- 繁体
- 简体
- 拼音
-
開溪未讓丁,列第方稱甲。
“開溪未讓丁,列第方稱甲。”詩句出處:《二遊詩·任詩》;是唐朝詩人皮日休的作品。
嘗聞佐浩穰,散性多儑亻沓。欻爾解其綬,遺之如棄靸。
歸來鄉黨內,卻與親朋洽。開溪未讓丁,列第方稱甲。
入門約百步,古木聲霎霎。廣檻小山欹,斜廊怪石夾。
白蓮倚闌楯,翠鳥緣簾押。地勢似五瀉,巖形若三峽。
猿眠但膃肭,鳧食時啑唼。撥荇下文竿,結藤縈桂楫。
門留醫樹客,壁倚栽花鍤。度歲止褐衣,經旬唯白巾。
多君方閉戶,顧我能倒屟。請題在茅棟,留坐於石榻。
魂從清景遛,衣任煙霞裛。階墀龜任上,枕席鷗方狎。
沼似頗黎鏡,當中見魚眨。杯杓悉杉瘤,盤筵盡荷葉。
閑斟不置罰,閑弈無爭劫。閑日不整冠,閑風無用箑。
以斯為思慮,吾道寧疲苶。袞衣競璀璨,鼓吹爭鞺鞳。
欲者解擠排,詬者能詀讘。權豪暫翻覆,刑禍相填壓。
此時一圭竇,不肯饒閶闔。有第可棲息,有書可漁獵。
吾欲與任君,終身以斯愜。
【註釋】:
開:
①開門。《呂氏春秋·愛類》:“昔上古龍門未開。”《老子》第二十七章:“善閉,無關楗而不可開。”(關楗:門閂。)②打開;張開。孟浩然《過故人莊》:“開軒面場圃,把酒話桑麻。”(軒:窗。)③舒展;開放。岑參《白雪歌送武判官歸京》:“忽如一夜春風來,千樹萬樹梨花開。”引申為舒展。李白《夢遊天姥吟留別》:“安能摧眉折腰事權貴,使我不得開心顏。”④伸展。杜甫《往在》:“京都不再火,涇渭開愁容。”(火:戰火。)崔玨《哭李商隱》:“一生襟抱未曾開。”(襟抱:抱負。)⑤分開;分離。《呂氏春秋·貴信》:“地不剛,則凍閉不開。”阮籍《大人先生歌》:“天地解兮六合開。”(六合:天地四方。)引申為散開。杜甫《梅雨》:“雲霧密難開。”杜甫《雨》:“蛟龍鬥不開。”⑥切;割。⑦開辟;開發。《韓非子·初見秦》:“開地數千裡,此其大功也。”《晉書· 羊祜傳》:“辟土開疆。”又為開通。《漢書·張騫傳》:“騫開外國道。”李白《望天門山》:“天門中斷楚江開。”引申為擴大,擴展。《荀子·富國》:“節其流,開其源。”杜甫《兵車行》:“武皇開邊意未已。”《史記·秦本紀》:“開地千裡。”《徐霞客遊記·滇遊日記十一》:“南逾山脊,為新開道。”⑧開創。《史記·秦本紀》:“為後世開業。”⑨開始。《詩經·周頌· 武》:“允文文王,克開厥後。”(允文:確實有文德。克:能夠。厥:其。)《論衡·書解》:“商鞅相孝公,為秦開帝業。”《後漢書·馮衍傳下》:“開歲發春兮,百卉含英。”⑩發動或操縱。杜甫《登白馬潭》:“水生春纜沒,日出野船開。”魏源《道光洋艘征撫記上》:“關天培開炮應之,擊斷洋船頭鼻,西兵多落海死。”(11)消散。范仲淹《嶽陽樓記》:“若夫淫雨霏霏,連月不開。”未:
①十二地支之一。《春秋·莊公二十四年》:“六月辛未,朔,日有食之。”②十二時辰之一,即午後一時至三時。③十二生肖屬羊。④副詞。1.表示否定。a.相當於“不”。《詩經·周頌·小毖》:“未堪傢多難。”b.相當於“沒有”、“不曾”。《詩經 · 召南·草蟲》:“未見君子,我心傷悲。”2. 用在句尾,表示疑問。相當於“否”。《後漢書·劉表傳》:“言出子口而入吾耳,可以言未?”讓:
①責備;責怪。《墨子·魯問》:“其子戰而死,其父讓子墨子。”②謙讓;辭讓;禮讓。《戰國策·趙策三》:“魯仲連辭讓者三。”③不參與爭奪;退讓;避讓。《禮記·禮運》:“刑仁講讓。”④推辭;拒絕。《鹽鐵論· 刺議》:“山陵不讓椒跬(kuǐ),以成其崇。”(椒:山頂。跬:半步。)⑤讓給別人。《左傳·隱公十一年》:“齊侯以許讓公。”丁:
(一)(dīng)①天幹的第四位,因以為第四的代稱。如:丁等;丁級。《舊唐書·經籍志上》:“四部者,甲、乙、丙、丁之次也。”參見“丁夜”。②壯健。《史記·律書》:“丁者,言萬物之丁壯也。”《急就篇》卷四:“長樂無極老復丁。”王應麟補註引《參同契》:“老年復丁壯。”③古稱能任賦役的成年男子。白居易《新豐折臂翁》詩:“戶有三丁點一丁。”參見“成丁”。④傢口;人口。男稱丁,女稱口。如:添丁;人丁。參見“丁口”。⑤指從事某種勞動的人。如:園丁。⑥當;遭逢。《後漢書·岑彭傳》:“我喜我生,獨丁斯時。”參見“丁憂”、“丁艱”。⑦“釘”的古字。釘子。《晉書·陶侃傳》:“及桓溫伐蜀,又以侃所貯竹頭作丁裝船。”⑧姓。(二)(zhēng)見“丁丁③”。列:
①分解;割裂;分割。後作“裂”。《管子·五輔》:“博帶梨,大袂(mèi)列。”(梨:割。)《荀子·哀公問》:“東野畢之馬佚,兩驂列。”②行列;隊列。《荀子·議兵》:“聚則成卒,散則成列。”又位次。《史記·廉頗藺相如列傳》:“相如每朝時,常稱病,不欲與廉頗爭列。”③陳列;排列。《呂氏春秋·孝行》:“樹五色,施五采,列文章,養目之道也。”④類別;范圍。韓愈《答呂毉山人書》:“不當在弟子之列。”《史記·李斯列傳》:“不然,斯之功且與周、召列矣。”⑤安排到某類之中。《史記·孟嘗君列傳》:“始孟嘗君列此二人於賓客。”⑥眾;諸。梅堯臣《送京西轉運李刑部》:“列藩環王都。”(藩:藩國。)鄒陽《上書吳王》:“列郡不相親,萬室不相救也。”⑦通“烈”。1.為正義而死難的。《史記·屈原賈生列傳》:“貪夫徇財兮,列士徇名。”2.猛烈;強烈。《漢書·王莽傳上》:“列風雷雨不迷。”第:
①次序;等級。《左傳·哀公十六年》:“楚國第,我死,令尹司馬非勝而誰?”《論衡·程材》:“論者以儒生不曉簿書,置之於下第。”②科舉考試合格列入的等第。《宋史·王安石傳》:“擢進士上第。”③指科舉時代經考試而得中,錄取。李頻《長安感懷》:“一第知何日,全傢待此時。”④品評;評定。《明史·葉旺傳》:“第功,進旺。”(進:提升。)⑤達官貴人的宅院。《三國志·魏書·曹真傳》:“帝自幸其第省疾。”⑥副詞。1. 表示范圍,相當於“隻”、“僅僅”。王士禛《香祖筆記》卷九:“詞傢綺麗豪放二派,往往分左右袒,予謂第當分正變,不當分優劣。”2. 表示不必考慮條件,相當於“隻管”。《史記·陳丞相世傢》:“陛下第出偽遊雲夢。”⑦數詞詞頭,表示順序。《漢書·敘傳》:“述賈誼傳第十八。”⑧連詞。表示轉折,相當於“但”、“隻是”。紀昀《閱微草堂筆記·槐西雜志》:“乃知此物世尚多有,第人不識耳。”方:
(一)①並列。《莊子·山木》:“方舟而濟於河。”也指竹木編成的筏子。《詩經·周南·漢廣》:“江之永矣,不可方思。”②方圓。表面積。《資治通鑒·漢獻帝建安十三年》:“(孫權)割據江東,地方數千裡。”③正方;方形。與圓相對。《周禮·考工記·輿人》:“圜者中規,方者中矩。”④方向;方位。《墨子·公輸》:“北方有侮臣者,願借子殺之。”⑤方面。《楚辭·九辯》:“心怵惕而震蕩兮,何所憂之多方?”(怵惕:戒懼。)⑥正直。《新語·慎微》:“然後忠良方直之人,則得容於世而施於政。”⑦地區;區域。黃宗羲《柳敬亭傳》:“且五方土音,鄉俗好尚,習見習聞。”⑧指地。古人以為天圓地方,故稱地為方。《淮南子·本經》:“戴圓履方。”⑨方法;辦法。《荀子·大略》:“博學而無方。”⑩藥方;處方。《後漢書·華佗傳》:“精於方藥。”(11)道理。《荀子·君道》:“尚賢使能,則民知方。”(尚:尊崇。)(12)比擬;比方。《漢書·衛青霍去病傳贊》:“票(piāo)騎亦方此意,為將如此。”(票騎:指霍去病。)(13)副詞。1.正在。《漢書·高帝紀》:“沛公、項羽方攻陳留。”2. 剛剛。方苞《左忠毅公逸事》:“廡下一生伏案臥,方成草。”3. 就要。《資治通鑒·漢獻帝建安十三年》:“今治水軍八十萬眾,方與將軍會獵於吳。”(治:訓練。會獵:一同打獵,是交戰的婉辭。)(14)介詞。正當。《莊子·養生主》:“方此之時,臣以神遇而不以目視。” (二)páng [方羊]徘徊。《左傳·哀公十七年》:“如魚窺尾,衡流而方羊。”稱:
(一)①稱量;量重。《商君書·算地》:“度而取長,稱而取重。”②舉起。《詩經· 豳風·七月》:“稱彼兕觥。”③指舉薦。《左傳·襄公三年》:“祈奚請老,晉侯問嗣焉,稱解狐。”④贊揚;頌揚。《商君書·徠民》:“此四王者,萬世之所稱也,以為聖王,然其道猶不能取用於後。”⑤陳述;聲言。《史記·屈原賈生列傳》:“上稱帝嚳,下通齊桓,中述湯武,以刺世事。”⑥稱呼;稱為。《史記·李斯列傳》:“今秦王欲吞天下,稱帝而治。”⑦名稱;稱謂。嵇康《養生論》:“一畝十斛,謂之良田,此天下之通稱也。’”《南史·毛喜傳》:“文帝嘗謂宣帝曰:‘我諸子皆以伯為名,汝諸子宜用叔為稱。’”(嘗:曾經。)⑧號稱;聲稱;稱作。《史記·陳涉世傢》:“乃詐稱公子扶蘇、項燕,從民欲也。”⑨名聲;聲譽。《晉書·王洽傳》:“(洽)與荀羨俱有美稱。” (二)chèng 測重量的器具。後作“秤”。《淮南子·時則》:“角鬥稱。” (三)chèn ①適合;相副。《後漢書·來歙傳》:“誠恨奉職不稱,以為朝廷羞。”《南齊書·張融傳》:“(衣)已令裁減,稱卿之體。”(卿:對對方的愛稱。)②衡量。《晉書·刁協傳》:“(劉)裕散其資財,令百姓稱力而取之,彌日不盡。”甲:
①植物種子的外皮。《西京雜記》卷五:“太平之世,則風不鳴條,開甲散萌而已。”(鳴條:風吹樹枝發出響聲。散萌:分出新芽。)《周易·解》:“雷雨作而百果草木皆甲坼。”②鎧甲,古代將士作戰時穿的護身衣裳。多用皮革制成。《楚辭·九歌·國殤》:“操吳戈兮被犀甲。”(被:同“披”。犀:指犀牛皮。)也泛指鎧甲。《呂氏春秋·貴卒》:“衣鐵甲操鐵杖以戰。”(衣:穿衣。)《左傳·成公二年》:“擐甲執兵,固即死也。”③代指兵士。《資治通鑒·漢獻帝建安十三年》:“今戰士還者及關羽水軍精甲萬人。”④動物的甲殼。元稹《感逝》:“蜩(tiáo)甲暗枯秋葉墜。”(蜩甲:蟬蛻的外殼。)⑤手指和腳趾表皮的硬殼。周密《癸辛雜識續集·金鳳染甲》:“先洗凈指甲,然後以此傅(fū)甲上。”(傅:塗抹。)⑥天幹的第一位。《左傳·昭公十三年》:“諸侯將以甲戍盟。”⑦居於第一位。歐陽修《送楊員外》:“君傢兄弟才,門族當世甲。”(君:對對方的尊稱。)也指順序第一。《新唐書·藝文志一》:“以甲、乙、丙、丁為次,列經、史、子、集四庫。”(次:順序。)⑧舊時戶口編制單位。《農政全書·備荒考中》:“每保統十甲,設保正副各一人,每甲統十戶,設甲長一人。” -
开溪未让丁,列第方称甲。
“开溪未让丁,列第方称甲。”诗句出处:《二游诗·任诗》;是唐朝诗人皮日休的作品。
尝闻佐浩穰,散性多儑亻沓。欻尔解其绶,遗之如弃靸。
归来乡党内,却与亲朋洽。开溪未让丁,列第方称甲。
入门约百步,古木声霎霎。广槛小山欹,斜廊怪石夹。
白莲倚阑楯,翠鸟缘帘押。地势似五泻,岩形若三峡。
猿眠但腽肭,凫食时啑唼。拨荇下文竿,结藤萦桂楫。
门留医树客,壁倚栽花锸。度岁止褐衣,经旬唯白巾。
多君方闭户,顾我能倒屟。请题在茅栋,留坐于石榻。
魂从清景遛,衣任烟霞裛。阶墀龟任上,枕席鸥方狎。
沼似颇黎镜,当中见鱼眨。杯杓悉杉瘤,盘筵尽荷叶。
闲斟不置罚,闲弈无争劫。闲日不整冠,闲风无用箑。
以斯为思虑,吾道宁疲苶。衮衣竞璀璨,鼓吹争鞺鞳。
欲者解挤排,诟者能詀讘。权豪暂翻覆,刑祸相填压。
此时一圭窦,不肯饶阊阖。有第可栖息,有书可渔猎。
吾欲与任君,终身以斯惬。
【注释】:
开:
①开门。《吕氏春秋·爱类》:“昔上古龙门未开。”《老子》第二十七章:“善闭,无关楗而不可开。”(关楗:门闩。)②打开;张开。孟浩然《过故人庄》:“开轩面场圃,把酒话桑麻。”(轩:窗。)③舒展;开放。岑参《白雪歌送武判官归京》:“忽如一夜春风来,千树万树梨花开。”引申为舒展。李白《梦游天姥吟留别》:“安能摧眉折腰事权贵,使我不得开心颜。”④伸展。杜甫《往在》:“京都不再火,泾渭开愁容。”(火:战火。)崔珏《哭李商隐》:“一生襟抱未曾开。”(襟抱:抱负。)⑤分开;分离。《吕氏春秋·贵信》:“地不刚,则冻闭不开。”阮籍《大人先生歌》:“天地解兮六合开。”(六合:天地四方。)引申为散开。杜甫《梅雨》:“云雾密难开。”杜甫《雨》:“蛟龙斗不开。”⑥切;割。⑦开辟;开发。《韩非子·初见秦》:“开地数千里,此其大功也。”《晋书· 羊祜传》:“辟土开疆。”又为开通。《汉书·张骞传》:“骞开外国道。”李白《望天门山》:“天门中断楚江开。”引申为扩大,扩展。《荀子·富国》:“节其流,开其源。”杜甫《兵车行》:“武皇开边意未已。”《史记·秦本纪》:“开地千里。”《徐霞客游记·滇游日记十一》:“南逾山脊,为新开道。”⑧开创。《史记·秦本纪》:“为后世开业。”⑨开始。《诗经·周颂· 武》:“允文文王,克开厥后。”(允文:确实有文德。克:能够。厥:其。)《论衡·书解》:“商鞅相孝公,为秦开帝业。”《后汉书·冯衍传下》:“开岁发春兮,百卉含英。”⑩发动或操纵。杜甫《登白马潭》:“水生春缆没,日出野船开。”魏源《道光洋艘征抚记上》:“关天培开炮应之,击断洋船头鼻,西兵多落海死。”(11)消散。范仲淹《岳阳楼记》:“若夫淫雨霏霏,连月不开。”未:
①十二地支之一。《春秋·庄公二十四年》:“六月辛未,朔,日有食之。”②十二时辰之一,即午后一时至三时。③十二生肖属羊。④副词。1.表示否定。a.相当于“不”。《诗经·周颂·小毖》:“未堪家多难。”b.相当于“没有”、“不曾”。《诗经 · 召南·草虫》:“未见君子,我心伤悲。”2. 用在句尾,表示疑问。相当于“否”。《后汉书·刘表传》:“言出子口而入吾耳,可以言未?”让:
①责备;责怪。《墨子·鲁问》:“其子战而死,其父让子墨子。”②谦让;辞让;礼让。《战国策·赵策三》:“鲁仲连辞让者三。”③不参与争夺;退让;避让。《礼记·礼运》:“刑仁讲让。”④推辞;拒绝。《盐铁论· 刺议》:“山陵不让椒跬(kuǐ),以成其崇。”(椒:山顶。跬:半步。)⑤让给别人。《左传·隐公十一年》:“齐侯以许让公。”丁:
(一)(dīng)①天干的第四位,因以为第四的代称。如:丁等;丁级。《旧唐书·经籍志上》:“四部者,甲、乙、丙、丁之次也。”参见“丁夜”。②壮健。《史记·律书》:“丁者,言万物之丁壮也。”《急就篇》卷四:“长乐无极老复丁。”王应麟补注引《参同契》:“老年复丁壮。”③古称能任赋役的成年男子。白居易《新丰折臂翁》诗:“户有三丁点一丁。”参见“成丁”。④家口;人口。男称丁,女称口。如:添丁;人丁。参见“丁口”。⑤指从事某种劳动的人。如:园丁。⑥当;遭逢。《后汉书·岑彭传》:“我喜我生,独丁斯时。”参见“丁忧”、“丁艰”。⑦“钉”的古字。钉子。《晋书·陶侃传》:“及桓温伐蜀,又以侃所贮竹头作丁装船。”⑧姓。(二)(zhēng)见“丁丁③”。列:
①分解;割裂;分割。后作“裂”。《管子·五辅》:“博带梨,大袂(mèi)列。”(梨:割。)《荀子·哀公问》:“东野毕之马佚,两骖列。”②行列;队列。《荀子·议兵》:“聚则成卒,散则成列。”又位次。《史记·廉颇蔺相如列传》:“相如每朝时,常称病,不欲与廉颇争列。”③陈列;排列。《吕氏春秋·孝行》:“树五色,施五采,列文章,养目之道也。”④类别;范围。韩愈《答吕毉山人书》:“不当在弟子之列。”《史记·李斯列传》:“不然,斯之功且与周、召列矣。”⑤安排到某类之中。《史记·孟尝君列传》:“始孟尝君列此二人于宾客。”⑥众;诸。梅尧臣《送京西转运李刑部》:“列藩环王都。”(藩:藩国。)邹阳《上书吴王》:“列郡不相亲,万室不相救也。”⑦通“烈”。1.为正义而死难的。《史记·屈原贾生列传》:“贪夫徇财兮,列士徇名。”2.猛烈;强烈。《汉书·王莽传上》:“列风雷雨不迷。”第:
①次序;等级。《左传·哀公十六年》:“楚国第,我死,令尹司马非胜而谁?”《论衡·程材》:“论者以儒生不晓簿书,置之于下第。”②科举考试合格列入的等第。《宋史·王安石传》:“擢进士上第。”③指科举时代经考试而得中,录取。李频《长安感怀》:“一第知何日,全家待此时。”④品评;评定。《明史·叶旺传》:“第功,进旺。”(进:提升。)⑤达官贵人的宅院。《三国志·魏书·曹真传》:“帝自幸其第省疾。”⑥副词。1. 表示范围,相当于“只”、“仅仅”。王士禛《香祖笔记》卷九:“词家绮丽豪放二派,往往分左右袒,予谓第当分正变,不当分优劣。”2. 表示不必考虑条件,相当于“只管”。《史记·陈丞相世家》:“陛下第出伪游云梦。”⑦数词词头,表示顺序。《汉书·叙传》:“述贾谊传第十八。”⑧连词。表示转折,相当于“但”、“只是”。纪昀《阅微草堂笔记·槐西杂志》:“乃知此物世尚多有,第人不识耳。”方:
(一)①并列。《庄子·山木》:“方舟而济于河。”也指竹木编成的筏子。《诗经·周南·汉广》:“江之永矣,不可方思。”②方圆。表面积。《资治通鉴·汉献帝建安十三年》:“(孙权)割据江东,地方数千里。”③正方;方形。与圆相对。《周礼·考工记·舆人》:“圜者中规,方者中矩。”④方向;方位。《墨子·公输》:“北方有侮臣者,愿借子杀之。”⑤方面。《楚辞·九辩》:“心怵惕而震荡兮,何所忧之多方?”(怵惕:戒惧。)⑥正直。《新语·慎微》:“然后忠良方直之人,则得容于世而施于政。”⑦地区;区域。黄宗羲《柳敬亭传》:“且五方土音,乡俗好尚,习见习闻。”⑧指地。古人以为天圆地方,故称地为方。《淮南子·本经》:“戴圆履方。”⑨方法;办法。《荀子·大略》:“博学而无方。”⑩药方;处方。《后汉书·华佗传》:“精于方药。”(11)道理。《荀子·君道》:“尚贤使能,则民知方。”(尚:尊崇。)(12)比拟;比方。《汉书·卫青霍去病传赞》:“票(piāo)骑亦方此意,为将如此。”(票骑:指霍去病。)(13)副词。1.正在。《汉书·高帝纪》:“沛公、项羽方攻陈留。”2. 刚刚。方苞《左忠毅公逸事》:“庑下一生伏案卧,方成草。”3. 就要。《资治通鉴·汉献帝建安十三年》:“今治水军八十万众,方与将军会猎于吴。”(治:训练。会猎:一同打猎,是交战的婉辞。)(14)介词。正当。《庄子·养生主》:“方此之时,臣以神遇而不以目视。” (二)páng [方羊]徘徊。《左传·哀公十七年》:“如鱼窥尾,衡流而方羊。”称:
(一)①称量;量重。《商君书·算地》:“度而取长,称而取重。”②举起。《诗经· 豳风·七月》:“称彼兕觥。”③指举荐。《左传·襄公三年》:“祈奚请老,晋侯问嗣焉,称解狐。”④赞扬;颂扬。《商君书·徕民》:“此四王者,万世之所称也,以为圣王,然其道犹不能取用于后。”⑤陈述;声言。《史记·屈原贾生列传》:“上称帝喾,下通齐桓,中述汤武,以刺世事。”⑥称呼;称为。《史记·李斯列传》:“今秦王欲吞天下,称帝而治。”⑦名称;称谓。嵇康《养生论》:“一亩十斛,谓之良田,此天下之通称也。’”《南史·毛喜传》:“文帝尝谓宣帝曰:‘我诸子皆以伯为名,汝诸子宜用叔为称。’”(尝:曾经。)⑧号称;声称;称作。《史记·陈涉世家》:“乃诈称公子扶苏、项燕,从民欲也。”⑨名声;声誉。《晋书·王洽传》:“(洽)与荀羡俱有美称。” (二)chèng 测重量的器具。后作“秤”。《淮南子·时则》:“角斗称。” (三)chèn ①适合;相副。《后汉书·来歙传》:“诚恨奉职不称,以为朝廷羞。”《南齐书·张融传》:“(衣)已令裁减,称卿之体。”(卿:对对方的爱称。)②衡量。《晋书·刁协传》:“(刘)裕散其资财,令百姓称力而取之,弥日不尽。”甲:
①植物种子的外皮。《西京杂记》卷五:“太平之世,则风不鸣条,开甲散萌而已。”(鸣条:风吹树枝发出响声。散萌:分出新芽。)《周易·解》:“雷雨作而百果草木皆甲坼。”②铠甲,古代将士作战时穿的护身衣裳。多用皮革制成。《楚辞·九歌·国殇》:“操吴戈兮被犀甲。”(被:同“披”。犀:指犀牛皮。)也泛指铠甲。《吕氏春秋·贵卒》:“衣铁甲操铁杖以战。”(衣:穿衣。)《左传·成公二年》:“擐甲执兵,固即死也。”③代指兵士。《资治通鉴·汉献帝建安十三年》:“今战士还者及关羽水军精甲万人。”④动物的甲壳。元稹《感逝》:“蜩(tiáo)甲暗枯秋叶坠。”(蜩甲:蝉蜕的外壳。)⑤手指和脚趾表皮的硬壳。周密《癸辛杂识续集·金凤染甲》:“先洗净指甲,然后以此傅(fū)甲上。”(傅:涂抹。)⑥天干的第一位。《左传·昭公十三年》:“诸侯将以甲戍盟。”⑦居于第一位。欧阳修《送杨员外》:“君家兄弟才,门族当世甲。”(君:对对方的尊称。)也指顺序第一。《新唐书·艺文志一》:“以甲、乙、丙、丁为次,列经、史、子、集四库。”(次:顺序。)⑧旧时户口编制单位。《农政全书·备荒考中》:“每保统十甲,设保正副各一人,每甲统十户,设甲长一人。” -
kai xi wei rang ding ,lie di fang chen jia 。
“kai xi wei rang ding ,lie di fang chen jia 。”shi gou chu chu :《er you shi ·ren shi 》;shi tang chao shi ren pi ri xiu de zuo pin 。
chang wen zuo hao rang ,san xing duo an dan da 。xu er jie ji shou ,wei zhi ru qi sa 。
gui lai xiang dang nei ,que yu qin peng qia 。kai xi wei rang ding ,lie di fang chen jia 。
ru men yao bai bu ,gu mu sheng sha sha 。an jian xiao shan ji ,xie lang guai dan ga 。
bai lian yi lan dun ,cui diao yuan lian ya 。de shi shi wu xie ,yan xing re san xia 。
yuan mian dan wa na ,fu shi shi die sha 。bo xing xia wen gan ,jie teng ying gui ji 。
men liu yi shu ke ,bi yi zai hua cha 。du sui zhi he yi ,jing xun wei bai jin 。
duo jun fang bi hu ,gu wo neng dao ti 。qing ti zai mao dong ,liu zuo yu dan ta 。
hun cong qing jing liu ,yi ren yan xia yi 。jie chi gui ren shang ,zhen xi ou fang xia 。
zhao shi po li jing ,dang zhong jian yu zha 。bei biao xi sha liu ,pan yan jin he xie 。
xian zhen bu zhi fa ,xian yi mo zheng jie 。xian ri bu zheng guan ,xian feng mo yong sha 。
yi si wei sai lv ,wu dao ning pi nie 。gun yi jing cui can ,gu chui zheng tang ta 。
yu zhe jie ji pai ,gou zhe neng che nie 。quan hao zan fan fu ,xing huo xiang tian ya 。
ci shi yi gui dou ,bu ken rao chang he 。you di ke qi xi ,you shu ke yu lie 。
wu yu yu ren jun ,zhong shen yi si qie 。
【zhu shi 】:
kai :
①kai men 。《lv shi chun qiu ·ai lei 》:“xi shang gu long men wei kai 。”《lao zi 》di er shi qi zhang :“shan bi ,mo guan jian er bu ke kai 。”(guan jian :men shuan 。)②da kai ;zhang kai 。meng hao ran 《guo gu ren zhuang 》:“kai xuan mian chang pu ,ba jiu hua sang ma 。”(xuan :chuang 。)③shu zhan ;kai fang 。cen can 《bai xue ge song wu pan guan gui jing 》:“hu ru yi ye chun feng lai ,qian shu mo shu li hua kai 。”yin shen wei shu zhan 。li bai 《meng you tian lao yin liu bie 》:“an neng cui mei she yao shi quan gui ,shi wo bu de kai xin yan 。”④shen zhan 。du fu 《wang zai 》:“jing dou bu zai huo ,jing wei kai chou rong 。”(huo :zhan huo 。)cui jue 《ku li shang yin 》:“yi sheng jin bao wei ceng kai 。”(jin bao :bao fu 。)⑤fen kai ;fen li 。《lv shi chun qiu ·gui xin 》:“de bu gang ,ze dong bi bu kai 。”ruan ji 《da ren xian sheng ge 》:“tian de jie xi liu ge kai 。”(liu ge :tian de si fang 。)yin shen wei san kai 。du fu 《mei yu 》:“yun wu mi nan kai 。”du fu 《yu 》:“jiao long dou bu kai 。”⑥qie ;ge 。⑦kai bi ;kai fa 。《han fei zi ·chu jian qin 》:“kai de shu qian li ,ci ji da gong ye 。”《jin shu · yang hu chuan 》:“bi tu kai jiang 。”you wei kai tong 。《han shu ·zhang jian chuan 》:“jian kai wai guo dao 。”li bai 《wang tian men shan 》:“tian men zhong duan chu jiang kai 。”yin shen wei kuo da ,kuo zhan 。《xun zi ·fu guo 》:“jie ji liu ,kai ji yuan 。”du fu 《bing che hang 》:“wu huang kai bian yi wei yi 。”《shi ji ·qin ben ji 》:“kai de qian li 。”《xu xia ke you ji ·dian you ri ji shi yi 》:“na yu shan ji ,wei xin kai dao 。”⑧kai chuang 。《shi ji ·qin ben ji 》:“wei hou shi kai ye 。”⑨kai shi 。《shi jing ·zhou song · wu 》:“yun wen wen wang ,ke kai jue hou 。”(yun wen :que shi you wen de 。ke :neng gou 。jue :ji 。)《lun heng ·shu jie 》:“shang yang xiang xiao gong ,wei qin kai di ye 。”《hou han shu ·feng yan chuan xia 》:“kai sui fa chun xi ,bai hui han ying 。”⑩fa dong huo cao zong 。du fu 《deng bai ma tan 》:“shui sheng chun lan mei ,ri chu ye chuan kai 。”wei yuan 《dao guang xiang sou zheng fu ji shang 》:“guan tian pei kai bao ying zhi ,ji duan xiang chuan tou bi ,xi bing duo la hai si 。”(11)xiao san 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“re fu yin yu fei fei ,lian yue bu kai 。”wei :
①shi er de zhi zhi yi 。《chun qiu ·zhuang gong er shi si nian 》:“liu yue xin wei ,shuo ,ri you shi zhi 。”②shi er shi chen zhi yi ,ji wu hou yi shi zhi san shi 。③shi er sheng xiao shu yang 。④fu ci 。1.biao shi fou ding 。a.xiang dang yu “bu ”。《shi jing ·zhou song ·xiao bi 》:“wei kan jia duo nan 。”b.xiang dang yu “mei you ”、“bu ceng ”。《shi jing · shao na ·cao chong 》:“wei jian jun zi ,wo xin shang bei 。”2. yong zai gou wei ,biao shi yi wen 。xiang dang yu “fou ”。《hou han shu ·liu biao chuan 》:“yan chu zi kou er ru wu er ,ke yi yan wei ?”rang :
①ze bei ;ze guai 。《mo zi ·lu wen 》:“ji zi zhan er si ,ji fu rang zi mo zi 。”②qian rang ;ci rang ;li rang 。《zhan guo ce ·zhao ce san 》:“lu zhong lian ci rang zhe san 。”③bu can yu zheng duo ;tui rang ;bi rang 。《li ji ·li yun 》:“xing ren jiang rang 。”④tui ci ;ju jue 。《yan tie lun · ci yi 》:“shan ling bu rang jiao kui (kuǐ),yi cheng ji chong 。”(jiao :shan ding 。kui :ban bu 。)⑤rang gei bie ren 。《zuo chuan ·yin gong shi yi nian 》:“ji hou yi hu rang gong 。”ding :
(yi )(dīng)①tian gan de di si wei ,yin yi wei di si de dai chen 。ru :ding deng ;ding ji 。《jiu tang shu ·jing ji zhi shang 》:“si bu zhe ,jia 、yi 、bing 、ding zhi ci ye 。”can jian “ding ye ”。②zhuang jian 。《shi ji ·lv shu 》:“ding zhe ,yan mo wu zhi ding zhuang ye 。”《ji jiu pian 》juan si :“chang le mo ji lao fu ding 。”wang ying lin bu zhu yin 《can tong qi 》:“lao nian fu ding zhuang 。”③gu chen neng ren fu yi de cheng nian nan zi 。bai ju yi 《xin feng she bei weng 》shi :“hu you san ding dian yi ding 。”can jian “cheng ding ”。④jia kou ;ren kou 。nan chen ding ,nv chen kou 。ru :tian ding ;ren ding 。can jian “ding kou ”。⑤zhi cong shi mou chong lao dong de ren 。ru :yuan ding 。⑥dang ;zao feng 。《hou han shu ·cen peng chuan 》:“wo xi wo sheng ,du ding si shi 。”can jian “ding you ”、“ding jian ”。⑦“ding ”de gu zi 。ding zi 。《jin shu ·tao kan chuan 》:“ji huan wen fa shu ,you yi kan suo zhu zhu tou zuo ding zhuang chuan 。”⑧xing 。(er )(zhēng)jian “ding ding ③”。lie :
①fen jie ;ge lie ;fen ge 。hou zuo “lie ”。《guan zi ·wu fu 》:“bo dai li ,da mei (mèi)lie 。”(li :ge 。)《xun zi ·ai gong wen 》:“dong ye bi zhi ma yi ,liang can lie 。”②hang lie ;dui lie 。《xun zi ·yi bing 》:“ju ze cheng cu ,san ze cheng lie 。”you wei ci 。《shi ji ·lian po lin xiang ru lie chuan 》:“xiang ru mei chao shi ,chang chen bing ,bu yu yu lian po zheng lie 。”③chen lie ;pai lie 。《lv shi chun qiu ·xiao hang 》:“shu wu se ,shi wu cai ,lie wen zhang ,yang mu zhi dao ye 。”④lei bie ;fan wei 。han yu 《da lv yi shan ren shu 》:“bu dang zai di zi zhi lie 。”《shi ji ·li si lie chuan 》:“bu ran ,si zhi gong ju yu zhou 、shao lie yi 。”⑤an pai dao mou lei zhi zhong 。《shi ji ·meng chang jun lie chuan 》:“shi meng chang jun lie ci er ren yu bin ke 。”⑥zhong ;zhu 。mei yao chen 《song jing xi zhuai yun li xing bu 》:“lie fan huan wang dou 。”(fan :fan guo 。)ju yang 《shang shu wu wang 》:“lie jun bu xiang qin ,mo shi bu xiang jiu ye 。”⑦tong “lie ”。1.wei zheng yi er si nan de 。《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“tan fu xun cai xi ,lie shi xun ming 。”2.meng lie ;jiang lie 。《han shu ·wang mang chuan shang 》:“lie feng lei yu bu mi 。”di :
①ci xu ;deng ji 。《zuo chuan ·ai gong shi liu nian 》:“chu guo di ,wo si ,ling yin si ma fei sheng er shei ?”《lun heng ·cheng cai 》:“lun zhe yi ru sheng bu xiao bu shu ,zhi zhi yu xia di 。”②ke ju kao shi ge ge lie ru de deng di 。《song shi ·wang an dan chuan 》:“zhuo jin shi shang di 。”③zhi ke ju shi dai jing kao shi er de zhong ,lu qu 。li pin 《chang an gan huai 》:“yi di zhi he ri ,quan jia dai ci shi 。”④pin ping ;ping ding 。《ming shi ·xie wang chuan 》:“di gong ,jin wang 。”(jin :di sheng 。)⑤da guan gui ren de zhai yuan 。《san guo zhi ·wei shu ·cao zhen chuan 》:“di zi xing ji di sheng ji 。”⑥fu ci 。1. biao shi fan wei ,xiang dang yu “zhi ”、“jin jin ”。wang shi zhen 《xiang zu bi ji 》juan jiu :“ci jia qi li hao fang er pa ,wang wang fen zuo you tan ,yu wei di dang fen zheng bian ,bu dang fen you lie 。”2. biao shi bu bi kao lv tiao jian ,xiang dang yu “zhi guan ”。《shi ji ·chen cheng xiang shi jia 》:“bi xia di chu wei you yun meng 。”⑦shu ci ci tou ,biao shi shun xu 。《han shu ·xu chuan 》:“shu gu yi chuan di shi ba 。”⑧lian ci 。biao shi zhuai she ,xiang dang yu “dan ”、“zhi shi ”。ji yun 《yue wei cao tang bi ji ·huai xi za zhi 》:“nai zhi ci wu shi shang duo you ,di ren bu shi er 。”fang :
(yi )①bing lie 。《zhuang zi ·shan mu 》:“fang zhou er ji yu he 。”ye zhi zhu mu bian cheng de fa zi 。《shi jing ·zhou na ·han an 》:“jiang zhi yong yi ,bu ke fang sai 。”②fang yuan 。biao mian ji 。《zi zhi tong jian ·han suo di jian an shi san nian 》:“(sun quan )ge ju jiang dong ,de fang shu qian li 。”③zheng fang ;fang xing 。yu yuan xiang dui 。《zhou li ·kao gong ji ·yu ren 》:“huan zhe zhong gui ,fang zhe zhong ju 。”④fang xiang ;fang wei 。《mo zi ·gong shu 》:“bei fang you wu chen zhe ,yuan jie zi sha zhi 。”⑤fang mian 。《chu ci ·jiu bian 》:“xin chu ti er zhen dang xi ,he suo you zhi duo fang ?”(chu ti :jie ju 。)⑥zheng zhi 。《xin yu ·shen wei 》:“ran hou zhong liang fang zhi zhi ren ,ze de rong yu shi er shi yu zheng 。”⑦de ou ;ou yu 。huang zong xi 《liu jing ting chuan 》:“ju wu fang tu yin ,xiang su hao shang ,xi jian xi wen 。”⑧zhi de 。gu ren yi wei tian yuan de fang ,gu chen de wei fang 。《huai na zi ·ben jing 》:“dai yuan lv fang 。”⑨fang fa ;ban fa 。《xun zi ·da lve 》:“bo xue er mo fang 。”⑩yao fang ;chu fang 。《hou han shu ·hua tuo chuan 》:“jing yu fang yao 。”(11)dao li 。《xun zi ·jun dao 》:“shang xian shi neng ,ze min zhi fang 。”(shang :zun chong 。)(12)bi ni ;bi fang 。《han shu ·wei qing huo qu bing chuan zan 》:“piao (piāo)ji yi fang ci yi ,wei jiang ru ci 。”(piao ji :zhi huo qu bing 。)(13)fu ci 。1.zheng zai 。《han shu ·gao di ji 》:“pei gong 、xiang yu fang gong chen liu 。”2. gang gang 。fang bao 《zuo zhong yi gong yi shi 》:“wu xia yi sheng fu an wo ,fang cheng cao 。”3. jiu yao 。《zi zhi tong jian ·han suo di jian an shi san nian 》:“jin zhi shui jun ba shi mo zhong ,fang yu jiang jun hui lie yu wu 。”(zhi :xun lian 。hui lie :yi tong da lie ,shi jiao zhan de wan ci 。)(14)jie ci 。zheng dang 。《zhuang zi ·yang sheng zhu 》:“fang ci zhi shi ,chen yi shen yu er bu yi mu shi 。” (er )páng [fang yang ]pai huai 。《zuo chuan ·ai gong shi qi nian 》:“ru yu kui wei ,heng liu er fang yang 。”chen :
(yi )①chen liang ;liang chong 。《shang jun shu ·suan de 》:“du er qu chang ,chen er qu chong 。”②ju qi 。《shi jing · bin feng ·qi yue 》:“chen bi si gong 。”③zhi ju jian 。《zuo chuan ·xiang gong san nian 》:“qi xi qing lao ,jin hou wen si yan ,chen jie hu 。”④zan yang ;song yang 。《shang jun shu ·lai min 》:“ci si wang zhe ,mo shi zhi suo chen ye ,yi wei sheng wang ,ran ji dao you bu neng qu yong yu hou 。”⑤chen shu ;sheng yan 。《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“shang chen di ku ,xia tong ji huan ,zhong shu shang wu ,yi ci shi shi 。”⑥chen hu ;chen wei 。《shi ji ·li si lie chuan 》:“jin qin wang yu tun tian xia ,chen di er zhi 。”⑦ming chen ;chen wei 。ji kang 《yang sheng lun 》:“yi mu shi hu ,wei zhi liang tian ,ci tian xia zhi tong chen ye 。’”《na shi ·mao xi chuan 》:“wen di chang wei xuan di yue :‘wo zhu zi jie yi bai wei ming ,ru zhu zi yi yong shu wei chen 。’”(chang :ceng jing 。)⑧hao chen ;sheng chen ;chen zuo 。《shi ji ·chen she shi jia 》:“nai zha chen gong zi fu su 、xiang yan ,cong min yu ye 。”⑨ming sheng ;sheng yu 。《jin shu ·wang qia chuan 》:“(qia )yu xun xian ju you mei chen 。” (er )chèng ce chong liang de qi ju 。hou zuo “chen ”。《huai na zi ·shi ze 》:“jiao dou chen 。” (san )chèn ①kuo ge ;xiang fu 。《hou han shu ·lai she chuan 》:“cheng hen feng zhi bu chen ,yi wei chao ting xiu 。”《na ji shu ·zhang rong chuan 》:“(yi )yi ling cai jian ,chen qing zhi ti 。”(qing :dui dui fang de ai chen 。)②heng liang 。《jin shu ·diao xie chuan 》:“(liu )yu san ji zi cai ,ling bai xing chen li er qu zhi ,mi ri bu jin 。”jia :
①zhi wu chong zi de wai pi 。《xi jing za ji 》juan wu :“tai ping zhi shi ,ze feng bu ming tiao ,kai jia san meng er yi 。”(ming tiao :feng chui shu zhi fa chu xiang sheng 。san meng :fen chu xin ya 。)《zhou yi ·jie 》:“lei yu zuo er bai guo cao mu jie jia che 。”②kai jia ,gu dai jiang shi zuo zhan shi chuan de hu shen yi chang 。duo yong pi ge zhi cheng 。《chu ci ·jiu ge ·guo shang 》:“cao wu ge xi bei xi jia 。”(bei :tong “pi ”。xi :zhi xi niu pi 。)ye fan zhi kai jia 。《lv shi chun qiu ·gui cu 》:“yi tie jia cao tie zhang yi zhan 。”(yi :chuan yi 。)《zuo chuan ·cheng gong er nian 》:“huan jia zhi bing ,gu ji si ye 。”③dai zhi bing shi 。《zi zhi tong jian ·han suo di jian an shi san nian 》:“jin zhan shi hai zhe ji guan yu shui jun jing jia mo ren 。”④dong wu de jia ke 。yuan zhen 《gan shi 》:“tiao (tiáo)jia an ku qiu xie zhui 。”(tiao jia :chan tui de wai ke 。)⑤shou zhi he jiao zhi biao pi de ying ke 。zhou mi 《gui xin za shi xu ji ·jin feng ran jia 》:“xian xi jing zhi jia ,ran hou yi ci fu (fū)jia shang 。”(fu :tu ma 。)⑥tian gan de di yi wei 。《zuo chuan ·zhao gong shi san nian 》:“zhu hou jiang yi jia shu meng 。”⑦ju yu di yi wei 。ou yang xiu 《song yang yuan wai 》:“jun jia xiong di cai ,men zu dang shi jia 。”(jun :dui dui fang de zun chen 。)ye zhi shun xu di yi 。《xin tang shu ·yi wen zhi yi 》:“yi jia 、yi 、bing 、ding wei ci ,lie jing 、shi 、zi 、ji si ku 。”(ci :shun xu 。)⑧jiu shi hu kou bian zhi chan wei 。《nong zheng quan shu ·bei huang kao zhong 》:“mei bao tong shi jia ,she bao zheng fu ge yi ren ,mei jia tong shi hu ,she jia chang yi ren 。”
今日更新
-
导引冲和气,觉春生酒面。
[2020-05-03]
-
褘衣俱侍、玳筵启。
[2020-05-03]
-
贤均樛木,宜颂二南诗。
[2020-05-03]
-
奉圣德、坤宁俱备。
[2020-05-03]
-
移棹采初开,嗅金缨留取。
[2020-05-03]
今日推荐
-
惟有暗香长在,饱参清露霏微。
[2020-02-16]
-
檐外几声风玉,丁东敲断人肠。
[2020-02-16]
-
春晚不拈红粉,碧窗自录仙书。
[2020-02-16]
-
人似行云不见。
[2020-02-16]
-
羞容似替人垂泪。
[2020-02-16]