- 繁体
- 简体
- 拼音
-
五雲合是新聲染,熔作瓊漿灑露盤。
“五雲合是新聲染,熔作瓊漿灑露盤。”詩句出處:《歌者十二首》;是唐朝詩人司空圖的作品。
風霜一夜燕鴻斷,唱作江南袚禊天。
玉樹花飄鳳失棲,一聲初壓管弦低。
清回煩暑成瀟灑,艷逐寒雲變慘淒。
十斛明珠亦易拚,欲兼人藝古來難。
五雲合是新聲染,熔作瓊漿灑露盤。
不似新聲唱亦新,旋調玉管旋生春。
愁腸隔斷珠簾外,隻為今宵共聽人。
十年逃難別雲林,暫輟狂歌且聽琴。
轉覺淡交言有味,此聲知是古人心。
五柳先生自識微,無言共笑手空揮。
胸中免被風波撓,肯為螳螂動殺機。
風霜寒水旅人心,幾處笙歌繡戶深。
分泊一場雲散後,未勝初夜便聽琴。
自憐眼暗難求藥,莫恨花繁便有風。
桃李更開須強看,明年兼恐聽歌聾。
白雲深處寄生涯,歲暮生情賴此花。
蜂蝶繞來忙繞袖,似知教折送鄰傢。
重九仍重歲漸闌,強開病眼更登攀。
年年認得酣歌處,猶恐招魂葬故山。
繞壁依稀認寫真,更須粉繪飾羸身。
淒涼不道身無壽,九日還無舊會人。
鶴氅花香搭槿籬,枕前蛩迸酒醒時。
夕陽似照陶傢菊,黃蝶無窮壓故枝。
【註釋】:
五:
①基數,五。《孟子·梁惠王上》:“五畝之宅。”②表序數第五。李白《與史郎中欽聽黃鶴樓上吹笛》:“黃鶴樓中吹玉笛,江城五月落梅花。”③隊伍行列。後來寫作“伍”。《呂氏春秋·必己》:“孟賁過於河,先其五。”④我國民族音樂記音符號之一。雲:
①同“雲2”。②說。《論語·子罕》:“牢曰:‘子雲:吾不試,故藝。’”(牢:人名。試:見用於朝廷。藝:多才藝。)③有。《荀子 ·法行》:“其雲益乎?”④代詞。如此。《史記·汲鄭列傳》:“汲、鄭亦雲,悲夫!”(汲、鄭:指汲黯、鄭當時二人。)⑤助詞。1. 用於句首。《詩經·鄭風·風雨》:“既見君子,雲胡不喜?”2. 用於句中。《後漢書·陳龜傳》:“雖歿(mò)軀體,無所雲補。”(歿:死。補:彌補。)⑥語氣詞。用於句末,表陳述語氣。《史記·伯夷列傳》:“餘登箕山,其上蓋有許由塚雲。”[雲雲]通“蕓蕓”。眾多貌。《莊子·在宥》:“萬物雲雲。”合:
(一)①合攏;閉合在一起。《老子》第六十四章:“合抱之木,生於毫末。”白居易《赴蘇州,至常州,答賈舍人》:“厭見簿書先眼合,喜逢杯酒暫眉開。”②會合;聚集。《韓非子·五蠹》:“從者,合眾弱以攻一強也。”蘇軾《水調歌頭》:“人有悲歡離合。”③符合;與……一致。《北史·賀拔嶽傳》:“不讀兵書,而暗與之合。”(之:兵書。)④和諧;投契。《古今小說·沈小霞相會出師表》:“兩邊說得情投意合,隻恨相見之晚。”⑤應當;應該。白居易《與元九書》:“文章合為時而著,歌詩合為事而作。”⑥古代雙方以兵器交鋒,一來一往為一合。《史記·蕭相國世傢》:“多者百餘戰,少者數十合。”⑦盒;盒子。《開元天寶遺事》卷下:“又各捉蜘蛛閉於合中。”(二) gě 容量單位。一升的十分之一。《漢書·律歷志上》:“十合為升。”《明季北略》錄明末民謠:“朝求升,暮求合。”是:
①正確。與“非”相對。《論語·陽貨》:“偃之言是也。”②肯定;認為正確。《墨子·尚同上》:“國君之所是,必皆是之。”③糾正;訂正。《禮記·月令》:“是察阿黨,則罪無有掩蔽。”(察:審察。)④表示判斷,是。《史記·刺客列傳》:“此必是豫讓也。”⑤代詞。表示近指。相當於“此”、“這”。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑥連詞。相當於“於是”。《管子·君臣上》:“非茲,是無以理人;非茲,是無以生財。”⑦助詞。用以前置賓語。《左傳·襄公十四年》:“唯餘馬首是瞻。”[是以]因此;所以。《韓非子·喻老》:“今在骨髓,臣是以無請也。”[是故]因此。《孟子·梁惠王下》:“唯仁者能以大事小,是故湯事葛。”[國是]國傢大計。梁啟超《戊戌政變記·譚嗣同傳》:“定國是之詔既下。”新:
①剛有的或剛經驗到的。《周易·雜卦》:“革,去故也;鼎,取新也。”②沒有用過的。黃滔《陳侍禦新居》:“幕客開新第,詞人遍有詩。”③指新的人或事物。韓愈《送窮文》:“攜朋挈儔,去故就新。”(攜:帶著。儔:伴侶。)④更新;使變新。《尚書·胤征》:“舊染污俗,咸與維新。”⑤指剛結婚時的(人或物)。⑥副詞。相當於“剛”、“剛才”。《荀子·不茍》:“新浴者振其衣,新沐者彈其冠。”聲:
①樂音;音樂。《論語·陽貨》:“惡紫之奪朱也惡鄭聲之亂雅樂也。”(鄭聲:指鄭地的俗樂。雅樂:指廟堂音樂,正樂。)②聲音;聲響。《詩經·小雅·伐木》:“嚶其鳴矣,求其友聲。”③發出聲音。古樂府《古詩為焦仲卿妻作》:“阿女默無聲,手巾掩口啼,淚落便如瀉。”④口音。魏禧《大鐵椎傳》:“與人罕言語,語類楚聲。”⑤聲張;張揚。張溥《五人墓碑記》:“吾社之行為士先者,為之聲義,斂貲(zī)財以送其行。”(斂:聚集。貲:通“資”,財物。)⑥名譽;名聲;聲望。《詩經·大雅·文王有聲》:“文王有聲。”⑦聲勢。《戰國策·齊策一》:“吾三戰而三勝,聲威天下。”(威:震。)⑧指漢字的聲母。《南史·謝莊傳》:“又王玄謨問莊何者為雙聲,何者為疊韻。”⑨指聲調,漢字有平、上、去、入四種聲調。韓愈《唐故相權公墓碑》:“(權)公生三歲,知變四聲,四歲能為詩。”(權公:權德輿。)⑩量詞。表示聲音發出的次數。白居易《琵琶行》:“轉軸拔弦三兩聲。”染:
①用染料給絲帛等物著色。《周禮·天官·染人》:“染人,掌染絲帛。”《墨子·所染》:“染於黃則黃。”②沾污。張籍《江村行》:“短衣半染蘆中泥。”③傳染;感染(疾病)。《晉書·庾袞傳》:“始疑疫癘之不相染也。”(疫癘:瘟疫。)《集異記補編·李楚賓》:“母嘗染疾。”④熏陶;熏染。《呂氏春秋·當染》:“舜染於許由、伯陽。”⑤浸染。《左傳·宣公四年》:“子公怒,染指於鼎。”(子公:人名。)作:
①起;起立。《論語·先進》:“舍瑟而作。”②興起;產生。《史記·秦始皇本紀》:“古者天下散亂,莫之能一,是以諸侯並作。”(一:統一。)又起身。《管子·弟子職》:“夜寐蚤作。”(寐:睡。蚤:通“早”。)《孟子·公孫醜上》:“由湯至於武丁,賢聖之君六七作。”《韓非子·解老》:“大奸作則小盜隨。”③始。《尚書· 禹貢》:“萊夷作牧。”(萊夷:地名。牧:放牧。)④勞作;工作。《莊子·讓王》:“日出而作,日入而息。”楊惲《報孫會宗書》:“田傢作苦。”⑤創作;寫作。《孟子·梁惠王下》:“孔子懼,作《春秋》。”《呂氏春秋·勿躬》:“容成作歷。”(容成:傳說中黃帝臣,歷法的創造者。)王充《論衡·定賢》:“譬猶工匠之作器也。”⑥名詞,指作品。蕭統《文選序》:“則有‘憑虛’、‘亡是’之作。”⑦事務。鮑照《采桑》:“季春梅始落,女工事蠶作。”(事:從事。)⑧擔當;充任。《論語·子路》:“人而無恒,不可以作巫醫。”(而:假如。)劉義慶《世說新語·方正》:“敦槐作關中都督,甚得民情。”⑨當成;算做。羅公升《溪上》:“門前溪一發,我作五湖看。”(一發:一根頭發。)又成為。李賀《浩歌》:“南風吹山作平地。”⑩通“詛”。詛咒。《詩經·大雅·蕩》:“侯作侯祝。”(侯:語氣詞。)(11)通“詐”。欺騙。《史記·孟子荀卿列傳》:“作先合,然後引之大道。”[作色]臉上變色。指神情嚴肅起來或發怒。《禮記·哀公問》:“孔子愀(qiǎo)然作色。”(愀然:容色改變的樣子。)瓊:
①美玉。《詩經·衛風·木瓜》:“投我以木桃,報之以瓊瑤。”②美好;精美,也用作美稱。張居正《水簾洞》:“誤疑瀛海翻瓊浪,莫擬銀河落碧流。”(瀛海:浩瀚的海洋。)③古代賭博用具,類似今天的骰子。漿:
①一種酸性飲料,用來代酒。《詩經·大雅·大東》:“維北有鬥,不可以挹酒漿。”(鬥:北鬥星。挹:舀;酌。)②酒。《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“百姓孰敢不簞(dān)食壺漿以迎將軍乎?”(簞:盛飯竹器,這裡指用簞盛。壺:用壺裝。)《列子·楊朱》:“朝之室也,聚酒千鐘……糟漿之氣逆於人鼻。”③湯。白居易《琵琶行》:“銀瓶乍破水漿迸,鐵騎突出刀槍鳴。”④用米湯或稀粉漿浸泡衣、佈、紗等,使幹後變硬。方回《日長三十韻寄趙賓暘》:“敗絮熏還曝,麄絺洗更漿。”灑:
(一)①把水散佈在地上。《詩經·唐風·山有樞》:“子有廷內,弗灑弗掃。”②使分散地落下;散播。杜甫《詠懷古跡五首》之二:“悵望千秋一灑淚,蕭條異代不同時。”③分散;分。《逸周書·大匡》:“賦灑其幣,鄉正保貸。”④瀟灑脫俗;不拘束。《新唐書·袁朗傳》:“後主聞其才,詔為《月賦》一篇,灑然無留思。” (二)xǐ ①洗滌。後來寫作“洗”。《莊子·山木》:“吾願君刳形去皮,灑心去欲。”②洗雪。《孟子·梁惠王上》:“寡人恥之,願比死者壹灑之。”(比:替。)(三)xiǎn [灑然]1.寒栗的樣子。《素問·風論》:“腠理開則灑然寒,閉則熱而悶。”2.肅敬的樣子。《史記·范雎蔡澤列傳》:“是日觀范雎之見者,群臣莫不灑然變色易容者。”3.整齊的樣子。《徐霞客遊記·粵西遊日記一》:“一靜室窗欞西向,戶榻灑然。” (四)cuǐ 高峻的樣瞭。《詩經·邶風·新臺》:“新臺有灑,河水浼浼。”露:
①露水。《詩經·召南·行露》:“畏行多露。”白居易《暮江吟》:“露似真珠月似弓。”引申為潤澤。《漢書·晁錯傳》:“覆露萬民。”②露天;在屋外。《史記·平準書》:“太倉之粟,陳陳相因,充溢露積於外,至腐敗不可食。”(太倉:京都谷倉。陳:指陳舊的谷物。因:積壓。)文天祥《指南錄後序》:“草行露宿,日與北騎相出沒於長淮間。”③顯露;泄露。《論衡·對作》:“文露而旨直。”《後漢書·蔡邕傳》:“事遂漏露。”④敗壞。《荀子·富國》:“入其境,其田疇穢,都邑露。”⑤羸弱;疲憊。《左傳·昭公元年》:“於是乎節宣其氣,勿使有所壅閉湫底以露其體。”(湫底:閉塞不通。)《戰國策·秦策三》:“諸侯見齊之罷露,君臣之不親,舉兵而伐之。”⑥通“輅”。車子。《史記·楚世傢》:“昔我先王熊繹,辟在荊山,蓽露藍蔞,以處草莽。”(辟:避。藍蔞:衣服破舊。)盤:
①盤子。可用來盛飯食,也可用來放水。《左傳·僖公二十三年》:“乃饋盤飧,置壁焉。”《禮記·大學》:“湯之盤銘曰:‘茍日新,日日新,又日新。’”②樂。《尚書·無逸》:“文王不敢盤於遊田。”(田:打獵。)③回繞;彎曲。《隋書·百濟傳》:“女辮發垂後,已出嫁則分為兩道,盤於頭上。”沈括《夢溪筆談》卷三:“用柔鐵屈盤之。”(柔鐵:熟鐵。)這個意義又寫作“蟠”。④盤旋。徐宏祖《徐霞客遊記·楚遊日記》:“盤空而升。”⑤徘徊,逗留。常“盤桓”連用。曹植《洛神賦》:“悵盤桓而不能去。”(悵:惆悵;傷感。去:離去。)⑥通“磐”。巨大的石頭。《荀子·富國》:“國安於盤石。” -
五云合是新声染,熔作琼浆洒露盘。
“五云合是新声染,熔作琼浆洒露盘。”诗句出处:《歌者十二首》;是唐朝诗人司空图的作品。
风霜一夜燕鸿断,唱作江南袚禊天。
玉树花飘凤失栖,一声初压管弦低。
清回烦暑成潇洒,艳逐寒云变惨凄。
十斛明珠亦易拚,欲兼人艺古来难。
五云合是新声染,熔作琼浆洒露盘。
不似新声唱亦新,旋调玉管旋生春。
愁肠隔断珠帘外,只为今宵共听人。
十年逃难别云林,暂辍狂歌且听琴。
转觉淡交言有味,此声知是古人心。
五柳先生自识微,无言共笑手空挥。
胸中免被风波挠,肯为螳螂动杀机。
风霜寒水旅人心,几处笙歌绣户深。
分泊一场云散后,未胜初夜便听琴。
自怜眼暗难求药,莫恨花繁便有风。
桃李更开须强看,明年兼恐听歌聋。
白云深处寄生涯,岁暮生情赖此花。
蜂蝶绕来忙绕袖,似知教折送邻家。
重九仍重岁渐阑,强开病眼更登攀。
年年认得酣歌处,犹恐招魂葬故山。
绕壁依稀认写真,更须粉绘饰羸身。
凄凉不道身无寿,九日还无旧会人。
鹤氅花香搭槿篱,枕前蛩迸酒醒时。
夕阳似照陶家菊,黄蝶无穷压故枝。
【注释】:
五:
①基数,五。《孟子·梁惠王上》:“五亩之宅。”②表序数第五。李白《与史郎中钦听黄鹤楼上吹笛》:“黄鹤楼中吹玉笛,江城五月落梅花。”③队伍行列。后来写作“伍”。《吕氏春秋·必己》:“孟贲过于河,先其五。”④我国民族音乐记音符号之一。云:
①同“云2”。②说。《论语·子罕》:“牢曰:‘子云:吾不试,故艺。’”(牢:人名。试:见用于朝廷。艺:多才艺。)③有。《荀子 ·法行》:“其云益乎?”④代词。如此。《史记·汲郑列传》:“汲、郑亦云,悲夫!”(汲、郑:指汲黯、郑当时二人。)⑤助词。1. 用于句首。《诗经·郑风·风雨》:“既见君子,云胡不喜?”2. 用于句中。《后汉书·陈龟传》:“虽殁(mò)躯体,无所云补。”(殁:死。补:弥补。)⑥语气词。用于句末,表陈述语气。《史记·伯夷列传》:“余登箕山,其上盖有许由冢云。”[云云]通“芸芸”。众多貌。《庄子·在宥》:“万物云云。”合:
(一)①合拢;闭合在一起。《老子》第六十四章:“合抱之木,生于毫末。”白居易《赴苏州,至常州,答贾舍人》:“厌见簿书先眼合,喜逢杯酒暂眉开。”②会合;聚集。《韩非子·五蠹》:“从者,合众弱以攻一强也。”苏轼《水调歌头》:“人有悲欢离合。”③符合;与……一致。《北史·贺拔岳传》:“不读兵书,而暗与之合。”(之:兵书。)④和谐;投契。《古今小说·沈小霞相会出师表》:“两边说得情投意合,只恨相见之晚。”⑤应当;应该。白居易《与元九书》:“文章合为时而著,歌诗合为事而作。”⑥古代双方以兵器交锋,一来一往为一合。《史记·萧相国世家》:“多者百余战,少者数十合。”⑦盒;盒子。《开元天宝遗事》卷下:“又各捉蜘蛛闭于合中。”(二) gě 容量单位。一升的十分之一。《汉书·律历志上》:“十合为升。”《明季北略》录明末民谣:“朝求升,暮求合。”是:
①正确。与“非”相对。《论语·阳货》:“偃之言是也。”②肯定;认为正确。《墨子·尚同上》:“国君之所是,必皆是之。”③纠正;订正。《礼记·月令》:“是察阿党,则罪无有掩蔽。”(察:审察。)④表示判断,是。《史记·刺客列传》:“此必是豫让也。”⑤代词。表示近指。相当于“此”、“这”。《孟子·梁惠王上》:“直不百步耳,是亦走也。”⑥连词。相当于“于是”。《管子·君臣上》:“非兹,是无以理人;非兹,是无以生财。”⑦助词。用以前置宾语。《左传·襄公十四年》:“唯余马首是瞻。”[是以]因此;所以。《韩非子·喻老》:“今在骨髓,臣是以无请也。”[是故]因此。《孟子·梁惠王下》:“唯仁者能以大事小,是故汤事葛。”[国是]国家大计。梁启超《戊戌政变记·谭嗣同传》:“定国是之诏既下。”新:
①刚有的或刚经验到的。《周易·杂卦》:“革,去故也;鼎,取新也。”②没有用过的。黄滔《陈侍御新居》:“幕客开新第,词人遍有诗。”③指新的人或事物。韩愈《送穷文》:“携朋挈俦,去故就新。”(携:带着。俦:伴侣。)④更新;使变新。《尚书·胤征》:“旧染污俗,咸与维新。”⑤指刚结婚时的(人或物)。⑥副词。相当于“刚”、“刚才”。《荀子·不苟》:“新浴者振其衣,新沐者弹其冠。”声:
①乐音;音乐。《论语·阳货》:“恶紫之夺朱也恶郑声之乱雅乐也。”(郑声:指郑地的俗乐。雅乐:指庙堂音乐,正乐。)②声音;声响。《诗经·小雅·伐木》:“嘤其鸣矣,求其友声。”③发出声音。古乐府《古诗为焦仲卿妻作》:“阿女默无声,手巾掩口啼,泪落便如泻。”④口音。魏禧《大铁椎传》:“与人罕言语,语类楚声。”⑤声张;张扬。张溥《五人墓碑记》:“吾社之行为士先者,为之声义,敛赀(zī)财以送其行。”(敛:聚集。赀:通“资”,财物。)⑥名誉;名声;声望。《诗经·大雅·文王有声》:“文王有声。”⑦声势。《战国策·齐策一》:“吾三战而三胜,声威天下。”(威:震。)⑧指汉字的声母。《南史·谢庄传》:“又王玄谟问庄何者为双声,何者为叠韵。”⑨指声调,汉字有平、上、去、入四种声调。韩愈《唐故相权公墓碑》:“(权)公生三岁,知变四声,四岁能为诗。”(权公:权德舆。)⑩量词。表示声音发出的次数。白居易《琵琶行》:“转轴拔弦三两声。”染:
①用染料给丝帛等物着色。《周礼·天官·染人》:“染人,掌染丝帛。”《墨子·所染》:“染于黄则黄。”②沾污。张籍《江村行》:“短衣半染芦中泥。”③传染;感染(疾病)。《晋书·庾衮传》:“始疑疫疠之不相染也。”(疫疠:瘟疫。)《集异记补编·李楚宾》:“母尝染疾。”④熏陶;熏染。《吕氏春秋·当染》:“舜染于许由、伯阳。”⑤浸染。《左传·宣公四年》:“子公怒,染指于鼎。”(子公:人名。)作:
①起;起立。《论语·先进》:“舍瑟而作。”②兴起;产生。《史记·秦始皇本纪》:“古者天下散乱,莫之能一,是以诸侯并作。”(一:统一。)又起身。《管子·弟子职》:“夜寐蚤作。”(寐:睡。蚤:通“早”。)《孟子·公孙丑上》:“由汤至于武丁,贤圣之君六七作。”《韩非子·解老》:“大奸作则小盗随。”③始。《尚书· 禹贡》:“莱夷作牧。”(莱夷:地名。牧:放牧。)④劳作;工作。《庄子·让王》:“日出而作,日入而息。”杨恽《报孙会宗书》:“田家作苦。”⑤创作;写作。《孟子·梁惠王下》:“孔子惧,作《春秋》。”《吕氏春秋·勿躬》:“容成作历。”(容成:传说中黄帝臣,历法的创造者。)王充《论衡·定贤》:“譬犹工匠之作器也。”⑥名词,指作品。萧统《文选序》:“则有‘凭虚’、‘亡是’之作。”⑦事务。鲍照《采桑》:“季春梅始落,女工事蚕作。”(事:从事。)⑧担当;充任。《论语·子路》:“人而无恒,不可以作巫医。”(而:假如。)刘义庆《世说新语·方正》:“敦槐作关中都督,甚得民情。”⑨当成;算做。罗公升《溪上》:“门前溪一发,我作五湖看。”(一发:一根头发。)又成为。李贺《浩歌》:“南风吹山作平地。”⑩通“诅”。诅咒。《诗经·大雅·荡》:“侯作侯祝。”(侯:语气词。)(11)通“诈”。欺骗。《史记·孟子荀卿列传》:“作先合,然后引之大道。”[作色]脸上变色。指神情严肃起来或发怒。《礼记·哀公问》:“孔子愀(qiǎo)然作色。”(愀然:容色改变的样子。)琼:
①美玉。《诗经·卫风·木瓜》:“投我以木桃,报之以琼瑶。”②美好;精美,也用作美称。张居正《水帘洞》:“误疑瀛海翻琼浪,莫拟银河落碧流。”(瀛海:浩瀚的海洋。)③古代赌博用具,类似今天的骰子。浆:
①一种酸性饮料,用来代酒。《诗经·大雅·大东》:“维北有斗,不可以挹酒浆。”(斗:北斗星。挹:舀;酌。)②酒。《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“百姓孰敢不箪(dān)食壶浆以迎将军乎?”(箪:盛饭竹器,这里指用箪盛。壶:用壶装。)《列子·杨朱》:“朝之室也,聚酒千钟……糟浆之气逆于人鼻。”③汤。白居易《琵琶行》:“银瓶乍破水浆迸,铁骑突出刀枪鸣。”④用米汤或稀粉浆浸泡衣、布、纱等,使干后变硬。方回《日长三十韵寄赵宾旸》:“败絮熏还曝,麄絺洗更浆。”洒:
(一)①把水散布在地上。《诗经·唐风·山有枢》:“子有廷内,弗洒弗扫。”②使分散地落下;散播。杜甫《咏怀古迹五首》之二:“怅望千秋一洒泪,萧条异代不同时。”③分散;分。《逸周书·大匡》:“赋洒其币,乡正保贷。”④潇洒脱俗;不拘束。《新唐书·袁朗传》:“后主闻其才,诏为《月赋》一篇,洒然无留思。” (二)xǐ ①洗涤。后来写作“洗”。《庄子·山木》:“吾愿君刳形去皮,洒心去欲。”②洗雪。《孟子·梁惠王上》:“寡人耻之,愿比死者壹洒之。”(比:替。)(三)xiǎn [洒然]1.寒栗的样子。《素问·风论》:“腠理开则洒然寒,闭则热而闷。”2.肃敬的样子。《史记·范雎蔡泽列传》:“是日观范雎之见者,群臣莫不洒然变色易容者。”3.整齐的样子。《徐霞客游记·粤西游日记一》:“一静室窗棂西向,户榻洒然。” (四)cuǐ 高峻的样了。《诗经·邶风·新台》:“新台有洒,河水浼浼。”露:
①露水。《诗经·召南·行露》:“畏行多露。”白居易《暮江吟》:“露似真珠月似弓。”引申为润泽。《汉书·晁错传》:“覆露万民。”②露天;在屋外。《史记·平准书》:“太仓之粟,陈陈相因,充溢露积于外,至腐败不可食。”(太仓:京都谷仓。陈:指陈旧的谷物。因:积压。)文天祥《指南录后序》:“草行露宿,日与北骑相出没于长淮间。”③显露;泄露。《论衡·对作》:“文露而旨直。”《后汉书·蔡邕传》:“事遂漏露。”④败坏。《荀子·富国》:“入其境,其田畴秽,都邑露。”⑤羸弱;疲惫。《左传·昭公元年》:“于是乎节宣其气,勿使有所壅闭湫底以露其体。”(湫底:闭塞不通。)《战国策·秦策三》:“诸侯见齐之罢露,君臣之不亲,举兵而伐之。”⑥通“辂”。车子。《史记·楚世家》:“昔我先王熊绎,辟在荆山,荜露蓝蒌,以处草莽。”(辟:避。蓝蒌:衣服破旧。)盘:
①盘子。可用来盛饭食,也可用来放水。《左传·僖公二十三年》:“乃馈盘飧,置壁焉。”《礼记·大学》:“汤之盘铭曰:‘苟日新,日日新,又日新。’”②乐。《尚书·无逸》:“文王不敢盘于游田。”(田:打猎。)③回绕;弯曲。《隋书·百济传》:“女辫发垂后,已出嫁则分为两道,盘于头上。”沈括《梦溪笔谈》卷三:“用柔铁屈盘之。”(柔铁:熟铁。)这个意义又写作“蟠”。④盘旋。徐宏祖《徐霞客游记·楚游日记》:“盘空而升。”⑤徘徊,逗留。常“盘桓”连用。曹植《洛神赋》:“怅盘桓而不能去。”(怅:惆怅;伤感。去:离去。)⑥通“磐”。巨大的石头。《荀子·富国》:“国安于盘石。” -
wu yun ge shi xin sheng ran ,rong zuo qiong jiang sa lou pan 。
“wu yun ge shi xin sheng ran ,rong zuo qiong jiang sa lou pan 。”shi gou chu chu :《ge zhe shi er shou 》;shi tang chao shi ren si kong tu de zuo pin 。
feng shuang yi ye yan hong duan ,chang zuo jiang na bo xi tian 。
yu shu hua piao feng shi qi ,yi sheng chu ya guan xian di 。
qing hui fan shu cheng xiao sa ,yan zhu han yun bian can qi 。
shi hu ming zhu yi yi pan ,yu jian ren yi gu lai nan 。
wu yun ge shi xin sheng ran ,rong zuo qiong jiang sa lou pan 。
bu shi xin sheng chang yi xin ,xuan diao yu guan xuan sheng chun 。
chou chang ge duan zhu lian wai ,zhi wei jin xiao gong ting ren 。
shi nian tao nan bie yun lin ,zan chuo kuang ge ju ting qin 。
zhuai jiao dan jiao yan you wei ,ci sheng zhi shi gu ren xin 。
wu liu xian sheng zi shi wei ,mo yan gong xiao shou kong hui 。
xiong zhong mian bei feng bo nao ,ken wei tang lang dong sha ji 。
feng shuang han shui lv ren xin ,ji chu sheng ge xiu hu shen 。
fen bo yi chang yun san hou ,wei sheng chu ye bian ting qin 。
zi lian yan an nan qiu yao ,mo hen hua fan bian you feng 。
tao li geng kai xu jiang kan ,ming nian jian kong ting ge long 。
bai yun shen chu ji sheng ya ,sui mu sheng qing lai ci hua 。
feng die rao lai mang rao xiu ,shi zhi jiao she song lin jia 。
chong jiu reng chong sui jian lan ,jiang kai bing yan geng deng pan 。
nian nian ren de han ge chu ,you kong qiao hun zang gu shan 。
rao bi yi xi ren xie zhen ,geng xu fen hui shi lei shen 。
qi liang bu dao shen mo shou ,jiu ri hai mo jiu hui ren 。
he chang hua xiang da jin li ,zhen qian qiong beng jiu xing shi 。
xi yang shi zhao tao jia ju ,huang die mo qiong ya gu zhi 。
【zhu shi 】:
wu :
①ji shu ,wu 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“wu mu zhi zhai 。”②biao xu shu di wu 。li bai 《yu shi lang zhong qin ting huang he lou shang chui di 》:“huang he lou zhong chui yu di ,jiang cheng wu yue la mei hua 。”③dui wu hang lie 。hou lai xie zuo “wu ”。《lv shi chun qiu ·bi ji 》:“meng ben guo yu he ,xian ji wu 。”④wo guo min zu yin le ji yin fu hao zhi yi 。yun :
①tong “yun 2”。②shui 。《lun yu ·zi han 》:“lao yue :‘zi yun :wu bu shi ,gu yi 。’”(lao :ren ming 。shi :jian yong yu chao ting 。yi :duo cai yi 。)③you 。《xun zi ·fa hang 》:“ji yun yi hu ?”④dai ci 。ru ci 。《shi ji ·ji zheng lie chuan 》:“ji 、zheng yi yun ,bei fu !”(ji 、zheng :zhi ji an 、zheng dang shi er ren 。)⑤zhu ci 。1. yong yu gou shou 。《shi jing ·zheng feng ·feng yu 》:“ji jian jun zi ,yun hu bu xi ?”2. yong yu gou zhong 。《hou han shu ·chen gui chuan 》:“sui mo (mò)qu ti ,mo suo yun bu 。”(mo :si 。bu :mi bu 。)⑥yu qi ci 。yong yu gou mo ,biao chen shu yu qi 。《shi ji ·bai yi lie chuan 》:“yu deng ji shan ,ji shang gai you hu you zhong yun 。”[yun yun ]tong “yun yun ”。zhong duo mao 。《zhuang zi ·zai you 》:“mo wu yun yun 。”ge :
(yi )①ge long ;bi ge zai yi qi 。《lao zi 》di liu shi si zhang :“ge bao zhi mu ,sheng yu hao mo 。”bai ju yi 《fu su zhou ,zhi chang zhou ,da gu she ren 》:“ya jian bu shu xian yan ge ,xi feng bei jiu zan mei kai 。”②hui ge ;ju ji 。《han fei zi ·wu du 》:“cong zhe ,ge zhong ruo yi gong yi jiang ye 。”su shi 《shui diao ge tou 》:“ren you bei huan li ge 。”③fu ge ;yu ……yi zhi 。《bei shi ·he ba yue chuan 》:“bu dou bing shu ,er an yu zhi ge 。”(zhi :bing shu 。)④he xie ;tou qi 。《gu jin xiao shui ·shen xiao xia xiang hui chu shi biao 》:“liang bian shui de qing tou yi ge ,zhi hen xiang jian zhi wan 。”⑤ying dang ;ying gai 。bai ju yi 《yu yuan jiu shu 》:“wen zhang ge wei shi er zhe ,ge shi ge wei shi er zuo 。”⑥gu dai shuang fang yi bing qi jiao feng ,yi lai yi wang wei yi ge 。《shi ji ·xiao xiang guo shi jia 》:“duo zhe bai yu zhan ,shao zhe shu shi ge 。”⑦he ;he zi 。《kai yuan tian bao wei shi 》juan xia :“you ge zhuo zhi zhu bi yu ge zhong 。”(er ) gě rong liang chan wei 。yi sheng de shi fen zhi yi 。《han shu ·lv li zhi shang 》:“shi ge wei sheng 。”《ming ji bei lve 》lu ming mo min yao :“chao qiu sheng ,mu qiu ge 。”shi :
①zheng que 。yu “fei ”xiang dui 。《lun yu ·yang huo 》:“yan zhi yan shi ye 。”②ken ding ;ren wei zheng que 。《mo zi ·shang tong shang 》:“guo jun zhi suo shi ,bi jie shi zhi 。”③jiu zheng ;ding zheng 。《li ji ·yue ling 》:“shi cha a dang ,ze zui mo you yan bi 。”(cha :shen cha 。)④biao shi pan duan ,shi 。《shi ji ·ci ke lie chuan 》:“ci bi shi yu rang ye 。”⑤dai ci 。biao shi jin zhi 。xiang dang yu “ci ”、“zhe ”。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“zhi bu bai bu er ,shi yi zou ye 。”⑥lian ci 。xiang dang yu “yu shi ”。《guan zi ·jun chen shang 》:“fei ci ,shi mo yi li ren ;fei ci ,shi mo yi sheng cai 。”⑦zhu ci 。yong yi qian zhi bin yu 。《zuo chuan ·xiang gong shi si nian 》:“wei yu ma shou shi zhan 。”[shi yi ]yin ci ;suo yi 。《han fei zi ·yu lao 》:“jin zai gu sui ,chen shi yi mo qing ye 。”[shi gu ]yin ci 。《meng zi ·liang hui wang xia 》:“wei ren zhe neng yi da shi xiao ,shi gu shang shi ge 。”[guo shi ]guo jia da ji 。liang qi chao 《wu qu zheng bian ji ·tan si tong chuan 》:“ding guo shi zhi zhao ji xia 。”xin :
①gang you de huo gang jing yan dao de 。《zhou yi ·za gua 》:“ge ,qu gu ye ;ding ,qu xin ye 。”②mei you yong guo de 。huang tao 《chen shi yu xin ju 》:“mu ke kai xin di ,ci ren bian you shi 。”③zhi xin de ren huo shi wu 。han yu 《song qiong wen 》:“xie peng qie chou ,qu gu jiu xin 。”(xie :dai zhao 。chou :ban lv 。)④geng xin ;shi bian xin 。《shang shu ·yin zheng 》:“jiu ran wu su ,xian yu wei xin 。”⑤zhi gang jie hun shi de (ren huo wu )。⑥fu ci 。xiang dang yu “gang ”、“gang cai ”。《xun zi ·bu gou 》:“xin yu zhe zhen ji yi ,xin mu zhe dan ji guan 。”sheng :
①le yin ;yin le 。《lun yu ·yang huo 》:“e zi zhi duo zhu ye e zheng sheng zhi luan ya le ye 。”(zheng sheng :zhi zheng de de su le 。ya le :zhi miao tang yin le ,zheng le 。)②sheng yin ;sheng xiang 。《shi jing ·xiao ya ·fa mu 》:“ying ji ming yi ,qiu ji you sheng 。”③fa chu sheng yin 。gu le fu 《gu shi wei jiao zhong qing qi zuo 》:“a nv mo mo sheng ,shou jin yan kou ti ,lei la bian ru xie 。”④kou yin 。wei xi 《da tie chui chuan 》:“yu ren han yan yu ,yu lei chu sheng 。”⑤sheng zhang ;zhang yang 。zhang pu 《wu ren mu bei ji 》:“wu she zhi hang wei shi xian zhe ,wei zhi sheng yi ,lian zi (zī)cai yi song ji hang 。”(lian :ju ji 。zi :tong “zi ”,cai wu 。)⑥ming yu ;ming sheng ;sheng wang 。《shi jing ·da ya ·wen wang you sheng 》:“wen wang you sheng 。”⑦sheng shi 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“wu san zhan er san sheng ,sheng wei tian xia 。”(wei :zhen 。)⑧zhi han zi de sheng mu 。《na shi ·xie zhuang chuan 》:“you wang xuan mo wen zhuang he zhe wei shuang sheng ,he zhe wei die yun 。”⑨zhi sheng diao ,han zi you ping 、shang 、qu 、ru si chong sheng diao 。han yu 《tang gu xiang quan gong mu bei 》:“(quan )gong sheng san sui ,zhi bian si sheng ,si sui neng wei shi 。”(quan gong :quan de yu 。)⑩liang ci 。biao shi sheng yin fa chu de ci shu 。bai ju yi 《pi pa hang 》:“zhuai zhou ba xian san liang sheng 。”ran :
①yong ran liao gei si bo deng wu zhao se 。《zhou li ·tian guan ·ran ren 》:“ran ren ,zhang ran si bo 。”《mo zi ·suo ran 》:“ran yu huang ze huang 。”②zhan wu 。zhang ji 《jiang cun hang 》:“duan yi ban ran lu zhong ni 。”③chuan ran ;gan ran (ji bing )。《jin shu ·yu gun chuan 》:“shi yi yi li zhi bu xiang ran ye 。”(yi li :wen yi 。)《ji yi ji bu bian ·li chu bin 》:“mu chang ran ji 。”④xun tao ;xun ran 。《lv shi chun qiu ·dang ran 》:“shun ran yu hu you 、bai yang 。”⑤jin ran 。《zuo chuan ·xuan gong si nian 》:“zi gong nu ,ran zhi yu ding 。”(zi gong :ren ming 。)zuo :
①qi ;qi li 。《lun yu ·xian jin 》:“she se er zuo 。”②xing qi ;chan sheng 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“gu zhe tian xia san luan ,mo zhi neng yi ,shi yi zhu hou bing zuo 。”(yi :tong yi 。)you qi shen 。《guan zi ·di zi zhi 》:“ye mei zao zuo 。”(mei :shui 。zao :tong “zao ”。)《meng zi ·gong sun chou shang 》:“you shang zhi yu wu ding ,xian sheng zhi jun liu qi zuo 。”《han fei zi ·jie lao 》:“da jian zuo ze xiao dao sui 。”③shi 。《shang shu · yu gong 》:“lai yi zuo mu 。”(lai yi :de ming 。mu :fang mu 。)④lao zuo ;gong zuo 。《zhuang zi ·rang wang 》:“ri chu er zuo ,ri ru er xi 。”yang yun 《bao sun hui zong shu 》:“tian jia zuo ku 。”⑤chuang zuo ;xie zuo 。《meng zi ·liang hui wang xia 》:“kong zi ju ,zuo 《chun qiu 》。”《lv shi chun qiu ·wu gong 》:“rong cheng zuo li 。”(rong cheng :chuan shui zhong huang di chen ,li fa de chuang zao zhe 。)wang chong 《lun heng ·ding xian 》:“pi you gong jiang zhi zuo qi ye 。”⑥ming ci ,zhi zuo pin 。xiao tong 《wen shua xu 》:“ze you ‘ping xu ’、‘wang shi ’zhi zuo 。”⑦shi wu 。bao zhao 《cai sang 》:“ji chun mei shi la ,nv gong shi can zuo 。”(shi :cong shi 。)⑧dan dang ;chong ren 。《lun yu ·zi lu 》:“ren er mo heng ,bu ke yi zuo wu yi 。”(er :jia ru 。)liu yi qing 《shi shui xin yu ·fang zheng 》:“dui huai zuo guan zhong dou du ,shen de min qing 。”⑨dang cheng ;suan zuo 。luo gong sheng 《xi shang 》:“men qian xi yi fa ,wo zuo wu hu kan 。”(yi fa :yi gen tou fa 。)you cheng wei 。li he 《hao ge 》:“na feng chui shan zuo ping de 。”⑩tong “zu ”。zu zhou 。《shi jing ·da ya ·dang 》:“hou zuo hou zhu 。”(hou :yu qi ci 。)(11)tong “zha ”。qi pian 。《shi ji ·meng zi xun qing lie chuan 》:“zuo xian ge ,ran hou yin zhi da dao 。”[zuo se ]lian shang bian se 。zhi shen qing yan su qi lai huo fa nu 。《li ji ·ai gong wen 》:“kong zi qiao (qiǎo)ran zuo se 。”(qiao ran :rong se gai bian de yang zi 。)qiong :
①mei yu 。《shi jing ·wei feng ·mu gua 》:“tou wo yi mu tao ,bao zhi yi qiong yao 。”②mei hao ;jing mei ,ye yong zuo mei chen 。zhang ju zheng 《shui lian dong 》:“wu yi ying hai fan qiong lang ,mo ni yin he la bi liu 。”(ying hai :hao han de hai xiang 。)③gu dai du bo yong ju ,lei shi jin tian de tou zi 。jiang :
①yi chong suan xing yin liao ,yong lai dai jiu 。《shi jing ·da ya ·da dong 》:“wei bei you dou ,bu ke yi yi jiu jiang 。”(dou :bei dou xing 。yi :yao ;zhuo 。)②jiu 。《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“bai xing shu gan bu dan (dān)shi hu jiang yi ying jiang jun hu ?”(dan :cheng fan zhu qi ,zhe li zhi yong dan cheng 。hu :yong hu zhuang 。)《lie zi ·yang zhu 》:“chao zhi shi ye ,ju jiu qian zhong ……zao jiang zhi qi ni yu ren bi 。”③shang 。bai ju yi 《pi pa hang 》:“yin ping zha po shui jiang beng ,tie ji tu chu dao qiang ming 。”④yong mi shang huo xi fen jiang jin pao yi 、bu 、sha deng ,shi gan hou bian ying 。fang hui 《ri chang san shi yun ji zhao bin yang 》:“bai xu xun hai bao ,cu chi xi geng jiang 。”sa :
(yi )①ba shui san bu zai de shang 。《shi jing ·tang feng ·shan you shu 》:“zi you ting nei ,fu sa fu sao 。”②shi fen san de la xia ;san bo 。du fu 《yong huai gu ji wu shou 》zhi er :“chang wang qian qiu yi sa lei ,xiao tiao yi dai bu tong shi 。”③fen san ;fen 。《yi zhou shu ·da kuang 》:“fu sa ji bi ,xiang zheng bao dai 。”④xiao sa tuo su ;bu ju shu 。《xin tang shu ·yuan lang chuan 》:“hou zhu wen ji cai ,zhao wei 《yue fu 》yi pian ,sa ran mo liu sai 。” (er )xǐ ①xi di 。hou lai xie zuo “xi ”。《zhuang zi ·shan mu 》:“wu yuan jun ku xing qu pi ,sa xin qu yu 。”②xi xue 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“gua ren chi zhi ,yuan bi si zhe yi sa zhi 。”(bi :ti 。)(san )xiǎn [sa ran ]1.han li de yang zi 。《su wen ·feng lun 》:“cou li kai ze sa ran han ,bi ze re er men 。”2.su jing de yang zi 。《shi ji ·fan ju cai ze lie chuan 》:“shi ri guan fan ju zhi jian zhe ,qun chen mo bu sa ran bian se yi rong zhe 。”3.zheng ji de yang zi 。《xu xia ke you ji ·yue xi you ri ji yi 》:“yi jing shi chuang ling xi xiang ,hu ta sa ran 。” (si )cuǐ gao jun de yang le 。《shi jing ·bei feng ·xin tai 》:“xin tai you sa ,he shui mei mei 。”lou :
①lou shui 。《shi jing ·shao na ·hang lou 》:“wei hang duo lou 。”bai ju yi 《mu jiang yin 》:“lou shi zhen zhu yue shi gong 。”yin shen wei run ze 。《han shu ·chao cuo chuan 》:“fu lou mo min 。”②lou tian ;zai wu wai 。《shi ji ·ping zhun shu 》:“tai cang zhi su ,chen chen xiang yin ,chong yi lou ji yu wai ,zhi fu bai bu ke shi 。”(tai cang :jing dou gu cang 。chen :zhi chen jiu de gu wu 。yin :ji ya 。)wen tian xiang 《zhi na lu hou xu 》:“cao hang lou su ,ri yu bei ji xiang chu mei yu chang huai jian 。”③xian lou ;xie lou 。《lun heng ·dui zuo 》:“wen lou er zhi zhi 。”《hou han shu ·cai yong chuan 》:“shi sui lou lou 。”④bai huai 。《xun zi ·fu guo 》:“ru ji jing ,ji tian chou hui ,dou yi lou 。”⑤lei ruo ;pi bei 。《zuo chuan ·zhao gong yuan nian 》:“yu shi hu jie xuan ji qi ,wu shi you suo yong bi jiao de yi lou ji ti 。”(jiao de :bi sai bu tong 。)《zhan guo ce ·qin ce san 》:“zhu hou jian ji zhi ba lou ,jun chen zhi bu qin ,ju bing er fa zhi 。”⑥tong “lu ”。che zi 。《shi ji ·chu shi jia 》:“xi wo xian wang xiong yi ,bi zai jing shan ,bi lou lan lou ,yi chu cao mang 。”(bi :bi 。lan lou :yi fu po jiu 。)pan :
①pan zi 。ke yong lai cheng fan shi ,ye ke yong lai fang shui 。《zuo chuan ·xi gong er shi san nian 》:“nai kui pan sun ,zhi bi yan 。”《li ji ·da xue 》:“shang zhi pan ming yue :‘gou ri xin ,ri ri xin ,you ri xin 。’”②le 。《shang shu ·mo yi 》:“wen wang bu gan pan yu you tian 。”(tian :da lie 。)③hui rao ;wan qu 。《sui shu ·bai ji chuan 》:“nv bian fa chui hou ,yi chu jia ze fen wei liang dao ,pan yu tou shang 。”shen gua 《meng xi bi tan 》juan san :“yong rou tie qu pan zhi 。”(rou tie :shou tie 。)zhe ge yi yi you xie zuo “pan ”。④pan xuan 。xu hong zu 《xu xia ke you ji ·chu you ri ji 》:“pan kong er sheng 。”⑤pai huai ,dou liu 。chang “pan huan ”lian yong 。cao zhi 《luo shen fu 》:“chang pan huan er bu neng qu 。”(chang :chou chang ;shang gan 。qu :li qu 。)⑥tong “pan ”。ju da de dan tou 。《xun zi ·fu guo 》:“guo an yu pan dan 。”
今日更新
-
导引冲和气,觉春生酒面。
[2020-05-03]
-
褘衣俱侍、玳筵启。
[2020-05-03]
-
贤均樛木,宜颂二南诗。
[2020-05-03]
-
奉圣德、坤宁俱备。
[2020-05-03]
-
移棹采初开,嗅金缨留取。
[2020-05-03]
今日推荐
-
惟有暗香长在,饱参清露霏微。
[2020-02-16]
-
檐外几声风玉,丁东敲断人肠。
[2020-02-16]
-
春晚不拈红粉,碧窗自录仙书。
[2020-02-16]
-
人似行云不见。
[2020-02-16]
-
羞容似替人垂泪。
[2020-02-16]