• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 樵音繞故壘,汲路明寒沙。

    “樵音繞故壘,汲路明寒沙。”詩句出處:《晚歲登武陵城顧望水陸悵然有作》;是唐朝詩人劉禹錫的作品。

    星象承烏翼,蠻陬想犬牙。俚人祠竹節,仙洞閉桃花。
    城基歷漢魏,江源自賨巴。華表廖王墓,菜地黃瓊傢。
    霜輕菊秀晚,石淺水紋斜。樵音繞故壘,汲路明寒沙。
    凊風稍改葉,盧橘始含葩。野橋過驛騎,叢祠發迥笳。
    跳鱗避舉網,倦鳥寄行楂。路塵高出樹,山火遠連霞。
    夕曛轉赤岸,浮靄起蒼葭。軋軋渡水槳,連連赴林鴉。
    叫閽道非遠,賜環期自賒。孤臣本危涕,喬木在天涯。

    【註釋】:

    樵:

    ①木柴。晁錯《論貴粟疏》:“伐薪樵,治官府。”②打柴。《左傳·昭公六年》:“禁芻牧采樵。”③打柴者。王安石《謝公墩》詩:“問樵樵不知,問牧牧不言。”④通“譙”。譙樓。建在城門上用以瞭望的樓。《漢書·趙充國傳》:“為塹壘木樵。”(塹:壕溝。壘:壁壘。)

    音:

    ①樂音。《韓非子·說林下》:“吾嘗好音,此人遺我鳴琴。”(嘗:曾經。遺:贈給。)②聲音。《莊子·胠篋》:“雞狗之音相聞。”③消息。《詩經·鄭風·子衿》:“縱我不往,子寧不嗣音。”(寧:難道。嗣:寄給。)④通“蔭”。樹蔭。《左傳·文公十七年》:“鹿死不擇音。”[八音]古代對樂器的統稱。指金、石、土、革、絲、木、匏(páo袍)、竹八類。如鐘、鈴屬金類;磬屬石類;塤(xūn勛)屬土類;鼓屬革類;琴、瑟屬絲類;柷(zhù祝)屬木類;笙、竽屬匏類;管、簫屬竹類。

    繞:

    ①纏繞;環繞。《呂氏春秋·知分》:“子嘗見兩蛟繞船能兩活者乎?”②從側面或後面迂回過去。李白《送友人》:“青山橫北郭,白水繞東城。”(郭:城郭。)③繞道。《史記·衛將軍驃騎列傳》:“漢蓋縱左右翼繞單於。”(漢:指漢軍。)

    故:

    ①緣故;原因。王安石《讀孟嘗君傳》:“世皆稱孟嘗君能得士,士以故歸之。”高叔嗣《簡袁永之獄中》:“罪至欲何言,直以愚慵故。”②事。《韓非子·顯學》:“不道仁義者故,不聽學者之言。”(者:之。)特指祭祀、期會等大事。《禮記·玉藻》:“君無故不殺牛,大夫無故不殺羊,士無故不殺犬豕。”③事故。《孟子·盡心上》:“父母俱存,兄弟無故,一樂也。”④原來的;舊有的。袁凱《客中夜坐》:“落葉蕭蕭江水長,故園歸路更茫茫。”蘇洵《六國論》:“從六國破亡之故事。”⑤老朋友;舊交。曹丕《與吳質書》“昔年疾疫,尋故鄉離其災。”⑥去世。張居正《答總督王鑒川計處黃酋》:“近報吉能亦於三月三日病故。”(吉能:人名。)⑦副詞。1.本來。李白《白頭吟》:“兔絲故無情,隨風任傾倒。”2.仍然。古樂府《古詩為焦仲卿妻作》:“三日斷五匹,大人故嫌遲。”(大人:對長輩的敬稱。)3. 故意。《史記·陳涉世傢》:“將尉醉,廣故數言欲之,忿恚尉。”⑧連詞。表示因果;“所以”。蘇洵《六國論》:“故曰弊在賂秦也。”2. 猶則,便。《周易·豫》:“天地以順動,故日月不過而四時不忒(tè);聖人以順動,則刑罰清而民服。”(忒:差錯。)

    壘:

    (一)①軍隊的防禦工事。《韓非子·說林下》:“深溝高壘。”《左傳·成公十六年》:“固壘而待之。”《孫子·虛實》:“敵雖高壘深溝,不得不與我戰者,攻其所必救也。”②堆砌;築。李白《襄陽歌》:“壘曲便築槽丘臺。”《墨子·備穴》:“先壘窯壁。”(二)léi ①同“礧”。從高處向下推的石頭。《漢書·李陵傳》:“單(chán)於遮其後,乘隅下壘石,士卒多死,不得行。”(單於:古代匈奴的君主。遮:斷絕。隅:角落。)②通“累”。捆綁。《荀子·大略》:“氐(dī)羌之虜也,不憂其系壘也,而憂其不焚也。”(氐羌:我國古時西方民族。虜:被俘虜。不焚:指死後不焚化。)③通“蘲”。盛土的筐。《墨子·備城門》:“昔築,七尺一居屬,五步一壘,五築有銻。”

    汲:

    ①從井裡取水。泛指引水,打水。《周易·井》:“井渫(xiè)不食,為我心惻;可用汲。”(渫:淘去污泥。為:使。)也泛指打水。《呂氏春秋·察傳》:“宋之丁氏,傢無井而出溉汲。”②引薦;提拔。葉紹翁《四朝聞見錄·張於湖》:“參問前儒,汲揚後學,詞翰愈工。”③牽引;引導。羅隱《重送朗州張員外》:“誠知汲善心長在,爭奈幹時跡轉窮。”《周禮·考工記·匠人》:“凡任,索約,大汲其版。”

    路:

    ①道路;路途。《楚辭·九歌·國觴》:“出不入兮往不反,平原忽兮路超遠。”②路程。陶潛《桃花源記》:“緣溪行,忘路之遠近。”③途徑;方向。《尚書·洪范》:“無有作惡,遵王之路。”諸葛亮《前出師表》:“不宜妄自菲薄,引喻失義,以塞忠諫之路也。”(引喻:稱引說話。)④仕途,執政。許棠《講德陳情上淮南李仆射八首》之八:“當路公卿誰見待? 故鄉親友自疑非。”(待:寬容。疑非:懷疑有錯誤。)⑤法度;規則。李華《禦史中丞廳壁記》:“遵王路以整多方。”(王:指先王。)⑥方面;地區。田藝衡《留青日記·賭博》:“蘇常一路尤甚,士大夫歸傢者則開賭坊,蓋避禁也。”(蘇常:蘇州、常州。避禁:避開禁令。)⑦車。《左傳·昭公四年》:“王思舊勛而賜之路。”⑧大。《史記·孝武本紀》:“路弓乘矢。”⑨宋朝和元朝行政區劃名。宋的路約相當於現在的省,元的路約相當現在的地區。

    明:

    ①明亮;光明。《詩經·鄭風·女曰雞鳴》:“子興視夜,明星有爛。”②照亮。王安石《遊褒禪山記》:“火尚足以明也。”③明顯;明白。《戰國策·齊策一》:“則秦不能害齊,亦已明矣。”④公開。《戰國策·趙策四》:“太後明謂左右。”又顯露。柳宗元《小石潭記》:“明滅可見。”⑤說明;表明。張溥《五人墓碑記》:“亦以明死生之大。”⑥賢明;英明。諸葛亮《前出師表》:“恐托付不效,以傷先帝之明。”⑦聰明;智慧。《老子》:“知人者智,自知者明。”韓愈《師說》:“小學而大遺,吾未見其明也。”(遺:放棄。)⑧視力;眼力。又視力好。《孟子·梁惠王上》:“明足以察秋毫之末。”⑨白天。張煌言《擬古》之二:“晦明本如轂(gǔ),日日相推移。”(晦:黑夜。轂:車輪的中心。)⑩舊指陽世間。顏延之《和謝監靈運一首》:“人神幽明絕。”(幽:指陰間。絕:指時亂不得祭祀。)(11)次(日或年)。彭端淑《為學一首示子侄》:“越明年,貧者自南海還,以告富者。”(南海:指浙江佛教勝地普陀山。)(12)朝代名。朱元璋建於公元1368年,1661年為清王朝所代替。[明堂]古代天子舉行朝會、祭祀、慶賞等大典的地方。古樂府《木蘭詩》:“歸來見天子,天子坐明堂。”[明器]即“冥器”。古代殉葬用的器物。石德玉《曲江池》第二折:“今日有個大人傢出殯,擺設明器,好生齊整。”(大人傢:大戶人傢。)

    寒:

    ①冷。《禮記·月令》:“寒熱不節,民多虐疾。”《呂氏春秋·察今》:“見瓶水之冰,而知天下之寒。”②貧窮;貧寒。杜甫《自京赴奉先縣詠懷》:“彤庭所分帛,本自寒女出。”(彤庭:指富貴人傢。)《晉書·劉毅傳》:“是以上品無寒門,下品無士族。”③害怕;畏懼。《聊齋志異·辛十四娘》:“誤入澗谷,狼奔鴟(chī)叫,豎毛寒心。”(鴟:貓頭鷹。)


  • 樵音绕故垒,汲路明寒沙。

    “樵音绕故垒,汲路明寒沙。”诗句出处:《晚岁登武陵城顾望水陆怅然有作》;是唐朝诗人刘禹锡的作品。

    星象承乌翼,蛮陬想犬牙。俚人祠竹节,仙洞闭桃花。
    城基历汉魏,江源自賨巴。华表廖王墓,菜地黄琼家。
    霜轻菊秀晚,石浅水纹斜。樵音绕故垒,汲路明寒沙。
    凊风稍改叶,卢橘始含葩。野桥过驿骑,丛祠发迥笳。
    跳鳞避举网,倦鸟寄行楂。路尘高出树,山火远连霞。
    夕曛转赤岸,浮霭起苍葭。轧轧渡水桨,连连赴林鸦。
    叫阍道非远,赐环期自赊。孤臣本危涕,乔木在天涯。

    【注释】:

    樵:

    ①木柴。晁错《论贵粟疏》:“伐薪樵,治官府。”②打柴。《左传·昭公六年》:“禁刍牧采樵。”③打柴者。王安石《谢公墩》诗:“问樵樵不知,问牧牧不言。”④通“谯”。谯楼。建在城门上用以瞭望的楼。《汉书·赵充国传》:“为堑垒木樵。”(堑:壕沟。垒:壁垒。)

    音:

    ①乐音。《韩非子·说林下》:“吾尝好音,此人遗我鸣琴。”(尝:曾经。遗:赠给。)②声音。《庄子·胠箧》:“鸡狗之音相闻。”③消息。《诗经·郑风·子衿》:“纵我不往,子宁不嗣音。”(宁:难道。嗣:寄给。)④通“荫”。树荫。《左传·文公十七年》:“鹿死不择音。”[八音]古代对乐器的统称。指金、石、土、革、丝、木、匏(páo袍)、竹八类。如钟、铃属金类;磬属石类;埙(xūn勋)属土类;鼓属革类;琴、瑟属丝类;柷(zhù祝)属木类;笙、竽属匏类;管、箫属竹类。

    绕:

    ①缠绕;环绕。《吕氏春秋·知分》:“子尝见两蛟绕船能两活者乎?”②从侧面或后面迂回过去。李白《送友人》:“青山横北郭,白水绕东城。”(郭:城郭。)③绕道。《史记·卫将军骠骑列传》:“汉盖纵左右翼绕单于。”(汉:指汉军。)

    故:

    ①缘故;原因。王安石《读孟尝君传》:“世皆称孟尝君能得士,士以故归之。”高叔嗣《简袁永之狱中》:“罪至欲何言,直以愚慵故。”②事。《韩非子·显学》:“不道仁义者故,不听学者之言。”(者:之。)特指祭祀、期会等大事。《礼记·玉藻》:“君无故不杀牛,大夫无故不杀羊,士无故不杀犬豕。”③事故。《孟子·尽心上》:“父母俱存,兄弟无故,一乐也。”④原来的;旧有的。袁凯《客中夜坐》:“落叶萧萧江水长,故园归路更茫茫。”苏洵《六国论》:“从六国破亡之故事。”⑤老朋友;旧交。曹丕《与吴质书》“昔年疾疫,寻故乡离其灾。”⑥去世。张居正《答总督王鉴川计处黄酋》:“近报吉能亦于三月三日病故。”(吉能:人名。)⑦副词。1.本来。李白《白头吟》:“兔丝故无情,随风任倾倒。”2.仍然。古乐府《古诗为焦仲卿妻作》:“三日断五匹,大人故嫌迟。”(大人:对长辈的敬称。)3. 故意。《史记·陈涉世家》:“将尉醉,广故数言欲之,忿恚尉。”⑧连词。表示因果;“所以”。苏洵《六国论》:“故曰弊在赂秦也。”2. 犹则,便。《周易·豫》:“天地以顺动,故日月不过而四时不忒(tè);圣人以顺动,则刑罚清而民服。”(忒:差错。)

    垒:

    (一)①军队的防御工事。《韩非子·说林下》:“深沟高垒。”《左传·成公十六年》:“固垒而待之。”《孙子·虚实》:“敌虽高垒深沟,不得不与我战者,攻其所必救也。”②堆砌;筑。李白《襄阳歌》:“垒曲便筑槽丘台。”《墨子·备穴》:“先垒窯壁。”(二)léi ①同“礧”。从高处向下推的石头。《汉书·李陵传》:“单(chán)于遮其后,乘隅下垒石,士卒多死,不得行。”(单于:古代匈奴的君主。遮:断绝。隅:角落。)②通“累”。捆绑。《荀子·大略》:“氐(dī)羌之虏也,不忧其系垒也,而忧其不焚也。”(氐羌:我国古时西方民族。虏:被俘虏。不焚:指死后不焚化。)③通“蘲”。盛土的筐。《墨子·备城门》:“昔筑,七尺一居属,五步一垒,五筑有锑。”

    汲:

    ①从井里取水。泛指引水,打水。《周易·井》:“井渫(xiè)不食,为我心恻;可用汲。”(渫:淘去污泥。为:使。)也泛指打水。《吕氏春秋·察传》:“宋之丁氏,家无井而出溉汲。”②引荐;提拔。叶绍翁《四朝闻见录·张于湖》:“参问前儒,汲扬后学,词翰愈工。”③牵引;引导。罗隐《重送朗州张员外》:“诚知汲善心长在,争奈干时迹转穷。”《周礼·考工记·匠人》:“凡任,索约,大汲其版。”

    路:

    ①道路;路途。《楚辞·九歌·国觞》:“出不入兮往不反,平原忽兮路超远。”②路程。陶潜《桃花源记》:“缘溪行,忘路之远近。”③途径;方向。《尚书·洪范》:“无有作恶,遵王之路。”诸葛亮《前出师表》:“不宜妄自菲薄,引喻失义,以塞忠谏之路也。”(引喻:称引说话。)④仕途,执政。许棠《讲德陈情上淮南李仆射八首》之八:“当路公卿谁见待? 故乡亲友自疑非。”(待:宽容。疑非:怀疑有错误。)⑤法度;规则。李华《御史中丞厅壁记》:“遵王路以整多方。”(王:指先王。)⑥方面;地区。田艺衡《留青日记·赌博》:“苏常一路尤甚,士大夫归家者则开赌坊,盖避禁也。”(苏常:苏州、常州。避禁:避开禁令。)⑦车。《左传·昭公四年》:“王思旧勋而赐之路。”⑧大。《史记·孝武本纪》:“路弓乘矢。”⑨宋朝和元朝行政区划名。宋的路约相当于现在的省,元的路约相当现在的地区。

    明:

    ①明亮;光明。《诗经·郑风·女曰鸡鸣》:“子兴视夜,明星有烂。”②照亮。王安石《游褒禅山记》:“火尚足以明也。”③明显;明白。《战国策·齐策一》:“则秦不能害齐,亦已明矣。”④公开。《战国策·赵策四》:“太后明谓左右。”又显露。柳宗元《小石潭记》:“明灭可见。”⑤说明;表明。张溥《五人墓碑记》:“亦以明死生之大。”⑥贤明;英明。诸葛亮《前出师表》:“恐托付不效,以伤先帝之明。”⑦聪明;智慧。《老子》:“知人者智,自知者明。”韩愈《师说》:“小学而大遗,吾未见其明也。”(遗:放弃。)⑧视力;眼力。又视力好。《孟子·梁惠王上》:“明足以察秋毫之末。”⑨白天。张煌言《拟古》之二:“晦明本如毂(gǔ),日日相推移。”(晦:黑夜。毂:车轮的中心。)⑩旧指阳世间。颜延之《和谢监灵运一首》:“人神幽明绝。”(幽:指阴间。绝:指时乱不得祭祀。)(11)次(日或年)。彭端淑《为学一首示子侄》:“越明年,贫者自南海还,以告富者。”(南海:指浙江佛教胜地普陀山。)(12)朝代名。朱元璋建于公元1368年,1661年为清王朝所代替。[明堂]古代天子举行朝会、祭祀、庆赏等大典的地方。古乐府《木兰诗》:“归来见天子,天子坐明堂。”[明器]即“冥器”。古代殉葬用的器物。石德玉《曲江池》第二折:“今日有个大人家出殡,摆设明器,好生齐整。”(大人家:大户人家。)

    寒:

    ①冷。《礼记·月令》:“寒热不节,民多虐疾。”《吕氏春秋·察今》:“见瓶水之冰,而知天下之寒。”②贫穷;贫寒。杜甫《自京赴奉先县咏怀》:“彤庭所分帛,本自寒女出。”(彤庭:指富贵人家。)《晋书·刘毅传》:“是以上品无寒门,下品无士族。”③害怕;畏惧。《聊斋志异·辛十四娘》:“误入涧谷,狼奔鸱(chī)叫,竖毛寒心。”(鸱:猫头鹰。)


  • qiao yin rao gu lei ,ji lu ming han sha 。

    “qiao yin rao gu lei ,ji lu ming han sha 。”shi gou chu chu :《wan sui deng wu ling cheng gu wang shui liu chang ran you zuo 》;shi tang chao shi ren liu yu xi de zuo pin 。

    xing xiang cheng wu yi ,man zou xiang quan ya 。li ren ci zhu jie ,xian dong bi tao hua 。
    cheng ji li han wei ,jiang yuan zi cong ba 。hua biao liao wang mu ,cai de huang qiong jia 。
    shuang qing ju xiu wan ,dan jian shui wen xie 。qiao yin rao gu lei ,ji lu ming han sha 。
    qing feng shao gai xie ,lu ju shi han pa 。ye qiao guo yi ji ,cong ci fa jiong jia 。
    tiao lin bi ju wang ,juan diao ji hang cha 。lu chen gao chu shu ,shan huo yuan lian xia 。
    xi xun zhuai chi an ,fu ai qi cang jia 。ga ga du shui jiang ,lian lian fu lin ya 。
    jiao hun dao fei yuan ,ci huan ji zi she 。gu chen ben wei ti ,qiao mu zai tian ya 。

    【zhu shi 】:

    qiao :

    ①mu chai 。chao cuo 《lun gui su shu 》:“fa xin qiao ,zhi guan fu 。”②da chai 。《zuo chuan ·zhao gong liu nian 》:“jin chu mu cai qiao 。”③da chai zhe 。wang an dan 《xie gong dun 》shi :“wen qiao qiao bu zhi ,wen mu mu bu yan 。”④tong “qiao ”。qiao lou 。jian zai cheng men shang yong yi 瞭wang de lou 。《han shu ·zhao chong guo chuan 》:“wei qian lei mu qiao 。”(qian :hao gou 。lei :bi lei 。)

    yin :

    ①le yin 。《han fei zi ·shui lin xia 》:“wu chang hao yin ,ci ren wei wo ming qin 。”(chang :ceng jing 。wei :zeng gei 。)②sheng yin 。《zhuang zi ·qu qie 》:“ji gou zhi yin xiang wen 。”③xiao xi 。《shi jing ·zheng feng ·zi jin 》:“zong wo bu wang ,zi ning bu si yin 。”(ning :nan dao 。si :ji gei 。)④tong “yin ”。shu yin 。《zuo chuan ·wen gong shi qi nian 》:“lu si bu ze yin 。”[ba yin ]gu dai dui le qi de tong chen 。zhi jin 、dan 、tu 、ge 、si 、mu 、pao (páopao )、zhu ba lei 。ru zhong 、ling shu jin lei ;qing shu dan lei ;xun (xūnxun )shu tu lei ;gu shu ge lei ;qin 、se shu si lei ;zhu (zhùzhu )shu mu lei ;sheng 、yu shu pao lei ;guan 、xiao shu zhu lei 。

    rao :

    ①chan rao ;huan rao 。《lv shi chun qiu ·zhi fen 》:“zi chang jian liang jiao rao chuan neng liang huo zhe hu ?”②cong ce mian huo hou mian yu hui guo qu 。li bai 《song you ren 》:“qing shan heng bei guo ,bai shui rao dong cheng 。”(guo :cheng guo 。)③rao dao 。《shi ji ·wei jiang jun biao ji lie chuan 》:“han gai zong zuo you yi rao chan yu 。”(han :zhi han jun 。)

    gu :

    ①yuan gu ;yuan yin 。wang an dan 《dou meng chang jun chuan 》:“shi jie chen meng chang jun neng de shi ,shi yi gu gui zhi 。”gao shu si 《jian yuan yong zhi yu zhong 》:“zui zhi yu he yan ,zhi yi yu yong gu 。”②shi 。《han fei zi ·xian xue 》:“bu dao ren yi zhe gu ,bu ting xue zhe zhi yan 。”(zhe :zhi 。)te zhi ji si 、ji hui deng da shi 。《li ji ·yu zao 》:“jun mo gu bu sha niu ,da fu mo gu bu sha yang ,shi mo gu bu sha quan shi 。”③shi gu 。《meng zi ·jin xin shang 》:“fu mu ju cun ,xiong di mo gu ,yi le ye 。”④yuan lai de ;jiu you de 。yuan kai 《ke zhong ye zuo 》:“la xie xiao xiao jiang shui chang ,gu yuan gui lu geng mang mang 。”su xun 《liu guo lun 》:“cong liu guo po wang zhi gu shi 。”⑤lao peng you ;jiu jiao 。cao pi 《yu wu zhi shu 》“xi nian ji yi ,xun gu xiang li ji zai 。”⑥qu shi 。zhang ju zheng 《da zong du wang jian chuan ji chu huang qiu 》:“jin bao ji neng yi yu san yue san ri bing gu 。”(ji neng :ren ming 。)⑦fu ci 。1.ben lai 。li bai 《bai tou yin 》:“tu si gu mo qing ,sui feng ren qing dao 。”2.reng ran 。gu le fu 《gu shi wei jiao zhong qing qi zuo 》:“san ri duan wu pi ,da ren gu xian chi 。”(da ren :dui chang bei de jing chen 。)3. gu yi 。《shi ji ·chen she shi jia 》:“jiang wei zui ,an gu shu yan yu zhi ,fen hui wei 。”⑧lian ci 。biao shi yin guo ;“suo yi ”。su xun 《liu guo lun 》:“gu yue bi zai lu qin ye 。”2. you ze ,bian 。《zhou yi ·yu 》:“tian de yi shun dong ,gu ri yue bu guo er si shi bu te (tè);sheng ren yi shun dong ,ze xing fa qing er min fu 。”(te :cha cuo 。)

    lei :

    (yi )①jun dui de fang yu gong shi 。《han fei zi ·shui lin xia 》:“shen gou gao lei 。”《zuo chuan ·cheng gong shi liu nian 》:“gu lei er dai zhi 。”《sun zi ·xu shi 》:“di sui gao lei shen gou ,bu de bu yu wo zhan zhe ,gong ji suo bi jiu ye 。”②dui qi ;zhu 。li bai 《xiang yang ge 》:“lei qu bian zhu cao qiu tai 。”《mo zi ·bei xue 》:“xian lei 窯bi 。”(er )léi ①tong “lei ”。cong gao chu xiang xia tui de dan tou 。《han shu ·li ling chuan 》:“chan (chán)yu zhe ji hou ,cheng yu xia lei dan ,shi cu duo si ,bu de hang 。”(chan yu :gu dai xiong nu de jun zhu 。zhe :duan jue 。yu :jiao la 。)②tong “lei ”。kun bang 。《xun zi ·da lve 》:“di (dī)qiang zhi lu ye ,bu you ji ji lei ye ,er you ji bu fen ye 。”(di qiang :wo guo gu shi xi fang min zu 。lu :bei fu lu 。bu fen :zhi si hou bu fen hua 。)③tong “lei ”。cheng tu de kuang 。《mo zi ·bei cheng men 》:“xi zhu ,qi che yi ju shu ,wu bu yi lei ,wu zhu you ti 。”

    ji :

    ①cong jing li qu shui 。fan zhi yin shui ,da shui 。《zhou yi ·jing 》:“jing xie (xiè)bu shi ,wei wo xin ce ;ke yong ji 。”(xie :tao qu wu ni 。wei :shi 。)ye fan zhi da shui 。《lv shi chun qiu ·cha chuan 》:“song zhi ding shi ,jia mo jing er chu gai ji 。”②yin jian ;di ba 。xie shao weng 《si chao wen jian lu ·zhang yu hu 》:“can wen qian ru ,ji yang hou xue ,ci han yu gong 。”③qian yin ;yin dao 。luo yin 《chong song lang zhou zhang yuan wai 》:“cheng zhi ji shan xin chang zai ,zheng nai gan shi ji zhuai qiong 。”《zhou li ·kao gong ji ·jiang ren 》:“fan ren ,suo yao ,da ji ji ban 。”

    lu :

    ①dao lu ;lu tu 。《chu ci ·jiu ge ·guo shang 》:“chu bu ru xi wang bu fan ,ping yuan hu xi lu chao yuan 。”②lu cheng 。tao qian 《tao hua yuan ji 》:“yuan xi hang ,wang lu zhi yuan jin 。”③tu jing ;fang xiang 。《shang shu ·hong fan 》:“mo you zuo e ,zun wang zhi lu 。”zhu ge liang 《qian chu shi biao 》:“bu yi wang zi fei bao ,yin yu shi yi ,yi sai zhong jian zhi lu ye 。”(yin yu :chen yin shui hua 。)④shi tu ,zhi zheng 。hu tang 《jiang de chen qing shang huai na li pu she ba shou 》zhi ba :“dang lu gong qing shei jian dai ? gu xiang qin you zi yi fei 。”(dai :kuan rong 。yi fei :huai yi you cuo wu 。)⑤fa du ;gui ze 。li hua 《yu shi zhong cheng ting bi ji 》:“zun wang lu yi zheng duo fang 。”(wang :zhi xian wang 。)⑥fang mian ;de ou 。tian yi heng 《liu qing ri ji ·du bo 》:“su chang yi lu you shen ,shi da fu gui jia zhe ze kai du fang ,gai bi jin ye 。”(su chang :su zhou 、chang zhou 。bi jin :bi kai jin ling 。)⑦che 。《zuo chuan ·zhao gong si nian 》:“wang sai jiu xun er ci zhi lu 。”⑧da 。《shi ji ·xiao wu ben ji 》:“lu gong cheng shi 。”⑨song chao he yuan chao hang zheng ou hua ming 。song de lu yao xiang dang yu xian zai de sheng ,yuan de lu yao xiang dang xian zai de de ou 。

    ming :

    ①ming liang ;guang ming 。《shi jing ·zheng feng ·nv yue ji ming 》:“zi xing shi ye ,ming xing you lan 。”②zhao liang 。wang an dan 《you bao chan shan ji 》:“huo shang zu yi ming ye 。”③ming xian ;ming bai 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“ze qin bu neng hai ji ,yi yi ming yi 。”④gong kai 。《zhan guo ce ·zhao ce si 》:“tai hou ming wei zuo you 。”you xian lou 。liu zong yuan 《xiao dan tan ji 》:“ming mie ke jian 。”⑤shui ming ;biao ming 。zhang pu 《wu ren mu bei ji 》:“yi yi ming si sheng zhi da 。”⑥xian ming ;ying ming 。zhu ge liang 《qian chu shi biao 》:“kong tuo fu bu xiao ,yi shang xian di zhi ming 。”⑦cong ming ;zhi hui 。《lao zi 》:“zhi ren zhe zhi ,zi zhi zhe ming 。”han yu 《shi shui 》:“xiao xue er da wei ,wu wei jian ji ming ye 。”(wei :fang qi 。)⑧shi li ;yan li 。you shi li hao 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“ming zu yi cha qiu hao zhi mo 。”⑨bai tian 。zhang huang yan 《ni gu 》zhi er :“hui ming ben ru gu (gǔ),ri ri xiang tui yi 。”(hui :hei ye 。gu :che lun de zhong xin 。)⑩jiu zhi yang shi jian 。yan yan zhi 《he xie jian ling yun yi shou 》:“ren shen you ming jue 。”(you :zhi yin jian 。jue :zhi shi luan bu de ji si 。)(11)ci (ri huo nian )。peng duan shu 《wei xue yi shou shi zi zhi 》:“yue ming nian ,pin zhe zi na hai hai ,yi gao fu zhe 。”(na hai :zhi zhe jiang fo jiao sheng de pu tuo shan 。)(12)chao dai ming 。zhu yuan zhang jian yu gong yuan 1368nian ,1661nian wei qing wang chao suo dai ti 。[ming tang ]gu dai tian zi ju hang chao hui 、ji si 、qing shang deng da dian de de fang 。gu le fu 《mu lan shi 》:“gui lai jian tian zi ,tian zi zuo ming tang 。”[ming qi ]ji “ming qi ”。gu dai xun zang yong de qi wu 。dan de yu 《qu jiang chi 》di er she :“jin ri you ge da ren jia chu bin ,bai she ming qi ,hao sheng ji zheng 。”(da ren jia :da hu ren jia 。)

    han :

    ①leng 。《li ji ·yue ling 》:“han re bu jie ,min duo nve ji 。”《lv shi chun qiu ·cha jin 》:“jian ping shui zhi bing ,er zhi tian xia zhi han 。”②pin qiong ;pin han 。du fu 《zi jing fu feng xian xian yong huai 》:“tong ting suo fen bo ,ben zi han nv chu 。”(tong ting :zhi fu gui ren jia 。)《jin shu ·liu yi chuan 》:“shi yi shang pin mo han men ,xia pin mo shi zu 。”③hai pa ;wei ju 。《liao zhai zhi yi ·xin shi si niang 》:“wu ru jian gu ,lang ben chi (chī)jiao ,shu mao han xin 。”(chi :mao tou ying 。)