- 繁体
- 简体
- 拼音
-
窺鱗啄藻乍低昂,立定當胸流一矢。
“窺鱗啄藻乍低昂,立定當胸流一矢。”詩句出處:《鶴媒歌》;是唐朝詩人陸龜蒙的作品。
背翳見媒心不疑。媒閑靜立如無事,清唳時時入遙吹。
裴回未忍過南塘,且應同聲就同類。梳翎宛若相逢喜,
隻怕才來又驚起。窺鱗啄藻乍低昂,立定當胸流一矢。
媒歡舞躍勢離披,似諂功能邀弩兒。雲飛水宿各自物,
妒侶害群猶爾為。而況世間有名利,外頭笑語中猜忌。
君不見荒陂野鶴陷良媒,同類同聲真可畏。
【註釋】:
窺:
(一)①從小孔或門縫處偷看。《史記·管晏列傳》:“晏子為齊相,出,其禦之妻從門間而窺其夫。”《禮記·少儀》:“不窺密。”②觀看。《戰國策· 齊策一》:“朝服衣冠,窺鏡。”《論語·子張》:“窺見室傢之好。”③偵探;窺伺。李白《關山月》:“漢下白登道,胡窺青海灣。”(白登:山名。青海灣:青海湖。)《過秦論》:“君臣固守,以窺周室。” (二)kuǐ 通“跬”。半步。《漢書·息夫躬傳》:“京師雖有武蜂精兵,未有能窺左足而先應者也。”(武蜂:軍隊名。窺左足:左腳邁出一步。)啄:
❶[動]鳥用嘴獲取食物。《詩經·小雅·黃鳥》:“無集於谷,無~我粟。”②[動]啃咬。屈原《招魂》:“虎豹九關,~害下人些。”③[動]扣門。潘必正《楊柳枝》:“歸來殘月窺窗角,星初落;幾回欲把朱扉~,人知覺。”藻:
①一種水草。可供食用。《詩經·召南·采蘋》:“於以采藻,於彼行潦(lǎo老)。”②文采;花紋。《漢書·敘傳上》:“摛(chī吃)藻如春華。”(摛:舒展。)③文辭。《文心雕龍·情采》:“綺麗以艷說,藻飾以辯雕。”(辯雕:描繪。)④修飾。《晉書·嵇康傳》:“土木形骸(hái孩),不自藻飾。”⑤古代帝王冕上穿玉的五彩絲繩。《禮記·玉藻》:“天子玉藻。”乍:
①副詞。突然;忽然。白居易《琵琶行》:“銀瓶乍破水漿迸,鐵騎突出刀槍鳴。”②剛;才。柳永《黃鶯兒》:“乍出暖煙來,又趁遊蜂去。”③連詞。寧可。李白《設辟邪伎鼓吹雉子班曲辭》:“乍向草中耿介死,不求黃金籠下生。”(耿介:正直。)④暫時。張衡《西京賦》:“將乍往而未半。”低:
①矮,與“高”相對。庾信《對宴齊使》:“沙迥(jiǒng)雁飛低。”(迥:遠。)孟浩然《宿建德江》:“野曠天低樹,江清月近人。”②泛指在一般水準之下。白居易《傷友》:“雖雲志氣在,豈免顏色低。”(顏色:臉色。)司空圖《歌者十二首》之二:“一聲初壓管弦低。”③下垂。謝胱《遊敬亭山》:“樛枝聳復低。”(樛:通“糾”。)昂:
①抬起;抬高。魏學洢《核舟記》:“矯首昂視。”(矯:直著;挺直。)②高。柳宗元《乞巧文》:“世途昏險,擬步如漆,左低右昂,鬥冒沖突。”③高漲。王充《論衡·變動》:“故谷價低昂,一貴一賤矣。”[昂昂]1.精神振奮。劉基《賣柑者言》:“昂昂乎廟堂之器也。”(廟堂:朝廷。)2.志向高遠;氣度不凡。屈原《卜居》:“寧昂昂若千裡之駒乎?”3.驕傲自負。蘇軾《樵漁閑話錄》卷下:“昂昂然擅威福。”立:
①站立。《孟子·梁惠王上》:“王立於沼上。”《論語·微子》:“子路拱而立。”②豎立;樹立。《韓非子·功名》:“立尺材於高山之上。”葉適《終論七》:“的必先立,然後挾弓註矢以從之。”(的:箭靶。)③設置,建立。《荀子·大略》:“立大學,設庠序。”④制定。《荀子·議兵》:“立法施令。”賈誼《過秦論》:“商君佐之,內立法度。”⑤建樹;成就。《資治通鑒·漢獻帝建安十三年》:“兵精糧多,足以立事。”⑥泛指登上某種位置。《史記·陳涉世傢》:“吾聞二世少子也,不當立。”(少子:最小的兒子。)⑦立刻;立即;馬上。《史記·李將軍列傳》:“匈奴追射我立盡。”《史記·項羽本紀》:“沛公至軍,立誅殺曹無傷。”定:
①安定;使安定。《周易·傢人》:“正傢而天下定矣。”曹操《置屯田令》:“夫定國之術,在於強兵足食。”又指平定。《史記·絳侯周勃世傢》:“沛公定魏地。”(沛公,指劉邦。)②平靜。戴叔倫《送少微上人入蜀》:“亂猿心本定,流水性長閑。”(亂猿:性情浮躁的猿猴。)③停止。王安石《燕集》:“空堂無塵小雨定。”④決定;確定。《商君書·更法》:“君亟(jí)定變法之慮。”⑤使確定。《後漢書·蔡邕傳》:“奏請正定六經文字。”⑥固定。《三國志·魏書·明帝紀》:“隨時之宜,未有定制。”⑦副詞。確實;一定。《史記·項羽本紀》:“項梁聞陳王定死,召諸別將會薛計事。”⑧副詞。到底;究竟(後起意義)。李白《答僧中孚贈仙人掌茶》詩:“舉世未見之,其名定誰傳。”當:
(一)①面對;面向。王充《論衡·變動》:“盛夏之時,當風而立。”②正在某處。《墨子·兼愛下》:“然當今之時。”③相當於;抵得上。《史記·屈原賈生列傳》:“(張儀)乃曰:‘以一(張)儀而當漢中地,臣請往如楚。’”(如:到。)④抵擋;抵抗。《戰國策·齊策一》:“必一而當十,十而當百,百而當千。”⑤遮擋;擋住。《莊子·人間世》:“汝不知夫螳螂乎,怒其臂以當車轍。”⑥擔當;承受。《宋史·蕭註傳》:“敢當天下大事。”⑦擔任;充當。《晉書·熊遠傳》:“今當官者以理事為俗吏,奉法為苛刻。”⑧主管;掌管。《左傳·襄公二年》:“於是子罕當國。”⑨判決定罪。《史記·蒙恬列傳》:“當高罪死。”⑩適應;符合。《漢書·蓋寬饒傳》:“以言事不當意,而為文吏所詆挫。”(挫:屈辱。)(11)應該;應當。《後漢書·馬援傳》:“窮當益堅,老當益壯。”(12)介詞。引進時間或處所。相當於“就在”。《史記·項羽本紀》:“當是時,秦嘉已立景駒為楚王。”(是:此。) (二)dàng ①恰當;得當。《禮記· 樂記》:“古者天地順而四時當。”②當做。《戰國策·齊策四》:“安步以當車。”③器物的底部或頂端。《韓非子·外儲說右上》:“今有千金之玉卮(zhī),通而無當,可以盛水乎?”(卮:酒杯。)流:
①水流動。《詩經·衛風·碩人》:“河水洋洋,北流活(guō)活。”(活活:流水聲。)②泛指液體流動。《戰國策·魏策四》:“若士必怒,伏屍二人,流血五步,天下縞素。”(伏屍二人:指殺死國王和自己。縞素:穿白色孝服。)③水流;河流。《荀子·勸學》:“不積小流,無以成江海。”又河流的主幹。屈原《九章·哀郢》:“順風波以從流兮。”④運動不停;移動不定。杜牧《秋夕》:“紅燭秋光冷畫屏,輕羅小扇撲流螢。”⑤漂泊;流亡。劉禹錫《謝分司東都表》:“閭裡獲安,流庸盡復。”(庸:受雇用的人。)《列女傳》:“今水旱連年,民流滿道。”⑥流放;放逐。舊時遣往邊遠地區服役的刑罰。《續資治通鑒·宋高宗建炎四年》:“自今官吏犯贓,雖未加誅戮,若杖脊流配,不可貸也。”《尚書·舜典》:“流共工於幽州。”⑦流傳;散播。《孟子·公孫醜上》:“德之流行,速於置郵而傳命。”⑧變化,演變(多指向不好的方面轉變);放縱。宋濂《答章秀才論詩書》:“陰子堅涉於淺易,何仲言流於瑣碎。”(陰子堅:陰鏗。何仲言:何遜。)⑨流派;派別;品類。劉基《賣柑者言》:“退而思其言,類東方生滑稽之流。”《齊民要術·序》:“花草之流,可以悅目。”[流連]1.耽於遊樂而忘歸。《孟子·梁惠王下》:“流連荒亡,為諸侯憂。”(荒亡:沉迷於田獵酒色,縱欲無度。)2. 依戀不舍。傅亮《為宋公修張良廟教》:“遊九京者,亦流連於隨會。”(九京:即九原,春秋時晉大夫的墓地。隨會:晉大夫。)3. 滯留。《三國志·魏書·劉靖傳》:“封符指期,無流連之吏。”4. 流徙離散。《漢書·師丹傳》:“百姓流連,無所歸心。”5. 哭泣流淚的樣子。《後漢書·翟酺傳》:“言無所及,唯涕泣流連。”一:
①數詞。《孟子·梁惠王上》:“吾何愛一牛?”(愛:吝惜。)《漢書·律歷志上》:“數者,一、十、百、千、萬也。”又表序數第一。《呂氏春秋·古樂》:“投足以歌八闋:一曰載民,二曰玄鳥。”(八闋:指舞樂的八章。載民、玄鳥:樂曲八章之名。)②專一。《荀子·勸學》:“螾無爪牙之利,筋骨之強,上食埃土,下飲黃泉,用心一也。”(螾:通“蚓”。蚯蚓。)③全;滿。《史記·淮陰侯列傳》:“至拜大將,乃韓信也,一軍皆驚。”④統一;使……一致。《史記·秦始皇本紀》:“一法度衡石丈尺。”⑤相同。《左傳·莊公十二年》:“天下之惡一也。”(惡:指惡人。)⑥整體。賈誼《新書·過秦上》:“合從締交,相與為一。”⑦古代哲學概念。指“道”及“道”所派生的“氣”。⑧副詞。1. 一概;都。《史記·孟嘗君列傳》:“食客數千人,無貴賤一與文等。”2. 一旦。《莊子·徐無鬼》:“一聞人之過,終身不忘。”(過:過失。)3. 乃;竟。《戰國策·齊策一》:“靖郭君之於寡人,一至於此乎?”⑨語氣詞。起加強語氣的作用。《孟子·梁惠王上》:“寡人恥之,願比死者一灑之。”⑩我國民族音樂記音符號之一。[一何]副詞。表示程度深。杜甫《石壕吏》:“吏呼一何怒,婦啼一何苦!”矢:
①箭。《左傳·成公二年》:“自始合,而矢貫餘手及肘。”②古人投壺用的籌碼。《禮記·投壺》:“投壺之禮,主人奉矢。”③直;正直。《尚書·盤庚上》:“出矢言。”④陳列。《左傳·隱公五年》:“公矢魚於棠。”⑤發誓。《詩經·鄘風·柏舟》:“之死矢靡它。”(之:至。靡它:無二心。)⑥通“屎”。糞便。《莊子·人間世》:“夫愛馬者,以筐盛矢。” -
窥鳞啄藻乍低昂,立定当胸流一矢。
“窥鳞啄藻乍低昂,立定当胸流一矢。”诗句出处:《鹤媒歌》;是唐朝诗人陆龟蒙的作品。
背翳见媒心不疑。媒闲静立如无事,清唳时时入遥吹。
裴回未忍过南塘,且应同声就同类。梳翎宛若相逢喜,
只怕才来又惊起。窥鳞啄藻乍低昂,立定当胸流一矢。
媒欢舞跃势离披,似谄功能邀弩儿。云飞水宿各自物,
妒侣害群犹尔为。而况世间有名利,外头笑语中猜忌。
君不见荒陂野鹤陷良媒,同类同声真可畏。
【注释】:
窥:
(一)①从小孔或门缝处偷看。《史记·管晏列传》:“晏子为齐相,出,其御之妻从门间而窥其夫。”《礼记·少仪》:“不窥密。”②观看。《战国策· 齐策一》:“朝服衣冠,窥镜。”《论语·子张》:“窥见室家之好。”③侦探;窥伺。李白《关山月》:“汉下白登道,胡窥青海湾。”(白登:山名。青海湾:青海湖。)《过秦论》:“君臣固守,以窥周室。” (二)kuǐ 通“跬”。半步。《汉书·息夫躬传》:“京师虽有武蜂精兵,未有能窥左足而先应者也。”(武蜂:军队名。窥左足:左脚迈出一步。)啄:
❶[动]鸟用嘴获取食物。《诗经·小雅·黄鸟》:“无集于谷,无~我粟。”②[动]啃咬。屈原《招魂》:“虎豹九关,~害下人些。”③[动]扣门。潘必正《杨柳枝》:“归来残月窥窗角,星初落;几回欲把朱扉~,人知觉。”藻:
①一种水草。可供食用。《诗经·召南·采蘋》:“于以采藻,于彼行潦(lǎo老)。”②文采;花纹。《汉书·叙传上》:“摛(chī吃)藻如春华。”(摛:舒展。)③文辞。《文心雕龙·情采》:“绮丽以艳说,藻饰以辩雕。”(辩雕:描绘。)④修饰。《晋书·嵇康传》:“土木形骸(hái孩),不自藻饰。”⑤古代帝王冕上穿玉的五彩丝绳。《礼记·玉藻》:“天子玉藻。”乍:
①副词。突然;忽然。白居易《琵琶行》:“银瓶乍破水浆迸,铁骑突出刀枪鸣。”②刚;才。柳永《黄莺儿》:“乍出暖烟来,又趁游蜂去。”③连词。宁可。李白《设辟邪伎鼓吹雉子班曲辞》:“乍向草中耿介死,不求黄金笼下生。”(耿介:正直。)④暂时。张衡《西京赋》:“将乍往而未半。”低:
①矮,与“高”相对。庾信《对宴齐使》:“沙迥(jiǒng)雁飞低。”(迥:远。)孟浩然《宿建德江》:“野旷天低树,江清月近人。”②泛指在一般水准之下。白居易《伤友》:“虽云志气在,岂免颜色低。”(颜色:脸色。)司空图《歌者十二首》之二:“一声初压管弦低。”③下垂。谢胱《游敬亭山》:“樛枝耸复低。”(樛:通“纠”。)昂:
①抬起;抬高。魏学洢《核舟记》:“矫首昂视。”(矫:直着;挺直。)②高。柳宗元《乞巧文》:“世途昏险,拟步如漆,左低右昂,斗冒冲突。”③高涨。王充《论衡·变动》:“故谷价低昂,一贵一贱矣。”[昂昂]1.精神振奋。刘基《卖柑者言》:“昂昂乎庙堂之器也。”(庙堂:朝廷。)2.志向高远;气度不凡。屈原《卜居》:“宁昂昂若千里之驹乎?”3.骄傲自负。苏轼《樵渔闲话录》卷下:“昂昂然擅威福。”立:
①站立。《孟子·梁惠王上》:“王立于沼上。”《论语·微子》:“子路拱而立。”②竖立;树立。《韩非子·功名》:“立尺材于高山之上。”叶适《终论七》:“的必先立,然后挟弓注矢以从之。”(的:箭靶。)③设置,建立。《荀子·大略》:“立大学,设庠序。”④制定。《荀子·议兵》:“立法施令。”贾谊《过秦论》:“商君佐之,内立法度。”⑤建树;成就。《资治通鉴·汉献帝建安十三年》:“兵精粮多,足以立事。”⑥泛指登上某种位置。《史记·陈涉世家》:“吾闻二世少子也,不当立。”(少子:最小的儿子。)⑦立刻;立即;马上。《史记·李将军列传》:“匈奴追射我立尽。”《史记·项羽本纪》:“沛公至军,立诛杀曹无伤。”定:
①安定;使安定。《周易·家人》:“正家而天下定矣。”曹操《置屯田令》:“夫定国之术,在于强兵足食。”又指平定。《史记·绛侯周勃世家》:“沛公定魏地。”(沛公,指刘邦。)②平静。戴叔伦《送少微上人入蜀》:“乱猿心本定,流水性长闲。”(乱猿:性情浮躁的猿猴。)③停止。王安石《燕集》:“空堂无尘小雨定。”④决定;确定。《商君书·更法》:“君亟(jí)定变法之虑。”⑤使确定。《后汉书·蔡邕传》:“奏请正定六经文字。”⑥固定。《三国志·魏书·明帝纪》:“随时之宜,未有定制。”⑦副词。确实;一定。《史记·项羽本纪》:“项梁闻陈王定死,召诸别将会薛计事。”⑧副词。到底;究竟(后起意义)。李白《答僧中孚赠仙人掌茶》诗:“举世未见之,其名定谁传。”当:
(一)①面对;面向。王充《论衡·变动》:“盛夏之时,当风而立。”②正在某处。《墨子·兼爱下》:“然当今之时。”③相当于;抵得上。《史记·屈原贾生列传》:“(张仪)乃曰:‘以一(张)仪而当汉中地,臣请往如楚。’”(如:到。)④抵挡;抵抗。《战国策·齐策一》:“必一而当十,十而当百,百而当千。”⑤遮挡;挡住。《庄子·人间世》:“汝不知夫螳螂乎,怒其臂以当车辙。”⑥担当;承受。《宋史·萧注传》:“敢当天下大事。”⑦担任;充当。《晋书·熊远传》:“今当官者以理事为俗吏,奉法为苛刻。”⑧主管;掌管。《左传·襄公二年》:“于是子罕当国。”⑨判决定罪。《史记·蒙恬列传》:“当高罪死。”⑩适应;符合。《汉书·盖宽饶传》:“以言事不当意,而为文吏所诋挫。”(挫:屈辱。)(11)应该;应当。《后汉书·马援传》:“穷当益坚,老当益壮。”(12)介词。引进时间或处所。相当于“就在”。《史记·项羽本纪》:“当是时,秦嘉已立景驹为楚王。”(是:此。) (二)dàng ①恰当;得当。《礼记· 乐记》:“古者天地顺而四时当。”②当做。《战国策·齐策四》:“安步以当车。”③器物的底部或顶端。《韩非子·外储说右上》:“今有千金之玉卮(zhī),通而无当,可以盛水乎?”(卮:酒杯。)流:
①水流动。《诗经·卫风·硕人》:“河水洋洋,北流活(guō)活。”(活活:流水声。)②泛指液体流动。《战国策·魏策四》:“若士必怒,伏尸二人,流血五步,天下缟素。”(伏尸二人:指杀死国王和自己。缟素:穿白色孝服。)③水流;河流。《荀子·劝学》:“不积小流,无以成江海。”又河流的主干。屈原《九章·哀郢》:“顺风波以从流兮。”④运动不停;移动不定。杜牧《秋夕》:“红烛秋光冷画屏,轻罗小扇扑流萤。”⑤漂泊;流亡。刘禹锡《谢分司东都表》:“闾里获安,流庸尽复。”(庸:受雇用的人。)《列女传》:“今水旱连年,民流满道。”⑥流放;放逐。旧时遣往边远地区服役的刑罚。《续资治通鉴·宋高宗建炎四年》:“自今官吏犯赃,虽未加诛戮,若杖脊流配,不可贷也。”《尚书·舜典》:“流共工于幽州。”⑦流传;散播。《孟子·公孙丑上》:“德之流行,速于置邮而传命。”⑧变化,演变(多指向不好的方面转变);放纵。宋濂《答章秀才论诗书》:“阴子坚涉于浅易,何仲言流于琐碎。”(阴子坚:阴铿。何仲言:何逊。)⑨流派;派别;品类。刘基《卖柑者言》:“退而思其言,类东方生滑稽之流。”《齐民要术·序》:“花草之流,可以悦目。”[流连]1.耽于游乐而忘归。《孟子·梁惠王下》:“流连荒亡,为诸侯忧。”(荒亡:沉迷于田猎酒色,纵欲无度。)2. 依恋不舍。傅亮《为宋公修张良庙教》:“游九京者,亦流连于随会。”(九京:即九原,春秋时晋大夫的墓地。随会:晋大夫。)3. 滞留。《三国志·魏书·刘靖传》:“封符指期,无流连之吏。”4. 流徙离散。《汉书·师丹传》:“百姓流连,无所归心。”5. 哭泣流泪的样子。《后汉书·翟酺传》:“言无所及,唯涕泣流连。”一:
①数词。《孟子·梁惠王上》:“吾何爱一牛?”(爱:吝惜。)《汉书·律历志上》:“数者,一、十、百、千、万也。”又表序数第一。《吕氏春秋·古乐》:“投足以歌八阕:一曰载民,二曰玄鸟。”(八阕:指舞乐的八章。载民、玄鸟:乐曲八章之名。)②专一。《荀子·劝学》:“螾无爪牙之利,筋骨之强,上食埃土,下饮黄泉,用心一也。”(螾:通“蚓”。蚯蚓。)③全;满。《史记·淮阴侯列传》:“至拜大将,乃韩信也,一军皆惊。”④统一;使……一致。《史记·秦始皇本纪》:“一法度衡石丈尺。”⑤相同。《左传·庄公十二年》:“天下之恶一也。”(恶:指恶人。)⑥整体。贾谊《新书·过秦上》:“合从缔交,相与为一。”⑦古代哲学概念。指“道”及“道”所派生的“气”。⑧副词。1. 一概;都。《史记·孟尝君列传》:“食客数千人,无贵贱一与文等。”2. 一旦。《庄子·徐无鬼》:“一闻人之过,终身不忘。”(过:过失。)3. 乃;竟。《战国策·齐策一》:“靖郭君之于寡人,一至于此乎?”⑨语气词。起加强语气的作用。《孟子·梁惠王上》:“寡人耻之,愿比死者一洒之。”⑩我国民族音乐记音符号之一。[一何]副词。表示程度深。杜甫《石壕吏》:“吏呼一何怒,妇啼一何苦!”矢:
①箭。《左传·成公二年》:“自始合,而矢贯余手及肘。”②古人投壶用的筹码。《礼记·投壶》:“投壶之礼,主人奉矢。”③直;正直。《尚书·盘庚上》:“出矢言。”④陈列。《左传·隐公五年》:“公矢鱼于棠。”⑤发誓。《诗经·鄘风·柏舟》:“之死矢靡它。”(之:至。靡它:无二心。)⑥通“屎”。粪便。《庄子·人间世》:“夫爱马者,以筐盛矢。” -
kui lin zhuo zao zha di ang ,li ding dang xiong liu yi shi 。
“kui lin zhuo zao zha di ang ,li ding dang xiong liu yi shi 。”shi gou chu chu :《he mei ge 》;shi tang chao shi ren liu gui meng de zuo pin 。
bei yi jian mei xin bu yi 。mei xian jing li ru mo shi ,qing li shi shi ru yao chui 。
pei hui wei ren guo na tang ,ju ying tong sheng jiu tong lei 。shu ling wan re xiang feng xi ,
zhi pa cai lai you jing qi 。kui lin zhuo zao zha di ang ,li ding dang xiong liu yi shi 。
mei huan wu yue shi li pi ,shi chan gong neng yao nu er 。yun fei shui su ge zi wu ,
du lv hai qun you er wei 。er kuang shi jian you ming li ,wai tou xiao yu zhong cai ji 。
jun bu jian huang bei ye he xian liang mei ,tong lei tong sheng zhen ke wei 。
【zhu shi 】:
kui :
(yi )①cong xiao kong huo men feng chu tou kan 。《shi ji ·guan yan lie chuan 》:“yan zi wei ji xiang ,chu ,ji yu zhi qi cong men jian er kui ji fu 。”《li ji ·shao yi 》:“bu kui mi 。”②guan kan 。《zhan guo ce · ji ce yi 》:“chao fu yi guan ,kui jing 。”《lun yu ·zi zhang 》:“kui jian shi jia zhi hao 。”③zhen tan ;kui ci 。li bai 《guan shan yue 》:“han xia bai deng dao ,hu kui qing hai wan 。”(bai deng :shan ming 。qing hai wan :qing hai hu 。)《guo qin lun 》:“jun chen gu shou ,yi kui zhou shi 。” (er )kuǐ tong “kui ”。ban bu 。《han shu ·xi fu gong chuan 》:“jing shi sui you wu feng jing bing ,wei you neng kui zuo zu er xian ying zhe ye 。”(wu feng :jun dui ming 。kui zuo zu :zuo jiao mai chu yi bu 。)zhuo :
❶[dong ]diao yong zui huo qu shi wu 。《shi jing ·xiao ya ·huang diao 》:“mo ji yu gu ,mo ~wo su 。”②[dong ]ken yao 。qu yuan 《qiao hun 》:“hu bao jiu guan ,~hai xia ren xie 。”③[dong ]kou men 。pan bi zheng 《yang liu zhi 》:“gui lai can yue kui chuang jiao ,xing chu la ;ji hui yu ba zhu fei ~,ren zhi jiao 。”zao :
①yi chong shui cao 。ke gong shi yong 。《shi jing ·shao na ·cai 蘋》:“yu yi cai zao ,yu bi hang lao (lǎolao )。”②wen cai ;hua wen 。《han shu ·xu chuan shang 》:“chi (chīchi )zao ru chun hua 。”(chi :shu zhan 。)③wen ci 。《wen xin diao long ·qing cai 》:“qi li yi yan shui ,zao shi yi bian diao 。”(bian diao :miao hui 。)④xiu shi 。《jin shu ·ji kang chuan 》:“tu mu xing hai (háihai ),bu zi zao shi 。”⑤gu dai di wang mian shang chuan yu de wu cai si sheng 。《li ji ·yu zao 》:“tian zi yu zao 。”zha :
①fu ci 。tu ran ;hu ran 。bai ju yi 《pi pa hang 》:“yin ping zha po shui jiang beng ,tie ji tu chu dao qiang ming 。”②gang ;cai 。liu yong 《huang ying er 》:“zha chu nuan yan lai ,you chen you feng qu 。”③lian ci 。ning ke 。li bai 《she bi xie ji gu chui zhi zi ban qu ci 》:“zha xiang cao zhong geng jie si ,bu qiu huang jin long xia sheng 。”(geng jie :zheng zhi 。)④zan shi 。zhang heng 《xi jing fu 》:“jiang zha wang er wei ban 。”di :
①ai ,yu “gao ”xiang dui 。yu xin 《dui yan ji shi 》:“sha jiong (jiǒng)yan fei di 。”(jiong :yuan 。)meng hao ran 《su jian de jiang 》:“ye kuang tian di shu ,jiang qing yue jin ren 。”②fan zhi zai yi ban shui zhun zhi xia 。bai ju yi 《shang you 》:“sui yun zhi qi zai ,qi mian yan se di 。”(yan se :lian se 。)si kong tu 《ge zhe shi er shou 》zhi er :“yi sheng chu ya guan xian di 。”③xia chui 。xie guang 《you jing ting shan 》:“jiu zhi song fu di 。”(jiu :tong “jiu ”。)ang :
①tai qi ;tai gao 。wei xue yi 《he zhou ji 》:“jiao shou ang shi 。”(jiao :zhi zhao ;ting zhi 。)②gao 。liu zong yuan 《qi qiao wen 》:“shi tu hun xian ,ni bu ru qi ,zuo di you ang ,dou mao chong tu 。”③gao zhang 。wang chong 《lun heng ·bian dong 》:“gu gu jia di ang ,yi gui yi jian yi 。”[ang ang ]1.jing shen zhen fen 。liu ji 《mai gan zhe yan 》:“ang ang hu miao tang zhi qi ye 。”(miao tang :chao ting 。)2.zhi xiang gao yuan ;qi du bu fan 。qu yuan 《bo ju 》:“ning ang ang re qian li zhi ju hu ?”3.jiao ao zi fu 。su shi 《qiao yu xian hua lu 》juan xia :“ang ang ran shan wei fu 。”li :
①zhan li 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“wang li yu zhao shang 。”《lun yu ·wei zi 》:“zi lu gong er li 。”②shu li ;shu li 。《han fei zi ·gong ming 》:“li che cai yu gao shan zhi shang 。”xie kuo 《zhong lun qi 》:“de bi xian li ,ran hou jia gong zhu shi yi cong zhi 。”(de :jian ba 。)③she zhi ,jian li 。《xun zi ·da lve 》:“li da xue ,she xiang xu 。”④zhi ding 。《xun zi ·yi bing 》:“li fa shi ling 。”gu yi 《guo qin lun 》:“shang jun zuo zhi ,nei li fa du 。”⑤jian shu ;cheng jiu 。《zi zhi tong jian ·han suo di jian an shi san nian 》:“bing jing liang duo ,zu yi li shi 。”⑥fan zhi deng shang mou chong wei zhi 。《shi ji ·chen she shi jia 》:“wu wen er shi shao zi ye ,bu dang li 。”(shao zi :zui xiao de er zi 。)⑦li ke ;li ji ;ma shang 。《shi ji ·li jiang jun lie chuan 》:“xiong nu zhui she wo li jin 。”《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“pei gong zhi jun ,li zhu sha cao mo shang 。”ding :
①an ding ;shi an ding 。《zhou yi ·jia ren 》:“zheng jia er tian xia ding yi 。”cao cao 《zhi tun tian ling 》:“fu ding guo zhi shu ,zai yu jiang bing zu shi 。”you zhi ping ding 。《shi ji ·jiang hou zhou bo shi jia 》:“pei gong ding wei de 。”(pei gong ,zhi liu bang 。)②ping jing 。dai shu lun 《song shao wei shang ren ru shu 》:“luan yuan xin ben ding ,liu shui xing chang xian 。”(luan yuan :xing qing fu zao de yuan hou 。)③ting zhi 。wang an dan 《yan ji 》:“kong tang mo chen xiao yu ding 。”④jue ding ;que ding 。《shang jun shu ·geng fa 》:“jun ji (jí)ding bian fa zhi lv 。”⑤shi que ding 。《hou han shu ·cai yong chuan 》:“zou qing zheng ding liu jing wen zi 。”⑥gu ding 。《san guo zhi ·wei shu ·ming di ji 》:“sui shi zhi yi ,wei you ding zhi 。”⑦fu ci 。que shi ;yi ding 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“xiang liang wen chen wang ding si ,shao zhu bie jiang hui xue ji shi 。”⑧fu ci 。dao de ;jiu jing (hou qi yi yi )。li bai 《da seng zhong fu zeng xian ren zhang cha 》shi :“ju shi wei jian zhi ,ji ming ding shei chuan 。”dang :
(yi )①mian dui ;mian xiang 。wang chong 《lun heng ·bian dong 》:“cheng xia zhi shi ,dang feng er li 。”②zheng zai mou chu 。《mo zi ·jian ai xia 》:“ran dang jin zhi shi 。”③xiang dang yu ;di de shang 。《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“(zhang yi )nai yue :‘yi yi (zhang )yi er dang han zhong de ,chen qing wang ru chu 。’”(ru :dao 。)④di dang ;di kang 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“bi yi er dang shi ,shi er dang bai ,bai er dang qian 。”⑤zhe dang ;dang zhu 。《zhuang zi ·ren jian shi 》:“ru bu zhi fu tang lang hu ,nu ji bei yi dang che zhe 。”⑥dan dang ;cheng shou 。《song shi ·xiao zhu chuan 》:“gan dang tian xia da shi 。”⑦dan ren ;chong dang 。《jin shu ·xiong yuan chuan 》:“jin dang guan zhe yi li shi wei su li ,feng fa wei ke ke 。”⑧zhu guan ;zhang guan 。《zuo chuan ·xiang gong er nian 》:“yu shi zi han dang guo 。”⑨pan jue ding zui 。《shi ji ·meng tian lie chuan 》:“dang gao zui si 。”⑩kuo ying ;fu ge 。《han shu ·gai kuan rao chuan 》:“yi yan shi bu dang yi ,er wei wen li suo di cuo 。”(cuo :qu ru 。)(11)ying gai ;ying dang 。《hou han shu ·ma yuan chuan 》:“qiong dang yi jian ,lao dang yi zhuang 。”(12)jie ci 。yin jin shi jian huo chu suo 。xiang dang yu “jiu zai ”。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“dang shi shi ,qin jia yi li jing ju wei chu wang 。”(shi :ci 。) (er )dàng ①qia dang ;de dang 。《li ji · le ji 》:“gu zhe tian de shun er si shi dang 。”②dang zuo 。《zhan guo ce ·ji ce si 》:“an bu yi dang che 。”③qi wu de de bu huo ding duan 。《han fei zi ·wai chu shui you shang 》:“jin you qian jin zhi yu zhi (zhī),tong er mo dang ,ke yi cheng shui hu ?”(zhi :jiu bei 。)liu :
①shui liu dong 。《shi jing ·wei feng ·shuo ren 》:“he shui xiang xiang ,bei liu huo (guō)huo 。”(huo huo :liu shui sheng 。)②fan zhi ye ti liu dong 。《zhan guo ce ·wei ce si 》:“re shi bi nu ,fu shi er ren ,liu xie wu bu ,tian xia gao su 。”(fu shi er ren :zhi sha si guo wang he zi ji 。gao su :chuan bai se xiao fu 。)③shui liu ;he liu 。《xun zi ·quan xue 》:“bu ji xiao liu ,mo yi cheng jiang hai 。”you he liu de zhu gan 。qu yuan 《jiu zhang ·ai ying 》:“shun feng bo yi cong liu xi 。”④yun dong bu ting ;yi dong bu ding 。du mu 《qiu xi 》:“gong zhu qiu guang leng hua bing ,qing luo xiao shan pu liu ying 。”⑤piao bo ;liu wang 。liu yu xi 《xie fen si dong dou biao 》:“lv li huo an ,liu yong jin fu 。”(yong :shou gu yong de ren 。)《lie nv chuan 》:“jin shui han lian nian ,min liu man dao 。”⑥liu fang ;fang zhu 。jiu shi qian wang bian yuan de ou fu yi de xing fa 。《xu zi zhi tong jian ·song gao zong jian yan si nian 》:“zi jin guan li fan zang ,sui wei jia zhu lu ,re zhang ji liu pei ,bu ke dai ye 。”《shang shu ·shun dian 》:“liu gong gong yu you zhou 。”⑦liu chuan ;san bo 。《meng zi ·gong sun chou shang 》:“de zhi liu hang ,su yu zhi you er chuan ming 。”⑧bian hua ,yan bian (duo zhi xiang bu hao de fang mian zhuai bian );fang zong 。song lian 《da zhang xiu cai lun shi shu 》:“yin zi jian she yu jian yi ,he zhong yan liu yu suo sui 。”(yin zi jian :yin keng 。he zhong yan :he xun 。)⑨liu pa ;pa bie ;pin lei 。liu ji 《mai gan zhe yan 》:“tui er sai ji yan ,lei dong fang sheng hua ji zhi liu 。”《ji min yao shu ·xu 》:“hua cao zhi liu ,ke yi yue mu 。”[liu lian ]1.dan yu you le er wang gui 。《meng zi ·liang hui wang xia 》:“liu lian huang wang ,wei zhu hou you 。”(huang wang :chen mi yu tian lie jiu se ,zong yu mo du 。)2. yi lian bu she 。fu liang 《wei song gong xiu zhang liang miao jiao 》:“you jiu jing zhe ,yi liu lian yu sui hui 。”(jiu jing :ji jiu yuan ,chun qiu shi jin da fu de mu de 。sui hui :jin da fu 。)3. zhi liu 。《san guo zhi ·wei shu ·liu jing chuan 》:“feng fu zhi ji ,mo liu lian zhi li 。”4. liu xi li san 。《han shu ·shi dan chuan 》:“bai xing liu lian ,mo suo gui xin 。”5. ku qi liu lei de yang zi 。《hou han shu ·di pu chuan 》:“yan mo suo ji ,wei ti qi liu lian 。”yi :
①shu ci 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“wu he ai yi niu ?”(ai :lin xi 。)《han shu ·lv li zhi shang 》:“shu zhe ,yi 、shi 、bai 、qian 、mo ye 。”you biao xu shu di yi 。《lv shi chun qiu ·gu le 》:“tou zu yi ge ba que :yi yue zai min ,er yue xuan diao 。”(ba que :zhi wu le de ba zhang 。zai min 、xuan diao :le qu ba zhang zhi ming 。)②zhuan yi 。《xun zi ·quan xue 》:“yin mo zhao ya zhi li ,jin gu zhi jiang ,shang shi ai tu ,xia yin huang quan ,yong xin yi ye 。”(yin :tong “yin ”。qiu yin 。)③quan ;man 。《shi ji ·huai yin hou lie chuan 》:“zhi bai da jiang ,nai han xin ye ,yi jun jie jing 。”④tong yi ;shi ……yi zhi 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“yi fa du heng dan zhang che 。”⑤xiang tong 。《zuo chuan ·zhuang gong shi er nian 》:“tian xia zhi e yi ye 。”(e :zhi e ren 。)⑥zheng ti 。gu yi 《xin shu ·guo qin shang 》:“ge cong di jiao ,xiang yu wei yi 。”⑦gu dai zhe xue gai nian 。zhi “dao ”ji “dao ”suo pa sheng de “qi ”。⑧fu ci 。1. yi gai ;dou 。《shi ji ·meng chang jun lie chuan 》:“shi ke shu qian ren ,mo gui jian yi yu wen deng 。”2. yi dan 。《zhuang zi ·xu mo gui 》:“yi wen ren zhi guo ,zhong shen bu wang 。”(guo :guo shi 。)3. nai ;jing 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“jing guo jun zhi yu gua ren ,yi zhi yu ci hu ?”⑨yu qi ci 。qi jia jiang yu qi de zuo yong 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“gua ren chi zhi ,yuan bi si zhe yi sa zhi 。”⑩wo guo min zu yin le ji yin fu hao zhi yi 。[yi he ]fu ci 。biao shi cheng du shen 。du fu 《dan hao li 》:“li hu yi he nu ,fu ti yi he ku !”shi :
①jian 。《zuo chuan ·cheng gong er nian 》:“zi shi ge ,er shi guan yu shou ji zhou 。”②gu ren tou hu yong de chou ma 。《li ji ·tou hu 》:“tou hu zhi li ,zhu ren feng shi 。”③zhi ;zheng zhi 。《shang shu ·pan geng shang 》:“chu shi yan 。”④chen lie 。《zuo chuan ·yin gong wu nian 》:“gong shi yu yu tang 。”⑤fa shi 。《shi jing ·yong feng ·bai zhou 》:“zhi si shi mi ta 。”(zhi :zhi 。mi ta :mo er xin 。)⑥tong “shi ”。fen bian 。《zhuang zi ·ren jian shi 》:“fu ai ma zhe ,yi kuang cheng shi 。”
今日更新
-
导引冲和气,觉春生酒面。
[2020-05-03]
-
褘衣俱侍、玳筵启。
[2020-05-03]
-
贤均樛木,宜颂二南诗。
[2020-05-03]
-
奉圣德、坤宁俱备。
[2020-05-03]
-
移棹采初开,嗅金缨留取。
[2020-05-03]
今日推荐
-
惟有暗香长在,饱参清露霏微。
[2020-02-16]
-
檐外几声风玉,丁东敲断人肠。
[2020-02-16]
-
春晚不拈红粉,碧窗自录仙书。
[2020-02-16]
-
人似行云不见。
[2020-02-16]
-
羞容似替人垂泪。
[2020-02-16]