• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 紐落藤披架,花殘菊破叢。

    “紐落藤披架,花殘菊破叢。”詩句出處:《過舊宅二首》;是唐朝詩人李世民的作品。

    新豐停翠輦,譙邑駐鳴笳。園荒一徑斷,苔古半階斜。
    前池消舊水,昔樹發今花。一朝辭此地,四海遂為傢。
    金輿巡白水,玉輦駐新豐。紐落藤披架,花殘菊破叢。
    葉鋪荒草蔓,流竭半池空。紉珮蘭凋徑,舒圭葉翦桐。
    昔地一蕃內,今宅九圍中。架海波澄鏡,韜戈器反農。
    八表文同軌,無勞歌大風。

    【註釋】:

    紐:

    ①器物上用以系帶便於提攜懸掛的部件。《淮南子·說林》:“龜紐之璽,賢者以為佩。”(龜紐:雕成龜形的印紐。)②紐扣。③機鍵;關鍵。《莊子·人間世》:“是萬物之化也,禹、舜之所紐也。”④中醫脈絡名。《史記·扁鵲倉公列傳》:“上有絕陽之絡,下有破陰之紐。”

    落:

    ①花葉脫落。《詩經·衛風·氓》:“桑之未落,其葉沃若。”(沃若:潤澤貌。)②落下;降下。韓愈《詠雪贈張籍》:“隻見縱橫落,寧知遠近來。”(寧:豈。)《十五從軍征》:“淚落沾我衣。”③凋落;衰謝。路蕩《拔茅賦》:“榮落惟運。”(榮:榮耀。運:命運。)又衰敗。《管子·宙合》:“盛而不落者,未之有也。”④流落;淪落。韓愈《祭河南張員外文》:“我落陽山。”⑤停留;停止。李子卿《府試授衣賦》:“山靜風落。”⑥村落。杜甫《兵車行》:“千村萬落生荊杞。”⑦宮室剛建成時舉行的慶祝祭禮。《左傳·昭公七年》:“楚子成章華之臺,願與諸侯落之。”⑧開始。《詩經·周頌·訪落》:“訪予落止,率時昭考。”⑨新鐘等重要器物鑄成時以公豬血塗抹。《左傳·昭公四年》:“(叔孫為孟鐘)饗(xiǎng)大夫以落之。”(饗:款待。)

    藤:

    ①蔓生植物的通稱。白居易《湖上閑望》:“藤花浪拂紫茸條,菰葉風翻綠剪刀。”②植物的匍匐莖或攀援莖。劉子寰《沁園春 ·西巖三澗》:“經行處,有丹荑(tí)碧草,古木蒼藤。”(荑:草木的嫩芽。)馬致遠《天凈沙·秋思》:“枯藤老樹昏鴉。”③借指手杖。錢謙益《碧雲寺》:“自穿蘿莖拄孤藤。”

    披:

    ①古代用在柩車兩旁使人牽挽的帛。《周禮·夏官·司士》:“大喪,作士掌事,作六軍之事執披。”(事:指喪事。六軍:指從六軍中派人。)②分割,劈開。《左傳·昭公五年》:“殺適立庶,又披其邑。”柳宗元《籠鷹詞》:“雲披霧裂虹蜺斷,霹靂掣電捎平岡。”③打開;翻閱。蘇垞《侍宴安樂公主山莊應制》:“駸駸羽騎歷城池,帝女樓臺向晚披。”④披露;表露。《史記·淮陰侯列傳》:“臣願披腹心,輸肝膽。”⑤披或穿在身上。《新序·雜事五》:“披裘帶索,往見孟嘗君。”[披靡]本指草木倒伏,後比喻軍隊潰敗。《明史·朱能傳》:“軍數萬人皆披靡,蹂籍死者甚眾,降三千餘人。”(蹂籍:踐踏。)

    架:

    ①架子;支承或置放物件的用具。《齊民要術·種桃柰》:“蒲萄蔓延,性緣,不能自舉,作架以承之。”(緣:纏繞。)《晉書·王嘉傳》:“衣服在架。”②搭設;承架。《韓詩外傳》卷八:“有鳥於此,架巢於葭葦之顛。”③量詞。兩柱之間為一架。《新唐書·車服志》:“三品,堂五間九架,門三間五架。”

    花:

    ①種子植物的有性繁殖器官。李煜《浪淘沙》:“流水落花春去也,天上人間。”②可供觀賞的植物;花朵。楊萬裡《李花》:“李花宜遠更宜繁,惟遠惟繁始足看。”③形狀像花的東西。庾信《寒園即目》:“雪花深數尺。”④不隻一種顏色,有花紋的。李白《將進酒》:“五花馬,千金裘。”白居易《霓裳羽衣曲》:“四幅花箋碧間紅”。⑤模糊迷亂。杜甫《飲中八仙歌》:“知章騎馬似乘船,眼花落井水底眠。”

    殘:

    ①傷害;殺害。柳宗元《斷刑論》:“秋冬之有霜雪也,舉草木而殘之。”(舉:全部。)②毀壞;破壞。《荀子·榮辱》:“鬥者……室傢立殘,親戚不免乎刑戮。”(立:立刻;馬上。)③殘暴;殘忍。《史記· 張耳傳》:“將軍瞋目張膽,出萬死不顧一生之計,為天下除殘也。”④指殘暴的人。《資治通鑒·漢獻帝建安十三年》:“將軍以神武雄才……當橫行天下,為漢傢除殘去穢。”⑤殘缺;不完整。《後漢書·儒林列傳》:“禮樂分崩,典文殘落。”⑥剩餘;殘餘。方幹《送饒州王司法之任兼寄朱處士》:“留醉悲殘歲,含情寄遠書。”杜審言《大酺樂》詩:“梅花落處疑殘雪。”

    破:

    ①破碎;不完整。《荀子·勸學》:“風至苕(tiáo)折,卵破子死。”(苕:蘆葦類草本植物。)②破壞;打破。《史記·項羽本紀》:“皆沉船,破釜甑(zèng),燒廬舍,持三日糧,以示士卒必死,無一還心。”(釜:鍋。甑:蒸飯器具。)③打敗;攻克。蘇軾《前赤壁賦》:“方其破荊州,下江陵,順流而東也。”④揭露;拆穿。范仲淹《宋故衛尉少卿分司西京胡公神道銘》:“在郡未幾,破奸發伏,有神明之號。”⑤破亡;殘破。杜甫《春望》:“國破山河在。”⑥剖開;分開。《莊子·天地》:“百年之木,破為犧尊。”⑦剖析;分析。黃庭堅《送吳彥歸番陰》:“摹書說偏旁,破義析名傢。”

    叢:

    ①密集;聚成一堆。司馬相如《上林賦》:“攢立叢倚,連卷欐佹。”②指成堆的人或事物。戎昱《涇州觀元戎出師》:“蕭蕭萬馬叢。”(蕭蕭:馬鳴聲。)③特指叢生的草木。《淮南子·俶真》:“獸走叢薄之中。”④繁多。柳宗元《永州刺史崔公墓志》:“政令煩挐(ná),貢舉叢沓。”


  • 纽落藤披架,花残菊破丛。

    “纽落藤披架,花残菊破丛。”诗句出处:《过旧宅二首》;是唐朝诗人李世民的作品。

    新丰停翠辇,谯邑驻鸣笳。园荒一径断,苔古半阶斜。
    前池消旧水,昔树发今花。一朝辞此地,四海遂为家。
    金舆巡白水,玉辇驻新丰。纽落藤披架,花残菊破丛。
    叶铺荒草蔓,流竭半池空。纫珮兰凋径,舒圭叶翦桐。
    昔地一蕃内,今宅九围中。架海波澄镜,韬戈器反农。
    八表文同轨,无劳歌大风。

    【注释】:

    纽:

    ①器物上用以系带便于提携悬挂的部件。《淮南子·说林》:“龟纽之玺,贤者以为佩。”(龟纽:雕成龟形的印纽。)②纽扣。③机键;关键。《庄子·人间世》:“是万物之化也,禹、舜之所纽也。”④中医脉络名。《史记·扁鹊仓公列传》:“上有绝阳之络,下有破阴之纽。”

    落:

    ①花叶脱落。《诗经·卫风·氓》:“桑之未落,其叶沃若。”(沃若:润泽貌。)②落下;降下。韩愈《咏雪赠张籍》:“只见纵横落,宁知远近来。”(宁:岂。)《十五从军征》:“泪落沾我衣。”③凋落;衰谢。路荡《拔茅赋》:“荣落惟运。”(荣:荣耀。运:命运。)又衰败。《管子·宙合》:“盛而不落者,未之有也。”④流落;沦落。韩愈《祭河南张员外文》:“我落阳山。”⑤停留;停止。李子卿《府试授衣赋》:“山静风落。”⑥村落。杜甫《兵车行》:“千村万落生荆杞。”⑦宫室刚建成时举行的庆祝祭礼。《左传·昭公七年》:“楚子成章华之台,愿与诸侯落之。”⑧开始。《诗经·周颂·访落》:“访予落止,率时昭考。”⑨新钟等重要器物铸成时以公猪血涂抹。《左传·昭公四年》:“(叔孙为孟钟)飨(xiǎng)大夫以落之。”(飨:款待。)

    藤:

    ①蔓生植物的通称。白居易《湖上闲望》:“藤花浪拂紫茸条,菰叶风翻绿剪刀。”②植物的匍匐茎或攀援茎。刘子寰《沁园春 ·西岩三涧》:“经行处,有丹荑(tí)碧草,古木苍藤。”(荑:草木的嫩芽。)马致远《天净沙·秋思》:“枯藤老树昏鸦。”③借指手杖。钱谦益《碧云寺》:“自穿萝茎拄孤藤。”

    披:

    ①古代用在柩车两旁使人牵挽的帛。《周礼·夏官·司士》:“大丧,作士掌事,作六军之事执披。”(事:指丧事。六军:指从六军中派人。)②分割,劈开。《左传·昭公五年》:“杀适立庶,又披其邑。”柳宗元《笼鹰词》:“云披雾裂虹蜺断,霹雳掣电捎平冈。”③打开;翻阅。苏垞《侍宴安乐公主山庄应制》:“骎骎羽骑历城池,帝女楼台向晚披。”④披露;表露。《史记·淮阴侯列传》:“臣愿披腹心,输肝胆。”⑤披或穿在身上。《新序·杂事五》:“披裘带索,往见孟尝君。”[披靡]本指草木倒伏,后比喻军队溃败。《明史·朱能传》:“军数万人皆披靡,蹂籍死者甚众,降三千余人。”(蹂籍:践踏。)

    架:

    ①架子;支承或置放物件的用具。《齐民要术·种桃柰》:“蒲萄蔓延,性缘,不能自举,作架以承之。”(缘:缠绕。)《晋书·王嘉传》:“衣服在架。”②搭设;承架。《韩诗外传》卷八:“有鸟于此,架巢于葭苇之颠。”③量词。两柱之间为一架。《新唐书·车服志》:“三品,堂五间九架,门三间五架。”

    花:

    ①种子植物的有性繁殖器官。李煜《浪淘沙》:“流水落花春去也,天上人间。”②可供观赏的植物;花朵。杨万里《李花》:“李花宜远更宜繁,惟远惟繁始足看。”③形状像花的东西。庾信《寒园即目》:“雪花深数尺。”④不只一种颜色,有花纹的。李白《将进酒》:“五花马,千金裘。”白居易《霓裳羽衣曲》:“四幅花笺碧间红”。⑤模糊迷乱。杜甫《饮中八仙歌》:“知章骑马似乘船,眼花落井水底眠。”

    残:

    ①伤害;杀害。柳宗元《断刑论》:“秋冬之有霜雪也,举草木而残之。”(举:全部。)②毁坏;破坏。《荀子·荣辱》:“斗者……室家立残,亲戚不免乎刑戮。”(立:立刻;马上。)③残暴;残忍。《史记· 张耳传》:“将军瞋目张胆,出万死不顾一生之计,为天下除残也。”④指残暴的人。《资治通鉴·汉献帝建安十三年》:“将军以神武雄才……当横行天下,为汉家除残去秽。”⑤残缺;不完整。《后汉书·儒林列传》:“礼乐分崩,典文残落。”⑥剩余;残余。方干《送饶州王司法之任兼寄朱处士》:“留醉悲残岁,含情寄远书。”杜审言《大酺乐》诗:“梅花落处疑残雪。”

    破:

    ①破碎;不完整。《荀子·劝学》:“风至苕(tiáo)折,卵破子死。”(苕:芦苇类草本植物。)②破坏;打破。《史记·项羽本纪》:“皆沉船,破釜甑(zèng),烧庐舍,持三日粮,以示士卒必死,无一还心。”(釜:锅。甑:蒸饭器具。)③打败;攻克。苏轼《前赤壁赋》:“方其破荆州,下江陵,顺流而东也。”④揭露;拆穿。范仲淹《宋故卫尉少卿分司西京胡公神道铭》:“在郡未几,破奸发伏,有神明之号。”⑤破亡;残破。杜甫《春望》:“国破山河在。”⑥剖开;分开。《庄子·天地》:“百年之木,破为牺尊。”⑦剖析;分析。黄庭坚《送吴彦归番阴》:“摹书说偏旁,破义析名家。”

    丛:

    ①密集;聚成一堆。司马相如《上林赋》:“攒立丛倚,连卷欐佹。”②指成堆的人或事物。戎昱《泾州观元戎出师》:“萧萧万马丛。”(萧萧:马鸣声。)③特指丛生的草木。《淮南子·俶真》:“兽走丛薄之中。”④繁多。柳宗元《永州刺史崔公墓志》:“政令烦挐(ná),贡举丛沓。”


  • niu la teng pi jia ,hua can ju po cong 。

    “niu la teng pi jia ,hua can ju po cong 。”shi gou chu chu :《guo jiu zhai er shou 》;shi tang chao shi ren li shi min de zuo pin 。

    xin feng ting cui nian ,qiao yi zhu ming jia 。yuan huang yi jing duan ,tai gu ban jie xie 。
    qian chi xiao jiu shui ,xi shu fa jin hua 。yi chao ci ci de ,si hai sui wei jia 。
    jin yu xun bai shui ,yu nian zhu xin feng 。niu la teng pi jia ,hua can ju po cong 。
    xie pu huang cao man ,liu jie ban chi kong 。ren 珮lan diao jing ,shu gui xie jian tong 。
    xi de yi fan nei ,jin zhai jiu wei zhong 。jia hai bo cheng jing ,tao ge qi fan nong 。
    ba biao wen tong gui ,mo lao ge da feng 。

    【zhu shi 】:

    niu :

    ①qi wu shang yong yi ji dai bian yu di xie xuan gua de bu jian 。《huai na zi ·shui lin 》:“gui niu zhi xi ,xian zhe yi wei pei 。”(gui niu :diao cheng gui xing de yin niu 。)②niu kou 。③ji jian ;guan jian 。《zhuang zi ·ren jian shi 》:“shi mo wu zhi hua ye ,yu 、shun zhi suo niu ye 。”④zhong yi mai lao ming 。《shi ji ·bian que cang gong lie chuan 》:“shang you jue yang zhi lao ,xia you po yin zhi niu 。”

    la :

    ①hua xie tuo la 。《shi jing ·wei feng ·mang 》:“sang zhi wei la ,ji xie wo re 。”(wo re :run ze mao 。)②la xia ;jiang xia 。han yu 《yong xue zeng zhang ji 》:“zhi jian zong heng la ,ning zhi yuan jin lai 。”(ning :qi 。)《shi wu cong jun zheng 》:“lei la zhan wo yi 。”③diao la ;cui xie 。lu dang 《ba mao fu 》:“rong la wei yun 。”(rong :rong yao 。yun :ming yun 。)you cui bai 。《guan zi ·zhou ge 》:“cheng er bu la zhe ,wei zhi you ye 。”④liu la ;lun la 。han yu 《ji he na zhang yuan wai wen 》:“wo la yang shan 。”⑤ting liu ;ting zhi 。li zi qing 《fu shi shou yi fu 》:“shan jing feng la 。”⑥cun la 。du fu 《bing che hang 》:“qian cun mo la sheng jing qi 。”⑦gong shi gang jian cheng shi ju hang de qing zhu ji li 。《zuo chuan ·zhao gong qi nian 》:“chu zi cheng zhang hua zhi tai ,yuan yu zhu hou la zhi 。”⑧kai shi 。《shi jing ·zhou song ·fang la 》:“fang yu la zhi ,lv shi zhao kao 。”⑨xin zhong deng chong yao qi wu zhu cheng shi yi gong zhu xie tu ma 。《zuo chuan ·zhao gong si nian 》:“(shu sun wei meng zhong )xiang (xiǎng)da fu yi la zhi 。”(xiang :kuan dai 。)

    teng :

    ①man sheng zhi wu de tong chen 。bai ju yi 《hu shang xian wang 》:“teng hua lang bi zi rong tiao ,gu xie feng fan lu jian dao 。”②zhi wu de pu fu jing huo pan yuan jing 。liu zi huan 《qin yuan chun ·xi yan san jian 》:“jing hang chu ,you dan ti (tí)bi cao ,gu mu cang teng 。”(ti :cao mu de nen ya 。)ma zhi yuan 《tian jing sha ·qiu sai 》:“ku teng lao shu hun ya 。”③jie zhi shou zhang 。qian qian yi 《bi yun si 》:“zi chuan luo jing zhu gu teng 。”

    pi :

    ①gu dai yong zai jiu che liang pang shi ren qian wan de bo 。《zhou li ·xia guan ·si shi 》:“da sang ,zuo shi zhang shi ,zuo liu jun zhi shi zhi pi 。”(shi :zhi sang shi 。liu jun :zhi cong liu jun zhong pa ren 。)②fen ge ,pi kai 。《zuo chuan ·zhao gong wu nian 》:“sha kuo li shu ,you pi ji yi 。”liu zong yuan 《long ying ci 》:“yun pi wu lie hong ni duan ,pi li che dian shao ping gang 。”③da kai ;fan yue 。su cha 《shi yan an le gong zhu shan zhuang ying zhi 》:“qin qin yu ji li cheng chi ,di nv lou tai xiang wan pi 。”④pi lou ;biao lou 。《shi ji ·huai yin hou lie chuan 》:“chen yuan pi fu xin ,shu gan dan 。”⑤pi huo chuan zai shen shang 。《xin xu ·za shi wu 》:“pi qiu dai suo ,wang jian meng chang jun 。”[pi mi ]ben zhi cao mu dao fu ,hou bi yu jun dui hui bai 。《ming shi ·zhu neng chuan 》:“jun shu mo ren jie pi mi ,rou ji si zhe shen zhong ,jiang san qian yu ren 。”(rou ji :jian ta 。)

    jia :

    ①jia zi ;zhi cheng huo zhi fang wu jian de yong ju 。《ji min yao shu ·chong tao nai 》:“pu tao man yan ,xing yuan ,bu neng zi ju ,zuo jia yi cheng zhi 。”(yuan :chan rao 。)《jin shu ·wang jia chuan 》:“yi fu zai jia 。”②da she ;cheng jia 。《han shi wai chuan 》juan ba :“you diao yu ci ,jia chao yu jia wei zhi dian 。”③liang ci 。liang zhu zhi jian wei yi jia 。《xin tang shu ·che fu zhi 》:“san pin ,tang wu jian jiu jia ,men san jian wu jia 。”

    hua :

    ①chong zi zhi wu de you xing fan shi qi guan 。li yu 《lang tao sha 》:“liu shui la hua chun qu ye ,tian shang ren jian 。”②ke gong guan shang de zhi wu ;hua duo 。yang mo li 《li hua 》:“li hua yi yuan geng yi fan ,wei yuan wei fan shi zu kan 。”③xing zhuang xiang hua de dong xi 。yu xin 《han yuan ji mu 》:“xue hua shen shu che 。”④bu zhi yi chong yan se ,you hua wen de 。li bai 《jiang jin jiu 》:“wu hua ma ,qian jin qiu 。”bai ju yi 《ni chang yu yi qu 》:“si fu hua jian bi jian gong ”。⑤mo hu mi luan 。du fu 《yin zhong ba xian ge 》:“zhi zhang ji ma shi cheng chuan ,yan hua la jing shui de mian 。”

    can :

    ①shang hai ;sha hai 。liu zong yuan 《duan xing lun 》:“qiu dong zhi you shuang xue ye ,ju cao mu er can zhi 。”(ju :quan bu 。)②hui huai ;po huai 。《xun zi ·rong ru 》:“dou zhe ……shi jia li can ,qin qi bu mian hu xing lu 。”(li :li ke ;ma shang 。)③can bao ;can ren 。《shi ji · zhang er chuan 》:“jiang jun chen mu zhang dan ,chu mo si bu gu yi sheng zhi ji ,wei tian xia chu can ye 。”④zhi can bao de ren 。《zi zhi tong jian ·han suo di jian an shi san nian 》:“jiang jun yi shen wu xiong cai ……dang heng hang tian xia ,wei han jia chu can qu hui 。”⑤can que ;bu wan zheng 。《hou han shu ·ru lin lie chuan 》:“li le fen beng ,dian wen can la 。”⑥sheng yu ;can yu 。fang gan 《song rao zhou wang si fa zhi ren jian ji zhu chu shi 》:“liu zui bei can sui ,han qing ji yuan shu 。”du shen yan 《da pu le 》shi :“mei hua la chu yi can xue 。”

    po :

    ①po sui ;bu wan zheng 。《xun zi ·quan xue 》:“feng zhi shao (tiáo)she ,luan po zi si 。”(shao :lu wei lei cao ben zhi wu 。)②po huai ;da po 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“jie chen chuan ,po fu zeng (zèng),shao lu she ,chi san ri liang ,yi shi shi cu bi si ,mo yi hai xin 。”(fu :guo 。zeng :zheng fan qi ju 。)③da bai ;gong ke 。su shi 《qian chi bi fu 》:“fang ji po jing zhou ,xia jiang ling ,shun liu er dong ye 。”④jie lou ;ca chuan 。fan zhong yan 《song gu wei wei shao qing fen si xi jing hu gong shen dao ming 》:“zai jun wei ji ,po jian fa fu ,you shen ming zhi hao 。”⑤po wang ;can po 。du fu 《chun wang 》:“guo po shan he zai 。”⑥pou kai ;fen kai 。《zhuang zi ·tian de 》:“bai nian zhi mu ,po wei xi zun 。”⑦pou xi ;fen xi 。huang ting jian 《song wu yan gui fan yin 》:“mo shu shui pian pang ,po yi xi ming jia 。”

    cong :

    ①mi ji ;ju cheng yi dui 。si ma xiang ru 《shang lin fu 》:“cuan li cong yi ,lian juan li gui 。”②zhi cheng dui de ren huo shi wu 。rong yu 《jing zhou guan yuan rong chu shi 》:“xiao xiao mo ma cong 。”(xiao xiao :ma ming sheng 。)③te zhi cong sheng de cao mu 。《huai na zi ·chu zhen 》:“shou zou cong bao zhi zhong 。”④fan duo 。liu zong yuan 《yong zhou ci shi cui gong mu zhi 》:“zheng ling fan na (ná),gong ju cong da 。”