• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 一掬信陵墳上土,便如碣石累千金。

    “一掬信陵墳上土,便如碣石累千金。”詩句出處:《偶詩五首》;是唐朝詩人司空圖的作品。

    閑韻雖高不衒才,偶拋猿鳥乍歸來。
    夕陽照個新紅葉,似要題詩落硯臺。
    芙蓉騷客空留怨,芍藥詩傢隻寄情。
    誰似天才李山甫,牡丹屬思亦縱橫。
    賢豪出處盡沉吟,白日高懸隻照心。
    一掬信陵墳上土,便如碣石累千金。
    聲貌由來固絕倫,今朝共許占殘春。
    當歌莫怪頻垂淚,得地翻慚早失身。
    中宵茶鼎沸時驚,正是寒窗竹雪明。
    甘得寂寥能到老,一生心地亦應平。

    【註釋】:

    一:

    ①數詞。《孟子·梁惠王上》:“吾何愛一牛?”(愛:吝惜。)《漢書·律歷志上》:“數者,一、十、百、千、萬也。”又表序數第一。《呂氏春秋·古樂》:“投足以歌八闋:一曰載民,二曰玄鳥。”(八闋:指舞樂的八章。載民、玄鳥:樂曲八章之名。)②專一。《荀子·勸學》:“螾無爪牙之利,筋骨之強,上食埃土,下飲黃泉,用心一也。”(螾:通“蚓”。蚯蚓。)③全;滿。《史記·淮陰侯列傳》:“至拜大將,乃韓信也,一軍皆驚。”④統一;使……一致。《史記·秦始皇本紀》:“一法度衡石丈尺。”⑤相同。《左傳·莊公十二年》:“天下之惡一也。”(惡:指惡人。)⑥整體。賈誼《新書·過秦上》:“合從締交,相與為一。”⑦古代哲學概念。指“道”及“道”所派生的“氣”。⑧副詞。1. 一概;都。《史記·孟嘗君列傳》:“食客數千人,無貴賤一與文等。”2. 一旦。《莊子·徐無鬼》:“一聞人之過,終身不忘。”(過:過失。)3. 乃;竟。《戰國策·齊策一》:“靖郭君之於寡人,一至於此乎?”⑨語氣詞。起加強語氣的作用。《孟子·梁惠王上》:“寡人恥之,願比死者一灑之。”⑩我國民族音樂記音符號之一。[一何]副詞。表示程度深。杜甫《石壕吏》:“吏呼一何怒,婦啼一何苦!”

    掬:

    ①雙手捧物。《左傳·宣公十二年》:“中軍、下軍爭舟,舟中之指可掬也。”(指:砍斷的手指。)②量詞。用於可用雙手捧起之物。《南史·何點傳》:“授丸一掬,夢中服之。”劉斧《青瑣高議後集·隋煬帝海山記下》:“洪河已決,掬壤不能救。”

    信:

    ①誠實;真實。《老子》:“信言不美,美言不信。”②副詞。實在;的確。杜甫《兵車行》:“信知生男惡,反是生女好。”③信用。《左傳·桓公十二年》:“戰焉,宋無信也。君子曰:‘茍信無繼,盟無益也。’”(茍:如果。繼:繼續。盟:結盟。)④相信。王充《論衡·問孔》:“世儒學者,好信師而是古。”⑤信奉。《論語· 子張》:“信道不篤。”(篤:堅定。)⑥音訊;消息。杜甫《喜達行在所》詩:“西憶岐陽信。”⑦信函。元稹《書樂天紙》詩:“半封京信半題詩。”⑧古指傳遞信件的人。杜甫《寄彭州高三十五君》:“書成無信將。”(書:書信。將:送。)⑨信符;憑證。《後漢書·烏桓鮮卑傳》:“大人有所召呼,則刻木為信,雖無文字,而部眾不敢違犯。”(大人:酋長。)⑩隨意;隨便。白居易《琵琶行》:“低眉信手續續彈。”(11)同“芯(xìn)”。(12)古通“伸(shēn)”。伸展。揚雄《解嘲》:“是以士頗得信其舌而奮其筆。”

    陵:

    ①大土山。《詩經·小雅·天保》:“如山如皋,如岡如陵。”②越過;逾越。《禮記·檀弓上》:“喪事雖遽不陵節。”(遽:匆忙。節:規矩。)《後漢書·馮衍傳》:“不求茍得,常有陵雲之志。”③升;登。郭璞《遊仙詩十四首》之一:“臨源挹(yì)清波,陵岡掇(duō)丹荑。”(挹:舀取。掇:拾取。丹荑:草的紅色嫩芽。)④乘;凌駕。《淮南子·原道》:“乘雲陵霄。”曹植《洛神賦》:“陵波微步。”⑤欺凌;侵犯。《管子·治國》:“民貧則危鄉輕傢,危鄉輕傢則敢陵上犯禁。”(危:危害。)⑥磨礪。《荀子·君道》:“兵刃不待陵而勁。”(勁:堅強有力。)⑦帝王陵墓。《國語·齊語》:“定民之居,成民之事,陵為之終。”[陵夷]衰微。《漢書·成帝紀》:“帝王之道,日以陵夷。”

    墳:

    (一)①堤岸或高地。《詩經·周南·汝墳》:“遵彼汝墳,伐其條肄(yì)。”(遵:沿著。汝:汝水。肄:砍而又生的小樹枝。)《楚辭·九章·哀郢》:“登大墳以遠望兮,聊以舒吾憂心。”(聊:暫且。舒:舒展,緩解。)②墳墓;墳堆。《史記·文帝本紀》:“不治墳,欲為省。”③大。《周禮·秋官·司烜(xuǎn)氏》:“凡邦之大事,共(gōng)墳燭庭燎。”(共:通“供”,供給。燎:延燒。)④順從的樣子。《管子·君臣下》:“墳然若一父之子,若一傢之實,義禮明也。”⑤劃分。屈原《天問》:“地方九則,何以墳之。”[墳典]遠古的典籍“三墳”、“五典”的簡稱。後泛指古書。《南史 ·丘巨源傳》:“少好學,居貧,屋漏,恐濕墳典,乃舒被覆書;書獲全而被大濕。” (二)fèn①肥沃。《尚書·禹貢》:“厥土黑墳。”②隆起。蘇軾《東坡志林·先夫人不許發藏》:“其後某官於岐下,所居大柳下,雪方尺不積;雪晴,地墳起數寸。”(某:作者自稱。岐下:陜西岐山之下,蘇軾曾為鳳翔府通判,指此。)

    上:

    (一)①位置在高處的。與“下”相對。《孟子·梁惠王上》:“王坐於堂上,有牽牛而過堂下者。”②等級高或質量好的。《天工開物·飴餳》:“色以白者為上。”③次序或時間在前的。《墨子·七患》:“故雖上世之聖王,豈能使五谷常收,而旱水不至哉?”古樂府《日出東南隅行》:“東方千餘騎,夫婿居上頭。”④在上位的君主。《孟子·梁惠王上》:“入以事其父兄,出以事其長上。”⑤由低處往高處。《莊子·逍遙遊》:“摶(tuán)扶搖而上者九萬裡。”⑥去;往。黃宗羲《柳敬亭傳》:“始復上街頭理其故業。”⑦向前。《戰國策·秦策二》:“三鼓之而卒不上。”(卒:終。)⑧進呈;進獻;送上。《漢書·東方朔傳》:“四方士多上書言得失。”⑨出場。王實甫《西廂記》第一本楔子:“正旦扮鶯鶯上。”⑩加;添加。《論語·顏淵》:“草上之風必偃。”(11)塗染。《天工開物·造竹紙》:“先以白礬水染過,後上紅花汁雲。”(12)通“尚”。崇尚。《呂氏春秋·長見》:“尊賢上功。” (二)shǎng 上聲,漢語四聲之一。鐘嶸《詩品序》:“至平上去人,則餘病未能。”

    土:

    (一)①泥土;土壤。《荀子·勸學》:“積土成山,風雨興焉。”《尚書·禹貢》:“(冀州)厥土惟白壤。”(厥:其;它的。)②土地;田地。揚雄《羽獵賦》:“不奪百姓膏腴谷土桑柘之地。”(膏腴:肥沃。)③領土;國土。《左傳·昭公七年》:“普天之下,莫非王土。”④地方;地區。《詩經·魏風·碩鼠》:“逝將去女,適彼樂土。”(逝:通“誓”。去:離開。女:通“汝”,你。適:往。)⑤鄉土;故鄉。《後漢書·班超傳》:“久在絕域,年老思土。”⑥本地的;地方性的。《尚書·旅獒》:“犬馬非其土性不畜。”⑦五行之一。《尚書·洪范》:“五行:一曰水,二曰火,三曰木,四曰金,五曰土。”⑧八音之一。指塤一類的樂器。《周禮·春官·大師》:“皆播之以八音,金、石、土、革、絲、木、匏、竹。”⑨土地神。《公羊傳·僖公三十一年》:“天子祭天,諸侯祭土。” (二)dù ①植物的根。《詩經·豳風·鴟鴞》:“徹彼桑土。”②古代河流名。《詩經·大雅·綿》:“民之初生,自土沮漆。”(沮:通“徂cú”,往。漆:古河名。)

    便:

    (一)①有利。《商君書·更法》:“治世不一道,便國不必法古。”②指利益。《漢書·婁敬傳》:“臣願見上言便宜。”③方便;便利。韓愈《酬司門盧四兄雲夫院長望秋作》:“歸來得便即遊覽。”杜牧《赤壁》:“東風不與周郎便,銅雀春深鎖二喬。”(周郎:周瑜。銅雀:臺名。二喬:指大喬、小喬。)④順便。《京本通俗小說·錯斬崔寧》:“卻因人舟未便,一面收拾起身,一面尋覓便人。”⑤熟習。《淮南子·齊俗》:“胡人便於馬,越人便於舟。”(胡:指北方。越:指江浙一帶。)⑥簡便的;平常的。徐珂《清稗類鈔·馮婉貞》:“以槍上刺刀相搏擊,而便捷猛鷙終弗逮。”⑦副詞。就。《三國志·吳書·吳主傳》:“旬日便退。”(旬日:十天。)⑧連詞。即使。表示讓步的假設。[便宜]1.相機作某事。陳壽《三國志·魏書·牽招傳》:“帝乃招招,使從便宜討之。”2. 有利,特指對國傢有利的事情。《漢書·趙充國傳》:“臣謹條不出兵留田便宜十二事。”(條:分列條目。田:耕種。事:件。)無名氏《千裡獨行》第一折:“你正是得便宜翻做瞭落便宜。”(翻:反。落:失。) (二)pián ①安適;妥帖。《戰國策·秦策三》:“食不甘味,臥不便席。”《墨子·天志中》:“百姓皆得暖衣飽食,便寧無憂。”②巧於言辭。古樂府《古詩為焦仲卿妻作》:“便言多令才。”(令:美好。)[便嬖(bì)]指君主身邊親信的小臣。《荀子·富國》:“觀其便嬖,則其信者愨(què),是明主也。”(愨:誠實。)

    如:

    ①順從;依照。《左傳·僖公十五年》:“唯所如之,無不如志。”李朝威《柳毅傳》:“毅如其言,遂至其宮。”②往;到……去。《漢書·燕王傳》:“田生如長安,不見(劉)澤。”③似;像;如同。《詩經·小雅·小旻》:“戰戰兢兢,如臨深淵,如履薄冰。”④及;趕得上。《論語·公冶長》:“弗如也! 吾與女弗如也!”⑤奈。“如……何”,相當於“奈……何”,把……怎麼樣。《孟子·滕文公下》:“一薛居州,獨如宋王何?”(薛居州:人名,宋臣。)《列子·湯問》:“其如土石何?”⑥介詞。相當於“於”。引進比較對象。《呂氏春秋·愛士》:“人之困窮,甚如饑渴。”⑦連詞。1. 相當於“如果”,表示假設。《詩經·秦風·黃鳥》:“如可贖兮,人百其身。”2. 相當於“和”。表示並列。《儀禮·鄉飲酒禮》:“公如大夫入。”(大夫:官名。)3. 相當於“而”。表示轉折。至於;卻。《論語·先進》:“如其禮樂,以俟君子。”4.相當於“或者”。表示選擇。《論語·先進》:“安見方六七十如五六十而非邦也者?”(安:怎。方六七十:指縱橫六七十裡。邦:諸侯封國。)⑧助詞。形容詞後綴,相當於“然”,表示“……的樣子”。《論語·鄉黨》:“孔子於鄉黨,恂恂如也,似不能言者。”[不如]也作“弗如”。比不上。岑參《石犀》:“始知李太守,伯禹亦不如。”(伯禹:大禹。)

    碣:

    ①圓頂石碑。班固《封燕然山銘》:“封神丘兮建隆碣。”《南史·文學傳·顏協》:“荊楚碑碣皆協所書。”(碑:方頂的石碑。)項斯《經李白墓》:“遊魂應到蜀,小碣豈旌(jīng)賢。”(旌:表揚。)②標識。《漢書·揚雄傳上》:“碣以崇山。”(碣:用如動詞,作標識。)③標志物;界碑。《魏書·序紀》:“自杏城以北八十裡,迄長城厚,夾道立碣,與晉分界。”[碣石]山名。

    石:

    (一)①石頭;石塊。《列子·湯問》:“且焉置土石?”②碑碣;石刻。陸機《文賦》:“被金石以廣德,流管弦而日新。”③石磬,古樂器名,八音之一。《韓非子·說疑》:“不聽鐘石之聲。”④古代用以治病的石針。《韓非子·喻老》:“(病)在肌膚,針石所及也。” (二)dàn (舊讀shí) ①古代重量單位。一百二十斤為一石。《墨子·魯問》:“而任五十石之重。”②容量單位。十鬥為一石。韓愈《雜說》四:“馬之千裡者,一食或盡粟一石。”

    累:

    (一)①牽連;連累。《左傳·隱公十一年》:“相時而動,無累後人。”②憂患;災禍。《莊子·山木》:“物物而不物於物,則胡可得而累邪!”(主宰事物而不被事物所役使支配,這樣還有什麼憂患呢!)《呂氏春秋·必己》:“材不材之間,似之而非也,故未免乎累。”③缺點;毛病。嵇康《與山巨源絕交書》:“無萬石之慎,而有好盡之累。” (二)léi ①同“縲”。繩索。《漢書·李廣傳》“以劍斫絕累。”②用繩索捆綁。《孟子·梁惠王下》:“若殺其父兄,��累其子弟……如之何其可也。”③纏繞。《詩經·周南·樛木》:“南有樛木,葛藟累之。”(三)lěi ①堆集;累積。《老子》第六十四章:“九層之臺,起於累土。”②重疊;重復。《韓非子·五蠹》:“是以人民眾而貨財寡,事力勞而供養薄,故民爭。雖倍賞累罰而不免於亂。”③接連;連續。《後漢書·張衡傳》:“累召不應。”柳宗元《答韋中立論師道書》:“數州之犬,皆蒼黃吠噬狂走者累日。”④累計;合計。《墨子·辭過》:“當今之君,其蓄私也,大國拘女累千,小國累百。”(拘女:指女子被拘禁在宮中。)⑤拖累。《後漢書·班超傳》:“願將本所從三十馀人足矣,如有不虞,多益為累。”

    金:

    ①金屬的通稱。《荀子·勸學》:“鍥而舍之,朽木不折;鍥而不舍,金石可鏤。”《周禮·秋官·職金》:“入其金錫於為兵器之府。”(為:制作。)②金黃色。《嶽陽樓記》:“浮光躍金。”《阿房宮賦》:“金塊珠礫,棄擲迤邐,秦人視之,亦不甚惜。”③錢財;錢。《史記·陳丞相世傢》:“臣聞(陳)平受諸將金,金多者得善處,金少者得惡處。”④金屬制的樂器或兵器。《禮記·樂記》:“金石絲竹,樂之器也。”《淮南子·說山》:“砥石不利,而可以利金。”(利金:磨利刀劍。)⑤古代八音之一。《周禮·春官·大師》:“皆播之以八言,金、石、土、革、絲、木、匏、竹。”⑥古代計算貨幣的單位。以一鎰(二十四兩)為一金,或以一斤為一金。《史記·燕召公世傢》:“子之因遺(wèi)蘇代百金。”(子之:人名。遺:贈與。)《五人墓碑記》:“有賢士大夫發五十金,買五人之脰而函之。”(脰dòu:頸項;頭臚。)《獄中雜記》:“富者賂數百金。”⑦比喻堅固。《過秦論》:“始皇之心,自以為關中之地,金城千裡。”⑧五行之一。《尚書·洪范》:“五行:一曰水,二曰火,三曰木,四曰金,五曰土。”⑨朝代名(公元1115—1234年)。女真族完顏部首領阿骨打所建。


  • 一掬信陵坟上土,便如碣石累千金。

    “一掬信陵坟上土,便如碣石累千金。”诗句出处:《偶诗五首》;是唐朝诗人司空图的作品。

    闲韵虽高不衒才,偶抛猿鸟乍归来。
    夕阳照个新红叶,似要题诗落砚台。
    芙蓉骚客空留怨,芍药诗家只寄情。
    谁似天才李山甫,牡丹属思亦纵横。
    贤豪出处尽沉吟,白日高悬只照心。
    一掬信陵坟上土,便如碣石累千金。
    声貌由来固绝伦,今朝共许占残春。
    当歌莫怪频垂泪,得地翻惭早失身。
    中宵茶鼎沸时惊,正是寒窗竹雪明。
    甘得寂寥能到老,一生心地亦应平。

    【注释】:

    一:

    ①数词。《孟子·梁惠王上》:“吾何爱一牛?”(爱:吝惜。)《汉书·律历志上》:“数者,一、十、百、千、万也。”又表序数第一。《吕氏春秋·古乐》:“投足以歌八阕:一曰载民,二曰玄鸟。”(八阕:指舞乐的八章。载民、玄鸟:乐曲八章之名。)②专一。《荀子·劝学》:“螾无爪牙之利,筋骨之强,上食埃土,下饮黄泉,用心一也。”(螾:通“蚓”。蚯蚓。)③全;满。《史记·淮阴侯列传》:“至拜大将,乃韩信也,一军皆惊。”④统一;使……一致。《史记·秦始皇本纪》:“一法度衡石丈尺。”⑤相同。《左传·庄公十二年》:“天下之恶一也。”(恶:指恶人。)⑥整体。贾谊《新书·过秦上》:“合从缔交,相与为一。”⑦古代哲学概念。指“道”及“道”所派生的“气”。⑧副词。1. 一概;都。《史记·孟尝君列传》:“食客数千人,无贵贱一与文等。”2. 一旦。《庄子·徐无鬼》:“一闻人之过,终身不忘。”(过:过失。)3. 乃;竟。《战国策·齐策一》:“靖郭君之于寡人,一至于此乎?”⑨语气词。起加强语气的作用。《孟子·梁惠王上》:“寡人耻之,愿比死者一洒之。”⑩我国民族音乐记音符号之一。[一何]副词。表示程度深。杜甫《石壕吏》:“吏呼一何怒,妇啼一何苦!”

    掬:

    ①双手捧物。《左传·宣公十二年》:“中军、下军争舟,舟中之指可掬也。”(指:砍断的手指。)②量词。用于可用双手捧起之物。《南史·何点传》:“授丸一掬,梦中服之。”刘斧《青琐高议后集·隋炀帝海山记下》:“洪河已决,掬壤不能救。”

    信:

    ①诚实;真实。《老子》:“信言不美,美言不信。”②副词。实在;的确。杜甫《兵车行》:“信知生男恶,反是生女好。”③信用。《左传·桓公十二年》:“战焉,宋无信也。君子曰:‘苟信无继,盟无益也。’”(苟:如果。继:继续。盟:结盟。)④相信。王充《论衡·问孔》:“世儒学者,好信师而是古。”⑤信奉。《论语· 子张》:“信道不笃。”(笃:坚定。)⑥音讯;消息。杜甫《喜达行在所》诗:“西忆岐阳信。”⑦信函。元稹《书乐天纸》诗:“半封京信半题诗。”⑧古指传递信件的人。杜甫《寄彭州高三十五君》:“书成无信将。”(书:书信。将:送。)⑨信符;凭证。《后汉书·乌桓鲜卑传》:“大人有所召呼,则刻木为信,虽无文字,而部众不敢违犯。”(大人:酋长。)⑩随意;随便。白居易《琵琶行》:“低眉信手续续弹。”(11)同“芯(xìn)”。(12)古通“伸(shēn)”。伸展。扬雄《解嘲》:“是以士颇得信其舌而奋其笔。”

    陵:

    ①大土山。《诗经·小雅·天保》:“如山如皋,如冈如陵。”②越过;逾越。《礼记·檀弓上》:“丧事虽遽不陵节。”(遽:匆忙。节:规矩。)《后汉书·冯衍传》:“不求苟得,常有陵云之志。”③升;登。郭璞《游仙诗十四首》之一:“临源挹(yì)清波,陵冈掇(duō)丹荑。”(挹:舀取。掇:拾取。丹荑:草的红色嫩芽。)④乘;凌驾。《淮南子·原道》:“乘云陵霄。”曹植《洛神赋》:“陵波微步。”⑤欺凌;侵犯。《管子·治国》:“民贫则危乡轻家,危乡轻家则敢陵上犯禁。”(危:危害。)⑥磨砺。《荀子·君道》:“兵刃不待陵而劲。”(劲:坚强有力。)⑦帝王陵墓。《国语·齐语》:“定民之居,成民之事,陵为之终。”[陵夷]衰微。《汉书·成帝纪》:“帝王之道,日以陵夷。”

    坟:

    (一)①堤岸或高地。《诗经·周南·汝坟》:“遵彼汝坟,伐其条肄(yì)。”(遵:沿着。汝:汝水。肄:砍而又生的小树枝。)《楚辞·九章·哀郢》:“登大坟以远望兮,聊以舒吾忧心。”(聊:暂且。舒:舒展,缓解。)②坟墓;坟堆。《史记·文帝本纪》:“不治坟,欲为省。”③大。《周礼·秋官·司烜(xuǎn)氏》:“凡邦之大事,共(gōng)坟烛庭燎。”(共:通“供”,供给。燎:延烧。)④顺从的样子。《管子·君臣下》:“坟然若一父之子,若一家之实,义礼明也。”⑤划分。屈原《天问》:“地方九则,何以坟之。”[坟典]远古的典籍“三坟”、“五典”的简称。后泛指古书。《南史 ·丘巨源传》:“少好学,居贫,屋漏,恐湿坟典,乃舒被覆书;书获全而被大湿。” (二)fèn①肥沃。《尚书·禹贡》:“厥土黑坟。”②隆起。苏轼《东坡志林·先夫人不许发藏》:“其后某官于岐下,所居大柳下,雪方尺不积;雪晴,地坟起数寸。”(某:作者自称。岐下:陕西岐山之下,苏轼曾为凤翔府通判,指此。)

    上:

    (一)①位置在高处的。与“下”相对。《孟子·梁惠王上》:“王坐于堂上,有牵牛而过堂下者。”②等级高或质量好的。《天工开物·饴饧》:“色以白者为上。”③次序或时间在前的。《墨子·七患》:“故虽上世之圣王,岂能使五谷常收,而旱水不至哉?”古乐府《日出东南隅行》:“东方千余骑,夫婿居上头。”④在上位的君主。《孟子·梁惠王上》:“入以事其父兄,出以事其长上。”⑤由低处往高处。《庄子·逍遥游》:“抟(tuán)扶摇而上者九万里。”⑥去;往。黄宗羲《柳敬亭传》:“始复上街头理其故业。”⑦向前。《战国策·秦策二》:“三鼓之而卒不上。”(卒:终。)⑧进呈;进献;送上。《汉书·东方朔传》:“四方士多上书言得失。”⑨出场。王实甫《西厢记》第一本楔子:“正旦扮莺莺上。”⑩加;添加。《论语·颜渊》:“草上之风必偃。”(11)涂染。《天工开物·造竹纸》:“先以白矾水染过,后上红花汁云。”(12)通“尚”。崇尚。《吕氏春秋·长见》:“尊贤上功。” (二)shǎng 上声,汉语四声之一。钟嵘《诗品序》:“至平上去人,则余病未能。”

    土:

    (一)①泥土;土壤。《荀子·劝学》:“积土成山,风雨兴焉。”《尚书·禹贡》:“(冀州)厥土惟白壤。”(厥:其;它的。)②土地;田地。扬雄《羽猎赋》:“不夺百姓膏腴谷土桑柘之地。”(膏腴:肥沃。)③领土;国土。《左传·昭公七年》:“普天之下,莫非王土。”④地方;地区。《诗经·魏风·硕鼠》:“逝将去女,适彼乐土。”(逝:通“誓”。去:离开。女:通“汝”,你。适:往。)⑤乡土;故乡。《后汉书·班超传》:“久在绝域,年老思土。”⑥本地的;地方性的。《尚书·旅獒》:“犬马非其土性不畜。”⑦五行之一。《尚书·洪范》:“五行:一曰水,二曰火,三曰木,四曰金,五曰土。”⑧八音之一。指埙一类的乐器。《周礼·春官·大师》:“皆播之以八音,金、石、土、革、丝、木、匏、竹。”⑨土地神。《公羊传·僖公三十一年》:“天子祭天,诸侯祭土。” (二)dù ①植物的根。《诗经·豳风·鸱鸮》:“彻彼桑土。”②古代河流名。《诗经·大雅·绵》:“民之初生,自土沮漆。”(沮:通“徂cú”,往。漆:古河名。)

    便:

    (一)①有利。《商君书·更法》:“治世不一道,便国不必法古。”②指利益。《汉书·娄敬传》:“臣愿见上言便宜。”③方便;便利。韩愈《酬司门卢四兄云夫院长望秋作》:“归来得便即游览。”杜牧《赤壁》:“东风不与周郎便,铜雀春深锁二乔。”(周郎:周瑜。铜雀:台名。二乔:指大乔、小乔。)④顺便。《京本通俗小说·错斩崔宁》:“却因人舟未便,一面收拾起身,一面寻觅便人。”⑤熟习。《淮南子·齐俗》:“胡人便于马,越人便于舟。”(胡:指北方。越:指江浙一带。)⑥简便的;平常的。徐珂《清稗类钞·冯婉贞》:“以枪上刺刀相搏击,而便捷猛鸷终弗逮。”⑦副词。就。《三国志·吴书·吴主传》:“旬日便退。”(旬日:十天。)⑧连词。即使。表示让步的假设。[便宜]1.相机作某事。陈寿《三国志·魏书·牵招传》:“帝乃招招,使从便宜讨之。”2. 有利,特指对国家有利的事情。《汉书·赵充国传》:“臣谨条不出兵留田便宜十二事。”(条:分列条目。田:耕种。事:件。)无名氏《千里独行》第一折:“你正是得便宜翻做了落便宜。”(翻:反。落:失。) (二)pián ①安适;妥帖。《战国策·秦策三》:“食不甘味,卧不便席。”《墨子·天志中》:“百姓皆得暖衣饱食,便宁无忧。”②巧于言辞。古乐府《古诗为焦仲卿妻作》:“便言多令才。”(令:美好。)[便嬖(bì)]指君主身边亲信的小臣。《荀子·富国》:“观其便嬖,则其信者悫(què),是明主也。”(悫:诚实。)

    如:

    ①顺从;依照。《左传·僖公十五年》:“唯所如之,无不如志。”李朝威《柳毅传》:“毅如其言,遂至其宫。”②往;到……去。《汉书·燕王传》:“田生如长安,不见(刘)泽。”③似;像;如同。《诗经·小雅·小旻》:“战战兢兢,如临深渊,如履薄冰。”④及;赶得上。《论语·公冶长》:“弗如也! 吾与女弗如也!”⑤奈。“如……何”,相当于“奈……何”,把……怎么样。《孟子·滕文公下》:“一薛居州,独如宋王何?”(薛居州:人名,宋臣。)《列子·汤问》:“其如土石何?”⑥介词。相当于“于”。引进比较对象。《吕氏春秋·爱士》:“人之困穷,甚如饥渴。”⑦连词。1. 相当于“如果”,表示假设。《诗经·秦风·黄鸟》:“如可赎兮,人百其身。”2. 相当于“和”。表示并列。《仪礼·乡饮酒礼》:“公如大夫入。”(大夫:官名。)3. 相当于“而”。表示转折。至于;却。《论语·先进》:“如其礼乐,以俟君子。”4.相当于“或者”。表示选择。《论语·先进》:“安见方六七十如五六十而非邦也者?”(安:怎。方六七十:指纵横六七十里。邦:诸侯封国。)⑧助词。形容词后缀,相当于“然”,表示“……的样子”。《论语·乡党》:“孔子于乡党,恂恂如也,似不能言者。”[不如]也作“弗如”。比不上。岑参《石犀》:“始知李太守,伯禹亦不如。”(伯禹:大禹。)

    碣:

    ①圆顶石碑。班固《封燕然山铭》:“封神丘兮建隆碣。”《南史·文学传·颜协》:“荆楚碑碣皆协所书。”(碑:方顶的石碑。)项斯《经李白墓》:“游魂应到蜀,小碣岂旌(jīng)贤。”(旌:表扬。)②标识。《汉书·扬雄传上》:“碣以崇山。”(碣:用如动词,作标识。)③标志物;界碑。《魏书·序纪》:“自杏城以北八十里,迄长城厚,夹道立碣,与晋分界。”[碣石]山名。

    石:

    (一)①石头;石块。《列子·汤问》:“且焉置土石?”②碑碣;石刻。陆机《文赋》:“被金石以广德,流管弦而日新。”③石磬,古乐器名,八音之一。《韩非子·说疑》:“不听钟石之声。”④古代用以治病的石针。《韩非子·喻老》:“(病)在肌肤,针石所及也。” (二)dàn (旧读shí) ①古代重量单位。一百二十斤为一石。《墨子·鲁问》:“而任五十石之重。”②容量单位。十斗为一石。韩愈《杂说》四:“马之千里者,一食或尽粟一石。”

    累:

    (一)①牵连;连累。《左传·隐公十一年》:“相时而动,无累后人。”②忧患;灾祸。《庄子·山木》:“物物而不物于物,则胡可得而累邪!”(主宰事物而不被事物所役使支配,这样还有什么忧患呢!)《吕氏春秋·必己》:“材不材之间,似之而非也,故未免乎累。”③缺点;毛病。嵇康《与山巨源绝交书》:“无万石之慎,而有好尽之累。” (二)léi ①同“缧”。绳索。《汉书·李广传》“以剑斫绝累。”②用绳索捆绑。《孟子·梁惠王下》:“若杀其父兄,��累其子弟……如之何其可也。”③缠绕。《诗经·周南·樛木》:“南有樛木,葛藟累之。”(三)lěi ①堆集;累积。《老子》第六十四章:“九层之台,起于累土。”②重叠;重复。《韩非子·五蠹》:“是以人民众而货财寡,事力劳而供养薄,故民争。虽倍赏累罚而不免于乱。”③接连;连续。《后汉书·张衡传》:“累召不应。”柳宗元《答韦中立论师道书》:“数州之犬,皆苍黄吠噬狂走者累日。”④累计;合计。《墨子·辞过》:“当今之君,其蓄私也,大国拘女累千,小国累百。”(拘女:指女子被拘禁在宫中。)⑤拖累。《后汉书·班超传》:“愿将本所从三十馀人足矣,如有不虞,多益为累。”

    金:

    ①金属的通称。《荀子·劝学》:“锲而舍之,朽木不折;锲而不舍,金石可镂。”《周礼·秋官·职金》:“入其金锡于为兵器之府。”(为:制作。)②金黄色。《岳阳楼记》:“浮光跃金。”《阿房宫赋》:“金块珠砾,弃掷迤逦,秦人视之,亦不甚惜。”③钱财;钱。《史记·陈丞相世家》:“臣闻(陈)平受诸将金,金多者得善处,金少者得恶处。”④金属制的乐器或兵器。《礼记·乐记》:“金石丝竹,乐之器也。”《淮南子·说山》:“砥石不利,而可以利金。”(利金:磨利刀剑。)⑤古代八音之一。《周礼·春官·大师》:“皆播之以八言,金、石、土、革、丝、木、匏、竹。”⑥古代计算货币的单位。以一镒(二十四两)为一金,或以一斤为一金。《史记·燕召公世家》:“子之因遗(wèi)苏代百金。”(子之:人名。遗:赠与。)《五人墓碑记》:“有贤士大夫发五十金,买五人之脰而函之。”(脰dòu:颈项;头胪。)《狱中杂记》:“富者赂数百金。”⑦比喻坚固。《过秦论》:“始皇之心,自以为关中之地,金城千里。”⑧五行之一。《尚书·洪范》:“五行:一曰水,二曰火,三曰木,四曰金,五曰土。”⑨朝代名(公元1115—1234年)。女真族完颜部首领阿骨打所建。


  • yi ju xin ling fen shang tu ,bian ru jie dan lei qian jin 。

    “yi ju xin ling fen shang tu ,bian ru jie dan lei qian jin 。”shi gou chu chu :《ou shi wu shou 》;shi tang chao shi ren si kong tu de zuo pin 。

    xian yun sui gao bu xuan cai ,ou pao yuan diao zha gui lai 。
    xi yang zhao ge xin gong xie ,shi yao ti shi la yan tai 。
    fu rong sao ke kong liu yuan ,shao yao shi jia zhi ji qing 。
    shei shi tian cai li shan fu ,mu dan shu sai yi zong heng 。
    xian hao chu chu jin chen yin ,bai ri gao xuan zhi zhao xin 。
    yi ju xin ling fen shang tu ,bian ru jie dan lei qian jin 。
    sheng mao you lai gu jue lun ,jin chao gong hu zhan can chun 。
    dang ge mo guai pin chui lei ,de de fan can zao shi shen 。
    zhong xiao cha ding fei shi jing ,zheng shi han chuang zhu xue ming 。
    gan de ji liao neng dao lao ,yi sheng xin de yi ying ping 。

    【zhu shi 】:

    yi :

    ①shu ci 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“wu he ai yi niu ?”(ai :lin xi 。)《han shu ·lv li zhi shang 》:“shu zhe ,yi 、shi 、bai 、qian 、mo ye 。”you biao xu shu di yi 。《lv shi chun qiu ·gu le 》:“tou zu yi ge ba que :yi yue zai min ,er yue xuan diao 。”(ba que :zhi wu le de ba zhang 。zai min 、xuan diao :le qu ba zhang zhi ming 。)②zhuan yi 。《xun zi ·quan xue 》:“yin mo zhao ya zhi li ,jin gu zhi jiang ,shang shi ai tu ,xia yin huang quan ,yong xin yi ye 。”(yin :tong “yin ”。qiu yin 。)③quan ;man 。《shi ji ·huai yin hou lie chuan 》:“zhi bai da jiang ,nai han xin ye ,yi jun jie jing 。”④tong yi ;shi ……yi zhi 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“yi fa du heng dan zhang che 。”⑤xiang tong 。《zuo chuan ·zhuang gong shi er nian 》:“tian xia zhi e yi ye 。”(e :zhi e ren 。)⑥zheng ti 。gu yi 《xin shu ·guo qin shang 》:“ge cong di jiao ,xiang yu wei yi 。”⑦gu dai zhe xue gai nian 。zhi “dao ”ji “dao ”suo pa sheng de “qi ”。⑧fu ci 。1. yi gai ;dou 。《shi ji ·meng chang jun lie chuan 》:“shi ke shu qian ren ,mo gui jian yi yu wen deng 。”2. yi dan 。《zhuang zi ·xu mo gui 》:“yi wen ren zhi guo ,zhong shen bu wang 。”(guo :guo shi 。)3. nai ;jing 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“jing guo jun zhi yu gua ren ,yi zhi yu ci hu ?”⑨yu qi ci 。qi jia jiang yu qi de zuo yong 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“gua ren chi zhi ,yuan bi si zhe yi sa zhi 。”⑩wo guo min zu yin le ji yin fu hao zhi yi 。[yi he ]fu ci 。biao shi cheng du shen 。du fu 《dan hao li 》:“li hu yi he nu ,fu ti yi he ku !”

    ju :

    ①shuang shou peng wu 。《zuo chuan ·xuan gong shi er nian 》:“zhong jun 、xia jun zheng zhou ,zhou zhong zhi zhi ke ju ye 。”(zhi :kan duan de shou zhi 。)②liang ci 。yong yu ke yong shuang shou peng qi zhi wu 。《na shi ·he dian chuan 》:“shou wan yi ju ,meng zhong fu zhi 。”liu fu 《qing suo gao yi hou ji ·sui yang di hai shan ji xia 》:“hong he yi jue ,ju rang bu neng jiu 。”

    xin :

    ①cheng shi ;zhen shi 。《lao zi 》:“xin yan bu mei ,mei yan bu xin 。”②fu ci 。shi zai ;de que 。du fu 《bing che hang 》:“xin zhi sheng nan e ,fan shi sheng nv hao 。”③xin yong 。《zuo chuan ·huan gong shi er nian 》:“zhan yan ,song mo xin ye 。jun zi yue :‘gou xin mo ji ,meng mo yi ye 。’”(gou :ru guo 。ji :ji xu 。meng :jie meng 。)④xiang xin 。wang chong 《lun heng ·wen kong 》:“shi ru xue zhe ,hao xin shi er shi gu 。”⑤xin feng 。《lun yu · zi zhang 》:“xin dao bu du 。”(du :jian ding 。)⑥yin xun ;xiao xi 。du fu 《xi da hang zai suo 》shi :“xi yi qi yang xin 。”⑦xin han 。yuan zhen 《shu le tian zhi 》shi :“ban feng jing xin ban ti shi 。”⑧gu zhi chuan di xin jian de ren 。du fu 《ji peng zhou gao san shi wu jun 》:“shu cheng mo xin jiang 。”(shu :shu xin 。jiang :song 。)⑨xin fu ;ping zheng 。《hou han shu ·wu huan xian bei chuan 》:“da ren you suo shao hu ,ze ke mu wei xin ,sui mo wen zi ,er bu zhong bu gan wei fan 。”(da ren :qiu chang 。)⑩sui yi ;sui bian 。bai ju yi 《pi pa hang 》:“di mei xin shou xu xu dan 。”(11)tong “xin (xìn)”。(12)gu tong “shen (shēn)”。shen zhan 。yang xiong 《jie chao 》:“shi yi shi po de xin ji she er fen ji bi 。”

    ling :

    ①da tu shan 。《shi jing ·xiao ya ·tian bao 》:“ru shan ru gao ,ru gang ru ling 。”②yue guo ;yu yue 。《li ji ·tan gong shang 》:“sang shi sui ju bu ling jie 。”(ju :cong mang 。jie :gui ju 。)《hou han shu ·feng yan chuan 》:“bu qiu gou de ,chang you ling yun zhi zhi 。”③sheng ;deng 。guo pu 《you xian shi shi si shou 》zhi yi :“lin yuan yi (yì)qing bo ,ling gang duo (duō)dan ti 。”(yi :yao qu 。duo :she qu 。dan ti :cao de gong se nen ya 。)④cheng ;ling jia 。《huai na zi ·yuan dao 》:“cheng yun ling xiao 。”cao zhi 《luo shen fu 》:“ling bo wei bu 。”⑤qi ling ;qin fan 。《guan zi ·zhi guo 》:“min pin ze wei xiang qing jia ,wei xiang qing jia ze gan ling shang fan jin 。”(wei :wei hai 。)⑥mo li 。《xun zi ·jun dao 》:“bing ren bu dai ling er jin 。”(jin :jian jiang you li 。)⑦di wang ling mu 。《guo yu ·ji yu 》:“ding min zhi ju ,cheng min zhi shi ,ling wei zhi zhong 。”[ling yi ]cui wei 。《han shu ·cheng di ji 》:“di wang zhi dao ,ri yi ling yi 。”

    fen :

    (yi )①di an huo gao de 。《shi jing ·zhou na ·ru fen 》:“zun bi ru fen ,fa ji tiao yi (yì)。”(zun :yan zhao 。ru :ru shui 。yi :kan er you sheng de xiao shu zhi 。)《chu ci ·jiu zhang ·ai ying 》:“deng da fen yi yuan wang xi ,liao yi shu wu you xin 。”(liao :zan ju 。shu :shu zhan ,huan jie 。)②fen mu ;fen dui 。《shi ji ·wen di ben ji 》:“bu zhi fen ,yu wei sheng 。”③da 。《zhou li ·qiu guan ·si hui (xuǎn)shi 》:“fan bang zhi da shi ,gong (gōng)fen zhu ting liao 。”(gong :tong “gong ”,gong gei 。liao :yan shao 。)④shun cong de yang zi 。《guan zi ·jun chen xia 》:“fen ran re yi fu zhi zi ,re yi jia zhi shi ,yi li ming ye 。”⑤hua fen 。qu yuan 《tian wen 》:“de fang jiu ze ,he yi fen zhi 。”[fen dian ]yuan gu de dian ji “san fen ”、“wu dian ”de jian chen 。hou fan zhi gu shu 。《na shi ·qiu ju yuan chuan 》:“shao hao xue ,ju pin ,wu lou ,kong shi fen dian ,nai shu bei fu shu ;shu huo quan er bei da shi 。” (er )fèn①fei wo 。《shang shu ·yu gong 》:“jue tu hei fen 。”②long qi 。su shi 《dong po zhi lin ·xian fu ren bu hu fa cang 》:“ji hou mou guan yu qi xia ,suo ju da liu xia ,xue fang che bu ji ;xue qing ,de fen qi shu cun 。”(mou :zuo zhe zi chen 。qi xia :shan xi qi shan zhi xia ,su shi ceng wei feng xiang fu tong pan ,zhi ci 。)

    shang :

    (yi )①wei zhi zai gao chu de 。yu “xia ”xiang dui 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“wang zuo yu tang shang ,you qian niu er guo tang xia zhe 。”②deng ji gao huo zhi liang hao de 。《tian gong kai wu ·yi tang 》:“se yi bai zhe wei shang 。”③ci xu huo shi jian zai qian de 。《mo zi ·qi huan 》:“gu sui shang shi zhi sheng wang ,qi neng shi wu gu chang shou ,er han shui bu zhi zai ?”gu le fu 《ri chu dong na yu hang 》:“dong fang qian yu ji ,fu xu ju shang tou 。”④zai shang wei de jun zhu 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“ru yi shi ji fu xiong ,chu yi shi ji chang shang 。”⑤you di chu wang gao chu 。《zhuang zi ·xiao yao you 》:“tuan (tuán)fu yao er shang zhe jiu mo li 。”⑥qu ;wang 。huang zong xi 《liu jing ting chuan 》:“shi fu shang jie tou li ji gu ye 。”⑦xiang qian 。《zhan guo ce ·qin ce er 》:“san gu zhi er cu bu shang 。”(cu :zhong 。)⑧jin cheng ;jin suo ;song shang 。《han shu ·dong fang shuo chuan 》:“si fang shi duo shang shu yan de shi 。”⑨chu chang 。wang shi fu 《xi xiang ji 》di yi ben xie zi :“zheng dan ban ying ying shang 。”⑩jia ;tian jia 。《lun yu ·yan yuan 》:“cao shang zhi feng bi yan 。”(11)tu ran 。《tian gong kai wu ·zao zhu zhi 》:“xian yi bai fan shui ran guo ,hou shang gong hua zhi yun 。”(12)tong “shang ”。chong shang 。《lv shi chun qiu ·chang jian 》:“zun xian shang gong 。” (er )shǎng shang sheng ,han yu si sheng zhi yi 。zhong rong 《shi pin xu 》:“zhi ping shang qu ren ,ze yu bing wei neng 。”

    tu :

    (yi )①ni tu ;tu rang 。《xun zi ·quan xue 》:“ji tu cheng shan ,feng yu xing yan 。”《shang shu ·yu gong 》:“(ji zhou )jue tu wei bai rang 。”(jue :ji ;ta de 。)②tu de ;tian de 。yang xiong 《yu lie fu 》:“bu duo bai xing gao yu gu tu sang zhe zhi de 。”(gao yu :fei wo 。)③ling tu ;guo tu 。《zuo chuan ·zhao gong qi nian 》:“pu tian zhi xia ,mo fei wang tu 。”④de fang ;de ou 。《shi jing ·wei feng ·shuo shu 》:“shi jiang qu nv ,kuo bi le tu 。”(shi :tong “shi ”。qu :li kai 。nv :tong “ru ”,ni 。kuo :wang 。)⑤xiang tu ;gu xiang 。《hou han shu ·ban chao chuan 》:“jiu zai jue yu ,nian lao sai tu 。”⑥ben de de ;de fang xing de 。《shang shu ·lv ao 》:“quan ma fei ji tu xing bu chu 。”⑦wu hang zhi yi 。《shang shu ·hong fan 》:“wu hang :yi yue shui ,er yue huo ,san yue mu ,si yue jin ,wu yue tu 。”⑧ba yin zhi yi 。zhi xun yi lei de le qi 。《zhou li ·chun guan ·da shi 》:“jie bo zhi yi ba yin ,jin 、dan 、tu 、ge 、si 、mu 、pao 、zhu 。”⑨tu de shen 。《gong yang chuan ·xi gong san shi yi nian 》:“tian zi ji tian ,zhu hou ji tu 。” (er )dù ①zhi wu de gen 。《shi jing ·bin feng ·chi xiao 》:“che bi sang tu 。”②gu dai he liu ming 。《shi jing ·da ya ·mian 》:“min zhi chu sheng ,zi tu ju qi 。”(ju :tong “cu cú”,wang 。qi :gu he ming 。)

    bian :

    (yi )①you li 。《shang jun shu ·geng fa 》:“zhi shi bu yi dao ,bian guo bu bi fa gu 。”②zhi li yi 。《han shu ·lou jing chuan 》:“chen yuan jian shang yan bian yi 。”③fang bian ;bian li 。han yu 《chou si men lu si xiong yun fu yuan chang wang qiu zuo 》:“gui lai de bian ji you lan 。”du mu 《chi bi 》:“dong feng bu yu zhou lang bian ,tong qiao chun shen suo er qiao 。”(zhou lang :zhou yu 。tong qiao :tai ming 。er qiao :zhi da qiao 、xiao qiao 。)④shun bian 。《jing ben tong su xiao shui ·cuo zhan cui ning 》:“que yin ren zhou wei bian ,yi mian shou she qi shen ,yi mian xun mi bian ren 。”⑤shou xi 。《huai na zi ·ji su 》:“hu ren bian yu ma ,yue ren bian yu zhou 。”(hu :zhi bei fang 。yue :zhi jiang zhe yi dai 。)⑥jian bian de ;ping chang de 。xu ke 《qing bai lei chao ·feng wan zhen 》:“yi qiang shang ci dao xiang bo ji ,er bian jie meng zhi zhong fu dai 。”⑦fu ci 。jiu 。《san guo zhi ·wu shu ·wu zhu chuan 》:“xun ri bian tui 。”(xun ri :shi tian 。)⑧lian ci 。ji shi 。biao shi rang bu de jia she 。[bian yi ]1.xiang ji zuo mou shi 。chen shou 《san guo zhi ·wei shu ·qian qiao chuan 》:“di nai qiao qiao ,shi cong bian yi tao zhi 。”2. you li ,te zhi dui guo jia you li de shi qing 。《han shu ·zhao chong guo chuan 》:“chen jin tiao bu chu bing liu tian bian yi shi er shi 。”(tiao :fen lie tiao mu 。tian :geng chong 。shi :jian 。)mo ming shi 《qian li du hang 》di yi she :“ni zheng shi de bian yi fan zuo le la bian yi 。”(fan :fan 。la :shi 。) (er )pián ①an kuo ;tuo tie 。《zhan guo ce ·qin ce san 》:“shi bu gan wei ,wo bu bian xi 。”《mo zi ·tian zhi zhong 》:“bai xing jie de nuan yi bao shi ,bian ning mo you 。”②qiao yu yan ci 。gu le fu 《gu shi wei jiao zhong qing qi zuo 》:“bian yan duo ling cai 。”(ling :mei hao 。)[bian bi (bì)]zhi jun zhu shen bian qin xin de xiao chen 。《xun zi ·fu guo 》:“guan ji bian bi ,ze ji xin zhe que (què),shi ming zhu ye 。”(que :cheng shi 。)

    ru :

    ①shun cong ;yi zhao 。《zuo chuan ·xi gong shi wu nian 》:“wei suo ru zhi ,mo bu ru zhi 。”li chao wei 《liu yi chuan 》:“yi ru ji yan ,sui zhi ji gong 。”②wang ;dao ……qu 。《han shu ·yan wang chuan 》:“tian sheng ru chang an ,bu jian (liu )ze 。”③shi ;xiang ;ru tong 。《shi jing ·xiao ya ·xiao min 》:“zhan zhan jing jing ,ru lin shen yuan ,ru lv bao bing 。”④ji ;gan de shang 。《lun yu ·gong ye chang 》:“fu ru ye ! wu yu nv fu ru ye !”⑤nai 。“ru ……he ”,xiang dang yu “nai ……he ”,ba ……zen me yang 。《meng zi ·teng wen gong xia 》:“yi xue ju zhou ,du ru song wang he ?”(xue ju zhou :ren ming ,song chen 。)《lie zi ·shang wen 》:“ji ru tu dan he ?”⑥jie ci 。xiang dang yu “yu ”。yin jin bi jiao dui xiang 。《lv shi chun qiu ·ai shi 》:“ren zhi kun qiong ,shen ru ji ke 。”⑦lian ci 。1. xiang dang yu “ru guo ”,biao shi jia she 。《shi jing ·qin feng ·huang diao 》:“ru ke shu xi ,ren bai ji shen 。”2. xiang dang yu “he ”。biao shi bing lie 。《yi li ·xiang yin jiu li 》:“gong ru da fu ru 。”(da fu :guan ming 。)3. xiang dang yu “er ”。biao shi zhuai she 。zhi yu ;que 。《lun yu ·xian jin 》:“ru ji li le ,yi qi jun zi 。”4.xiang dang yu “huo zhe ”。biao shi shua ze 。《lun yu ·xian jin 》:“an jian fang liu qi shi ru wu liu shi er fei bang ye zhe ?”(an :zen 。fang liu qi shi :zhi zong heng liu qi shi li 。bang :zhu hou feng guo 。)⑧zhu ci 。xing rong ci hou chuo ,xiang dang yu “ran ”,biao shi “……de yang zi ”。《lun yu ·xiang dang 》:“kong zi yu xiang dang ,xun xun ru ye ,shi bu neng yan zhe 。”[bu ru ]ye zuo “fu ru ”。bi bu shang 。cen can 《dan xi 》:“shi zhi li tai shou ,bai yu yi bu ru 。”(bai yu :da yu 。)

    jie :

    ①yuan ding dan bei 。ban gu 《feng yan ran shan ming 》:“feng shen qiu xi jian long jie 。”《na shi ·wen xue chuan ·yan xie 》:“jing chu bei jie jie xie suo shu 。”(bei :fang ding de dan bei 。)xiang si 《jing li bai mu 》:“you hun ying dao shu ,xiao jie qi jing (jīng)xian 。”(jing :biao yang 。)②biao shi 。《han shu ·yang xiong chuan shang 》:“jie yi chong shan 。”(jie :yong ru dong ci ,zuo biao shi 。)③biao zhi wu ;jie bei 。《wei shu ·xu ji 》:“zi xing cheng yi bei ba shi li ,qi chang cheng hou ,ga dao li jie ,yu jin fen jie 。”[jie dan ]shan ming 。

    dan :

    (yi )①dan tou ;dan kuai 。《lie zi ·shang wen 》:“ju yan zhi tu dan ?”②bei jie ;dan ke 。liu ji 《wen fu 》:“bei jin dan yi an de ,liu guan xian er ri xin 。”③dan qing ,gu le qi ming ,ba yin zhi yi 。《han fei zi ·shui yi 》:“bu ting zhong dan zhi sheng 。”④gu dai yong yi zhi bing de dan zhen 。《han fei zi ·yu lao 》:“(bing )zai ji fu ,zhen dan suo ji ye 。” (er )dàn (jiu dou shí) ①gu dai chong liang chan wei 。yi bai er shi jin wei yi dan 。《mo zi ·lu wen 》:“er ren wu shi dan zhi chong 。”②rong liang chan wei 。shi dou wei yi dan 。han yu 《za shui 》si :“ma zhi qian li zhe ,yi shi huo jin su yi dan 。”

    lei :

    (yi )①qian lian ;lian lei 。《zuo chuan ·yin gong shi yi nian 》:“xiang shi er dong ,mo lei hou ren 。”②you huan ;zai huo 。《zhuang zi ·shan mu 》:“wu wu er bu wu yu wu ,ze hu ke de er lei xie !”(zhu zai shi wu er bu bei shi wu suo yi shi zhi pei ,zhe yang hai you shen me you huan ne !)《lv shi chun qiu ·bi ji 》:“cai bu cai zhi jian ,shi zhi er fei ye ,gu wei mian hu lei 。”③que dian ;mao bing 。ji kang 《yu shan ju yuan jue jiao shu 》:“mo mo dan zhi shen ,er you hao jin zhi lei 。” (er )léi ①tong “lei ”。sheng suo 。《han shu ·li an chuan 》“yi jian zhuo jue lei 。”②yong sheng suo kun bang 。《meng zi ·liang hui wang xia 》:“re sha ji fu xiong ,��lei ji zi di ……ru zhi he ji ke ye 。”③chan rao 。《shi jing ·zhou na ·jiu mu 》:“na you jiu mu ,ge lei lei zhi 。”(san )lěi ①dui ji ;lei ji 。《lao zi 》di liu shi si zhang :“jiu ceng zhi tai ,qi yu lei tu 。”②chong die ;chong fu 。《han fei zi ·wu du 》:“shi yi ren min zhong er huo cai gua ,shi li lao er gong yang bao ,gu min zheng 。sui bei shang lei fa er bu mian yu luan 。”③jie lian ;lian xu 。《hou han shu ·zhang heng chuan 》:“lei shao bu ying 。”liu zong yuan 《da wei zhong li lun shi dao shu 》:“shu zhou zhi quan ,jie cang huang fei shi kuang zou zhe lei ri 。”④lei ji ;ge ji 。《mo zi ·ci guo 》:“dang jin zhi jun ,ji xu si ye ,da guo ju nv lei qian ,xiao guo lei bai 。”(ju nv :zhi nv zi bei ju jin zai gong zhong 。)⑤tuo lei 。《hou han shu ·ban chao chuan 》:“yuan jiang ben suo cong san shi yu ren zu yi ,ru you bu yu ,duo yi wei lei 。”

    jin :

    ①jin shu de tong chen 。《xun zi ·quan xue 》:“qie er she zhi ,xiu mu bu she ;qie er bu she ,jin dan ke lou 。”《zhou li ·qiu guan ·zhi jin 》:“ru ji jin xi yu wei bing qi zhi fu 。”(wei :zhi zuo 。)②jin huang se 。《yue yang lou ji 》:“fu guang yue jin 。”《a fang gong fu 》:“jin kuai zhu li ,qi zhi yi li ,qin ren shi zhi ,yi bu shen xi 。”③qian cai ;qian 。《shi ji ·chen cheng xiang shi jia 》:“chen wen (chen )ping shou zhu jiang jin ,jin duo zhe de shan chu ,jin shao zhe de e chu 。”④jin shu zhi de le qi huo bing qi 。《li ji ·le ji 》:“jin dan si zhu ,le zhi qi ye 。”《huai na zi ·shui shan 》:“di dan bu li ,er ke yi li jin 。”(li jin :mo li dao jian 。)⑤gu dai ba yin zhi yi 。《zhou li ·chun guan ·da shi 》:“jie bo zhi yi ba yan ,jin 、dan 、tu 、ge 、si 、mu 、pao 、zhu 。”⑥gu dai ji suan huo bi de chan wei 。yi yi yi (er shi si liang )wei yi jin ,huo yi yi jin wei yi jin 。《shi ji ·yan shao gong shi jia 》:“zi zhi yin wei (wèi)su dai bai jin 。”(zi zhi :ren ming 。wei :zeng yu 。)《wu ren mu bei ji 》:“you xian shi da fu fa wu shi jin ,mai wu ren zhi dou er han zhi 。”(dou dòu:geng xiang ;tou lu 。)《yu zhong za ji 》:“fu zhe lu shu bai jin 。”⑦bi yu jian gu 。《guo qin lun 》:“shi huang zhi xin ,zi yi wei guan zhong zhi de ,jin cheng qian li 。”⑧wu hang zhi yi 。《shang shu ·hong fan 》:“wu hang :yi yue shui ,er yue huo ,san yue mu ,si yue jin ,wu yue tu 。”⑨chao dai ming (gong yuan 1115—1234nian )。nv zhen zu wan yan bu shou ling a gu da suo jian 。