- 繁体
- 简体
- 拼音
-
王臣方謇謇,佐我無玷缺。
“王臣方謇謇,佐我無玷缺。”詩句出處:《三羞詩三首》;是唐朝詩人皮日休的作品。
志者若不退,佞者何由達。君臣一殽膳,傢國共殘殺。
此道見於今,永思心若裂。王臣方謇謇,佐我無玷缺。
如何以謀計,中道生芽蘗。憲司遵故典,分道播南越。
蒼惶出班行,傢室不容別。玄鬢行為霜,清淚立成血。
乘遽劇飛鳥,就傳過風發。嗟吾何為者,叨在造士列。
獻文不上第,歸於淮之汭。蹇蹄可再奔,退羽可後歇。
利則侶軒裳,塞則友松月。而於方寸內,未有是愁結。
未為祿食仕,俯不愧梁糲。未為冠冕人,死不慚忠烈。
如何有是心,不能叩丹闕。赫赫負君歸,南山采芝蕨。
南荒不擇吏,致我交阯覆。綿聯三四年,流為中夏辱。
懦者鬥即退,武者兵則黷。軍庸滿天下,戰將多金玉。
刮則齊民癰,分為猛士祿。雄健許昌師,忠武冠其族。
去為萬騎風,住作一川肉。昨朝殘卒回,千門萬戶哭。
哀聲動閭裡,怨氣成山谷。誰能聽晝鼙,不忍看金鏃。
吾有制勝術,不奈賤碌碌。貯之胸臆間,慚見許師屬。
自嗟胡為者,得躡前修躅。傢不出軍租,身不識部曲。
亦衣許師衣,亦食許師粟。方知古人道,蔭我已為足。
念此向誰羞,悠悠潁川綠。
天子丙戌年,淮右民多饑。就中潁之汭,轉徙何累累。
夫婦相顧亡,棄卻抱中兒。兄弟各自散,出門如大癡。
一金易蘆卜,一縑換鳧茈。荒村墓鳥樹,空屋野花籬。
兒童嚙草根,倚桑空羸羸。斑白死路傍,枕土皆離離。
方知聖人教,於民良在斯。厲能去人愛,荒能奪人慈。
如何司牧者,有術皆在茲。粵吾何為人,數畝清溪湄。
一寫落第文,一傢歡復嬉。朝食有麥饘,晨起有佈衣。
一身既飽暖,一傢無怨咨。傢雖有畎畝,手不秉鎡基。
歲雖有札瘥,庖不廢晨炊。何道以致是,我有明公知。
食之以侯食,衣之以侯衣。歸時恤金帛,使我奉庭闈。
撫己愧潁民,奚不進德為。因茲感知己,盡日空涕洟。
【註釋】:
王:
(一)①夏商周時代最高統治者的稱號。秦始皇以後改稱皇帝。《尚書·盤庚上》:“王命眾,悉至於庭。”(悉:都;全。)②春秋戰國時期的諸侯。《孟子·梁惠王上》:“王好戰,請以戰喻。”③漢以後的最高封爵。《漢書·諸侯王表》:“武帝施主父之冊,下推恩之令,使諸侯王得分戶邑以封子弟,不行黜涉而藩國自析。”(主父:人名。冊:同“策”。析:削弱。)④諸侯或外族來朝見天子。《尚書·大禹謨》:“四夷來王。”⑤首領;同類中最特出或最大者。杜甫《前出塞》:“射人先射馬,擒賊先擒王。”⑥古代對祖父母輩的尊稱。《爾雅·釋親》:“父之考為王父,父之妣(bǐ)為王母。” (二)wàng ①統治同傢。《史記·項羽本紀》:“沛公欲王關中。”《商君書·更法》:“三代不同禮而王。”②成就王業。《孟子·梁惠王上》:“七十者衣(yì)帛(bó)食肉,黎民不饑不寒,然而不王者,未之有也。”臣:
①戰俘。《禮記·少儀》:“臣則左之。”(左之:指用左手牽戰俘。)②男性奴隸。《韓非子·五蠹》:“雖臣虜之苦,不苦於此矣。”(雖:即使。)③國君統屬的民眾。《詩經·小雅·北山》:“率土之濱,莫非王臣。”(率土:在境域之內。)④君主制時代的官員。《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“漢室傾頹,奸臣竊命,主上蒙塵。”⑤為臣;稱臣。《史記·刺客列傳·荊軻》:“趙不能支秦,必入臣;入臣則禍至燕。”(支:抵抗。)⑥指盡臣子之責。《三國演義》第三回:“(董卓)統西川大軍二十萬,常有不臣之心。”⑦古時臣民對君主的謙稱。《商君書·更法》:“臣聞之,疑行無成,疑事無功。”⑧作為一般人的謙稱。《墨子·公輸》:“北方有侮臣者,願借子殺之。”方:
(一)①並列。《莊子·山木》:“方舟而濟於河。”也指竹木編成的筏子。《詩經·周南·漢廣》:“江之永矣,不可方思。”②方圓。表面積。《資治通鑒·漢獻帝建安十三年》:“(孫權)割據江東,地方數千裡。”③正方;方形。與圓相對。《周禮·考工記·輿人》:“圜者中規,方者中矩。”④方向;方位。《墨子·公輸》:“北方有侮臣者,願借子殺之。”⑤方面。《楚辭·九辯》:“心怵惕而震蕩兮,何所憂之多方?”(怵惕:戒懼。)⑥正直。《新語·慎微》:“然後忠良方直之人,則得容於世而施於政。”⑦地區;區域。黃宗羲《柳敬亭傳》:“且五方土音,鄉俗好尚,習見習聞。”⑧指地。古人以為天圓地方,故稱地為方。《淮南子·本經》:“戴圓履方。”⑨方法;辦法。《荀子·大略》:“博學而無方。”⑩藥方;處方。《後漢書·華佗傳》:“精於方藥。”(11)道理。《荀子·君道》:“尚賢使能,則民知方。”(尚:尊崇。)(12)比擬;比方。《漢書·衛青霍去病傳贊》:“票(piāo)騎亦方此意,為將如此。”(票騎:指霍去病。)(13)副詞。1.正在。《漢書·高帝紀》:“沛公、項羽方攻陳留。”2. 剛剛。方苞《左忠毅公逸事》:“廡下一生伏案臥,方成草。”3. 就要。《資治通鑒·漢獻帝建安十三年》:“今治水軍八十萬眾,方與將軍會獵於吳。”(治:訓練。會獵:一同打獵,是交戰的婉辭。)(14)介詞。正當。《莊子·養生主》:“方此之時,臣以神遇而不以目視。” (二)páng [方羊]徘徊。《左傳·哀公十七年》:“如魚窺尾,衡流而方羊。”謇:
①口吃。《北史·李崇傳附李鍇》:“因謇而徐言。”②忠直;正直。《北史·徐紇傳》:“外似謇正,內實諂諛。”《晉書·劉曜載記論》:“縱武窮兵,殘忠害謇。”③助詞。多用於句首。《楚辭·離騷》:“謇吾法夫前脩兮。”佐:
①輔助;幫助。《周禮·天官·序官》:“以佐王均邦國。”(均:協和。)《詩經·小雅·六月》:“王於出征,以佐天子。”②輔佐大臣。《戰國策·齊策四》:“是以堯有九佐。”③副職;僚屬。《說苑·尊賢》:“(太公望)朝歌之屠佐也。”(朝歌:地名。屠:屠夫。)④副的;其次的。《左傳·成公二年》:“鄭周父禦佐車。”⑤陪侍。《漢書·高祖紀下》:“(高祖)置酒沛(pèi)宮,悉召故人父老子弟佐酒。”無:
①沒有。跟“有”相對。陸遊《遊山西村》:“山重水復疑無路。”②副詞。表示否定,相當於“不”。《商君書·農戰》:“民以此為教,則粟焉得無少,而兵焉得弱也?”③連詞。表示條件,相當於“無論”、“不論”。《詩經·魯頌·灃水》:“不小不大,從公於邁。”④通“毋”。不要。《古詩源·箜篌引》:“公無渡河,公竟渡河。墮河而死,當奈公何!”⑤非;不是。《管子·形勢》:“則國非其國,而民無其民也。”⑥語氣詞。用於疑問句末,表示疑問,相當於“否”。白居易《問劉十九》:“晚來天欲雪,能飲一杯無?”玷:
①玉上的斑點。《詩經·大雅·抑》:“白圭之玷,尚可磨也。”(圭:一種上尖下方的玉器。)②缺點;過失。《金史·世宗紀中》:“夫朝廷之政,太寬則人不知懼,太猛則小玷亦將不免於罪。”③污損。《聊齋志異·紅玉》:“既自玷,而又以玷人。”④自謙之詞。表示辱沒對方,自己有愧。陸遊《除直文華閣謝丞相啟》:“豈期垂盡之光陰,忽玷殊常之惠澤。”缺:
①殘缺;破損。《詩經·豳風·破斧》:“既破我斧,又缺我斨(qiāng)。”(斨:斧類。)②缺口;空隙。《史記·孔子世傢》:“昔吾入也,由彼缺。”③官吏的空額。《世說新語·任誕》:“步兵校尉缺。”④缺陷;缺點。蘇軾《歧亭五首》之五:“吾非固多矣,君豈無一缺!”(非:過失。)⑤缺少;不足。陸遊《入蜀記》:“下又缺數字。”⑥衰敗;廢棄。《史記·漢興以來諸侯五年表》:“厲幽之後,王廢缺,侯伯強國興焉。”⑦廢弛。《漢書·藝文志》:“方今去聖久遠,道術缺廢,無所更索。” -
王臣方謇謇,佐我无玷缺。
“王臣方謇謇,佐我无玷缺。”诗句出处:《三羞诗三首》;是唐朝诗人皮日休的作品。
志者若不退,佞者何由达。君臣一殽膳,家国共残杀。
此道见于今,永思心若裂。王臣方謇謇,佐我无玷缺。
如何以谋计,中道生芽蘖。宪司遵故典,分道播南越。
苍惶出班行,家室不容别。玄鬓行为霜,清泪立成血。
乘遽剧飞鸟,就传过风发。嗟吾何为者,叨在造士列。
献文不上第,归于淮之汭。蹇蹄可再奔,退羽可后歇。
利则侣轩裳,塞则友松月。而于方寸内,未有是愁结。
未为禄食仕,俯不愧梁粝。未为冠冕人,死不惭忠烈。
如何有是心,不能叩丹阙。赫赫负君归,南山采芝蕨。
南荒不择吏,致我交阯覆。绵联三四年,流为中夏辱。
懦者斗即退,武者兵则黩。军庸满天下,战将多金玉。
刮则齐民痈,分为猛士禄。雄健许昌师,忠武冠其族。
去为万骑风,住作一川肉。昨朝残卒回,千门万户哭。
哀声动闾里,怨气成山谷。谁能听昼鼙,不忍看金镞。
吾有制胜术,不奈贱碌碌。贮之胸臆间,惭见许师属。
自嗟胡为者,得蹑前修躅。家不出军租,身不识部曲。
亦衣许师衣,亦食许师粟。方知古人道,荫我已为足。
念此向谁羞,悠悠颍川绿。
天子丙戌年,淮右民多饥。就中颍之汭,转徙何累累。
夫妇相顾亡,弃却抱中儿。兄弟各自散,出门如大痴。
一金易芦卜,一缣换凫茈。荒村墓鸟树,空屋野花篱。
儿童啮草根,倚桑空羸羸。斑白死路傍,枕土皆离离。
方知圣人教,于民良在斯。厉能去人爱,荒能夺人慈。
如何司牧者,有术皆在兹。粤吾何为人,数亩清溪湄。
一写落第文,一家欢复嬉。朝食有麦饘,晨起有布衣。
一身既饱暖,一家无怨咨。家虽有畎亩,手不秉镃基。
岁虽有札瘥,庖不废晨炊。何道以致是,我有明公知。
食之以侯食,衣之以侯衣。归时恤金帛,使我奉庭闱。
抚己愧颍民,奚不进德为。因兹感知己,尽日空涕洟。
【注释】:
王:
(一)①夏商周时代最高统治者的称号。秦始皇以后改称皇帝。《尚书·盘庚上》:“王命众,悉至于庭。”(悉:都;全。)②春秋战国时期的诸侯。《孟子·梁惠王上》:“王好战,请以战喻。”③汉以后的最高封爵。《汉书·诸侯王表》:“武帝施主父之册,下推恩之令,使诸侯王得分户邑以封子弟,不行黜涉而藩国自析。”(主父:人名。册:同“策”。析:削弱。)④诸侯或外族来朝见天子。《尚书·大禹谟》:“四夷来王。”⑤首领;同类中最特出或最大者。杜甫《前出塞》:“射人先射马,擒贼先擒王。”⑥古代对祖父母辈的尊称。《尔雅·释亲》:“父之考为王父,父之妣(bǐ)为王母。” (二)wàng ①统治同家。《史记·项羽本纪》:“沛公欲王关中。”《商君书·更法》:“三代不同礼而王。”②成就王业。《孟子·梁惠王上》:“七十者衣(yì)帛(bó)食肉,黎民不饥不寒,然而不王者,未之有也。”臣:
①战俘。《礼记·少仪》:“臣则左之。”(左之:指用左手牵战俘。)②男性奴隶。《韩非子·五蠹》:“虽臣虏之苦,不苦于此矣。”(虽:即使。)③国君统属的民众。《诗经·小雅·北山》:“率土之滨,莫非王臣。”(率土:在境域之内。)④君主制时代的官员。《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“汉室倾颓,奸臣窃命,主上蒙尘。”⑤为臣;称臣。《史记·刺客列传·荆轲》:“赵不能支秦,必入臣;入臣则祸至燕。”(支:抵抗。)⑥指尽臣子之责。《三国演义》第三回:“(董卓)统西川大军二十万,常有不臣之心。”⑦古时臣民对君主的谦称。《商君书·更法》:“臣闻之,疑行无成,疑事无功。”⑧作为一般人的谦称。《墨子·公输》:“北方有侮臣者,愿借子杀之。”方:
(一)①并列。《庄子·山木》:“方舟而济于河。”也指竹木编成的筏子。《诗经·周南·汉广》:“江之永矣,不可方思。”②方圆。表面积。《资治通鉴·汉献帝建安十三年》:“(孙权)割据江东,地方数千里。”③正方;方形。与圆相对。《周礼·考工记·舆人》:“圜者中规,方者中矩。”④方向;方位。《墨子·公输》:“北方有侮臣者,愿借子杀之。”⑤方面。《楚辞·九辩》:“心怵惕而震荡兮,何所忧之多方?”(怵惕:戒惧。)⑥正直。《新语·慎微》:“然后忠良方直之人,则得容于世而施于政。”⑦地区;区域。黄宗羲《柳敬亭传》:“且五方土音,乡俗好尚,习见习闻。”⑧指地。古人以为天圆地方,故称地为方。《淮南子·本经》:“戴圆履方。”⑨方法;办法。《荀子·大略》:“博学而无方。”⑩药方;处方。《后汉书·华佗传》:“精于方药。”(11)道理。《荀子·君道》:“尚贤使能,则民知方。”(尚:尊崇。)(12)比拟;比方。《汉书·卫青霍去病传赞》:“票(piāo)骑亦方此意,为将如此。”(票骑:指霍去病。)(13)副词。1.正在。《汉书·高帝纪》:“沛公、项羽方攻陈留。”2. 刚刚。方苞《左忠毅公逸事》:“庑下一生伏案卧,方成草。”3. 就要。《资治通鉴·汉献帝建安十三年》:“今治水军八十万众,方与将军会猎于吴。”(治:训练。会猎:一同打猎,是交战的婉辞。)(14)介词。正当。《庄子·养生主》:“方此之时,臣以神遇而不以目视。” (二)páng [方羊]徘徊。《左传·哀公十七年》:“如鱼窥尾,衡流而方羊。”謇:
①口吃。《北史·李崇传附李锴》:“因謇而徐言。”②忠直;正直。《北史·徐纥传》:“外似謇正,内实谄谀。”《晋书·刘曜载记论》:“纵武穷兵,残忠害謇。”③助词。多用于句首。《楚辞·离骚》:“謇吾法夫前脩兮。”佐:
①辅助;帮助。《周礼·天官·序官》:“以佐王均邦国。”(均:协和。)《诗经·小雅·六月》:“王于出征,以佐天子。”②辅佐大臣。《战国策·齐策四》:“是以尧有九佐。”③副职;僚属。《说苑·尊贤》:“(太公望)朝歌之屠佐也。”(朝歌:地名。屠:屠夫。)④副的;其次的。《左传·成公二年》:“郑周父御佐车。”⑤陪侍。《汉书·高祖纪下》:“(高祖)置酒沛(pèi)宫,悉召故人父老子弟佐酒。”无:
①没有。跟“有”相对。陆游《游山西村》:“山重水复疑无路。”②副词。表示否定,相当于“不”。《商君书·农战》:“民以此为教,则粟焉得无少,而兵焉得弱也?”③连词。表示条件,相当于“无论”、“不论”。《诗经·鲁颂·沣水》:“不小不大,从公于迈。”④通“毋”。不要。《古诗源·箜篌引》:“公无渡河,公竟渡河。堕河而死,当奈公何!”⑤非;不是。《管子·形势》:“则国非其国,而民无其民也。”⑥语气词。用于疑问句末,表示疑问,相当于“否”。白居易《问刘十九》:“晚来天欲雪,能饮一杯无?”玷:
①玉上的斑点。《诗经·大雅·抑》:“白圭之玷,尚可磨也。”(圭:一种上尖下方的玉器。)②缺点;过失。《金史·世宗纪中》:“夫朝廷之政,太宽则人不知惧,太猛则小玷亦将不免于罪。”③污损。《聊斋志异·红玉》:“既自玷,而又以玷人。”④自谦之词。表示辱没对方,自己有愧。陆游《除直文华阁谢丞相启》:“岂期垂尽之光阴,忽玷殊常之惠泽。”缺:
①残缺;破损。《诗经·豳风·破斧》:“既破我斧,又缺我斨(qiāng)。”(斨:斧类。)②缺口;空隙。《史记·孔子世家》:“昔吾入也,由彼缺。”③官吏的空额。《世说新语·任诞》:“步兵校尉缺。”④缺陷;缺点。苏轼《歧亭五首》之五:“吾非固多矣,君岂无一缺!”(非:过失。)⑤缺少;不足。陆游《入蜀记》:“下又缺数字。”⑥衰败;废弃。《史记·汉兴以来诸侯五年表》:“厉幽之后,王废缺,侯伯强国兴焉。”⑦废弛。《汉书·艺文志》:“方今去圣久远,道术缺废,无所更索。” -
wang chen fang jian jian ,zuo wo mo dian que 。
“wang chen fang jian jian ,zuo wo mo dian que 。”shi gou chu chu :《san xiu shi san shou 》;shi tang chao shi ren pi ri xiu de zuo pin 。
zhi zhe re bu tui ,ning zhe he you da 。jun chen yi xiao shan ,jia guo gong can sha 。
ci dao jian yu jin ,yong sai xin re lie 。wang chen fang jian jian ,zuo wo mo dian que 。
ru he yi mou ji ,zhong dao sheng ya nie 。xian si zun gu dian ,fen dao bo na yue 。
cang huang chu ban hang ,jia shi bu rong bie 。xuan bin hang wei shuang ,qing lei li cheng xie 。
cheng ju ju fei diao ,jiu chuan guo feng fa 。jie wu he wei zhe ,dao zai zao shi lie 。
suo wen bu shang di ,gui yu huai zhi rui 。jian ti ke zai ben ,tui yu ke hou xie 。
li ze lv xuan chang ,sai ze you song yue 。er yu fang cun nei ,wei you shi chou jie 。
wei wei lu shi shi ,fu bu kui liang li 。wei wei guan mian ren ,si bu can zhong lie 。
ru he you shi xin ,bu neng kou dan que 。he he fu jun gui ,na shan cai zhi jue 。
na huang bu ze li ,zhi wo jiao 阯fu 。mian lian san si nian ,liu wei zhong xia ru 。
nuo zhe dou ji tui ,wu zhe bing ze du 。jun yong man tian xia ,zhan jiang duo jin yu 。
gua ze ji min yong ,fen wei meng shi lu 。xiong jian hu chang shi ,zhong wu guan ji zu 。
qu wei mo ji feng ,zhu zuo yi chuan rou 。zuo chao can cu hui ,qian men mo hu ku 。
ai sheng dong lv li ,yuan qi cheng shan gu 。shei neng ting zhou pi ,bu ren kan jin chuo 。
wu you zhi sheng shu ,bu nai jian liu liu 。zhu zhi xiong yi jian ,can jian hu shi shu 。
zi jie hu wei zhe ,de nie qian xiu zhu 。jia bu chu jun zu ,shen bu shi bu qu 。
yi yi hu shi yi ,yi shi hu shi su 。fang zhi gu ren dao ,yin wo yi wei zu 。
nian ci xiang shei xiu ,you you ying chuan lu 。
tian zi bing qu nian ,huai you min duo ji 。jiu zhong ying zhi rui ,zhuai xi he lei lei 。
fu fu xiang gu wang ,qi que bao zhong er 。xiong di ge zi san ,chu men ru da chi 。
yi jin yi lu bo ,yi jian huan fu ci 。huang cun mu diao shu ,kong wu ye hua li 。
er tong nie cao gen ,yi sang kong lei lei 。ban bai si lu bang ,zhen tu jie li li 。
fang zhi sheng ren jiao ,yu min liang zai si 。li neng qu ren ai ,huang neng duo ren ci 。
ru he si mu zhe ,you shu jie zai ci 。yue wu he wei ren ,shu mu qing xi mei 。
yi xie la di wen ,yi jia huan fu xi 。chao shi you mai zhan ,chen qi you bu yi 。
yi shen ji bao nuan ,yi jia mo yuan zi 。jia sui you quan mu ,shou bu bing zi ji 。
sui sui you zha chai ,pao bu fei chen chui 。he dao yi zhi shi ,wo you ming gong zhi 。
shi zhi yi hou shi ,yi zhi yi hou yi 。gui shi xu jin bo ,shi wo feng ting wei 。
fu ji kui ying min ,xi bu jin de wei 。yin ci gan zhi ji ,jin ri kong ti ti 。
【zhu shi 】:
wang :
(yi )①xia shang zhou shi dai zui gao tong zhi zhe de chen hao 。qin shi huang yi hou gai chen huang di 。《shang shu ·pan geng shang 》:“wang ming zhong ,xi zhi yu ting 。”(xi :dou ;quan 。)②chun qiu zhan guo shi ji de zhu hou 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“wang hao zhan ,qing yi zhan yu 。”③han yi hou de zui gao feng jue 。《han shu ·zhu hou wang biao 》:“wu di shi zhu fu zhi ce ,xia tui en zhi ling ,shi zhu hou wang de fen hu yi yi feng zi di ,bu hang chu she er fan guo zi xi 。”(zhu fu :ren ming 。ce :tong “ce ”。xi :xiao ruo 。)④zhu hou huo wai zu lai chao jian tian zi 。《shang shu ·da yu mo 》:“si yi lai wang 。”⑤shou ling ;tong lei zhong zui te chu huo zui da zhe 。du fu 《qian chu sai 》:“she ren xian she ma ,qin zei xian qin wang 。”⑥gu dai dui zu fu mu bei de zun chen 。《er ya ·shi qin 》:“fu zhi kao wei wang fu ,fu zhi bi (bǐ)wei wang mu 。” (er )wàng ①tong zhi tong jia 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“pei gong yu wang guan zhong 。”《shang jun shu ·geng fa 》:“san dai bu tong li er wang 。”②cheng jiu wang ye 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“qi shi zhe yi (yì)bo (bó)shi rou ,li min bu ji bu han ,ran er bu wang zhe ,wei zhi you ye 。”chen :
①zhan fu 。《li ji ·shao yi 》:“chen ze zuo zhi 。”(zuo zhi :zhi yong zuo shou qian zhan fu 。)②nan xing nu li 。《han fei zi ·wu du 》:“sui chen lu zhi ku ,bu ku yu ci yi 。”(sui :ji shi 。)③guo jun tong shu de min zhong 。《shi jing ·xiao ya ·bei shan 》:“lv tu zhi bin ,mo fei wang chen 。”(lv tu :zai jing yu zhi nei 。)④jun zhu zhi shi dai de guan yuan 。《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“han shi qing tui ,jian chen qie ming ,zhu shang meng chen 。”⑤wei chen ;chen chen 。《shi ji ·ci ke lie chuan ·jing ke 》:“zhao bu neng zhi qin ,bi ru chen ;ru chen ze huo zhi yan 。”(zhi :di kang 。)⑥zhi jin chen zi zhi ze 。《san guo yan yi 》di san hui :“(dong zhuo )tong xi chuan da jun er shi mo ,chang you bu chen zhi xin 。”⑦gu shi chen min dui jun zhu de qian chen 。《shang jun shu ·geng fa 》:“chen wen zhi ,yi hang mo cheng ,yi shi mo gong 。”⑧zuo wei yi ban ren de qian chen 。《mo zi ·gong shu 》:“bei fang you wu chen zhe ,yuan jie zi sha zhi 。”fang :
(yi )①bing lie 。《zhuang zi ·shan mu 》:“fang zhou er ji yu he 。”ye zhi zhu mu bian cheng de fa zi 。《shi jing ·zhou na ·han an 》:“jiang zhi yong yi ,bu ke fang sai 。”②fang yuan 。biao mian ji 。《zi zhi tong jian ·han suo di jian an shi san nian 》:“(sun quan )ge ju jiang dong ,de fang shu qian li 。”③zheng fang ;fang xing 。yu yuan xiang dui 。《zhou li ·kao gong ji ·yu ren 》:“huan zhe zhong gui ,fang zhe zhong ju 。”④fang xiang ;fang wei 。《mo zi ·gong shu 》:“bei fang you wu chen zhe ,yuan jie zi sha zhi 。”⑤fang mian 。《chu ci ·jiu bian 》:“xin chu ti er zhen dang xi ,he suo you zhi duo fang ?”(chu ti :jie ju 。)⑥zheng zhi 。《xin yu ·shen wei 》:“ran hou zhong liang fang zhi zhi ren ,ze de rong yu shi er shi yu zheng 。”⑦de ou ;ou yu 。huang zong xi 《liu jing ting chuan 》:“ju wu fang tu yin ,xiang su hao shang ,xi jian xi wen 。”⑧zhi de 。gu ren yi wei tian yuan de fang ,gu chen de wei fang 。《huai na zi ·ben jing 》:“dai yuan lv fang 。”⑨fang fa ;ban fa 。《xun zi ·da lve 》:“bo xue er mo fang 。”⑩yao fang ;chu fang 。《hou han shu ·hua tuo chuan 》:“jing yu fang yao 。”(11)dao li 。《xun zi ·jun dao 》:“shang xian shi neng ,ze min zhi fang 。”(shang :zun chong 。)(12)bi ni ;bi fang 。《han shu ·wei qing huo qu bing chuan zan 》:“piao (piāo)ji yi fang ci yi ,wei jiang ru ci 。”(piao ji :zhi huo qu bing 。)(13)fu ci 。1.zheng zai 。《han shu ·gao di ji 》:“pei gong 、xiang yu fang gong chen liu 。”2. gang gang 。fang bao 《zuo zhong yi gong yi shi 》:“wu xia yi sheng fu an wo ,fang cheng cao 。”3. jiu yao 。《zi zhi tong jian ·han suo di jian an shi san nian 》:“jin zhi shui jun ba shi mo zhong ,fang yu jiang jun hui lie yu wu 。”(zhi :xun lian 。hui lie :yi tong da lie ,shi jiao zhan de wan ci 。)(14)jie ci 。zheng dang 。《zhuang zi ·yang sheng zhu 》:“fang ci zhi shi ,chen yi shen yu er bu yi mu shi 。” (er )páng [fang yang ]pai huai 。《zuo chuan ·ai gong shi qi nian 》:“ru yu kui wei ,heng liu er fang yang 。”jian :
①kou chi 。《bei shi ·li chong chuan fu li kai 》:“yin jian er xu yan 。”②zhong zhi ;zheng zhi 。《bei shi ·xu ge chuan 》:“wai shi jian zheng ,nei shi chan yu 。”《jin shu ·liu yao zai ji lun 》:“zong wu qiong bing ,can zhong hai jian 。”③zhu ci 。duo yong yu gou shou 。《chu ci ·li sao 》:“jian wu fa fu qian 脩xi 。”zuo :
①fu zhu ;bang zhu 。《zhou li ·tian guan ·xu guan 》:“yi zuo wang jun bang guo 。”(jun :xie he 。)《shi jing ·xiao ya ·liu yue 》:“wang yu chu zheng ,yi zuo tian zi 。”②fu zuo da chen 。《zhan guo ce ·ji ce si 》:“shi yi yao you jiu zuo 。”③fu zhi ;liao shu 。《shui yuan ·zun xian 》:“(tai gong wang )chao ge zhi tu zuo ye 。”(chao ge :de ming 。tu :tu fu 。)④fu de ;ji ci de 。《zuo chuan ·cheng gong er nian 》:“zheng zhou fu yu zuo che 。”⑤pei shi 。《han shu ·gao zu ji xia 》:“(gao zu )zhi jiu pei (pèi)gong ,xi shao gu ren fu lao zi di zuo jiu 。”mo :
①mei you 。gen “you ”xiang dui 。liu you 《you shan xi cun 》:“shan chong shui fu yi mo lu 。”②fu ci 。biao shi fou ding ,xiang dang yu “bu ”。《shang jun shu ·nong zhan 》:“min yi ci wei jiao ,ze su yan de mo shao ,er bing yan de ruo ye ?”③lian ci 。biao shi tiao jian ,xiang dang yu “mo lun ”、“bu lun ”。《shi jing ·lu song ·feng shui 》:“bu xiao bu da ,cong gong yu mai 。”④tong “wu ”。bu yao 。《gu shi yuan ·kong hou yin 》:“gong mo du he ,gong jing du he 。duo he er si ,dang nai gong he !”⑤fei ;bu shi 。《guan zi ·xing shi 》:“ze guo fei ji guo ,er min mo ji min ye 。”⑥yu qi ci 。yong yu yi wen gou mo ,biao shi yi wen ,xiang dang yu “fou ”。bai ju yi 《wen liu shi jiu 》:“wan lai tian yu xue ,neng yin yi bei mo ?”dian :
①yu shang de ban dian 。《shi jing ·da ya ·yi 》:“bai gui zhi dian ,shang ke mo ye 。”(gui :yi chong shang jian xia fang de yu qi 。)②que dian ;guo shi 。《jin shi ·shi zong ji zhong 》:“fu chao ting zhi zheng ,tai kuan ze ren bu zhi ju ,tai meng ze xiao dian yi jiang bu mian yu zui 。”③wu sun 。《liao zhai zhi yi ·gong yu 》:“ji zi dian ,er you yi dian ren 。”④zi qian zhi ci 。biao shi ru mei dui fang ,zi ji you kui 。liu you 《chu zhi wen hua ge xie cheng xiang qi 》:“qi ji chui jin zhi guang yin ,hu dian shu chang zhi hui ze 。”que :
①can que ;po sun 。《shi jing ·bin feng ·po fu 》:“ji po wo fu ,you que wo qiang (qiāng)。”(qiang :fu lei 。)②que kou ;kong xi 。《shi ji ·kong zi shi jia 》:“xi wu ru ye ,you bi que 。”③guan li de kong e 。《shi shui xin yu ·ren dan 》:“bu bing jiao wei que 。”④que xian ;que dian 。su shi 《qi ting wu shou 》zhi wu :“wu fei gu duo yi ,jun qi mo yi que !”(fei :guo shi 。)⑤que shao ;bu zu 。liu you 《ru shu ji 》:“xia you que shu zi 。”⑥cui bai ;fei qi 。《shi ji ·han xing yi lai zhu hou wu nian biao 》:“li you zhi hou ,wang fei que ,hou bai jiang guo xing yan 。”⑦fei chi 。《han shu ·yi wen zhi 》:“fang jin qu sheng jiu yuan ,dao shu que fei ,mo suo geng suo 。”
今日更新
-
导引冲和气,觉春生酒面。
[2020-05-03]
-
褘衣俱侍、玳筵启。
[2020-05-03]
-
贤均樛木,宜颂二南诗。
[2020-05-03]
-
奉圣德、坤宁俱备。
[2020-05-03]
-
移棹采初开,嗅金缨留取。
[2020-05-03]
今日推荐
-
惟有暗香长在,饱参清露霏微。
[2020-02-16]
-
檐外几声风玉,丁东敲断人肠。
[2020-02-16]
-
春晚不拈红粉,碧窗自录仙书。
[2020-02-16]
-
人似行云不见。
[2020-02-16]
-
羞容似替人垂泪。
[2020-02-16]