• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 自有沈碑在,清光不照人。

    “自有沈碑在,清光不照人。”詩句出處:《江行無題一百首》;是唐朝詩人錢的作品。

    傾酒向漣漪,乘流欲去時。
    寸心同尺璧,投此報馮夷。

    江曲全縈楚,雲飛半自秦。
    峴山回首望,如別故鄉人。
    浦煙含夜色,冷日轉秋旻。
    自有沈碑在,清光不照人。

    楚岸雲空合,楚城人不來。
    隻今誰善舞,莫恨廢章臺。

    行背青山郭,吟當白露秋。
    風流無屈宋,空詠古荊州。

    晚來漁父喜,網重欲收遲。
    恐有長江使,金錢願贖龜。

    去指龍沙路,徒懸象闕心。
    夜涼無遠夢,不為偶聞砧。

    霧雲疏有葉,雨浪細無花。
    穩放扁舟去,江天自有涯。

    好日當秋半,層波動旅腸。
    已行千裡外,誰與共秋光。

    潤色非東裡,官曹更建章。
    宦遊難自定,來喚棹船郎。

    夜江清未曉,徒惜月光沉。
    不是因行樂,堪傷老大心。

    翳日多喬木,維舟取束薪。
    靜聽江叟語,盡是厭兵人。

    箭漏日初短,汀煙草未衰。
    雨馀雖更綠,不是采蘋時。

    山雨夜來漲,喜魚跳滿江。
    岸沙平欲盡,垂蓼入船窗。

    渚邊新雁下,舟上獨淒涼。
    俱是南來客,憐君綴一行。

    雲密連江暗,風斜著物鳴。
    一杯真戰將,笑爾作愁兵。

    柳拂斜開路,籬邊數戶村。
    可能還有意,不掩向江門。

    不識相如渴,徒吟子美詩。
    江清惟獨看,心外更誰知。

    牽路沿江狹,沙崩岸不平。
    盡知行處險,誰肯載時輕。

    憔悴異靈均,非讒作逐臣。
    如逢漁父問,未是獨醒人。

    水含秋夜靜,雲帶夕陽高。
    詩癖非吾病,何妨吮短豪。

    帶舟維古岸,還似阻西陵。
    箕伯無多怒,回頭詎不能。

    秋雲久無雨,江燕社猶飛。
    卻笑舟中客,今年未得歸。

    帆翅初張處,雲鵬怒翼同。
    莫愁千裡路,自有到來風。

    佳節雖逢菊,浮生正似萍。
    故山何處望,荒岸小長亭。

    月下江流靜,村荒人語稀。
    鷺鴛雖有伴,仍共影雙飛。

    鬥轉月未落,舟行夜已深。
    有村知不遠,風便數聲砧。

    棹驚沙鳥迅,飛濺夕陽波。
    不顧魚多處,應防一目羅。

    行到楚江岸,蒼茫人正迷。
    隻如秦塞遠,格磔鷓鴣啼。

    漸覺江天遠,難逢故國書。
    可能無往事,空食鼎中魚。

    岸草連荒色,村聲樂稔年。
    晚晴貪獲稻,閑卻彩菱船。

    灘淺多遊鷺,江清易見魚。
    怪來吟未足,秋物欠紅蕖。

    蛩響依沙草,螢飛透水煙。
    夜涼誰詠史,空泊運租船。

    睡穩葉舟輕,風微浪不驚。
    人居蘆葦岸,終夜動秋聲。

    自念平生意,曾期一郡符。
    可知因謫宦,斑鬢入江湖。

    水天涼夜月,不是少清光。
    好景隨人物,秦淮憶建康。

    古來多思客,搖落恨江潭。
    今日秋風至,蕭疏過沔南。

    映竹疑村好,穿蘆覺渚幽。
    漸安無曠土,薑芋當農收。

    煙渚復煙渚,畫屏休畫屏。
    引愁天末去,數點暮山青。

    秋風動客心,寂寂不成吟。
    飛上危檣立,鶯啼報好音。

    見底高秋水,開懷萬裡天。
    旅吟還有伴,沙柳數枝蟬。

    九日自佳節,扁舟無一杯。
    曹園舊樽酒,戲馬憶高臺。

    兵火有馀燼,貧村才數傢。
    無人爭曉渡,殘月下寒沙。

    渚禽菱芡足,不向稻粱爭。
    靜宿涼灣月,應無失侶聲。

    輕雲未撲霜,樹杪橘初黃。
    行是知名物,過風過水香。

    土曠深耕少,江平遠釣多。
    平生皆棄本,金革竟如何。

    海月非常物,等閑不可尋。
    披沙應有地,淺處定無金。

    風晚冷颼颼,蘆花已白頭。
    舊來紅葉寺,堪憶玉京秋。

    渺渺望天涯,清漣浸赤霞。
    難逢星漢使,烏鵲日乘槎。

    風好來無陣,雲開去有蹤。
    釣歌無遠近,應喜罷艨艟。

    吳疆連楚甸,楚俗異吳鄉。
    謾把樽中物,無人啄蟹黃。

    岸綠野煙遠,江紅斜照微。
    撐開小漁艇,應到月明歸。

    雨馀江始漲,漾漾見流薪。
    曾嘆河中木,斯言憶古人。

    垂露晚猶濃,清風不易逢。
    涉江雖已晚,高樹搴芙蓉。

    乘舟維夏口,煙野獨行時。
    不見頭陀寺,空懷幼婦碑。

    晚泊武昌岸,津亭疏柳風。
    數株曾手植,好事憶陶公。

    舟航依浦定,星鬥滿江寒。
    若比陰霾日,何妨夜未闌。

    近戍離金落,孤岑望火門。
    惟將知命意,瀟灑向乾坤。

    叢菊生堤上,此花長後時。
    有人還采掇,何必在春期。

    景夕殘霞落,秋寒細雨晴。
    短纓何用濯,舟在月中行。

    堤壞漏江水,地坳成野塘。
    晚荷人不折,留取作秋香。

    左宦終何路,攄懷亦自寬。
    襞箋嘲白鷺,無意喻梟鸞。

    樓空人不歸,雲白去時衣。
    黃鶴無心下,長應笑令威。

    白帝朝驚浪,陽臺暮映雲。
    等閑生險易,世路隻如君。

    櫓慢生輕浪,帆虛帶白雲。
    客船雖狹小,容得瘦將軍。

    靜看秋江水,風漸浪微平。
    人間馳競處,塵土自波成。

    風借帆方疾,風回棹卻遲。
    較量人世事,不校一毫厘。

    咫尺愁風雨,匡廬不可登。
    隻疑雲霧窟,猶有六朝僧。

    江草何多思,冬青尚滿洲。
    誰能驚鳥,作賦為沙鷗。

    幸有煙波興,寧辭筆硯勞。
    緣情無怨刺,卻似反離騷。

    沙上獨行時,高吟到楚詞。
    難將垂岸蓼,盈把當江蘺。

    秋寒鷹隼健,逐雀下雲空。
    知是江湖客,無心擊塞鴻。

    幽懷念煙水,長恨隔龍沙。
    今日滕王閣,分明見落霞。

    江流何渺渺,懷古獨依依。
    漁父非賢者,蘆中但有磯。

    風雨正甘寢,雲霓忽曉晴。
    放歌雖自遣,一歲又崢嶸。

    幽思正遲遲,沙邊濯弄時。
    自憐非博物,猶未識鳧葵。

    曾有煙波客,能歌西塞山。
    落花惟待月,一釣紫菱灣。

    千頃水紋細,一拳嵐影孤。
    君山寒樹綠,曾過洞庭湖。

    光闊重湖水,低斜遠雁行。
    未曾無興詠,多謝沈東陽。

    晚菊繞江壘,忽如開古屏。
    莫言時節過,白日有馀馨。

    日落長亭晚,山門步障青。
    可憐無酒分,處處有旗亭。

    遠岸無行樹,經霜有伴紅。
    停船搜好句,題葉贈江楓。

    身世比行舟,無風亦暫休。
    敢言終破浪,惟願穩乘流。

    數畝蒼苔石,煙蒙鶴卵洲。
    定因詞客遇,名字始風流。

    興閑停桂楫,路好過松門。
    不負佳山水,還開酒一樽。

    短楫休敲桂,孤根自駐萍。
    自憐非劍氣,空向鬥牛星。

    高浪如銀屋,江風一發時。
    筆端降太白,才大語終奇。

    細竹漁傢路,晴陽看結罾。
    喜來邀客坐,分與折腰菱。

    平湖五百裡,江水想通波。
    不奈扁舟去,其如決計何。

    數逢雲斷處,去岸映高山。
    身到章江日,應猶未得閑。

    一灣斜照水,三版順風船。
    未敢相邀釣,勞生隻自憐。

    江雨正霏微,江村晚渡稀。
    何曾妨釣艇,更待得魚歸。

    新野舊樓名,潯陽勝賞情。
    照人長一色,江月共淒清。

    願飲西江水,那吟北渚愁。
    莫教留滯跡,遠比蔡昭侯。

    湖口分江水,東流獨有情。
    常時好風物,誰伴謝宣城。

    潯陽江畔菊,應似古來秋。
    為問幽棲客,吟時得酒不。

    高峰有佳號,千尺倚寒風。
    若使爐煙在,猶應為上公。

    萬木已清霜,江邊村事忙。
    故溪黃稻熟,一夜夢中香。

    楚水苦縈回,征帆落又開。
    可緣非直路,卻有好風來。

    遠謫歲時晏,暮江風雨寒。
    仍愁系舟處,驚夢近長灘。

    【註釋】:

    自:

    ①自己。《詩經·大雅·文王》:“永言配命,自求多福。”(言:通“焉”。配命:合乎天命。)《老子》:“知人者智,自知者明。”②親自。宋濂《送東陽馬生序》:“每假借於藏書之傢,手自筆錄,計日以還。”《史記·蕭相國世傢》:“高祖自將。”③自然。《史記·李將軍列傳》:“諺曰:‘桃李無言,下自成蹊。’”(蹊:小徑;小路。)④介詞。1.從。《孟子·滕文公上》:“有為神農之言者許行,自楚之滕。”(神農:傳說為古代造耒耜、興農業的帝王。許行:當時的農學傢。)《論語·學而》:“有朋自遠方來。”2. 由於。《史記·屈原賈生列傳》:“屈平之作《離騷》,蓋自怨生也。”《漢書·灌夫傳》:“侯自我得之,自我捐之,無所恨。”⑤連詞。表示假設。可譯為假如。《左傳·成公十六年》:“唯聖人能內外無患,自非聖人,外寧必有內憂。”⑥連詞。表示假設的讓步。可譯為即使。《漢書·高祖紀下》:“高祖不修文學,而性明達,好謀能聽,自監門戍卒,見之如舊。”又《杜周傳》:“自京師不曉,況於遠方?”

    有:

    (一)①與“無”相對。1. 表示占有、具有、領有。《論語·公冶長》:“陳文子有馬十乘(shèng)。”(乘:四匹。)諸葛亮《草廬對》:“孫權據有江東。”2.表示存在。曹丕《雜詩》:“西北有浮雲,亭亭如車蓋。”3. 表示發生。《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“天下有變,則命一上將將荊州之軍以向宛、洛。”②豐收。儲光羲《觀競渡》:“能令秋大有,鼓吹遠相催。”③表示不定指。跟“某”相近。李白《菩薩蠻》:“暝色入高樓,有人樓上愁。”④助詞。1. 多用於朝代名稱的前面。《詩經·大雅·文王》:“有周不顯,帝命不時。”2. 用於形容詞前面。《詩經·鄭風·女曰雞鳴》:“明星有爛。”(爛:燦爛。) (二)yòu 通“又”。用於整數與零數之間。《論語·為政》:“吾十有五而志於學。”《史記·秦始皇本紀》:“三十有七年,親巡天下。”

    沈:

    汁;含有某種物質的液體。《左傳·哀公三年》:“無備而官辦者,猶拾沈也。”(官辦:由公傢采取措施。)

    碑:

    ①豎石。1.立於宮前用來觀測日影的豎石。《儀禮·聘禮》:“上當碑南陳。”2.立於宗廟院內拴牲畜的豎石。《禮記·祭義》:“既入廟門,麗於碑。”(麗:系。)3. 立於墓穴邊用以引棺槨下葬的石頭。《禮記·檀弓下》:“公室視豐碑。”②石上刻著文字,作為紀念物或標記,也用以刻文告。劉勰《文心雕龍·誄碑》:“自後漢以來,碑謁(jié)雲起。”(碣:石碑。)

    在:

    ①存在;在世。《論語·裡仁》:“父母在,不遠遊,遊必有方。”范縝《神滅論》:“豈容形亡而神在。”②表示人或事物的位置或狀態。張華《情詩》:“處歡愒(kài)夜促,在戚怨宵長”。(愒:貪。)③處;處所。陶潛《飲酒》之二:“衰榮無定在,彼此共更之。”④在於;取決於。《荀子·勸學》:“駑馬十駕,功在不舍。”⑤問候;慰問。《左傳·襄公二十六年》:“寡人淹恤在外,二三子使寡人朝夕聞衛國之言,吾子獨不在寡人。”(寡人:衛獻公自稱。淹恤:久遭憂患。吾子:指衛大夫大叔文子。)⑥觀察;審察。《尚書 ·舜典》:“在璇璣玉衡,以齊七政。”(璇璣玉衡:玉飾的天體觀測儀器。七政:日、月和金木水火土五星。)⑦介詞。引進事情發生的時間、地點、情形、范圍等。柳宗元《田傢》詩:“迎新在此歲。”《資治通鑒·漢獻帝建安十三年》:“將軍禽操宜在今日。”(將軍:指孫權。操:曹操。)⑧和“所”連用,表示強調,其下多連“不”等。⑨終結。《尚書·呂刑》:“非天不中,惟人在命。”⑩通“才”。僅僅。《漢書·賈誼傳》:“長沙乃在二萬五千戶耳。”

    清:

    ①水純凈透明,與“濁”相對。屈原《漁父》:“滄浪之水清兮,可以濯吾纓。”②潔凈。張衡《東京賦》:“京室密清。”③使潔凈;使幹凈。陸雲《盛德賦》:“泛時雨以清天,灑狂塵以肅地。”④清晰;清楚。張祜《酬凌秀才惠虎枕》:“八寸黃楊惠不輕,虎頭光照簟文清。”⑤聲音清亮;清脆。蘇軾《石鐘山記》:“南聲函胡,北聲清越。”(函胡:含糊,模糊。越:高揚。)⑥清爽;清涼;寒涼。辛棄疾《西江月》:“明月別枝驚鵲,清風半夜鳴蟬。”(別:另一。)⑦冷清;淒清。李白《夢遊天姥吟留別》:“謝公宿處今尚在,淥水蕩漾清猿啼。”⑧寂靜;清靜。《莊子·天下》:“寂乎若清。”⑨清平;安定;太平。唐太宗《詠風》:“勞歌《大風曲》,威加四海清。”(大風曲:漢高祖即位後曾回故鄉,作《大風歌》。加:施。)⑩公正;廉潔;清白;清廉。《史記·屈原賈生列傳》:“舉世皆濁而我獨清,眾人皆醉而我獨醒,是以見放。”(是以:因此。)(11)單純;素雅。杜牧《沈下賢》:“斯人清唱何人和? 草徑苔蕪不可尋。”(12)肅清;使幹凈。梁啟超《戊戌政變記·譚嗣同傳》:“保護聖主,復大權,清君側,肅宮廷。”(13)用完;用盡。《越絕書·荊平王內傳》:“(伍子胥)乃發其簞飯,清其壺漿而食。”(荊:楚國的別稱。)(14)中國封建朝代名稱,公元1616~1911年。(15)廁所。後作“圊”。《風俗通·怪神》:“二三日乃於清中糞下啼。”(16)古代哲學用語。指沖和之氣。《荀子·解蔽》:“故道之以禮,養之以清。”

    光:

    ①光亮;光輝。《墨子·尚賢中》:“若日之光,若月之明。”李白《靜夜思》:“窗前明月光,疑是地上霜。”②明亮;光明。《楚辭·九章·涉江》:“與天地兮同壽,與日月兮齊光。”③光采;風采。《莊子·盜蹠》:“身長八尺二寸,面目有光。”也指華美。《詩經·大雅·韓奕》:“百兩彭彭,八鸞鏘鏘,不顯其光。”④光榮;榮耀。《漢書·禮樂志》:“下民之樂,子孫保光。”司馬遷《報任安書》:“取尊官厚祿,以為宗族交遊光寵。”⑤時光;光陰。李白《前有一樽酒行二首》之一:“青軒桃李能幾何?流光欺人忽蹉跎。”(青軒:官員坐的有青綢障蔽的車。)⑥景物;景色。辛棄疾《南鄉子· 登京口北固亭有懷》:“何處望神州,滿眼風光北固樓。”⑦發揚光大。諸葛亮《前出師表》:“誠宜開張聖聽,以光先帝遺德。”⑧光滑。韓愈《進學解》:“爬羅剔抉(jué),刮垢磨光。”(抉:挑出,剔出。)⑨指禮樂文物。《周易·觀》:“觀國之光,利用賓於王。”

    不:

    (一)①不。《後漢書·班超傳》:“不入虎穴,不得虎子。”《詩經·魏風·伐檀》:“不狩不獵,胡瞻爾庭有縣(懸)特兮。”(特:三歲的獸。)②非;不是。《荀子·君道》:“能中是者取之,是豈不必得之之道也哉?”③無;沒有。《左傳·襄公二十三年》:“不德而有功。”④未。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑤句中助詞。無實義。《逸周書·皇門》:“我不則寅哉寅哉!”[不祿]士死的諱稱。《禮記·曲禮下》:“天子曰崩,諸侯曰薨,大夫曰卒,士曰不祿。” (二)fū花萼。後作“柎”。《詩經·小雅·常棣》:“常棣之華,鄂不(wěi)。”(常棣:即棠梨樹。 鄂:同“萼”。 :有光采。)

    照:

    ①[動]照耀。《周易·恒》:“日月得天而能久~。”②[名]日光。杜甫《秋野》之四:“遠崖秋沙白,連山晚~紅。”③[動]看鏡中的影子。《晉書·王戎傳附王衍》:“在車中攬鏡自~。”④[動]察看。《後漢書·馮勤傳》:“忠臣孝子,覽~前世,以為鏡誡。”⑤[動]按照,依照(後起意義)。《天朝田畝制度》:“凡分田,~人口,不論男婦。”


  • 自有沈碑在,清光不照人。

    “自有沈碑在,清光不照人。”诗句出处:《江行无题一百首》;是唐朝诗人钱的作品。

    倾酒向涟漪,乘流欲去时。
    寸心同尺璧,投此报冯夷。

    江曲全萦楚,云飞半自秦。
    岘山回首望,如别故乡人。
    浦烟含夜色,冷日转秋旻。
    自有沈碑在,清光不照人。

    楚岸云空合,楚城人不来。
    只今谁善舞,莫恨废章台。

    行背青山郭,吟当白露秋。
    风流无屈宋,空咏古荆州。

    晚来渔父喜,网重欲收迟。
    恐有长江使,金钱愿赎龟。

    去指龙沙路,徒悬象阙心。
    夜凉无远梦,不为偶闻砧。

    雾云疏有叶,雨浪细无花。
    稳放扁舟去,江天自有涯。

    好日当秋半,层波动旅肠。
    已行千里外,谁与共秋光。

    润色非东里,官曹更建章。
    宦游难自定,来唤棹船郎。

    夜江清未晓,徒惜月光沉。
    不是因行乐,堪伤老大心。

    翳日多乔木,维舟取束薪。
    静听江叟语,尽是厌兵人。

    箭漏日初短,汀烟草未衰。
    雨馀虽更绿,不是采蘋时。

    山雨夜来涨,喜鱼跳满江。
    岸沙平欲尽,垂蓼入船窗。

    渚边新雁下,舟上独凄凉。
    俱是南来客,怜君缀一行。

    云密连江暗,风斜著物鸣。
    一杯真战将,笑尔作愁兵。

    柳拂斜开路,篱边数户村。
    可能还有意,不掩向江门。

    不识相如渴,徒吟子美诗。
    江清惟独看,心外更谁知。

    牵路沿江狭,沙崩岸不平。
    尽知行处险,谁肯载时轻。

    憔悴异灵均,非谗作逐臣。
    如逢渔父问,未是独醒人。

    水含秋夜静,云带夕阳高。
    诗癖非吾病,何妨吮短豪。

    带舟维古岸,还似阻西陵。
    箕伯无多怒,回头讵不能。

    秋云久无雨,江燕社犹飞。
    却笑舟中客,今年未得归。

    帆翅初张处,云鹏怒翼同。
    莫愁千里路,自有到来风。

    佳节虽逢菊,浮生正似萍。
    故山何处望,荒岸小长亭。

    月下江流静,村荒人语稀。
    鹭鸳虽有伴,仍共影双飞。

    斗转月未落,舟行夜已深。
    有村知不远,风便数声砧。

    棹惊沙鸟迅,飞溅夕阳波。
    不顾鱼多处,应防一目罗。

    行到楚江岸,苍茫人正迷。
    只如秦塞远,格磔鹧鸪啼。

    渐觉江天远,难逢故国书。
    可能无往事,空食鼎中鱼。

    岸草连荒色,村声乐稔年。
    晚晴贪获稻,闲却彩菱船。

    滩浅多游鹭,江清易见鱼。
    怪来吟未足,秋物欠红蕖。

    蛩响依沙草,萤飞透水烟。
    夜凉谁咏史,空泊运租船。

    睡稳叶舟轻,风微浪不惊。
    人居芦苇岸,终夜动秋声。

    自念平生意,曾期一郡符。
    可知因谪宦,斑鬓入江湖。

    水天凉夜月,不是少清光。
    好景随人物,秦淮忆建康。

    古来多思客,摇落恨江潭。
    今日秋风至,萧疏过沔南。

    映竹疑村好,穿芦觉渚幽。
    渐安无旷土,姜芋当农收。

    烟渚复烟渚,画屏休画屏。
    引愁天末去,数点暮山青。

    秋风动客心,寂寂不成吟。
    飞上危樯立,莺啼报好音。

    见底高秋水,开怀万里天。
    旅吟还有伴,沙柳数枝蝉。

    九日自佳节,扁舟无一杯。
    曹园旧樽酒,戏马忆高台。

    兵火有馀烬,贫村才数家。
    无人争晓渡,残月下寒沙。

    渚禽菱芡足,不向稻粱争。
    静宿凉湾月,应无失侣声。

    轻云未扑霜,树杪橘初黄。
    行是知名物,过风过水香。

    土旷深耕少,江平远钓多。
    平生皆弃本,金革竟如何。

    海月非常物,等闲不可寻。
    披沙应有地,浅处定无金。

    风晚冷飕飕,芦花已白头。
    旧来红叶寺,堪忆玉京秋。

    渺渺望天涯,清涟浸赤霞。
    难逢星汉使,乌鹊日乘槎。

    风好来无阵,云开去有踪。
    钓歌无远近,应喜罢艨艟。

    吴疆连楚甸,楚俗异吴乡。
    谩把樽中物,无人啄蟹黄。

    岸绿野烟远,江红斜照微。
    撑开小渔艇,应到月明归。

    雨馀江始涨,漾漾见流薪。
    曾叹河中木,斯言忆古人。

    垂露晚犹浓,清风不易逢。
    涉江虽已晚,高树搴芙蓉。

    乘舟维夏口,烟野独行时。
    不见头陀寺,空怀幼妇碑。

    晚泊武昌岸,津亭疏柳风。
    数株曾手植,好事忆陶公。

    舟航依浦定,星斗满江寒。
    若比阴霾日,何妨夜未阑。

    近戍离金落,孤岑望火门。
    惟将知命意,潇洒向乾坤。

    丛菊生堤上,此花长后时。
    有人还采掇,何必在春期。

    景夕残霞落,秋寒细雨晴。
    短缨何用濯,舟在月中行。

    堤坏漏江水,地坳成野塘。
    晚荷人不折,留取作秋香。

    左宦终何路,摅怀亦自宽。
    襞笺嘲白鹭,无意喻枭鸾。

    楼空人不归,云白去时衣。
    黄鹤无心下,长应笑令威。

    白帝朝惊浪,阳台暮映云。
    等闲生险易,世路只如君。

    橹慢生轻浪,帆虚带白云。
    客船虽狭小,容得瘦将军。

    静看秋江水,风渐浪微平。
    人间驰竞处,尘土自波成。

    风借帆方疾,风回棹却迟。
    较量人世事,不校一毫厘。

    咫尺愁风雨,匡庐不可登。
    只疑云雾窟,犹有六朝僧。

    江草何多思,冬青尚满洲。
    谁能惊鸟,作赋为沙鸥。

    幸有烟波兴,宁辞笔砚劳。
    缘情无怨刺,却似反离骚。

    沙上独行时,高吟到楚词。
    难将垂岸蓼,盈把当江蓠。

    秋寒鹰隼健,逐雀下云空。
    知是江湖客,无心击塞鸿。

    幽怀念烟水,长恨隔龙沙。
    今日滕王阁,分明见落霞。

    江流何渺渺,怀古独依依。
    渔父非贤者,芦中但有矶。

    风雨正甘寝,云霓忽晓晴。
    放歌虽自遣,一岁又峥嵘。

    幽思正迟迟,沙边濯弄时。
    自怜非博物,犹未识凫葵。

    曾有烟波客,能歌西塞山。
    落花惟待月,一钓紫菱湾。

    千顷水纹细,一拳岚影孤。
    君山寒树绿,曾过洞庭湖。

    光阔重湖水,低斜远雁行。
    未曾无兴咏,多谢沈东阳。

    晚菊绕江垒,忽如开古屏。
    莫言时节过,白日有馀馨。

    日落长亭晚,山门步障青。
    可怜无酒分,处处有旗亭。

    远岸无行树,经霜有伴红。
    停船搜好句,题叶赠江枫。

    身世比行舟,无风亦暂休。
    敢言终破浪,惟愿稳乘流。

    数亩苍苔石,烟蒙鹤卵洲。
    定因词客遇,名字始风流。

    兴闲停桂楫,路好过松门。
    不负佳山水,还开酒一樽。

    短楫休敲桂,孤根自驻萍。
    自怜非剑气,空向斗牛星。

    高浪如银屋,江风一发时。
    笔端降太白,才大语终奇。

    细竹渔家路,晴阳看结罾。
    喜来邀客坐,分与折腰菱。

    平湖五百里,江水想通波。
    不奈扁舟去,其如决计何。

    数逢云断处,去岸映高山。
    身到章江日,应犹未得闲。

    一湾斜照水,三版顺风船。
    未敢相邀钓,劳生只自怜。

    江雨正霏微,江村晚渡稀。
    何曾妨钓艇,更待得鱼归。

    新野旧楼名,浔阳胜赏情。
    照人长一色,江月共凄清。

    愿饮西江水,那吟北渚愁。
    莫教留滞迹,远比蔡昭侯。

    湖口分江水,东流独有情。
    常时好风物,谁伴谢宣城。

    浔阳江畔菊,应似古来秋。
    为问幽栖客,吟时得酒不。

    高峰有佳号,千尺倚寒风。
    若使炉烟在,犹应为上公。

    万木已清霜,江边村事忙。
    故溪黄稻熟,一夜梦中香。

    楚水苦萦回,征帆落又开。
    可缘非直路,却有好风来。

    远谪岁时晏,暮江风雨寒。
    仍愁系舟处,惊梦近长滩。

    【注释】:

    自:

    ①自己。《诗经·大雅·文王》:“永言配命,自求多福。”(言:通“焉”。配命:合乎天命。)《老子》:“知人者智,自知者明。”②亲自。宋濂《送东阳马生序》:“每假借于藏书之家,手自笔录,计日以还。”《史记·萧相国世家》:“高祖自将。”③自然。《史记·李将军列传》:“谚曰:‘桃李无言,下自成蹊。’”(蹊:小径;小路。)④介词。1.从。《孟子·滕文公上》:“有为神农之言者许行,自楚之滕。”(神农:传说为古代造耒耜、兴农业的帝王。许行:当时的农学家。)《论语·学而》:“有朋自远方来。”2. 由于。《史记·屈原贾生列传》:“屈平之作《离骚》,盖自怨生也。”《汉书·灌夫传》:“侯自我得之,自我捐之,无所恨。”⑤连词。表示假设。可译为假如。《左传·成公十六年》:“唯圣人能内外无患,自非圣人,外宁必有内忧。”⑥连词。表示假设的让步。可译为即使。《汉书·高祖纪下》:“高祖不修文学,而性明达,好谋能听,自监门戍卒,见之如旧。”又《杜周传》:“自京师不晓,况于远方?”

    有:

    (一)①与“无”相对。1. 表示占有、具有、领有。《论语·公冶长》:“陈文子有马十乘(shèng)。”(乘:四匹。)诸葛亮《草庐对》:“孙权据有江东。”2.表示存在。曹丕《杂诗》:“西北有浮云,亭亭如车盖。”3. 表示发生。《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“天下有变,则命一上将将荆州之军以向宛、洛。”②丰收。储光羲《观竞渡》:“能令秋大有,鼓吹远相催。”③表示不定指。跟“某”相近。李白《菩萨蛮》:“暝色入高楼,有人楼上愁。”④助词。1. 多用于朝代名称的前面。《诗经·大雅·文王》:“有周不显,帝命不时。”2. 用于形容词前面。《诗经·郑风·女曰鸡鸣》:“明星有烂。”(烂:灿烂。) (二)yòu 通“又”。用于整数与零数之间。《论语·为政》:“吾十有五而志于学。”《史记·秦始皇本纪》:“三十有七年,亲巡天下。”

    沈:

    汁;含有某种物质的液体。《左传·哀公三年》:“无备而官办者,犹拾沈也。”(官办:由公家采取措施。)

    碑:

    ①竖石。1.立于宫前用来观测日影的竖石。《仪礼·聘礼》:“上当碑南陈。”2.立于宗庙院内拴牲畜的竖石。《礼记·祭义》:“既入庙门,丽于碑。”(丽:系。)3. 立于墓穴边用以引棺椁下葬的石头。《礼记·檀弓下》:“公室视丰碑。”②石上刻着文字,作为纪念物或标记,也用以刻文告。刘勰《文心雕龙·诔碑》:“自后汉以来,碑谒(jié)云起。”(碣:石碑。)

    在:

    ①存在;在世。《论语·里仁》:“父母在,不远游,游必有方。”范缜《神灭论》:“岂容形亡而神在。”②表示人或事物的位置或状态。张华《情诗》:“处欢愒(kài)夜促,在戚怨宵长”。(愒:贪。)③处;处所。陶潜《饮酒》之二:“衰荣无定在,彼此共更之。”④在于;取决于。《荀子·劝学》:“驽马十驾,功在不舍。”⑤问候;慰问。《左传·襄公二十六年》:“寡人淹恤在外,二三子使寡人朝夕闻卫国之言,吾子独不在寡人。”(寡人:卫献公自称。淹恤:久遭忧患。吾子:指卫大夫大叔文子。)⑥观察;审察。《尚书 ·舜典》:“在璇玑玉衡,以齐七政。”(璇玑玉衡:玉饰的天体观测仪器。七政:日、月和金木水火土五星。)⑦介词。引进事情发生的时间、地点、情形、范围等。柳宗元《田家》诗:“迎新在此岁。”《资治通鉴·汉献帝建安十三年》:“将军禽操宜在今日。”(将军:指孙权。操:曹操。)⑧和“所”连用,表示强调,其下多连“不”等。⑨终结。《尚书·吕刑》:“非天不中,惟人在命。”⑩通“才”。仅仅。《汉书·贾谊传》:“长沙乃在二万五千户耳。”

    清:

    ①水纯净透明,与“浊”相对。屈原《渔父》:“沧浪之水清兮,可以濯吾缨。”②洁净。张衡《东京赋》:“京室密清。”③使洁净;使干净。陆云《盛德赋》:“泛时雨以清天,洒狂尘以肃地。”④清晰;清楚。张祜《酬凌秀才惠虎枕》:“八寸黄杨惠不轻,虎头光照簟文清。”⑤声音清亮;清脆。苏轼《石钟山记》:“南声函胡,北声清越。”(函胡:含糊,模糊。越:高扬。)⑥清爽;清凉;寒凉。辛弃疾《西江月》:“明月别枝惊鹊,清风半夜鸣蝉。”(别:另一。)⑦冷清;凄清。李白《梦游天姥吟留别》:“谢公宿处今尚在,渌水荡漾清猿啼。”⑧寂静;清静。《庄子·天下》:“寂乎若清。”⑨清平;安定;太平。唐太宗《咏风》:“劳歌《大风曲》,威加四海清。”(大风曲:汉高祖即位后曾回故乡,作《大风歌》。加:施。)⑩公正;廉洁;清白;清廉。《史记·屈原贾生列传》:“举世皆浊而我独清,众人皆醉而我独醒,是以见放。”(是以:因此。)(11)单纯;素雅。杜牧《沈下贤》:“斯人清唱何人和? 草径苔芜不可寻。”(12)肃清;使干净。梁启超《戊戌政变记·谭嗣同传》:“保护圣主,复大权,清君侧,肃宫廷。”(13)用完;用尽。《越绝书·荆平王内传》:“(伍子胥)乃发其箪饭,清其壶浆而食。”(荆:楚国的别称。)(14)中国封建朝代名称,公元1616~1911年。(15)厕所。后作“圊”。《风俗通·怪神》:“二三日乃于清中粪下啼。”(16)古代哲学用语。指冲和之气。《荀子·解蔽》:“故道之以礼,养之以清。”

    光:

    ①光亮;光辉。《墨子·尚贤中》:“若日之光,若月之明。”李白《静夜思》:“窗前明月光,疑是地上霜。”②明亮;光明。《楚辞·九章·涉江》:“与天地兮同寿,与日月兮齐光。”③光采;风采。《庄子·盗跖》:“身长八尺二寸,面目有光。”也指华美。《诗经·大雅·韩奕》:“百两彭彭,八鸾锵锵,不显其光。”④光荣;荣耀。《汉书·礼乐志》:“下民之乐,子孙保光。”司马迁《报任安书》:“取尊官厚禄,以为宗族交游光宠。”⑤时光;光阴。李白《前有一樽酒行二首》之一:“青轩桃李能几何?流光欺人忽蹉跎。”(青轩:官员坐的有青绸障蔽的车。)⑥景物;景色。辛弃疾《南乡子· 登京口北固亭有怀》:“何处望神州,满眼风光北固楼。”⑦发扬光大。诸葛亮《前出师表》:“诚宜开张圣听,以光先帝遗德。”⑧光滑。韩愈《进学解》:“爬罗剔抉(jué),刮垢磨光。”(抉:挑出,剔出。)⑨指礼乐文物。《周易·观》:“观国之光,利用宾于王。”

    不:

    (一)①不。《后汉书·班超传》:“不入虎穴,不得虎子。”《诗经·魏风·伐檀》:“不狩不猎,胡瞻尔庭有县(悬)特兮。”(特:三岁的兽。)②非;不是。《荀子·君道》:“能中是者取之,是岂不必得之之道也哉?”③无;没有。《左传·襄公二十三年》:“不德而有功。”④未。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑤句中助词。无实义。《逸周书·皇门》:“我不则寅哉寅哉!”[不禄]士死的讳称。《礼记·曲礼下》:“天子曰崩,诸侯曰薨,大夫曰卒,士曰不禄。” (二)fū花萼。后作“柎”。《诗经·小雅·常棣》:“常棣之华,鄂不(wěi)。”(常棣:即棠梨树。 鄂:同“萼”。 :有光采。)

    照:

    ①[动]照耀。《周易·恒》:“日月得天而能久~。”②[名]日光。杜甫《秋野》之四:“远崖秋沙白,连山晚~红。”③[动]看镜中的影子。《晋书·王戎传附王衍》:“在车中揽镜自~。”④[动]察看。《后汉书·冯勤传》:“忠臣孝子,览~前世,以为镜诫。”⑤[动]按照,依照(后起意义)。《天朝田亩制度》:“凡分田,~人口,不论男妇。”


  • zi you shen bei zai ,qing guang bu zhao ren 。

    “zi you shen bei zai ,qing guang bu zhao ren 。”shi gou chu chu :《jiang hang mo ti yi bai shou 》;shi tang chao shi ren qian de zuo pin 。

    qing jiu xiang lian yi ,cheng liu yu qu shi 。
    cun xin tong che bi ,tou ci bao feng yi 。

    jiang qu quan ying chu ,yun fei ban zi qin 。
    xian shan hui shou wang ,ru bie gu xiang ren 。
    pu yan han ye se ,leng ri zhuai qiu min 。
    zi you shen bei zai ,qing guang bu zhao ren 。

    chu an yun kong ge ,chu cheng ren bu lai 。
    zhi jin shei shan wu ,mo hen fei zhang tai 。

    hang bei qing shan guo ,yin dang bai lou qiu 。
    feng liu mo qu song ,kong yong gu jing zhou 。

    wan lai yu fu xi ,wang chong yu shou chi 。
    kong you chang jiang shi ,jin qian yuan shu gui 。

    qu zhi long sha lu ,tu xuan xiang que xin 。
    ye liang mo yuan meng ,bu wei ou wen zhen 。

    wu yun shu you xie ,yu lang xi mo hua 。
    wen fang bian zhou qu ,jiang tian zi you ya 。

    hao ri dang qiu ban ,ceng bo dong lv chang 。
    yi hang qian li wai ,shei yu gong qiu guang 。

    run se fei dong li ,guan cao geng jian zhang 。
    huan you nan zi ding ,lai huan zhao chuan lang 。

    ye jiang qing wei xiao ,tu xi yue guang chen 。
    bu shi yin hang le ,kan shang lao da xin 。

    yi ri duo qiao mu ,wei zhou qu shu xin 。
    jing ting jiang sou yu ,jin shi ya bing ren 。

    jian lou ri chu duan ,ting yan cao wei cui 。
    yu yu sui geng lu ,bu shi cai 蘋shi 。

    shan yu ye lai zhang ,xi yu tiao man jiang 。
    an sha ping yu jin ,chui liao ru chuan chuang 。

    zhu bian xin yan xia ,zhou shang du qi liang 。
    ju shi na lai ke ,lian jun chuo yi hang 。

    yun mi lian jiang an ,feng xie zhe wu ming 。
    yi bei zhen zhan jiang ,xiao er zuo chou bing 。

    liu bi xie kai lu ,li bian shu hu cun 。
    ke neng hai you yi ,bu yan xiang jiang men 。

    bu shi xiang ru ke ,tu yin zi mei shi 。
    jiang qing wei du kan ,xin wai geng shei zhi 。

    qian lu yan jiang xia ,sha beng an bu ping 。
    jin zhi hang chu xian ,shei ken zai shi qing 。

    qiao cui yi ling jun ,fei chan zuo zhu chen 。
    ru feng yu fu wen ,wei shi du xing ren 。

    shui han qiu ye jing ,yun dai xi yang gao 。
    shi pi fei wu bing ,he fang shun duan hao 。

    dai zhou wei gu an ,hai shi zu xi ling 。
    ji bai mo duo nu ,hui tou ju bu neng 。

    qiu yun jiu mo yu ,jiang yan she you fei 。
    que xiao zhou zhong ke ,jin nian wei de gui 。

    fan chi chu zhang chu ,yun peng nu yi tong 。
    mo chou qian li lu ,zi you dao lai feng 。

    jia jie sui feng ju ,fu sheng zheng shi ping 。
    gu shan he chu wang ,huang an xiao chang ting 。

    yue xia jiang liu jing ,cun huang ren yu xi 。
    lu yuan sui you ban ,reng gong ying shuang fei 。

    dou zhuai yue wei la ,zhou hang ye yi shen 。
    you cun zhi bu yuan ,feng bian shu sheng zhen 。

    zhao jing sha diao xun ,fei jian xi yang bo 。
    bu gu yu duo chu ,ying fang yi mu luo 。

    hang dao chu jiang an ,cang mang ren zheng mi 。
    zhi ru qin sai yuan ,ge zhe zhe gu ti 。

    jian jiao jiang tian yuan ,nan feng gu guo shu 。
    ke neng mo wang shi ,kong shi ding zhong yu 。

    an cao lian huang se ,cun sheng le ren nian 。
    wan qing tan huo dao ,xian que cai ling chuan 。

    tan jian duo you lu ,jiang qing yi jian yu 。
    guai lai yin wei zu ,qiu wu qian gong qu 。

    qiong xiang yi sha cao ,ying fei tou shui yan 。
    ye liang shei yong shi ,kong bo yun zu chuan 。

    shui wen xie zhou qing ,feng wei lang bu jing 。
    ren ju lu wei an ,zhong ye dong qiu sheng 。

    zi nian ping sheng yi ,ceng ji yi jun fu 。
    ke zhi yin zhe huan ,ban bin ru jiang hu 。

    shui tian liang ye yue ,bu shi shao qing guang 。
    hao jing sui ren wu ,qin huai yi jian kang 。

    gu lai duo sai ke ,yao la hen jiang tan 。
    jin ri qiu feng zhi ,xiao shu guo mian na 。

    ying zhu yi cun hao ,chuan lu jiao zhu you 。
    jian an mo kuang tu ,jiang yu dang nong shou 。

    yan zhu fu yan zhu ,hua bing xiu hua bing 。
    yin chou tian mo qu ,shu dian mu shan qing 。

    qiu feng dong ke xin ,ji ji bu cheng yin 。
    fei shang wei qiang li ,ying ti bao hao yin 。

    jian de gao qiu shui ,kai huai mo li tian 。
    lv yin hai you ban ,sha liu shu zhi chan 。

    jiu ri zi jia jie ,bian zhou mo yi bei 。
    cao yuan jiu zun jiu ,hu ma yi gao tai 。

    bing huo you yu jin ,pin cun cai shu jia 。
    mo ren zheng xiao du ,can yue xia han sha 。

    zhu qin ling qian zu ,bu xiang dao liang zheng 。
    jing su liang wan yue ,ying mo shi lv sheng 。

    qing yun wei pu shuang ,shu miao ju chu huang 。
    hang shi zhi ming wu ,guo feng guo shui xiang 。

    tu kuang shen geng shao ,jiang ping yuan diao duo 。
    ping sheng jie qi ben ,jin ge jing ru he 。

    hai yue fei chang wu ,deng xian bu ke xun 。
    pi sha ying you de ,jian chu ding mo jin 。

    feng wan leng sou sou ,lu hua yi bai tou 。
    jiu lai gong xie si ,kan yi yu jing qiu 。

    miao miao wang tian ya ,qing lian jin chi xia 。
    nan feng xing han shi ,wu que ri cheng cha 。

    feng hao lai mo zhen ,yun kai qu you zong 。
    diao ge mo yuan jin ,ying xi ba meng chong 。

    wu jiang lian chu dian ,chu su yi wu xiang 。
    man ba zun zhong wu ,mo ren zhuo xie huang 。

    an lu ye yan yuan ,jiang gong xie zhao wei 。
    cheng kai xiao yu ting ,ying dao yue ming gui 。

    yu yu jiang shi zhang ,yang yang jian liu xin 。
    ceng tan he zhong mu ,si yan yi gu ren 。

    chui lou wan you nong ,qing feng bu yi feng 。
    she jiang sui yi wan ,gao shu qian fu rong 。

    cheng zhou wei xia kou ,yan ye du hang shi 。
    bu jian tou tuo si ,kong huai you fu bei 。

    wan bo wu chang an ,jin ting shu liu feng 。
    shu zhu ceng shou zhi ,hao shi yi tao gong 。

    zhou hang yi pu ding ,xing dou man jiang han 。
    re bi yin mai ri ,he fang ye wei lan 。

    jin shu li jin la ,gu cen wang huo men 。
    wei jiang zhi ming yi ,xiao sa xiang gan kun 。

    cong ju sheng di shang ,ci hua chang hou shi 。
    you ren hai cai duo ,he bi zai chun ji 。

    jing xi can xia la ,qiu han xi yu qing 。
    duan ying he yong zhuo ,zhou zai yue zhong hang 。

    di huai lou jiang shui ,de ao cheng ye tang 。
    wan he ren bu she ,liu qu zuo qiu xiang 。

    zuo huan zhong he lu ,shu huai yi zi kuan 。
    bi jian chao bai lu ,mo yi yu xiao luan 。

    lou kong ren bu gui ,yun bai qu shi yi 。
    huang he mo xin xia ,chang ying xiao ling wei 。

    bai di chao jing lang ,yang tai mu ying yun 。
    deng xian sheng xian yi ,shi lu zhi ru jun 。

    lu man sheng qing lang ,fan xu dai bai yun 。
    ke chuan sui xia xiao ,rong de shou jiang jun 。

    jing kan qiu jiang shui ,feng jian lang wei ping 。
    ren jian chi jing chu ,chen tu zi bo cheng 。

    feng jie fan fang ji ,feng hui zhao que chi 。
    jiao liang ren shi shi ,bu jiao yi hao li 。

    zhi che chou feng yu ,kuang lu bu ke deng 。
    zhi yi yun wu ku ,you you liu chao seng 。

    jiang cao he duo sai ,dong qing shang man zhou 。
    shei neng jing diao ,zuo fu wei sha ou 。

    xing you yan bo xing ,ning ci bi yan lao 。
    yuan qing mo yuan ci ,que shi fan li sao 。

    sha shang du hang shi ,gao yin dao chu ci 。
    nan jiang chui an liao ,ying ba dang jiang li 。

    qiu han ying sun jian ,zhu qiao xia yun kong 。
    zhi shi jiang hu ke ,mo xin ji sai hong 。

    you huai nian yan shui ,chang hen ge long sha 。
    jin ri teng wang ge ,fen ming jian la xia 。

    jiang liu he miao miao ,huai gu du yi yi 。
    yu fu fei xian zhe ,lu zhong dan you ji 。

    feng yu zheng gan qin ,yun ni hu xiao qing 。
    fang ge sui zi qian ,yi sui you zheng rong 。

    you sai zheng chi chi ,sha bian zhuo long shi 。
    zi lian fei bo wu ,you wei shi fu kui 。

    ceng you yan bo ke ,neng ge xi sai shan 。
    la hua wei dai yue ,yi diao zi ling wan 。

    qian qing shui wen xi ,yi quan lan ying gu 。
    jun shan han shu lu ,ceng guo dong ting hu 。

    guang kuo chong hu shui ,di xie yuan yan hang 。
    wei ceng mo xing yong ,duo xie shen dong yang 。

    wan ju rao jiang lei ,hu ru kai gu bing 。
    mo yan shi jie guo ,bai ri you yu xin 。

    ri la chang ting wan ,shan men bu zhang qing 。
    ke lian mo jiu fen ,chu chu you qi ting 。

    yuan an mo hang shu ,jing shuang you ban gong 。
    ting chuan sou hao gou ,ti xie zeng jiang feng 。

    shen shi bi hang zhou ,mo feng yi zan xiu 。
    gan yan zhong po lang ,wei yuan wen cheng liu 。

    shu mu cang tai dan ,yan meng he luan zhou 。
    ding yin ci ke yu ,ming zi shi feng liu 。

    xing xian ting gui ji ,lu hao guo song men 。
    bu fu jia shan shui ,hai kai jiu yi zun 。

    duan ji xiu qiao gui ,gu gen zi zhu ping 。
    zi lian fei jian qi ,kong xiang dou niu xing 。

    gao lang ru yin wu ,jiang feng yi fa shi 。
    bi duan jiang tai bai ,cai da yu zhong ji 。

    xi zhu yu jia lu ,qing yang kan jie zeng 。
    xi lai yao ke zuo ,fen yu she yao ling 。

    ping hu wu bai li ,jiang shui xiang tong bo 。
    bu nai bian zhou qu ,ji ru jue ji he 。

    shu feng yun duan chu ,qu an ying gao shan 。
    shen dao zhang jiang ri ,ying you wei de xian 。

    yi wan xie zhao shui ,san ban shun feng chuan 。
    wei gan xiang yao diao ,lao sheng zhi zi lian 。

    jiang yu zheng fei wei ,jiang cun wan du xi 。
    he ceng fang diao ting ,geng dai de yu gui 。

    xin ye jiu lou ming ,xun yang sheng shang qing 。
    zhao ren chang yi se ,jiang yue gong qi qing 。

    yuan yin xi jiang shui ,na yin bei zhu chou 。
    mo jiao liu zhi ji ,yuan bi cai zhao hou 。

    hu kou fen jiang shui ,dong liu du you qing 。
    chang shi hao feng wu ,shei ban xie xuan cheng 。

    xun yang jiang pan ju ,ying shi gu lai qiu 。
    wei wen you qi ke ,yin shi de jiu bu 。

    gao feng you jia hao ,qian che yi han feng 。
    re shi lu yan zai ,you ying wei shang gong 。

    mo mu yi qing shuang ,jiang bian cun shi mang 。
    gu xi huang dao shou ,yi ye meng zhong xiang 。

    chu shui ku ying hui ,zheng fan la you kai 。
    ke yuan fei zhi lu ,que you hao feng lai 。

    yuan zhe sui shi yan ,mu jiang feng yu han 。
    reng chou ji zhou chu ,jing meng jin chang tan 。

    【zhu shi 】:

    zi :

    ①zi ji 。《shi jing ·da ya ·wen wang 》:“yong yan pei ming ,zi qiu duo fu 。”(yan :tong “yan ”。pei ming :ge hu tian ming 。)《lao zi 》:“zhi ren zhe zhi ,zi zhi zhe ming 。”②qin zi 。song lian 《song dong yang ma sheng xu 》:“mei jia jie yu cang shu zhi jia ,shou zi bi lu ,ji ri yi hai 。”《shi ji ·xiao xiang guo shi jia 》:“gao zu zi jiang 。”③zi ran 。《shi ji ·li jiang jun lie chuan 》:“yan yue :‘tao li mo yan ,xia zi cheng qi 。’”(qi :xiao jing ;xiao lu 。)④jie ci 。1.cong 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“you wei shen nong zhi yan zhe hu hang ,zi chu zhi teng 。”(shen nong :chuan shui wei gu dai zao lei si 、xing nong ye de di wang 。hu hang :dang shi de nong xue jia 。)《lun yu ·xue er 》:“you peng zi yuan fang lai 。”2. you yu 。《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“qu ping zhi zuo 《li sao 》,gai zi yuan sheng ye 。”《han shu ·guan fu chuan 》:“hou zi wo de zhi ,zi wo juan zhi ,mo suo hen 。”⑤lian ci 。biao shi jia she 。ke yi wei jia ru 。《zuo chuan ·cheng gong shi liu nian 》:“wei sheng ren neng nei wai mo huan ,zi fei sheng ren ,wai ning bi you nei you 。”⑥lian ci 。biao shi jia she de rang bu 。ke yi wei ji shi 。《han shu ·gao zu ji xia 》:“gao zu bu xiu wen xue ,er xing ming da ,hao mou neng ting ,zi jian men shu cu ,jian zhi ru jiu 。”you 《du zhou chuan 》:“zi jing shi bu xiao ,kuang yu yuan fang ?”

    you :

    (yi )①yu “mo ”xiang dui 。1. biao shi zhan you 、ju you 、ling you 。《lun yu ·gong ye chang 》:“chen wen zi you ma shi cheng (shèng)。”(cheng :si pi 。)zhu ge liang 《cao lu dui 》:“sun quan ju you jiang dong 。”2.biao shi cun zai 。cao pi 《za shi 》:“xi bei you fu yun ,ting ting ru che gai 。”3. biao shi fa sheng 。《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“tian xia you bian ,ze ming yi shang jiang jiang jing zhou zhi jun yi xiang wan 、luo 。”②feng shou 。chu guang xi 《guan jing du 》:“neng ling qiu da you ,gu chui yuan xiang cui 。”③biao shi bu ding zhi 。gen “mou ”xiang jin 。li bai 《pu sa man 》:“ming se ru gao lou ,you ren lou shang chou 。”④zhu ci 。1. duo yong yu chao dai ming chen de qian mian 。《shi jing ·da ya ·wen wang 》:“you zhou bu xian ,di ming bu shi 。”2. yong yu xing rong ci qian mian 。《shi jing ·zheng feng ·nv yue ji ming 》:“ming xing you lan 。”(lan :can lan 。) (er )yòu tong “you ”。yong yu zheng shu yu ling shu zhi jian 。《lun yu ·wei zheng 》:“wu shi you wu er zhi yu xue 。”《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“san shi you qi nian ,qin xun tian xia 。”

    shen :

    zhi ;han you mou chong wu zhi de ye ti 。《zuo chuan ·ai gong san nian 》:“mo bei er guan ban zhe ,you she shen ye 。”(guan ban :you gong jia cai qu cuo shi 。)

    bei :

    ①shu dan 。1.li yu gong qian yong lai guan ce ri ying de shu dan 。《yi li ·pin li 》:“shang dang bei na chen 。”2.li yu zong miao yuan nei shuan sheng chu de shu dan 。《li ji ·ji yi 》:“ji ru miao men ,li yu bei 。”(li :ji 。)3. li yu mu xue bian yong yi yin guan guo xia zang de dan tou 。《li ji ·tan gong xia 》:“gong shi shi feng bei 。”②dan shang ke zhao wen zi ,zuo wei ji nian wu huo biao ji ,ye yong yi ke wen gao 。liu xie 《wen xin diao long ·lei bei 》:“zi hou han yi lai ,bei ye (jié)yun qi 。”(jie :dan bei 。)

    zai :

    ①cun zai ;zai shi 。《lun yu ·li ren 》:“fu mu zai ,bu yuan you ,you bi you fang 。”fan zhen 《shen mie lun 》:“qi rong xing wang er shen zai 。”②biao shi ren huo shi wu de wei zhi huo zhuang tai 。zhang hua 《qing shi 》:“chu huan he (kài)ye cu ,zai qi yuan xiao chang ”。(he :tan 。)③chu ;chu suo 。tao qian 《yin jiu 》zhi er :“cui rong mo ding zai ,bi ci gong geng zhi 。”④zai yu ;qu jue yu 。《xun zi ·quan xue 》:“nu ma shi jia ,gong zai bu she 。”⑤wen hou ;wei wen 。《zuo chuan ·xiang gong er shi liu nian 》:“gua ren yan xu zai wai ,er san zi shi gua ren chao xi wen wei guo zhi yan ,wu zi du bu zai gua ren 。”(gua ren :wei suo gong zi chen 。yan xu :jiu zao you huan 。wu zi :zhi wei da fu da shu wen zi 。)⑥guan cha ;shen cha 。《shang shu ·shun dian 》:“zai xuan ji yu heng ,yi ji qi zheng 。”(xuan ji yu heng :yu shi de tian ti guan ce yi qi 。qi zheng :ri 、yue he jin mu shui huo tu wu xing 。)⑦jie ci 。yin jin shi qing fa sheng de shi jian 、de dian 、qing xing 、fan wei deng 。liu zong yuan 《tian jia 》shi :“ying xin zai ci sui 。”《zi zhi tong jian ·han suo di jian an shi san nian 》:“jiang jun qin cao yi zai jin ri 。”(jiang jun :zhi sun quan 。cao :cao cao 。)⑧he “suo ”lian yong ,biao shi jiang diao ,ji xia duo lian “bu ”deng 。⑨zhong jie 。《shang shu ·lv xing 》:“fei tian bu zhong ,wei ren zai ming 。”⑩tong “cai ”。jin jin 。《han shu ·gu yi chuan 》:“chang sha nai zai er mo wu qian hu er 。”

    qing :

    ①shui chun jing tou ming ,yu “zhuo ”xiang dui 。qu yuan 《yu fu 》:“cang lang zhi shui qing xi ,ke yi zhuo wu ying 。”②jie jing 。zhang heng 《dong jing fu 》:“jing shi mi qing 。”③shi jie jing ;shi gan jing 。liu yun 《cheng de fu 》:“fan shi yu yi qing tian ,sa kuang chen yi su de 。”④qing xi ;qing chu 。zhang hu 《chou ling xiu cai hui hu zhen 》:“ba cun huang yang hui bu qing ,hu tou guang zhao dian wen qing 。”⑤sheng yin qing liang ;qing cui 。su shi 《dan zhong shan ji 》:“na sheng han hu ,bei sheng qing yue 。”(han hu :han hu ,mo hu 。yue :gao yang 。)⑥qing shuang ;qing liang ;han liang 。xin qi ji 《xi jiang yue 》:“ming yue bie zhi jing que ,qing feng ban ye ming chan 。”(bie :ling yi 。)⑦leng qing ;qi qing 。li bai 《meng you tian lao yin liu bie 》:“xie gong su chu jin shang zai ,lu shui dang yang qing yuan ti 。”⑧ji jing ;qing jing 。《zhuang zi ·tian xia 》:“ji hu re qing 。”⑨qing ping ;an ding ;tai ping 。tang tai zong 《yong feng 》:“lao ge 《da feng qu 》,wei jia si hai qing 。”(da feng qu :han gao zu ji wei hou ceng hui gu xiang ,zuo 《da feng ge 》。jia :shi 。)⑩gong zheng ;lian jie ;qing bai ;qing lian 。《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“ju shi jie zhuo er wo du qing ,zhong ren jie zui er wo du xing ,shi yi jian fang 。”(shi yi :yin ci 。)(11)chan chun ;su ya 。du mu 《shen xia xian 》:“si ren qing chang he ren he ? cao jing tai wu bu ke xun 。”(12)su qing ;shi gan jing 。liang qi chao 《wu qu zheng bian ji ·tan si tong chuan 》:“bao hu sheng zhu ,fu da quan ,qing jun ce ,su gong ting 。”(13)yong wan ;yong jin 。《yue jue shu ·jing ping wang nei chuan 》:“(wu zi xu )nai fa ji dan fan ,qing ji hu jiang er shi 。”(jing :chu guo de bie chen 。)(14)zhong guo feng jian chao dai ming chen ,gong yuan 1616~1911nian 。(15)ce suo 。hou zuo “qing ”。《feng su tong ·guai shen 》:“er san ri nai yu qing zhong fen xia ti 。”(16)gu dai zhe xue yong yu 。zhi chong he zhi qi 。《xun zi ·jie bi 》:“gu dao zhi yi li ,yang zhi yi qing 。”

    guang :

    ①guang liang ;guang hui 。《mo zi ·shang xian zhong 》:“re ri zhi guang ,re yue zhi ming 。”li bai 《jing ye sai 》:“chuang qian ming yue guang ,yi shi de shang shuang 。”②ming liang ;guang ming 。《chu ci ·jiu zhang ·she jiang 》:“yu tian de xi tong shou ,yu ri yue xi ji guang 。”③guang cai ;feng cai 。《zhuang zi ·dao zhi 》:“shen chang ba che er cun ,mian mu you guang 。”ye zhi hua mei 。《shi jing ·da ya ·han yi 》:“bai liang peng peng ,ba luan qiang qiang ,bu xian ji guang 。”④guang rong ;rong yao 。《han shu ·li le zhi 》:“xia min zhi le ,zi sun bao guang 。”si ma qian 《bao ren an shu 》:“qu zun guan hou lu ,yi wei zong zu jiao you guang chong 。”⑤shi guang ;guang yin 。li bai 《qian you yi zun jiu hang er shou 》zhi yi :“qing xuan tao li neng ji he ?liu guang qi ren hu cuo tuo 。”(qing xuan :guan yuan zuo de you qing chou zhang bi de che 。)⑥jing wu ;jing se 。xin qi ji 《na xiang zi · deng jing kou bei gu ting you huai 》:“he chu wang shen zhou ,man yan feng guang bei gu lou 。”⑦fa yang guang da 。zhu ge liang 《qian chu shi biao 》:“cheng yi kai zhang sheng ting ,yi guang xian di wei de 。”⑧guang hua 。han yu 《jin xue jie 》:“pa luo ti jue (jué),gua gou mo guang 。”(jue :tiao chu ,ti chu 。)⑨zhi li le wen wu 。《zhou yi ·guan 》:“guan guo zhi guang ,li yong bin yu wang 。”

    bu :

    (yi )①bu 。《hou han shu ·ban chao chuan 》:“bu ru hu xue ,bu de hu zi 。”《shi jing ·wei feng ·fa tan 》:“bu shou bu lie ,hu zhan er ting you xian (xuan )te xi 。”(te :san sui de shou 。)②fei ;bu shi 。《xun zi ·jun dao 》:“neng zhong shi zhe qu zhi ,shi qi bu bi de zhi zhi dao ye zai ?”③mo ;mei you 。《zuo chuan ·xiang gong er shi san nian 》:“bu de er you gong 。”④wei 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“zhi bu bai bu er ,shi yi zou ye 。”⑤gou zhong zhu ci 。mo shi yi 。《yi zhou shu ·huang men 》:“wo bu ze yin zai yin zai !”[bu lu ]shi si de hui chen 。《li ji ·qu li xia 》:“tian zi yue beng ,zhu hou yue hong ,da fu yue cu ,shi yue bu lu 。” (er )fūhua e 。hou zuo “fu ”。《shi jing ·xiao ya ·chang di 》:“chang di zhi hua ,e bu (wěi)。”(chang di :ji tang li shu 。 e :tong “e ”。 :you guang cai 。)

    zhao :

    ①[dong ]zhao yao 。《zhou yi ·heng 》:“ri yue de tian er neng jiu ~。”②[ming ]ri guang 。du fu 《qiu ye 》zhi si :“yuan ya qiu sha bai ,lian shan wan ~gong 。”③[dong ]kan jing zhong de ying zi 。《jin shu ·wang rong chuan fu wang yan 》:“zai che zhong lan jing zi ~。”④[dong ]cha kan 。《hou han shu ·feng qin chuan 》:“zhong chen xiao zi ,lan ~qian shi ,yi wei jing jie 。”⑤[dong ]an zhao ,yi zhao (hou qi yi yi )。《tian chao tian mu zhi du 》:“fan fen tian ,~ren kou ,bu lun nan fu 。”