• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 適會寥廓趣,清波更夤緣。

    “適會寥廓趣,清波更夤緣。”詩句出處:《贈房侍禦》;是唐朝詩人陶翰的作品。

    志士固不羈,與道常周旋。進則天下仰,已之能晏然。
    褐衣東府召,執簡南臺先。雄義每特立,犯顏豈圖全。
    謫居東南遠,逸氣吟芳荃。適會寥廓趣,清波更夤緣。
    扁舟入五湖,發纜洞庭前。浩蕩臨海曲,迢遙濟江壖。
    征奇忽忘返,遇興將彌年。乃悟范生智,足明漁父賢。
    郡臨新安渚,佳賞此城偏。日夕對層岫,雲霞映晴川。
    閑居戀秋色,偃臥含貞堅。倚伏聊自化,行藏互推遷。
    君其振羽翮,歲晏將沖天。

    【註釋】:

    適:

    同“”。人名用字。

    會:

    (一) ①會合;匯合。《周禮·地官·大司徒》:“謂之地中,天地之所合也,四時之所交也,風雨之所會也。”(地中:中心地帶。四時:四季。)范仲淹《嶽陽樓記》:“遷客騷人,多會於此。”②盟;盟會。特指古代諸侯國君聚會訂立盟約。《左傳·隱公八年》:“齊侯將平宋、衛,有會期。”(平:媾和。)③集會;聚會。王羲之《蘭亭集序》:“暮春之初,會於會(kuài)稽山陰之蘭亭,修禊(xì)事也。”(禊:祭祀名。)李群玉《寄長沙許侍禦》:“三年文會許追隨。”④時機;機會。《論衡·命祿》:“適時遇會”。⑤領悟;理解。辛棄疾《水龍吟·登建康賞心亭》:“無人會,登臨意。”《韓非子·解老》:“其智深則其會遠。”⑥應當;應該;總歸要。李白《行路難》:“長風破浪會有時,直掛雲帆濟滄海。”《古詩為焦仲卿妻作》:“吾已失恩義,會不相從許。”⑦副詞。恰逢;適逢。《史記·平原君虞卿列傳》:“亦會楚、魏救至,秦兵遂罷,邯鄲復存。”《史記·陳涉世傢》:“會天大雨,道不通。”(二)kuài [會計]1.年終結賬,泛指一般的結賬。《周禮·地官·舍人》:“歲終則會計其政。”(政:指財物出入。)2. 泛指管理、計算財物出入的工作。《孟子·萬章下》:“孔子嘗為委吏矣,曰:‘會計當而已矣。’”(嘗:曾經。委吏:管理倉庫的小官。當:出入數字相符。)

    寥:

    ①空虛;空曠。歐陽修《秋聲賦》:“其意蕭條,山川寂寥。”韓愈《感春》:“青天高寥寥,兩蝶飛翻翻。”②寂靜。杜甫《後出塞五首》之二:“中天懸明月,令嚴夜寂寥。”(令:軍令。)③少;稀少。周祇《枇杷賦》:“望之溟濛,即之疏寥。”(溟濛:模糊不清。即:近。)[寥廓]空闊高遠。《晉書·文苑傳論》:“懷天地之寥廓,賦辭人之所遺。”屈原《遠遊》:“下崢嶸而天地兮,上寥廓而無天。”

    廓:

    ①空闊;廣大。《淮南子·精神》:“處大廓之宇,遊無極之野。”②空虛;空洞無物。《資治通鑒·唐僖宗光啟三年》:“今用之既敗,軍府廓然。”《淮南子·泰族》:“廓然無形,寂然無聲。”③開拓;擴大。《荀子·修身》:“狹隘褊小,則廓之以廣大。”④肅清。《宋書·王僧達傳》:“幸屬聖武,克復大業,宇宙廓清,四表靖宴。”《後漢書·朱浮傳》:“廓土數千裡。”

    趣:

    (一)①趨向;奔赴。《莊子·胠篋》:“某所賢者,贏糧而趣之。”(贏:備足。)《史記·孫子吳起列傳》:“兵法,百裡而趣利者蹶上將。”(蹶:挫敗,垮掉。)②小步快走,表示恭敬。《呂氏春秋 ·直諫》:“葆申趣出。”③意向;志向。《莊子·秋水》:“知堯、桀之自然相非,則趣操睹矣。”(操:操守。睹:見,看到。)④興趣;樂趣。陶潛《歸去來兮辭》:“園日涉以成趣。”《水經註· 江水》:“清榮峻茂,良多趣味。”(良:的確。) (二)cù ①督促;催促。《呂氏春秋·仲秋》:“乃命有司趣民收斂。”《史記·滑稽列傳》:“巫嫗何久也? 弟子趣之。”(巫嫗:巫婆。)②急速;趕快。《呂氏春秋·音律》:“申之此令,嘉氣趣至。”《史記·項羽本紀》:“若不趣降漢,漢今虜若。”(若:你。)

    清:

    ①水純凈透明,與“濁”相對。屈原《漁父》:“滄浪之水清兮,可以濯吾纓。”②潔凈。張衡《東京賦》:“京室密清。”③使潔凈;使幹凈。陸雲《盛德賦》:“泛時雨以清天,灑狂塵以肅地。”④清晰;清楚。張祜《酬凌秀才惠虎枕》:“八寸黃楊惠不輕,虎頭光照簟文清。”⑤聲音清亮;清脆。蘇軾《石鐘山記》:“南聲函胡,北聲清越。”(函胡:含糊,模糊。越:高揚。)⑥清爽;清涼;寒涼。辛棄疾《西江月》:“明月別枝驚鵲,清風半夜鳴蟬。”(別:另一。)⑦冷清;淒清。李白《夢遊天姥吟留別》:“謝公宿處今尚在,淥水蕩漾清猿啼。”⑧寂靜;清靜。《莊子·天下》:“寂乎若清。”⑨清平;安定;太平。唐太宗《詠風》:“勞歌《大風曲》,威加四海清。”(大風曲:漢高祖即位後曾回故鄉,作《大風歌》。加:施。)⑩公正;廉潔;清白;清廉。《史記·屈原賈生列傳》:“舉世皆濁而我獨清,眾人皆醉而我獨醒,是以見放。”(是以:因此。)(11)單純;素雅。杜牧《沈下賢》:“斯人清唱何人和? 草徑苔蕪不可尋。”(12)肅清;使幹凈。梁啟超《戊戌政變記·譚嗣同傳》:“保護聖主,復大權,清君側,肅宮廷。”(13)用完;用盡。《越絕書·荊平王內傳》:“(伍子胥)乃發其簞飯,清其壺漿而食。”(荊:楚國的別稱。)(14)中國封建朝代名稱,公元1616~1911年。(15)廁所。後作“圊”。《風俗通·怪神》:“二三日乃於清中糞下啼。”(16)古代哲學用語。指沖和之氣。《荀子·解蔽》:“故道之以禮,養之以清。”

    波:

    ①波浪,起伏波動的水面。曹操《步出夏門行·觀滄海》:“秋風蕭瑟,洪波湧起。”②水流;水。杜牧《阿房宮賦》:“長橋臥波,未雲何龍? 復道行空,不霽何虹?”③流轉的目光。李白《長相思》:“昔日橫波目,今成流淚泉。”④比喻事情的意外變化。獨孤及《壬辰歲過舊居》:“丈夫隨世波,豈料百年身!”⑤跑。北朝樂府《企喻歌》:“鷂子經天飛,群雀兩向波。”

    更:

    (一)①改變;更換。《韓非子·解老》:“凡法令更則利害易。”②替換。《呂氏春秋·仲春紀》:“是月也,祀不用犧牲,用圭璧,更皮幣。”(犧牲:祭祀用的牲畜。圭:玉器名。皮幣:毛皮和繒帛。)引申為交替。《漢書·萬石君傳》:“九卿更進用事。”③經歷;經過。《韓非子·外儲說左上》:“更日久則塗幹而椽燥。”④抵償;抵押。《史記·平準書》:“悉巴蜀租賦不足以更之。”(悉:竭盡。)⑤古時夜間計時單位,一夜分為五更,每一更約二小時。嶽飛《小重山》:“驚回千裡夢,已三更。” (二)gèng 副詞。①相當於“再”、“又”。《史記·孟嘗君列傳》:“此時孟嘗君有一狐白裘,直千金,天下無雙,入秦獻之昭王,更無他裘。”(直:同“值”。)杜甫《石壕吏》:“室中更無人,惟有乳下孫。”②相當於“愈”。更加。《史記·管晏列傳》:“吾嘗為鮑叔謀事,而更窮困。”

    夤:

    ①夾脊肉。 後作“��”。 《周易·艮》:“艮其限,列其夤。”(艮:顧;註視。限:腰。列:通“裂”。)②恭敬。王禹偁《賀雨表》:“夤畏昊穹之命,焦勞刑政之源。”(昊穹:指上天。)③深。《夜譚隨錄· 雙髻道人》:“夤夜抵其處。”④連接。馬融《廣成頌》:“浸以波溠,夤以滎洛。”[夤緣]攀附。左思《吳都賦》:“夤緣山嶽之岊(jié)。”(岊:山尖。)喻拉攏關系;巴結權貴。《宋史·神宗紀一》:“詔察富民與妃嬪傢婚姻夤緣得官者。”

    緣:

    ①古時衣服的邊飾。《儀禮· 喪服》:“麻衣縓緣。”(縓quàn:淺紅色。)②邊。《周書·王羆傳》:“嘗有臺使,羆(pí)為其設食。使乃裂其薄餅緣。”(臺使:官名。)③沿著;順著。陶潛《桃花源記》:“緣溪行,忘路之遠近。”④遵循;依照。《商君書·君臣》:“緣法而治,按功行賞。”⑤憑靠;依據。蔡琰《胡笳十八拍》:“天蒼蒼兮上無緣,舉頭仰望兮空雲煙。”⑥攀援;攀登。《孟子·梁惠王上》:“猶緣木而求魚也。”⑦佛教名詞“因緣”的省稱。指人與人或人與事之間所謂由命中註定的遇合機會,是一種宿命論觀點。《五燈會元·如滿禪師》:“有緣佛出世,無緣佛入滅。”⑧機緣;緣分。杜甫《清明二首》之一:“紅顏騎竹我無緣。”⑨介詞。因為;由於。杜甫《客至》:“花徑不曾緣客掃。”蘇軾《題西林壁》:“不識廬山真面目,隻緣身在此山中。”


  • 适会寥廓趣,清波更夤缘。

    “适会寥廓趣,清波更夤缘。”诗句出处:《赠房侍御》;是唐朝诗人陶翰的作品。

    志士固不羁,与道常周旋。进则天下仰,已之能晏然。
    褐衣东府召,执简南台先。雄义每特立,犯颜岂图全。
    谪居东南远,逸气吟芳荃。适会寥廓趣,清波更夤缘。
    扁舟入五湖,发缆洞庭前。浩荡临海曲,迢遥济江壖。
    征奇忽忘返,遇兴将弥年。乃悟范生智,足明渔父贤。
    郡临新安渚,佳赏此城偏。日夕对层岫,云霞映晴川。
    闲居恋秋色,偃卧含贞坚。倚伏聊自化,行藏互推迁。
    君其振羽翮,岁晏将冲天。

    【注释】:

    适:

    同“”。人名用字。

    会:

    (一) ①会合;汇合。《周礼·地官·大司徒》:“谓之地中,天地之所合也,四时之所交也,风雨之所会也。”(地中:中心地带。四时:四季。)范仲淹《岳阳楼记》:“迁客骚人,多会于此。”②盟;盟会。特指古代诸侯国君聚会订立盟约。《左传·隐公八年》:“齐侯将平宋、卫,有会期。”(平:媾和。)③集会;聚会。王羲之《兰亭集序》:“暮春之初,会于会(kuài)稽山阴之兰亭,修禊(xì)事也。”(禊:祭祀名。)李群玉《寄长沙许侍御》:“三年文会许追随。”④时机;机会。《论衡·命禄》:“适时遇会”。⑤领悟;理解。辛弃疾《水龙吟·登建康赏心亭》:“无人会,登临意。”《韩非子·解老》:“其智深则其会远。”⑥应当;应该;总归要。李白《行路难》:“长风破浪会有时,直挂云帆济沧海。”《古诗为焦仲卿妻作》:“吾已失恩义,会不相从许。”⑦副词。恰逢;适逢。《史记·平原君虞卿列传》:“亦会楚、魏救至,秦兵遂罢,邯郸复存。”《史记·陈涉世家》:“会天大雨,道不通。”(二)kuài [会计]1.年终结账,泛指一般的结账。《周礼·地官·舍人》:“岁终则会计其政。”(政:指财物出入。)2. 泛指管理、计算财物出入的工作。《孟子·万章下》:“孔子尝为委吏矣,曰:‘会计当而已矣。’”(尝:曾经。委吏:管理仓库的小官。当:出入数字相符。)

    寥:

    ①空虚;空旷。欧阳修《秋声赋》:“其意萧条,山川寂寥。”韩愈《感春》:“青天高寥寥,两蝶飞翻翻。”②寂静。杜甫《后出塞五首》之二:“中天悬明月,令严夜寂寥。”(令:军令。)③少;稀少。周祇《枇杷赋》:“望之溟濛,即之疏寥。”(溟濛:模糊不清。即:近。)[寥廓]空阔高远。《晋书·文苑传论》:“怀天地之寥廓,赋辞人之所遗。”屈原《远游》:“下峥嵘而天地兮,上寥廓而无天。”

    廓:

    ①空阔;广大。《淮南子·精神》:“处大廓之宇,游无极之野。”②空虚;空洞无物。《资治通鉴·唐僖宗光启三年》:“今用之既败,军府廓然。”《淮南子·泰族》:“廓然无形,寂然无声。”③开拓;扩大。《荀子·修身》:“狭隘褊小,则廓之以广大。”④肃清。《宋书·王僧达传》:“幸属圣武,克复大业,宇宙廓清,四表靖宴。”《后汉书·朱浮传》:“廓土数千里。”

    趣:

    (一)①趋向;奔赴。《庄子·胠箧》:“某所贤者,赢粮而趣之。”(赢:备足。)《史记·孙子吴起列传》:“兵法,百里而趣利者蹶上将。”(蹶:挫败,垮掉。)②小步快走,表示恭敬。《吕氏春秋 ·直谏》:“葆申趣出。”③意向;志向。《庄子·秋水》:“知尧、桀之自然相非,则趣操睹矣。”(操:操守。睹:见,看到。)④兴趣;乐趣。陶潜《归去来兮辞》:“园日涉以成趣。”《水经注· 江水》:“清荣峻茂,良多趣味。”(良:的确。) (二)cù ①督促;催促。《吕氏春秋·仲秋》:“乃命有司趣民收敛。”《史记·滑稽列传》:“巫妪何久也? 弟子趣之。”(巫妪:巫婆。)②急速;赶快。《吕氏春秋·音律》:“申之此令,嘉气趣至。”《史记·项羽本纪》:“若不趣降汉,汉今虏若。”(若:你。)

    清:

    ①水纯净透明,与“浊”相对。屈原《渔父》:“沧浪之水清兮,可以濯吾缨。”②洁净。张衡《东京赋》:“京室密清。”③使洁净;使干净。陆云《盛德赋》:“泛时雨以清天,洒狂尘以肃地。”④清晰;清楚。张祜《酬凌秀才惠虎枕》:“八寸黄杨惠不轻,虎头光照簟文清。”⑤声音清亮;清脆。苏轼《石钟山记》:“南声函胡,北声清越。”(函胡:含糊,模糊。越:高扬。)⑥清爽;清凉;寒凉。辛弃疾《西江月》:“明月别枝惊鹊,清风半夜鸣蝉。”(别:另一。)⑦冷清;凄清。李白《梦游天姥吟留别》:“谢公宿处今尚在,渌水荡漾清猿啼。”⑧寂静;清静。《庄子·天下》:“寂乎若清。”⑨清平;安定;太平。唐太宗《咏风》:“劳歌《大风曲》,威加四海清。”(大风曲:汉高祖即位后曾回故乡,作《大风歌》。加:施。)⑩公正;廉洁;清白;清廉。《史记·屈原贾生列传》:“举世皆浊而我独清,众人皆醉而我独醒,是以见放。”(是以:因此。)(11)单纯;素雅。杜牧《沈下贤》:“斯人清唱何人和? 草径苔芜不可寻。”(12)肃清;使干净。梁启超《戊戌政变记·谭嗣同传》:“保护圣主,复大权,清君侧,肃宫廷。”(13)用完;用尽。《越绝书·荆平王内传》:“(伍子胥)乃发其箪饭,清其壶浆而食。”(荆:楚国的别称。)(14)中国封建朝代名称,公元1616~1911年。(15)厕所。后作“圊”。《风俗通·怪神》:“二三日乃于清中粪下啼。”(16)古代哲学用语。指冲和之气。《荀子·解蔽》:“故道之以礼,养之以清。”

    波:

    ①波浪,起伏波动的水面。曹操《步出夏门行·观沧海》:“秋风萧瑟,洪波涌起。”②水流;水。杜牧《阿房宫赋》:“长桥卧波,未云何龙? 复道行空,不霁何虹?”③流转的目光。李白《长相思》:“昔日横波目,今成流泪泉。”④比喻事情的意外变化。独孤及《壬辰岁过旧居》:“丈夫随世波,岂料百年身!”⑤跑。北朝乐府《企喻歌》:“鹞子经天飞,群雀两向波。”

    更:

    (一)①改变;更换。《韩非子·解老》:“凡法令更则利害易。”②替换。《吕氏春秋·仲春纪》:“是月也,祀不用牺牲,用圭璧,更皮币。”(牺牲:祭祀用的牲畜。圭:玉器名。皮币:毛皮和缯帛。)引申为交替。《汉书·万石君传》:“九卿更进用事。”③经历;经过。《韩非子·外储说左上》:“更日久则涂干而椽燥。”④抵偿;抵押。《史记·平准书》:“悉巴蜀租赋不足以更之。”(悉:竭尽。)⑤古时夜间计时单位,一夜分为五更,每一更约二小时。岳飞《小重山》:“惊回千里梦,已三更。” (二)gèng 副词。①相当于“再”、“又”。《史记·孟尝君列传》:“此时孟尝君有一狐白裘,直千金,天下无双,入秦献之昭王,更无他裘。”(直:同“值”。)杜甫《石壕吏》:“室中更无人,惟有乳下孙。”②相当于“愈”。更加。《史记·管晏列传》:“吾尝为鲍叔谋事,而更穷困。”

    夤:

    ①夹脊肉。 后作“��”。 《周易·艮》:“艮其限,列其夤。”(艮:顾;注视。限:腰。列:通“裂”。)②恭敬。王禹偁《贺雨表》:“夤畏昊穹之命,焦劳刑政之源。”(昊穹:指上天。)③深。《夜谭随录· 双髻道人》:“夤夜抵其处。”④连接。马融《广成颂》:“浸以波溠,夤以荥洛。”[夤缘]攀附。左思《吴都赋》:“夤缘山岳之岊(jié)。”(岊:山尖。)喻拉拢关系;巴结权贵。《宋史·神宗纪一》:“诏察富民与妃嫔家婚姻夤缘得官者。”

    缘:

    ①古时衣服的边饰。《仪礼· 丧服》:“麻衣縓缘。”(縓quàn:浅红色。)②边。《周书·王罴传》:“尝有台使,罴(pí)为其设食。使乃裂其薄饼缘。”(台使:官名。)③沿着;顺着。陶潜《桃花源记》:“缘溪行,忘路之远近。”④遵循;依照。《商君书·君臣》:“缘法而治,按功行赏。”⑤凭靠;依据。蔡琰《胡笳十八拍》:“天苍苍兮上无缘,举头仰望兮空云烟。”⑥攀援;攀登。《孟子·梁惠王上》:“犹缘木而求鱼也。”⑦佛教名词“因缘”的省称。指人与人或人与事之间所谓由命中注定的遇合机会,是一种宿命论观点。《五灯会元·如满禅师》:“有缘佛出世,无缘佛入灭。”⑧机缘;缘分。杜甫《清明二首》之一:“红颜骑竹我无缘。”⑨介词。因为;由于。杜甫《客至》:“花径不曾缘客扫。”苏轼《题西林壁》:“不识庐山真面目,只缘身在此山中。”


  • kuo hui liao kuo qu ,qing bo geng yin yuan 。

    “kuo hui liao kuo qu ,qing bo geng yin yuan 。”shi gou chu chu :《zeng fang shi yu 》;shi tang chao shi ren tao han de zuo pin 。

    zhi shi gu bu ji ,yu dao chang zhou xuan 。jin ze tian xia yang ,yi zhi neng yan ran 。
    he yi dong fu shao ,zhi jian na tai xian 。xiong yi mei te li ,fan yan qi tu quan 。
    zhe ju dong na yuan ,yi qi yin fang quan 。kuo hui liao kuo qu ,qing bo geng yin yuan 。
    bian zhou ru wu hu ,fa lan dong ting qian 。hao dang lin hai qu ,tiao yao ji jiang ruan 。
    zheng ji hu wang fan ,yu xing jiang mi nian 。nai wu fan sheng zhi ,zu ming yu fu xian 。
    jun lin xin an zhu ,jia shang ci cheng pian 。ri xi dui ceng xiu ,yun xia ying qing chuan 。
    xian ju lian qiu se ,yan wo han zhen jian 。yi fu liao zi hua ,hang cang hu tui qian 。
    jun ji zhen yu he ,sui yan jiang chong tian 。

    【zhu shi 】:

    kuo :

    tong “”。ren ming yong zi 。

    hui :

    (yi ) ①hui ge ;hui ge 。《zhou li ·de guan ·da si tu 》:“wei zhi de zhong ,tian de zhi suo ge ye ,si shi zhi suo jiao ye ,feng yu zhi suo hui ye 。”(de zhong :zhong xin de dai 。si shi :si ji 。)fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“qian ke sao ren ,duo hui yu ci 。”②meng ;meng hui 。te zhi gu dai zhu hou guo jun ju hui ding li meng yao 。《zuo chuan ·yin gong ba nian 》:“ji hou jiang ping song 、wei ,you hui ji 。”(ping :gou he 。)③ji hui ;ju hui 。wang xi zhi 《lan ting ji xu 》:“mu chun zhi chu ,hui yu hui (kuài)ji shan yin zhi lan ting ,xiu xi (xì)shi ye 。”(xi :ji si ming 。)li qun yu 《ji chang sha hu shi yu 》:“san nian wen hui hu zhui sui 。”④shi ji ;ji hui 。《lun heng ·ming lu 》:“kuo shi yu hui ”。⑤ling wu ;li jie 。xin qi ji 《shui long yin ·deng jian kang shang xin ting 》:“mo ren hui ,deng lin yi 。”《han fei zi ·jie lao 》:“ji zhi shen ze ji hui yuan 。”⑥ying dang ;ying gai ;zong gui yao 。li bai 《hang lu nan 》:“chang feng po lang hui you shi ,zhi gua yun fan ji cang hai 。”《gu shi wei jiao zhong qing qi zuo 》:“wu yi shi en yi ,hui bu xiang cong hu 。”⑦fu ci 。qia feng ;kuo feng 。《shi ji ·ping yuan jun yu qing lie chuan 》:“yi hui chu 、wei jiu zhi ,qin bing sui ba ,han dan fu cun 。”《shi ji ·chen she shi jia 》:“hui tian da yu ,dao bu tong 。”(er )kuài [hui ji ]1.nian zhong jie zhang ,fan zhi yi ban de jie zhang 。《zhou li ·de guan ·she ren 》:“sui zhong ze hui ji ji zheng 。”(zheng :zhi cai wu chu ru 。)2. fan zhi guan li 、ji suan cai wu chu ru de gong zuo 。《meng zi ·mo zhang xia 》:“kong zi chang wei wei li yi ,yue :‘hui ji dang er yi yi 。’”(chang :ceng jing 。wei li :guan li cang ku de xiao guan 。dang :chu ru shu zi xiang fu 。)

    liao :

    ①kong xu ;kong kuang 。ou yang xiu 《qiu sheng fu 》:“ji yi xiao tiao ,shan chuan ji liao 。”han yu 《gan chun 》:“qing tian gao liao liao ,liang die fei fan fan 。”②ji jing 。du fu 《hou chu sai wu shou 》zhi er :“zhong tian xuan ming yue ,ling yan ye ji liao 。”(ling :jun ling 。)③shao ;xi shao 。zhou 祇《pi pa fu 》:“wang zhi ming 濛,ji zhi shu liao 。”(ming 濛:mo hu bu qing 。ji :jin 。)[liao kuo ]kong kuo gao yuan 。《jin shu ·wen yuan chuan lun 》:“huai tian de zhi liao kuo ,fu ci ren zhi suo wei 。”qu yuan 《yuan you 》:“xia zheng rong er tian de xi ,shang liao kuo er mo tian 。”

    kuo :

    ①kong kuo ;an da 。《huai na zi ·jing shen 》:“chu da kuo zhi yu ,you mo ji zhi ye 。”②kong xu ;kong dong mo wu 。《zi zhi tong jian ·tang xi zong guang qi san nian 》:“jin yong zhi ji bai ,jun fu kuo ran 。”《huai na zi ·tai zu 》:“kuo ran mo xing ,ji ran mo sheng 。”③kai ta ;kuo da 。《xun zi ·xiu shen 》:“xia ai bian xiao ,ze kuo zhi yi an da 。”④su qing 。《song shu ·wang seng da chuan 》:“xing shu sheng wu ,ke fu da ye ,yu zhou kuo qing ,si biao jing yan 。”《hou han shu ·zhu fu chuan 》:“kuo tu shu qian li 。”

    qu :

    (yi )①qu xiang ;ben fu 。《zhuang zi ·qu qie 》:“mou suo xian zhe ,ying liang er qu zhi 。”(ying :bei zu 。)《shi ji ·sun zi wu qi lie chuan 》:“bing fa ,bai li er qu li zhe jue shang jiang 。”(jue :cuo bai ,kua diao 。)②xiao bu kuai zou ,biao shi gong jing 。《lv shi chun qiu ·zhi jian 》:“bao shen qu chu 。”③yi xiang ;zhi xiang 。《zhuang zi ·qiu shui 》:“zhi yao 、jie zhi zi ran xiang fei ,ze qu cao du yi 。”(cao :cao shou 。du :jian ,kan dao 。)④xing qu ;le qu 。tao qian 《gui qu lai xi ci 》:“yuan ri she yi cheng qu 。”《shui jing zhu · jiang shui 》:“qing rong jun mao ,liang duo qu wei 。”(liang :de que 。) (er )cù ①du cu ;cui cu 。《lv shi chun qiu ·zhong qiu 》:“nai ming you si qu min shou lian 。”《shi ji ·hua ji lie chuan 》:“wu yu he jiu ye ? di zi qu zhi 。”(wu yu :wu po 。)②ji su ;gan kuai 。《lv shi chun qiu ·yin lv 》:“shen zhi ci ling ,jia qi qu zhi 。”《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“re bu qu jiang han ,han jin lu re 。”(re :ni 。)

    qing :

    ①shui chun jing tou ming ,yu “zhuo ”xiang dui 。qu yuan 《yu fu 》:“cang lang zhi shui qing xi ,ke yi zhuo wu ying 。”②jie jing 。zhang heng 《dong jing fu 》:“jing shi mi qing 。”③shi jie jing ;shi gan jing 。liu yun 《cheng de fu 》:“fan shi yu yi qing tian ,sa kuang chen yi su de 。”④qing xi ;qing chu 。zhang hu 《chou ling xiu cai hui hu zhen 》:“ba cun huang yang hui bu qing ,hu tou guang zhao dian wen qing 。”⑤sheng yin qing liang ;qing cui 。su shi 《dan zhong shan ji 》:“na sheng han hu ,bei sheng qing yue 。”(han hu :han hu ,mo hu 。yue :gao yang 。)⑥qing shuang ;qing liang ;han liang 。xin qi ji 《xi jiang yue 》:“ming yue bie zhi jing que ,qing feng ban ye ming chan 。”(bie :ling yi 。)⑦leng qing ;qi qing 。li bai 《meng you tian lao yin liu bie 》:“xie gong su chu jin shang zai ,lu shui dang yang qing yuan ti 。”⑧ji jing ;qing jing 。《zhuang zi ·tian xia 》:“ji hu re qing 。”⑨qing ping ;an ding ;tai ping 。tang tai zong 《yong feng 》:“lao ge 《da feng qu 》,wei jia si hai qing 。”(da feng qu :han gao zu ji wei hou ceng hui gu xiang ,zuo 《da feng ge 》。jia :shi 。)⑩gong zheng ;lian jie ;qing bai ;qing lian 。《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“ju shi jie zhuo er wo du qing ,zhong ren jie zui er wo du xing ,shi yi jian fang 。”(shi yi :yin ci 。)(11)chan chun ;su ya 。du mu 《shen xia xian 》:“si ren qing chang he ren he ? cao jing tai wu bu ke xun 。”(12)su qing ;shi gan jing 。liang qi chao 《wu qu zheng bian ji ·tan si tong chuan 》:“bao hu sheng zhu ,fu da quan ,qing jun ce ,su gong ting 。”(13)yong wan ;yong jin 。《yue jue shu ·jing ping wang nei chuan 》:“(wu zi xu )nai fa ji dan fan ,qing ji hu jiang er shi 。”(jing :chu guo de bie chen 。)(14)zhong guo feng jian chao dai ming chen ,gong yuan 1616~1911nian 。(15)ce suo 。hou zuo “qing ”。《feng su tong ·guai shen 》:“er san ri nai yu qing zhong fen xia ti 。”(16)gu dai zhe xue yong yu 。zhi chong he zhi qi 。《xun zi ·jie bi 》:“gu dao zhi yi li ,yang zhi yi qing 。”

    bo :

    ①bo lang ,qi fu bo dong de shui mian 。cao cao 《bu chu xia men hang ·guan cang hai 》:“qiu feng xiao se ,hong bo chong qi 。”②shui liu ;shui 。du mu 《a fang gong fu 》:“chang qiao wo bo ,wei yun he long ? fu dao hang kong ,bu ji he hong ?”③liu zhuai de mu guang 。li bai 《chang xiang sai 》:“xi ri heng bo mu ,jin cheng liu lei quan 。”④bi yu shi qing de yi wai bian hua 。du gu ji 《ren chen sui guo jiu ju 》:“zhang fu sui shi bo ,qi liao bai nian shen !”⑤pao 。bei chao le fu 《qi yu ge 》:“yao zi jing tian fei ,qun qiao liang xiang bo 。”

    geng :

    (yi )①gai bian ;geng huan 。《han fei zi ·jie lao 》:“fan fa ling geng ze li hai yi 。”②ti huan 。《lv shi chun qiu ·zhong chun ji 》:“shi yue ye ,si bu yong xi sheng ,yong gui bi ,geng pi bi 。”(xi sheng :ji si yong de sheng chu 。gui :yu qi ming 。pi bi :mao pi he zeng bo 。)yin shen wei jiao ti 。《han shu ·mo dan jun chuan 》:“jiu qing geng jin yong shi 。”③jing li ;jing guo 。《han fei zi ·wai chu shui zuo shang 》:“geng ri jiu ze tu gan er chuan zao 。”④di chang ;di ya 。《shi ji ·ping zhun shu 》:“xi ba shu zu fu bu zu yi geng zhi 。”(xi :jie jin 。)⑤gu shi ye jian ji shi chan wei ,yi ye fen wei wu geng ,mei yi geng yao er xiao shi 。yue fei 《xiao chong shan 》:“jing hui qian li meng ,yi san geng 。” (er )gèng fu ci 。①xiang dang yu “zai ”、“you ”。《shi ji ·meng chang jun lie chuan 》:“ci shi meng chang jun you yi hu bai qiu ,zhi qian jin ,tian xia mo shuang ,ru qin suo zhi zhao wang ,geng mo ta qiu 。”(zhi :tong “zhi ”。)du fu 《dan hao li 》:“shi zhong geng mo ren ,wei you ru xia sun 。”②xiang dang yu “yu ”。geng jia 。《shi ji ·guan yan lie chuan 》:“wu chang wei bao shu mou shi ,er geng qiong kun 。”

    yin :

    ①ga ji rou 。 hou zuo “��”。 《zhou yi ·gen 》:“gen ji xian ,lie ji yin 。”(gen :gu ;zhu shi 。xian :yao 。lie :tong “lie ”。)②gong jing 。wang yu cheng 《he yu biao 》:“yin wei hao qiong zhi ming ,jiao lao xing zheng zhi yuan 。”(hao qiong :zhi shang tian 。)③shen 。《ye tan sui lu · shuang ji dao ren 》:“yin ye di ji chu 。”④lian jie 。ma rong 《an cheng song 》:“jin yi bo zha ,yin yi xing luo 。”[yin yuan ]pan fu 。zuo sai 《wu dou fu 》:“yin yuan shan yue zhi jie (jié)。”(jie :shan jian 。)yu la long guan ji ;ba jie quan gui 。《song shi ·shen zong ji yi 》:“zhao cha fu min yu fei pin jia hun yin yin yuan de guan zhe 。”

    yuan :

    ①gu shi yi fu de bian shi 。《yi li · sang fu 》:“ma yi quan yuan 。”(quan quàn:jian gong se 。)②bian 。《zhou shu ·wang pi chuan 》:“chang you tai shi ,pi (pí)wei ji she shi 。shi nai lie ji bao bing yuan 。”(tai shi :guan ming 。)③yan zhao ;shun zhao 。tao qian 《tao hua yuan ji 》:“yuan xi hang ,wang lu zhi yuan jin 。”④zun xun ;yi zhao 。《shang jun shu ·jun chen 》:“yuan fa er zhi ,an gong hang shang 。”⑤ping kao ;yi ju 。cai yan 《hu jia shi ba pai 》:“tian cang cang xi shang mo yuan ,ju tou yang wang xi kong yun yan 。”⑥pan yuan ;pan deng 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“you yuan mu er qiu yu ye 。”⑦fo jiao ming ci “yin yuan ”de sheng chen 。zhi ren yu ren huo ren yu shi zhi jian suo wei you ming zhong zhu ding de yu ge ji hui ,shi yi chong su ming lun guan dian 。《wu deng hui yuan ·ru man chan shi 》:“you yuan fo chu shi ,mo yuan fo ru mie 。”⑧ji yuan ;yuan fen 。du fu 《qing ming er shou 》zhi yi :“gong yan ji zhu wo mo yuan 。”⑨jie ci 。yin wei ;you yu 。du fu 《ke zhi 》:“hua jing bu ceng yuan ke sao 。”su shi 《ti xi lin bi 》:“bu shi lu shan zhen mian mu ,zhi yuan shen zai ci shan zhong 。”