• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 著書同陸賈,待詔比王褒。

    “著書同陸賈,待詔比王褒。”詩句出處:《述夢詩四十韻》;是唐朝詩人李德裕的作品。

    賦命誠非薄,良時幸已遭。君當堯舜日,官接鳳凰曹。
    目睇煙霄闊,心驚羽翼高。椅梧連鶴禁,壀堄接龍韜。
    我後憐詞客,吾僚並雋髦。著書同陸賈,待詔比王褒。
    重價連懸璧,英詞淬寶刀。泉流初落澗,露滴更濡毫。
    赤豹欣來獻,彤弓喜暫櫜。非煙含瑞氣,馴雉潔霜毛。
    靜室便幽獨,虛樓散鬱陶。花光晨艷艷,松韻晚騷騷。
    畫壁看飛鶴,仙圖見巨鰲。倚簷陰藥樹,落格蔓蒲桃。
    荷靜蓬池鱠,冰寒郢水醪。荔枝來自遠,盧橘賜仍叨。
    麝氣隨蘭澤,霜華入杏膏。恩光惟覺重,攜挈未為勞。
    夕閱梨園騎,宵聞禁仗獒。扇回交彩翟,雕起颺銀絳。
    轡待袁絲攬,書期蜀客操。盡規常謇謇,退食尚忉忉。
    龜顧垂金鈕,鸞飛曳錦袍。禦溝楊柳弱,天廄驌驦豪。
    屢換青春直,閑隨上苑遨。煙低行殿竹,風拆繞墻桃。
    聚散俄成昔,悲愁益自熬。每懷仙駕遠,更望茂陵號。
    地接三茅嶺,川迎伍子濤。花迷瓜步暗,石固蒜山牢。
    蘭野凝香管,梅洲動翠篙。泉魚驚彩妓,溪鳥避幹旄。
    感舊心猶絕,思歸首更搔。無聊燃蜜炬,誰復勸金舠。
    嵐氣朝生棟,城陰夜入濠。望煙歸海嶠,送雁渡江皋。
    宛馬嘶寒櫪,吳鉤在錦弢。未能追狡兔,空覺長黃蒿。
    水國逾千裡,風帆過萬艘。閱川終古恨,惟見暮滔滔。

    【註釋】:

    著:

    (一)①顯露;顯著。《商君書·錯法》:“如此,則臣忠、君明、治著而兵強矣。”(治著:政績昭著。)②稱道。《後漢書·李恂陳禪等傳論》:“任棠、薑岐,世著其清。”③寫文章;寫書。《史記·老子韓非列傳》:“不能道說,而善著書。”④登記;記載。《商君書·境內》:“生者著,死者削。”⑤土著。指定居不遷的人。《後漢書·李忠傳》:“墾田增多,三歲間,流民占著者五萬餘口。” (二)zhuó 今作“著”。①附著。賈誼《論積貯疏》:“今驅民而歸之農,皆著於本,使天下各食其力。”(本:指農業。)②穿;戴。蒲處厚《保生要錄·論衣服》:“寒欲漸著,熱欲漸脫。” (三)zhāo ①圍棋下子。蔣正子《山房隨筆》:“某有仆能棋,欲試數著不敢?”②計策;手段。 (四)zháo 遇到;受到。陸遊《 卜算子·詠梅》:“已是黃昏獨自愁,更著風和雨。” (五)zhe 助詞。①用在動詞後,表示動作或狀態的持續。白居易《邯鄲冬至夜思傢》:“想得傢中夜深坐,還應說著遠行人。”②用在句末,表示祈使或一般告語。《水滸全傳》第二十回:“老娘先打兩個耳刮著。”

    書:

    ①書寫;用文字記錄。《周易·系辭上》:“書不盡言,言不盡意。”《左傳·隱公七年》:“滕侯卒,不書名,未同盟也。”②書法。《新唐書·三宗諸子傳》:“(李)范好學,工書。”③書法的字體。《漢書·藝文志》:“六體者,古文、奇字、篆書、隸書、繆篆、蟲書。”④指文字。《南史·陳伯之傳》:“伯之不識書。”⑤書籍。《論語· 先進》:“何必讀書,然後為學?”⑥特指古代典籍《尚書》,為五經之一,內容主要是上古帝王的文誥。《孟子·盡心下》:“盡信《書》,則不如無《書》。”⑦書信。《左傳· 昭公六年》:“叔向使詒子產書。”⑧公文;文書。《漢書·刑法志》:“民知爭端矣,將棄禮而征於書。”(征:征引。書:指刑法。)古樂府《木蘭詩》:“軍書十二卷,卷卷有爺名。”⑨指帝王的詔書。《後漢書·禮儀志上》:“立春之日,下寬大之書曰……”⑩臣下的奏章。岑參《寄左省杜拾遺》:“聖朝無闕事,自覺諫書稀。”(闕:缺點。)

    同:

    ①會合;聚集。《詩經·小雅·吉日》:“獸之所同,麀(yōu)鹿麌(yǔ)麌。”(麀:母鹿。麌麌:獸群聚貌。)庾信《燕射歌辭·角調曲》:“涇渭同流,清濁異能。”②古代諸侯按時朝見天子之禮。《論語·先進》:“宗廟之事,如會同,端章甫,願為小相焉。”(如:或者。端:玄端;諸侯祭服。章甫:黑色冠名。相:主持贊禮者。)③相同;與“異”相對。《呂氏春秋·察今》:“古今一也,人與我同耳。”④共;共用;同一個。《詩經·秦風·無衣》:“豈曰無衣? 與子同袍。”文天祥《正氣歌》:“牛驥同一皂。”(皂:通“槽”。牛馬槽。)⑤統一;同一。《三國志 · 吳書 ·吳主傳》:“同船濟水。”《禮記·中庸》:“車同軌,書同文,行同倫。”(軌:車子兩輪間的距離。倫:倫常綱紀。)⑥偕同。古樂府《木蘭詩》:“同行十二年。”⑦參與。《武經總要》前集:“不知三軍之權,而同三軍之任,則疑。”(任:責任;職位。)⑧和諧;安定。《禮記·禮運》:“是故謀閉而不興,盜竊亂賊而不作,故外戶而不閉,是謂大同。”(謀閉:停止用計謀。外戶:從外面關的門。)⑨整齊。《詩經 ·小雅·車攻》:“我馬既同。”⑩古代土地面積單位,方百裡為同。《左傳·襄公二十五年》:“且昔天子之地一圻,列國一同。”(11)古代樂律中的陰律,又稱“呂”。《周禮·春官·典同》:“典同掌六律六同之和。”

    陸:

    ①[名]陸地。周敦頤《愛蓮說》:“水~草木之花,可愛者甚蕃。”②[名]道路。張衡《西京賦》:“復~重閣,轉石成雷。”③[名]高而平的大土山。《楚辭·九嘆·憂苦》:“巡~夷之曲衍兮,幽空虛以寂寞。”④[動]跳躍。《莊子·馬蹄》:“齕草飲水,翹足而~,此馬之真性也。”

    賈:

    (一)同“價”。價值;價格。《論語·子罕》:“求善賈而沽諸。” (二)gǔ ①做生意。《韓非子·五蠹》:“長袖善舞,多錢善賈。”②商人,設肆坐商的商人。《周禮·天官·大宰》:“商賈阜通貨賄。”(阜:盛。賄:貨物。)③買。《左傳·昭公二十九年》:“平子每歲賈馬。”④求取。《國語·晉語八》:“謀於眾,不以賈好。”⑤招引;招惹。《左傳·桓公十年》:“吾焉用此,其以賈害也。”⑥出售商品。《詩經·邶風·谷風》:“賈用不售。”(售:賣出。)(三)jiǎ 姓。

    待:

    ①等;等候。《左傳·隱公元年》:“多行不義必自斃,子姑待之。”②對待。《三國志· 吳書·吳主傳》:“吾待蜀不薄。”③依賴;倚仗。《商君書·農戰》:“故不待賞賜而民親上,不待爵祿而民從事,不待刑罰而民致死。”(上:君主。致死:效命。)④防禦;防備。《韓非子·外儲說左上》:“今城郭不完,兵甲不備,不可以待不虞。”⑤須;需要。《史記·天官書》:“傳其人,不待告。”[待年]1.等待年長。陳壽《三國志·魏書·武帝紀》:“天子聘公三女為貴人,少者待年於國。”2.指女子待嫁。顏延年《宋文皇帝元皇後哀策文》:“爰自待年,金聲夙振。”

    詔:

    告訴;告知。《尚書·微子》:“多瘠罔詔。”(瘠:疾苦。罔:無處。)②告誡;教誨。《呂氏春秋·審分》:“問而不詔,知而不為。”③皇帝下達命令。《史記·文帝本紀》:“於是詔丞相罷官。”④皇帝的命令或文告。《史記·秦始皇本紀》:“遵奉遺詔,永承重戒。”⑤征召。《後漢書·馮衍傳》:“詔伊尹於亳(bó)郊兮。”⑥古代西南少數民族首領的稱號。

    比:

    ①親密;親近。《左傳·昭公元年》:“吾兄弟比以安。”②靠近;並列。劉勰《文心雕龍·情采》:“五音比而成韶夏。”③勾結。《論語· 為政》:“君子周而不比,小人比而不周。”(周:結合。)④比較;較量。屈原《九章·涉江》:“與天地兮比壽,與日月兮齊光。”⑤比擬;能夠相比。《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“每自比於管仲、樂毅。”⑥比方;比喻。白居易《與元九書》:“諷君子小人則引香草惡鳥為比。”《三國演義》第二十一回:“龍之為物,可比世之英雄。”⑦比照;仿照。⑧副詞。1.頻頻;接連地。《史記·呂太後本紀》:“擅廢帝更立,又比殺三趙王。”(擅:擅自。)2.近來。《後漢書·宦者傳· 呂強》:“比谷雖賤,而戶有饑色。”⑨介詞。及;等到。《三國志·蜀書·先主傳》:“比到當陽,眾十餘萬。”(當陽:地名。)

    王:

    (一)①夏商周時代最高統治者的稱號。秦始皇以後改稱皇帝。《尚書·盤庚上》:“王命眾,悉至於庭。”(悉:都;全。)②春秋戰國時期的諸侯。《孟子·梁惠王上》:“王好戰,請以戰喻。”③漢以後的最高封爵。《漢書·諸侯王表》:“武帝施主父之冊,下推恩之令,使諸侯王得分戶邑以封子弟,不行黜涉而藩國自析。”(主父:人名。冊:同“策”。析:削弱。)④諸侯或外族來朝見天子。《尚書·大禹謨》:“四夷來王。”⑤首領;同類中最特出或最大者。杜甫《前出塞》:“射人先射馬,擒賊先擒王。”⑥古代對祖父母輩的尊稱。《爾雅·釋親》:“父之考為王父,父之妣(bǐ)為王母。” (二)wàng ①統治同傢。《史記·項羽本紀》:“沛公欲王關中。”《商君書·更法》:“三代不同禮而王。”②成就王業。《孟子·梁惠王上》:“七十者衣(yì)帛(bó)食肉,黎民不饑不寒,然而不王者,未之有也。”

    褒:

    ①衣襟寬大。李白《嘲魯儒》詩:“秦傢丞相府,不重褒衣人。”②廣大。《淮南子·主術》:“一人被之而不褒,萬人蒙之而不褊(biǎn)。”(被:同“披”。褊:狹小。)③贊揚。與“貶”相對。《漢書·王成傳》:“宣帝最先褒之。”④古國名。


  • 著书同陆贾,待诏比王褒。

    “著书同陆贾,待诏比王褒。”诗句出处:《述梦诗四十韵》;是唐朝诗人李德裕的作品。

    赋命诚非薄,良时幸已遭。君当尧舜日,官接凤凰曹。
    目睇烟霄阔,心惊羽翼高。椅梧连鹤禁,壀堄接龙韬。
    我后怜词客,吾僚并隽髦。著书同陆贾,待诏比王褒。
    重价连悬璧,英词淬宝刀。泉流初落涧,露滴更濡毫。
    赤豹欣来献,彤弓喜暂櫜。非烟含瑞气,驯雉洁霜毛。
    静室便幽独,虚楼散郁陶。花光晨艳艳,松韵晚骚骚。
    画壁看飞鹤,仙图见巨鳌。倚檐阴药树,落格蔓蒲桃。
    荷静蓬池鲙,冰寒郢水醪。荔枝来自远,卢橘赐仍叨。
    麝气随兰泽,霜华入杏膏。恩光惟觉重,携挈未为劳。
    夕阅梨园骑,宵闻禁仗獒。扇回交彩翟,雕起飏银绦。
    辔待袁丝揽,书期蜀客操。尽规常謇謇,退食尚忉忉。
    龟顾垂金钮,鸾飞曳锦袍。御沟杨柳弱,天厩骕骦豪。
    屡换青春直,闲随上苑遨。烟低行殿竹,风拆绕墙桃。
    聚散俄成昔,悲愁益自熬。每怀仙驾远,更望茂陵号。
    地接三茅岭,川迎伍子涛。花迷瓜步暗,石固蒜山牢。
    兰野凝香管,梅洲动翠篙。泉鱼惊彩妓,溪鸟避干旄。
    感旧心犹绝,思归首更搔。无聊燃蜜炬,谁复劝金舠。
    岚气朝生栋,城阴夜入濠。望烟归海峤,送雁渡江皋。
    宛马嘶寒枥,吴钩在锦弢。未能追狡兔,空觉长黄蒿。
    水国逾千里,风帆过万艘。阅川终古恨,惟见暮滔滔。

    【注释】:

    著:

    (一)①显露;显著。《商君书·错法》:“如此,则臣忠、君明、治著而兵强矣。”(治著:政绩昭著。)②称道。《后汉书·李恂陈禅等传论》:“任棠、姜岐,世著其清。”③写文章;写书。《史记·老子韩非列传》:“不能道说,而善著书。”④登记;记载。《商君书·境内》:“生者著,死者削。”⑤土著。指定居不迁的人。《后汉书·李忠传》:“垦田增多,三岁间,流民占著者五万余口。” (二)zhuó 今作“着”。①附着。贾谊《论积贮疏》:“今驱民而归之农,皆著于本,使天下各食其力。”(本:指农业。)②穿;戴。蒲处厚《保生要录·论衣服》:“寒欲渐著,热欲渐脱。” (三)zhāo ①围棋下子。蒋正子《山房随笔》:“某有仆能棋,欲试数著不敢?”②计策;手段。 (四)zháo 遇到;受到。陆游《 卜算子·咏梅》:“已是黄昏独自愁,更著风和雨。” (五)zhe 助词。①用在动词后,表示动作或状态的持续。白居易《邯郸冬至夜思家》:“想得家中夜深坐,还应说著远行人。”②用在句末,表示祈使或一般告语。《水浒全传》第二十回:“老娘先打两个耳刮著。”

    书:

    ①书写;用文字记录。《周易·系辞上》:“书不尽言,言不尽意。”《左传·隐公七年》:“滕侯卒,不书名,未同盟也。”②书法。《新唐书·三宗诸子传》:“(李)范好学,工书。”③书法的字体。《汉书·艺文志》:“六体者,古文、奇字、篆书、隶书、缪篆、虫书。”④指文字。《南史·陈伯之传》:“伯之不识书。”⑤书籍。《论语· 先进》:“何必读书,然后为学?”⑥特指古代典籍《尚书》,为五经之一,内容主要是上古帝王的文诰。《孟子·尽心下》:“尽信《书》,则不如无《书》。”⑦书信。《左传· 昭公六年》:“叔向使诒子产书。”⑧公文;文书。《汉书·刑法志》:“民知争端矣,将弃礼而征于书。”(征:征引。书:指刑法。)古乐府《木兰诗》:“军书十二卷,卷卷有爷名。”⑨指帝王的诏书。《后汉书·礼仪志上》:“立春之日,下宽大之书曰……”⑩臣下的奏章。岑参《寄左省杜拾遗》:“圣朝无阙事,自觉谏书稀。”(阙:缺点。)

    同:

    ①会合;聚集。《诗经·小雅·吉日》:“兽之所同,麀(yōu)鹿麌(yǔ)麌。”(麀:母鹿。麌麌:兽群聚貌。)庾信《燕射歌辞·角调曲》:“泾渭同流,清浊异能。”②古代诸侯按时朝见天子之礼。《论语·先进》:“宗庙之事,如会同,端章甫,愿为小相焉。”(如:或者。端:玄端;诸侯祭服。章甫:黑色冠名。相:主持赞礼者。)③相同;与“异”相对。《吕氏春秋·察今》:“古今一也,人与我同耳。”④共;共用;同一个。《诗经·秦风·无衣》:“岂曰无衣? 与子同袍。”文天祥《正气歌》:“牛骥同一皂。”(皂:通“槽”。牛马槽。)⑤统一;同一。《三国志 · 吴书 ·吴主传》:“同船济水。”《礼记·中庸》:“车同轨,书同文,行同伦。”(轨:车子两轮间的距离。伦:伦常纲纪。)⑥偕同。古乐府《木兰诗》:“同行十二年。”⑦参与。《武经总要》前集:“不知三军之权,而同三军之任,则疑。”(任:责任;职位。)⑧和谐;安定。《礼记·礼运》:“是故谋闭而不兴,盗窃乱贼而不作,故外户而不闭,是谓大同。”(谋闭:停止用计谋。外户:从外面关的门。)⑨整齐。《诗经 ·小雅·车攻》:“我马既同。”⑩古代土地面积单位,方百里为同。《左传·襄公二十五年》:“且昔天子之地一圻,列国一同。”(11)古代乐律中的阴律,又称“吕”。《周礼·春官·典同》:“典同掌六律六同之和。”

    陆:

    ①[名]陆地。周敦颐《爱莲说》:“水~草木之花,可爱者甚蕃。”②[名]道路。张衡《西京赋》:“复~重阁,转石成雷。”③[名]高而平的大土山。《楚辞·九叹·忧苦》:“巡~夷之曲衍兮,幽空虚以寂寞。”④[动]跳跃。《庄子·马蹄》:“龁草饮水,翘足而~,此马之真性也。”

    贾:

    (一)同“价”。价值;价格。《论语·子罕》:“求善贾而沽诸。” (二)gǔ ①做生意。《韩非子·五蠹》:“长袖善舞,多钱善贾。”②商人,设肆坐商的商人。《周礼·天官·大宰》:“商贾阜通货贿。”(阜:盛。贿:货物。)③买。《左传·昭公二十九年》:“平子每岁贾马。”④求取。《国语·晋语八》:“谋于众,不以贾好。”⑤招引;招惹。《左传·桓公十年》:“吾焉用此,其以贾害也。”⑥出售商品。《诗经·邶风·谷风》:“贾用不售。”(售:卖出。)(三)jiǎ 姓。

    待:

    ①等;等候。《左传·隐公元年》:“多行不义必自毙,子姑待之。”②对待。《三国志· 吴书·吴主传》:“吾待蜀不薄。”③依赖;倚仗。《商君书·农战》:“故不待赏赐而民亲上,不待爵禄而民从事,不待刑罚而民致死。”(上:君主。致死:效命。)④防御;防备。《韩非子·外储说左上》:“今城郭不完,兵甲不备,不可以待不虞。”⑤须;需要。《史记·天官书》:“传其人,不待告。”[待年]1.等待年长。陈寿《三国志·魏书·武帝纪》:“天子聘公三女为贵人,少者待年于国。”2.指女子待嫁。颜延年《宋文皇帝元皇后哀策文》:“爰自待年,金声夙振。”

    诏:

    告诉;告知。《尚书·微子》:“多瘠罔诏。”(瘠:疾苦。罔:无处。)②告诫;教诲。《吕氏春秋·审分》:“问而不诏,知而不为。”③皇帝下达命令。《史记·文帝本纪》:“于是诏丞相罢官。”④皇帝的命令或文告。《史记·秦始皇本纪》:“遵奉遗诏,永承重戒。”⑤征召。《后汉书·冯衍传》:“诏伊尹于亳(bó)郊兮。”⑥古代西南少数民族首领的称号。

    比:

    ①亲密;亲近。《左传·昭公元年》:“吾兄弟比以安。”②靠近;并列。刘勰《文心雕龙·情采》:“五音比而成韶夏。”③勾结。《论语· 为政》:“君子周而不比,小人比而不周。”(周:结合。)④比较;较量。屈原《九章·涉江》:“与天地兮比寿,与日月兮齐光。”⑤比拟;能够相比。《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“每自比于管仲、乐毅。”⑥比方;比喻。白居易《与元九书》:“讽君子小人则引香草恶鸟为比。”《三国演义》第二十一回:“龙之为物,可比世之英雄。”⑦比照;仿照。⑧副词。1.频频;接连地。《史记·吕太后本纪》:“擅废帝更立,又比杀三赵王。”(擅:擅自。)2.近来。《后汉书·宦者传· 吕强》:“比谷虽贱,而户有饥色。”⑨介词。及;等到。《三国志·蜀书·先主传》:“比到当阳,众十余万。”(当阳:地名。)

    王:

    (一)①夏商周时代最高统治者的称号。秦始皇以后改称皇帝。《尚书·盘庚上》:“王命众,悉至于庭。”(悉:都;全。)②春秋战国时期的诸侯。《孟子·梁惠王上》:“王好战,请以战喻。”③汉以后的最高封爵。《汉书·诸侯王表》:“武帝施主父之册,下推恩之令,使诸侯王得分户邑以封子弟,不行黜涉而藩国自析。”(主父:人名。册:同“策”。析:削弱。)④诸侯或外族来朝见天子。《尚书·大禹谟》:“四夷来王。”⑤首领;同类中最特出或最大者。杜甫《前出塞》:“射人先射马,擒贼先擒王。”⑥古代对祖父母辈的尊称。《尔雅·释亲》:“父之考为王父,父之妣(bǐ)为王母。” (二)wàng ①统治同家。《史记·项羽本纪》:“沛公欲王关中。”《商君书·更法》:“三代不同礼而王。”②成就王业。《孟子·梁惠王上》:“七十者衣(yì)帛(bó)食肉,黎民不饥不寒,然而不王者,未之有也。”

    褒:

    ①衣襟宽大。李白《嘲鲁儒》诗:“秦家丞相府,不重褒衣人。”②广大。《淮南子·主术》:“一人被之而不褒,万人蒙之而不褊(biǎn)。”(被:同“披”。褊:狭小。)③赞扬。与“贬”相对。《汉书·王成传》:“宣帝最先褒之。”④古国名。


  • zhe shu tong liu gu ,dai zhao bi wang bao 。

    “zhe shu tong liu gu ,dai zhao bi wang bao 。”shi gou chu chu :《shu meng shi si shi yun 》;shi tang chao shi ren li de yu de zuo pin 。

    fu ming cheng fei bao ,liang shi xing yi zao 。jun dang yao shun ri ,guan jie feng huang cao 。
    mu di yan xiao kuo ,xin jing yu yi gao 。yi wu lian he jin ,bi ni jie long tao 。
    wo hou lian ci ke ,wu liao bing juan mao 。zhe shu tong liu gu ,dai zhao bi wang bao 。
    chong jia lian xuan bi ,ying ci cui bao dao 。quan liu chu la jian ,lou di geng ru hao 。
    chi bao xin lai suo ,tong gong xi zan gao 。fei yan han rui qi ,xun zhi jie shuang mao 。
    jing shi bian you du ,xu lou san yu tao 。hua guang chen yan yan ,song yun wan sao sao 。
    hua bi kan fei he ,xian tu jian ju ao 。yi yan yin yao shu ,la ge man pu tao 。
    he jing peng chi kuai ,bing han ying shui lao 。li zhi lai zi yuan ,lu ju ci reng dao 。
    she qi sui lan ze ,shuang hua ru xing gao 。en guang wei jiao chong ,xie qie wei wei lao 。
    xi yue li yuan ji ,xiao wen jin zhang ao 。shan hui jiao cai di ,diao qi yang yin tao 。
    pei dai yuan si lan ,shu ji shu ke cao 。jin gui chang jian jian ,tui shi shang dao dao 。
    gui gu chui jin niu ,luan fei ye jin pao 。yu gou yang liu ruo ,tian jiu su shuang hao 。
    lv huan qing chun zhi ,xian sui shang yuan ao 。yan di hang dian zhu ,feng ca rao qiang tao 。
    ju san e cheng xi ,bei chou yi zi ao 。mei huai xian jia yuan ,geng wang mao ling hao 。
    de jie san mao ling ,chuan ying wu zi tao 。hua mi gua bu an ,dan gu suan shan lao 。
    lan ye ning xiang guan ,mei zhou dong cui gao 。quan yu jing cai ji ,xi diao bi gan mao 。
    gan jiu xin you jue ,sai gui shou geng sao 。mo liao ran mi ju ,shei fu quan jin dao 。
    lan qi chao sheng dong ,cheng yin ye ru hao 。wang yan gui hai jiao ,song yan du jiang gao 。
    wan ma si han li ,wu gou zai jin tao 。wei neng zhui jiao tu ,kong jiao chang huang hao 。
    shui guo yu qian li ,feng fan guo mo sou 。yue chuan zhong gu hen ,wei jian mu tao tao 。

    【zhu shi 】:

    zhe :

    (yi )①xian lou ;xian zhe 。《shang jun shu ·cuo fa 》:“ru ci ,ze chen zhong 、jun ming 、zhi zhe er bing jiang yi 。”(zhi zhe :zheng ji zhao zhe 。)②chen dao 。《hou han shu ·li xun chen chan deng chuan lun 》:“ren tang 、jiang qi ,shi zhe ji qing 。”③xie wen zhang ;xie shu 。《shi ji ·lao zi han fei lie chuan 》:“bu neng dao shui ,er shan zhe shu 。”④deng ji ;ji zai 。《shang jun shu ·jing nei 》:“sheng zhe zhe ,si zhe xiao 。”⑤tu zhe 。zhi ding ju bu qian de ren 。《hou han shu ·li zhong chuan 》:“ken tian zeng duo ,san sui jian ,liu min zhan zhe zhe wu mo yu kou 。” (er )zhuó jin zuo “zhao ”。①fu zhao 。gu yi 《lun ji zhu shu 》:“jin qu min er gui zhi nong ,jie zhe yu ben ,shi tian xia ge shi ji li 。”(ben :zhi nong ye 。)②chuan ;dai 。pu chu hou 《bao sheng yao lu ·lun yi fu 》:“han yu jian zhe ,re yu jian tuo 。” (san )zhāo ①wei qi xia zi 。jiang zheng zi 《shan fang sui bi 》:“mou you pu neng qi ,yu shi shu zhe bu gan ?”②ji ce ;shou duan 。 (si )zháo yu dao ;shou dao 。liu you 《 bo suan zi ·yong mei 》:“yi shi huang hun du zi chou ,geng zhe feng he yu 。” (wu )zhe zhu ci 。①yong zai dong ci hou ,biao shi dong zuo huo zhuang tai de chi xu 。bai ju yi 《han dan dong zhi ye sai jia 》:“xiang de jia zhong ye shen zuo ,hai ying shui zhe yuan hang ren 。”②yong zai gou mo ,biao shi qi shi huo yi ban gao yu 。《shui hu quan chuan 》di er shi hui :“lao niang xian da liang ge er gua zhe 。”

    shu :

    ①shu xie ;yong wen zi ji lu 。《zhou yi ·ji ci shang 》:“shu bu jin yan ,yan bu jin yi 。”《zuo chuan ·yin gong qi nian 》:“teng hou cu ,bu shu ming ,wei tong meng ye 。”②shu fa 。《xin tang shu ·san zong zhu zi chuan 》:“(li )fan hao xue ,gong shu 。”③shu fa de zi ti 。《han shu ·yi wen zhi 》:“liu ti zhe ,gu wen 、ji zi 、zhuan shu 、li shu 、miao zhuan 、chong shu 。”④zhi wen zi 。《na shi ·chen bai zhi chuan 》:“bai zhi bu shi shu 。”⑤shu ji 。《lun yu · xian jin 》:“he bi dou shu ,ran hou wei xue ?”⑥te zhi gu dai dian ji 《shang shu 》,wei wu jing zhi yi ,nei rong zhu yao shi shang gu di wang de wen gao 。《meng zi ·jin xin xia 》:“jin xin 《shu 》,ze bu ru mo 《shu 》。”⑦shu xin 。《zuo chuan · zhao gong liu nian 》:“shu xiang shi dai zi chan shu 。”⑧gong wen ;wen shu 。《han shu ·xing fa zhi 》:“min zhi zheng duan yi ,jiang qi li er zheng yu shu 。”(zheng :zheng yin 。shu :zhi xing fa 。)gu le fu 《mu lan shi 》:“jun shu shi er juan ,juan juan you ye ming 。”⑨zhi di wang de zhao shu 。《hou han shu ·li yi zhi shang 》:“li chun zhi ri ,xia kuan da zhi shu yue ……”⑩chen xia de zou zhang 。cen can 《ji zuo sheng du she wei 》:“sheng chao mo que shi ,zi jiao jian shu xi 。”(que :que dian 。)

    tong :

    ①hui ge ;ju ji 。《shi jing ·xiao ya ·ji ri 》:“shou zhi suo tong ,you (yōu)lu yu (yǔ)yu 。”(you :mu lu 。yu yu :shou qun ju mao 。)yu xin 《yan she ge ci ·jiao diao qu 》:“jing wei tong liu ,qing zhuo yi neng 。”②gu dai zhu hou an shi chao jian tian zi zhi li 。《lun yu ·xian jin 》:“zong miao zhi shi ,ru hui tong ,duan zhang fu ,yuan wei xiao xiang yan 。”(ru :huo zhe 。duan :xuan duan ;zhu hou ji fu 。zhang fu :hei se guan ming 。xiang :zhu chi zan li zhe 。)③xiang tong ;yu “yi ”xiang dui 。《lv shi chun qiu ·cha jin 》:“gu jin yi ye ,ren yu wo tong er 。”④gong ;gong yong ;tong yi ge 。《shi jing ·qin feng ·mo yi 》:“qi yue mo yi ? yu zi tong pao 。”wen tian xiang 《zheng qi ge 》:“niu ji tong yi zao 。”(zao :tong “cao ”。niu ma cao 。)⑤tong yi ;tong yi 。《san guo zhi · wu shu ·wu zhu chuan 》:“tong chuan ji shui 。”《li ji ·zhong yong 》:“che tong gui ,shu tong wen ,hang tong lun 。”(gui :che zi liang lun jian de ju li 。lun :lun chang gang ji 。)⑥xie tong 。gu le fu 《mu lan shi 》:“tong hang shi er nian 。”⑦can yu 。《wu jing zong yao 》qian ji :“bu zhi san jun zhi quan ,er tong san jun zhi ren ,ze yi 。”(ren :ze ren ;zhi wei 。)⑧he xie ;an ding 。《li ji ·li yun 》:“shi gu mou bi er bu xing ,dao qie luan zei er bu zuo ,gu wai hu er bu bi ,shi wei da tong 。”(mou bi :ting zhi yong ji mou 。wai hu :cong wai mian guan de men 。)⑨zheng ji 。《shi jing ·xiao ya ·che gong 》:“wo ma ji tong 。”⑩gu dai tu de mian ji chan wei ,fang bai li wei tong 。《zuo chuan ·xiang gong er shi wu nian 》:“ju xi tian zi zhi de yi qi ,lie guo yi tong 。”(11)gu dai le lv zhong de yin lv ,you chen “lv ”。《zhou li ·chun guan ·dian tong 》:“dian tong zhang liu lv liu tong zhi he 。”

    liu :

    ①[ming ]liu de 。zhou dui yi 《ai lian shui 》:“shui ~cao mu zhi hua ,ke ai zhe shen fan 。”②[ming ]dao lu 。zhang heng 《xi jing fu 》:“fu ~chong ge ,zhuai dan cheng lei 。”③[ming ]gao er ping de da tu shan 。《chu ci ·jiu tan ·you ku 》:“xun ~yi zhi qu yan xi ,you kong xu yi ji mo 。”④[dong ]tiao yue 。《zhuang zi ·ma ti 》:“he cao yin shui ,qiao zu er ~,ci ma zhi zhen xing ye 。”

    gu :

    (yi )tong “jia ”。jia zhi ;jia ge 。《lun yu ·zi han 》:“qiu shan gu er gu zhu 。” (er )gǔ ①zuo sheng yi 。《han fei zi ·wu du 》:“chang xiu shan wu ,duo qian shan gu 。”②shang ren ,she si zuo shang de shang ren 。《zhou li ·tian guan ·da zai 》:“shang gu fu tong huo hui 。”(fu :cheng 。hui :huo wu 。)③mai 。《zuo chuan ·zhao gong er shi jiu nian 》:“ping zi mei sui gu ma 。”④qiu qu 。《guo yu ·jin yu ba 》:“mou yu zhong ,bu yi gu hao 。”⑤qiao yin ;qiao re 。《zuo chuan ·huan gong shi nian 》:“wu yan yong ci ,ji yi gu hai ye 。”⑥chu shou shang pin 。《shi jing ·bei feng ·gu feng 》:“gu yong bu shou 。”(shou :mai chu 。)(san )jiǎ xing 。

    dai :

    ①deng ;deng hou 。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“duo hang bu yi bi zi bi ,zi gu dai zhi 。”②dui dai 。《san guo zhi · wu shu ·wu zhu chuan 》:“wu dai shu bu bao 。”③yi lai ;yi zhang 。《shang jun shu ·nong zhan 》:“gu bu dai shang ci er min qin shang ,bu dai jue lu er min cong shi ,bu dai xing fa er min zhi si 。”(shang :jun zhu 。zhi si :xiao ming 。)④fang yu ;fang bei 。《han fei zi ·wai chu shui zuo shang 》:“jin cheng guo bu wan ,bing jia bu bei ,bu ke yi dai bu yu 。”⑤xu ;xu yao 。《shi ji ·tian guan shu 》:“chuan ji ren ,bu dai gao 。”[dai nian ]1.deng dai nian chang 。chen shou 《san guo zhi ·wei shu ·wu di ji 》:“tian zi pin gong san nv wei gui ren ,shao zhe dai nian yu guo 。”2.zhi nv zi dai jia 。yan yan nian 《song wen huang di yuan huang hou ai ce wen 》:“yuan zi dai nian ,jin sheng su zhen 。”

    zhao :

    gao su ;gao zhi 。《shang shu ·wei zi 》:“duo ji wang zhao 。”(ji :ji ku 。wang :mo chu 。)②gao jie ;jiao hui 。《lv shi chun qiu ·shen fen 》:“wen er bu zhao ,zhi er bu wei 。”③huang di xia da ming ling 。《shi ji ·wen di ben ji 》:“yu shi zhao cheng xiang ba guan 。”④huang di de ming ling huo wen gao 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“zun feng wei zhao ,yong cheng chong jie 。”⑤zheng shao 。《hou han shu ·feng yan chuan 》:“zhao yi yin yu bo (bó)jiao xi 。”⑥gu dai xi na shao shu min zu shou ling de chen hao 。

    bi :

    ①qin mi ;qin jin 。《zuo chuan ·zhao gong yuan nian 》:“wu xiong di bi yi an 。”②kao jin ;bing lie 。liu xie 《wen xin diao long ·qing cai 》:“wu yin bi er cheng shao xia 。”③gou jie 。《lun yu · wei zheng 》:“jun zi zhou er bu bi ,xiao ren bi er bu zhou 。”(zhou :jie ge 。)④bi jiao ;jiao liang 。qu yuan 《jiu zhang ·she jiang 》:“yu tian de xi bi shou ,yu ri yue xi ji guang 。”⑤bi ni ;neng gou xiang bi 。《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“mei zi bi yu guan zhong 、le yi 。”⑥bi fang ;bi yu 。bai ju yi 《yu yuan jiu shu 》:“feng jun zi xiao ren ze yin xiang cao e diao wei bi 。”《san guo yan yi 》di er shi yi hui :“long zhi wei wu ,ke bi shi zhi ying xiong 。”⑦bi zhao ;fang zhao 。⑧fu ci 。1.pin pin ;jie lian de 。《shi ji ·lv tai hou ben ji 》:“shan fei di geng li ,you bi sha san zhao wang 。”(shan :shan zi 。)2.jin lai 。《hou han shu ·huan zhe chuan · lv jiang 》:“bi gu sui jian ,er hu you ji se 。”⑨jie ci 。ji ;deng dao 。《san guo zhi ·shu shu ·xian zhu chuan 》:“bi dao dang yang ,zhong shi yu mo 。”(dang yang :de ming 。)

    wang :

    (yi )①xia shang zhou shi dai zui gao tong zhi zhe de chen hao 。qin shi huang yi hou gai chen huang di 。《shang shu ·pan geng shang 》:“wang ming zhong ,xi zhi yu ting 。”(xi :dou ;quan 。)②chun qiu zhan guo shi ji de zhu hou 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“wang hao zhan ,qing yi zhan yu 。”③han yi hou de zui gao feng jue 。《han shu ·zhu hou wang biao 》:“wu di shi zhu fu zhi ce ,xia tui en zhi ling ,shi zhu hou wang de fen hu yi yi feng zi di ,bu hang chu she er fan guo zi xi 。”(zhu fu :ren ming 。ce :tong “ce ”。xi :xiao ruo 。)④zhu hou huo wai zu lai chao jian tian zi 。《shang shu ·da yu mo 》:“si yi lai wang 。”⑤shou ling ;tong lei zhong zui te chu huo zui da zhe 。du fu 《qian chu sai 》:“she ren xian she ma ,qin zei xian qin wang 。”⑥gu dai dui zu fu mu bei de zun chen 。《er ya ·shi qin 》:“fu zhi kao wei wang fu ,fu zhi bi (bǐ)wei wang mu 。” (er )wàng ①tong zhi tong jia 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“pei gong yu wang guan zhong 。”《shang jun shu ·geng fa 》:“san dai bu tong li er wang 。”②cheng jiu wang ye 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“qi shi zhe yi (yì)bo (bó)shi rou ,li min bu ji bu han ,ran er bu wang zhe ,wei zhi you ye 。”

    bao :

    ①yi jin kuan da 。li bai 《chao lu ru 》shi :“qin jia cheng xiang fu ,bu chong bao yi ren 。”②an da 。《huai na zi ·zhu shu 》:“yi ren bei zhi er bu bao ,mo ren meng zhi er bu bian (biǎn)。”(bei :tong “pi ”。bian :xia xiao 。)③zan yang 。yu “bian ”xiang dui 。《han shu ·wang cheng chuan 》:“xuan di zui xian bao zhi 。”④gu guo ming 。