang yu qi 。《zuo chuan ·cheng gong san nian 》:“chen shi bu cai ,you shei gan yuan ?”6. biao shi zheng shu zhi wai zai jia ling shu 。xin qi ji 《mei qin shi lun 》:“gai li er shi you san nian 。”。②tong “you ”。《han shu ·han xin chuan 》:“huai yin shao nian you wu xin yue 。”③tong “you ”。kuan shu 。《li ji ·wang zhi 》:“wang san you ,ran hou zhi xing 。”④tong “祐”。fu 。《bo ci tong zuan 》di san liu jiu pian :“fa qiong fang ,di shou wo you 。”(qiong fang :de ming 。shou :shou 。)

    jing :

    ①chun jing de hao mi 。《zhuang zi ·ren jian shi 》:“gu ce bo jing ,ke yi shi shi ren 。”(ce cè:xiao bo ji )。《lun yu ·xiang dang 》:“shi bu ya jing ,kuai (kuài)bu ya xi 。”(ya :xian 。kuai :xi qie de rou 、yu 。)②chun jing 。《hou han shu ·xian bei chuan 》:“jing jin liang tie ,jie wei zei you 。”③jing hua ;jing cui 。《lv shi chun qiu ·cha chuan 》:“fu le ,tian de zhi jing ye ,de shi zhi jie ye 。”ge hong 《bao pu zi ·wai pian ·jia dun 》:“shu liu xia zhi cheng ye ,ru (rú)ba dan zhi jing ying 。”(ru :chi 。)you jing rui 。《hou han shu ·diao ji chuan 》:“he bei zhi de ,jie jie bian sai ,ren xi bing zhan ,hao wei jing yong 。”④zhuan cheng ;zhuan yi 。《huai na zi ·xiu wu 》:“guan yu bu li ,xin yi bu jing 。”《guan zi ·xin shu xia 》:“xing bu zheng zhe de bu lai ,zhong bu jing zhe xin bu zhi 。”⑤xi zhi ;xi mi 。《hou han shu ·huan zhe chuan 》:“mo bu jing gong jian mi ,wei hou shi fa 。”(gong :gong qiao 。)⑥jing tong ;xian shou 。han yu 《jin xue jie 》:“ye jing yu qin huang yu xi ,hang cheng yu sai hui yu sui 。”《ming shi ·jiang de jing chuan 》:“fan wu bian (biàn)bi shi ,bi ji she jing xian ,fang zhun xi ti 。”(wu bian :di ji wu zhi 。)⑦jing ming ;ji ling 。《han shu ·ru lin chuan 》:“ji ren jing han ,chu shi fen ming 。”⑧yao jing ;shen guai 。wang jia 《she wei ji ·qian han shang 》:“wu qing mo cheng zhi zun ,huo ci jing mei zhi wu 。”⑨ming liang 。《shi ji ·tian guan shu 》:“tian jing er jian jing xing 。”《han shu ·li xun chuan 》:“ri yue guang jing ,shi yu qi ying 。”⑩jing qi ;tian de jian de yi chong ling qi 。《zhuang zi ·zai you 》:“wu yu qu tian de zhi jing ,yi zuo wu gu ,yi yang min ren 。”(11)jing shen ;jing li 。《zhan guo ce ·yan ce san 》:“jin tai zi wen guang zhuang cheng zhi shi ,bu zhi wu jing yi xiao wang yi 。”《lun heng ·lun si 》:“huo mie guang xiao er zhu zai ,ren si jing wang er xing cun 。”(12)liang xing lai yi fan shi hou dai de wu zhi 。《zhou yi ·ji ci xia 》:“nan nv gou jing ,mo wu hua sheng 。”(13)fu ci 。biao shi cheng du ,xiang dang yu “shen ”、“ji ”。《lv shi chun qiu ·zhi zhong 》:“fu e wen zhong yan ,nai zi fa zhi jing zhe ye 。”[jing shen ]1.jing qi yuan shen 。《qian fu lun ·bo lie 》:“fu ren zhi suo yi wei ren zhe ,fei yi ci ba che zhi shen ye ,nai yi ji you jing shen ye 。”2. shi zhi ;yao zhi 。wang an dan 《dou shi 》:“zao po suo chuan fei cui mei ,dan qing nan xie shi jing shen 。”(xie :miao hui 。)

    chong :

    ①ba gu wu de pi ke dao diao 。《shi jing ·da ya ·sheng min 》:“huo chong huo yu (yóu),huo bo huo rou 。”(yu :yao qu 。)②tong “chong ”。chong ji ;zhuang ji 。《shi ji ·lu zhou gong shi jia 》:“fu fu zhong sheng chong ji hou ,yi ge sha zhi 。”(fu fu zhong sheng :ren ming 。)③jiu 。《liao zhai zhi yi ·wang shi xiu 》:“gang yong you li ,neng ju dan chong 。”

    li :

    ①mi li ;gu li 。《zhan guo ce ·chu ce si 》:“fu zhuo bai li ,yang qi mao shu 。”②fan zhi cheng ke de dong xi 。③yi gu mi wei shi 。《shang shu ·yi ji 》:“zheng min nai li ,mo bang zuo 。”④jin shi ;chi fan 。《yan shi jia xun ·she wu 》:“san ri bu li ,fu zi bu neng xiang cun 。”⑤yang huo 。fu xian 《xi yu fu 》:“sheng wo bai gu ,li wo zheng min 。”⑥liang ci 。yong yu xi xiao li zhuang zhi wu 。li shen 《min nong 》:“shei zhi pan zhong can ,li li jie xin ku 。”

    ru :

    ①shun cong ;yi zhao 。《zuo chuan ·xi gong shi wu nian 》:“wei suo ru zhi ,mo bu ru zhi 。”li chao wei 《liu yi chuan 》:“yi ru ji yan ,sui zhi ji gong 。”②wang ;dao ……qu 。《han shu ·yan wang chuan 》:“tian sheng ru chang an ,bu jian (liu )ze 。”③shi ;xiang ;ru tong 。《shi jing ·xiao ya ·xiao min 》:“zhan zhan jing jing ,ru lin shen yuan ,ru lv bao bing 。”④ji ;gan de shang 。《lun yu ·gong ye chang 》:“fu ru ye ! wu yu nv fu ru ye !”⑤nai 。“ru ……he ”,xiang dang yu “nai ……he ”,ba ……zen me yang 。《meng zi ·teng wen gong xia 》:“yi xue ju zhou ,du ru song wang he ?”(xue ju zhou :ren ming ,song chen 。)《lie zi ·shang wen 》:“ji ru tu dan he ?”⑥jie ci 。xiang dang yu “yu ”。yin jin bi jiao dui xiang 。《lv shi chun qiu ·ai shi 》:“ren zhi kun qiong ,shen ru ji ke 。”⑦lian ci 。1. xiang dang yu “ru guo ”,biao shi jia she 。《shi jing ·qin feng ·huang diao 》:“ru ke shu xi ,ren bai ji shen 。”2. xiang dang yu “he ”。biao shi bing lie 。《yi li ·xiang yin jiu li 》:“gong ru da fu ru 。”(da fu :guan ming 。)3. xiang dang yu “er ”。biao shi zhuai she 。zhi yu ;que 。《lun yu ·xian jin 》:“ru ji li le ,yi qi jun zi 。”4.xiang dang yu “huo zhe ”。biao shi shua ze 。《lun yu ·xian jin 》:“an jian fang liu qi shi ru wu liu shi er fei bang ye zhe ?”(an :zen 。fang liu qi shi :zhi zong heng liu qi shi li 。bang :zhu hou feng guo 。)⑧zhu ci 。xing rong ci hou chuo ,xiang dang yu “ran ”,biao shi “……de yang zi ”。《lun yu ·xiang dang 》:“kong zi yu xiang dang ,xun xun ru ye ,shi bu neng yan zhe 。”[bu ru ]ye zuo “fu ru ”。bi bu shang 。cen can 《dan xi 》:“shi zhi li tai shou ,bai yu yi bu ru 。”(bai yu :da yu 。)

    yu :

    ①yi chong zhi xi jian ying er you guang ze de mei dan 。《shang shu ·yin (yìn)zheng 》:“huo yan kun gang ,yu dan ju fen 。”(yin :gu guo ming 。yan :fen shao 。)《shi jing ·xiao ya ·he ming 》:“ta shan zhi dan ,ke yi gong yu 。”(gong :zhi zuo 。)②yu qi 。《zuo chuan ·zhuang gong shi nian 》:“xi sheng yu bo ,fu gan jia ye 。”(xi sheng :ji si yong de niu yang zhu 。jia :zeng jia 。zhi xu bao 。)③jing mei zhen gui de 。ge hong 《bao piao zi ·wai pian ·jie bao 》:“chong jie jian zhi qing feng ,su yu shi zhi ming jin 。”④jie bai mei hao de 。bao zhao 《wu he fu 》:“die shuang mao er long ying ,zhen yu yu er lin xia 。”(yu :yu yi 。)⑤xiang zhu ;pei yang 。《shi jing ·da ya ·min lao 》:“wang yu yu nv ,shi yong da jian 。”(yong :yi 。jian :gui quan 。)

    dang :

    ①wu chuan tou de yu zhi zhuang shi 。si ma qian 《shi ji ·si ma xiang ru lie chuan 》:“hua cui bi dang ,nian dao li shu 。”②er zhui 。gu le fu 《gu shi wei jiao zhong qing qi zuo 》:“yao re liu wan su ,er zhe ming yue dang 。”③han dai wu guan de guan shi 。《hou han shu ·zhu mu chuan 》:“jia diao dang zhi shi ,chu chang bai zhi ren 。”(jia :jie yong 。chang bai :ji shi zhong ,guan ming 。)④huan guan de dai chen 。feng gui fen 《ming zheng shi liu xiao hui xian sheng xiang ti ci 》:“dang shu si du ,jian xiang shu men hu 。”(si :fang si 。)