• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 勢能犭矞士伯,醜可駭山祇。

    “勢能犭矞士伯,醜可駭山祇。”詩句出處:《虎丘寺殿前有古杉一本形狀醜怪圖之》;是唐朝詩人皮日休的作品。

    種日應逢晉,枯來必自隋。鱷狂將立處,螭鬥未開時。
    卓犖擲槍幹,叉牙束戟枝。初驚蟉篆活,復訝獝狂癡。
    勁質如堯瘦,貞容學舜黴。勢能犭矞士伯,醜可駭山祇。
    虎爪拏巖穩,虯身脫浪奇支。槎頭禿似刷,枿觜利於錐。
    突兀方相脛,鱗皴夏氏胝。根應藏鬼血,柯欲漏龍漦。
    拗似神荼怒,呀如猰貐饑。朽癰難可吮,枯瘇不堪治。
    一炷玄雲拔,三尋黑矛肖奇。狼頭孛窣豎,蠆尾掘攣垂。
    目燥那逢爟,心開豈中鈹。任苔為疥癬,從蠹作瘡痍。
    品格齊遼鶴,年齡等寶龜。將懷宿地力,欲負拔山姿。
    未倒防風骨,初僵負貳屍。漆書明古本,鐵室抗全師。
    碨礧還無極,伶俜又莫持。堅應敵駿骨,文定寫虎甘皮.
    蟠屈愁凌剎,騰驤恐攫池。搶煙寒嶱山薜,披蔦靜褵褷。
    威仰誠難識,句芒恐不知。好燒胡律看,堪共達多期。
    寡色諸芳笑,無聲眾籟疑。終添八柱位,未要一繩維。
    盡日來唯我,當春玩更誰。他年如入用,直構太平基。

    【註釋】:

    勢:

    ①勢力;權勢。《韓非子·八說》:“任人者,使有勢也。”辛延年《羽林郎》:“依倚將軍勢。”②依附權勢的;勢利。元稹《出門行》:“仁兄捧屍哭,勢友掉頭諱。”③力量;氣力。《淮南子·脩務》:“(鳥獸蟲等受制於人)各有其自然之勢,無稟受於外,故力竭功沮。”(稟:承受,此指學習。沮:敗。)④氣勢;力量的趨向。曹操《讓縣自明本志令》:“兵勢強盛。”⑤情勢;形勢;態勢。《史記·廉頗藺相如列傳贊》:“方藺相如引璧睨柱,及叱秦王左右,勢不過誅。”賈誼《過秦論》:“仁義不施,而攻守之勢異也。”⑥時機。《孟子·公孫醜上》:“雖有智慧,不如乘勢。”⑦方式;姿勢。《淮南子·脩務》:“夫墨子跌蹄而趍千裡以存楚宋,段幹木闔門不出以安秦魏:夫行與止,其勢相反,而皆可以存國。”(趍:同“趨”,奔向。闔:關閉。)魏學洢《核舟記》:“罔不因勢象形,各具情態。”⑧男性生殖器。《晉書·刑法志》:“淫者割其勢。”

    能:

    ①能力;才能。《荀子·王制》:“無能不官,無功不賞。”②有能力;有才能。諸葛亮《出師表》:“先帝稱之曰能。”③能夠;勝任。《論語·先進》:“非曰能之,願學焉。”④擅長;善於。蔡元培《圖畫》:“善畫者多工書而能詩。”(書:書法。)⑤和睦,親善。《左傳·襄公二十二年》:“令尹之不能,爾所知也。”⑥如此;這般。杜甫《茅屋為秋風所破歌》:“南村群童欺我老無力,忍能對面為盜賊。”(忍:忍心。)⑦及,達到。王安石《遊褒禪山記》:“蓋餘所至,比好遊者尚不能十一。”⑧副詞。約同“乃”、“於是”。《管子·權修》:“二者不失,則民能可得而官也。”⑨通“耐”。忍耐,禁得起。《淮南子·地形》:“食水者善遊能寒。”(食水:指魚鱉囧鶩等。)

    士:

    ①從事某種活動的男子。《周易·歸妹》:“女承筐,無實;士刲(kuī)羊,無血。”(刲:割。)②特指未婚的青年男子。《詩經·衛風·氓》:“於嗟女兮,無與士耽。”③古代介於卿大夫和庶民之間的階層,貴族的最下一等。《禮記·王制》:“諸侯之上大夫卿、下大夫、上士、中士、下士,凡五等。”④智者;賢者。後泛指讀書人,知識階層。《荀子·勸學》:“故君子居必擇鄉,遊必就士。”《漢書·食貨志上》:“士農工商,四民有業。學以居位曰士,辟士殖谷曰農,作巧成器曰工,通財鬻(yù)貨曰商。”(鬻:賣。)⑤古代的法官;獄官。《孟子·告子下》:“管夷吾舉於士,孫叔敖舉於海。”(管夷吾:管仲。孫叔敖:春秋時楚令尹。海:指隱居海濱。)⑥對人的美稱。古樂府《木蘭詩》:“將軍百戰死,壯士十年歸。”⑦古軍制,在車上者稱士,也稱“甲士”。與“步卒”相對。屈原《九歌·國殤》:“矢交墜兮士爭先。”⑧通“事”。職事;從事。《詩經·豳風·東山》:“制彼裳衣,勿士行枚。”⑨通“仕”。做官。《論衡·刺孟》:“有士於此,而子悅之。”⑩通“恃”。依靠;憑借。銀雀山漢墓竹簡《孫臏兵法·見威王》:“孫子見威王,曰:‘夫兵者,非士恒勢也。’”

    伯:

    ①古代指一方之長。《尚書·盤庚下》:“邦伯師長。”(師:眾。)②泛指首領。《周禮·大宗伯》:“九命作伯。”(九命:官爵的最高一級。)③古代五等爵位(公、侯、伯、子、男)的第三等。《左傳·僖公三十年》:“晉侯秦伯圍鄭。”④排行第一的。《詩經·邶風·泉水》:“問我諸姑,遂及伯姊。”⑤稱父之兄。杜甫《醉歌行》:“汝伯何由發如漆?”⑥對父輩親友或長者的尊稱。《詩經·小雅·正月》:“將伯助予。”⑦稱丈夫之兄(今讀bǎi)。《清平山堂話本·快嘴李翠蓮記》:“阿伯三個鼻子管,不曾捻著你的碗。”⑧通“霸(bà)”。春秋時代諸侯的盟主,即首領。《左傳·襄公二十五年》:“晉為伯。”又稱霸。《韓非子·難四》:“桓公,五伯之上也。”⑨通“佰(bǎi)”。一百。晁錯《論貴粟疏》:“亡(wú)農夫之苦,有仟伯之得。”⑩通“陌(mò)”。田間小路。《漢書·食貨志上》:“壞井田,開仟伯。”(井田:井字形方塊田。仟:通“阡”。)[伯仲]1. 指排行的次序。兄弟之間。《禮記·檀弓上》:“五十以伯仲。”(五十歲就按排行的次序稱呼。)2. 比喻二者不相上下。陸遊《書憤》:“出師一表真名世,千載誰堪伯仲間。”

    醜:

    ①地支的第二位。②十二時辰之一,即晨一時至三時。《西遊記》第一回:“且就一日而論:子時得陽氣,而醜則雞鳴。”③十二生肖屬牛。④戲曲裡的滑稽角色。徐渭《南詞敘錄》:“醜,以粉墨塗面,其形甚醜。今省文作醜。”

    可:

    (一)①同意。《左傳·隱公三年》:“公曰:不可。”②正確。《史記·范雎蔡澤列傳》:“使以臣之言為可,願行而利其道;以臣之言為不可,久留臣無為也。”(使:如果。)③值得。白居易《賣炭翁》:“可憐身上衣正單,心憂炭賤願天寒。”④能夠;可以。《論語·公冶長》:“朽木不可雕也。”《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“庶曰:‘此人可就見,不可屈致也。’”⑤著實。《史記·田單列傳》:“吾懼燕(yān)人掘吾城外塚墓,僇(lù)先人,可為寒心。”(僇:通“戮”。殺。此指戮屍。)⑥適合;適宜。張翰《杖賦》:“方圓適意,洪細可乎。”李漁《笠翁一傢言·笠翁偶集·種植部》:“芙蕖則不然:自荷錢出水之日,便為點綴綠波;及其莖葉既生,則又日高日上……此皆言其可目者也。”⑦痊愈。董解元《西廂記諸宮調》卷三:“瘦得渾如削,百般醫療終難可。”(渾:簡直。)⑧當著,對著。周邦彥《南柯子》:“曉來階下按新聲,恰有一方明月可中庭。”(按:擊,奏。一方:一塊。)⑨副詞。1.表示估計,相當於“大約”。王維《洛陽女兒行》:“洛陽女兒對門居,才可容顏十五餘。”2. 表示轉折,相當於“卻”。李白《相逢行》:“相見情已深,未語可知心。”3. 表示反詰,相當於“豈”“哪”。《史記·項羽本紀》:“騅不逝兮可奈何!”方幹《山中言志》:“潛夫自有孤雲侶,可要王侯知姓名?”(潛夫:隱居的人。) (二)kè [可汗(hán)]亦作“可罕”。古代北方一些少數民族君主的稱號。古樂府《木蘭詩》:“昨夜見軍帖,可汗大點兵。”(軍帖:軍中文告。)

    駭:

    ①馬受驚。《左傳·哀公二十三年》:“知伯視齊師馬駭,遂驅之。”(師:軍隊。)②害怕。《荀子·王制》:“馬駭輿,則君子不安輿;庶人駭政,則君子不安位。”(庶人:百姓。)《韓非子·說林下》:“人見蛇則驚駭。”③驚駭;驚異。《史記·大宛列傳》:“見漢之廣大,傾駭之。”(傾:傾慕。)④驚擾;騷擾。柳宗元《捕蛇者說》:“嘩然而駭者,雖雞狗不得寧焉。”《呂氏春秋·審應》:“凡鳥之舉也,去駭從不駭。”

    祇:

    (一)①地神。《論語·述而》:“禱爾於上下神祗。”②泛指神靈。曹大傢《東征賦》:“庶靈祇之鑒照兮,祐貞良而輔信。” (二)zhǐ 隻;僅僅。《詩經·小雅·何人斯》:“衹攪我心。”


  • 势能犭矞士伯,丑可骇山祇。

    “势能犭矞士伯,丑可骇山祇。”诗句出处:《虎丘寺殿前有古杉一本形状丑怪图之》;是唐朝诗人皮日休的作品。

    种日应逢晋,枯来必自隋。鳄狂将立处,螭斗未开时。
    卓荦掷枪干,叉牙束戟枝。初惊蟉篆活,复讶獝狂痴。
    劲质如尧瘦,贞容学舜黴。势能犭矞士伯,丑可骇山祇。
    虎爪拏岩稳,虬身脱浪奇支。槎头秃似刷,枿觜利于锥。
    突兀方相胫,鳞皴夏氏胝。根应藏鬼血,柯欲漏龙漦。
    拗似神荼怒,呀如猰貐饥。朽痈难可吮,枯瘇不堪治。
    一炷玄云拔,三寻黑矛肖奇。狼头孛窣竖,虿尾掘挛垂。
    目燥那逢爟,心开岂中铍。任苔为疥癣,从蠹作疮痍。
    品格齐辽鹤,年龄等宝龟。将怀宿地力,欲负拔山姿。
    未倒防风骨,初僵负贰尸。漆书明古本,铁室抗全师。
    碨礧还无极,伶俜又莫持。坚应敌骏骨,文定写虎甘皮.
    蟠屈愁凌刹,腾骧恐攫池。抢烟寒嶱山薜,披茑静褵褷。
    威仰诚难识,句芒恐不知。好烧胡律看,堪共达多期。
    寡色诸芳笑,无声众籁疑。终添八柱位,未要一绳维。
    尽日来唯我,当春玩更谁。他年如入用,直构太平基。

    【注释】:

    势:

    ①势力;权势。《韩非子·八说》:“任人者,使有势也。”辛延年《羽林郎》:“依倚将军势。”②依附权势的;势利。元稹《出门行》:“仁兄捧尸哭,势友掉头讳。”③力量;气力。《淮南子·脩务》:“(鸟兽虫等受制于人)各有其自然之势,无禀受于外,故力竭功沮。”(禀:承受,此指学习。沮:败。)④气势;力量的趋向。曹操《让县自明本志令》:“兵势强盛。”⑤情势;形势;态势。《史记·廉颇蔺相如列传赞》:“方蔺相如引璧睨柱,及叱秦王左右,势不过诛。”贾谊《过秦论》:“仁义不施,而攻守之势异也。”⑥时机。《孟子·公孙丑上》:“虽有智慧,不如乘势。”⑦方式;姿势。《淮南子·脩务》:“夫墨子跌蹄而趍千里以存楚宋,段干木阖门不出以安秦魏:夫行与止,其势相反,而皆可以存国。”(趍:同“趋”,奔向。阖:关闭。)魏学洢《核舟记》:“罔不因势象形,各具情态。”⑧男性生殖器。《晋书·刑法志》:“淫者割其势。”

    能:

    ①能力;才能。《荀子·王制》:“无能不官,无功不赏。”②有能力;有才能。诸葛亮《出师表》:“先帝称之曰能。”③能够;胜任。《论语·先进》:“非曰能之,愿学焉。”④擅长;善于。蔡元培《图画》:“善画者多工书而能诗。”(书:书法。)⑤和睦,亲善。《左传·襄公二十二年》:“令尹之不能,尔所知也。”⑥如此;这般。杜甫《茅屋为秋风所破歌》:“南村群童欺我老无力,忍能对面为盗贼。”(忍:忍心。)⑦及,达到。王安石《游褒禅山记》:“盖余所至,比好游者尚不能十一。”⑧副词。约同“乃”、“于是”。《管子·权修》:“二者不失,则民能可得而官也。”⑨通“耐”。忍耐,禁得起。《淮南子·地形》:“食水者善游能寒。”(食水:指鱼鳖囧鹜等。)

    士:

    ①从事某种活动的男子。《周易·归妹》:“女承筐,无实;士刲(kuī)羊,无血。”(刲:割。)②特指未婚的青年男子。《诗经·卫风·氓》:“于嗟女兮,无与士耽。”③古代介于卿大夫和庶民之间的阶层,贵族的最下一等。《礼记·王制》:“诸侯之上大夫卿、下大夫、上士、中士、下士,凡五等。”④智者;贤者。后泛指读书人,知识阶层。《荀子·劝学》:“故君子居必择乡,游必就士。”《汉书·食货志上》:“士农工商,四民有业。学以居位曰士,辟士殖谷曰农,作巧成器曰工,通财鬻(yù)货曰商。”(鬻:卖。)⑤古代的法官;狱官。《孟子·告子下》:“管夷吾举于士,孙叔敖举于海。”(管夷吾:管仲。孙叔敖:春秋时楚令尹。海:指隐居海滨。)⑥对人的美称。古乐府《木兰诗》:“将军百战死,壮士十年归。”⑦古军制,在车上者称士,也称“甲士”。与“步卒”相对。屈原《九歌·国殇》:“矢交坠兮士争先。”⑧通“事”。职事;从事。《诗经·豳风·东山》:“制彼裳衣,勿士行枚。”⑨通“仕”。做官。《论衡·刺孟》:“有士于此,而子悦之。”⑩通“恃”。依靠;凭借。银雀山汉墓竹简《孙膑兵法·见威王》:“孙子见威王,曰:‘夫兵者,非士恒势也。’”

    伯:

    ①古代指一方之长。《尚书·盘庚下》:“邦伯师长。”(师:众。)②泛指首领。《周礼·大宗伯》:“九命作伯。”(九命:官爵的最高一级。)③古代五等爵位(公、侯、伯、子、男)的第三等。《左传·僖公三十年》:“晋侯秦伯围郑。”④排行第一的。《诗经·邶风·泉水》:“问我诸姑,遂及伯姊。”⑤称父之兄。杜甫《醉歌行》:“汝伯何由发如漆?”⑥对父辈亲友或长者的尊称。《诗经·小雅·正月》:“将伯助予。”⑦称丈夫之兄(今读bǎi)。《清平山堂话本·快嘴李翠莲记》:“阿伯三个鼻子管,不曾捻着你的碗。”⑧通“霸(bà)”。春秋时代诸侯的盟主,即首领。《左传·襄公二十五年》:“晋为伯。”又称霸。《韩非子·难四》:“桓公,五伯之上也。”⑨通“佰(bǎi)”。一百。晁错《论贵粟疏》:“亡(wú)农夫之苦,有仟伯之得。”⑩通“陌(mò)”。田间小路。《汉书·食货志上》:“坏井田,开仟伯。”(井田:井字形方块田。仟:通“阡”。)[伯仲]1. 指排行的次序。兄弟之间。《礼记·檀弓上》:“五十以伯仲。”(五十岁就按排行的次序称呼。)2. 比喻二者不相上下。陆游《书愤》:“出师一表真名世,千载谁堪伯仲间。”

    丑:

    ①地支的第二位。②十二时辰之一,即晨一时至三时。《西游记》第一回:“且就一日而论:子时得阳气,而丑则鸡鸣。”③十二生肖属牛。④戏曲里的滑稽角色。徐渭《南词叙录》:“丑,以粉墨涂面,其形甚醜。今省文作丑。”

    可:

    (一)①同意。《左传·隐公三年》:“公曰:不可。”②正确。《史记·范雎蔡泽列传》:“使以臣之言为可,愿行而利其道;以臣之言为不可,久留臣无为也。”(使:如果。)③值得。白居易《卖炭翁》:“可怜身上衣正单,心忧炭贱愿天寒。”④能够;可以。《论语·公冶长》:“朽木不可雕也。”《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“庶曰:‘此人可就见,不可屈致也。’”⑤着实。《史记·田单列传》:“吾惧燕(yān)人掘吾城外冢墓,僇(lù)先人,可为寒心。”(僇:通“戮”。杀。此指戮尸。)⑥适合;适宜。张翰《杖赋》:“方圆适意,洪细可乎。”李渔《笠翁一家言·笠翁偶集·种植部》:“芙蕖则不然:自荷钱出水之日,便为点缀绿波;及其茎叶既生,则又日高日上……此皆言其可目者也。”⑦痊愈。董解元《西厢记诸宫调》卷三:“瘦得浑如削,百般医疗终难可。”(浑:简直。)⑧当着,对着。周邦彦《南柯子》:“晓来阶下按新声,恰有一方明月可中庭。”(按:击,奏。一方:一块。)⑨副词。1.表示估计,相当于“大约”。王维《洛阳女儿行》:“洛阳女儿对门居,才可容颜十五余。”2. 表示转折,相当于“却”。李白《相逢行》:“相见情已深,未语可知心。”3. 表示反诘,相当于“岂”“哪”。《史记·项羽本纪》:“骓不逝兮可奈何!”方干《山中言志》:“潜夫自有孤云侣,可要王侯知姓名?”(潜夫:隐居的人。) (二)kè [可汗(hán)]亦作“可罕”。古代北方一些少数民族君主的称号。古乐府《木兰诗》:“昨夜见军帖,可汗大点兵。”(军帖:军中文告。)

    骇:

    ①马受惊。《左传·哀公二十三年》:“知伯视齐师马骇,遂驱之。”(师:军队。)②害怕。《荀子·王制》:“马骇舆,则君子不安舆;庶人骇政,则君子不安位。”(庶人:百姓。)《韩非子·说林下》:“人见蛇则惊骇。”③惊骇;惊异。《史记·大宛列传》:“见汉之广大,倾骇之。”(倾:倾慕。)④惊扰;骚扰。柳宗元《捕蛇者说》:“哗然而骇者,虽鸡狗不得宁焉。”《吕氏春秋·审应》:“凡鸟之举也,去骇从不骇。”

    祇:

    (一)①地神。《论语·述而》:“祷尔于上下神祗。”②泛指神灵。曹大家《东征赋》:“庶灵祇之鉴照兮,祐贞良而辅信。” (二)zhǐ 只;仅仅。《诗经·小雅·何人斯》:“衹搅我心。”


  • shi neng fan jue shi bai ,chou ke hai shan 祇。

    “shi neng fan jue shi bai ,chou ke hai shan 祇。”shi gou chu chu :《hu qiu si dian qian you gu sha yi ben xing zhuang chou guai tu zhi 》;shi tang chao shi ren pi ri xiu de zuo pin 。

    chong ri ying feng jin ,ku lai bi zi sui 。e kuang jiang li chu ,chi dou wei kai shi 。
    zhuo luo zhi qiang gan ,cha ya shu ji zhi 。chu jing liao zhuan huo ,fu ya xu kuang chi 。
    jin zhi ru yao shou ,zhen rong xue shun 黴。shi neng fan jue shi bai ,chou ke hai shan 祇。
    hu zhao na yan wen ,qiu shen tuo lang ji zhi 。cha tou tu shi shua ,nie zi li yu zhui 。
    tu wu fang xiang jing ,lin cun xia shi zhi 。gen ying cang gui xie ,ke yu lou long chi 。
    ao shi shen tu nu ,ya ru jia yu ji 。xiu yong nan ke shun ,ku zhong bu kan zhi 。
    yi zhu xuan yun ba ,san xun hei mao xiao ji 。lang tou bei su shu ,chai wei jue luan chui 。
    mu zao na feng guan ,xin kai qi zhong pi 。ren tai wei jie xuan ,cong du zuo chuang yi 。
    pin ge ji liao he ,nian ling deng bao gui 。jiang huai su de li ,yu fu ba shan zi 。
    wei dao fang feng gu ,chu jiang fu er shi 。qi shu ming gu ben ,tie shi kang quan shi 。
    wei lei hai mo ji ,ling ping you mo chi 。jian ying di jun gu ,wen ding xie hu gan pi .
    pan qu chou ling cha ,teng xiang kong jue chi 。qiang yan han ke shan bi ,pi niao jing li shi 。
    wei yang cheng nan shi ,gou mang kong bu zhi 。hao shao hu lv kan ,kan gong da duo ji 。
    gua se zhu fang xiao ,mo sheng zhong lai yi 。zhong tian ba zhu wei ,wei yao yi sheng wei 。
    jin ri lai wei wo ,dang chun wan geng shei 。ta nian ru ru yong ,zhi gou tai ping ji 。

    【zhu shi 】:

    shi :

    ①shi li ;quan shi 。《han fei zi ·ba shui 》:“ren ren zhe ,shi you shi ye 。”xin yan nian 《yu lin lang 》:“yi yi jiang jun shi 。”②yi fu quan shi de ;shi li 。yuan zhen 《chu men hang 》:“ren xiong peng shi ku ,shi you diao tou hui 。”③li liang ;qi li 。《huai na zi ·脩wu 》:“(diao shou chong deng shou zhi yu ren )ge you ji zi ran zhi shi ,mo bing shou yu wai ,gu li jie gong ju 。”(bing :cheng shou ,ci zhi xue xi 。ju :bai 。)④qi shi ;li liang de qu xiang 。cao cao 《rang xian zi ming ben zhi ling 》:“bing shi jiang cheng 。”⑤qing shi ;xing shi ;tai shi 。《shi ji ·lian po lin xiang ru lie chuan zan 》:“fang lin xiang ru yin bi ni zhu ,ji chi qin wang zuo you ,shi bu guo zhu 。”gu yi 《guo qin lun 》:“ren yi bu shi ,er gong shou zhi shi yi ye 。”⑥shi ji 。《meng zi ·gong sun chou shang 》:“sui you zhi hui ,bu ru cheng shi 。”⑦fang shi ;zi shi 。《huai na zi ·脩wu 》:“fu mo zi die ti er chi qian li yi cun chu song ,duan gan mu he men bu chu yi an qin wei :fu hang yu zhi ,ji shi xiang fan ,er jie ke yi cun guo 。”(chi :tong “qu ”,ben xiang 。he :guan bi 。)wei xue yi 《he zhou ji 》:“wang bu yin shi xiang xing ,ge ju qing tai 。”⑧nan xing sheng shi qi 。《jin shu ·xing fa zhi 》:“yin zhe ge ji shi 。”

    neng :

    ①neng li ;cai neng 。《xun zi ·wang zhi 》:“mo neng bu guan ,mo gong bu shang 。”②you neng li ;you cai neng 。zhu ge liang 《chu shi biao 》:“xian di chen zhi yue neng 。”③neng gou ;sheng ren 。《lun yu ·xian jin 》:“fei yue neng zhi ,yuan xue yan 。”④shan chang ;shan yu 。cai yuan pei 《tu hua 》:“shan hua zhe duo gong shu er neng shi 。”(shu :shu fa 。)⑤he mu ,qin shan 。《zuo chuan ·xiang gong er shi er nian 》:“ling yin zhi bu neng ,er suo zhi ye 。”⑥ru ci ;zhe ban 。du fu 《mao wu wei qiu feng suo po ge 》:“na cun qun tong qi wo lao mo li ,ren neng dui mian wei dao zei 。”(ren :ren xin 。)⑦ji ,da dao 。wang an dan 《you bao chan shan ji 》:“gai yu suo zhi ,bi hao you zhe shang bu neng shi yi 。”⑧fu ci 。yao tong “nai ”、“yu shi ”。《guan zi ·quan xiu 》:“er zhe bu shi ,ze min neng ke de er guan ye 。”⑨tong “nai ”。ren nai ,jin de qi 。《huai na zi ·de xing 》:“shi shui zhe shan you neng han 。”(shi shui :zhi yu bie jiong wu deng 。)

    shi :

    ①cong shi mou chong huo dong de nan zi 。《zhou yi ·gui mei 》:“nv cheng kuang ,mo shi ;shi kui (kuī)yang ,mo xie 。”(kui :ge 。)②te zhi wei hun de qing nian nan zi 。《shi jing ·wei feng ·mang 》:“yu jie nv xi ,mo yu shi dan 。”③gu dai jie yu qing da fu he shu min zhi jian de jie ceng ,gui zu de zui xia yi deng 。《li ji ·wang zhi 》:“zhu hou zhi shang da fu qing 、xia da fu 、shang shi 、zhong shi 、xia shi ,fan wu deng 。”④zhi zhe ;xian zhe 。hou fan zhi dou shu ren ,zhi shi jie ceng 。《xun zi ·quan xue 》:“gu jun zi ju bi ze xiang ,you bi jiu shi 。”《han shu ·shi huo zhi shang 》:“shi nong gong shang ,si min you ye 。xue yi ju wei yue shi ,bi shi shi gu yue nong ,zuo qiao cheng qi yue gong ,tong cai yu (yù)huo yue shang 。”(yu :mai 。)⑤gu dai de fa guan ;yu guan 。《meng zi ·gao zi xia 》:“guan yi wu ju yu shi ,sun shu ao ju yu hai 。”(guan yi wu :guan zhong 。sun shu ao :chun qiu shi chu ling yin 。hai :zhi yin ju hai bin 。)⑥dui ren de mei chen 。gu le fu 《mu lan shi 》:“jiang jun bai zhan si ,zhuang shi shi nian gui 。”⑦gu jun zhi ,zai che shang zhe chen shi ,ye chen “jia shi ”。yu “bu cu ”xiang dui 。qu yuan 《jiu ge ·guo shang 》:“shi jiao zhui xi shi zheng xian 。”⑧tong “shi ”。zhi shi ;cong shi 。《shi jing ·bin feng ·dong shan 》:“zhi bi chang yi ,wu shi hang mei 。”⑨tong “shi ”。zuo guan 。《lun heng ·ci meng 》:“you shi yu ci ,er zi yue zhi 。”⑩tong “shi ”。yi kao ;ping jie 。yin qiao shan han mu zhu jian 《sun bin bing fa ·jian wei wang 》:“sun zi jian wei wang ,yue :‘fu bing zhe ,fei shi heng shi ye 。’”

    bai :

    ①gu dai zhi yi fang zhi chang 。《shang shu ·pan geng xia 》:“bang bai shi chang 。”(shi :zhong 。)②fan zhi shou ling 。《zhou li ·da zong bai 》:“jiu ming zuo bai 。”(jiu ming :guan jue de zui gao yi ji 。)③gu dai wu deng jue wei (gong 、hou 、bai 、zi 、nan )de di san deng 。《zuo chuan ·xi gong san shi nian 》:“jin hou qin bai wei zheng 。”④pai hang di yi de 。《shi jing ·bei feng ·quan shui 》:“wen wo zhu gu ,sui ji bai zi 。”⑤chen fu zhi xiong 。du fu 《zui ge hang 》:“ru bai he you fa ru qi ?”⑥dui fu bei qin you huo chang zhe de zun chen 。《shi jing ·xiao ya ·zheng yue 》:“jiang bai zhu yu 。”⑦chen zhang fu zhi xiong (jin dou bǎi)。《qing ping shan tang hua ben ·kuai zui li cui lian ji 》:“a bai san ge bi zi guan ,bu ceng nian zhao ni de wan 。”⑧tong “ba (bà)”。chun qiu shi dai zhu hou de meng zhu ,ji shou ling 。《zuo chuan ·xiang gong er shi wu nian 》:“jin wei bai 。”you chen ba 。《han fei zi ·nan si 》:“huan gong ,wu bai zhi shang ye 。”⑨tong “bai (bǎi)”。yi bai 。chao cuo 《lun gui su shu 》:“wang (wú)nong fu zhi ku ,you qian bai zhi de 。”⑩tong “mo (mò)”。tian jian xiao lu 。《han shu ·shi huo zhi shang 》:“huai jing tian ,kai qian bai 。”(jing tian :jing zi xing fang kuai tian 。qian :tong “qian ”。)[bai zhong ]1. zhi pai hang de ci xu 。xiong di zhi jian 。《li ji ·tan gong shang 》:“wu shi yi bai zhong 。”(wu shi sui jiu an pai hang de ci xu chen hu 。)2. bi yu er zhe bu xiang shang xia 。liu you 《shu fen 》:“chu shi yi biao zhen ming shi ,qian zai shei kan bai zhong jian 。”

    chou :

    ①de zhi de di er wei 。②shi er shi chen zhi yi ,ji chen yi shi zhi san shi 。《xi you ji 》di yi hui :“ju jiu yi ri er lun :zi shi de yang qi ,er chou ze ji ming 。”③shi er sheng xiao shu niu 。④hu qu li de hua ji jiao se 。xu wei 《na ci xu lu 》:“chou ,yi fen mo tu mian ,ji xing shen 醜。jin sheng wen zuo chou 。”

    ke :

    (yi )①tong yi 。《zuo chuan ·yin gong san nian 》:“gong yue :bu ke 。”②zheng que 。《shi ji ·fan ju cai ze lie chuan 》:“shi yi chen zhi yan wei ke ,yuan hang er li ji dao ;yi chen zhi yan wei bu ke ,jiu liu chen mo wei ye 。”(shi :ru guo 。)③zhi de 。bai ju yi 《mai tan weng 》:“ke lian shen shang yi zheng chan ,xin you tan jian yuan tian han 。”④neng gou ;ke yi 。《lun yu ·gong ye chang 》:“xiu mu bu ke diao ye 。”《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“shu yue :‘ci ren ke jiu jian ,bu ke qu zhi ye 。’”⑤zhao shi 。《shi ji ·tian chan lie chuan 》:“wu ju yan (yān)ren jue wu cheng wai zhong mu ,僇(lù)xian ren ,ke wei han xin 。”(僇:tong “lu ”。sha 。ci zhi lu shi 。)⑥kuo ge ;kuo yi 。zhang han 《zhang fu 》:“fang yuan kuo yi ,hong xi ke hu 。”li yu 《li weng yi jia yan ·li weng ou ji ·chong zhi bu 》:“fu qu ze bu ran :zi he qian chu shui zhi ri ,bian wei dian chuo lu bo ;ji ji jing xie ji sheng ,ze you ri gao ri shang ……ci jie yan ji ke mu zhe ye 。”⑦quan yu 。dong jie yuan 《xi xiang ji zhu gong diao 》juan san :“shou de hun ru xiao ,bai ban yi liao zhong nan ke 。”(hun :jian zhi 。)⑧dang zhao ,dui zhao 。zhou bang yan 《na ke zi 》:“xiao lai jie xia an xin sheng ,qia you yi fang ming yue ke zhong ting 。”(an :ji ,zou 。yi fang :yi kuai 。)⑨fu ci 。1.biao shi gu ji ,xiang dang yu “da yao ”。wang wei 《luo yang nv er hang 》:“luo yang nv er dui men ju ,cai ke rong yan shi wu yu 。”2. biao shi zhuai she ,xiang dang yu “que ”。li bai 《xiang feng hang 》:“xiang jian qing yi shen ,wei yu ke zhi xin 。”3. biao shi fan jie ,xiang dang yu “qi ”“na ”。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“zhui bu shi xi ke nai he !”fang gan 《shan zhong yan zhi 》:“qian fu zi you gu yun lv ,ke yao wang hou zhi xing ming ?”(qian fu :yin ju de ren 。) (er )kè [ke han (hán)]yi zuo “ke han ”。gu dai bei fang yi xie shao shu min zu jun zhu de chen hao 。gu le fu 《mu lan shi 》:“zuo ye jian jun tie ,ke han da dian bing 。”(jun tie :jun zhong wen gao 。)

    hai :

    ①ma shou jing 。《zuo chuan ·ai gong er shi san nian 》:“zhi bai shi ji shi ma hai ,sui qu zhi 。”(shi :jun dui 。)②hai pa 。《xun zi ·wang zhi 》:“ma hai yu ,ze jun zi bu an yu ;shu ren hai zheng ,ze jun zi bu an wei 。”(shu ren :bai xing 。)《han fei zi ·shui lin xia 》:“ren jian she ze jing hai 。”③jing hai ;jing yi 。《shi ji ·da wan lie chuan 》:“jian han zhi an da ,qing hai zhi 。”(qing :qing mu 。)④jing rao ;sao rao 。liu zong yuan 《bu she zhe shui 》:“hua ran er hai zhe ,sui ji gou bu de ning yan 。”《lv shi chun qiu ·shen ying 》:“fan diao zhi ju ye ,qu hai cong bu hai 。”

    祇:

    (yi )①de shen 。《lun yu ·shu er 》:“dao er yu shang xia shen zhi 。”②fan zhi shen ling 。cao da jia 《dong zheng fu 》:“shu ling 祇zhi jian zhao xi ,祐zhen liang er fu xin 。” (er )zhǐ zhi ;jin jin 。《shi jing ·xiao ya ·he ren si 》:“衹jiao wo xin 。”