- 繁体
- 简体
- 拼音
-
冷絮刀生削峭骨,冷齏斧破慰老牙。
“冷絮刀生削峭骨,冷齏斧破慰老牙。”詩句出處:《苦雪寄退之》;是唐朝詩人盧仝的作品。
平地一尺白玉沙。雲頹月壞桂英下,鶴毛風剪亂參差。
山人屋中凍欲死,千樹萬樹飛春花。菜頭出土膠入地,
山莊取粟埋卻車。冷絮刀生削峭骨,冷齏斧破慰老牙。
病妻煙眼淚滴滴,饑嬰哭乳聲呶呶。市頭博米不用物,
酒店買酒不肯賒。聞道西風弄劍戟,長階殺人如亂麻。
天眼高開欺草芽,我死未肯興嘆嗟。但恨口中無酒氣,
劉伶見我相揄揶。清風攪腸筋力絕,白灰壓屋梁柱斜。
聖明有道□命漢,可得再見朝日耶。柴門沒脛晝不掃,
黃昏繞樹棲寒鴉。唯有河南韓縣令,時時醉飽過貧傢。
【註釋】:
冷:
①寒冷。《莊子·則陽》:“夫凍者假衣於春,暍(yè)者反冬乎冷風。”(衣於春:等待春天的溫暖。暍:中暑。反:返回。)②使冷卻;降低溫度。祖詠《題韓少府水亭》:“水氣侵階冷,松陰覆座閑。”③冷淡;不熱情。黃庭堅《鷓鴣天》:“付與旁人冷眼看。”④灰心或失望。袁桷《煮茶圖詩》:“齒寒意冷復三咽(yè)。”⑤寂靜;不熱鬧;冷清。白居易《晚出西郊》:“貧州冷似村。”也指心態冷靜。徐夤《上盧三拾遺以言見黜》:“冷眼靜看真好笑,傾懷與說卻為冤。”⑥少見的;很少有人過問的。李山甫《酬劉書記一二知己見寄》:“句冷不求奇。”絮:
①古代指粗絲棉。《漢書·晁錯傳》:“可賜之堅甲絮衣。”②像絮一樣的東西。司馬光《客中初夏》:“更無柳絮因風起。”③在衣物裡鋪棉花、絲棉等。李白《子夜吳歌》:“一夜絮征袍。”刀:
①兵器名。《三國志· 吳書·吳主傳》:“於安平之世而刀劍不離於身。”②用來切、割、砍、削的工具。《論語·陽貨》:“割雞焉用牛刀。”③古錢幣名。形狀像刀。《荀子· 富國》:“厚刀佈之斂以奪之財。”④小船。《詩經·衛風·河廣》:“誰謂河廣? 曾不容刀。”⑤量詞。紙張計算單位。通常以一百張為一刀。沈榜《宛署雜記·鄉試》:“包裹紙十刀。”生:
①生長;長出。《荀子·勸學》:“蓬生麻中,不扶而直。”②活著;生存。《論語· 衛靈公》:“志士仁人,無求生以害仁,有殺身以成仁。”③生命;性命。《韓非子·解老》:“祿也者,人之所以持生也。”(祿:俸祿。持:維持。)④產生;發生。《韓詩外傳》卷五:“水淵深廣,則龍魚生之。”⑤生育;誕生。《左傳·隱公元年》:“莊公寤生。”⑥生存的期間,指人的一生;一輩子。曹操《短歌行》:“對酒當歌,人生幾何?”⑦生活;生計。柳宗元《捕蛇者說》:“鄉鄰之生日蹙(cù)。”(蹙:窘迫。)⑧不熟的。1. 未煮或未煮熟的。《呂氏春秋·適音》:“大饗之禮,上玄尊而俎生魚。”2.未加工煉制的。《洛陽伽藍記·城北》:“頭後垂二尺生絹。”⑨讀書的人。《史記·秦始皇本紀》:“今諸生不師今而學古,以非當世。”削:
(一)①書刀,古時用來削除寫在木簡或竹簡上錯字的小刀。《考工記·築氏》:“築氏為削,長尺,博寸。”(築氏做書刀長一尺,寬一寸。博:寬。)②用刀削。《荀子·非相》:“皋陶(yáo搖)之狀,色如削瓜。”(皋陶:人句。削瓜:削去皮的瓜。)③刪削。《後漢書·皇後紀》:“自撰《顯宗起居註》,削去兄防參醫藥事。”(防:馬防,人名。)④削減;削弱。《漢書·文三王傳》:“削梁王五縣。”《韓非子·十過》:“內不量力,外恃諸侯,則削國之患也。”(恃:依靠。)⑤分割土地。《戰國策·齊策一》:“夫齊削地而封田嬰。”(田嬰:人名。) (二)qiào(俏)。通“鞘”。刀劍套。《漢書·食貨志》:“質氏以酒削而鼎食。”峭:
①山勢險峻;陡直。屈原《九章·悲回風》:“上高巖之峭岸兮。”②嚴峻;嚴厲。《新唐書·李翱傳》:“翱性峭鯁(gěng),論議無所屈。”(鯁:正直。)③指風或寒氣的尖利。孟郊《秋懷》:“峭風梳骨寒。”④指文章立意或語言的險峻新奇。姚鵠《寄贈許璋少府》:“詩句峭無敵。”骨:
①人及動物的骨頭、骨骼。《荀子·勸學》:“蚓無爪牙之利,筋骨之強,上食埃土,下飲黃泉,用心一也。”②指屍骨。陸遊《醉中出西門偶書》:“青山是處可埋骨,白發向人羞折腰。”③軀體。陸龜蒙《夢遊甘露寺》:“豈伊煩惱骨,合到清涼域?”(伊:這。合:應當。)④指起支撐作用的架子。《朱子語類》第一百二十五:“惟其中空,故受軸而運轉不窮,如傘柄上木管子眾骨所會者。”⑤心思;神志。《新唐書·盧杞傳》:“忠臣寒膺,良士痛骨。”(膺:胸。)⑥(人的)品格;氣質。李賀《送沈亞之》:“吾聞壯夫重心骨。”⑦文學作品的剛健筆力、風格。《文心雕龍 · 風骨》:“若瘠義肥辭,繁雜失統,則無骨之征也。”(統:中心。)冷:
①寒冷。《莊子·則陽》:“夫凍者假衣於春,暍(yè)者反冬乎冷風。”(衣於春:等待春天的溫暖。暍:中暑。反:返回。)②使冷卻;降低溫度。祖詠《題韓少府水亭》:“水氣侵階冷,松陰覆座閑。”③冷淡;不熱情。黃庭堅《鷓鴣天》:“付與旁人冷眼看。”④灰心或失望。袁桷《煮茶圖詩》:“齒寒意冷復三咽(yè)。”⑤寂靜;不熱鬧;冷清。白居易《晚出西郊》:“貧州冷似村。”也指心態冷靜。徐夤《上盧三拾遺以言見黜》:“冷眼靜看真好笑,傾懷與說卻為冤。”⑥少見的;很少有人過問的。李山甫《酬劉書記一二知己見寄》:“句冷不求奇。”齏:
①切成細末的醃菜、醬菜。《楚辭·九章·惜誦》:“懲於羹者而吹齏兮,何不變此志也?”(懲於羹者:因被熱羹燙過而存戒心。)也泛指切細的醬菜。《齊民要術·八和齏》:“五升齏,用十枚栗。”②細;碎;搗碎。鮑照《登大雷岸與妹書》:“砧(zhēn)石為之摧碎,碕(qí)岸為之齏落。”(砧石:搗衣石。碕岸:曲岸。)[齏粉]粉末;碎屑。常以喻死亡。《梁書·武帝紀上》:“宜其慶溢當年,祚隆後裔,而一朝齏粉,孩稚無遺。”斧:
①砍木工具。斧子;斧頭。《詩經·豳風·伐柯》:“伐柯如何? 匪斧不克。取妻如何? 匪媒不得。”(柯:斧柄。匪:非。克:能。取:同“娶”。)②後人常用“斧柯”喻指媒人。朱鼎《玉臺記·議婚》:“潤玉年已及笄(jī),要覓一婿,斧柯之任,相屬(zhǔ)何如?”(及笄:到瞭加簪的年齡;古代女子一般十五歲結發加簪,二十歲出嫁。屬:委托。)③古代的兵器。《國語·晉語八》:“偃也以斧鉞從於張孟。”④殺人的刑具。佚名《鳴鳳記·楊公劾奸》:“一封奏九重,知他聽否,我楊繼盛的斧鑕(zhì)囹圉(líng yǔ)都在這遭。”(九重:宮禁,指皇帝所居處。斧鑕:指被殺;鑕,鍘刀座。囹圉:牢獄。)⑤斧節,皇帝賜予臣下作為執法的權威。《漢書·王䜣傳》:“繡衣禦史暴勝之使持斧逐捕盜賊。”(繡衣禦史:披繡衣的禦史。)⑥用斧砍。曹操《苦寒行》:“擔囊行取薪,斧冰持作糜。”⑦敬辭,請別人改文章。沈起鳳《諧鐸·窮士扶乩(jī)》:“仆有拙稿一卷,願呈斧削。”⑧黑白相間的斧形圖案。《禮記·檀弓上》:“加斧於槨上。”破:
①破碎;不完整。《荀子·勸學》:“風至苕(tiáo)折,卵破子死。”(苕:蘆葦類草本植物。)②破壞;打破。《史記·項羽本紀》:“皆沉船,破釜甑(zèng),燒廬舍,持三日糧,以示士卒必死,無一還心。”(釜:鍋。甑:蒸飯器具。)③打敗;攻克。蘇軾《前赤壁賦》:“方其破荊州,下江陵,順流而東也。”④揭露;拆穿。范仲淹《宋故衛尉少卿分司西京胡公神道銘》:“在郡未幾,破奸發伏,有神明之號。”⑤破亡;殘破。杜甫《春望》:“國破山河在。”⑥剖開;分開。《莊子·天地》:“百年之木,破為犧尊。”⑦剖析;分析。黃庭堅《送吳彥歸番陰》:“摹書說偏旁,破義析名傢。”慰:
①安慰。《世說新語 · 排調》:“生兒如此,足慰人意。”②心安。杜甫《北征》:“新歸且慰意,生理焉得說。”老:
①年歲大。《詩經·邶風·擊鼓》:“與子偕老。”(偕:一同。)《老子》第十八章:“民至老死不相往來。”②衰老。辛棄疾《永遇樂·京口北固亭懷古》:“廉頗老矣,尚能飯否?”③老年人。《戰國策·齊策》:“民扶老攜幼,迎君道中。”特用於對資深長者的敬稱。《詩經·小雅·十月之交》:“不憖遺一老。”(憖yìn:願)④老死;終老。死的諱稱。張溥《五人墓碑記》:“令五人者保其首領以老於戶牖之下。”⑤敬老,養老。《孟子·梁惠王上》:“老吾老以及人之老。”⑥熟練,有經驗。歐陽修《為君難論》:“其父奢,趙之名將,老用於兵者也。”⑦對公卿大夫的總稱。《左傳·昭公十三年》:“天子之老,請帥王賦。”也指大夫的傢臣《論語·憲問》:“孟公綽為趙魏老則優。”(孟公綽:魯大夫。趙魏:都是晉國的世卿。)⑧告老;年老退休。《左傳·襄公三年》:“祁奚請老。”(祁奚:晉大夫。)⑨年久的;歷時久遠的。原來的(與“新”相對)。方苞《獄中雜記》:“而獄中為老監者四,監五室。”⑩陳舊的。歸有光《項脊軒志》:“百年老屋,塵泥滲漉。”(11)前綴。用於稱人、排列次序和某些動植物名。蘇軾《江城子·密州出獵》:“老夫聊發少年狂。”牙:
①大牙;臼齒。《呂氏春秋·淫辭》:“問馬齒,圉人曰:‘齒十二,與牙三十。’”②泛指牙齒。《韓非子·八說》:“虎豹必不用其爪而與鼷鼠同威。”③象牙狀的。林景熙《蜃說》:“鐘鼓樓翼其左右,簷牙歷歷,極公輸巧不能過。”④特指象牙。鮑照《代淮南王》:“琉璃作碗牙盤。”⑤咬。《戰國策·秦策三》:“王見大王之狗……投之一骨,輕起相牙者,何則? 有爭意也。”⑥牙旗的簡稱。《三國志·吳書·胡綜傳》:“又作黃龍大牙,常在中軍。”⑦官署的稱呼。後作“衙”。《北史·宋世良傳》:“每日牙門虛寂,無復訴訟者,謂之神門。”⑧介紹買賣,從中取利的經紀人。《資治通鑒》卷二一四:“皆為互市牙郎。”⑨通“芽”。發芽;萌芽。《管子·版法》:“禍乃始牙。”梅堯臣《初聞蛙》:“何時科鬥生,草根已吐牙。” -
冷絮刀生削峭骨,冷齑斧破慰老牙。
“冷絮刀生削峭骨,冷齑斧破慰老牙。”诗句出处:《苦雪寄退之》;是唐朝诗人卢仝的作品。
平地一尺白玉沙。云颓月坏桂英下,鹤毛风剪乱参差。
山人屋中冻欲死,千树万树飞春花。菜头出土胶入地,
山庄取粟埋却车。冷絮刀生削峭骨,冷齑斧破慰老牙。
病妻烟眼泪滴滴,饥婴哭乳声呶呶。市头博米不用物,
酒店买酒不肯赊。闻道西风弄剑戟,长阶杀人如乱麻。
天眼高开欺草芽,我死未肯兴叹嗟。但恨口中无酒气,
刘伶见我相揄揶。清风搅肠筋力绝,白灰压屋梁柱斜。
圣明有道□命汉,可得再见朝日耶。柴门没胫昼不扫,
黄昏绕树栖寒鸦。唯有河南韩县令,时时醉饱过贫家。
【注释】:
冷:
①寒冷。《庄子·则阳》:“夫冻者假衣于春,暍(yè)者反冬乎冷风。”(衣于春:等待春天的温暖。暍:中暑。反:返回。)②使冷却;降低温度。祖咏《题韩少府水亭》:“水气侵阶冷,松阴覆座闲。”③冷淡;不热情。黄庭坚《鹧鸪天》:“付与旁人冷眼看。”④灰心或失望。袁桷《煮茶图诗》:“齿寒意冷复三咽(yè)。”⑤寂静;不热闹;冷清。白居易《晚出西郊》:“贫州冷似村。”也指心态冷静。徐夤《上卢三拾遗以言见黜》:“冷眼静看真好笑,倾怀与说却为冤。”⑥少见的;很少有人过问的。李山甫《酬刘书记一二知己见寄》:“句冷不求奇。”絮:
①古代指粗丝棉。《汉书·晁错传》:“可赐之坚甲絮衣。”②像絮一样的东西。司马光《客中初夏》:“更无柳絮因风起。”③在衣物里铺棉花、丝棉等。李白《子夜吴歌》:“一夜絮征袍。”刀:
①兵器名。《三国志· 吴书·吴主传》:“于安平之世而刀剑不离于身。”②用来切、割、砍、削的工具。《论语·阳货》:“割鸡焉用牛刀。”③古钱币名。形状像刀。《荀子· 富国》:“厚刀布之敛以夺之财。”④小船。《诗经·卫风·河广》:“谁谓河广? 曾不容刀。”⑤量词。纸张计算单位。通常以一百张为一刀。沈榜《宛署杂记·乡试》:“包裹纸十刀。”生:
①生长;长出。《荀子·劝学》:“蓬生麻中,不扶而直。”②活着;生存。《论语· 卫灵公》:“志士仁人,无求生以害仁,有杀身以成仁。”③生命;性命。《韩非子·解老》:“禄也者,人之所以持生也。”(禄:俸禄。持:维持。)④产生;发生。《韩诗外传》卷五:“水渊深广,则龙鱼生之。”⑤生育;诞生。《左传·隐公元年》:“庄公寤生。”⑥生存的期间,指人的一生;一辈子。曹操《短歌行》:“对酒当歌,人生几何?”⑦生活;生计。柳宗元《捕蛇者说》:“乡邻之生日蹙(cù)。”(蹙:窘迫。)⑧不熟的。1. 未煮或未煮熟的。《吕氏春秋·适音》:“大飨之礼,上玄尊而俎生鱼。”2.未加工炼制的。《洛阳伽蓝记·城北》:“头后垂二尺生绢。”⑨读书的人。《史记·秦始皇本纪》:“今诸生不师今而学古,以非当世。”削:
(一)①书刀,古时用来削除写在木简或竹简上错字的小刀。《考工记·筑氏》:“筑氏为削,长尺,博寸。”(筑氏做书刀长一尺,宽一寸。博:宽。)②用刀削。《荀子·非相》:“皋陶(yáo摇)之状,色如削瓜。”(皋陶:人句。削瓜:削去皮的瓜。)③删削。《后汉书·皇后纪》:“自撰《显宗起居注》,削去兄防参医药事。”(防:马防,人名。)④削减;削弱。《汉书·文三王传》:“削梁王五县。”《韩非子·十过》:“内不量力,外恃诸侯,则削国之患也。”(恃:依靠。)⑤分割土地。《战国策·齐策一》:“夫齐削地而封田婴。”(田婴:人名。) (二)qiào(俏)。通“鞘”。刀剑套。《汉书·食货志》:“质氏以酒削而鼎食。”峭:
①山势险峻;陡直。屈原《九章·悲回风》:“上高岩之峭岸兮。”②严峻;严厉。《新唐书·李翱传》:“翱性峭鲠(gěng),论议无所屈。”(鲠:正直。)③指风或寒气的尖利。孟郊《秋怀》:“峭风梳骨寒。”④指文章立意或语言的险峻新奇。姚鹄《寄赠许璋少府》:“诗句峭无敌。”骨:
①人及动物的骨头、骨骼。《荀子·劝学》:“蚓无爪牙之利,筋骨之强,上食埃土,下饮黄泉,用心一也。”②指尸骨。陆游《醉中出西门偶书》:“青山是处可埋骨,白发向人羞折腰。”③躯体。陆龟蒙《梦游甘露寺》:“岂伊烦恼骨,合到清凉域?”(伊:这。合:应当。)④指起支撑作用的架子。《朱子语类》第一百二十五:“惟其中空,故受轴而运转不穷,如伞柄上木管子众骨所会者。”⑤心思;神志。《新唐书·卢杞传》:“忠臣寒膺,良士痛骨。”(膺:胸。)⑥(人的)品格;气质。李贺《送沈亚之》:“吾闻壮夫重心骨。”⑦文学作品的刚健笔力、风格。《文心雕龙 · 风骨》:“若瘠义肥辞,繁杂失统,则无骨之征也。”(统:中心。)冷:
①寒冷。《庄子·则阳》:“夫冻者假衣于春,暍(yè)者反冬乎冷风。”(衣于春:等待春天的温暖。暍:中暑。反:返回。)②使冷却;降低温度。祖咏《题韩少府水亭》:“水气侵阶冷,松阴覆座闲。”③冷淡;不热情。黄庭坚《鹧鸪天》:“付与旁人冷眼看。”④灰心或失望。袁桷《煮茶图诗》:“齿寒意冷复三咽(yè)。”⑤寂静;不热闹;冷清。白居易《晚出西郊》:“贫州冷似村。”也指心态冷静。徐夤《上卢三拾遗以言见黜》:“冷眼静看真好笑,倾怀与说却为冤。”⑥少见的;很少有人过问的。李山甫《酬刘书记一二知己见寄》:“句冷不求奇。”齑:
①切成细末的腌菜、酱菜。《楚辞·九章·惜诵》:“惩于羹者而吹齑兮,何不变此志也?”(惩于羹者:因被热羹烫过而存戒心。)也泛指切细的酱菜。《齐民要术·八和齑》:“五升齑,用十枚栗。”②细;碎;捣碎。鲍照《登大雷岸与妹书》:“砧(zhēn)石为之摧碎,碕(qí)岸为之齑落。”(砧石:捣衣石。碕岸:曲岸。)[齑粉]粉末;碎屑。常以喻死亡。《梁书·武帝纪上》:“宜其庆溢当年,祚隆后裔,而一朝齑粉,孩稚无遗。”斧:
①砍木工具。斧子;斧头。《诗经·豳风·伐柯》:“伐柯如何? 匪斧不克。取妻如何? 匪媒不得。”(柯:斧柄。匪:非。克:能。取:同“娶”。)②后人常用“斧柯”喻指媒人。朱鼎《玉台记·议婚》:“润玉年已及笄(jī),要觅一婿,斧柯之任,相属(zhǔ)何如?”(及笄:到了加簪的年龄;古代女子一般十五岁结发加簪,二十岁出嫁。属:委托。)③古代的兵器。《国语·晋语八》:“偃也以斧钺从于张孟。”④杀人的刑具。佚名《鸣凤记·杨公劾奸》:“一封奏九重,知他听否,我杨继盛的斧锧(zhì)囹圉(líng yǔ)都在这遭。”(九重:宫禁,指皇帝所居处。斧锧:指被杀;锧,铡刀座。囹圉:牢狱。)⑤斧节,皇帝赐予臣下作为执法的权威。《汉书·王䜣传》:“绣衣御史暴胜之使持斧逐捕盗贼。”(绣衣御史:披绣衣的御史。)⑥用斧砍。曹操《苦寒行》:“担囊行取薪,斧冰持作糜。”⑦敬辞,请别人改文章。沈起凤《谐铎·穷士扶乩(jī)》:“仆有拙稿一卷,愿呈斧削。”⑧黑白相间的斧形图案。《礼记·檀弓上》:“加斧于椁上。”破:
①破碎;不完整。《荀子·劝学》:“风至苕(tiáo)折,卵破子死。”(苕:芦苇类草本植物。)②破坏;打破。《史记·项羽本纪》:“皆沉船,破釜甑(zèng),烧庐舍,持三日粮,以示士卒必死,无一还心。”(釜:锅。甑:蒸饭器具。)③打败;攻克。苏轼《前赤壁赋》:“方其破荆州,下江陵,顺流而东也。”④揭露;拆穿。范仲淹《宋故卫尉少卿分司西京胡公神道铭》:“在郡未几,破奸发伏,有神明之号。”⑤破亡;残破。杜甫《春望》:“国破山河在。”⑥剖开;分开。《庄子·天地》:“百年之木,破为牺尊。”⑦剖析;分析。黄庭坚《送吴彦归番阴》:“摹书说偏旁,破义析名家。”慰:
①安慰。《世说新语 · 排调》:“生儿如此,足慰人意。”②心安。杜甫《北征》:“新归且慰意,生理焉得说。”老:
①年岁大。《诗经·邶风·击鼓》:“与子偕老。”(偕:一同。)《老子》第十八章:“民至老死不相往来。”②衰老。辛弃疾《永遇乐·京口北固亭怀古》:“廉颇老矣,尚能饭否?”③老年人。《战国策·齐策》:“民扶老携幼,迎君道中。”特用于对资深长者的敬称。《诗经·小雅·十月之交》:“不慭遗一老。”(慭yìn:愿)④老死;终老。死的讳称。张溥《五人墓碑记》:“令五人者保其首领以老于户牖之下。”⑤敬老,养老。《孟子·梁惠王上》:“老吾老以及人之老。”⑥熟练,有经验。欧阳修《为君难论》:“其父奢,赵之名将,老用于兵者也。”⑦对公卿大夫的总称。《左传·昭公十三年》:“天子之老,请帅王赋。”也指大夫的家臣《论语·宪问》:“孟公绰为赵魏老则优。”(孟公绰:鲁大夫。赵魏:都是晋国的世卿。)⑧告老;年老退休。《左传·襄公三年》:“祁奚请老。”(祁奚:晋大夫。)⑨年久的;历时久远的。原来的(与“新”相对)。方苞《狱中杂记》:“而狱中为老监者四,监五室。”⑩陈旧的。归有光《项脊轩志》:“百年老屋,尘泥渗漉。”(11)前缀。用于称人、排列次序和某些动植物名。苏轼《江城子·密州出猎》:“老夫聊发少年狂。”牙:
①大牙;臼齿。《吕氏春秋·淫辞》:“问马齿,圉人曰:‘齿十二,与牙三十。’”②泛指牙齿。《韩非子·八说》:“虎豹必不用其爪而与鼷鼠同威。”③象牙状的。林景熙《蜃说》:“钟鼓楼翼其左右,簷牙历历,极公输巧不能过。”④特指象牙。鲍照《代淮南王》:“琉璃作碗牙盘。”⑤咬。《战国策·秦策三》:“王见大王之狗……投之一骨,轻起相牙者,何则? 有争意也。”⑥牙旗的简称。《三国志·吴书·胡综传》:“又作黄龙大牙,常在中军。”⑦官署的称呼。后作“衙”。《北史·宋世良传》:“每日牙门虚寂,无复诉讼者,谓之神门。”⑧介绍买卖,从中取利的经纪人。《资治通鉴》卷二一四:“皆为互市牙郎。”⑨通“芽”。发芽;萌芽。《管子·版法》:“祸乃始牙。”梅尧臣《初闻蛙》:“何时科斗生,草根已吐牙。” -
leng xu dao sheng xiao qiao gu ,leng ji fu po wei lao ya 。
“leng xu dao sheng xiao qiao gu ,leng ji fu po wei lao ya 。”shi gou chu chu :《ku xue ji tui zhi 》;shi tang chao shi ren lu tong de zuo pin 。
ping de yi che bai yu sha 。yun tui yue huai gui ying xia ,he mao feng jian luan can cha 。
shan ren wu zhong dong yu si ,qian shu mo shu fei chun hua 。cai tou chu tu jiao ru de ,
shan zhuang qu su mai que che 。leng xu dao sheng xiao qiao gu ,leng ji fu po wei lao ya 。
bing qi yan yan lei di di ,ji ying ku ru sheng nao nao 。shi tou bo mi bu yong wu ,
jiu dian mai jiu bu ken she 。wen dao xi feng long jian ji ,chang jie sha ren ru luan ma 。
tian yan gao kai qi cao ya ,wo si wei ken xing tan jie 。dan hen kou zhong mo jiu qi ,
liu ling jian wo xiang yu ye 。qing feng jiao chang jin li jue ,bai hui ya wu liang zhu xie 。
sheng ming you dao □ming han ,ke de zai jian chao ri ye 。chai men mei jing zhou bu sao ,
huang hun rao shu qi han ya 。wei you he na han xian ling ,shi shi zui bao guo pin jia 。
【zhu shi 】:
leng :
①han leng 。《zhuang zi ·ze yang 》:“fu dong zhe jia yi yu chun ,ye (yè)zhe fan dong hu leng feng 。”(yi yu chun :deng dai chun tian de wen nuan 。ye :zhong shu 。fan :fan hui 。)②shi leng que ;jiang di wen du 。zu yong 《ti han shao fu shui ting 》:“shui qi qin jie leng ,song yin fu zuo xian 。”③leng dan ;bu re qing 。huang ting jian 《zhe gu tian 》:“fu yu pang ren leng yan kan 。”④hui xin huo shi wang 。yuan jue 《zhu cha tu shi 》:“chi han yi leng fu san yan (yè)。”⑤ji jing ;bu re nao ;leng qing 。bai ju yi 《wan chu xi jiao 》:“pin zhou leng shi cun 。”ye zhi xin tai leng jing 。xu yin 《shang lu san she wei yi yan jian chu 》:“leng yan jing kan zhen hao xiao ,qing huai yu shui que wei yuan 。”⑥shao jian de ;hen shao you ren guo wen de 。li shan fu 《chou liu shu ji yi er zhi ji jian ji 》:“gou leng bu qiu ji 。”xu :
①gu dai zhi cu si mian 。《han shu ·chao cuo chuan 》:“ke ci zhi jian jia xu yi 。”②xiang xu yi yang de dong xi 。si ma guang 《ke zhong chu xia 》:“geng mo liu xu yin feng qi 。”③zai yi wu li pu mian hua 、si mian deng 。li bai 《zi ye wu ge 》:“yi ye xu zheng pao 。”dao :
①bing qi ming 。《san guo zhi · wu shu ·wu zhu chuan 》:“yu an ping zhi shi er dao jian bu li yu shen 。”②yong lai qie 、ge 、kan 、xiao de gong ju 。《lun yu ·yang huo 》:“ge ji yan yong niu dao 。”③gu qian bi ming 。xing zhuang xiang dao 。《xun zi · fu guo 》:“hou dao bu zhi lian yi duo zhi cai 。”④xiao chuan 。《shi jing ·wei feng ·he an 》:“shei wei he an ? ceng bu rong dao 。”⑤liang ci 。zhi zhang ji suan chan wei 。tong chang yi yi bai zhang wei yi dao 。shen bang 《wan shu za ji ·xiang shi 》:“bao guo zhi shi dao 。”sheng :
①sheng chang ;chang chu 。《xun zi ·quan xue 》:“peng sheng ma zhong ,bu fu er zhi 。”②huo zhao ;sheng cun 。《lun yu · wei ling gong 》:“zhi shi ren ren ,mo qiu sheng yi hai ren ,you sha shen yi cheng ren 。”③sheng ming ;xing ming 。《han fei zi ·jie lao 》:“lu ye zhe ,ren zhi suo yi chi sheng ye 。”(lu :feng lu 。chi :wei chi 。)④chan sheng ;fa sheng 。《han shi wai chuan 》juan wu :“shui yuan shen an ,ze long yu sheng zhi 。”⑤sheng yo ;dan sheng 。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“zhuang gong wu sheng 。”⑥sheng cun de ji jian ,zhi ren de yi sheng ;yi bei zi 。cao cao 《duan ge hang 》:“dui jiu dang ge ,ren sheng ji he ?”⑦sheng huo ;sheng ji 。liu zong yuan 《bu she zhe shui 》:“xiang lin zhi sheng ri cu (cù)。”(cu :jiong pai 。)⑧bu shou de 。1. wei zhu huo wei zhu shou de 。《lv shi chun qiu ·kuo yin 》:“da xiang zhi li ,shang xuan zun er zu sheng yu 。”2.wei jia gong lian zhi de 。《luo yang ga lan ji ·cheng bei 》:“tou hou chui er che sheng juan 。”⑨dou shu de ren 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“jin zhu sheng bu shi jin er xue gu ,yi fei dang shi 。”xiao :
(yi )①shu dao ,gu shi yong lai xiao chu xie zai mu jian huo zhu jian shang cuo zi de xiao dao 。《kao gong ji ·zhu shi 》:“zhu shi wei xiao ,chang che ,bo cun 。”(zhu shi zuo shu dao chang yi che ,kuan yi cun 。bo :kuan 。)②yong dao xiao 。《xun zi ·fei xiang 》:“gao tao (yáoyao )zhi zhuang ,se ru xiao gua 。”(gao tao :ren gou 。xiao gua :xiao qu pi de gua 。)③shan xiao 。《hou han shu ·huang hou ji 》:“zi zhuan 《xian zong qi ju zhu 》,xiao qu xiong fang can yi yao shi 。”(fang :ma fang ,ren ming 。)④xiao jian ;xiao ruo 。《han shu ·wen san wang chuan 》:“xiao liang wang wu xian 。”《han fei zi ·shi guo 》:“nei bu liang li ,wai shi zhu hou ,ze xiao guo zhi huan ye 。”(shi :yi kao 。)⑤fen ge tu de 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“fu ji xiao de er feng tian ying 。”(tian ying :ren ming 。) (er )qiào(qiao )。tong “qiao ”。dao jian tao 。《han shu ·shi huo zhi 》:“zhi shi yi jiu xiao er ding shi 。”qiao :
①shan shi xian jun ;dou zhi 。qu yuan 《jiu zhang ·bei hui feng 》:“shang gao yan zhi qiao an xi 。”②yan jun ;yan li 。《xin tang shu ·li ao chuan 》:“ao xing qiao geng (gěng),lun yi mo suo qu 。”(geng :zheng zhi 。)③zhi feng huo han qi de jian li 。meng jiao 《qiu huai 》:“qiao feng shu gu han 。”④zhi wen zhang li yi huo yu yan de xian jun xin ji 。yao gu 《ji zeng hu zhang shao fu 》:“shi gou qiao mo di 。”gu :
①ren ji dong wu de gu tou 、gu ge 。《xun zi ·quan xue 》:“yin mo zhao ya zhi li ,jin gu zhi jiang ,shang shi ai tu ,xia yin huang quan ,yong xin yi ye 。”②zhi shi gu 。liu you 《zui zhong chu xi men ou shu 》:“qing shan shi chu ke mai gu ,bai fa xiang ren xiu she yao 。”③qu ti 。liu gui meng 《meng you gan lou si 》:“qi yi fan nao gu ,ge dao qing liang yu ?”(yi :zhe 。ge :ying dang 。)④zhi qi zhi cheng zuo yong de jia zi 。《zhu zi yu lei 》di yi bai er shi wu :“wei ji zhong kong ,gu shou zhou er yun zhuai bu qiong ,ru san bing shang mu guan zi zhong gu suo hui zhe 。”⑤xin sai ;shen zhi 。《xin tang shu ·lu qi chuan 》:“zhong chen han ying ,liang shi tong gu 。”(ying :xiong 。)⑥(ren de )pin ge ;qi zhi 。li he 《song shen ya zhi 》:“wu wen zhuang fu chong xin gu 。”⑦wen xue zuo pin de gang jian bi li 、feng ge 。《wen xin diao long · feng gu 》:“re ji yi fei ci ,fan za shi tong ,ze mo gu zhi zheng ye 。”(tong :zhong xin 。)leng :
①han leng 。《zhuang zi ·ze yang 》:“fu dong zhe jia yi yu chun ,ye (yè)zhe fan dong hu leng feng 。”(yi yu chun :deng dai chun tian de wen nuan 。ye :zhong shu 。fan :fan hui 。)②shi leng que ;jiang di wen du 。zu yong 《ti han shao fu shui ting 》:“shui qi qin jie leng ,song yin fu zuo xian 。”③leng dan ;bu re qing 。huang ting jian 《zhe gu tian 》:“fu yu pang ren leng yan kan 。”④hui xin huo shi wang 。yuan jue 《zhu cha tu shi 》:“chi han yi leng fu san yan (yè)。”⑤ji jing ;bu re nao ;leng qing 。bai ju yi 《wan chu xi jiao 》:“pin zhou leng shi cun 。”ye zhi xin tai leng jing 。xu yin 《shang lu san she wei yi yan jian chu 》:“leng yan jing kan zhen hao xiao ,qing huai yu shui que wei yuan 。”⑥shao jian de ;hen shao you ren guo wen de 。li shan fu 《chou liu shu ji yi er zhi ji jian ji 》:“gou leng bu qiu ji 。”ji :
①qie cheng xi mo de a cai 、jiang cai 。《chu ci ·jiu zhang ·xi song 》:“cheng yu geng zhe er chui ji xi ,he bu bian ci zhi ye ?”(cheng yu geng zhe :yin bei re geng tang guo er cun jie xin 。)ye fan zhi qie xi de jiang cai 。《ji min yao shu ·ba he ji 》:“wu sheng ji ,yong shi mei li 。”②xi ;sui ;dao sui 。bao zhao 《deng da lei an yu mei shu 》:“zhen (zhēn)dan wei zhi cui sui ,qi (qí)an wei zhi ji la 。”(zhen dan :dao yi dan 。qi an :qu an 。)[ji fen ]fen mo ;sui xie 。chang yi yu si wang 。《liang shu ·wu di ji shang 》:“yi ji qing yi dang nian ,zuo long hou yi ,er yi chao ji fen ,hai zhi mo wei 。”fu :
①kan mu gong ju 。fu zi ;fu tou 。《shi jing ·bin feng ·fa ke 》:“fa ke ru he ? fei fu bu ke 。qu qi ru he ? fei mei bu de 。”(ke :fu bing 。fei :fei 。ke :neng 。qu :tong “qu ”。)②hou ren chang yong “fu ke ”yu zhi mei ren 。zhu ding 《yu tai ji ·yi hun 》:“run yu nian yi ji ji (jī),yao mi yi xu ,fu ke zhi ren ,xiang shu (zhǔ)he ru ?”(ji ji :dao le jia zan de nian ling ;gu dai nv zi yi ban shi wu sui jie fa jia zan ,er shi sui chu jia 。shu :wei tuo 。)③gu dai de bing qi 。《guo yu ·jin yu ba 》:“yan ye yi fu yue cong yu zhang meng 。”④sha ren de xing ju 。yi ming 《ming feng ji ·yang gong he jian 》:“yi feng zou jiu chong ,zhi ta ting fou ,wo yang ji cheng de fu zhi (zhì)ling yu (líng yǔ)dou zai zhe zao 。”(jiu chong :gong jin ,zhi huang di suo ju chu 。fu zhi :zhi bei sha ;zhi ,zha dao zuo 。ling yu :lao yu 。)⑤fu jie ,huang di ci yu chen xia zuo wei zhi fa de quan wei 。《han shu ·wang 䜣chuan 》:“xiu yi yu shi bao sheng zhi shi chi fu zhu bu dao zei 。”(xiu yi yu shi :pi xiu yi de yu shi 。)⑥yong fu kan 。cao cao 《ku han hang 》:“dan nang hang qu xin ,fu bing chi zuo mei 。”⑦jing ci ,qing bie ren gai wen zhang 。shen qi feng 《xie duo ·qiong shi fu ji (jī)》:“pu you zhuo gao yi juan ,yuan cheng fu xiao 。”⑧hei bai xiang jian de fu xing tu an 。《li ji ·tan gong shang 》:“jia fu yu guo shang 。”po :
①po sui ;bu wan zheng 。《xun zi ·quan xue 》:“feng zhi shao (tiáo)she ,luan po zi si 。”(shao :lu wei lei cao ben zhi wu 。)②po huai ;da po 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“jie chen chuan ,po fu zeng (zèng),shao lu she ,chi san ri liang ,yi shi shi cu bi si ,mo yi hai xin 。”(fu :guo 。zeng :zheng fan qi ju 。)③da bai ;gong ke 。su shi 《qian chi bi fu 》:“fang ji po jing zhou ,xia jiang ling ,shun liu er dong ye 。”④jie lou ;ca chuan 。fan zhong yan 《song gu wei wei shao qing fen si xi jing hu gong shen dao ming 》:“zai jun wei ji ,po jian fa fu ,you shen ming zhi hao 。”⑤po wang ;can po 。du fu 《chun wang 》:“guo po shan he zai 。”⑥pou kai ;fen kai 。《zhuang zi ·tian de 》:“bai nian zhi mu ,po wei xi zun 。”⑦pou xi ;fen xi 。huang ting jian 《song wu yan gui fan yin 》:“mo shu shui pian pang ,po yi xi ming jia 。”wei :
①an wei 。《shi shui xin yu · pai diao 》:“sheng er ru ci ,zu wei ren yi 。”②xin an 。du fu 《bei zheng 》:“xin gui ju wei yi ,sheng li yan de shui 。”lao :
①nian sui da 。《shi jing ·bei feng ·ji gu 》:“yu zi xie lao 。”(xie :yi tong 。)《lao zi 》di shi ba zhang :“min zhi lao si bu xiang wang lai 。”②cui lao 。xin qi ji 《yong yu le ·jing kou bei gu ting huai gu 》:“lian po lao yi ,shang neng fan fou ?”③lao nian ren 。《zhan guo ce ·ji ce 》:“min fu lao xie you ,ying jun dao zhong 。”te yong yu dui zi shen chang zhe de jing chen 。《shi jing ·xiao ya ·shi yue zhi jiao 》:“bu yin wei yi lao 。”(yin yìn:yuan )④lao si ;zhong lao 。si de hui chen 。zhang pu 《wu ren mu bei ji 》:“ling wu ren zhe bao ji shou ling yi lao yu hu you zhi xia 。”⑤jing lao ,yang lao 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“lao wu lao yi ji ren zhi lao 。”⑥shou lian ,you jing yan 。ou yang xiu 《wei jun nan lun 》:“ji fu she ,zhao zhi ming jiang ,lao yong yu bing zhe ye 。”⑦dui gong qing da fu de zong chen 。《zuo chuan ·zhao gong shi san nian 》:“tian zi zhi lao ,qing shuai wang fu 。”ye zhi da fu de jia chen 《lun yu ·xian wen 》:“meng gong chao wei zhao wei lao ze you 。”(meng gong chao :lu da fu 。zhao wei :dou shi jin guo de shi qing 。)⑧gao lao ;nian lao tui xiu 。《zuo chuan ·xiang gong san nian 》:“qi xi qing lao 。”(qi xi :jin da fu 。)⑨nian jiu de ;li shi jiu yuan de 。yuan lai de (yu “xin ”xiang dui )。fang bao 《yu zhong za ji 》:“er yu zhong wei lao jian zhe si ,jian wu shi 。”⑩chen jiu de 。gui you guang 《xiang ji xuan zhi 》:“bai nian lao wu ,chen ni shen lu 。”(11)qian chuo 。yong yu chen ren 、pai lie ci xu he mou xie dong zhi wu ming 。su shi 《jiang cheng zi ·mi zhou chu lie 》:“lao fu liao fa shao nian kuang 。”ya :
①da ya ;jiu chi 。《lv shi chun qiu ·yin ci 》:“wen ma chi ,yu ren yue :‘chi shi er ,yu ya san shi 。’”②fan zhi ya chi 。《han fei zi ·ba shui 》:“hu bao bi bu yong ji zhao er yu xi shu tong wei 。”③xiang ya zhuang de 。lin jing xi 《shen shui 》:“zhong gu lou yi ji zuo you ,簷ya li li ,ji gong shu qiao bu neng guo 。”④te zhi xiang ya 。bao zhao 《dai huai na wang 》:“liu li zuo wan ya pan 。”⑤yao 。《zhan guo ce ·qin ce san 》:“wang jian da wang zhi gou ……tou zhi yi gu ,qing qi xiang ya zhe ,he ze ? you zheng yi ye 。”⑥ya qi de jian chen 。《san guo zhi ·wu shu ·hu zeng chuan 》:“you zuo huang long da ya ,chang zai zhong jun 。”⑦guan shu de chen hu 。hou zuo “ya ”。《bei shi ·song shi liang chuan 》:“mei ri ya men xu ji ,mo fu su song zhe ,wei zhi shen men 。”⑧jie shao mai mai ,cong zhong qu li de jing ji ren 。《zi zhi tong jian 》juan er yi si :“jie wei hu shi ya lang 。”⑨tong “ya ”。fa ya ;meng ya 。《guan zi ·ban fa 》:“huo nai shi ya 。”mei yao chen 《chu wen wa 》:“he shi ke dou sheng ,cao gen yi tu ya 。”
今日更新
-
导引冲和气,觉春生酒面。
[2020-05-03]
-
褘衣俱侍、玳筵启。
[2020-05-03]
-
贤均樛木,宜颂二南诗。
[2020-05-03]
-
奉圣德、坤宁俱备。
[2020-05-03]
-
移棹采初开,嗅金缨留取。
[2020-05-03]
今日推荐
-
惟有暗香长在,饱参清露霏微。
[2020-02-16]
-
檐外几声风玉,丁东敲断人肠。
[2020-02-16]
-
春晚不拈红粉,碧窗自录仙书。
[2020-02-16]
-
人似行云不见。
[2020-02-16]
-
羞容似替人垂泪。
[2020-02-16]