• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 懿此含曉芳,翛然忘簿領。

    “懿此含曉芳,翛然忘簿領。”詩句出處:《和郴州楊侍郎玩郡齋紫薇花十四韻》;是唐朝詩人劉禹錫的作品。

    幾年丹霄上,出入金華省。暫別萬年枝,看花桂陽嶺。
    南方足奇樹,公府成佳境。綠陰交廣除,明艷透蕭屏。
    雨馀人吏散,燕語簾櫳靜。懿此含曉芳,翛然忘簿領。
    紫茸垂組縷,金縷攢鋒穎。露溽暗傳香,風輕徐就影。
    苒弱多意思,從容占光景。得地在侯傢,移根近仙井。
    開尊好凝睇,倚瑟仍回頸。遊蜂駐彩冠,舞鶴迷煙頂。
    興生紅藥後,愛與甘棠並。不學夭桃姿,浮榮在俄頃。

    【註釋】:

    懿:

    (一)①美;美德。《詩經·周頌·時邁》:“我求懿德。”王勃《滕王閣序》:“宇文新州之懿范,襜(chān)帷暫駐。”(宇文:指宇文鈞。新州:新授澧州牧。襜帷:車的帷幕;借指車馬。)②贊美;稱頌。班固《幽通賦》:“懿前烈之純淑兮。”③深貌。《詩經·豳風·七月》:“女執懿筐,遵彼微行,爰求柔桑。”(遵:順著。微行:小路。爰:於是。求:擇取。) (二)yī 同“噫”。嘆聲。《詩經·大雅·瞻印(yǎng)》:“懿厥哲婦,為梟為鴟。”(印:古“仰”字。厥:那個。哲婦:指幽王寵妃褒姒。梟:一種兇猛的鳥。鴟:貓頭鷹類。)

    此:

    ①代詞。這;這個。《孟子·公孫醜下》:“彼一時,此一時也。”《禮記·禮運》:“此之謂大同。”②這樣;這般。庾信《哀江南賦》:“天何為而此醉。”③副詞。乃;則。《後漢書·黃瓊傳》:“必待堯舜之君,此為志士終無時矣。”

    含:

    (一)①把東西銜在口中。《韓非子·備內》:“醫善吮人之傷,含人之血,非骨肉之親也,利所加也。”②容納;包含。劉勰《文心雕龍·宗經》:“揚子比雕玉以作器,謂五經之含文也。”(比:比方。文:文彩。)杜甫《絕句四首》:“窗含西嶺千秋雪,門泊東吳萬裡船。”③隱忍;容忍。《左傳·宣公十五年》:“瑾瑜匿瑕,國君含垢。”(匿:隱藏。)④懷藏;心裡藏著。李白《古風五十九首》之四十七:“桃花開東園,含笑誇白日。”於若瀛《山茶》:“丹砂點雕蕊,經月獨含苞。”《莊子·胠篋》:“人含其德,則天下不僻矣。” (二)hàn 古代的一種葬禮,給死者口中放進珠玉米貝等物。字又作“琀”。《戰國策·趙策三》:“鄒魯之臣生則不得事養,死則不得飯含。”(事養:指奉養其君。)

    曉:

    ①天亮。李白《塞下曲·其一》:“曉戰隨金鼓,宵眠抱玉鞍。”②知道;明白。《鹽鐵論·相刺》:“通一孔,曉一理,而不知權衡。”王充《論衡·知實》:“不學自知,不問自曉。古今行事,未之有也。”(未之有也:沒有這樣的事。)③告知。《漢書·元後傳》:“未曉大將軍。”

    芳:

    ①花草的香味。《楚辭·九章·悲回風》:“蘭芷幽而獨芳。”又泛指香氣。《新語·術事》:“有女而無芳澤之飾。”②花草。屈原《離騷》:“芳與澤其雜糅兮,唯昭質其猶未虧。”③美好;好。傅山《乙酉歲除八絕句》:“摩雲即有回陽雁,寄得南枝芳信無?”(陽:指衡陽。)④賢德的人。屈原《離騷》:“昔三後之純粹兮,固眾芳之所在。”⑤通“房”,草木結果實的子房。《呂氏春秋·審時》:“先時者,莖葉帶芒以短衡,穗巨而芳奪。”

    翛:

    [翛翛]1. 鳥類羽毛脫落的樣子。《詩經·豳風·鴟鴞》:“予尾翛翛。”(予:我。)2. 草木青翠茂盛的樣子。謝朓《冬日晚郡事隙》:“翛翛蔭窗竹。”3.形容雨聲。白居易《西河雨夜送客》:“雲黑雨翛翛。”[翛然]悠然自得的樣子。白居易《酬吳七見寄》:“口吟耳自聽,當暑忽翛然。”

    然:

    ①燃燒。後來寫作“燃”。《孟子·公孫醜上》:“若火之始然,泉之始達。”②代詞。如此;這樣。《呂氏春秋·用眾》:“物固莫不有長,莫不有短,人亦然。”③對;贊同。《論語·雍也》:“子曰:‘雍之言然。’”④副詞。1.表示出乎意料,相當於“乃”、“竟”。《漢書·丙吉傳》:“君侯為漢相,奸吏成其私,然無所懲艾(yì)。”(艾:治。)2. 表示順承關系。相當於“便”、“就”。《莊子·外物》:“吾得鬥升之水然活耳。”⑤連詞。1.表示轉折關系,相當於“然而”。《左傳·僖公三十年》:“然鄭亡,子亦有不利焉!”2.表示讓步關系,相當於“雖然”。董解元《西廂記諸宮調》卷七:“然憔悴,尚天真,纖腰細褪羅裙。”⑥助詞。1.用作形容詞或副詞詞尾,表示狀態,“……的樣子”。《詩經· 小雅·南有嘉魚》:“南有嘉魚,烝然罩罩。”2. 用於句末,表示比擬。《孟子·盡心上》:“道則高矣,美矣,宜若登天然。”3. 用於句末,表示斷定,相當於“焉”、“也”。《論語·先進》:“若由也,不得其死然。”

    簿:

    ①登記冊。《漢書·張釋之傳》:“上登虎圈,問上林尉禽獸簿。”②記入賬冊。《魏書·太祖紀》:“簿其珍寶畜產,名馬三十餘萬匹,牛羊四百多萬頭。”③文書。王充《論衡·謝短》:“儒生所短,不徒以不曉簿書。”

    領:

    ①脖子。《國語·楚語上》:“緬然引領南望。”(緬:遙遠。)《孟子·梁惠王上》:“天下之民皆引領而望之。”②衣領。劉敏中《正宮·黑漆弩·村居遣興》:“長巾闊領深村住。”③帶領;統領。《三國演義》第九回:“王允又命呂佈同皇甫嵩、李肅領兵五萬。”楊惲《報孫會宗書》:“總領從官。”④兼任。柳宗元《段太尉逸事狀》:“王子晞為尚書,領行營節度使。”⑤領取;領受。《晉書·桓伊傳》:“請勒所屬領受。”(勒:勒令。)⑥領會;理解。陶淵明《飲酒》之十三:“發言各不領。”⑦通“嶺”。山嶺。《漢書·嚴助傳》:“輿轎而隃領。”(輿:竹篼。隃:同“逾”。越過。)⑧量詞。用於衣被等。王實甫《商調·集賢賓·退隱》:“穿一領臥苔莎粗佈衣。”


  • 懿此含晓芳,翛然忘簿领。

    “懿此含晓芳,翛然忘簿领。”诗句出处:《和郴州杨侍郎玩郡斋紫薇花十四韵》;是唐朝诗人刘禹锡的作品。

    几年丹霄上,出入金华省。暂别万年枝,看花桂阳岭。
    南方足奇树,公府成佳境。绿阴交广除,明艳透萧屏。
    雨馀人吏散,燕语帘栊静。懿此含晓芳,翛然忘簿领。
    紫茸垂组缕,金缕攒锋颖。露溽暗传香,风轻徐就影。
    苒弱多意思,从容占光景。得地在侯家,移根近仙井。
    开尊好凝睇,倚瑟仍回颈。游蜂驻彩冠,舞鹤迷烟顶。
    兴生红药后,爱与甘棠并。不学夭桃姿,浮荣在俄顷。

    【注释】:

    懿:

    (一)①美;美德。《诗经·周颂·时迈》:“我求懿德。”王勃《滕王阁序》:“宇文新州之懿范,襜(chān)帷暂驻。”(宇文:指宇文钧。新州:新授澧州牧。襜帷:车的帷幕;借指车马。)②赞美;称颂。班固《幽通赋》:“懿前烈之纯淑兮。”③深貌。《诗经·豳风·七月》:“女执懿筐,遵彼微行,爰求柔桑。”(遵:顺着。微行:小路。爰:于是。求:择取。) (二)yī 同“噫”。叹声。《诗经·大雅·瞻印(yǎng)》:“懿厥哲妇,为枭为鸱。”(印:古“仰”字。厥:那个。哲妇:指幽王宠妃褒姒。枭:一种凶猛的鸟。鸱:猫头鹰类。)

    此:

    ①代词。这;这个。《孟子·公孙丑下》:“彼一时,此一时也。”《礼记·礼运》:“此之谓大同。”②这样;这般。庾信《哀江南赋》:“天何为而此醉。”③副词。乃;则。《后汉书·黄琼传》:“必待尧舜之君,此为志士终无时矣。”

    含:

    (一)①把东西衔在口中。《韩非子·备内》:“医善吮人之伤,含人之血,非骨肉之亲也,利所加也。”②容纳;包含。刘勰《文心雕龙·宗经》:“扬子比雕玉以作器,谓五经之含文也。”(比:比方。文:文彩。)杜甫《绝句四首》:“窗含西岭千秋雪,门泊东吴万里船。”③隐忍;容忍。《左传·宣公十五年》:“瑾瑜匿瑕,国君含垢。”(匿:隐藏。)④怀藏;心里藏着。李白《古风五十九首》之四十七:“桃花开东园,含笑夸白日。”于若瀛《山茶》:“丹砂点雕蕊,经月独含苞。”《庄子·胠箧》:“人含其德,则天下不僻矣。” (二)hàn 古代的一种葬礼,给死者口中放进珠玉米贝等物。字又作“琀”。《战国策·赵策三》:“邹鲁之臣生则不得事养,死则不得饭含。”(事养:指奉养其君。)

    晓:

    ①天亮。李白《塞下曲·其一》:“晓战随金鼓,宵眠抱玉鞍。”②知道;明白。《盐铁论·相刺》:“通一孔,晓一理,而不知权衡。”王充《论衡·知实》:“不学自知,不问自晓。古今行事,未之有也。”(未之有也:没有这样的事。)③告知。《汉书·元后传》:“未晓大将军。”

    芳:

    ①花草的香味。《楚辞·九章·悲回风》:“兰芷幽而独芳。”又泛指香气。《新语·术事》:“有女而无芳泽之饰。”②花草。屈原《离骚》:“芳与泽其杂糅兮,唯昭质其犹未亏。”③美好;好。傅山《乙酉岁除八绝句》:“摩云即有回阳雁,寄得南枝芳信无?”(阳:指衡阳。)④贤德的人。屈原《离骚》:“昔三后之纯粹兮,固众芳之所在。”⑤通“房”,草木结果实的子房。《吕氏春秋·审时》:“先时者,茎叶带芒以短衡,穗巨而芳夺。”

    翛:

    [翛翛]1. 鸟类羽毛脱落的样子。《诗经·豳风·鸱鸮》:“予尾翛翛。”(予:我。)2. 草木青翠茂盛的样子。谢朓《冬日晚郡事隙》:“翛翛荫窗竹。”3.形容雨声。白居易《西河雨夜送客》:“云黑雨翛翛。”[翛然]悠然自得的样子。白居易《酬吴七见寄》:“口吟耳自听,当暑忽翛然。”

    然:

    ①燃烧。后来写作“燃”。《孟子·公孙丑上》:“若火之始然,泉之始达。”②代词。如此;这样。《吕氏春秋·用众》:“物固莫不有长,莫不有短,人亦然。”③对;赞同。《论语·雍也》:“子曰:‘雍之言然。’”④副词。1.表示出乎意料,相当于“乃”、“竟”。《汉书·丙吉传》:“君侯为汉相,奸吏成其私,然无所惩艾(yì)。”(艾:治。)2. 表示顺承关系。相当于“便”、“就”。《庄子·外物》:“吾得斗升之水然活耳。”⑤连词。1.表示转折关系,相当于“然而”。《左传·僖公三十年》:“然郑亡,子亦有不利焉!”2.表示让步关系,相当于“虽然”。董解元《西厢记诸宫调》卷七:“然憔悴,尚天真,纤腰细褪罗裙。”⑥助词。1.用作形容词或副词词尾,表示状态,“……的样子”。《诗经· 小雅·南有嘉鱼》:“南有嘉鱼,烝然罩罩。”2. 用于句末,表示比拟。《孟子·尽心上》:“道则高矣,美矣,宜若登天然。”3. 用于句末,表示断定,相当于“焉”、“也”。《论语·先进》:“若由也,不得其死然。”

    簿:

    ①登记册。《汉书·张释之传》:“上登虎圈,问上林尉禽兽簿。”②记入账册。《魏书·太祖纪》:“簿其珍宝畜产,名马三十余万匹,牛羊四百多万头。”③文书。王充《论衡·谢短》:“儒生所短,不徒以不晓簿书。”

    领:

    ①脖子。《国语·楚语上》:“缅然引领南望。”(缅:遥远。)《孟子·梁惠王上》:“天下之民皆引领而望之。”②衣领。刘敏中《正宫·黑漆弩·村居遣兴》:“长巾阔领深村住。”③带领;统领。《三国演义》第九回:“王允又命吕布同皇甫嵩、李肃领兵五万。”杨恽《报孙会宗书》:“总领从官。”④兼任。柳宗元《段太尉逸事状》:“王子晞为尚书,领行营节度使。”⑤领取;领受。《晋书·桓伊传》:“请勒所属领受。”(勒:勒令。)⑥领会;理解。陶渊明《饮酒》之十三:“发言各不领。”⑦通“岭”。山岭。《汉书·严助传》:“舆轿而隃领。”(舆:竹篼。隃:同“逾”。越过。)⑧量词。用于衣被等。王实甫《商调·集贤宾·退隐》:“穿一领卧苔莎粗布衣。”


  • yi ci han xiao fang ,shu ran wang bu ling 。

    “yi ci han xiao fang ,shu ran wang bu ling 。”shi gou chu chu :《he chen zhou yang shi lang wan jun zhai zi wei hua shi si yun 》;shi tang chao shi ren liu yu xi de zuo pin 。

    ji nian dan xiao shang ,chu ru jin hua sheng 。zan bie mo nian zhi ,kan hua gui yang ling 。
    na fang zu ji shu ,gong fu cheng jia jing 。lu yin jiao an chu ,ming yan tou xiao bing 。
    yu yu ren li san ,yan yu lian long jing 。yi ci han xiao fang ,shu ran wang bu ling 。
    zi rong chui zu lv ,jin lv cuan feng ying 。lou ru an chuan xiang ,feng qing xu jiu ying 。
    ran ruo duo yi sai ,cong rong zhan guang jing 。de de zai hou jia ,yi gen jin xian jing 。
    kai zun hao ning di ,yi se reng hui geng 。you feng zhu cai guan ,wu he mi yan ding 。
    xing sheng gong yao hou ,ai yu gan tang bing 。bu xue wai tao zi ,fu rong zai e qing 。

    【zhu shi 】:

    yi :

    (yi )①mei ;mei de 。《shi jing ·zhou song ·shi mai 》:“wo qiu yi de 。”wang bo 《teng wang ge xu 》:“yu wen xin zhou zhi yi fan ,chan (chān)wei zan zhu 。”(yu wen :zhi yu wen jun 。xin zhou :xin shou li zhou mu 。chan wei :che de wei mu ;jie zhi che ma 。)②zan mei ;chen song 。ban gu 《you tong fu 》:“yi qian lie zhi chun shu xi 。”③shen mao 。《shi jing ·bin feng ·qi yue 》:“nv zhi yi kuang ,zun bi wei hang ,yuan qiu rou sang 。”(zun :shun zhao 。wei hang :xiao lu 。yuan :yu shi 。qiu :ze qu 。) (er )yī tong “yi ”。tan sheng 。《shi jing ·da ya ·zhan yin (yǎng)》:“yi jue zhe fu ,wei xiao wei chi 。”(yin :gu “yang ”zi 。jue :na ge 。zhe fu :zhi you wang chong fei bao si 。xiao :yi chong xiong meng de diao 。chi :mao tou ying lei 。)

    ci :

    ①dai ci 。zhe ;zhe ge 。《meng zi ·gong sun chou xia 》:“bi yi shi ,ci yi shi ye 。”《li ji ·li yun 》:“ci zhi wei da tong 。”②zhe yang ;zhe ban 。yu xin 《ai jiang na fu 》:“tian he wei er ci zui 。”③fu ci 。nai ;ze 。《hou han shu ·huang qiong chuan 》:“bi dai yao shun zhi jun ,ci wei zhi shi zhong mo shi yi 。”

    han :

    (yi )①ba dong xi xian zai kou zhong 。《han fei zi ·bei nei 》:“yi shan shun ren zhi shang ,han ren zhi xie ,fei gu rou zhi qin ye ,li suo jia ye 。”②rong na ;bao han 。liu xie 《wen xin diao long ·zong jing 》:“yang zi bi diao yu yi zuo qi ,wei wu jing zhi han wen ye 。”(bi :bi fang 。wen :wen cai 。)du fu 《jue gou si shou 》:“chuang han xi ling qian qiu xue ,men bo dong wu mo li chuan 。”③yin ren ;rong ren 。《zuo chuan ·xuan gong shi wu nian 》:“jin yu ni xia ,guo jun han gou 。”(ni :yin cang 。)④huai cang ;xin li cang zhao 。li bai 《gu feng wu shi jiu shou 》zhi si shi qi :“tao hua kai dong yuan ,han xiao kua bai ri 。”yu re ying 《shan cha 》:“dan sha dian diao rui ,jing yue du han bao 。”《zhuang zi ·qu qie 》:“ren han ji de ,ze tian xia bu pi yi 。” (er )hàn gu dai de yi chong zang li ,gei si zhe kou zhong fang jin zhu yu mi bei deng wu 。zi you zuo “han ”。《zhan guo ce ·zhao ce san 》:“ju lu zhi chen sheng ze bu de shi yang ,si ze bu de fan han 。”(shi yang :zhi feng yang ji jun 。)

    xiao :

    ①tian liang 。li bai 《sai xia qu ·ji yi 》:“xiao zhan sui jin gu ,xiao mian bao yu an 。”②zhi dao ;ming bai 。《yan tie lun ·xiang ci 》:“tong yi kong ,xiao yi li ,er bu zhi quan heng 。”wang chong 《lun heng ·zhi shi 》:“bu xue zi zhi ,bu wen zi xiao 。gu jin hang shi ,wei zhi you ye 。”(wei zhi you ye :mei you zhe yang de shi 。)③gao zhi 。《han shu ·yuan hou chuan 》:“wei xiao da jiang jun 。”

    fang :

    ①hua cao de xiang wei 。《chu ci ·jiu zhang ·bei hui feng 》:“lan zhi you er du fang 。”you fan zhi xiang qi 。《xin yu ·shu shi 》:“you nv er mo fang ze zhi shi 。”②hua cao 。qu yuan 《li sao 》:“fang yu ze ji za rou xi ,wei zhao zhi ji you wei kui 。”③mei hao ;hao 。fu shan 《yi you sui chu ba jue gou 》:“ma yun ji you hui yang yan ,ji de na zhi fang xin mo ?”(yang :zhi heng yang 。)④xian de de ren 。qu yuan 《li sao 》:“xi san hou zhi chun cui xi ,gu zhong fang zhi suo zai 。”⑤tong “fang ”,cao mu jie guo shi de zi fang 。《lv shi chun qiu ·shen shi 》:“xian shi zhe ,jing xie dai mang yi duan heng ,sui ju er fang duo 。”

    shu :

    [shu shu ]1. diao lei yu mao tuo la de yang zi 。《shi jing ·bin feng ·chi xiao 》:“yu wei shu shu 。”(yu :wo 。)2. cao mu qing cui mao cheng de yang zi 。xie tiao 《dong ri wan jun shi xi 》:“shu shu yin chuang zhu 。”3.xing rong yu sheng 。bai ju yi 《xi he yu ye song ke 》:“yun hei yu shu shu 。”[shu ran ]you ran zi de de yang zi 。bai ju yi 《chou wu qi jian ji 》:“kou yin er zi ting ,dang shu hu shu ran 。”

    ran :

    ①ran shao 。hou lai xie zuo “ran ”。《meng zi ·gong sun chou shang 》:“re huo zhi shi ran ,quan zhi shi da 。”②dai ci 。ru ci ;zhe yang 。《lv shi chun qiu ·yong zhong 》:“wu gu mo bu you chang ,mo bu you duan ,ren yi ran 。”③dui ;zan tong 。《lun yu ·yong ye 》:“zi yue :‘yong zhi yan ran 。’”④fu ci 。1.biao shi chu hu yi liao ,xiang dang yu “nai ”、“jing ”。《han shu ·bing ji chuan 》:“jun hou wei han xiang ,jian li cheng ji si ,ran mo suo cheng ai (yì)。”(ai :zhi 。)2. biao shi shun cheng guan ji 。xiang dang yu “bian ”、“jiu ”。《zhuang zi ·wai wu 》:“wu de dou sheng zhi shui ran huo er 。”⑤lian ci 。1.biao shi zhuai she guan ji ,xiang dang yu “ran er ”。《zuo chuan ·xi gong san shi nian 》:“ran zheng wang ,zi yi you bu li yan !”2.biao shi rang bu guan ji ,xiang dang yu “sui ran ”。dong jie yuan 《xi xiang ji zhu gong diao 》juan qi :“ran qiao cui ,shang tian zhen ,qian yao xi tui luo qun 。”⑥zhu ci 。1.yong zuo xing rong ci huo fu ci ci wei ,biao shi zhuang tai ,“……de yang zi ”。《shi jing · xiao ya ·na you jia yu 》:“na you jia yu ,zheng ran zhao zhao 。”2. yong yu gou mo ,biao shi bi ni 。《meng zi ·jin xin shang 》:“dao ze gao yi ,mei yi ,yi re deng tian ran 。”3. yong yu gou mo ,biao shi duan ding ,xiang dang yu “yan ”、“ye ”。《lun yu ·xian jin 》:“re you ye ,bu de ji si ran 。”

    bu :

    ①deng ji ce 。《han shu ·zhang shi zhi chuan 》:“shang deng hu juan ,wen shang lin wei qin shou bu 。”②ji ru zhang ce 。《wei shu ·tai zu ji 》:“bu ji zhen bao chu chan ,ming ma san shi yu mo pi ,niu yang si bai duo mo tou 。”③wen shu 。wang chong 《lun heng ·xie duan 》:“ru sheng suo duan ,bu tu yi bu xiao bu shu 。”

    ling :

    ①bo zi 。《guo yu ·chu yu shang 》:“mian ran yin ling na wang 。”(mian :yao yuan 。)《meng zi ·liang hui wang shang 》:“tian xia zhi min jie yin ling er wang zhi 。”②yi ling 。liu min zhong 《zheng gong ·hei qi nu ·cun ju qian xing 》:“chang jin kuo ling shen cun zhu 。”③dai ling ;tong ling 。《san guo yan yi 》di jiu hui :“wang yun you ming lv bu tong huang fu song 、li su ling bing wu mo 。”yang yun 《bao sun hui zong shu 》:“zong ling cong guan 。”④jian ren 。liu zong yuan 《duan tai wei yi shi zhuang 》:“wang zi 晞wei shang shu ,ling hang ying jie du shi 。”⑤ling qu ;ling shou 。《jin shu ·huan yi chuan 》:“qing le suo shu ling shou 。”(le :le ling 。)⑥ling hui ;li jie 。tao yuan ming 《yin jiu 》zhi shi san :“fa yan ge bu ling 。”⑦tong “ling ”。shan ling 。《han shu ·yan zhu chuan 》:“yu jiao er shu ling 。”(yu :zhu dou 。shu :tong “yu ”。yue guo 。)⑧liang ci 。yong yu yi bei deng 。wang shi fu 《shang diao ·ji xian bin ·tui yin 》:“chuan yi ling wo tai sha cu bu yi 。”