- 繁体
- 简体
- 拼音
-
池塘魚撥剌,竹徑鳥綿蠻。
“池塘魚撥剌,竹徑鳥綿蠻。”詩句出處:《奉和裴令公新成綠野堂即書》;是唐朝詩人劉禹錫的作品。藹藹鼎門外,澄澄洛水灣。堂皇臨綠野,坐臥看青山。
位極卻忘貴,功成欲愛閑。官名司管籥,心術去機關。
禁苑凌晨出,園花及露攀。池塘魚撥剌,竹徑鳥綿蠻。
志在安瀟灑,嘗經歷險艱。高情方造適,眾意望征還。
好客交珠履,華筵舞玉顏。無因隨賀燕,翔集畫梁間。
【註釋】:
池:
①池塘。《荀子·王制》:“污池淵沼川澤。”(污池:貯水的池塘。淵沼:深水池。)②護城河。《韓非子·存韓》:“築城池以守固。”塘:
①堤岸;堤防。《莊子·達生》:“被(pī)發行歌,而遊於塘下。”(被:通“披”。)《明史 · 河渠志六》:“凡開塘堰四萬九百八十七處。”②水池。杜甫《茅屋為秋風所破歌》:“高者掛罥(juàn)長林梢,下者飄轉沉塘坳。”(罥:牽掛;纏繞。)劉楨《贈徐幹》:“方塘含清源。”③土築的大路。王安石《乘日》:“禦風塘路歸。”撥:
①治理。《史記·太史公自序》:“秦撥去古文。”②撥動;撥開。李白《暖酒》:“撥卻白雲見青天。”貫休《山居二十四首》之十二:“撥霞掃雪和雲母,掘石移松得茯苓。”③點撥。《鏡花緣》第九回:“將來小弟到貴邦陪王兄住幾時,就近指撥貴庖。”(庖:指廚師。)④廢棄;摒除。劉大櫆《方庭粹六十壽序》:“其為文章,務撥棄俗尚,而浸淫於古。”(浸淫:漸次接近。)⑤彈奏弦樂器的一種手法。白居易《琵琶行》:“轉軸撥弦三兩聲,未成曲調先有情。”(轉軸:轉動琵琶上的弦柱。)⑥撥子。彈奏樂器時套在手指上撥弦的工具。白居易《琵琶行》:“曲終收撥當心畫,四弦一聲如裂帛。”⑦調轉。《三國演義》第十四回:“關公便撥馬回陣,立於陣前候之。”⑧不正。《荀子·正論》:“不能以撥弓曲矢中(zhòng)微。”(微:微小目標。)⑨分給;調配。《紅樓夢》第七十三回:“從者每人打二十板,革去三月月錢,撥入圊(qīng)廁行內。”[撥冗]拋開繁雜的事務。畢魏《三報恩·探獄》:“雖然如此,早晚定撥冗而來。”剌:
(一)違背;乖戾。司馬遷《報任安書》:“今少卿乃教以推賢進士,無乃與仆私心剌謬乎?”(無乃:豈不。)(二)lá劃破;割開。同“拉(lá)”。竹:
①竹子。《詩經·衛風·淇奧(yù)》:“瞻彼淇奧,綠竹青青。”(瞻:視。淇:水名。奧:隈隅。)劉義慶《世說新語·任誕》:“七人常集於竹林之下。”②古代八音之一,簫笛之類的竹制樂器。③竹簡,古代用來寫字的竹片。《鹽鐵論·利議》:“抱枯竹,守空言。”徑:
①小路。《論語·雍也》:“行不由徑。”《老子》第五十三章:“大道甚夷,而民好徑。”(夷:平坦。)泛指路。《列子·說符》:“譬之出不由門,行不從徑也。”《江雪》:“萬徑人蹤滅。”②方法;途徑。白居易《題贈定光上人》:“得徑入大道。”③往;直往。《楚辭·招魂》:“川谷徑復。”(復:返。)柳宗元《小石城山記》:“自西山道口徑北,逾黃茅嶺而下。”④途經;經過。《呂氏春秋·召婁》:“西傢之潦,徑其宮而不止。”《史記·陳涉世傢》:“牽牛徑人田,田主奪之牛。”(之:指牛主。)⑤直捷;簡捷。《論衡· 自紀》:“或徑或迂,或屈或舒。”(迂:繞遠。)⑥圓周直徑的省稱。《核舟記》:“明有奇巧人曰王叔遠,能以徑寸之木,為宮室、器皿、人物。”《三國志·魏書·蘇則傳》:“郭煌獻徑寸大珠。”又指長度。蘇軾《竹枝歌》:“海濱長鯨徑千尺。”⑦副詞。一直;直接。《後漢書·來歙傳》:“徑至洛陽。”綿:
①綿延;連綿。《谷梁傳·文公十四年》:“長轂(gǔ)五百乘(shèng),綿地千裡。”(長轂:兵車。乘:一車四馬為一乘。)②絲綿。《漢書·食貨志下》:“五谷佈帛絲綿之物。”③薄弱;柔軟。《漢書·嚴助傳》:“且越人綿力薄材,不能陸戰。”蠻:
古代對我國南方民族的稱呼,也泛指所有的少數民族。《詩經·小雅·采芑》:“蠢爾蠻荊,大邦為仇。”(大邦:指周王朝。)代指南方。《詩經·大雅·抑》:“用逷蠻方。” -
池塘鱼拨剌,竹径鸟绵蛮。
“池塘鱼拨剌,竹径鸟绵蛮。”诗句出处:《奉和裴令公新成绿野堂即书》;是唐朝诗人刘禹锡的作品。蔼蔼鼎门外,澄澄洛水湾。堂皇临绿野,坐卧看青山。
位极却忘贵,功成欲爱闲。官名司管籥,心术去机关。
禁苑凌晨出,园花及露攀。池塘鱼拨剌,竹径鸟绵蛮。
志在安潇洒,尝经历险艰。高情方造适,众意望征还。
好客交珠履,华筵舞玉颜。无因随贺燕,翔集画梁间。
【注释】:
池:
①池塘。《荀子·王制》:“污池渊沼川泽。”(污池:贮水的池塘。渊沼:深水池。)②护城河。《韩非子·存韩》:“筑城池以守固。”塘:
①堤岸;堤防。《庄子·达生》:“被(pī)发行歌,而游于塘下。”(被:通“披”。)《明史 · 河渠志六》:“凡开塘堰四万九百八十七处。”②水池。杜甫《茅屋为秋风所破歌》:“高者挂罥(juàn)长林梢,下者飘转沉塘坳。”(罥:牵挂;缠绕。)刘桢《赠徐干》:“方塘含清源。”③土筑的大路。王安石《乘日》:“御风塘路归。”拨:
①治理。《史记·太史公自序》:“秦拨去古文。”②拨动;拨开。李白《暖酒》:“拨却白云见青天。”贯休《山居二十四首》之十二:“拨霞扫雪和云母,掘石移松得茯苓。”③点拨。《镜花缘》第九回:“将来小弟到贵邦陪王兄住几时,就近指拨贵庖。”(庖:指厨师。)④废弃;摒除。刘大櫆《方庭粹六十寿序》:“其为文章,务拨弃俗尚,而浸淫于古。”(浸淫:渐次接近。)⑤弹奏弦乐器的一种手法。白居易《琵琶行》:“转轴拨弦三两声,未成曲调先有情。”(转轴:转动琵琶上的弦柱。)⑥拨子。弹奏乐器时套在手指上拨弦的工具。白居易《琵琶行》:“曲终收拨当心画,四弦一声如裂帛。”⑦调转。《三国演义》第十四回:“关公便拨马回阵,立于阵前候之。”⑧不正。《荀子·正论》:“不能以拨弓曲矢中(zhòng)微。”(微:微小目标。)⑨分给;调配。《红楼梦》第七十三回:“从者每人打二十板,革去三月月钱,拨入圊(qīng)厕行内。”[拨冗]抛开繁杂的事务。毕魏《三报恩·探狱》:“虽然如此,早晚定拨冗而来。”剌:
(一)违背;乖戾。司马迁《报任安书》:“今少卿乃教以推贤进士,无乃与仆私心剌谬乎?”(无乃:岂不。)(二)lá划破;割开。同“拉(lá)”。竹:
①竹子。《诗经·卫风·淇奥(yù)》:“瞻彼淇奥,绿竹青青。”(瞻:视。淇:水名。奥:隈隅。)刘义庆《世说新语·任诞》:“七人常集于竹林之下。”②古代八音之一,箫笛之类的竹制乐器。③竹简,古代用来写字的竹片。《盐铁论·利议》:“抱枯竹,守空言。”径:
①小路。《论语·雍也》:“行不由径。”《老子》第五十三章:“大道甚夷,而民好径。”(夷:平坦。)泛指路。《列子·说符》:“譬之出不由门,行不从径也。”《江雪》:“万径人踪灭。”②方法;途径。白居易《题赠定光上人》:“得径入大道。”③往;直往。《楚辞·招魂》:“川谷径复。”(复:返。)柳宗元《小石城山记》:“自西山道口径北,逾黄茅岭而下。”④途经;经过。《吕氏春秋·召娄》:“西家之潦,径其宫而不止。”《史记·陈涉世家》:“牵牛径人田,田主夺之牛。”(之:指牛主。)⑤直捷;简捷。《论衡· 自纪》:“或径或迂,或屈或舒。”(迂:绕远。)⑥圆周直径的省称。《核舟记》:“明有奇巧人曰王叔远,能以径寸之木,为宫室、器皿、人物。”《三国志·魏书·苏则传》:“郭煌献径寸大珠。”又指长度。苏轼《竹枝歌》:“海滨长鲸径千尺。”⑦副词。一直;直接。《后汉书·来歙传》:“径至洛阳。”绵:
①绵延;连绵。《谷梁传·文公十四年》:“长毂(gǔ)五百乘(shèng),绵地千里。”(长毂:兵车。乘:一车四马为一乘。)②丝绵。《汉书·食货志下》:“五谷布帛丝绵之物。”③薄弱;柔软。《汉书·严助传》:“且越人绵力薄材,不能陆战。”蛮:
古代对我国南方民族的称呼,也泛指所有的少数民族。《诗经·小雅·采芑》:“蠢尔蛮荆,大邦为仇。”(大邦:指周王朝。)代指南方。《诗经·大雅·抑》:“用逷蛮方。” -
chi tang yu bo la ,zhu jing diao mian man 。
“chi tang yu bo la ,zhu jing diao mian man 。”shi gou chu chu :《feng he pei ling gong xin cheng lu ye tang ji shu 》;shi tang chao shi ren liu yu xi de zuo pin 。ai ai ding men wai ,cheng cheng luo shui wan 。tang huang lin lu ye ,zuo wo kan qing shan 。
wei ji que wang gui ,gong cheng yu ai xian 。guan ming si guan 籥,xin shu qu ji guan 。
jin yuan ling chen chu ,yuan hua ji lou pan 。chi tang yu bo la ,zhu jing diao mian man 。
zhi zai an xiao sa ,chang jing li xian jian 。gao qing fang zao kuo ,zhong yi wang zheng hai 。
hao ke jiao zhu lv ,hua yan wu yu yan 。mo yin sui he yan ,xiang ji hua liang jian 。
【zhu shi 】:
chi :
①chi tang 。《xun zi ·wang zhi 》:“wu chi yuan zhao chuan ze 。”(wu chi :zhu shui de chi tang 。yuan zhao :shen shui chi 。)②hu cheng he 。《han fei zi ·cun han 》:“zhu cheng chi yi shou gu 。”tang :
①di an ;di fang 。《zhuang zi ·da sheng 》:“bei (pī)fa hang ge ,er you yu tang xia 。”(bei :tong “pi ”。)《ming shi · he qu zhi liu 》:“fan kai tang yan si mo jiu bai ba shi qi chu 。”②shui chi 。du fu 《mao wu wei qiu feng suo po ge 》:“gao zhe gua juan (juàn)chang lin sao ,xia zhe piao zhuai chen tang ao 。”(juan :qian gua ;chan rao 。)liu zhen 《zeng xu gan 》:“fang tang han qing yuan 。”③tu zhu de da lu 。wang an dan 《cheng ri 》:“yu feng tang lu gui 。”bo :
①zhi li 。《shi ji ·tai shi gong zi xu 》:“qin bo qu gu wen 。”②bo dong ;bo kai 。li bai 《nuan jiu 》:“bo que bai yun jian qing tian 。”guan xiu 《shan ju er shi si shou 》zhi shi er :“bo xia sao xue he yun mu ,jue dan yi song de fu ling 。”③dian bo 。《jing hua yuan 》di jiu hui :“jiang lai xiao di dao gui bang pei wang xiong zhu ji shi ,jiu jin zhi bo gui pao 。”(pao :zhi chu shi 。)④fei qi ;bing chu 。liu da kui 《fang ting cui liu shi shou xu 》:“ji wei wen zhang ,wu bo qi su shang ,er jin yin yu gu 。”(jin yin :jian ci jie jin 。)⑤dan zou xian le qi de yi chong shou fa 。bai ju yi 《pi pa hang 》:“zhuai zhou bo xian san liang sheng ,wei cheng qu diao xian you qing 。”(zhuai zhou :zhuai dong pi pa shang de xian zhu 。)⑥bo zi 。dan zou le qi shi tao zai shou zhi shang bo xian de gong ju 。bai ju yi 《pi pa hang 》:“qu zhong shou bo dang xin hua ,si xian yi sheng ru lie bo 。”⑦diao zhuai 。《san guo yan yi 》di shi si hui :“guan gong bian bo ma hui zhen ,li yu zhen qian hou zhi 。”⑧bu zheng 。《xun zi ·zheng lun 》:“bu neng yi bo gong qu shi zhong (zhòng)wei 。”(wei :wei xiao mu biao 。)⑨fen gei ;diao pei 。《gong lou meng 》di qi shi san hui :“cong zhe mei ren da er shi ban ,ge qu san yue yue qian ,bo ru qing (qīng)ce hang nei 。”[bo rong ]pao kai fan za de shi wu 。bi wei 《san bao en ·tan yu 》:“sui ran ru ci ,zao wan ding bo rong er lai 。”la :
(yi )wei bei ;guai li 。si ma qian 《bao ren an shu 》:“jin shao qing nai jiao yi tui xian jin shi ,mo nai yu pu si xin la miu hu ?”(mo nai :qi bu 。)(er )láhua po ;ge kai 。tong “la (lá)”。zhu :
①zhu zi 。《shi jing ·wei feng ·qi ao (yù)》:“zhan bi qi ao ,lu zhu qing qing 。”(zhan :shi 。qi :shui ming 。ao :wei yu 。)liu yi qing 《shi shui xin yu ·ren dan 》:“qi ren chang ji yu zhu lin zhi xia 。”②gu dai ba yin zhi yi ,xiao di zhi lei de zhu zhi le qi 。③zhu jian ,gu dai yong lai xie zi de zhu pian 。《yan tie lun ·li yi 》:“bao ku zhu ,shou kong yan 。”jing :
①xiao lu 。《lun yu ·yong ye 》:“hang bu you jing 。”《lao zi 》di wu shi san zhang :“da dao shen yi ,er min hao jing 。”(yi :ping tan 。)fan zhi lu 。《lie zi ·shui fu 》:“pi zhi chu bu you men ,hang bu cong jing ye 。”《jiang xue 》:“mo jing ren zong mie 。”②fang fa ;tu jing 。bai ju yi 《ti zeng ding guang shang ren 》:“de jing ru da dao 。”③wang ;zhi wang 。《chu ci ·qiao hun 》:“chuan gu jing fu 。”(fu :fan 。)liu zong yuan 《xiao dan cheng shan ji 》:“zi xi shan dao kou jing bei ,yu huang mao ling er xia 。”④tu jing ;jing guo 。《lv shi chun qiu ·shao lou 》:“xi jia zhi lao ,jing ji gong er bu zhi 。”《shi ji ·chen she shi jia 》:“qian niu jing ren tian ,tian zhu duo zhi niu 。”(zhi :zhi niu zhu 。)⑤zhi jie ;jian jie 。《lun heng · zi ji 》:“huo jing huo yu ,huo qu huo shu 。”(yu :rao yuan 。)⑥yuan zhou zhi jing de sheng chen 。《he zhou ji 》:“ming you ji qiao ren yue wang shu yuan ,neng yi jing cun zhi mu ,wei gong shi 、qi min 、ren wu 。”《san guo zhi ·wei shu ·su ze chuan 》:“guo huang suo jing cun da zhu 。”you zhi chang du 。su shi 《zhu zhi ge 》:“hai bin chang jing jing qian che 。”⑦fu ci 。yi zhi ;zhi jie 。《hou han shu ·lai she chuan 》:“jing zhi luo yang 。”mian :
①mian yan ;lian mian 。《gu liang chuan ·wen gong shi si nian 》:“chang gu (gǔ)wu bai cheng (shèng),mian de qian li 。”(chang gu :bing che 。cheng :yi che si ma wei yi cheng 。)②si mian 。《han shu ·shi huo zhi xia 》:“wu gu bu bo si mian zhi wu 。”③bao ruo ;rou ruan 。《han shu ·yan zhu chuan 》:“ju yue ren mian li bao cai ,bu neng liu zhan 。”man :
gu dai dui wo guo na fang min zu de chen hu ,ye fan zhi suo you de shao shu min zu 。《shi jing ·xiao ya ·cai qi 》:“chun er man jing ,da bang wei chou 。”(da bang :zhi zhou wang chao 。)dai zhi na fang 。《shi jing ·da ya ·yi 》:“yong ti man fang 。”
今日更新
-
导引冲和气,觉春生酒面。
[2020-05-03]
-
褘衣俱侍、玳筵启。
[2020-05-03]
-
贤均樛木,宜颂二南诗。
[2020-05-03]
-
奉圣德、坤宁俱备。
[2020-05-03]
-
移棹采初开,嗅金缨留取。
[2020-05-03]
今日推荐
-
惟有暗香长在,饱参清露霏微。
[2020-02-16]
-
檐外几声风玉,丁东敲断人肠。
[2020-02-16]
-
春晚不拈红粉,碧窗自录仙书。
[2020-02-16]
-
人似行云不见。
[2020-02-16]
-
羞容似替人垂泪。
[2020-02-16]

