- 繁体
- 简体
- 拼音
-
捫壁窺丹井,梯苔瞰乳穴。
“捫壁窺丹井,梯苔瞰乳穴。”詩句出處:《答宋十一崖口五渡見贈》;是唐朝詩人李適適的作品。
登嶺亦溯溪,孤舟事沿越。崿嶂傳彩翠,崖磴互欹缺。
石林上攢叢,金澗下明滅。捫壁窺丹井,梯苔瞰乳穴。
忽枉巖中贈,對玩未嘗輟。殷勤獨往事,委曲煉藥說。
邀餘名山期,從爾泛海澨。歲晏秉宿心,斯言非徒設。
【註釋】:
捫:
①按;握。《詩經·大雅·抑》:“莫捫朕(zhèn)舌,言不可逝矣。”(朕:我。自稱。秦始皇以前第一人稱代詞。逝:及。)②撫摸。屈原《九章·悲回風》:“遂倏忽而捫天。”壁:
①墻;墻壁。《漢書·司馬相如傳》:“相如與馳歸成都,傢徒四壁立。”②營壘。《漢書·高帝紀上》:“帝晨馳入韓信、張耳壁,奪之軍。”③構築營壘;駐守。《史記·項羽本紀》:“項王軍壁垓(gāi)下,兵少食盡,漢軍及諸侯兵圍之數重。夜聞漢軍四面皆楚歌。”(垓下:地名。)④陡峭的山崖。《隋書·豆盧勣(jī)傳》:“其山絕壁千尋,由來乏水,諸羌苦之。”(尋:古代長度單位,八尺為尋。)⑤邊;面。王實甫《西廂記》第四本第三折:“一個這壁,一個那壁,一遞一聲長籲氣。”(遞:輪流;順次。)⑥星宿名。二十八宿(xiù)之一。窺:
(一)①從小孔或門縫處偷看。《史記·管晏列傳》:“晏子為齊相,出,其禦之妻從門間而窺其夫。”《禮記·少儀》:“不窺密。”②觀看。《戰國策· 齊策一》:“朝服衣冠,窺鏡。”《論語·子張》:“窺見室傢之好。”③偵探;窺伺。李白《關山月》:“漢下白登道,胡窺青海灣。”(白登:山名。青海灣:青海湖。)《過秦論》:“君臣固守,以窺周室。” (二)kuǐ 通“跬”。半步。《漢書·息夫躬傳》:“京師雖有武蜂精兵,未有能窺左足而先應者也。”(武蜂:軍隊名。窺左足:左腳邁出一步。)丹:
①丹砂的省稱。俗稱朱砂。一種紅色礦物,從中可提煉汞(gǒng),即水銀。《史記·貨殖列傳》:“巴蜀寡婦清,其先得丹穴,而擅其利數世。”②赤色。杜甫《垂老別》詩:“積屍草木腥,流血川原丹。”③比喻赤誠。文天祥《過零丁洋》:“人生自古誰無死,留取丹心照汗青。”(汗青:喻史冊。)④古代道傢以丹砂煉藥,所煉秘藥稱“丹”。江淹《別賦》:“守丹灶而不顧。”井:
①水井。《擊壤歌》:“鑿井而飲,耕田而食。”《漢書· 貨殖列傳》:“擅鹽井之利。”(擅:專有。)②井田。《天工開物·作咸·井鹽》:“鹽井周圍不過數寸,其上口一小盂覆之有餘。”③星宿名。二十八宿之一。李白《蜀道難》:“捫參歷井仰脅息,以手撫膺坐長嘆。”④人口聚居地;鄉裡。《孟子·萬章下》:“在國曰市井之臣,在野曰草莽之臣。”《史記·刺客列傳》:“臣所以降志辱身,居市井屠者,徒幸以養老母。”[井田]相傳我國殷周時代的一種土地制度。《孟子·滕文公上》:“方裡而井,井九百畝,其中為公田。八傢皆私百畝,同養公田,公事畢,然後敢治私事。”(方裡:縱橫各一裡。)梯:
①梯子。《墨子·公輸》:“聞子為梯,將以攻宋。”②攀登。杜甫《奉贈太常張卿垍二十韻》:“青雲不可梯。”③產生某事的因由。《國語·越語下》:“無曠其眾,以為亂梯。”④憑依。《山海經·海內北經》:“西王母梯幾而戴勝。”(戴勝:神話人物西王母的服飾。)瞰:
①俯視。《徐霞客遊記·遊黃山日記》:“下瞰峭壑陰森。”《楚辭·九章·悲回風》:“馮昆侖以瞰霧兮,隱燦山以清江。”(馮:同“憑”。燦山:即岷山,岷江源頭。)②視;看。揚雄《羽獵賦》:“東瞰目盡,西暢無崖。”(崖:同“涯”,邊際。)③窺視。《孟子·滕文公下》:“陽貨瞰孔子之亡也,而饋孔子蒸豚(tún)。”(亡:出外,不在。豚:小豬。)揚雄《解嘲》:“高明之傢,鬼瞰其室。”(高明:指顯貴。)乳:
①哺育;喂奶。《左傳·宣公四年》:“虎乳之。”林嗣環《口技》:“婦撫兒乳。”②乳汁;奶水。《史記·張丞相列傳》:“老,口中無齒,食乳。”③像奶汁的東西。庾信《奉和趙王隱士》:“石乳滴窗前。”④乳房。《宋史·楊慶傳》:“久之,乳復生。”⑤像乳頭的東西。蘇軾《鐵柱杖》:“千年老根生乳節。”⑥生子。指胎生。《呂氏春秋·音初》:“入於民室,主人方乳。”⑦卵生;孵化。《魏書·律歷志上》:“立春,雞始乳。”⑧正在哺乳期的。杜甫《課伐木》:“乳獸待人肉。”⑨初生的;幼小的。《新書·胎教》:“無養乳虎,將傷天下。”穴:
①孔洞;巖洞。《周易·系辭下》:“上古穴居而野處,後世聖人易之以宮室。”②動物的巢穴。杜甫《北征》:“鴟(chī)鳥鳴黃桑,野鼠拱亂穴。”(鴟:猛禽。)③穿洞;穿。《漢書·灌夫傳》:“今日斬頭穴匈。”④墓穴。《詩經·王風·大車》:“谷則異室,死則同穴。”⑤穴位,人體或某些動物體可以進行針灸的部位。《素問·氣府論》:“足太陽脈氣所發者,七十八穴。” -
扪壁窥丹井,梯苔瞰乳穴。
“扪壁窥丹井,梯苔瞰乳穴。”诗句出处:《答宋十一崖口五渡见赠》;是唐朝诗人李適適的作品。
登岭亦溯溪,孤舟事沿越。崿嶂传彩翠,崖磴互欹缺。
石林上攒丛,金涧下明灭。扪壁窥丹井,梯苔瞰乳穴。
忽枉岩中赠,对玩未尝辍。殷勤独往事,委曲炼药说。
邀余名山期,从尔泛海澨。岁晏秉宿心,斯言非徒设。
【注释】:
扪:
①按;握。《诗经·大雅·抑》:“莫扪朕(zhèn)舌,言不可逝矣。”(朕:我。自称。秦始皇以前第一人称代词。逝:及。)②抚摸。屈原《九章·悲回风》:“遂倏忽而扪天。”壁:
①墙;墙壁。《汉书·司马相如传》:“相如与驰归成都,家徒四壁立。”②营垒。《汉书·高帝纪上》:“帝晨驰入韩信、张耳壁,夺之军。”③构筑营垒;驻守。《史记·项羽本纪》:“项王军壁垓(gāi)下,兵少食尽,汉军及诸侯兵围之数重。夜闻汉军四面皆楚歌。”(垓下:地名。)④陡峭的山崖。《隋书·豆卢勣(jī)传》:“其山绝壁千寻,由来乏水,诸羌苦之。”(寻:古代长度单位,八尺为寻。)⑤边;面。王实甫《西厢记》第四本第三折:“一个这壁,一个那壁,一递一声长吁气。”(递:轮流;顺次。)⑥星宿名。二十八宿(xiù)之一。窥:
(一)①从小孔或门缝处偷看。《史记·管晏列传》:“晏子为齐相,出,其御之妻从门间而窥其夫。”《礼记·少仪》:“不窥密。”②观看。《战国策· 齐策一》:“朝服衣冠,窥镜。”《论语·子张》:“窥见室家之好。”③侦探;窥伺。李白《关山月》:“汉下白登道,胡窥青海湾。”(白登:山名。青海湾:青海湖。)《过秦论》:“君臣固守,以窥周室。” (二)kuǐ 通“跬”。半步。《汉书·息夫躬传》:“京师虽有武蜂精兵,未有能窥左足而先应者也。”(武蜂:军队名。窥左足:左脚迈出一步。)丹:
①丹砂的省称。俗称朱砂。一种红色矿物,从中可提炼汞(gǒng),即水银。《史记·货殖列传》:“巴蜀寡妇清,其先得丹穴,而擅其利数世。”②赤色。杜甫《垂老别》诗:“积尸草木腥,流血川原丹。”③比喻赤诚。文天祥《过零丁洋》:“人生自古谁无死,留取丹心照汗青。”(汗青:喻史册。)④古代道家以丹砂炼药,所炼秘药称“丹”。江淹《别赋》:“守丹灶而不顾。”井:
①水井。《击壤歌》:“凿井而饮,耕田而食。”《汉书· 货殖列传》:“擅盐井之利。”(擅:专有。)②井田。《天工开物·作咸·井盐》:“盐井周围不过数寸,其上口一小盂覆之有余。”③星宿名。二十八宿之一。李白《蜀道难》:“扪参历井仰胁息,以手抚膺坐长叹。”④人口聚居地;乡里。《孟子·万章下》:“在国曰市井之臣,在野曰草莽之臣。”《史记·刺客列传》:“臣所以降志辱身,居市井屠者,徒幸以养老母。”[井田]相传我国殷周时代的一种土地制度。《孟子·滕文公上》:“方里而井,井九百亩,其中为公田。八家皆私百亩,同养公田,公事毕,然后敢治私事。”(方里:纵横各一里。)梯:
①梯子。《墨子·公输》:“闻子为梯,将以攻宋。”②攀登。杜甫《奉赠太常张卿垍二十韵》:“青云不可梯。”③产生某事的因由。《国语·越语下》:“无旷其众,以为乱梯。”④凭依。《山海经·海内北经》:“西王母梯几而戴胜。”(戴胜:神话人物西王母的服饰。)瞰:
①俯视。《徐霞客游记·游黄山日记》:“下瞰峭壑阴森。”《楚辞·九章·悲回风》:“冯昆仑以瞰雾兮,隐灿山以清江。”(冯:同“凭”。灿山:即岷山,岷江源头。)②视;看。扬雄《羽猎赋》:“东瞰目尽,西畅无崖。”(崖:同“涯”,边际。)③窥视。《孟子·滕文公下》:“阳货瞰孔子之亡也,而馈孔子蒸豚(tún)。”(亡:出外,不在。豚:小猪。)扬雄《解嘲》:“高明之家,鬼瞰其室。”(高明:指显贵。)乳:
①哺育;喂奶。《左传·宣公四年》:“虎乳之。”林嗣环《口技》:“妇抚儿乳。”②乳汁;奶水。《史记·张丞相列传》:“老,口中无齿,食乳。”③像奶汁的东西。庾信《奉和赵王隐士》:“石乳滴窗前。”④乳房。《宋史·杨庆传》:“久之,乳复生。”⑤像乳头的东西。苏轼《铁柱杖》:“千年老根生乳节。”⑥生子。指胎生。《吕氏春秋·音初》:“入于民室,主人方乳。”⑦卵生;孵化。《魏书·律历志上》:“立春,鸡始乳。”⑧正在哺乳期的。杜甫《课伐木》:“乳兽待人肉。”⑨初生的;幼小的。《新书·胎教》:“无养乳虎,将伤天下。”穴:
①孔洞;岩洞。《周易·系辞下》:“上古穴居而野处,后世圣人易之以宫室。”②动物的巢穴。杜甫《北征》:“鸱(chī)鸟鸣黄桑,野鼠拱乱穴。”(鸱:猛禽。)③穿洞;穿。《汉书·灌夫传》:“今日斩头穴匈。”④墓穴。《诗经·王风·大车》:“谷则异室,死则同穴。”⑤穴位,人体或某些动物体可以进行针灸的部位。《素问·气府论》:“足太阳脉气所发者,七十八穴。” -
men bi kui dan jing ,ti tai kan ru xue 。
“men bi kui dan jing ,ti tai kan ru xue 。”shi gou chu chu :《da song shi yi ya kou wu du jian zeng 》;shi tang chao shi ren li 適適de zuo pin 。
deng ling yi su xi ,gu zhou shi yan yue 。e zhang chuan cai cui ,ya deng hu ji que 。
dan lin shang cuan cong ,jin jian xia ming mie 。men bi kui dan jing ,ti tai kan ru xue 。
hu wang yan zhong zeng ,dui wan wei chang chuo 。yan qin du wang shi ,wei qu lian yao shui 。
yao yu ming shan ji ,cong er fan hai cuo 。sui yan bing su xin ,si yan fei tu she 。
【zhu shi 】:
men :
①an ;wo 。《shi jing ·da ya ·yi 》:“mo men zhen (zhèn)she ,yan bu ke shi yi 。”(zhen :wo 。zi chen 。qin shi huang yi qian di yi ren chen dai ci 。shi :ji 。)②fu mo 。qu yuan 《jiu zhang ·bei hui feng 》:“sui shu hu er men tian 。”bi :
①qiang ;qiang bi 。《han shu ·si ma xiang ru chuan 》:“xiang ru yu chi gui cheng dou ,jia tu si bi li 。”②ying lei 。《han shu ·gao di ji shang 》:“di chen chi ru han xin 、zhang er bi ,duo zhi jun 。”③gou zhu ying lei ;zhu shou 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“xiang wang jun bi gai (gāi)xia ,bing shao shi jin ,han jun ji zhu hou bing wei zhi shu chong 。ye wen han jun si mian jie chu ge 。”(gai xia :de ming 。)④dou qiao de shan ya 。《sui shu ·dou lu 勣(jī)chuan 》:“ji shan jue bi qian xun ,you lai fa shui ,zhu qiang ku zhi 。”(xun :gu dai chang du chan wei ,ba che wei xun 。)⑤bian ;mian 。wang shi fu 《xi xiang ji 》di si ben di san she :“yi ge zhe bi ,yi ge na bi ,yi di yi sheng chang xu qi 。”(di :lun liu ;shun ci 。)⑥xing su ming 。er shi ba su (xiù)zhi yi 。kui :
(yi )①cong xiao kong huo men feng chu tou kan 。《shi ji ·guan yan lie chuan 》:“yan zi wei ji xiang ,chu ,ji yu zhi qi cong men jian er kui ji fu 。”《li ji ·shao yi 》:“bu kui mi 。”②guan kan 。《zhan guo ce · ji ce yi 》:“chao fu yi guan ,kui jing 。”《lun yu ·zi zhang 》:“kui jian shi jia zhi hao 。”③zhen tan ;kui ci 。li bai 《guan shan yue 》:“han xia bai deng dao ,hu kui qing hai wan 。”(bai deng :shan ming 。qing hai wan :qing hai hu 。)《guo qin lun 》:“jun chen gu shou ,yi kui zhou shi 。” (er )kuǐ tong “kui ”。ban bu 。《han shu ·xi fu gong chuan 》:“jing shi sui you wu feng jing bing ,wei you neng kui zuo zu er xian ying zhe ye 。”(wu feng :jun dui ming 。kui zuo zu :zuo jiao mai chu yi bu 。)dan :
①dan sha de sheng chen 。su chen zhu sha 。yi chong gong se kuang wu ,cong zhong ke di lian gong (gǒng),ji shui yin 。《shi ji ·huo shi lie chuan 》:“ba shu gua fu qing ,ji xian de dan xue ,er shan ji li shu shi 。”②chi se 。du fu 《chui lao bie 》shi :“ji shi cao mu xing ,liu xie chuan yuan dan 。”③bi yu chi cheng 。wen tian xiang 《guo ling ding xiang 》:“ren sheng zi gu shei mo si ,liu qu dan xin zhao han qing 。”(han qing :yu shi ce 。)④gu dai dao jia yi dan sha lian yao ,suo lian bi yao chen “dan ”。jiang yan 《bie fu 》:“shou dan zao er bu gu 。”jing :
①shui jing 。《ji rang ge 》:“zao jing er yin ,geng tian er shi 。”《han shu · huo shi lie chuan 》:“shan yan jing zhi li 。”(shan :zhuan you 。)②jing tian 。《tian gong kai wu ·zuo xian ·jing yan 》:“yan jing zhou wei bu guo shu cun ,ji shang kou yi xiao yu fu zhi you yu 。”③xing su ming 。er shi ba su zhi yi 。li bai 《shu dao nan 》:“men can li jing yang xie xi ,yi shou fu ying zuo chang tan 。”④ren kou ju ju de ;xiang li 。《meng zi ·mo zhang xia 》:“zai guo yue shi jing zhi chen ,zai ye yue cao mang zhi chen 。”《shi ji ·ci ke lie chuan 》:“chen suo yi jiang zhi ru shen ,ju shi jing tu zhe ,tu xing yi yang lao mu 。”[jing tian ]xiang chuan wo guo yan zhou shi dai de yi chong tu de zhi du 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“fang li er jing ,jing jiu bai mu ,ji zhong wei gong tian 。ba jia jie si bai mu ,tong yang gong tian ,gong shi bi ,ran hou gan zhi si shi 。”(fang li :zong heng ge yi li 。)ti :
①ti zi 。《mo zi ·gong shu 》:“wen zi wei ti ,jiang yi gong song 。”②pan deng 。du fu 《feng zeng tai chang zhang qing ji er shi yun 》:“qing yun bu ke ti 。”③chan sheng mou shi de yin you 。《guo yu ·yue yu xia 》:“mo kuang ji zhong ,yi wei luan ti 。”④ping yi 。《shan hai jing ·hai nei bei jing 》:“xi wang mu ti ji er dai sheng 。”(dai sheng :shen hua ren wu xi wang mu de fu shi 。)kan :
①fu shi 。《xu xia ke you ji ·you huang shan ri ji 》:“xia kan qiao he yin sen 。”《chu ci ·jiu zhang ·bei hui feng 》:“feng kun lun yi kan wu xi ,yin can shan yi qing jiang 。”(feng :tong “ping ”。can shan :ji min shan ,min jiang yuan tou 。)②shi ;kan 。yang xiong 《yu lie fu 》:“dong kan mu jin ,xi chang mo ya 。”(ya :tong “ya ”,bian ji 。)③kui shi 。《meng zi ·teng wen gong xia 》:“yang huo kan kong zi zhi wang ye ,er kui kong zi zheng tun (tún)。”(wang :chu wai ,bu zai 。tun :xiao zhu 。)yang xiong 《jie chao 》:“gao ming zhi jia ,gui kan ji shi 。”(gao ming :zhi xian gui 。)ru :
①bu yo ;wei nai 。《zuo chuan ·xuan gong si nian 》:“hu ru zhi 。”lin si huan 《kou ji 》:“fu fu er ru 。”②ru zhi ;nai shui 。《shi ji ·zhang cheng xiang lie chuan 》:“lao ,kou zhong mo chi ,shi ru 。”③xiang nai zhi de dong xi 。yu xin 《feng he zhao wang yin shi 》:“dan ru di chuang qian 。”④ru fang 。《song shi ·yang qing chuan 》:“jiu zhi ,ru fu sheng 。”⑤xiang ru tou de dong xi 。su shi 《tie zhu zhang 》:“qian nian lao gen sheng ru jie 。”⑥sheng zi 。zhi tai sheng 。《lv shi chun qiu ·yin chu 》:“ru yu min shi ,zhu ren fang ru 。”⑦luan sheng ;fu hua 。《wei shu ·lv li zhi shang 》:“li chun ,ji shi ru 。”⑧zheng zai bu ru ji de 。du fu 《ke fa mu 》:“ru shou dai ren rou 。”⑨chu sheng de ;you xiao de 。《xin shu ·tai jiao 》:“mo yang ru hu ,jiang shang tian xia 。”xue :
①kong dong ;yan dong 。《zhou yi ·ji ci xia 》:“shang gu xue ju er ye chu ,hou shi sheng ren yi zhi yi gong shi 。”②dong wu de chao xue 。du fu 《bei zheng 》:“chi (chī)diao ming huang sang ,ye shu gong luan xue 。”(chi :meng qin 。)③chuan dong ;chuan 。《han shu ·guan fu chuan 》:“jin ri zhan tou xue xiong 。”④mu xue 。《shi jing ·wang feng ·da che 》:“gu ze yi shi ,si ze tong xue 。”⑤xue wei ,ren ti huo mou xie dong wu ti ke yi jin hang zhen jiu de bu wei 。《su wen ·qi fu lun 》:“zu tai yang mai qi suo fa zhe ,qi shi ba xue 。”
今日更新
-
导引冲和气,觉春生酒面。
[2020-05-03]
-
褘衣俱侍、玳筵启。
[2020-05-03]
-
贤均樛木,宜颂二南诗。
[2020-05-03]
-
奉圣德、坤宁俱备。
[2020-05-03]
-
移棹采初开,嗅金缨留取。
[2020-05-03]
今日推荐
-
惟有暗香长在,饱参清露霏微。
[2020-02-16]
-
檐外几声风玉,丁东敲断人肠。
[2020-02-16]
-
春晚不拈红粉,碧窗自录仙书。
[2020-02-16]
-
人似行云不见。
[2020-02-16]
-
羞容似替人垂泪。
[2020-02-16]