• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 官秩已叨吳品職,姓名兼顯魯春秋。

    “官秩已叨吳品職,姓名兼顯魯春秋。”詩句出處:《春日投錢塘元帥尚父二首》;是唐朝詩人羅隱的作品。

    正憂衰老辱金臺,敢望昭王顧問來。門外旌旗屯虎豹,
    壁閑章句動風雷。三都節已聯翩降,兩地花應次第開。
    若比紫髯分鼎足,未聞餘力有瓊瑰。
    征東幕府十三州,敢望非才忝上遊。官秩已叨吳品職,
    姓名兼顯魯春秋。鹽車顧後聲方重,火井窺來焰始浮。
    一句黃河千載事,麥城王粲謾登樓。

    【註釋】:

    官:

    ①官府;官署;辦公的地方。《禮記·玉藻》:“在官不俟(sì)屨(jù),在外不俟車。”(俟:等候。屨:以麻葛制成的鞋。)柳宗元《童區寄傳》:“賊二人得我,我幸皆殺之矣。願以聞於官。”②政府的;公有的。《漢書·蓋寬饒傳》:“五帝官天下,三王傢天下。”③官職;官位。《管子·立政》:“君之所審者三:一曰德不當其位,二曰功不當其祿,三曰能不當其官。”④官吏。《周易·系辭下》:“百官以治,萬民以察。”《論語·憲問》:“百官總己,以聽於塚宰。”⑤為官;做官。《晉書 · 王允之傳》:“臣子尚少,不樂早官。”又使當官。曹操《論吏士行能令》:“君不官無功之臣,不賞不戰之士。”⑥感覺器官,指耳目口鼻心。《莊子·養生主》:“官知止而神欲行。”

    秩:

    ①次第。《管子·輕重乙》:“以是與天子提衡爭秩於諸侯。”(提衡:抗衡。)②依次;按照次序。《漢書·谷永傳》:“賤者咸得秩進。”(咸:都。秩進:依次進用。)③官職的等級;品級。《宋史·龐恭孫傳》:“進三秩,知涪(fú)州。”(知:主管。)《漢書·趙廣漢傳》:“貶秩一等。”④官職。賈至《授李光進鴻臚卿制》:“宜加美秩。”⑤官吏的俸祿。《荀子·王霸》:“重其官秩。”⑥舊稱十年為一秩(用指年齡)。白居易《七年元日對酒五首》之二:“年開第七秩,屈指幾多人?”⑦常態。《詩經·小雅·賓之初筵》:“是曰既醉,不知其秩。”(喝醉瞭酒,失去瞭常態。)

    已:

    ①停止。《荀子·勸學》:“學不可以已。”②完畢。《戰國策·齊策二》:“言未已,齊讓又至。”(讓:責備。)③罷免。《論語·公冶長》:“(子文)三已之,無慍(yùn)色。”(慍:怨恨。)④疾止;病除。柳宗元《捕蛇者說》:“可以已大風。”(大風:麻風病。)⑤副詞。1. 已經。《史記·蒙恬列傳》:“扶蘇已死。”2.隨後;旋即。《史記·項羽本紀》:“廢以為侯,已又殺之。”3. 太;過分。《詩經·小雅·巧言》:“昊(hào)天已威。”(昊天:天。)⑥通“以”。介詞。和方位詞“來”、“上”、“下”、“東”、“西”等結合,表示對時間、范圍的限制。《三國志·吳書·吳主傳》:“自丞相雍已下皆諫。”⑦語氣詞。用法同“矣”。用於句末,表示確定語氣。《老子》第二章:“天下皆知美之為美,斯惡已。”(斯惡已:就顯出醜惡瞭。)

    吳:

    ①喧鬧;大聲說話。《詩經·周頌·絲衣》:“不吳不敖,胡考之休。”(敖:同“傲”,傲慢。胡考:壽考。休:吉祥的征兆。)②大。《楚辭· 九章·涉江》:“乘舲(líng)船餘上沅兮,齊吳榜以擊汰。”(舲:有窗的小船。上:溯流而上。沅:水名,在湖南。齊:齊舉。榜:槳。汰:水波。)③古國名。1. 周太王長子泰伯的封地,在今江蘇、浙江、安徽等地。《國語·吳語》:“吳王夫差起師伐越。”2. 三國時孫權所建國名,擁有長江中下遊及今福建兩廣及越南北部和中部。《三國志·吳書·吳王傳》:“權乃參分天下:豫、青、徐、幽屬吳。”3. 五代十國之一。楊行密受唐封為吳王,在今江蘇、江西、安徽、湖北等省部分地區。④泛指我國東南部。劉商《秋夜聽嚴紳巴童唱竹枝歌》:“身騎吳牛不畏虎,手提蓑笠欺風雨。”(欺:藐視。)

    品:

    ①眾多。左思《吳都賦》:“混品物而同廛。”②種類。沈括《夢溪筆談》卷一一:“鹽之品至多。”③物品。《宋史·李公麟傳》:“聞一妙品,雖捐千金不惜。”(捐:舍棄。)④等級。《晉書·劉毅傳》:“是以上品無寒門,下品無勢族。”⑤官階。《國語·周語》:“外官不過九品。”⑥品質;品德。沈約《奏彈王源》:“人品庸陋。”⑦品評;評定。《宋書·恩幸傳》:“以才品人。”

    職:

    ①知道;瞭解。《呂氏春秋·勿躬》:“人主知能不能之可以君民也,則幽詭愚險之言無不職矣。”②掌管;主管。《晏子春秋·內篇·諫上七》:“景公燕賞於國內,萬鐘者三,千鐘者五。令三出而職計莫之從。”(燕:宴飲。鐘:古容量名。)《管子·大匡》:“有司職之。”③職務;職位。《孟子·公孫醜上》:“賢者在位,能者在職。”④職能;職責。《荀子·君道》:“然後明分職。”⑤舊時下屬對上司的謙稱。《呂氏春秋·圜道》:“百官各處其職,治其事以侍主,主無不安矣。”⑥主要。《詩經·大雅·桑柔》:“民之未戾,職盜為寇。”(戾:安定。)柳宗元《天爵論》:“然則聖賢之異愚也,職此而已。”

    名:

    ①名字;名稱。《孟子·盡心下》:“諱名不諱姓,姓所同也,名所獨也。”(諱:避諱。)②取名;命名。《戰國策·魏策三》:“宋人有學者,三年反而名其母。”③名號;名分。《左傳·成公二年》:“唯器與名不可以假人。”《論語·子路》:“名不正則言不順。”④名聲;聲譽。卓爾堪《明遺民詩序》:“死事者名垂青史,固無論已。”(死事:效忠國事而死。垂:留傳。固:本來。無論:不用說。)⑤著稱;聞名。《孟子·公孫醜下》:“五百年必有王者興,其間必有名世者。”陸遊《書憤》:“《出師》一表真名世,千載誰堪伯仲間?”(《出師》:指諸葛亮的《出師表》。伯仲間:可以相提並論。)⑥古代名傢的簡稱。名傢以正名辨義為主,戰國百傢之一。⑦說出;陳述。林嗣環《口技》:“人有百口,口有百舌,不能名出一處也。”⑧占有。《論衡·骨相》:“不名一錢。”⑨大的;重要的。《莊子·天下》:“名山三百,支川三千,小者無數。”⑩文字。《儀禮·聘禮》:“百名以上書於策。”

    兼:

    ①同時具有或得到。《史記·秦始皇本紀》:“皇帝並宇,兼聽萬事。”《孟子·告子上》:“魚我所欲也,熊掌亦我所欲也,二者不可得兼。”《儀禮·聘禮》:“其實棗蒸栗擇,兼執之以進。”(擇:挑選。)②兩倍;加倍。張衡《西京賦》:“鬻(yù)者兼贏,求者不匱。”(鬻:賣。贏:贏利。)③吞並;兼並。曹操《置屯田令》:“秦人以急農兼天下。”(急農:把農業生產放在重要地位。)《三國志·魏書·郭嘉傳》:“輕兵兼道而出,掩其不意。”(兼道:指加倍趕路。)④盡;竭盡。曾鞏《謝章學士書》:“兼收並采,不遺偏才一曲之人。”

    顯:

    ①明顯。《周易·系辭下》:“夫《周易》彰往而察來,而微顯闡幽。”②顯露。柳宗元《鈷鉧潭西小丘記》:“美竹露,奇石顯。”③顯揚。《孟子·公孫醜上》:“晏子以其君顯。”④顯赫;顯貴。《孟子 · 離婁下》:“其妻問所與飲者,則盡富貴也,而未嘗有顯者來。”⑤舊時對已故先人的尊稱。《尚書·文侯之命》:“汝克紹乃顯祖。”

    魯:

    ①嘉美;贊美。《史記·周本紀》:“周公受禾東土,魯天子之命。”②遲鈍,笨拙。《論語·先進》:“柴也愚,參也魯。”③古代諸侯國名。周武王封弟周公旦於此。故都在今山東省曲阜市。

    春:

    ①春天,春季。《荀子·王制》:“春耕、夏耘、秋收、冬藏,四者不失時,故五谷不絕。”②年;歲。高適《人日寄杜二拾遺》詩:“一臥東山三十春。”③生機;生命。歐陽修《奉使道中寄垣師》:“塞垣春枯積雪溜,沙礫威怒黃雲愁。”(塞垣:指長城。溜:流水。)④指年輕女子的形態。崔玨(jué)《有贈》:“兩臉夭桃從鏡發,一眸春水照人寒。”(春水:指女子的眼睛。)⑤春色;喜色。田汝成《西湖遊覽志餘·熙朝樂事》:“諺雲:‘蓬開先百草,戴瞭春不老。’”⑥春情;情欲。《詩經·召南·野有死麕》:“有女懷春,吉士誘之。”⑦指酒。司空圖《詩品·典雅》:“玉壺買春,賞雨茅屋。”

    秋:

    ①谷物成熟。《禮記·月令》:“(孟夏之月)麥秋至。”②秋天的莊稼。趙汝鐩《耕織嘆》:“香穗垂頭秋登場。”③秋季,農歷七至九月。李紳《憫農二首》之一:“春種一粒粟,秋收萬顆子。”④一年的時間段。《史記·梁惠王世傢》:“千秋萬歲後將傳於王。”⑤時刻;時候。《宋史·宗澤傳》:“今日乃汝立功之秋,不可失也。”⑥喻白色。陸遊《訴衷情》:“胡未滅,鬢先秋。”⑦形容飛的樣子。《漢書·禮樂志》:“飛龍秋,遊上天。”也作“秋秋”。《荀子·解蔽》:“鳳凰秋秋。”


  • 官秩已叨吴品职,姓名兼显鲁春秋。

    “官秩已叨吴品职,姓名兼显鲁春秋。”诗句出处:《春日投钱塘元帅尚父二首》;是唐朝诗人罗隐的作品。

    正忧衰老辱金台,敢望昭王顾问来。门外旌旗屯虎豹,
    壁闲章句动风雷。三都节已联翩降,两地花应次第开。
    若比紫髯分鼎足,未闻余力有琼瑰。
    征东幕府十三州,敢望非才忝上游。官秩已叨吴品职,
    姓名兼显鲁春秋。盐车顾后声方重,火井窥来焰始浮。
    一句黄河千载事,麦城王粲谩登楼。

    【注释】:

    官:

    ①官府;官署;办公的地方。《礼记·玉藻》:“在官不俟(sì)屦(jù),在外不俟车。”(俟:等候。屦:以麻葛制成的鞋。)柳宗元《童区寄传》:“贼二人得我,我幸皆杀之矣。愿以闻于官。”②政府的;公有的。《汉书·盖宽饶传》:“五帝官天下,三王家天下。”③官职;官位。《管子·立政》:“君之所审者三:一曰德不当其位,二曰功不当其禄,三曰能不当其官。”④官吏。《周易·系辞下》:“百官以治,万民以察。”《论语·宪问》:“百官总己,以听于冢宰。”⑤为官;做官。《晋书 · 王允之传》:“臣子尚少,不乐早官。”又使当官。曹操《论吏士行能令》:“君不官无功之臣,不赏不战之士。”⑥感觉器官,指耳目口鼻心。《庄子·养生主》:“官知止而神欲行。”

    秩:

    ①次第。《管子·轻重乙》:“以是与天子提衡争秩于诸侯。”(提衡:抗衡。)②依次;按照次序。《汉书·谷永传》:“贱者咸得秩进。”(咸:都。秩进:依次进用。)③官职的等级;品级。《宋史·庞恭孙传》:“进三秩,知涪(fú)州。”(知:主管。)《汉书·赵广汉传》:“贬秩一等。”④官职。贾至《授李光进鸿胪卿制》:“宜加美秩。”⑤官吏的俸禄。《荀子·王霸》:“重其官秩。”⑥旧称十年为一秩(用指年龄)。白居易《七年元日对酒五首》之二:“年开第七秩,屈指几多人?”⑦常态。《诗经·小雅·宾之初筵》:“是曰既醉,不知其秩。”(喝醉了酒,失去了常态。)

    已:

    ①停止。《荀子·劝学》:“学不可以已。”②完毕。《战国策·齐策二》:“言未已,齐让又至。”(让:责备。)③罢免。《论语·公冶长》:“(子文)三已之,无愠(yùn)色。”(愠:怨恨。)④疾止;病除。柳宗元《捕蛇者说》:“可以已大风。”(大风:麻风病。)⑤副词。1. 已经。《史记·蒙恬列传》:“扶苏已死。”2.随后;旋即。《史记·项羽本纪》:“废以为侯,已又杀之。”3. 太;过分。《诗经·小雅·巧言》:“昊(hào)天已威。”(昊天:天。)⑥通“以”。介词。和方位词“来”、“上”、“下”、“东”、“西”等结合,表示对时间、范围的限制。《三国志·吴书·吴主传》:“自丞相雍已下皆谏。”⑦语气词。用法同“矣”。用于句末,表示确定语气。《老子》第二章:“天下皆知美之为美,斯恶已。”(斯恶已:就显出丑恶了。)

    吴:

    ①喧闹;大声说话。《诗经·周颂·丝衣》:“不吴不敖,胡考之休。”(敖:同“傲”,傲慢。胡考:寿考。休:吉祥的征兆。)②大。《楚辞· 九章·涉江》:“乘舲(líng)船余上沅兮,齐吴榜以击汰。”(舲:有窗的小船。上:溯流而上。沅:水名,在湖南。齐:齐举。榜:桨。汰:水波。)③古国名。1. 周太王长子泰伯的封地,在今江苏、浙江、安徽等地。《国语·吴语》:“吴王夫差起师伐越。”2. 三国时孙权所建国名,拥有长江中下游及今福建两广及越南北部和中部。《三国志·吴书·吴王传》:“权乃参分天下:豫、青、徐、幽属吴。”3. 五代十国之一。杨行密受唐封为吴王,在今江苏、江西、安徽、湖北等省部分地区。④泛指我国东南部。刘商《秋夜听严绅巴童唱竹枝歌》:“身骑吴牛不畏虎,手提蓑笠欺风雨。”(欺:藐视。)

    品:

    ①众多。左思《吴都赋》:“混品物而同廛。”②种类。沈括《梦溪笔谈》卷一一:“盐之品至多。”③物品。《宋史·李公麟传》:“闻一妙品,虽捐千金不惜。”(捐:舍弃。)④等级。《晋书·刘毅传》:“是以上品无寒门,下品无势族。”⑤官阶。《国语·周语》:“外官不过九品。”⑥品质;品德。沈约《奏弹王源》:“人品庸陋。”⑦品评;评定。《宋书·恩幸传》:“以才品人。”

    职:

    ①知道;了解。《吕氏春秋·勿躬》:“人主知能不能之可以君民也,则幽诡愚险之言无不职矣。”②掌管;主管。《晏子春秋·内篇·谏上七》:“景公燕赏于国内,万钟者三,千钟者五。令三出而职计莫之从。”(燕:宴饮。钟:古容量名。)《管子·大匡》:“有司职之。”③职务;职位。《孟子·公孙丑上》:“贤者在位,能者在职。”④职能;职责。《荀子·君道》:“然后明分职。”⑤旧时下属对上司的谦称。《吕氏春秋·圜道》:“百官各处其职,治其事以侍主,主无不安矣。”⑥主要。《诗经·大雅·桑柔》:“民之未戾,职盗为寇。”(戾:安定。)柳宗元《天爵论》:“然则圣贤之异愚也,职此而已。”

    名:

    ①名字;名称。《孟子·尽心下》:“讳名不讳姓,姓所同也,名所独也。”(讳:避讳。)②取名;命名。《战国策·魏策三》:“宋人有学者,三年反而名其母。”③名号;名分。《左传·成公二年》:“唯器与名不可以假人。”《论语·子路》:“名不正则言不顺。”④名声;声誉。卓尔堪《明遗民诗序》:“死事者名垂青史,固无论已。”(死事:效忠国事而死。垂:留传。固:本来。无论:不用说。)⑤著称;闻名。《孟子·公孙丑下》:“五百年必有王者兴,其间必有名世者。”陆游《书愤》:“《出师》一表真名世,千载谁堪伯仲间?”(《出师》:指诸葛亮的《出师表》。伯仲间:可以相提并论。)⑥古代名家的简称。名家以正名辨义为主,战国百家之一。⑦说出;陈述。林嗣环《口技》:“人有百口,口有百舌,不能名出一处也。”⑧占有。《论衡·骨相》:“不名一钱。”⑨大的;重要的。《庄子·天下》:“名山三百,支川三千,小者无数。”⑩文字。《仪礼·聘礼》:“百名以上书于策。”

    兼:

    ①同时具有或得到。《史记·秦始皇本纪》:“皇帝并宇,兼听万事。”《孟子·告子上》:“鱼我所欲也,熊掌亦我所欲也,二者不可得兼。”《仪礼·聘礼》:“其实枣蒸栗择,兼执之以进。”(择:挑选。)②两倍;加倍。张衡《西京赋》:“鬻(yù)者兼赢,求者不匮。”(鬻:卖。赢:赢利。)③吞并;兼并。曹操《置屯田令》:“秦人以急农兼天下。”(急农:把农业生产放在重要地位。)《三国志·魏书·郭嘉传》:“轻兵兼道而出,掩其不意。”(兼道:指加倍赶路。)④尽;竭尽。曾巩《谢章学士书》:“兼收并采,不遗偏才一曲之人。”

    显:

    ①明显。《周易·系辞下》:“夫《周易》彰往而察来,而微显阐幽。”②显露。柳宗元《钴鉧潭西小丘记》:“美竹露,奇石显。”③显扬。《孟子·公孙丑上》:“晏子以其君显。”④显赫;显贵。《孟子 · 离娄下》:“其妻问所与饮者,则尽富贵也,而未尝有显者来。”⑤旧时对已故先人的尊称。《尚书·文侯之命》:“汝克绍乃显祖。”

    鲁:

    ①嘉美;赞美。《史记·周本纪》:“周公受禾东土,鲁天子之命。”②迟钝,笨拙。《论语·先进》:“柴也愚,参也鲁。”③古代诸侯国名。周武王封弟周公旦于此。故都在今山东省曲阜市。

    春:

    ①春天,春季。《荀子·王制》:“春耕、夏耘、秋收、冬藏,四者不失时,故五谷不绝。”②年;岁。高适《人日寄杜二拾遗》诗:“一卧东山三十春。”③生机;生命。欧阳修《奉使道中寄垣师》:“塞垣春枯积雪溜,沙砾威怒黄云愁。”(塞垣:指长城。溜:流水。)④指年轻女子的形态。崔珏(jué)《有赠》:“两脸夭桃从镜发,一眸春水照人寒。”(春水:指女子的眼睛。)⑤春色;喜色。田汝成《西湖游览志余·熙朝乐事》:“谚云:‘蓬开先百草,戴了春不老。’”⑥春情;情欲。《诗经·召南·野有死麕》:“有女怀春,吉士诱之。”⑦指酒。司空图《诗品·典雅》:“玉壶买春,赏雨茅屋。”

    秋:

    ①谷物成熟。《礼记·月令》:“(孟夏之月)麦秋至。”②秋天的庄稼。赵汝鐩《耕织叹》:“香穗垂头秋登场。”③秋季,农历七至九月。李绅《悯农二首》之一:“春种一粒粟,秋收万颗子。”④一年的时间段。《史记·梁惠王世家》:“千秋万岁后将传于王。”⑤时刻;时候。《宋史·宗泽传》:“今日乃汝立功之秋,不可失也。”⑥喻白色。陆游《诉衷情》:“胡未灭,鬓先秋。”⑦形容飞的样子。《汉书·礼乐志》:“飞龙秋,游上天。”也作“秋秋”。《荀子·解蔽》:“凤凰秋秋。”


  • guan zhi yi dao wu pin zhi ,xing ming jian xian lu chun qiu 。

    “guan zhi yi dao wu pin zhi ,xing ming jian xian lu chun qiu 。”shi gou chu chu :《chun ri tou qian tang yuan shuai shang fu er shou 》;shi tang chao shi ren luo yin de zuo pin 。

    zheng you cui lao ru jin tai ,gan wang zhao wang gu wen lai 。men wai jing qi tun hu bao ,
    bi xian zhang gou dong feng lei 。san dou jie yi lian pian jiang ,liang de hua ying ci di kai 。
    re bi zi ran fen ding zu ,wei wen yu li you qiong gui 。
    zheng dong mu fu shi san zhou ,gan wang fei cai tian shang you 。guan zhi yi dao wu pin zhi ,
    xing ming jian xian lu chun qiu 。yan che gu hou sheng fang chong ,huo jing kui lai yan shi fu 。
    yi gou huang he qian zai shi ,mai cheng wang can man deng lou 。

    【zhu shi 】:

    guan :

    ①guan fu ;guan shu ;ban gong de de fang 。《li ji ·yu zao 》:“zai guan bu qi (sì)ju (jù),zai wai bu qi che 。”(qi :deng hou 。ju :yi ma ge zhi cheng de xie 。)liu zong yuan 《tong ou ji chuan 》:“zei er ren de wo ,wo xing jie sha zhi yi 。yuan yi wen yu guan 。”②zheng fu de ;gong you de 。《han shu ·gai kuan rao chuan 》:“wu di guan tian xia ,san wang jia tian xia 。”③guan zhi ;guan wei 。《guan zi ·li zheng 》:“jun zhi suo shen zhe san :yi yue de bu dang ji wei ,er yue gong bu dang ji lu ,san yue neng bu dang ji guan 。”④guan li 。《zhou yi ·ji ci xia 》:“bai guan yi zhi ,mo min yi cha 。”《lun yu ·xian wen 》:“bai guan zong ji ,yi ting yu zhong zai 。”⑤wei guan ;zuo guan 。《jin shu · wang yun zhi chuan 》:“chen zi shang shao ,bu le zao guan 。”you shi dang guan 。cao cao 《lun li shi hang neng ling 》:“jun bu guan mo gong zhi chen ,bu shang bu zhan zhi shi 。”⑥gan jiao qi guan ,zhi er mu kou bi xin 。《zhuang zi ·yang sheng zhu 》:“guan zhi zhi er shen yu hang 。”

    zhi :

    ①ci di 。《guan zi ·qing chong yi 》:“yi shi yu tian zi di heng zheng zhi yu zhu hou 。”(di heng :kang heng 。)②yi ci ;an zhao ci xu 。《han shu ·gu yong chuan 》:“jian zhe xian de zhi jin 。”(xian :dou 。zhi jin :yi ci jin yong 。)③guan zhi de deng ji ;pin ji 。《song shi ·pang gong sun chuan 》:“jin san zhi ,zhi fu (fú)zhou 。”(zhi :zhu guan 。)《han shu ·zhao an han chuan 》:“bian zhi yi deng 。”④guan zhi 。gu zhi 《shou li guang jin hong lu qing zhi 》:“yi jia mei zhi 。”⑤guan li de feng lu 。《xun zi ·wang ba 》:“chong ji guan zhi 。”⑥jiu chen shi nian wei yi zhi (yong zhi nian ling )。bai ju yi 《qi nian yuan ri dui jiu wu shou 》zhi er :“nian kai di qi zhi ,qu zhi ji duo ren ?”⑦chang tai 。《shi jing ·xiao ya ·bin zhi chu yan 》:“shi yue ji zui ,bu zhi ji zhi 。”(he zui le jiu ,shi qu le chang tai 。)

    yi :

    ①ting zhi 。《xun zi ·quan xue 》:“xue bu ke yi yi 。”②wan bi 。《zhan guo ce ·ji ce er 》:“yan wei yi ,ji rang you zhi 。”(rang :ze bei 。)③ba mian 。《lun yu ·gong ye chang 》:“(zi wen )san yi zhi ,mo yun (yùn)se 。”(yun :yuan hen 。)④ji zhi ;bing chu 。liu zong yuan 《bu she zhe shui 》:“ke yi yi da feng 。”(da feng :ma feng bing 。)⑤fu ci 。1. yi jing 。《shi ji ·meng tian lie chuan 》:“fu su yi si 。”2.sui hou ;xuan ji 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“fei yi wei hou ,yi you sha zhi 。”3. tai ;guo fen 。《shi jing ·xiao ya ·qiao yan 》:“hao (hào)tian yi wei 。”(hao tian :tian 。)⑥tong “yi ”。jie ci 。he fang wei ci “lai ”、“shang ”、“xia ”、“dong ”、“xi ”deng jie ge ,biao shi dui shi jian 、fan wei de xian zhi 。《san guo zhi ·wu shu ·wu zhu chuan 》:“zi cheng xiang yong yi xia jie jian 。”⑦yu qi ci 。yong fa tong “yi ”。yong yu gou mo ,biao shi que ding yu qi 。《lao zi 》di er zhang :“tian xia jie zhi mei zhi wei mei ,si e yi 。”(si e yi :jiu xian chu chou e le 。)

    wu :

    ①xuan nao ;da sheng shui hua 。《shi jing ·zhou song ·si yi 》:“bu wu bu ao ,hu kao zhi xiu 。”(ao :tong “ao ”,ao man 。hu kao :shou kao 。xiu :ji xiang de zheng zhao 。)②da 。《chu ci · jiu zhang ·she jiang 》:“cheng ling (líng)chuan yu shang yuan xi ,ji wu bang yi ji tai 。”(ling :you chuang de xiao chuan 。shang :su liu er shang 。yuan :shui ming ,zai hu na 。ji :ji ju 。bang :jiang 。tai :shui bo 。)③gu guo ming 。1. zhou tai wang chang zi tai bai de feng de ,zai jin jiang su 、zhe jiang 、an hui deng de 。《guo yu ·wu yu 》:“wu wang fu cha qi shi fa yue 。”2. san guo shi sun quan suo jian guo ming ,yong you chang jiang zhong xia you ji jin fu jian liang an ji yue na bei bu he zhong bu 。《san guo zhi ·wu shu ·wu wang chuan 》:“quan nai can fen tian xia :yu 、qing 、xu 、you shu wu 。”3. wu dai shi guo zhi yi 。yang hang mi shou tang feng wei wu wang ,zai jin jiang su 、jiang xi 、an hui 、hu bei deng sheng bu fen de ou 。④fan zhi wo guo dong na bu 。liu shang 《qiu ye ting yan shen ba tong chang zhu zhi ge 》:“shen ji wu niu bu wei hu ,shou di suo li qi feng yu 。”(qi :miao shi 。)

    pin :

    ①zhong duo 。zuo sai 《wu dou fu 》:“hun pin wu er tong chan 。”②chong lei 。shen gua 《meng xi bi tan 》juan yi yi :“yan zhi pin zhi duo 。”③wu pin 。《song shi ·li gong lin chuan 》:“wen yi miao pin ,sui juan qian jin bu xi 。”(juan :she qi 。)④deng ji 。《jin shu ·liu yi chuan 》:“shi yi shang pin mo han men ,xia pin mo shi zu 。”⑤guan jie 。《guo yu ·zhou yu 》:“wai guan bu guo jiu pin 。”⑥pin zhi ;pin de 。shen yao 《zou dan wang yuan 》:“ren pin yong lou 。”⑦pin ping ;ping ding 。《song shu ·en xing chuan 》:“yi cai pin ren 。”

    zhi :

    ①zhi dao ;le jie 。《lv shi chun qiu ·wu gong 》:“ren zhu zhi neng bu neng zhi ke yi jun min ye ,ze you gui yu xian zhi yan mo bu zhi yi 。”②zhang guan ;zhu guan 。《yan zi chun qiu ·nei pian ·jian shang qi 》:“jing gong yan shang yu guo nei ,mo zhong zhe san ,qian zhong zhe wu 。ling san chu er zhi ji mo zhi cong 。”(yan :yan yin 。zhong :gu rong liang ming 。)《guan zi ·da kuang 》:“you si zhi zhi 。”③zhi wu ;zhi wei 。《meng zi ·gong sun chou shang 》:“xian zhe zai wei ,neng zhe zai zhi 。”④zhi neng ;zhi ze 。《xun zi ·jun dao 》:“ran hou ming fen zhi 。”⑤jiu shi xia shu dui shang si de qian chen 。《lv shi chun qiu ·huan dao 》:“bai guan ge chu ji zhi ,zhi ji shi yi shi zhu ,zhu mo bu an yi 。”⑥zhu yao 。《shi jing ·da ya ·sang rou 》:“min zhi wei li ,zhi dao wei kou 。”(li :an ding 。)liu zong yuan 《tian jue lun 》:“ran ze sheng xian zhi yi yu ye ,zhi ci er yi 。”

    ming :

    ①ming zi ;ming chen 。《meng zi ·jin xin xia 》:“hui ming bu hui xing ,xing suo tong ye ,ming suo du ye 。”(hui :bi hui 。)②qu ming ;ming ming 。《zhan guo ce ·wei ce san 》:“song ren you xue zhe ,san nian fan er ming ji mu 。”③ming hao ;ming fen 。《zuo chuan ·cheng gong er nian 》:“wei qi yu ming bu ke yi jia ren 。”《lun yu ·zi lu 》:“ming bu zheng ze yan bu shun 。”④ming sheng ;sheng yu 。zhuo er kan 《ming wei min shi xu 》:“si shi zhe ming chui qing shi ,gu mo lun yi 。”(si shi :xiao zhong guo shi er si 。chui :liu chuan 。gu :ben lai 。mo lun :bu yong shui 。)⑤zhe chen ;wen ming 。《meng zi ·gong sun chou xia 》:“wu bai nian bi you wang zhe xing ,ji jian bi you ming shi zhe 。”liu you 《shu fen 》:“《chu shi 》yi biao zhen ming shi ,qian zai shei kan bai zhong jian ?”(《chu shi 》:zhi zhu ge liang de 《chu shi biao 》。bai zhong jian :ke yi xiang di bing lun 。)⑥gu dai ming jia de jian chen 。ming jia yi zheng ming bian yi wei zhu ,zhan guo bai jia zhi yi 。⑦shui chu ;chen shu 。lin si huan 《kou ji 》:“ren you bai kou ,kou you bai she ,bu neng ming chu yi chu ye 。”⑧zhan you 。《lun heng ·gu xiang 》:“bu ming yi qian 。”⑨da de ;chong yao de 。《zhuang zi ·tian xia 》:“ming shan san bai ,zhi chuan san qian ,xiao zhe mo shu 。”⑩wen zi 。《yi li ·pin li 》:“bai ming yi shang shu yu ce 。”

    jian :

    ①tong shi ju you huo de dao 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“huang di bing yu ,jian ting mo shi 。”《meng zi ·gao zi shang 》:“yu wo suo yu ye ,xiong zhang yi wo suo yu ye ,er zhe bu ke de jian 。”《yi li ·pin li 》:“ji shi zao zheng li ze ,jian zhi zhi yi jin 。”(ze :tiao shua 。)②liang bei ;jia bei 。zhang heng 《xi jing fu 》:“yu (yù)zhe jian ying ,qiu zhe bu kui 。”(yu :mai 。ying :ying li 。)③tun bing ;jian bing 。cao cao 《zhi tun tian ling 》:“qin ren yi ji nong jian tian xia 。”(ji nong :ba nong ye sheng chan fang zai chong yao de wei 。)《san guo zhi ·wei shu ·guo jia chuan 》:“qing bing jian dao er chu ,yan ji bu yi 。”(jian dao :zhi jia bei gan lu 。)④jin ;jie jin 。ceng gong 《xie zhang xue shi shu 》:“jian shou bing cai ,bu wei pian cai yi qu zhi ren 。”

    xian :

    ①ming xian 。《zhou yi ·ji ci xia 》:“fu 《zhou yi 》zhang wang er cha lai ,er wei xian chan you 。”②xian lou 。liu zong yuan 《gu mu tan xi xiao qiu ji 》:“mei zhu lou ,ji dan xian 。”③xian yang 。《meng zi ·gong sun chou shang 》:“yan zi yi ji jun xian 。”④xian he ;xian gui 。《meng zi · li lou xia 》:“ji qi wen suo yu yin zhe ,ze jin fu gui ye ,er wei chang you xian zhe lai 。”⑤jiu shi dui yi gu xian ren de zun chen 。《shang shu ·wen hou zhi ming 》:“ru ke shao nai xian zu 。”

    lu :

    ①jia mei ;zan mei 。《shi ji ·zhou ben ji 》:“zhou gong shou he dong tu ,lu tian zi zhi ming 。”②chi dun ,ben zhuo 。《lun yu ·xian jin 》:“chai ye yu ,can ye lu 。”③gu dai zhu hou guo ming 。zhou wu wang feng di zhou gong dan yu ci 。gu dou zai jin shan dong sheng qu fu shi 。

    chun :

    ①chun tian ,chun ji 。《xun zi ·wang zhi 》:“chun geng 、xia yun 、qiu shou 、dong cang ,si zhe bu shi shi ,gu wu gu bu jue 。”②nian ;sui 。gao kuo 《ren ri ji du er she wei 》shi :“yi wo dong shan san shi chun 。”③sheng ji ;sheng ming 。ou yang xiu 《feng shi dao zhong ji yuan shi 》:“sai yuan chun ku ji xue liu ,sha li wei nu huang yun chou 。”(sai yuan :zhi chang cheng 。liu :liu shui 。)④zhi nian qing nv zi de xing tai 。cui jue (jué)《you zeng 》:“liang lian wai tao cong jing fa ,yi mou chun shui zhao ren han 。”(chun shui :zhi nv zi de yan jing 。)⑤chun se ;xi se 。tian ru cheng 《xi hu you lan zhi yu ·xi chao le shi 》:“yan yun :‘peng kai xian bai cao ,dai le chun bu lao 。’”⑥chun qing ;qing yu 。《shi jing ·shao na ·ye you si jun 》:“you nv huai chun ,ji shi you zhi 。”⑦zhi jiu 。si kong tu 《shi pin ·dian ya 》:“yu hu mai chun ,shang yu mao wu 。”

    qiu :

    ①gu wu cheng shou 。《li ji ·yue ling 》:“(meng xia zhi yue )mai qiu zhi 。”②qiu tian de zhuang jia 。zhao ru sui 《geng zhi tan 》:“xiang sui chui tou qiu deng chang 。”③qiu ji ,nong li qi zhi jiu yue 。li shen 《min nong er shou 》zhi yi :“chun chong yi li su ,qiu shou mo ke zi 。”④yi nian de shi jian duan 。《shi ji ·liang hui wang shi jia 》:“qian qiu mo sui hou jiang chuan yu wang 。”⑤shi ke ;shi hou 。《song shi ·zong ze chuan 》:“jin ri nai ru li gong zhi qiu ,bu ke shi ye 。”⑥yu bai se 。liu you 《su zhong qing 》:“hu wei mie ,bin xian qiu 。”⑦xing rong fei de yang zi 。《han shu ·li le zhi 》:“fei long qiu ,you shang tian 。”ye zuo “qiu qiu ”。《xun zi ·jie bi 》:“feng huang qiu qiu 。”