- 繁体
- 简体
- 拼音
-
柔條乍反植,勁節常對生。
“柔條乍反植,勁節常對生。”詩句出處:《植靈壽木》;是唐朝詩人柳宗元的作品。
蹇連易衰朽,方剛謝經營。敢期齒杖賜,聊且移孤莖。
叢萼中競秀,分房外舒英。柔條乍反植,勁節常對生。
循玩足忘疲,稍覺步武輕。安能事翦伐,持用資徒行。
【註釋】:
柔:
①軟;弱。與“剛”相對。《周易·說卦傳》:“立地之道,曰柔與剛。”蘇軾《滿庭芳》:“好在堂前細柳,應念我,莫剪柔柯。”(柯:枝。)②溫婉和順。《管子·四時》:“柔風甘雨乃至。”③安撫;懷柔。《詩經·大雅·民勞》:“柔遠能邇,以定我王。”條:
①樹名。山楸。《詩經·秦風·終南》:“終南何有? 有條有梅。”②細長的樹枝。《詩經·周南·汝墳》:“遵彼汝墳,伐其條枚。”(汝墳:汝水大堤。枚:樹幹。)③長的;長條的。《尚書·禹貢》:“厥草惟繇,厥木惟條。”(繇:茂盛。)④條理;秩序。《尚書·盤庚上》:“若網在綱,有條而不紊。”(綱:魚網的總繩。)⑤條款;分項。《戰國策·秦策一》:“科條既備,民多偽態。”(科:條文。)白居易《與微之書》:“其餘情況,條寫如後。”⑥通達。《漢書·禮樂志》:“聲氣遠條鳳鳥翔。”(聲氣:指祭祀的歌聲及牲體的香氣。)⑦量詞。用於長形的或分項目的。《漢書·刑法志》:“律令凡三百五十九章,大辟四百九條,千八百八十二事。”(大辟:死刑。)張鷟《朝野僉載》:“與之繩萬條,以為錢貫。”乍:
①副詞。突然;忽然。白居易《琵琶行》:“銀瓶乍破水漿迸,鐵騎突出刀槍鳴。”②剛;才。柳永《黃鶯兒》:“乍出暖煙來,又趁遊蜂去。”③連詞。寧可。李白《設辟邪伎鼓吹雉子班曲辭》:“乍向草中耿介死,不求黃金籠下生。”(耿介:正直。)④暫時。張衡《西京賦》:“將乍往而未半。”反:
(一)①翻轉;覆反。《詩經·周南·關雎》:“輾轉反側。”②掉轉頭。《史記·齊太公世傢》:“紂師敗績。紂反走,登鹿臺,遂追斬紂。”(敗績:大敗。)③顛倒;方向相背。跟“正”相對。《呂氏春秋·上農》:“是謂背本反則。”④回還;歸。後作“返”。《楚辭· 九章·哀郢》:“鳥飛反故鄉兮,狐死必首丘。”(首丘:頭朝向土丘。)⑤歸還;償還。《國語·齊語》:“反其侵地。”⑥回復;回報。《周禮·春官·都宗人》:“既祭,反命於國。”⑦違反;違背。《商君書·更法》:“反古者未必可非,循禮者未足多也。”(多:推重。)⑧反叛;造反。《晉書·慕容垂記》:“殺吏焚亭,反形已露。”⑨反復;重復。《詩經·齊風·猗嗟》:“四矢反兮,以禦亂兮。”(矢:箭。)⑩反省;反思。《孟子·公孫醜上》:“自反而不縮,雖褐寬博,吾不惴焉。”(11)類推。《論語·述而》:“舉一隅不以三隅反,則不復也。”(一隅:一方。復:再。)(12)副詞。反而。《韓非子·五蠹》:“故仲尼反為臣而哀公顧為君。”(13)通“販(fàn)”。買貨賣出。《荀子·儒效》:“積反貨而為商賈,積禮義而為君子。”(二)fān ①平反;翻案。《史記·平準書》:“杜周治之,獄少反者。”②傾到。《漢書·張湯傳附張安世》:“何以知其反水漿耶?”植:
①關閉門戶用的直木。《淮南子·本經》:“縣(xuán懸)聯房植……雕琢刻鏤。”(縣聯:房簷上的木板裝飾物。)②栽種。陶潛《歸去來兮辭序》:“耕植不足以自給。”③植物。范縝《神滅論》:“漸而生者,動植是也。”④豎立。王充《論衡·吉驗》:“有一木杖植其門側。”嵇康《養生論》:“植發沖冠。”⑤古代軍隊中督辦工事的總監。《左傳·宣公二年》:“宋城,華元為植。”(城:築城。)⑥放置。後作“置”。《史記·屈原賈生列傳》:“方正倒植。”(方正:指品德高尚的人。)⑦通“殖”。繁殖;增長。《淮南子·主術訓》:“五谷蕃植。”勁:
①堅強有力。《荀子·王霸》:“如是則兵勁城固。”《呂氏春秋·慎大》:“孔子之勁,舉國門之關,而不肯以力聞。”(關:閉城門的橫木。)也指武力或勢力大。《史記·魏其武安侯列傳》:“今上初即位,以為淮陽天下交,勁兵處,故徙夫為淮陽太守。”(淮陽:今河南省淮陽縣。交:相交處。)高彥休《唐闕史·崔相國請立太子》:“崔公春秋鼎富,譽望雲高……時同列惡其太勁,有以飛語巧中者。”(春秋:指年齡。同列:同朝班的大臣。)又指書法、文氣強勁有力。張瓌瓘《書斷》中:“羊欣雲:‘張芝、皇象、鐘繇、索靖,時並號書聖,然張勁骨豐肌,德冠群賢之首。’”王禛《池北偶談·談藝七·〈徂徠集〉》:“(石介)其文倔強勁質,有唐人風。”②堅強;堅固。《後漢書· 袁紹傳》:“北兵雖眾,而勁果不及南軍。”陸機《辨亡論下》:“山川之險,易守也;勁利之器,易用也。”③剛直;剛毅。《荀子·儒效》:“如是,則可謂勁士矣。”《韓非子·孤憤》:“不勁直,不能矯奸。”《新唐書·岑羲傳》:“時崔湜(shì)、鄭愔(yīn)及大理少卿李元恭分掌選,皆以賄聞,獨羲勁廉,為時議嘉仰。”(掌選:掌管選授官職。)④猛烈;強烈(多指風力、酒力、藥力等)。王維《觀獵》:“風勁角弓鳴,將軍獵渭城。”謝靈運《歲暮》:“明月照積雪,朔風勁且哀。”陸遊《醉中懷峨眉舊遊》:“勁酒少和氣,哀歌無歡情。”⑤加強;增強。《戰國策· 秦策一》:“楚攻魏,張儀謂秦王曰:‘不如與魏以勁之,魏戰勝,復聽於秦……’”節:
①竹節。《史記·龜策列傳》:“竹,外有理節,中直空虛。”左思《吳都賦》:“苞筍抽節。”泛指木節或骨節。《莊子·養生主》:“彼節者有間,而刀刃者無厚。”②季節;節氣。《列子·湯問》:“寒暑易節,始一反焉。”《淮南子·天文》:“十五日為一節。”《史記·太史公自序》:“夫陰陽四時、八位、十二度、二十四節各有教令。”③節日。王維《九月九日憶山東兄弟》:“獨在異鄉為異客,每逢佳節倍思親。”④禮節。《周易·傢人》:“象曰:婦人嘻嘻,失傢節也。”《論語·微子》:“長幼之節,不可廢也。”⑤準則;法度。《禮記·曲禮上》:“禮不踰節。”⑥節操;氣節。諸葛亮《出師表》:“此悉貞良死節之臣。”文天祥《正氣歌》:“時窮節乃見。”《人物志·七繆》:“達有勞謙之稱,窮有著明之節。”⑦節制。《呂氏春秋·論人》:“適耳目,節嗜欲。”《史記·平津侯主父列傳》:“富民之要,在於節儉。”《漢書·晁錯傳》:“人情莫不欲逸,三王節其力而不盡也。”《管子·心術下》:“節怒莫若樂,節樂莫若禮。”杜甫《往在》:“君臣節儉足,朝野歡呼同。”⑧符節。《左傳·文公八年》:“司馬握節以死。”《淮南子·道應》:“田鳩持節使秦。”蘇軾《江城子·密州出獵》:“持節雲中,何日遣馮唐。”(雲中:郡名。)⑨一種用竹編成的打擊樂器,用來調節樂曲的節拍。《列子·湯問》:“撫節悲歌。”(撫:擊。)左思《蜀都賦》:“巴姬彈弦,漢女擊節。”也指節奏、節拍。屈原《九歌·東君》:“展詩兮會舞,應律兮合節。”蔡琰《胡笳十八拍》:“十五拍兮節調促,氣填胸兮誰識曲?”⑩高峻的樣子《詩經·小雅·節南山》:“節彼南山。”(11)量詞。段。《淮南子·說林》:“一節見而百節知也。”常:
①恒久不變的;固定的。《孫子·虛實》:“四時無常位。”(四時:四季。)《韓非子·五蠹》:“不期修古,不法常可。”②一定的準則或制度。《周易·系辭上》:“動靜有常。”《國語·楚語上》:“民不廢時務,官不易朝常。”③指由習慣而形成的常規、慣例。《管子·幼官》:“明法審數,立常備能,則治。”④特指封建社會倫理道德的最高準則。《論衡·問孔》:“五常之道,仁、義、禮、智、信也。”⑤平凡的;普通的。《史記·扁鵲傳》:“扁鵲,非常人也。”⑥日常;平時。《晉書·何曾傳》:“未嘗聞經國遠圖,惟說平生常事。”(經:治理。)⑦副詞。經常;常常。《列子·天瑞》:“常生常化者,無時不生,無時不化。”⑧古代長度單位。八尺為尋,兩尋為常。《韓非子·揚權》:“上失扶寸,下得尋常。”⑨通“嘗”。曾經。《荀子·天論》:“夫日月之有蝕,風雨之不時,怪星之黨(tǎng)見(xiàn),是無世而不常有之。”(黨:偶然。)對:
①對答;回答;應對。《孟子·梁惠王上》:“齊宣王問曰:‘齊桓晉文之事,可得聞乎?’孟子對曰:‘仲尼之徒無道桓文之事者,是以後世無傳焉。’”(齊桓:齊桓公。晉文:晉文公。)②對著;向著;朝向;面對。曹操《短歌行》:“對酒當歌,人生幾何。”韋應物《休暇日訪王侍禦不遇》:“門對寒流雪滿山。”③對立;敵對;相對。《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“而所與對敵,或值人傑。”(值:遇到;碰見。)又對手。《三國志·吳書·陸遜傳》:“劉備天下知名,曹操所憚,今在境界,此強對也。”④對付。《韓非子·初見秦》:“夫一人奮死可以對十,十可以對百。”⑤婚姻配偶。《後漢書·逸民傳·梁鴻》:“同縣孟氏有女,狀肥醜而黑,力舉石臼,擇對不嫁,至年三十。”⑥對照。《夢溪筆談》卷八:“國朝置天文院於禁中……以兩司奏狀對勘,以防虛偽。”(勘:校對。)⑦對偶。嚴羽《滄浪詩話·詩體》:“有律詩徹首尾對者,有律詩徹首尾不對者。”⑧較量。曹丕《典論·自敘》:“餘與論劍,因求與餘對。”⑨稱揚;顯揚。《詩經·大雅·皇矣》:“以對於天下。”生:
①生長;長出。《荀子·勸學》:“蓬生麻中,不扶而直。”②活著;生存。《論語· 衛靈公》:“志士仁人,無求生以害仁,有殺身以成仁。”③生命;性命。《韓非子·解老》:“祿也者,人之所以持生也。”(祿:俸祿。持:維持。)④產生;發生。《韓詩外傳》卷五:“水淵深廣,則龍魚生之。”⑤生育;誕生。《左傳·隱公元年》:“莊公寤生。”⑥生存的期間,指人的一生;一輩子。曹操《短歌行》:“對酒當歌,人生幾何?”⑦生活;生計。柳宗元《捕蛇者說》:“鄉鄰之生日蹙(cù)。”(蹙:窘迫。)⑧不熟的。1. 未煮或未煮熟的。《呂氏春秋·適音》:“大饗之禮,上玄尊而俎生魚。”2.未加工煉制的。《洛陽伽藍記·城北》:“頭後垂二尺生絹。”⑨讀書的人。《史記·秦始皇本紀》:“今諸生不師今而學古,以非當世。” -
柔条乍反植,劲节常对生。
“柔条乍反植,劲节常对生。”诗句出处:《植灵寿木》;是唐朝诗人柳宗元的作品。
蹇连易衰朽,方刚谢经营。敢期齿杖赐,聊且移孤茎。
丛萼中竞秀,分房外舒英。柔条乍反植,劲节常对生。
循玩足忘疲,稍觉步武轻。安能事翦伐,持用资徒行。
【注释】:
柔:
①软;弱。与“刚”相对。《周易·说卦传》:“立地之道,曰柔与刚。”苏轼《满庭芳》:“好在堂前细柳,应念我,莫剪柔柯。”(柯:枝。)②温婉和顺。《管子·四时》:“柔风甘雨乃至。”③安抚;怀柔。《诗经·大雅·民劳》:“柔远能迩,以定我王。”条:
①树名。山楸。《诗经·秦风·终南》:“终南何有? 有条有梅。”②细长的树枝。《诗经·周南·汝坟》:“遵彼汝坟,伐其条枚。”(汝坟:汝水大堤。枚:树干。)③长的;长条的。《尚书·禹贡》:“厥草惟繇,厥木惟条。”(繇:茂盛。)④条理;秩序。《尚书·盘庚上》:“若网在纲,有条而不紊。”(纲:鱼网的总绳。)⑤条款;分项。《战国策·秦策一》:“科条既备,民多伪态。”(科:条文。)白居易《与微之书》:“其余情况,条写如后。”⑥通达。《汉书·礼乐志》:“声气远条凤鸟翔。”(声气:指祭祀的歌声及牲体的香气。)⑦量词。用于长形的或分项目的。《汉书·刑法志》:“律令凡三百五十九章,大辟四百九条,千八百八十二事。”(大辟:死刑。)张鷟《朝野佥载》:“与之绳万条,以为钱贯。”乍:
①副词。突然;忽然。白居易《琵琶行》:“银瓶乍破水浆迸,铁骑突出刀枪鸣。”②刚;才。柳永《黄莺儿》:“乍出暖烟来,又趁游蜂去。”③连词。宁可。李白《设辟邪伎鼓吹雉子班曲辞》:“乍向草中耿介死,不求黄金笼下生。”(耿介:正直。)④暂时。张衡《西京赋》:“将乍往而未半。”反:
(一)①翻转;覆反。《诗经·周南·关雎》:“辗转反侧。”②掉转头。《史记·齐太公世家》:“纣师败绩。纣反走,登鹿台,遂追斩纣。”(败绩:大败。)③颠倒;方向相背。跟“正”相对。《吕氏春秋·上农》:“是谓背本反则。”④回还;归。后作“返”。《楚辞· 九章·哀郢》:“鸟飞反故乡兮,狐死必首丘。”(首丘:头朝向土丘。)⑤归还;偿还。《国语·齐语》:“反其侵地。”⑥回复;回报。《周礼·春官·都宗人》:“既祭,反命于国。”⑦违反;违背。《商君书·更法》:“反古者未必可非,循礼者未足多也。”(多:推重。)⑧反叛;造反。《晋书·慕容垂记》:“杀吏焚亭,反形已露。”⑨反复;重复。《诗经·齐风·猗嗟》:“四矢反兮,以御乱兮。”(矢:箭。)⑩反省;反思。《孟子·公孙丑上》:“自反而不缩,虽褐宽博,吾不惴焉。”(11)类推。《论语·述而》:“举一隅不以三隅反,则不复也。”(一隅:一方。复:再。)(12)副词。反而。《韩非子·五蠹》:“故仲尼反为臣而哀公顾为君。”(13)通“贩(fàn)”。买货卖出。《荀子·儒效》:“积反货而为商贾,积礼义而为君子。”(二)fān ①平反;翻案。《史记·平准书》:“杜周治之,狱少反者。”②倾到。《汉书·张汤传附张安世》:“何以知其反水浆耶?”植:
①关闭门户用的直木。《淮南子·本经》:“县(xuán悬)联房植……雕琢刻镂。”(县联:房檐上的木板装饰物。)②栽种。陶潜《归去来兮辞序》:“耕植不足以自给。”③植物。范缜《神灭论》:“渐而生者,动植是也。”④竖立。王充《论衡·吉验》:“有一木杖植其门侧。”嵇康《养生论》:“植发冲冠。”⑤古代军队中督办工事的总监。《左传·宣公二年》:“宋城,华元为植。”(城:筑城。)⑥放置。后作“置”。《史记·屈原贾生列传》:“方正倒植。”(方正:指品德高尚的人。)⑦通“殖”。繁殖;增长。《淮南子·主术训》:“五谷蕃植。”劲:
①坚强有力。《荀子·王霸》:“如是则兵劲城固。”《吕氏春秋·慎大》:“孔子之劲,举国门之关,而不肯以力闻。”(关:闭城门的横木。)也指武力或势力大。《史记·魏其武安侯列传》:“今上初即位,以为淮阳天下交,劲兵处,故徙夫为淮阳太守。”(淮阳:今河南省淮阳县。交:相交处。)高彦休《唐阙史·崔相国请立太子》:“崔公春秋鼎富,誉望云高……时同列恶其太劲,有以飞语巧中者。”(春秋:指年龄。同列:同朝班的大臣。)又指书法、文气强劲有力。张瓌瓘《书断》中:“羊欣云:‘张芝、皇象、钟繇、索靖,时并号书圣,然张劲骨丰肌,德冠群贤之首。’”王禛《池北偶谈·谈艺七·〈徂徕集〉》:“(石介)其文倔强劲质,有唐人风。”②坚强;坚固。《后汉书· 袁绍传》:“北兵虽众,而劲果不及南军。”陆机《辨亡论下》:“山川之险,易守也;劲利之器,易用也。”③刚直;刚毅。《荀子·儒效》:“如是,则可谓劲士矣。”《韩非子·孤愤》:“不劲直,不能矫奸。”《新唐书·岑羲传》:“时崔湜(shì)、郑愔(yīn)及大理少卿李元恭分掌选,皆以贿闻,独羲劲廉,为时议嘉仰。”(掌选:掌管选授官职。)④猛烈;强烈(多指风力、酒力、药力等)。王维《观猎》:“风劲角弓鸣,将军猎渭城。”谢灵运《岁暮》:“明月照积雪,朔风劲且哀。”陆游《醉中怀峨眉旧游》:“劲酒少和气,哀歌无欢情。”⑤加强;增强。《战国策· 秦策一》:“楚攻魏,张仪谓秦王曰:‘不如与魏以劲之,魏战胜,复听于秦……’”节:
①竹节。《史记·龟策列传》:“竹,外有理节,中直空虚。”左思《吴都赋》:“苞笋抽节。”泛指木节或骨节。《庄子·养生主》:“彼节者有间,而刀刃者无厚。”②季节;节气。《列子·汤问》:“寒暑易节,始一反焉。”《淮南子·天文》:“十五日为一节。”《史记·太史公自序》:“夫阴阳四时、八位、十二度、二十四节各有教令。”③节日。王维《九月九日忆山东兄弟》:“独在异乡为异客,每逢佳节倍思亲。”④礼节。《周易·家人》:“象曰:妇人嘻嘻,失家节也。”《论语·微子》:“长幼之节,不可废也。”⑤准则;法度。《礼记·曲礼上》:“礼不踰节。”⑥节操;气节。诸葛亮《出师表》:“此悉贞良死节之臣。”文天祥《正气歌》:“时穷节乃见。”《人物志·七缪》:“达有劳谦之称,穷有著明之节。”⑦节制。《吕氏春秋·论人》:“适耳目,节嗜欲。”《史记·平津侯主父列传》:“富民之要,在于节俭。”《汉书·晁错传》:“人情莫不欲逸,三王节其力而不尽也。”《管子·心术下》:“节怒莫若乐,节乐莫若礼。”杜甫《往在》:“君臣节俭足,朝野欢呼同。”⑧符节。《左传·文公八年》:“司马握节以死。”《淮南子·道应》:“田鸠持节使秦。”苏轼《江城子·密州出猎》:“持节云中,何日遣冯唐。”(云中:郡名。)⑨一种用竹编成的打击乐器,用来调节乐曲的节拍。《列子·汤问》:“抚节悲歌。”(抚:击。)左思《蜀都赋》:“巴姬弹弦,汉女击节。”也指节奏、节拍。屈原《九歌·东君》:“展诗兮会舞,应律兮合节。”蔡琰《胡笳十八拍》:“十五拍兮节调促,气填胸兮谁识曲?”⑩高峻的样子《诗经·小雅·节南山》:“节彼南山。”(11)量词。段。《淮南子·说林》:“一节见而百节知也。”常:
①恒久不变的;固定的。《孙子·虚实》:“四时无常位。”(四时:四季。)《韩非子·五蠹》:“不期修古,不法常可。”②一定的准则或制度。《周易·系辞上》:“动静有常。”《国语·楚语上》:“民不废时务,官不易朝常。”③指由习惯而形成的常规、惯例。《管子·幼官》:“明法审数,立常备能,则治。”④特指封建社会伦理道德的最高准则。《论衡·问孔》:“五常之道,仁、义、礼、智、信也。”⑤平凡的;普通的。《史记·扁鹊传》:“扁鹊,非常人也。”⑥日常;平时。《晋书·何曾传》:“未尝闻经国远图,惟说平生常事。”(经:治理。)⑦副词。经常;常常。《列子·天瑞》:“常生常化者,无时不生,无时不化。”⑧古代长度单位。八尺为寻,两寻为常。《韩非子·扬权》:“上失扶寸,下得寻常。”⑨通“尝”。曾经。《荀子·天论》:“夫日月之有蚀,风雨之不时,怪星之党(tǎng)见(xiàn),是无世而不常有之。”(党:偶然。)对:
①对答;回答;应对。《孟子·梁惠王上》:“齐宣王问曰:‘齐桓晋文之事,可得闻乎?’孟子对曰:‘仲尼之徒无道桓文之事者,是以后世无传焉。’”(齐桓:齐桓公。晋文:晋文公。)②对着;向着;朝向;面对。曹操《短歌行》:“对酒当歌,人生几何。”韦应物《休暇日访王侍御不遇》:“门对寒流雪满山。”③对立;敌对;相对。《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“而所与对敌,或值人杰。”(值:遇到;碰见。)又对手。《三国志·吴书·陆逊传》:“刘备天下知名,曹操所惮,今在境界,此强对也。”④对付。《韩非子·初见秦》:“夫一人奋死可以对十,十可以对百。”⑤婚姻配偶。《后汉书·逸民传·梁鸿》:“同县孟氏有女,状肥丑而黑,力举石臼,择对不嫁,至年三十。”⑥对照。《梦溪笔谈》卷八:“国朝置天文院于禁中……以两司奏状对勘,以防虚伪。”(勘:校对。)⑦对偶。严羽《沧浪诗话·诗体》:“有律诗彻首尾对者,有律诗彻首尾不对者。”⑧较量。曹丕《典论·自叙》:“余与论剑,因求与余对。”⑨称扬;显扬。《诗经·大雅·皇矣》:“以对于天下。”生:
①生长;长出。《荀子·劝学》:“蓬生麻中,不扶而直。”②活着;生存。《论语· 卫灵公》:“志士仁人,无求生以害仁,有杀身以成仁。”③生命;性命。《韩非子·解老》:“禄也者,人之所以持生也。”(禄:俸禄。持:维持。)④产生;发生。《韩诗外传》卷五:“水渊深广,则龙鱼生之。”⑤生育;诞生。《左传·隐公元年》:“庄公寤生。”⑥生存的期间,指人的一生;一辈子。曹操《短歌行》:“对酒当歌,人生几何?”⑦生活;生计。柳宗元《捕蛇者说》:“乡邻之生日蹙(cù)。”(蹙:窘迫。)⑧不熟的。1. 未煮或未煮熟的。《吕氏春秋·适音》:“大飨之礼,上玄尊而俎生鱼。”2.未加工炼制的。《洛阳伽蓝记·城北》:“头后垂二尺生绢。”⑨读书的人。《史记·秦始皇本纪》:“今诸生不师今而学古,以非当世。” -
rou tiao zha fan zhi ,jin jie chang dui sheng 。
“rou tiao zha fan zhi ,jin jie chang dui sheng 。”shi gou chu chu :《zhi ling shou mu 》;shi tang chao shi ren liu zong yuan de zuo pin 。
jian lian yi cui xiu ,fang gang xie jing ying 。gan ji chi zhang ci ,liao ju yi gu jing 。
cong e zhong jing xiu ,fen fang wai shu ying 。rou tiao zha fan zhi ,jin jie chang dui sheng 。
xun wan zu wang pi ,shao jiao bu wu qing 。an neng shi jian fa ,chi yong zi tu hang 。
【zhu shi 】:
rou :
①ruan ;ruo 。yu “gang ”xiang dui 。《zhou yi ·shui gua chuan 》:“li de zhi dao ,yue rou yu gang 。”su shi 《man ting fang 》:“hao zai tang qian xi liu ,ying nian wo ,mo jian rou ke 。”(ke :zhi 。)②wen wan he shun 。《guan zi ·si shi 》:“rou feng gan yu nai zhi 。”③an fu ;huai rou 。《shi jing ·da ya ·min lao 》:“rou yuan neng er ,yi ding wo wang 。”tiao :
①shu ming 。shan qiu 。《shi jing ·qin feng ·zhong na 》:“zhong na he you ? you tiao you mei 。”②xi chang de shu zhi 。《shi jing ·zhou na ·ru fen 》:“zun bi ru fen ,fa ji tiao mei 。”(ru fen :ru shui da di 。mei :shu gan 。)③chang de ;chang tiao de 。《shang shu ·yu gong 》:“jue cao wei yao ,jue mu wei tiao 。”(yao :mao cheng 。)④tiao li ;zhi xu 。《shang shu ·pan geng shang 》:“re wang zai gang ,you tiao er bu wen 。”(gang :yu wang de zong sheng 。)⑤tiao kuan ;fen xiang 。《zhan guo ce ·qin ce yi 》:“ke tiao ji bei ,min duo wei tai 。”(ke :tiao wen 。)bai ju yi 《yu wei zhi shu 》:“ji yu qing kuang ,tiao xie ru hou 。”⑥tong da 。《han shu ·li le zhi 》:“sheng qi yuan tiao feng diao xiang 。”(sheng qi :zhi ji si de ge sheng ji sheng ti de xiang qi 。)⑦liang ci 。yong yu chang xing de huo fen xiang mu de 。《han shu ·xing fa zhi 》:“lv ling fan san bai wu shi jiu zhang ,da bi si bai jiu tiao ,qian ba bai ba shi er shi 。”(da bi :si xing 。)zhang zhuo 《chao ye qian zai 》:“yu zhi sheng mo tiao ,yi wei qian guan 。”zha :
①fu ci 。tu ran ;hu ran 。bai ju yi 《pi pa hang 》:“yin ping zha po shui jiang beng ,tie ji tu chu dao qiang ming 。”②gang ;cai 。liu yong 《huang ying er 》:“zha chu nuan yan lai ,you chen you feng qu 。”③lian ci 。ning ke 。li bai 《she bi xie ji gu chui zhi zi ban qu ci 》:“zha xiang cao zhong geng jie si ,bu qiu huang jin long xia sheng 。”(geng jie :zheng zhi 。)④zan shi 。zhang heng 《xi jing fu 》:“jiang zha wang er wei ban 。”fan :
(yi )①fan zhuai ;fu fan 。《shi jing ·zhou na ·guan ju 》:“nian zhuai fan ce 。”②diao zhuai tou 。《shi ji ·ji tai gong shi jia 》:“zhou shi bai ji 。zhou fan zou ,deng lu tai ,sui zhui zhan zhou 。”(bai ji :da bai 。)③dian dao ;fang xiang xiang bei 。gen “zheng ”xiang dui 。《lv shi chun qiu ·shang nong 》:“shi wei bei ben fan ze 。”④hui hai ;gui 。hou zuo “fan ”。《chu ci · jiu zhang ·ai ying 》:“diao fei fan gu xiang xi ,hu si bi shou qiu 。”(shou qiu :tou chao xiang tu qiu 。)⑤gui hai ;chang hai 。《guo yu ·ji yu 》:“fan ji qin de 。”⑥hui fu ;hui bao 。《zhou li ·chun guan ·dou zong ren 》:“ji ji ,fan ming yu guo 。”⑦wei fan ;wei bei 。《shang jun shu ·geng fa 》:“fan gu zhe wei bi ke fei ,xun li zhe wei zu duo ye 。”(duo :tui chong 。)⑧fan pan ;zao fan 。《jin shu ·mu rong chui ji 》:“sha li fen ting ,fan xing yi lou 。”⑨fan fu ;chong fu 。《shi jing ·ji feng ·yi jie 》:“si shi fan xi ,yi yu luan xi 。”(shi :jian 。)⑩fan sheng ;fan sai 。《meng zi ·gong sun chou shang 》:“zi fan er bu su ,sui he kuan bo ,wu bu zhui yan 。”(11)lei tui 。《lun yu ·shu er 》:“ju yi yu bu yi san yu fan ,ze bu fu ye 。”(yi yu :yi fang 。fu :zai 。)(12)fu ci 。fan er 。《han fei zi ·wu du 》:“gu zhong ni fan wei chen er ai gong gu wei jun 。”(13)tong “fan (fàn)”。mai huo mai chu 。《xun zi ·ru xiao 》:“ji fan huo er wei shang gu ,ji li yi er wei jun zi 。”(er )fān ①ping fan ;fan an 。《shi ji ·ping zhun shu 》:“du zhou zhi zhi ,yu shao fan zhe 。”②qing dao 。《han shu ·zhang shang chuan fu zhang an shi 》:“he yi zhi ji fan shui jiang ye ?”zhi :
①guan bi men hu yong de zhi mu 。《huai na zi ·ben jing 》:“xian (xuánxuan )lian fang zhi ……diao zhuo ke lou 。”(xian lian :fang yan shang de mu ban zhuang shi wu 。)②zai chong 。tao qian 《gui qu lai xi ci xu 》:“geng zhi bu zu yi zi gei 。”③zhi wu 。fan zhen 《shen mie lun 》:“jian er sheng zhe ,dong zhi shi ye 。”④shu li 。wang chong 《lun heng ·ji yan 》:“you yi mu zhang zhi ji men ce 。”ji kang 《yang sheng lun 》:“zhi fa chong guan 。”⑤gu dai jun dui zhong du ban gong shi de zong jian 。《zuo chuan ·xuan gong er nian 》:“song cheng ,hua yuan wei zhi 。”(cheng :zhu cheng 。)⑥fang zhi 。hou zuo “zhi ”。《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“fang zheng dao zhi 。”(fang zheng :zhi pin de gao shang de ren 。)⑦tong “shi ”。fan shi ;zeng chang 。《huai na zi ·zhu shu xun 》:“wu gu fan zhi 。”jin :
①jian jiang you li 。《xun zi ·wang ba 》:“ru shi ze bing jin cheng gu 。”《lv shi chun qiu ·shen da 》:“kong zi zhi jin ,ju guo men zhi guan ,er bu ken yi li wen 。”(guan :bi cheng men de heng mu 。)ye zhi wu li huo shi li da 。《shi ji ·wei ji wu an hou lie chuan 》:“jin shang chu ji wei ,yi wei huai yang tian xia jiao ,jin bing chu ,gu xi fu wei huai yang tai shou 。”(huai yang :jin he na sheng huai yang xian 。jiao :xiang jiao chu 。)gao yan xiu 《tang que shi ·cui xiang guo qing li tai zi 》:“cui gong chun qiu ding fu ,yu wang yun gao ……shi tong lie e ji tai jin ,you yi fei yu qiao zhong zhe 。”(chun qiu :zhi nian ling 。tong lie :tong chao ban de da chen 。)you zhi shu fa 、wen qi jiang jin you li 。zhang gui guan 《shu duan 》zhong :“yang xin yun :‘zhang zhi 、huang xiang 、zhong yao 、suo jing ,shi bing hao shu sheng ,ran zhang jin gu feng ji ,de guan qun xian zhi shou 。’”wang zhen 《chi bei ou tan ·tan yi qi ·〈cu lai ji 〉》:“(dan jie )ji wen jue jiang jin zhi ,you tang ren feng 。”②jian jiang ;jian gu 。《hou han shu · yuan shao chuan 》:“bei bing sui zhong ,er jin guo bu ji na jun 。”liu ji 《bian wang lun xia 》:“shan chuan zhi xian ,yi shou ye ;jin li zhi qi ,yi yong ye 。”③gang zhi ;gang yi 。《xun zi ·ru xiao 》:“ru shi ,ze ke wei jin shi yi 。”《han fei zi ·gu fen 》:“bu jin zhi ,bu neng jiao jian 。”《xin tang shu ·cen xi chuan 》:“shi cui shi (shì)、zheng yin (yīn)ji da li shao qing li yuan gong fen zhang shua ,jie yi hui wen ,du xi jin lian ,wei shi yi jia yang 。”(zhang shua :zhang guan shua shou guan zhi 。)④meng lie ;jiang lie (duo zhi feng li 、jiu li 、yao li deng )。wang wei 《guan lie 》:“feng jin jiao gong ming ,jiang jun lie wei cheng 。”xie ling yun 《sui mu 》:“ming yue zhao ji xue ,shuo feng jin ju ai 。”liu you 《zui zhong huai e mei jiu you 》:“jin jiu shao he qi ,ai ge mo huan qing 。”⑤jia jiang ;zeng jiang 。《zhan guo ce · qin ce yi 》:“chu gong wei ,zhang yi wei qin wang yue :‘bu ru yu wei yi jin zhi ,wei zhan sheng ,fu ting yu qin ……’”jie :
①zhu jie 。《shi ji ·gui ce lie chuan 》:“zhu ,wai you li jie ,zhong zhi kong xu 。”zuo sai 《wu dou fu 》:“bao sun chou jie 。”fan zhi mu jie huo gu jie 。《zhuang zi ·yang sheng zhu 》:“bi jie zhe you jian ,er dao ren zhe mo hou 。”②ji jie ;jie qi 。《lie zi ·shang wen 》:“han shu yi jie ,shi yi fan yan 。”《huai na zi ·tian wen 》:“shi wu ri wei yi jie 。”《shi ji ·tai shi gong zi xu 》:“fu yin yang si shi 、ba wei 、shi er du 、er shi si jie ge you jiao ling 。”③jie ri 。wang wei 《jiu yue jiu ri yi shan dong xiong di 》:“du zai yi xiang wei yi ke ,mei feng jia jie bei sai qin 。”④li jie 。《zhou yi ·jia ren 》:“xiang yue :fu ren xi xi ,shi jia jie ye 。”《lun yu ·wei zi 》:“chang you zhi jie ,bu ke fei ye 。”⑤zhun ze ;fa du 。《li ji ·qu li shang 》:“li bu yao jie 。”⑥jie cao ;qi jie 。zhu ge liang 《chu shi biao 》:“ci xi zhen liang si jie zhi chen 。”wen tian xiang 《zheng qi ge 》:“shi qiong jie nai jian 。”《ren wu zhi ·qi miao 》:“da you lao qian zhi chen ,qiong you zhe ming zhi jie 。”⑦jie zhi 。《lv shi chun qiu ·lun ren 》:“kuo er mu ,jie shi yu 。”《shi ji ·ping jin hou zhu fu lie chuan 》:“fu min zhi yao ,zai yu jie jian 。”《han shu ·chao cuo chuan 》:“ren qing mo bu yu yi ,san wang jie ji li er bu jin ye 。”《guan zi ·xin shu xia 》:“jie nu mo re le ,jie le mo re li 。”du fu 《wang zai 》:“jun chen jie jian zu ,chao ye huan hu tong 。”⑧fu jie 。《zuo chuan ·wen gong ba nian 》:“si ma wo jie yi si 。”《huai na zi ·dao ying 》:“tian jiu chi jie shi qin 。”su shi 《jiang cheng zi ·mi zhou chu lie 》:“chi jie yun zhong ,he ri qian feng tang 。”(yun zhong :jun ming 。)⑨yi chong yong zhu bian cheng de da ji le qi ,yong lai diao jie le qu de jie pai 。《lie zi ·shang wen 》:“fu jie bei ge 。”(fu :ji 。)zuo sai 《shu dou fu 》:“ba ji dan xian ,han nv ji jie 。”ye zhi jie zou 、jie pai 。qu yuan 《jiu ge ·dong jun 》:“zhan shi xi hui wu ,ying lv xi ge jie 。”cai yan 《hu jia shi ba pai 》:“shi wu pai xi jie diao cu ,qi tian xiong xi shei shi qu ?”⑩gao jun de yang zi 《shi jing ·xiao ya ·jie na shan 》:“jie bi na shan 。”(11)liang ci 。duan 。《huai na zi ·shui lin 》:“yi jie jian er bai jie zhi ye 。”chang :
①heng jiu bu bian de ;gu ding de 。《sun zi ·xu shi 》:“si shi mo chang wei 。”(si shi :si ji 。)《han fei zi ·wu du 》:“bu ji xiu gu ,bu fa chang ke 。”②yi ding de zhun ze huo zhi du 。《zhou yi ·ji ci shang 》:“dong jing you chang 。”《guo yu ·chu yu shang 》:“min bu fei shi wu ,guan bu yi chao chang 。”③zhi you xi guan er xing cheng de chang gui 、guan li 。《guan zi ·you guan 》:“ming fa shen shu ,li chang bei neng ,ze zhi 。”④te zhi feng jian she hui lun li dao de de zui gao zhun ze 。《lun heng ·wen kong 》:“wu chang zhi dao ,ren 、yi 、li 、zhi 、xin ye 。”⑤ping fan de ;pu tong de 。《shi ji ·bian que chuan 》:“bian que ,fei chang ren ye 。”⑥ri chang ;ping shi 。《jin shu ·he ceng chuan 》:“wei chang wen jing guo yuan tu ,wei shui ping sheng chang shi 。”(jing :zhi li 。)⑦fu ci 。jing chang ;chang chang 。《lie zi ·tian rui 》:“chang sheng chang hua zhe ,mo shi bu sheng ,mo shi bu hua 。”⑧gu dai chang du chan wei 。ba che wei xun ,liang xun wei chang 。《han fei zi ·yang quan 》:“shang shi fu cun ,xia de xun chang 。”⑨tong “chang ”。ceng jing 。《xun zi ·tian lun 》:“fu ri yue zhi you shi ,feng yu zhi bu shi ,guai xing zhi dang (tǎng)jian (xiàn),shi mo shi er bu chang you zhi 。”(dang :ou ran 。)dui :
①dui da ;hui da ;ying dui 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“ji xuan wang wen yue :‘ji huan jin wen zhi shi ,ke de wen hu ?’meng zi dui yue :‘zhong ni zhi tu mo dao huan wen zhi shi zhe ,shi yi hou shi mo chuan yan 。’”(ji huan :ji huan gong 。jin wen :jin wen gong 。)②dui zhao ;xiang zhao ;chao xiang ;mian dui 。cao cao 《duan ge hang 》:“dui jiu dang ge ,ren sheng ji he 。”wei ying wu 《xiu xia ri fang wang shi yu bu yu 》:“men dui han liu xue man shan 。”③dui li ;di dui ;xiang dui 。《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“er suo yu dui di ,huo zhi ren jie 。”(zhi :yu dao ;peng jian 。)you dui shou 。《san guo zhi ·wu shu ·liu xun chuan 》:“liu bei tian xia zhi ming ,cao cao suo dan ,jin zai jing jie ,ci jiang dui ye 。”④dui fu 。《han fei zi ·chu jian qin 》:“fu yi ren fen si ke yi dui shi ,shi ke yi dui bai 。”⑤hun yin pei ou 。《hou han shu ·yi min chuan ·liang hong 》:“tong xian meng shi you nv ,zhuang fei chou er hei ,li ju dan jiu ,ze dui bu jia ,zhi nian san shi 。”⑥dui zhao 。《meng xi bi tan 》juan ba :“guo chao zhi tian wen yuan yu jin zhong ……yi liang si zou zhuang dui kan ,yi fang xu wei 。”(kan :jiao dui 。)⑦dui ou 。yan yu 《cang lang shi hua ·shi ti 》:“you lv shi che shou wei dui zhe ,you lv shi che shou wei bu dui zhe 。”⑧jiao liang 。cao pi 《dian lun ·zi xu 》:“yu yu lun jian ,yin qiu yu yu dui 。”⑨chen yang ;xian yang 。《shi jing ·da ya ·huang yi 》:“yi dui yu tian xia 。”sheng :
①sheng chang ;chang chu 。《xun zi ·quan xue 》:“peng sheng ma zhong ,bu fu er zhi 。”②huo zhao ;sheng cun 。《lun yu · wei ling gong 》:“zhi shi ren ren ,mo qiu sheng yi hai ren ,you sha shen yi cheng ren 。”③sheng ming ;xing ming 。《han fei zi ·jie lao 》:“lu ye zhe ,ren zhi suo yi chi sheng ye 。”(lu :feng lu 。chi :wei chi 。)④chan sheng ;fa sheng 。《han shi wai chuan 》juan wu :“shui yuan shen an ,ze long yu sheng zhi 。”⑤sheng yo ;dan sheng 。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“zhuang gong wu sheng 。”⑥sheng cun de ji jian ,zhi ren de yi sheng ;yi bei zi 。cao cao 《duan ge hang 》:“dui jiu dang ge ,ren sheng ji he ?”⑦sheng huo ;sheng ji 。liu zong yuan 《bu she zhe shui 》:“xiang lin zhi sheng ri cu (cù)。”(cu :jiong pai 。)⑧bu shou de 。1. wei zhu huo wei zhu shou de 。《lv shi chun qiu ·kuo yin 》:“da xiang zhi li ,shang xuan zun er zu sheng yu 。”2.wei jia gong lian zhi de 。《luo yang ga lan ji ·cheng bei 》:“tou hou chui er che sheng juan 。”⑨dou shu de ren 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“jin zhu sheng bu shi jin er xue gu ,yi fei dang shi 。”
今日更新
-
导引冲和气,觉春生酒面。
[2020-05-03]
-
褘衣俱侍、玳筵启。
[2020-05-03]
-
贤均樛木,宜颂二南诗。
[2020-05-03]
-
奉圣德、坤宁俱备。
[2020-05-03]
-
移棹采初开,嗅金缨留取。
[2020-05-03]
今日推荐
-
惟有暗香长在,饱参清露霏微。
[2020-02-16]
-
檐外几声风玉,丁东敲断人肠。
[2020-02-16]
-
春晚不拈红粉,碧窗自录仙书。
[2020-02-16]
-
人似行云不见。
[2020-02-16]
-
羞容似替人垂泪。
[2020-02-16]