• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 郊原懷灞滻,陂溠寫江潢。

    “郊原懷灞滻,陂溠寫江潢。”詩句出處:《晦日益州北池陪宴》;是唐朝詩人司空曙的作品。

    臨泛從公日,仙舟翠幕張。七橋通碧沼,雙樹接花塘。
    玉燭收寒氣,金波隱夕光。野聞歌管思,水靜綺羅香。
    遊騎縈林遠,飛橈截岸長。郊原懷灞滻,陂溠寫江潢。
    常侍傳花詔,偏裨問羽觴。豈令南峴首,千載播馀芳。

    【註釋】:

    郊:

    ①城周圍的地區。《詩經·魏風·碩鼠》:“逝將去女,適彼樂郊。”《國語·周語下》:“晉侯郊迎。”②城外;野外。杜甫《茅屋為秋風所破歌》:“茅飛渡江灑江郊。”袁宏道《滿井遊記》:“始知郊田之外未始無春,而城居者未之知也。”③祭祀名。天子每年冬至祭天於南郊。《禮記·祭義》:“郊之祭也,喪者不敢哭。”《史記·文帝本紀》:“朕(zhèn)親郊祀上帝諸神。”[郊社]冬至祭天於南郊稱郊,夏至祭地於北郊稱社。《尚書·泰誓下》:“郊社不修,宗廟不享。”(修:整治。享:祭祀。)

    原:

    ①水流源頭。《左傳·昭公九年》:“猶衣服之有冠冕,木水之有本原。”②根源;來由。《韓非子·解老》:“萬害有原。”(害:災禍。)③推究本原。《管子·小匡》:“原本窮末。”④文體名。對某事物推究其本原,而加以論述。⑤原野;寬廣平坦的地面。《楚辭·九歌·國殤》:“平原忽兮路超遠。”(忽:遼闊渺茫的樣子。)⑥寬恕;赦免。《三國志·魏書·張魯傳》:“犯法者,三原然後乃行刑。”⑦通“願”。謹慎老實。《論語·陽貨》:“鄉原,德之賊也。”(賊:傷害;敗壞。)《荀子·榮辱》:“孝弟原愨。”(弟tì:順從兄長。愨què:誠實。)

    懷:

     【懷】《字彙補》敷救切,音副。怒也。(懷)〔古文〕褱《唐韻》戸乖切《集韻》《韻會》乎乖切,音槐。《說文》念思也。從心褱聲。《論語》君子懷德。又歸也。《書·大禹謨》黎民懷之。《註》歸之也。又來也。《詩·齊風》曷又懷止。又《周頌》懷柔百神。《註》懷,來也。又安也。《書·秦誓》邦之榮懷。《詩·王風》懷哉懷哉。又包也。《書·堯典》蕩蕩懷山襄陵。又藏也。《論語》懷其寶,而迷其邦。《禮·曲禮》其有核者,懷其核。又慰也。《詩·檜風》懷之好音。又懷抱,胷臆也。《左傳·成十七年》瓊瑰盈吾懷乎。《論語》然後免於父母之懷。《史記·貨殖傳》淮北郡、汝南

    灞:

    [名]河流名。在陜西省西安市東。杜甫《懷灞上遊》:“悵望東陵道,平生~上遊。”

    海:

    ①海洋;大洋靠近陸地的部分。《尚書·禹貢》:“(揚州)沿於江海。”也指大的湖泊。杜甫《兵車行》:“君不見青海頭,古來白骨無人收。”曹操《步出夏門行·觀滄海》:“東臨碣石,以觀滄海。”②連成片的同類事物。李白《關山月》:“明月出天山,蒼茫雲海間。”③來自海外的。江總《山庭春日》:“岸綠開河柳,池紅照海榴。”④大的(容器或容量)。徐光啟《刻幾何原本序》:“百傢之學海。”[四海][海內]古人認為中國為海環繞,所以用來指全國。《孟子·梁惠王上》:“故推恩足以保四海,不推恩無以保妻子。”(推恩:施恩惠於人。)王勃《送杜少府之任蜀州》:“海內存知己,天涯若比鄰。”

    闇:

    (一)①昏暗。王逸《九思·守志》:“彼日月兮闇昧。”(昧:昏暗無光。)②比喻政治黑暗。《商君書·說民》:“治明則同,治闇則異。”(同:指上下一心。異:指上下離散。)③愚昧。曹操《陳損益表》:“以闇鈍之才,而奉明明之政。”④默默地。《三國志·魏書·王粲傳》:“卿能闇誦乎?” (二)yǎn 通“奄”。忽然。傅毅《舞賦》:“闇復輟(chuò)已。”(復:又。輟已:停止。)

    研:

    ①[動]細磨。蘇軾《和陶詩》:“末路益可羞,朱墨手自~。”②(yan)[名]通“硯”。硯臺。《後漢書·班超傳》:“安能久事筆~間乎?”③[動]研究,探討。《北史·馬敬德傳》:“沈思~求,晝夜不倦。”

    輟:

    ①中止;停止。《史記·陳涉世傢》:“輟耕之壟上。”②廢止。《荀子·天論》:“天不為人之惡寒也,輟冬;地不為人之惡遼遠也,輟廣。”③離開;放下。韓愈《祭十二郎文》:“雖萬乘(shèng)之公相,吾不以一日輟汝而就也。”(乘:一車四馬。公相:公卿宰相。)[輟朝]帝王停止臨朝。庾信《周大將軍襄城公鄭偉墓志銘》:“天子輟朝,彌深大臣之議。”


  • 郊原怀灞浐,陂溠写江潢。

    “郊原怀灞浐,陂溠写江潢。”诗句出处:《晦日益州北池陪宴》;是唐朝诗人司空曙的作品。

    临泛从公日,仙舟翠幕张。七桥通碧沼,双树接花塘。
    玉烛收寒气,金波隐夕光。野闻歌管思,水静绮罗香。
    游骑萦林远,飞桡截岸长。郊原怀灞浐,陂溠写江潢。
    常侍传花诏,偏裨问羽觞。岂令南岘首,千载播馀芳。

    【注释】:

    郊:

    ①城周围的地区。《诗经·魏风·硕鼠》:“逝将去女,适彼乐郊。”《国语·周语下》:“晋侯郊迎。”②城外;野外。杜甫《茅屋为秋风所破歌》:“茅飞渡江洒江郊。”袁宏道《满井游记》:“始知郊田之外未始无春,而城居者未之知也。”③祭祀名。天子每年冬至祭天于南郊。《礼记·祭义》:“郊之祭也,丧者不敢哭。”《史记·文帝本纪》:“朕(zhèn)亲郊祀上帝诸神。”[郊社]冬至祭天于南郊称郊,夏至祭地于北郊称社。《尚书·泰誓下》:“郊社不修,宗庙不享。”(修:整治。享:祭祀。)

    原:

    ①水流源头。《左传·昭公九年》:“犹衣服之有冠冕,木水之有本原。”②根源;来由。《韩非子·解老》:“万害有原。”(害:灾祸。)③推究本原。《管子·小匡》:“原本穷末。”④文体名。对某事物推究其本原,而加以论述。⑤原野;宽广平坦的地面。《楚辞·九歌·国殇》:“平原忽兮路超远。”(忽:辽阔渺茫的样子。)⑥宽恕;赦免。《三国志·魏书·张鲁传》:“犯法者,三原然后乃行刑。”⑦通“愿”。谨慎老实。《论语·阳货》:“乡原,德之贼也。”(贼:伤害;败坏。)《荀子·荣辱》:“孝弟原悫。”(弟tì:顺从兄长。悫què:诚实。)

    怀:

     【怀】《字彙補》敷救切,音副。怒也。(懷)〔古文〕褱《唐韻》戸乖切《集韻》《韻會》乎乖切,音槐。《說文》念思也。从心褱聲。《論語》君子懷德。又歸也。《書·大禹謨》黎民懷之。《註》歸之也。又來也。《詩·齊風》曷又懷止。又《周頌》懷柔百神。《註》懷,來也。又安也。《書·秦誓》邦之榮懷。《詩·王風》懷哉懷哉。又包也。《書·堯典》蕩蕩懷山襄陵。又藏也。《論語》懷其寶,而迷其邦。《禮·曲禮》其有核者,懷其核。又慰也。《詩·檜風》懷之好音。又懷抱,胷臆也。《左傳·成十七年》瓊瑰盈吾懷乎。《論語》然後免於父母之懷。《史記·貨殖傳》淮北郡、汝南

    灞:

    [名]河流名。在陕西省西安市东。杜甫《怀灞上游》:“怅望东陵道,平生~上游。”

    海:

    ①海洋;大洋靠近陆地的部分。《尚书·禹贡》:“(扬州)沿于江海。”也指大的湖泊。杜甫《兵车行》:“君不见青海头,古来白骨无人收。”曹操《步出夏门行·观沧海》:“东临碣石,以观沧海。”②连成片的同类事物。李白《关山月》:“明月出天山,苍茫云海间。”③来自海外的。江总《山庭春日》:“岸绿开河柳,池红照海榴。”④大的(容器或容量)。徐光启《刻几何原本序》:“百家之学海。”[四海][海内]古人认为中国为海环绕,所以用来指全国。《孟子·梁惠王上》:“故推恩足以保四海,不推恩无以保妻子。”(推恩:施恩惠于人。)王勃《送杜少府之任蜀州》:“海内存知己,天涯若比邻。”

    闇:

    (一)①昏暗。王逸《九思·守志》:“彼日月兮闇昧。”(昧:昏暗无光。)②比喻政治黑暗。《商君书·说民》:“治明则同,治闇则异。”(同:指上下一心。异:指上下离散。)③愚昧。曹操《陈损益表》:“以闇钝之才,而奉明明之政。”④默默地。《三国志·魏书·王粲传》:“卿能闇诵乎?” (二)yǎn 通“奄”。忽然。傅毅《舞赋》:“闇复辍(chuò)已。”(复:又。辍已:停止。)

    研:

    ①[动]细磨。苏轼《和陶诗》:“末路益可羞,朱墨手自~。”②(yan)[名]通“砚”。砚台。《后汉书·班超传》:“安能久事笔~间乎?”③[动]研究,探讨。《北史·马敬德传》:“沈思~求,昼夜不倦。”

    辍:

    ①中止;停止。《史记·陈涉世家》:“辍耕之垄上。”②废止。《荀子·天论》:“天不为人之恶寒也,辍冬;地不为人之恶辽远也,辍广。”③离开;放下。韩愈《祭十二郎文》:“虽万乘(shèng)之公相,吾不以一日辍汝而就也。”(乘:一车四马。公相:公卿宰相。)[辍朝]帝王停止临朝。庾信《周大将军襄城公郑伟墓志铭》:“天子辍朝,弥深大臣之议。”


  • jiao yuan huai ba chan ,bei zha xie jiang huang 。

    “jiao yuan huai ba chan ,bei zha xie jiang huang 。”shi gou chu chu :《hui ri yi zhou bei chi pei yan 》;shi tang chao shi ren si kong shu de zuo pin 。

    lin fan cong gong ri ,xian zhou cui mu zhang 。qi qiao tong bi zhao ,shuang shu jie hua tang 。
    yu zhu shou han qi ,jin bo yin xi guang 。ye wen ge guan sai ,shui jing qi luo xiang 。
    you ji ying lin yuan ,fei rao jie an chang 。jiao yuan huai ba chan ,bei zha xie jiang huang 。
    chang shi chuan hua zhao ,pian bi wen yu shang 。qi ling na xian shou ,qian zai bo yu fang 。

    【zhu shi 】:

    jiao :

    ①cheng zhou wei de de ou 。《shi jing ·wei feng ·shuo shu 》:“shi jiang qu nv ,kuo bi le jiao 。”《guo yu ·zhou yu xia 》:“jin hou jiao ying 。”②cheng wai ;ye wai 。du fu 《mao wu wei qiu feng suo po ge 》:“mao fei du jiang sa jiang jiao 。”yuan hong dao 《man jing you ji 》:“shi zhi jiao tian zhi wai wei shi mo chun ,er cheng ju zhe wei zhi zhi ye 。”③ji si ming 。tian zi mei nian dong zhi ji tian yu na jiao 。《li ji ·ji yi 》:“jiao zhi ji ye ,sang zhe bu gan ku 。”《shi ji ·wen di ben ji 》:“zhen (zhèn)qin jiao si shang di zhu shen 。”[jiao she ]dong zhi ji tian yu na jiao chen jiao ,xia zhi ji de yu bei jiao chen she 。《shang shu ·tai shi xia 》:“jiao she bu xiu ,zong miao bu xiang 。”(xiu :zheng zhi 。xiang :ji si 。)

    yuan :

    ①shui liu yuan tou 。《zuo chuan ·zhao gong jiu nian 》:“you yi fu zhi you guan mian ,mu shui zhi you ben yuan 。”②gen yuan ;lai you 。《han fei zi ·jie lao 》:“mo hai you yuan 。”(hai :zai huo 。)③tui jiu ben yuan 。《guan zi ·xiao kuang 》:“yuan ben qiong mo 。”④wen ti ming 。dui mou shi wu tui jiu ji ben yuan ,er jia yi lun shu 。⑤yuan ye ;kuan an ping tan de de mian 。《chu ci ·jiu ge ·guo shang 》:“ping yuan hu xi lu chao yuan 。”(hu :liao kuo miao mang de yang zi 。)⑥kuan shu ;she mian 。《san guo zhi ·wei shu ·zhang lu chuan 》:“fan fa zhe ,san yuan ran hou nai hang xing 。”⑦tong “yuan ”。jin shen lao shi 。《lun yu ·yang huo 》:“xiang yuan ,de zhi zei ye 。”(zei :shang hai ;bai huai 。)《xun zi ·rong ru 》:“xiao di yuan que 。”(di tì:shun cong xiong chang 。que què:cheng shi 。)

    huai :

     【huai 】《zi 彙補》fu jiu qie ,yin fu 。nu ye 。(懷)〔gu wen 〕huai 《tang 韻》hu guai qie 《ji 韻》《韻會》hu guai qie ,yin huai 。《說wen 》nian sai ye 。cong xin huai 聲。《論語》jun zi 懷de 。you 歸ye 。《書·da yu 謨》li min 懷zhi 。《註》歸zhi ye 。you 來ye 。《詩·齊風》he you 懷zhi 。you 《zhou 頌》懷rou bai shen 。《註》懷,來ye 。you an ye 。《書·qin shi 》bang zhi 榮懷。《詩·wang 風》懷zai 懷zai 。you bao ye 。《書·堯dian 》蕩蕩懷shan xiang ling 。you cang ye 。《論語》懷ji 寶,er mi ji bang 。《禮·qu 禮》ji you he zhe ,懷ji he 。you wei ye 。《詩·檜風》懷zhi hao yin 。you 懷bao ,xiong yi ye 。《zuo 傳·cheng shi qi nian 》瓊gui ying wu 懷hu 。《論語》ran hou mian wu fu mu zhi 懷。《shi 記·貨shi 傳》huai bei jun 、ru na

    ba :

    [ming ]he liu ming 。zai shan xi sheng xi an shi dong 。du fu 《huai ba shang you 》:“chang wang dong ling dao ,ping sheng ~shang you 。”

    hai :

    ①hai xiang ;da xiang kao jin liu de de bu fen 。《shang shu ·yu gong 》:“(yang zhou )yan yu jiang hai 。”ye zhi da de hu bo 。du fu 《bing che hang 》:“jun bu jian qing hai tou ,gu lai bai gu mo ren shou 。”cao cao 《bu chu xia men hang ·guan cang hai 》:“dong lin jie dan ,yi guan cang hai 。”②lian cheng pian de tong lei shi wu 。li bai 《guan shan yue 》:“ming yue chu tian shan ,cang mang yun hai jian 。”③lai zi hai wai de 。jiang zong 《shan ting chun ri 》:“an lu kai he liu ,chi gong zhao hai liu 。”④da de (rong qi huo rong liang )。xu guang qi 《ke ji he yuan ben xu 》:“bai jia zhi xue hai 。”[si hai ][hai nei ]gu ren ren wei zhong guo wei hai huan rao ,suo yi yong lai zhi quan guo 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“gu tui en zu yi bao si hai ,bu tui en mo yi bao qi zi 。”(tui en :shi en hui yu ren 。)wang bo 《song du shao fu zhi ren shu zhou 》:“hai nei cun zhi ji ,tian ya re bi lin 。”

    an :

    (yi )①hun an 。wang yi 《jiu sai ·shou zhi 》:“bi ri yue xi an mei 。”(mei :hun an mo guang 。)②bi yu zheng zhi hei an 。《shang jun shu ·shui min 》:“zhi ming ze tong ,zhi an ze yi 。”(tong :zhi shang xia yi xin 。yi :zhi shang xia li san 。)③yu mei 。cao cao 《chen sun yi biao 》:“yi an dun zhi cai ,er feng ming ming zhi zheng 。”④mo mo de 。《san guo zhi ·wei shu ·wang can chuan 》:“qing neng an song hu ?” (er )yǎn tong “yan ”。hu ran 。fu yi 《wu fu 》:“an fu chuo (chuò)yi 。”(fu :you 。chuo yi :ting zhi 。)

    yan :

    ①[dong ]xi mo 。su shi 《he tao shi 》:“mo lu yi ke xiu ,zhu mo shou zi ~。”②(yan)[ming ]tong “yan ”。yan tai 。《hou han shu ·ban chao chuan 》:“an neng jiu shi bi ~jian hu ?”③[dong ]yan jiu ,tan tao 。《bei shi ·ma jing de chuan 》:“shen sai ~qiu ,zhou ye bu juan 。”

    chuo :

    ①zhong zhi ;ting zhi 。《shi ji ·chen she shi jia 》:“chuo geng zhi long shang 。”②fei zhi 。《xun zi ·tian lun 》:“tian bu wei ren zhi e han ye ,chuo dong ;de bu wei ren zhi e liao yuan ye ,chuo an 。”③li kai ;fang xia 。han yu 《ji shi er lang wen 》:“sui mo cheng (shèng)zhi gong xiang ,wu bu yi yi ri chuo ru er jiu ye 。”(cheng :yi che si ma 。gong xiang :gong qing zai xiang 。)[chuo chao ]di wang ting zhi lin chao 。yu xin 《zhou da jiang jun xiang cheng gong zheng wei mu zhi ming 》:“tian zi chuo chao ,mi shen da chen zhi yi 。”