• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 晉宋齊梁都,千山萬江口。

    “晉宋齊梁都,千山萬江口。”詩句出處:《和浙西李大夫晚下北固山,喜徑松成》;是唐朝詩人劉禹錫的作品。

    一辭溫室樹,幾見武昌柳。荀謝年何少,韋平望已久。
    種松夾石道,紆組臨沙阜。目覽帝王州,心存股肱守。
    葉動驚彩翰,波澄見赬首。晉宋齊梁都,千山萬江口。
    煙散隋宮出,濤來海門吼。風俗太伯馀,衣冠永嘉後。
    江長天作限,山固壤無朽。自古稱佳麗,非賢誰奄有。
    八元邦族盛,萬石門風厚。天柱揭東溟,文星照北鬥。
    高亭一騁望,舉酒共為壽。因賦詠懷詩,遠寄同心友。
    禁中晨夜直,江左東西偶。將手握兵符,儒腰盤貴綬。
    頒條風有自,立事言無茍。農野聞讓耕,軍人不使酒。
    用材當構廈,知道寧窺牖。誰謂青雲高,鵬飛終背負。

    【註釋】:

    晉:

    ①進。班固《幽通賦》:“盍孟晉以迨群兮。”(盍:何不。孟:勉力。迨daì:趕上。)《周易·晉》:“晉如摧如,獨行正也。”(摧:退。)②春秋時國名。③古朝代名。1.司馬炎代魏稱帝,統一三國,國號為晉,都洛陽,史稱西晉(265—316)。後司馬睿建都建康(今南京),保有江南,史稱東晉(317—420)。2. 五代時石敬瑭滅後唐稱帝,國號為晉,史稱後晉(936—947)。④通“��”。插。《周禮·春官 ·典瑞》:“王晉大圭。”(圭:古代帝王、諸侯舉行隆重儀式時所用的玉制禮器。)

    宋:

    ①周代諸侯國名,周武王封殷後代於宋。《呂氏春秋·慎大》:“立成湯之後於宋以奉桑林。”(成湯:即商湯。桑林:湯祈禱的地方。)②朝代名。一為南北朝時劉裕所建(公元420—479年)。一為五代末趙匡胤所建(公元960—1279年)

    齊:

    ①[形]整齊,一致。《孟子·滕文公上》:“夫物之不~,物之情也。”②[副]一同,一齊。《晉書·謝安傳》:“若二賊假延,來年水生,東西~舉。”③[形]平等,相等。《荀子·王制》:“勢~則不壹,眾~則不使。”④[動]整治。《史記·酷吏列傳序》:“道之以政,~之以刑。”⑤[形]敏捷。《商君書·弱民》:“~疾而均,速若飄風。”⑥[名]肚臍。《左傳·莊公六年》:“若不早圖,後君噬~。”

    梁:

    ①[名]橋。《詩經·大雅·大明》:“造舟為~。”②[名]魚梁。形似橋的捕魚小堤。柳宗元《鈷潭西小丘記》:“為魚~。”③[名]屋梁。杜甫《江村》:“自來自去~上燕,相親相近水中鷗。”④[名]古代國名。在陜西韓城南面。《左傳·僖公十九年》:“秦遂取~。”

    都:

    (一)du ①[名]大城市。《左傳·隱公元年》:“大~不過三國之一。”②[名]首都,京城。班固《西都賦》:“漢之西~,在於雍州,實曰長安。”③[名][都會]1. 諸侯國的都城。柳宗元《封建論》:“秦有天下,裂~~而之郡邑。”2. 繁華的大城市。《史記·貨殖列傳》:“然邯鄲亦漳、河之間一~~也。”④[形]漂亮。《詩經·鄭風·有女同車》:“彼美孟薑,洵美且~。”⑤[嘆]表示贊美。《尚書·皋陶謨》:“皋陶曰:‘~!在知人,在安民。’”⑥[動]居於,處在。《史記·滑稽列傳》:“蘇秦張儀一當萬乘之主,而~卿相之位,澤及後世。”⑦[動]匯總,匯聚。曹丕《與吳質書》:“頃撰其遺文,~為一集。”(二) dou [副]全,盡。劉義慶《世說新語·言語》:“於時天月明凈,~無纖翳。” 【辨析】都,京。“京”的本義是“大”。在先秦“京師”連用方指“國都”,“京”指國都是後起義。“都”的本義指“大城市”,漢代以後才可以指首都。

    萬:

    [萬俟(qí)]復姓。

    江:

    ①長江的專稱。《尚書·禹貢》:“江漢朝宗於海。”《論衡·書虛》:“且投於江中,何江也?”《史記·秦始皇本紀》:“臨浙江,水波惡。”②江河的通稱。柳宗元《江雪》:“孤舟蓑笠翁,獨釣寒江雪。”錢起《省試湘靈鼓瑟》:“曲終人不見,江上數峰青。”③指隱士的居處。陶潛《與殷晉安別》:“良才不隱世,江湖多賤貧。”王安石《和王勝之雪霽借馬人省》:“超然遂有江湖意。”

    口:

    ①嘴。《孟子·告子上》:“口之於味也,有同耆(shì)焉。”(耆:同“嗜”,特別愛好。)《國語·晉語上》:“防民之口,甚於防川。”②人口。《商君書·墾令》:“則以其食口之數,賤而重使之。”(賤:賦字之誤,收稅。使;役使,即給予徭役。)③言論;談話。《禮記·表記》:“口惠而實不至。”④口才。《漢書·淮南王劉安傳》:“王有女陵,慧,有口。”(陵:淮南王之女名。)⑤味口;口味。李漁《芙蕖》:“至其可人之口者。”⑥瓶口。歐陽修《賣油翁》:“乃取一葫蘆置於地,以錢覆其口。”⑦進出的通道。《舊唐書·韓愈傳》:“過海口,下惡水。”⑧寸口。中醫切脈的部位。《史記·扁鵲倉公列傳》:“所以知循病者,切其脈時,右口氣急。”(循:齊郎中令名。)⑨量詞。《晉書·劉曜載記》:“獻劍一口。”


  • 晋宋齐梁都,千山万江口。

    “晋宋齐梁都,千山万江口。”诗句出处:《和浙西李大夫晚下北固山,喜径松成》;是唐朝诗人刘禹锡的作品。

    一辞温室树,几见武昌柳。荀谢年何少,韦平望已久。
    种松夹石道,纡组临沙阜。目览帝王州,心存股肱守。
    叶动惊彩翰,波澄见赪首。晋宋齐梁都,千山万江口。
    烟散隋宫出,涛来海门吼。风俗太伯馀,衣冠永嘉后。
    江长天作限,山固壤无朽。自古称佳丽,非贤谁奄有。
    八元邦族盛,万石门风厚。天柱揭东溟,文星照北斗。
    高亭一骋望,举酒共为寿。因赋咏怀诗,远寄同心友。
    禁中晨夜直,江左东西偶。将手握兵符,儒腰盘贵绶。
    颁条风有自,立事言无苟。农野闻让耕,军人不使酒。
    用材当构厦,知道宁窥牖。谁谓青云高,鹏飞终背负。

    【注释】:

    晋:

    ①进。班固《幽通赋》:“盍孟晋以迨群兮。”(盍:何不。孟:勉力。迨daì:赶上。)《周易·晋》:“晋如摧如,独行正也。”(摧:退。)②春秋时国名。③古朝代名。1.司马炎代魏称帝,统一三国,国号为晋,都洛阳,史称西晋(265—316)。后司马睿建都建康(今南京),保有江南,史称东晋(317—420)。2. 五代时石敬瑭灭后唐称帝,国号为晋,史称后晋(936—947)。④通“��”。插。《周礼·春官 ·典瑞》:“王晋大圭。”(圭:古代帝王、诸侯举行隆重仪式时所用的玉制礼器。)

    宋:

    ①周代诸侯国名,周武王封殷后代于宋。《吕氏春秋·慎大》:“立成汤之后于宋以奉桑林。”(成汤:即商汤。桑林:汤祈祷的地方。)②朝代名。一为南北朝时刘裕所建(公元420—479年)。一为五代末赵匡胤所建(公元960—1279年)

    齐:

    ①[形]整齐,一致。《孟子·滕文公上》:“夫物之不~,物之情也。”②[副]一同,一齐。《晋书·谢安传》:“若二贼假延,来年水生,东西~举。”③[形]平等,相等。《荀子·王制》:“势~则不壹,众~则不使。”④[动]整治。《史记·酷吏列传序》:“道之以政,~之以刑。”⑤[形]敏捷。《商君书·弱民》:“~疾而均,速若飘风。”⑥[名]肚脐。《左传·庄公六年》:“若不早图,后君噬~。”

    梁:

    ①[名]桥。《诗经·大雅·大明》:“造舟为~。”②[名]鱼梁。形似桥的捕鱼小堤。柳宗元《钴潭西小丘记》:“为鱼~。”③[名]屋梁。杜甫《江村》:“自来自去~上燕,相亲相近水中鸥。”④[名]古代国名。在陕西韩城南面。《左传·僖公十九年》:“秦遂取~。”

    都:

    (一)du ①[名]大城市。《左传·隐公元年》:“大~不过三国之一。”②[名]首都,京城。班固《西都赋》:“汉之西~,在于雍州,实曰长安。”③[名][都会]1. 诸侯国的都城。柳宗元《封建论》:“秦有天下,裂~~而之郡邑。”2. 繁华的大城市。《史记·货殖列传》:“然邯郸亦漳、河之间一~~也。”④[形]漂亮。《诗经·郑风·有女同车》:“彼美孟姜,洵美且~。”⑤[叹]表示赞美。《尚书·皋陶谟》:“皋陶曰:‘~!在知人,在安民。’”⑥[动]居于,处在。《史记·滑稽列传》:“苏秦张仪一当万乘之主,而~卿相之位,泽及后世。”⑦[动]汇总,汇聚。曹丕《与吴质书》:“顷撰其遗文,~为一集。”(二) dou [副]全,尽。刘义庆《世说新语·言语》:“于时天月明净,~无纤翳。” 【辨析】都,京。“京”的本义是“大”。在先秦“京师”连用方指“国都”,“京”指国都是后起义。“都”的本义指“大城市”,汉代以后才可以指首都。

    万:

    [万俟(qí)]复姓。

    江:

    ①长江的专称。《尚书·禹贡》:“江汉朝宗于海。”《论衡·书虚》:“且投于江中,何江也?”《史记·秦始皇本纪》:“临浙江,水波恶。”②江河的通称。柳宗元《江雪》:“孤舟蓑笠翁,独钓寒江雪。”钱起《省试湘灵鼓瑟》:“曲终人不见,江上数峰青。”③指隐士的居处。陶潜《与殷晋安别》:“良才不隐世,江湖多贱贫。”王安石《和王胜之雪霁借马人省》:“超然遂有江湖意。”

    口:

    ①嘴。《孟子·告子上》:“口之于味也,有同耆(shì)焉。”(耆:同“嗜”,特别爱好。)《国语·晋语上》:“防民之口,甚于防川。”②人口。《商君书·垦令》:“则以其食口之数,贱而重使之。”(贱:赋字之误,收税。使;役使,即给予徭役。)③言论;谈话。《礼记·表记》:“口惠而实不至。”④口才。《汉书·淮南王刘安传》:“王有女陵,慧,有口。”(陵:淮南王之女名。)⑤味口;口味。李渔《芙蕖》:“至其可人之口者。”⑥瓶口。欧阳修《卖油翁》:“乃取一葫芦置于地,以钱覆其口。”⑦进出的通道。《旧唐书·韩愈传》:“过海口,下恶水。”⑧寸口。中医切脉的部位。《史记·扁鹊仓公列传》:“所以知循病者,切其脉时,右口气急。”(循:齐郎中令名。)⑨量词。《晋书·刘曜载记》:“献剑一口。”


  • jin song ji liang dou ,qian shan mo jiang kou 。

    “jin song ji liang dou ,qian shan mo jiang kou 。”shi gou chu chu :《he zhe xi li da fu wan xia bei gu shan ,xi jing song cheng 》;shi tang chao shi ren liu yu xi de zuo pin 。

    yi ci wen shi shu ,ji jian wu chang liu 。xun xie nian he shao ,wei ping wang yi jiu 。
    chong song ga dan dao ,yu zu lin sha fu 。mu lan di wang zhou ,xin cun gu gong shou 。
    xie dong jing cai han ,bo cheng jian cheng shou 。jin song ji liang dou ,qian shan mo jiang kou 。
    yan san sui gong chu ,tao lai hai men hou 。feng su tai bai yu ,yi guan yong jia hou 。
    jiang chang tian zuo xian ,shan gu rang mo xiu 。zi gu chen jia li ,fei xian shei yan you 。
    ba yuan bang zu cheng ,mo dan men feng hou 。tian zhu jie dong ming ,wen xing zhao bei dou 。
    gao ting yi cheng wang ,ju jiu gong wei shou 。yin fu yong huai shi ,yuan ji tong xin you 。
    jin zhong chen ye zhi ,jiang zuo dong xi ou 。jiang shou wo bing fu ,ru yao pan gui shou 。
    ban tiao feng you zi ,li shi yan mo gou 。nong ye wen rang geng ,jun ren bu shi jiu 。
    yong cai dang gou sha ,zhi dao ning kui you 。shei wei qing yun gao ,peng fei zhong bei fu 。

    【zhu shi 】:

    jin :

    ①jin 。ban gu 《you tong fu 》:“he meng jin yi dai qun xi 。”(he :he bu 。meng :mian li 。dai daì:gan shang 。)《zhou yi ·jin 》:“jin ru cui ru ,du hang zheng ye 。”(cui :tui 。)②chun qiu shi guo ming 。③gu chao dai ming 。1.si ma yan dai wei chen di ,tong yi san guo ,guo hao wei jin ,dou luo yang ,shi chen xi jin (265—316)。hou si ma rui jian dou jian kang (jin na jing ),bao you jiang na ,shi chen dong jin (317—420)。2. wu dai shi dan jing tang mie hou tang chen di ,guo hao wei jin ,shi chen hou jin (936—947)。④tong “��”。cha 。《zhou li ·chun guan ·dian rui 》:“wang jin da gui 。”(gui :gu dai di wang 、zhu hou ju hang long chong yi shi shi suo yong de yu zhi li qi 。)

    song :

    ①zhou dai zhu hou guo ming ,zhou wu wang feng yan hou dai yu song 。《lv shi chun qiu ·shen da 》:“li cheng shang zhi hou yu song yi feng sang lin 。”(cheng shang :ji shang shang 。sang lin :shang qi dao de de fang 。)②chao dai ming 。yi wei na bei chao shi liu yu suo jian (gong yuan 420—479nian )。yi wei wu dai mo zhao kuang yin suo jian (gong yuan 960—1279nian )

    ji :

    ①[xing ]zheng ji ,yi zhi 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“fu wu zhi bu ~,wu zhi qing ye 。”②[fu ]yi tong ,yi ji 。《jin shu ·xie an chuan 》:“re er zei jia yan ,lai nian shui sheng ,dong xi ~ju 。”③[xing ]ping deng ,xiang deng 。《xun zi ·wang zhi 》:“shi ~ze bu yi ,zhong ~ze bu shi 。”④[dong ]zheng zhi 。《shi ji ·ku li lie chuan xu 》:“dao zhi yi zheng ,~zhi yi xing 。”⑤[xing ]min jie 。《shang jun shu ·ruo min 》:“~ji er jun ,su re piao feng 。”⑥[ming ]du qi 。《zuo chuan ·zhuang gong liu nian 》:“re bu zao tu ,hou jun shi ~。”

    liang :

    ①[ming ]qiao 。《shi jing ·da ya ·da ming 》:“zao zhou wei ~。”②[ming ]yu liang 。xing shi qiao de bu yu xiao di 。liu zong yuan 《gu tan xi xiao qiu ji 》:“wei yu ~。”③[ming ]wu liang 。du fu 《jiang cun 》:“zi lai zi qu ~shang yan ,xiang qin xiang jin shui zhong ou 。”④[ming ]gu dai guo ming 。zai shan xi han cheng na mian 。《zuo chuan ·xi gong shi jiu nian 》:“qin sui qu ~。”

    dou :

    (yi )du ①[ming ]da cheng shi 。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“da ~bu guo san guo zhi yi 。”②[ming ]shou dou ,jing cheng 。ban gu 《xi dou fu 》:“han zhi xi ~,zai yu yong zhou ,shi yue chang an 。”③[ming ][dou hui ]1. zhu hou guo de dou cheng 。liu zong yuan 《feng jian lun 》:“qin you tian xia ,lie ~~er zhi jun yi 。”2. fan hua de da cheng shi 。《shi ji ·huo shi lie chuan 》:“ran han dan yi zhang 、he zhi jian yi ~~ye 。”④[xing ]piao liang 。《shi jing ·zheng feng ·you nv tong che 》:“bi mei meng jiang ,xun mei ju ~。”⑤[tan ]biao shi zan mei 。《shang shu ·gao tao mo 》:“gao tao yue :‘~!zai zhi ren ,zai an min 。’”⑥[dong ]ju yu ,chu zai 。《shi ji ·hua ji lie chuan 》:“su qin zhang yi yi dang mo cheng zhi zhu ,er ~qing xiang zhi wei ,ze ji hou shi 。”⑦[dong ]hui zong ,hui ju 。cao pi 《yu wu zhi shu 》:“qing zhuan ji wei wen ,~wei yi ji 。”(er ) dou [fu ]quan ,jin 。liu yi qing 《shi shui xin yu ·yan yu 》:“yu shi tian yue ming jing ,~mo qian yi 。” 【bian xi 】dou ,jing 。“jing ”de ben yi shi “da ”。zai xian qin “jing shi ”lian yong fang zhi “guo dou ”,“jing ”zhi guo dou shi hou qi yi 。“dou ”de ben yi zhi “da cheng shi ”,han dai yi hou cai ke yi zhi shou dou 。

    mo :

    [mo qi (qí)]fu xing 。

    jiang :

    ①chang jiang de zhuan chen 。《shang shu ·yu gong 》:“jiang han chao zong yu hai 。”《lun heng ·shu xu 》:“ju tou yu jiang zhong ,he jiang ye ?”《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“lin zhe jiang ,shui bo e 。”②jiang he de tong chen 。liu zong yuan 《jiang xue 》:“gu zhou suo li weng ,du diao han jiang xue 。”qian qi 《sheng shi xiang ling gu se 》:“qu zhong ren bu jian ,jiang shang shu feng qing 。”③zhi yin shi de ju chu 。tao qian 《yu yan jin an bie 》:“liang cai bu yin shi ,jiang hu duo jian pin 。”wang an dan 《he wang sheng zhi xue ji jie ma ren sheng 》:“chao ran sui you jiang hu yi 。”

    kou :

    ①zui 。《meng zi ·gao zi shang 》:“kou zhi yu wei ye ,you tong qi (shì)yan 。”(qi :tong “shi ”,te bie ai hao 。)《guo yu ·jin yu shang 》:“fang min zhi kou ,shen yu fang chuan 。”②ren kou 。《shang jun shu ·ken ling 》:“ze yi ji shi kou zhi shu ,jian er chong shi zhi 。”(jian :fu zi zhi wu ,shou shui 。shi ;yi shi ,ji gei yu yao yi 。)③yan lun ;tan hua 。《li ji ·biao ji 》:“kou hui er shi bu zhi 。”④kou cai 。《han shu ·huai na wang liu an chuan 》:“wang you nv ling ,hui ,you kou 。”(ling :huai na wang zhi nv ming 。)⑤wei kou ;kou wei 。li yu 《fu qu 》:“zhi ji ke ren zhi kou zhe 。”⑥ping kou 。ou yang xiu 《mai you weng 》:“nai qu yi hu lu zhi yu de ,yi qian fu ji kou 。”⑦jin chu de tong dao 。《jiu tang shu ·han yu chuan 》:“guo hai kou ,xia e shui 。”⑧cun kou 。zhong yi qie mai de bu wei 。《shi ji ·bian que cang gong lie chuan 》:“suo yi zhi xun bing zhe ,qie ji mai shi ,you kou qi ji 。”(xun :ji lang zhong ling ming 。)⑨liang ci 。《jin shu ·liu yao zai ji 》:“suo jian yi kou 。”