• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 風煙通地軸,星象正天樞。

    “風煙通地軸,星象正天樞。”詩句出處:《夏日遊德州贈高四》;是唐朝詩人駱賓王的作品。

    日觀鄰全趙,星臨俯舊吳。鬲津開巨浸,稽阜鎮名都。
    紫雲浮劍匣,青山孕寶符。封疆恢霸道,問鼎競雄圖。
    神光包四大,皇威震八區。風煙通地軸,星象正天樞。
    天樞陰南北,地軸殊鄉國。辟門通舜賓,比屋封堯德。
    言謝垂鉤隱,來參負鼎職。天子不見知,群公詎相識。
    未展從東駿,空戢圖南翼。時命欲何言,撫膺長嘆息。
    嘆息將如何,遊人意氣多。白雪梁山曲,寒風易水歌。
    泣魏傷吳起,思趙切廉頗。淒斷韓王劍,生死翟公羅。
    羅悲翟公意,劍負韓王氣。驕餌去易論,忌途良可畏。
    夙昔懷江海,平生混涇渭。千載契風雲,一言忘賤貴。
    去去訪林泉,空谷有遺賢。言投爵裡刺,來泛野人船。
    締交君贈縞,投分我忘筌。成風郢匠斫,流水伯牙弦。
    牙弦忘道術,漳濱恣閑逸。聊安張蔚廬,詎掃陳蕃室。
    虛室狎招尋,敬愛混浮沉。一諾黃金信,三復白珪心。
    霜松貞雅節,月桂朗沖襟。靈臺萬頃浚,學府九流深。
    談玄明毀璧,拾紫陋籝金。鷺濤開碧海,鳳彩綴詞林。
    林虛星華映,水澈霞光凈。霞水兩分紅,川源四望通。
    霧卷天山靜,煙銷太史空。鳥聲流向薄,蝶影亂芳叢。
    柳陰低槧水,荷氣上薰風。風月芳菲節,物華紛可悅。
    將歡促席賞,遽爾又歸別。積水帶吳門,通波連禹穴。
    贈言雖欲盡,機心庶應絕。潘嶽本自閑,梁鴻不因熱。
    一瓢欣狎道,三月聊棲拙。棲拙隱金華,狎道訪仙查。
    放曠愚公谷,消散野人傢。一頃南山豆,五色東陵瓜。
    野衣裁薜葉,山酒酌藤花。白雲離望遠,青溪隱路賒。
    儻憶幽巖桂,猶冀折疏麻。

    【註釋】:

    風:

    (一)①空氣流通的現象。《詩經·邶風·北風》:“北風其涼。”②吹風;讓風吹。《孟子·公孫醜下》:“有寒疾,不可以風。”③比喻快速如風。《資治通鑒·晉成帝咸和五年》:“俟足下軍到,風發相赴。”④氣勢;勢頭。《晉書·劉毅傳》:“好臧否人物,王公貴人望風憚之。”⑤教化;教育。《周書·齊煬王憲傳》:“宣風導禮。”⑥風氣;風俗。柳宗元《捕蛇者說》:“故為之說,以俟夫觀人風者得焉。”陸遊《遊山西村》:“衣冠簡樸古風存。”⑦景象;景色。楊萬裡《曉出凈慈寺送林子方二首》之一:“畢竟西湖六月中,風光不與四時同。”⑧風度;風格。杜甫《詠懷古跡五首》:“搖落深知宋玉悲,風流儒雅亦吾師。”⑨歌謠;民歌。《左傳·襄公十八年》:“吾驟歌北風,又歌南風。”(驟:屢次。)⑩走失;散失。《尚書·費誓》:“馬牛其風。”(11)病名。《三國志·魏書·王粲傳》註引《典略》:“太祖先苦頭風,是日疾發臥。”(12)諷誦。嚴羽《滄浪詩話·詩辯》:“先須讀《楚辭》,朝夕諷詠,以為之本。” (二)fěng 通“諷(fěng)”。用含蓄的話暗示或勸誡。《漢書·趙廣漢傳》:“廣漢聞之,先風告(杜)建不改,於是收案致法。”(收案:收審。)[風騷]《詩經》的《國風》和《楚辭》的《離騷》的合稱。《宋書·謝靈運傳論》:“莫不同祖風騷。”(祖:效法。)也泛指詩文。高適《同崔員外綦毋拾遺九日宴京兆府李士曹》:“晚晴催翰墨,秋興引風騷。”(翰:筆。)

    煙:

    (一)①物質燃燒時產生的氣狀物。《國語 · 魯語上》:“既其葬也,焚,煙徹於上。”王維《輞川閑居贈裴秀才迪》:“墟裡上孤煙。”②泛指雲氣、霧靄等煙狀之物。陳子昂《春日登金華觀》:“山川亂雲日,樓榭入煙霄。”杜牧《泊秦淮》:“煙籠寒水月籠沙。”③煙熏所積的灰。可制墨。簡文帝《與湘東王書》:“煙墨不言,受其驅染。”晁貫之《墨經·松》:“墨取廬山松煙。”代指墨。庾肩吾《謝賚銅硯筆格啟》:“煙磨青石。” (二)yīn [煙煴]1.古人指天地未分時的混沌之氣。班固《東都賦》:“降煙煴,調元氣。”2. 為陰陽二氣和合的樣子。張衡《思玄賦》:“天地煙煴,百卉含葩。”3.雲煙彌漫的樣子。江淹《別賦》:“襲青氣之煙煴。”

    通:

    ①通向;通到。陳壽《隆中對》:“西通巴蜀。”《列子·湯問》:“指通豫南,達於漢陰。”②通行;通過。陶淵明《桃花源記》:“初極狹,才通人。”③貫通;沒有阻礙的。周敦頤《愛蓮說》:“中通外直,不蔓不枝。”④順暢;暢通。范仲淹《嶽陽樓記》:“越明年,政通人和,百廢俱興。”⑤疏通。《史記·秦始皇本紀》:“決通川防,夷去險阻。”《北史·宇文愷傳》:“今錄其疑難,為之通釋,皆出證據,以相發明。”(發明:闡明。)⑥流通;交換。薛福成《變法》:“環大地九萬裡之內,罔不通使互市。”(罔:無。)⑦交往;溝通。《左傳 · 桓公七年》:“衛孫桓子來盟,始通。”周密《齊東野語》卷十:“既貴,恥其傢微,陰有所遺,而絕不與通。”⑧四通八達的。《晉書·列女傳》:“恨不得梟(xiāo)汝首於通逵,以塞大恥。”(梟:斬首懸掛。逵:大路。)⑨知曉;通曉。《呂氏春秋·謹聽》:“通乎己之不足,則不與物爭矣。”嵇康《釋私論》:“是故言君子,則以無措為主,以通物為美。”⑩開通;開明。《漢書·孝成趙皇後傳》:“知陛下有賢聖通明之德,仁孝子愛之恩。”(11)傳達;通知。《周禮·天官·內豎》:“內豎掌內外之通令。”(12)全部;整個。曹植《與吳質書》:“時有所慮,至通夜不瞑。”(瞑:同“眠”。)(13)共同的;通常的。《孟子·滕文公上》:“天下之通義也。”司馬光《為龐相公再讓宰相表》:“臣聞量能授職者,人主之通術。”(14)(馬)糞。《後漢書·戴就傳》:“乃臥就覆船下,以馬通熏之。”(15)量詞。1. 用於文書,表示一份。《世說新語·文學》:“無不傳寫,各有一通。”2. 用於擊鼓。相當於“陣”、“遍”。《後漢書·光武帝紀上》:“傳吏疑其偽,乃椎鼓三通。”

    地:

    ①大地。與“天”相對。《管子·形勢解》:“地生養萬物。”②陸地;地面。《左傳·僖公四年》:“公(晉獻公)至,毒而獻之。公祭之地,地墳(fèn);與犬,犬斃。”(墳:隆起。)③土地;田地。《周禮·地官·載師》:“以廛裡任國中之地,以場圃任園地。”(廛:城市中的空地。國中:指王城之內。)④領土;疆土。《孟子·離婁上》:“爭地以戰,殺人盈野。”⑤地方;場所。《孫子兵法·虛實》:“先處戰地而待敵者佚。”⑥處境;地位。《史記·李斯列傳》:“久處卑賤之位,困苦之地。”⑦指境界。齊己《移居西湖作》:“隻待秋聲滌心地,衲衣新洗健形容。”(衲衣:僧衣。)⑧地步。杜甫《奉送魏六丈佑少府之交廣》:“議論有餘地,公侯來未遲。”⑨路程。李白《妾薄命》:“長門一步地,不肯暫回車。”⑩通“第”。副詞。但;隻。《漢書·丙吉傳》:“西曹地忍之,此不過污丞相車茵耳。”

    軸:

    ①車軸。《左傳·定公九年》:“盡借邑人之車,鍥其軸。”(鍥:刻。)②中心;樞紐。袁宏《三國名臣序贊》:“赫赫三雄,並回乾軸。”(回:旋轉。乾:指天。)③織具。《法言·先知》:“田畝荒,杼(zhù)軸空。”(杼:織具名。)④弦樂器上轉動弦的軸。白居易《琵琶行》:“轉軸撥弦三兩聲,未成曲調先有情。”⑤卷軸形的書畫。李白《與韓荊州書》:“至於制作,積成卷軸。”

    星:

    ①星星。天空中能發光的天體。王勃《滕王閣序》:“物換星移幾度秋。”②星宿名。二十八宿之一。成公綏《天地賦》:“朱鳥奮翼於星張。”③星象。沈彬《入塞》之二:“戍樓閑上望星文。”④零星。《西遊記》第二十七回:“耳中鳴玉磬,眼裡幌金星。”⑤稱桿上記數的點。賈島《贈牛山人》:“鑿石養蜂休買蜜,坐山秤藥不爭星。”

    象:

    ①動物名。《孟子·滕文公下》:“驅虎豹犀象而遠之。”②象牙的省稱。歸有光《項脊軒志》:“持一象笏至。”③形象;景象。《莊子·達生》:“凡有貌象聲色者,皆物也。”④征兆;象征。《左傳·襄公九年》:“國亂無象。”⑤相貌;圖像。後作“像”。《晉書·顧愷之傳》:“嘗圖裴楷象,頰上加三毛,觀者覺神明殊勝。”⑥摹擬;描繪。韓愈《賀皇帝即位表》:“儀而象之,以永多福。”(儀:容貌。)⑦仿效;效法。《墨子·辭過》:“為宮室若此,故左右皆法象之。”⑧相似。後作“像”。司馬相如《長門賦》:“雷殷殷而響起兮,聲象君之車音。”

    正:

    (一)①不偏斜。《尚書·說命上》:“惟木從繩則正。”(繩:指木工取直的墨線。)《荀子·君道》:“儀正而景(yǐng影)正。”(儀:用來測定時刻的日規。景:影子。)②人的行為正派;正直;公正。《新書·道術》:“方直不曲謂之正,反正為邪。”《鹽鐵論·論儒》:“子瑕,佞(nìng濘)臣也,夫子因之,非正也。”③合規范;合標準。《論語·鄉黨》:“割不正不食。”(割:切肉。)④純正不雜。《荀子·樂論》:“正聲感人而順氣應之。”⑤作為主體,與“副”相對。《隋書·經籍志》:“補續殘缺正副二本,藏於宮中。”⑥正面,與“反”相對。《天工開物·造皮紙》:“紙以逼簾者為正面。”(逼:靠近。簾:竹簾。)⑦大於零的,與“負”相對。《九章算術·方程》:“如方程,各置所取,以正負術入之。”⑧長官。《左傳·哀公元年》:“(少康)為仍牧正,……逃奔有虞,為之庖正。”⑨正當;合適。《管子·立政》:“正道捐棄而邪事日長。”⑩糾正;使……正。《左傳·隱公十一年》:“政以治民,刑以正邪。”使端正。《論語·子路》:“不能正其身,如正人何!”(11)副詞。表示動作在進行中;狀態的持續。《漢書·燕刺王旦傳》:“正讙不可止。” (二)zhēng ①陰歷每年的第一個月。《漢書·武帝紀》:“三年春正月,行幸甘泉宮。”(幸:指帝王到某處。)②箭靶中心。《詩經·齊風·猗嗟》:“終日射侯,不出正兮。”

    天:

    ①人的頭部。《呂氏春秋·論人》:“適耳目,節嗜欲,釋智謀,去巧故……若此,則無以害其天矣。”(釋:去除。巧故:偽詐。)②天空。王充《論衡·談天》:“察當今天去地甚高,古天與今無異。”《敕勒歌》:“天似穹(qióng)廬,籠蓋四野。”(穹廬:氈帳。)③在額上刺字的刑罰。《周易· 睽》:“其人天且劓。”(劓:割掉鼻子的刑罰。)④天氣;氣候。《呂氏春秋·季春》:“行秋令,則天多沉陰。”⑤自然界。《荀子·天論》:“天行有常,不為堯存,不為桀亡。”⑥自然形成的。《莊子·養生主》:“依乎天理,批大郤,導大窾。”⑦上帝;自然界的主宰。《春秋繁露 ·郊祭》:“天者,百神之大君也。”⑧天命;天意。《左傳·成公十六年》:“國之存亡,天也。”⑨依憑;依靠者。《儀禮· 喪服》:“夫者,妻之天也。”

    樞:

    ①門上的轉軸。《呂氏春秋·盡數》:“流水不腐,戶樞不螻(lóu),動也。”(不螻:不生螻蟻。)②事物的中心部分或關鍵部分。《荀子·王霸》:“禮法之樞要。”③一種小喬木,刺榆。《詩經 ·唐風· 山有樞》:“山有樞。”④星名。北鬥第一星,也叫“天樞”。《後漢書·蔡邕傳》:“地將震而樞星直。”


  • 风烟通地轴,星象正天枢。

    “风烟通地轴,星象正天枢。”诗句出处:《夏日游德州赠高四》;是唐朝诗人骆宾王的作品。

    日观邻全赵,星临俯旧吴。鬲津开巨浸,稽阜镇名都。
    紫云浮剑匣,青山孕宝符。封疆恢霸道,问鼎竞雄图。
    神光包四大,皇威震八区。风烟通地轴,星象正天枢。
    天枢阴南北,地轴殊乡国。辟门通舜宾,比屋封尧德。
    言谢垂钩隐,来参负鼎职。天子不见知,群公讵相识。
    未展从东骏,空戢图南翼。时命欲何言,抚膺长叹息。
    叹息将如何,游人意气多。白雪梁山曲,寒风易水歌。
    泣魏伤吴起,思赵切廉颇。凄断韩王剑,生死翟公罗。
    罗悲翟公意,剑负韩王气。骄饵去易论,忌途良可畏。
    夙昔怀江海,平生混泾渭。千载契风云,一言忘贱贵。
    去去访林泉,空谷有遗贤。言投爵里刺,来泛野人船。
    缔交君赠缟,投分我忘筌。成风郢匠斫,流水伯牙弦。
    牙弦忘道术,漳滨恣闲逸。聊安张蔚庐,讵扫陈蕃室。
    虚室狎招寻,敬爱混浮沉。一诺黄金信,三复白珪心。
    霜松贞雅节,月桂朗冲襟。灵台万顷浚,学府九流深。
    谈玄明毁璧,拾紫陋籝金。鹭涛开碧海,凤彩缀词林。
    林虚星华映,水澈霞光净。霞水两分红,川源四望通。
    雾卷天山静,烟销太史空。鸟声流向薄,蝶影乱芳丛。
    柳阴低椠水,荷气上薰风。风月芳菲节,物华纷可悦。
    将欢促席赏,遽尔又归别。积水带吴门,通波连禹穴。
    赠言虽欲尽,机心庶应绝。潘岳本自闲,梁鸿不因热。
    一瓢欣狎道,三月聊栖拙。栖拙隐金华,狎道访仙查。
    放旷愚公谷,消散野人家。一顷南山豆,五色东陵瓜。
    野衣裁薜叶,山酒酌藤花。白云离望远,青溪隐路赊。
    傥忆幽岩桂,犹冀折疏麻。

    【注释】:

    风:

    (一)①空气流通的现象。《诗经·邶风·北风》:“北风其凉。”②吹风;让风吹。《孟子·公孙丑下》:“有寒疾,不可以风。”③比喻快速如风。《资治通鉴·晋成帝咸和五年》:“俟足下军到,风发相赴。”④气势;势头。《晋书·刘毅传》:“好臧否人物,王公贵人望风惮之。”⑤教化;教育。《周书·齐炀王宪传》:“宣风导礼。”⑥风气;风俗。柳宗元《捕蛇者说》:“故为之说,以俟夫观人风者得焉。”陆游《游山西村》:“衣冠简朴古风存。”⑦景象;景色。杨万里《晓出净慈寺送林子方二首》之一:“毕竟西湖六月中,风光不与四时同。”⑧风度;风格。杜甫《咏怀古迹五首》:“摇落深知宋玉悲,风流儒雅亦吾师。”⑨歌谣;民歌。《左传·襄公十八年》:“吾骤歌北风,又歌南风。”(骤:屡次。)⑩走失;散失。《尚书·费誓》:“马牛其风。”(11)病名。《三国志·魏书·王粲传》注引《典略》:“太祖先苦头风,是日疾发卧。”(12)讽诵。严羽《沧浪诗话·诗辩》:“先须读《楚辞》,朝夕讽詠,以为之本。” (二)fěng 通“諷(fěng)”。用含蓄的话暗示或劝诫。《汉书·赵广汉传》:“广汉闻之,先风告(杜)建不改,于是收案致法。”(收案:收审。)[风骚]《诗经》的《国风》和《楚辞》的《离骚》的合称。《宋书·谢灵运传论》:“莫不同祖风骚。”(祖:效法。)也泛指诗文。高适《同崔员外綦毋拾遗九日宴京兆府李士曹》:“晚晴催翰墨,秋兴引风骚。”(翰:笔。)

    烟:

    (一)①物质燃烧时产生的气状物。《国语 · 鲁语上》:“既其葬也,焚,烟彻于上。”王维《辋川闲居赠裴秀才迪》:“墟里上孤烟。”②泛指云气、雾霭等烟状之物。陈子昂《春日登金华观》:“山川乱云日,楼榭入烟霄。”杜牧《泊秦淮》:“烟笼寒水月笼沙。”③烟熏所积的灰。可制墨。简文帝《与湘东王书》:“烟墨不言,受其驱染。”晁贯之《墨经·松》:“墨取庐山松烟。”代指墨。庾肩吾《谢赉铜砚笔格启》:“烟磨青石。” (二)yīn [烟煴]1.古人指天地未分时的混沌之气。班固《东都赋》:“降烟煴,调元气。”2. 为阴阳二气和合的样子。张衡《思玄赋》:“天地烟煴,百卉含葩。”3.云烟弥漫的样子。江淹《别赋》:“袭青气之烟煴。”

    通:

    ①通向;通到。陈寿《隆中对》:“西通巴蜀。”《列子·汤问》:“指通豫南,达于汉阴。”②通行;通过。陶渊明《桃花源记》:“初极狭,才通人。”③贯通;没有阻碍的。周敦颐《爱莲说》:“中通外直,不蔓不枝。”④顺畅;畅通。范仲淹《岳阳楼记》:“越明年,政通人和,百废俱兴。”⑤疏通。《史记·秦始皇本纪》:“决通川防,夷去险阻。”《北史·宇文恺传》:“今录其疑难,为之通释,皆出证据,以相发明。”(发明:阐明。)⑥流通;交换。薛福成《变法》:“环大地九万里之内,罔不通使互市。”(罔:无。)⑦交往;沟通。《左传 · 桓公七年》:“卫孙桓子来盟,始通。”周密《齐东野语》卷十:“既贵,耻其家微,阴有所遗,而绝不与通。”⑧四通八达的。《晋书·列女传》:“恨不得枭(xiāo)汝首于通逵,以塞大耻。”(枭:斩首悬挂。逵:大路。)⑨知晓;通晓。《吕氏春秋·谨听》:“通乎己之不足,则不与物争矣。”嵇康《释私论》:“是故言君子,则以无措为主,以通物为美。”⑩开通;开明。《汉书·孝成赵皇后传》:“知陛下有贤圣通明之德,仁孝子爱之恩。”(11)传达;通知。《周礼·天官·内竖》:“内竖掌内外之通令。”(12)全部;整个。曹植《与吴质书》:“时有所虑,至通夜不瞑。”(瞑:同“眠”。)(13)共同的;通常的。《孟子·滕文公上》:“天下之通义也。”司马光《为庞相公再让宰相表》:“臣闻量能授职者,人主之通术。”(14)(马)粪。《后汉书·戴就传》:“乃卧就覆船下,以马通熏之。”(15)量词。1. 用于文书,表示一份。《世说新语·文学》:“无不传写,各有一通。”2. 用于击鼓。相当于“阵”、“遍”。《后汉书·光武帝纪上》:“传吏疑其伪,乃椎鼓三通。”

    地:

    ①大地。与“天”相对。《管子·形势解》:“地生养万物。”②陆地;地面。《左传·僖公四年》:“公(晋献公)至,毒而献之。公祭之地,地坟(fèn);与犬,犬斃。”(坟:隆起。)③土地;田地。《周礼·地官·载师》:“以廛里任国中之地,以场圃任园地。”(廛:城市中的空地。国中:指王城之内。)④领土;疆土。《孟子·离娄上》:“争地以战,杀人盈野。”⑤地方;场所。《孙子兵法·虚实》:“先处战地而待敌者佚。”⑥处境;地位。《史记·李斯列传》:“久处卑贱之位,困苦之地。”⑦指境界。齐己《移居西湖作》:“只待秋声涤心地,衲衣新洗健形容。”(衲衣:僧衣。)⑧地步。杜甫《奉送魏六丈佑少府之交广》:“议论有余地,公侯来未迟。”⑨路程。李白《妾薄命》:“长门一步地,不肯暂回车。”⑩通“第”。副词。但;只。《汉书·丙吉传》:“西曹地忍之,此不过污丞相车茵耳。”

    轴:

    ①车轴。《左传·定公九年》:“尽借邑人之车,锲其轴。”(锲:刻。)②中心;枢纽。袁宏《三国名臣序赞》:“赫赫三雄,并回乾轴。”(回:旋转。乾:指天。)③织具。《法言·先知》:“田亩荒,杼(zhù)轴空。”(杼:织具名。)④弦乐器上转动弦的轴。白居易《琵琶行》:“转轴拨弦三两声,未成曲调先有情。”⑤卷轴形的书画。李白《与韩荆州书》:“至于制作,积成卷轴。”

    星:

    ①星星。天空中能发光的天体。王勃《滕王阁序》:“物换星移几度秋。”②星宿名。二十八宿之一。成公绥《天地赋》:“朱鸟奋翼于星张。”③星象。沈彬《入塞》之二:“戍楼闲上望星文。”④零星。《西游记》第二十七回:“耳中鸣玉磬,眼里幌金星。”⑤称杆上记数的点。贾岛《赠牛山人》:“凿石养蜂休买蜜,坐山秤药不争星。”

    象:

    ①动物名。《孟子·滕文公下》:“驱虎豹犀象而远之。”②象牙的省称。归有光《项脊轩志》:“持一象笏至。”③形象;景象。《庄子·达生》:“凡有貌象声色者,皆物也。”④征兆;象征。《左传·襄公九年》:“国乱无象。”⑤相貌;图像。后作“像”。《晋书·顾恺之传》:“尝图裴楷象,颊上加三毛,观者觉神明殊胜。”⑥摹拟;描绘。韩愈《贺皇帝即位表》:“仪而象之,以永多福。”(仪:容貌。)⑦仿效;效法。《墨子·辞过》:“为宫室若此,故左右皆法象之。”⑧相似。后作“像”。司马相如《长门赋》:“雷殷殷而响起兮,声象君之车音。”

    正:

    (一)①不偏斜。《尚书·说命上》:“惟木从绳则正。”(绳:指木工取直的墨线。)《荀子·君道》:“仪正而景(yǐng影)正。”(仪:用来测定时刻的日规。景:影子。)②人的行为正派;正直;公正。《新书·道术》:“方直不曲谓之正,反正为邪。”《盐铁论·论儒》:“子瑕,佞(nìng泞)臣也,夫子因之,非正也。”③合规范;合标准。《论语·乡党》:“割不正不食。”(割:切肉。)④纯正不杂。《荀子·乐论》:“正声感人而顺气应之。”⑤作为主体,与“副”相对。《隋书·经籍志》:“补续残缺正副二本,藏于宫中。”⑥正面,与“反”相对。《天工开物·造皮纸》:“纸以逼帘者为正面。”(逼:靠近。帘:竹帘。)⑦大于零的,与“负”相对。《九章算术·方程》:“如方程,各置所取,以正负术入之。”⑧长官。《左传·哀公元年》:“(少康)为仍牧正,……逃奔有虞,为之庖正。”⑨正当;合适。《管子·立政》:“正道捐弃而邪事日长。”⑩纠正;使……正。《左传·隐公十一年》:“政以治民,刑以正邪。”使端正。《论语·子路》:“不能正其身,如正人何!”(11)副词。表示动作在进行中;状态的持续。《汉书·燕刺王旦传》:“正讙不可止。” (二)zhēng ①阴历每年的第一个月。《汉书·武帝纪》:“三年春正月,行幸甘泉宫。”(幸:指帝王到某处。)②箭靶中心。《诗经·齐风·猗嗟》:“终日射侯,不出正兮。”

    天:

    ①人的头部。《吕氏春秋·论人》:“适耳目,节嗜欲,释智谋,去巧故……若此,则无以害其天矣。”(释:去除。巧故:伪诈。)②天空。王充《论衡·谈天》:“察当今天去地甚高,古天与今无异。”《敕勒歌》:“天似穹(qióng)庐,笼盖四野。”(穹庐:毡帐。)③在额上刺字的刑罚。《周易· 睽》:“其人天且劓。”(劓:割掉鼻子的刑罚。)④天气;气候。《吕氏春秋·季春》:“行秋令,则天多沉阴。”⑤自然界。《荀子·天论》:“天行有常,不为尧存,不为桀亡。”⑥自然形成的。《庄子·养生主》:“依乎天理,批大郤,导大窾。”⑦上帝;自然界的主宰。《春秋繁露 ·郊祭》:“天者,百神之大君也。”⑧天命;天意。《左传·成公十六年》:“国之存亡,天也。”⑨依凭;依靠者。《仪礼· 丧服》:“夫者,妻之天也。”

    枢:

    ①门上的转轴。《吕氏春秋·尽数》:“流水不腐,户枢不蝼(lóu),动也。”(不蝼:不生蝼蚁。)②事物的中心部分或关键部分。《荀子·王霸》:“礼法之枢要。”③一种小乔木,刺榆。《诗经 ·唐风· 山有枢》:“山有枢。”④星名。北斗第一星,也叫“天枢”。《后汉书·蔡邕传》:“地将震而枢星直。”


  • feng yan tong de zhou ,xing xiang zheng tian shu 。

    “feng yan tong de zhou ,xing xiang zheng tian shu 。”shi gou chu chu :《xia ri you de zhou zeng gao si 》;shi tang chao shi ren jia bin wang de zuo pin 。

    ri guan lin quan zhao ,xing lin fu jiu wu 。ge jin kai ju jin ,ji fu zhen ming dou 。
    zi yun fu jian xia ,qing shan yun bao fu 。feng jiang hui ba dao ,wen ding jing xiong tu 。
    shen guang bao si da ,huang wei zhen ba ou 。feng yan tong de zhou ,xing xiang zheng tian shu 。
    tian shu yin na bei ,de zhou shu xiang guo 。bi men tong shun bin ,bi wu feng yao de 。
    yan xie chui gou yin ,lai can fu ding zhi 。tian zi bu jian zhi ,qun gong ju xiang shi 。
    wei zhan cong dong jun ,kong ji tu na yi 。shi ming yu he yan ,fu ying chang tan xi 。
    tan xi jiang ru he ,you ren yi qi duo 。bai xue liang shan qu ,han feng yi shui ge 。
    qi wei shang wu qi ,sai zhao qie lian po 。qi duan han wang jian ,sheng si di gong luo 。
    luo bei di gong yi ,jian fu han wang qi 。jiao er qu yi lun ,ji tu liang ke wei 。
    su xi huai jiang hai ,ping sheng hun jing wei 。qian zai qi feng yun ,yi yan wang jian gui 。
    qu qu fang lin quan ,kong gu you wei xian 。yan tou jue li ci ,lai fan ye ren chuan 。
    di jiao jun zeng gao ,tou fen wo wang quan 。cheng feng ying jiang zhuo ,liu shui bai ya xian 。
    ya xian wang dao shu ,zhang bin zi xian yi 。liao an zhang wei lu ,ju sao chen fan shi 。
    xu shi xia qiao xun ,jing ai hun fu chen 。yi nuo huang jin xin ,san fu bai gui xin 。
    shuang song zhen ya jie ,yue gui lang chong jin 。ling tai mo qing jun ,xue fu jiu liu shen 。
    tan xuan ming hui bi ,she zi lou ying jin 。lu tao kai bi hai ,feng cai chuo ci lin 。
    lin xu xing hua ying ,shui che xia guang jing 。xia shui liang fen gong ,chuan yuan si wang tong 。
    wu juan tian shan jing ,yan xiao tai shi kong 。diao sheng liu xiang bao ,die ying luan fang cong 。
    liu yin di qian shui ,he qi shang xun feng 。feng yue fang fei jie ,wu hua fen ke yue 。
    jiang huan cu xi shang ,ju er you gui bie 。ji shui dai wu men ,tong bo lian yu xue 。
    zeng yan sui yu jin ,ji xin shu ying jue 。pan yue ben zi xian ,liang hong bu yin re 。
    yi piao xin xia dao ,san yue liao qi zhuo 。qi zhuo yin jin hua ,xia dao fang xian cha 。
    fang kuang yu gong gu ,xiao san ye ren jia 。yi qing na shan dou ,wu se dong ling gua 。
    ye yi cai bi xie ,shan jiu zhuo teng hua 。bai yun li wang yuan ,qing xi yin lu she 。
    tang yi you yan gui ,you ji she shu ma 。

    【zhu shi 】:

    feng :

    (yi )①kong qi liu tong de xian xiang 。《shi jing ·bei feng ·bei feng 》:“bei feng ji liang 。”②chui feng ;rang feng chui 。《meng zi ·gong sun chou xia 》:“you han ji ,bu ke yi feng 。”③bi yu kuai su ru feng 。《zi zhi tong jian ·jin cheng di xian he wu nian 》:“qi zu xia jun dao ,feng fa xiang fu 。”④qi shi ;shi tou 。《jin shu ·liu yi chuan 》:“hao zang fou ren wu ,wang gong gui ren wang feng dan zhi 。”⑤jiao hua ;jiao yo 。《zhou shu ·ji yang wang xian chuan 》:“xuan feng dao li 。”⑥feng qi ;feng su 。liu zong yuan 《bu she zhe shui 》:“gu wei zhi shui ,yi qi fu guan ren feng zhe de yan 。”liu you 《you shan xi cun 》:“yi guan jian piao gu feng cun 。”⑦jing xiang ;jing se 。yang mo li 《xiao chu jing ci si song lin zi fang er shou 》zhi yi :“bi jing xi hu liu yue zhong ,feng guang bu yu si shi tong 。”⑧feng du ;feng ge 。du fu 《yong huai gu ji wu shou 》:“yao la shen zhi song yu bei ,feng liu ru ya yi wu shi 。”⑨ge yao ;min ge 。《zuo chuan ·xiang gong shi ba nian 》:“wu zhou ge bei feng ,you ge na feng 。”(zhou :lv ci 。)⑩zou shi ;san shi 。《shang shu ·fei shi 》:“ma niu ji feng 。”(11)bing ming 。《san guo zhi ·wei shu ·wang can chuan 》zhu yin 《dian lve 》:“tai zu xian ku tou feng ,shi ri ji fa wo 。”(12)feng song 。yan yu 《cang lang shi hua ·shi bian 》:“xian xu dou 《chu ci 》,chao xi feng 詠,yi wei zhi ben 。” (er )fěng tong “諷(fěng)”。yong han xu de hua an shi huo quan jie 。《han shu ·zhao an han chuan 》:“an han wen zhi ,xian feng gao (du )jian bu gai ,yu shi shou an zhi fa 。”(shou an :shou shen 。)[feng sao ]《shi jing 》de 《guo feng 》he 《chu ci 》de 《li sao 》de ge chen 。《song shu ·xie ling yun chuan lun 》:“mo bu tong zu feng sao 。”(zu :xiao fa 。)ye fan zhi shi wen 。gao kuo 《tong cui yuan wai qi wu she wei jiu ri yan jing zhao fu li shi cao 》:“wan qing cui han mo ,qiu xing yin feng sao 。”(han :bi 。)

    yan :

    (yi )①wu zhi ran shao shi chan sheng de qi zhuang wu 。《guo yu · lu yu shang 》:“ji ji zang ye ,fen ,yan che yu shang 。”wang wei 《wang chuan xian ju zeng pei xiu cai di 》:“xu li shang gu yan 。”②fan zhi yun qi 、wu ai deng yan zhuang zhi wu 。chen zi ang 《chun ri deng jin hua guan 》:“shan chuan luan yun ri ,lou xie ru yan xiao 。”du mu 《bo qin huai 》:“yan long han shui yue long sha 。”③yan xun suo ji de hui 。ke zhi mo 。jian wen di 《yu xiang dong wang shu 》:“yan mo bu yan ,shou ji qu ran 。”chao guan zhi 《mo jing ·song 》:“mo qu lu shan song yan 。”dai zhi mo 。yu jian wu 《xie lai tong yan bi ge qi 》:“yan mo qing dan 。” (er )yīn [yan yun ]1.gu ren zhi tian de wei fen shi de hun dun zhi qi 。ban gu 《dong dou fu 》:“jiang yan yun ,diao yuan qi 。”2. wei yin yang er qi he ge de yang zi 。zhang heng 《sai xuan fu 》:“tian de yan yun ,bai hui han pa 。”3.yun yan mi man de yang zi 。jiang yan 《bie fu 》:“xi qing qi zhi yan yun 。”

    tong :

    ①tong xiang ;tong dao 。chen shou 《long zhong dui 》:“xi tong ba shu 。”《lie zi ·shang wen 》:“zhi tong yu na ,da yu han yin 。”②tong hang ;tong guo 。tao yuan ming 《tao hua yuan ji 》:“chu ji xia ,cai tong ren 。”③guan tong ;mei you zu ai de 。zhou dui yi 《ai lian shui 》:“zhong tong wai zhi ,bu man bu zhi 。”④shun chang ;chang tong 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“yue ming nian ,zheng tong ren he ,bai fei ju xing 。”⑤shu tong 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“jue tong chuan fang ,yi qu xian zu 。”《bei shi ·yu wen kai chuan 》:“jin lu ji yi nan ,wei zhi tong shi ,jie chu zheng ju ,yi xiang fa ming 。”(fa ming :chan ming 。)⑥liu tong ;jiao huan 。xue fu cheng 《bian fa 》:“huan da de jiu mo li zhi nei ,wang bu tong shi hu shi 。”(wang :mo 。)⑦jiao wang ;gou tong 。《zuo chuan · huan gong qi nian 》:“wei sun huan zi lai meng ,shi tong 。”zhou mi 《ji dong ye yu 》juan shi :“ji gui ,chi ji jia wei ,yin you suo wei ,er jue bu yu tong 。”⑧si tong ba da de 。《jin shu ·lie nv chuan 》:“hen bu de xiao (xiāo)ru shou yu tong kui ,yi sai da chi 。”(xiao :zhan shou xuan gua 。kui :da lu 。)⑨zhi xiao ;tong xiao 。《lv shi chun qiu ·jin ting 》:“tong hu ji zhi bu zu ,ze bu yu wu zheng yi 。”ji kang 《shi si lun 》:“shi gu yan jun zi ,ze yi mo cuo wei zhu ,yi tong wu wei mei 。”⑩kai tong ;kai ming 。《han shu ·xiao cheng zhao huang hou chuan 》:“zhi bi xia you xian sheng tong ming zhi de ,ren xiao zi ai zhi en 。”(11)chuan da ;tong zhi 。《zhou li ·tian guan ·nei shu 》:“nei shu zhang nei wai zhi tong ling 。”(12)quan bu ;zheng ge 。cao zhi 《yu wu zhi shu 》:“shi you suo lv ,zhi tong ye bu ming 。”(ming :tong “mian ”。)(13)gong tong de ;tong chang de 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“tian xia zhi tong yi ye 。”si ma guang 《wei pang xiang gong zai rang zai xiang biao 》:“chen wen liang neng shou zhi zhe ,ren zhu zhi tong shu 。”(14)(ma )fen 。《hou han shu ·dai jiu chuan 》:“nai wo jiu fu chuan xia ,yi ma tong xun zhi 。”(15)liang ci 。1. yong yu wen shu ,biao shi yi fen 。《shi shui xin yu ·wen xue 》:“mo bu chuan xie ,ge you yi tong 。”2. yong yu ji gu 。xiang dang yu “zhen ”、“bian ”。《hou han shu ·guang wu di ji shang 》:“chuan li yi ji wei ,nai chui gu san tong 。”

    de :

    ①da de 。yu “tian ”xiang dui 。《guan zi ·xing shi jie 》:“de sheng yang mo wu 。”②liu de ;de mian 。《zuo chuan ·xi gong si nian 》:“gong (jin suo gong )zhi ,du er suo zhi 。gong ji zhi de ,de fen (fèn);yu quan ,quan 斃。”(fen :long qi 。)③tu de ;tian de 。《zhou li ·de guan ·zai shi 》:“yi chan li ren guo zhong zhi de ,yi chang pu ren yuan de 。”(chan :cheng shi zhong de kong de 。guo zhong :zhi wang cheng zhi nei 。)④ling tu ;jiang tu 。《meng zi ·li lou shang 》:“zheng de yi zhan ,sha ren ying ye 。”⑤de fang ;chang suo 。《sun zi bing fa ·xu shi 》:“xian chu zhan de er dai di zhe yi 。”⑥chu jing ;de wei 。《shi ji ·li si lie chuan 》:“jiu chu bei jian zhi wei ,kun ku zhi de 。”⑦zhi jing jie 。ji ji 《yi ju xi hu zuo 》:“zhi dai qiu sheng di xin de ,na yi xin xi jian xing rong 。”(na yi :seng yi 。)⑧de bu 。du fu 《feng song wei liu zhang you shao fu zhi jiao an 》:“yi lun you yu de ,gong hou lai wei chi 。”⑨lu cheng 。li bai 《qie bao ming 》:“chang men yi bu de ,bu ken zan hui che 。”⑩tong “di ”。fu ci 。dan ;zhi 。《han shu ·bing ji chuan 》:“xi cao de ren zhi ,ci bu guo wu cheng xiang che yin er 。”

    zhou :

    ①che zhou 。《zuo chuan ·ding gong jiu nian 》:“jin jie yi ren zhi che ,qie ji zhou 。”(qie :ke 。)②zhong xin ;shu niu 。yuan hong 《san guo ming chen xu zan 》:“he he san xiong ,bing hui gan zhou 。”(hui :xuan zhuai 。gan :zhi tian 。)③zhi ju 。《fa yan ·xian zhi 》:“tian mu huang ,zhu (zhù)zhou kong 。”(zhu :zhi ju ming 。)④xian le qi shang zhuai dong xian de zhou 。bai ju yi 《pi pa hang 》:“zhuai zhou bo xian san liang sheng ,wei cheng qu diao xian you qing 。”⑤juan zhou xing de shu hua 。li bai 《yu han jing zhou shu 》:“zhi yu zhi zuo ,ji cheng juan zhou 。”

    xing :

    ①xing xing 。tian kong zhong neng fa guang de tian ti 。wang bo 《teng wang ge xu 》:“wu huan xing yi ji du qiu 。”②xing su ming 。er shi ba su zhi yi 。cheng gong sui 《tian de fu 》:“zhu diao fen yi yu xing zhang 。”③xing xiang 。shen bin 《ru sai 》zhi er :“shu lou xian shang wang xing wen 。”④ling xing 。《xi you ji 》di er shi qi hui :“er zhong ming yu qing ,yan li huang jin xing 。”⑤chen gan shang ji shu de dian 。gu dao 《zeng niu shan ren 》:“zao dan yang feng xiu mai mi ,zuo shan chen yao bu zheng xing 。”

    xiang :

    ①dong wu ming 。《meng zi ·teng wen gong xia 》:“qu hu bao xi xiang er yuan zhi 。”②xiang ya de sheng chen 。gui you guang 《xiang ji xuan zhi 》:“chi yi xiang hu zhi 。”③xing xiang ;jing xiang 。《zhuang zi ·da sheng 》:“fan you mao xiang sheng se zhe ,jie wu ye 。”④zheng zhao ;xiang zheng 。《zuo chuan ·xiang gong jiu nian 》:“guo luan mo xiang 。”⑤xiang mao ;tu xiang 。hou zuo “xiang ”。《jin shu ·gu kai zhi chuan 》:“chang tu pei kai xiang ,jia shang jia san mao ,guan zhe jiao shen ming shu sheng 。”⑥mo ni ;miao hui 。han yu 《he huang di ji wei biao 》:“yi er xiang zhi ,yi yong duo fu 。”(yi :rong mao 。)⑦fang xiao ;xiao fa 。《mo zi ·ci guo 》:“wei gong shi re ci ,gu zuo you jie fa xiang zhi 。”⑧xiang shi 。hou zuo “xiang ”。si ma xiang ru 《chang men fu 》:“lei yan yan er xiang qi xi ,sheng xiang jun zhi che yin 。”

    zheng :

    (yi )①bu pian xie 。《shang shu ·shui ming shang 》:“wei mu cong sheng ze zheng 。”(sheng :zhi mu gong qu zhi de mo xian 。)《xun zi ·jun dao 》:“yi zheng er jing (yǐngying )zheng 。”(yi :yong lai ce ding shi ke de ri gui 。jing :ying zi 。)②ren de hang wei zheng pa ;zheng zhi ;gong zheng 。《xin shu ·dao shu 》:“fang zhi bu qu wei zhi zheng ,fan zheng wei xie 。”《yan tie lun ·lun ru 》:“zi xia ,ning (nìngning )chen ye ,fu zi yin zhi ,fei zheng ye 。”③ge gui fan ;ge biao zhun 。《lun yu ·xiang dang 》:“ge bu zheng bu shi 。”(ge :qie rou 。)④chun zheng bu za 。《xun zi ·le lun 》:“zheng sheng gan ren er shun qi ying zhi 。”⑤zuo wei zhu ti ,yu “fu ”xiang dui 。《sui shu ·jing ji zhi 》:“bu xu can que zheng fu er ben ,cang yu gong zhong 。”⑥zheng mian ,yu “fan ”xiang dui 。《tian gong kai wu ·zao pi zhi 》:“zhi yi bi lian zhe wei zheng mian 。”(bi :kao jin 。lian :zhu lian 。)⑦da yu ling de ,yu “fu ”xiang dui 。《jiu zhang suan shu ·fang cheng 》:“ru fang cheng ,ge zhi suo qu ,yi zheng fu shu ru zhi 。”⑧chang guan 。《zuo chuan ·ai gong yuan nian 》:“(shao kang )wei reng mu zheng ,……tao ben you yu ,wei zhi pao zheng 。”⑨zheng dang ;ge kuo 。《guan zi ·li zheng 》:“zheng dao juan qi er xie shi ri chang 。”⑩jiu zheng ;shi ……zheng 。《zuo chuan ·yin gong shi yi nian 》:“zheng yi zhi min ,xing yi zheng xie 。”shi duan zheng 。《lun yu ·zi lu 》:“bu neng zheng ji shen ,ru zheng ren he !”(11)fu ci 。biao shi dong zuo zai jin hang zhong ;zhuang tai de chi xu 。《han shu ·yan ci wang dan chuan 》:“zheng huan bu ke zhi 。” (er )zhēng ①yin li mei nian de di yi ge yue 。《han shu ·wu di ji 》:“san nian chun zheng yue ,hang xing gan quan gong 。”(xing :zhi di wang dao mou chu 。)②jian ba zhong xin 。《shi jing ·ji feng ·yi jie 》:“zhong ri she hou ,bu chu zheng xi 。”

    tian :

    ①ren de tou bu 。《lv shi chun qiu ·lun ren 》:“kuo er mu ,jie shi yu ,shi zhi mou ,qu qiao gu ……re ci ,ze mo yi hai ji tian yi 。”(shi :qu chu 。qiao gu :wei zha 。)②tian kong 。wang chong 《lun heng ·tan tian 》:“cha dang jin tian qu de shen gao ,gu tian yu jin mo yi 。”《chi le ge 》:“tian shi qiong (qióng)lu ,long gai si ye 。”(qiong lu :zhan zhang 。)③zai e shang ci zi de xing fa 。《zhou yi · kui 》:“ji ren tian ju yi 。”(yi :ge diao bi zi de xing fa 。)④tian qi ;qi hou 。《lv shi chun qiu ·ji chun 》:“hang qiu ling ,ze tian duo chen yin 。”⑤zi ran jie 。《xun zi ·tian lun 》:“tian hang you chang ,bu wei yao cun ,bu wei jie wang 。”⑥zi ran xing cheng de 。《zhuang zi ·yang sheng zhu 》:“yi hu tian li ,pi da xi ,dao da kuan 。”⑦shang di ;zi ran jie de zhu zai 。《chun qiu fan lou ·jiao ji 》:“tian zhe ,bai shen zhi da jun ye 。”⑧tian ming ;tian yi 。《zuo chuan ·cheng gong shi liu nian 》:“guo zhi cun wang ,tian ye 。”⑨yi ping ;yi kao zhe 。《yi li · sang fu 》:“fu zhe ,qi zhi tian ye 。”

    shu :

    ①men shang de zhuai zhou 。《lv shi chun qiu ·jin shu 》:“liu shui bu fu ,hu shu bu lou (lóu),dong ye 。”(bu lou :bu sheng lou yi 。)②shi wu de zhong xin bu fen huo guan jian bu fen 。《xun zi ·wang ba 》:“li fa zhi shu yao 。”③yi chong xiao qiao mu ,ci yu 。《shi jing ·tang feng · shan you shu 》:“shan you shu 。”④xing ming 。bei dou di yi xing ,ye jiao “tian shu ”。《hou han shu ·cai yong chuan 》:“de jiang zhen er shu xing zhi 。”