• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 偶值當途石,蹙縮又縱橫。

    “偶值當途石,蹙縮又縱橫。”詩句出處:《分水嶺》;是唐朝詩人元稹的作品。

    崔嵬分水嶺,高下與雲平。上有分流水,東西隨勢傾。
    朝同一源出,暮隔千裡情。風雨各自異,波瀾相背驚。
    勢高競奔註,勢曲已回縈。偶值當途石,蹙縮又縱橫。
    有時遭孔穴,變作嗚咽聲。褊淺無所用,奔波奚所營。
    團團井中水,不復東西征。上應美人意,中涵孤月明。
    旋風四面起,並深波不生。堅冰一時合,井深凍不成。
    終年汲引絕,不耗復不盈。五月金石鑠,既寒亦既清。
    易時不易性,改邑不改名。定如拱北極,瑩若燒玉英。
    君門客如水,日夜隨勢行。君看守心者,井水為君盟。

    【註釋】:

    偶:

    ①偶像;木偶。《戰國策·齊策三》:“有土偶人與桃梗相與語。”②伴侶;配偶。《北史·劉延明傳》:“妙選良偶。”③雙數;成雙。與“奇(jī)”相對。劉勰《文心雕龍·麗辭》:“奇偶適變。”④相對。白行簡《李娃傳》:“娃常偶坐,宵分乃寐(mèi)。”(宵分:半夜。寐:睡。)⑤間或;偶然。指不是經常或必然發生的。劉孝綽《酬陸長史倕》:“時過馬鳴院,偶憩(qì)鹿園閣。”

    值:

    ①面對;遇到。王充《論衡·實知》:“武庫正值其墓。”②遇到……的時候。劉義慶《世說新語·政事》:“值積雪始晴。”③價格;價錢。白居易《賣炭翁》:“半匹紅紗一丈綾,系向牛頭充炭值。”

    當:

    (一)①面對;面向。王充《論衡·變動》:“盛夏之時,當風而立。”②正在某處。《墨子·兼愛下》:“然當今之時。”③相當於;抵得上。《史記·屈原賈生列傳》:“(張儀)乃曰:‘以一(張)儀而當漢中地,臣請往如楚。’”(如:到。)④抵擋;抵抗。《戰國策·齊策一》:“必一而當十,十而當百,百而當千。”⑤遮擋;擋住。《莊子·人間世》:“汝不知夫螳螂乎,怒其臂以當車轍。”⑥擔當;承受。《宋史·蕭註傳》:“敢當天下大事。”⑦擔任;充當。《晉書·熊遠傳》:“今當官者以理事為俗吏,奉法為苛刻。”⑧主管;掌管。《左傳·襄公二年》:“於是子罕當國。”⑨判決定罪。《史記·蒙恬列傳》:“當高罪死。”⑩適應;符合。《漢書·蓋寬饒傳》:“以言事不當意,而為文吏所詆挫。”(挫:屈辱。)(11)應該;應當。《後漢書·馬援傳》:“窮當益堅,老當益壯。”(12)介詞。引進時間或處所。相當於“就在”。《史記·項羽本紀》:“當是時,秦嘉已立景駒為楚王。”(是:此。) (二)dàng ①恰當;得當。《禮記· 樂記》:“古者天地順而四時當。”②當做。《戰國策·齊策四》:“安步以當車。”③器物的底部或頂端。《韓非子·外儲說右上》:“今有千金之玉卮(zhī),通而無當,可以盛水乎?”(卮:酒杯。)

    途:

    ①道路。《孫子兵法·軍爭》:“故迂其途而誘之以利。”《管子·中匡》:“鮑叔、隰朋趨而出,及管仲於途。”②途徑;方法。《荀子·成相》:“邪枉辟回失道途。”張居正《朱漢水墓》:“畏途今若此,吾道轉淒然。”

    石:

    (一)①石頭;石塊。《列子·湯問》:“且焉置土石?”②碑碣;石刻。陸機《文賦》:“被金石以廣德,流管弦而日新。”③石磬,古樂器名,八音之一。《韓非子·說疑》:“不聽鐘石之聲。”④古代用以治病的石針。《韓非子·喻老》:“(病)在肌膚,針石所及也。” (二)dàn (舊讀shí) ①古代重量單位。一百二十斤為一石。《墨子·魯問》:“而任五十石之重。”②容量單位。十鬥為一石。韓愈《雜說》四:“馬之千裡者,一食或盡粟一石。”

    蹙:

    ①緊迫;窘迫。《三國志·吳書·呂蒙傳》:“兵追蹙擊。”柳宗元《捕蛇者說》:“吾三世居是鄉,積於今六十歲矣,而鄉鄰之生日蹙。”(生:生計,生活。)②減縮,削減。《詩經·大雅·召旻》:“昔先王受命,有如召公,日辟國百裡。今也日蹙國百裡。”③皺。柳宗元《乞巧文》:“眉��頞蹙。”(頞:鼻梁。)④局促不安。韓愈《答殷侍禦書》:“辱賜書,周覽累日,竦然增敬,蹙然汗出以慚。”(周:遍。竦:肅敬。)⑤通“蹴”。踏;踢。蘇軾《申王畫馬圖》詩:“揚鞭一蹙破霜蹄,萬騎如風不能及。”

    縮:

    (一)①收縮;蜷。《淮南子·覽冥》:“春秋縮其和。”②後退。《南史·江子一傳》:“賊縱突騎,眾並縮。”(突騎:沖鋒的精銳騎兵。)③節省。陸遊《秋獲歌》:“縮衣節食勤耕桑。”④用繩子捆起來。《詩經· 大雅·緜》:“其繩則直,縮版以載。”(版:築土墻用的夾板。載:承載。)⑤抽取。《戰國策·秦策三》:“縮閔王之筋,縣之廟梁。”(縣:懸掛。)⑥縱;直。《儀禮·既夕禮》:“抗木橫三縮二。”⑦濾酒。[縮酒]古代祭祀時用菁毛濾酒去渣,謂之縮酒。《左傳·僖公四年》:“爾貢包茅不入,王祭不共,無以縮酒,寡人是征。”(爾:你。入:交,交納。共:供給。征:問罪。) (二)sù [縮砂密]多年生草本植物,種子可入藥,叫砂仁。

    又:

    ①副詞。1.表示重復或繼續。《左傳·昭公二十五年》:“問,又如初。”2. 表示幾種情況同時存在。《國語·晉語一》:“既無老謀,而又無壯事,何以事君?”(壯事:指服力役。)3.表示意思上更進一層。《孟子·公孫醜上》:“非徒無益,而又害之。”4.表示輕微轉折。《聊齋志異·聶小倩》:“寧竊憐之,欲留宿別榻,又懼母嗔。”(竊:私下。)5. 用於否定句或反問句中加強語氣。《左傳·成公三年》:“臣實不才,又誰敢怨?”6. 表示整數之外再加零數。辛棄疾《美芹十論》:“蓋歷二十又三年。”。②通“有”。《漢書·韓信傳》:“淮陰少年又侮信曰。”③通“宥”。寬恕。《禮記·王制》:“王三又,然後制刑。”④通“祐”。福。《卜辭通纂》第三六九片:“伐邛方,帝受我又。”(邛方:地名。受:授。)

    縱:

    (一)[縱臾rǒng]鼓動別人作壞事。《漢書·衡山王劉賜傳》:“日夜縱臾王謀反事。” (二)zòng ①放;發。《史記·吳太伯世傢》:“於是吳王遂縱兵追之。”《淮南子·人間》:“秦西巴弗忍,縱而予之。”②釋放;放走。《舊唐書·楊恭仁傳》:“縱所俘還之。”③放任;不加約束。《左傳·僖公三十三年》:“縱敵,患生。”《荀子·富國》:“天下害生縱欲。”④騰躍。王充《論衡·道虛》:“若士者舉臂而縱身,遂入雲中。”⑤即使。《左傳·莊公十四年》:“縱弗能死,其又奚言?”《呂氏春秋·下賢》:“縱夫子驁祿爵,吾庸敢驁霸王乎?”⑥縱;豎;與“橫”相對。《呂氏春秋·辯土》:“衡行必得,縱行必術。”(術:直。)東方朔《七諫·沉江》:“不別橫之與縱。”⑦戰國時期六國的合縱。《淮南子·要略》:“故縱橫修短生焉。”⑧蹤跡。《史記·酷吏列傳》:“言變事縱跡安起?”

    橫:

    (一)①橫貫;橫放著。韓愈《左遷至藍關示侄孫湘》:“雲橫秦嶺傢何在?雪擁藍關馬不前。”《天工開物·舟車·車》:“四輪者前後各橫軸一根。”②橫的方向。1. 東西向的。與“縱”相對。揚雄《太玄·玄瑩》:“立天之經曰陰與陽,形地之緯曰縱與橫。”范望註:“南北為縱,東西為橫。”2. 橫向的;橫著的。與“直”、“豎”相對。《呂氏春秋·貴直》:“行人燭過免胄橫戈而進。”3. 跟物體長的一邊垂直的。與“直”、“縱”相對。《天工開物·舟車·漕舫》:“凡風從橫來名曰搶風。”③橫貫;橫渡。《漢書·揚雄傳上》:“將祭後土,上乃帥群臣橫大河,湊汾陰。”(湊:奔赴。)④充滿。蘇軾《前赤壁賦》:“白露橫江,水光接天。”⑤廣;廣闊。范仲淹《嶽陽樓記》:“浩浩湯湯(shāng),橫無際涯。”(湯湯:水流大而急。)⑥錯雜。《孟子·滕文公上》:“洪水橫流,泛濫於天下。”⑦戰國時外交策略“連橫”的省稱。《史記·孫子吳起列傳》:“要在強兵,破馳說(shuì)之言從橫者。” (二)hèng ①蠻橫;強暴。《史記·魏其武安侯列傳》:“丞相言灌夫傢在潁川,橫甚,民苦之。”《孟子·萬章下》:“橫政之所出,橫民之所止,不忍居也。”②意外;出乎意料;預料不到。《淮南子·詮言訓》:“內修極而橫禍至者,皆天也。”


  • 偶值当途石,蹙缩又纵横。

    “偶值当途石,蹙缩又纵横。”诗句出处:《分水岭》;是唐朝诗人元稹的作品。

    崔嵬分水岭,高下与云平。上有分流水,东西随势倾。
    朝同一源出,暮隔千里情。风雨各自异,波澜相背惊。
    势高竞奔注,势曲已回萦。偶值当途石,蹙缩又纵横。
    有时遭孔穴,变作呜咽声。褊浅无所用,奔波奚所营。
    团团井中水,不复东西征。上应美人意,中涵孤月明。
    旋风四面起,并深波不生。坚冰一时合,井深冻不成。
    终年汲引绝,不耗复不盈。五月金石铄,既寒亦既清。
    易时不易性,改邑不改名。定如拱北极,莹若烧玉英。
    君门客如水,日夜随势行。君看守心者,井水为君盟。

    【注释】:

    偶:

    ①偶像;木偶。《战国策·齐策三》:“有土偶人与桃梗相与语。”②伴侣;配偶。《北史·刘延明传》:“妙选良偶。”③双数;成双。与“奇(jī)”相对。刘勰《文心雕龙·丽辞》:“奇偶适变。”④相对。白行简《李娃传》:“娃常偶坐,宵分乃寐(mèi)。”(宵分:半夜。寐:睡。)⑤间或;偶然。指不是经常或必然发生的。刘孝绰《酬陆长史倕》:“时过马鸣院,偶憩(qì)鹿园阁。”

    值:

    ①面对;遇到。王充《论衡·实知》:“武库正值其墓。”②遇到……的时候。刘义庆《世说新语·政事》:“值积雪始晴。”③价格;价钱。白居易《卖炭翁》:“半匹红纱一丈绫,系向牛头充炭值。”

    当:

    (一)①面对;面向。王充《论衡·变动》:“盛夏之时,当风而立。”②正在某处。《墨子·兼爱下》:“然当今之时。”③相当于;抵得上。《史记·屈原贾生列传》:“(张仪)乃曰:‘以一(张)仪而当汉中地,臣请往如楚。’”(如:到。)④抵挡;抵抗。《战国策·齐策一》:“必一而当十,十而当百,百而当千。”⑤遮挡;挡住。《庄子·人间世》:“汝不知夫螳螂乎,怒其臂以当车辙。”⑥担当;承受。《宋史·萧注传》:“敢当天下大事。”⑦担任;充当。《晋书·熊远传》:“今当官者以理事为俗吏,奉法为苛刻。”⑧主管;掌管。《左传·襄公二年》:“于是子罕当国。”⑨判决定罪。《史记·蒙恬列传》:“当高罪死。”⑩适应;符合。《汉书·盖宽饶传》:“以言事不当意,而为文吏所诋挫。”(挫:屈辱。)(11)应该;应当。《后汉书·马援传》:“穷当益坚,老当益壮。”(12)介词。引进时间或处所。相当于“就在”。《史记·项羽本纪》:“当是时,秦嘉已立景驹为楚王。”(是:此。) (二)dàng ①恰当;得当。《礼记· 乐记》:“古者天地顺而四时当。”②当做。《战国策·齐策四》:“安步以当车。”③器物的底部或顶端。《韩非子·外储说右上》:“今有千金之玉卮(zhī),通而无当,可以盛水乎?”(卮:酒杯。)

    途:

    ①道路。《孙子兵法·军争》:“故迂其途而诱之以利。”《管子·中匡》:“鲍叔、隰朋趋而出,及管仲于途。”②途径;方法。《荀子·成相》:“邪枉辟回失道途。”张居正《朱汉水墓》:“畏途今若此,吾道转凄然。”

    石:

    (一)①石头;石块。《列子·汤问》:“且焉置土石?”②碑碣;石刻。陆机《文赋》:“被金石以广德,流管弦而日新。”③石磬,古乐器名,八音之一。《韩非子·说疑》:“不听钟石之声。”④古代用以治病的石针。《韩非子·喻老》:“(病)在肌肤,针石所及也。” (二)dàn (旧读shí) ①古代重量单位。一百二十斤为一石。《墨子·鲁问》:“而任五十石之重。”②容量单位。十斗为一石。韩愈《杂说》四:“马之千里者,一食或尽粟一石。”

    蹙:

    ①紧迫;窘迫。《三国志·吴书·吕蒙传》:“兵追蹙击。”柳宗元《捕蛇者说》:“吾三世居是乡,积于今六十岁矣,而乡邻之生日蹙。”(生:生计,生活。)②减缩,削减。《诗经·大雅·召旻》:“昔先王受命,有如召公,日辟国百里。今也日蹙国百里。”③皱。柳宗元《乞巧文》:“眉��頞蹙。”(頞:鼻梁。)④局促不安。韩愈《答殷侍御书》:“辱赐书,周览累日,竦然增敬,蹙然汗出以惭。”(周:遍。竦:肃敬。)⑤通“蹴”。踏;踢。苏轼《申王画马图》诗:“扬鞭一蹙破霜蹄,万骑如风不能及。”

    缩:

    (一)①收缩;蜷。《淮南子·览冥》:“春秋缩其和。”②后退。《南史·江子一传》:“贼纵突骑,众并缩。”(突骑:冲锋的精锐骑兵。)③节省。陆游《秋获歌》:“缩衣节食勤耕桑。”④用绳子捆起来。《诗经· 大雅·緜》:“其绳则直,缩版以载。”(版:筑土墙用的夹板。载:承载。)⑤抽取。《战国策·秦策三》:“缩闵王之筋,县之庙梁。”(县:悬挂。)⑥纵;直。《仪礼·既夕礼》:“抗木横三缩二。”⑦滤酒。[缩酒]古代祭祀时用菁毛滤酒去渣,谓之缩酒。《左传·僖公四年》:“尔贡包茅不入,王祭不共,无以缩酒,寡人是征。”(尔:你。入:交,交纳。共:供给。征:问罪。) (二)sù [缩砂密]多年生草本植物,种子可入药,叫砂仁。

    又:

    ①副词。1.表示重复或继续。《左传·昭公二十五年》:“问,又如初。”2. 表示几种情况同时存在。《国语·晋语一》:“既无老谋,而又无壮事,何以事君?”(壮事:指服力役。)3.表示意思上更进一层。《孟子·公孙丑上》:“非徒无益,而又害之。”4.表示轻微转折。《聊斋志异·聂小倩》:“宁窃怜之,欲留宿别榻,又惧母嗔。”(窃:私下。)5. 用于否定句或反问句中加强语气。《左传·成公三年》:“臣实不才,又谁敢怨?”6. 表示整数之外再加零数。辛弃疾《美芹十论》:“盖历二十又三年。”。②通“有”。《汉书·韩信传》:“淮阴少年又侮信曰。”③通“宥”。宽恕。《礼记·王制》:“王三又,然后制刑。”④通“祐”。福。《卜辞通纂》第三六九片:“伐邛方,帝受我又。”(邛方:地名。受:授。)

    纵:

    (一)[纵臾rǒng]鼓动别人作坏事。《汉书·衡山王刘赐传》:“日夜纵臾王谋反事。” (二)zòng ①放;发。《史记·吴太伯世家》:“于是吴王遂纵兵追之。”《淮南子·人间》:“秦西巴弗忍,纵而予之。”②释放;放走。《旧唐书·杨恭仁传》:“纵所俘还之。”③放任;不加约束。《左传·僖公三十三年》:“纵敌,患生。”《荀子·富国》:“天下害生纵欲。”④腾跃。王充《论衡·道虚》:“若士者举臂而纵身,遂入云中。”⑤即使。《左传·庄公十四年》:“纵弗能死,其又奚言?”《吕氏春秋·下贤》:“纵夫子骜禄爵,吾庸敢骜霸王乎?”⑥纵;竖;与“横”相对。《吕氏春秋·辩土》:“衡行必得,纵行必术。”(术:直。)东方朔《七谏·沉江》:“不别横之与纵。”⑦战国时期六国的合纵。《淮南子·要略》:“故纵横修短生焉。”⑧踪迹。《史记·酷吏列传》:“言变事纵迹安起?”

    横:

    (一)①横贯;横放着。韩愈《左迁至蓝关示侄孙湘》:“云横秦岭家何在?雪拥蓝关马不前。”《天工开物·舟车·车》:“四轮者前后各横轴一根。”②横的方向。1. 东西向的。与“纵”相对。扬雄《太玄·玄莹》:“立天之经曰阴与阳,形地之纬曰纵与横。”范望注:“南北为纵,东西为横。”2. 横向的;横着的。与“直”、“竖”相对。《吕氏春秋·贵直》:“行人烛过免胄横戈而进。”3. 跟物体长的一边垂直的。与“直”、“纵”相对。《天工开物·舟车·漕舫》:“凡风从横来名曰抢风。”③横贯;横渡。《汉书·扬雄传上》:“将祭后土,上乃帅群臣横大河,凑汾阴。”(凑:奔赴。)④充满。苏轼《前赤壁赋》:“白露横江,水光接天。”⑤广;广阔。范仲淹《岳阳楼记》:“浩浩汤汤(shāng),横无际涯。”(汤汤:水流大而急。)⑥错杂。《孟子·滕文公上》:“洪水横流,泛滥于天下。”⑦战国时外交策略“连横”的省称。《史记·孙子吴起列传》:“要在强兵,破驰说(shuì)之言从横者。” (二)hèng ①蛮横;强暴。《史记·魏其武安侯列传》:“丞相言灌夫家在颍川,横甚,民苦之。”《孟子·万章下》:“横政之所出,横民之所止,不忍居也。”②意外;出乎意料;预料不到。《淮南子·诠言训》:“内修极而横祸至者,皆天也。”


  • ou zhi dang tu dan ,cu su you zong heng 。

    “ou zhi dang tu dan ,cu su you zong heng 。”shi gou chu chu :《fen shui ling 》;shi tang chao shi ren yuan zhen de zuo pin 。

    cui wei fen shui ling ,gao xia yu yun ping 。shang you fen liu shui ,dong xi sui shi qing 。
    chao tong yi yuan chu ,mu ge qian li qing 。feng yu ge zi yi ,bo lan xiang bei jing 。
    shi gao jing ben zhu ,shi qu yi hui ying 。ou zhi dang tu dan ,cu su you zong heng 。
    you shi zao kong xue ,bian zuo wu yan sheng 。bian jian mo suo yong ,ben bo xi suo ying 。
    tuan tuan jing zhong shui ,bu fu dong xi zheng 。shang ying mei ren yi ,zhong han gu yue ming 。
    xuan feng si mian qi ,bing shen bo bu sheng 。jian bing yi shi ge ,jing shen dong bu cheng 。
    zhong nian ji yin jue ,bu hao fu bu ying 。wu yue jin dan shuo ,ji han yi ji qing 。
    yi shi bu yi xing ,gai yi bu gai ming 。ding ru gong bei ji ,ying re shao yu ying 。
    jun men ke ru shui ,ri ye sui shi hang 。jun kan shou xin zhe ,jing shui wei jun meng 。

    【zhu shi 】:

    ou :

    ①ou xiang ;mu ou 。《zhan guo ce ·ji ce san 》:“you tu ou ren yu tao geng xiang yu yu 。”②ban lv ;pei ou 。《bei shi ·liu yan ming chuan 》:“miao shua liang ou 。”③shuang shu ;cheng shuang 。yu “ji (jī)”xiang dui 。liu xie 《wen xin diao long ·li ci 》:“ji ou kuo bian 。”④xiang dui 。bai hang jian 《li wa chuan 》:“wa chang ou zuo ,xiao fen nai mei (mèi)。”(xiao fen :ban ye 。mei :shui 。)⑤jian huo ;ou ran 。zhi bu shi jing chang huo bi ran fa sheng de 。liu xiao chao 《chou liu chang shi chui 》:“shi guo ma ming yuan ,ou qi (qì)lu yuan ge 。”

    zhi :

    ①mian dui ;yu dao 。wang chong 《lun heng ·shi zhi 》:“wu ku zheng zhi ji mu 。”②yu dao ……de shi hou 。liu yi qing 《shi shui xin yu ·zheng shi 》:“zhi ji xue shi qing 。”③jia ge ;jia qian 。bai ju yi 《mai tan weng 》:“ban pi gong sha yi zhang ling ,ji xiang niu tou chong tan zhi 。”

    dang :

    (yi )①mian dui ;mian xiang 。wang chong 《lun heng ·bian dong 》:“cheng xia zhi shi ,dang feng er li 。”②zheng zai mou chu 。《mo zi ·jian ai xia 》:“ran dang jin zhi shi 。”③xiang dang yu ;di de shang 。《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“(zhang yi )nai yue :‘yi yi (zhang )yi er dang han zhong de ,chen qing wang ru chu 。’”(ru :dao 。)④di dang ;di kang 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“bi yi er dang shi ,shi er dang bai ,bai er dang qian 。”⑤zhe dang ;dang zhu 。《zhuang zi ·ren jian shi 》:“ru bu zhi fu tang lang hu ,nu ji bei yi dang che zhe 。”⑥dan dang ;cheng shou 。《song shi ·xiao zhu chuan 》:“gan dang tian xia da shi 。”⑦dan ren ;chong dang 。《jin shu ·xiong yuan chuan 》:“jin dang guan zhe yi li shi wei su li ,feng fa wei ke ke 。”⑧zhu guan ;zhang guan 。《zuo chuan ·xiang gong er nian 》:“yu shi zi han dang guo 。”⑨pan jue ding zui 。《shi ji ·meng tian lie chuan 》:“dang gao zui si 。”⑩kuo ying ;fu ge 。《han shu ·gai kuan rao chuan 》:“yi yan shi bu dang yi ,er wei wen li suo di cuo 。”(cuo :qu ru 。)(11)ying gai ;ying dang 。《hou han shu ·ma yuan chuan 》:“qiong dang yi jian ,lao dang yi zhuang 。”(12)jie ci 。yin jin shi jian huo chu suo 。xiang dang yu “jiu zai ”。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“dang shi shi ,qin jia yi li jing ju wei chu wang 。”(shi :ci 。) (er )dàng ①qia dang ;de dang 。《li ji · le ji 》:“gu zhe tian de shun er si shi dang 。”②dang zuo 。《zhan guo ce ·ji ce si 》:“an bu yi dang che 。”③qi wu de de bu huo ding duan 。《han fei zi ·wai chu shui you shang 》:“jin you qian jin zhi yu zhi (zhī),tong er mo dang ,ke yi cheng shui hu ?”(zhi :jiu bei 。)

    tu :

    ①dao lu 。《sun zi bing fa ·jun zheng 》:“gu yu ji tu er you zhi yi li 。”《guan zi ·zhong kuang 》:“bao shu 、xi peng qu er chu ,ji guan zhong yu tu 。”②tu jing ;fang fa 。《xun zi ·cheng xiang 》:“xie wang bi hui shi dao tu 。”zhang ju zheng 《zhu han shui mu 》:“wei tu jin re ci ,wu dao zhuai qi ran 。”

    dan :

    (yi )①dan tou ;dan kuai 。《lie zi ·shang wen 》:“ju yan zhi tu dan ?”②bei jie ;dan ke 。liu ji 《wen fu 》:“bei jin dan yi an de ,liu guan xian er ri xin 。”③dan qing ,gu le qi ming ,ba yin zhi yi 。《han fei zi ·shui yi 》:“bu ting zhong dan zhi sheng 。”④gu dai yong yi zhi bing de dan zhen 。《han fei zi ·yu lao 》:“(bing )zai ji fu ,zhen dan suo ji ye 。” (er )dàn (jiu dou shí) ①gu dai chong liang chan wei 。yi bai er shi jin wei yi dan 。《mo zi ·lu wen 》:“er ren wu shi dan zhi chong 。”②rong liang chan wei 。shi dou wei yi dan 。han yu 《za shui 》si :“ma zhi qian li zhe ,yi shi huo jin su yi dan 。”

    cu :

    ①jin pai ;jiong pai 。《san guo zhi ·wu shu ·lv meng chuan 》:“bing zhui cu ji 。”liu zong yuan 《bu she zhe shui 》:“wu san shi ju shi xiang ,ji yu jin liu shi sui yi ,er xiang lin zhi sheng ri cu 。”(sheng :sheng ji ,sheng huo 。)②jian su ,xiao jian 。《shi jing ·da ya ·shao min 》:“xi xian wang shou ming ,you ru shao gong ,ri bi guo bai li 。jin ye ri cu guo bai li 。”③zhou 。liu zong yuan 《qi qiao wen 》:“mei ��an cu 。”(an :bi liang 。)④ju cu bu an 。han yu 《da yan shi yu shu 》:“ru ci shu ,zhou lan lei ri ,song ran zeng jing ,cu ran han chu yi can 。”(zhou :bian 。song :su jing 。)⑤tong “cu ”。ta ;ti 。su shi 《shen wang hua ma tu 》shi :“yang bian yi cu po shuang ti ,mo ji ru feng bu neng ji 。”

    su :

    (yi )①shou su ;quan 。《huai na zi ·lan ming 》:“chun qiu su ji he 。”②hou tui 。《na shi ·jiang zi yi chuan 》:“zei zong tu ji ,zhong bing su 。”(tu ji :chong feng de jing rui ji bing 。)③jie sheng 。liu you 《qiu huo ge 》:“su yi jie shi qin geng sang 。”④yong sheng zi kun qi lai 。《shi jing · da ya ·mian 》:“ji sheng ze zhi ,su ban yi zai 。”(ban :zhu tu qiang yong de ga ban 。zai :cheng zai 。)⑤chou qu 。《zhan guo ce ·qin ce san 》:“su min wang zhi jin ,xian zhi miao liang 。”(xian :xuan gua 。)⑥zong ;zhi 。《yi li ·ji xi li 》:“kang mu heng san su er 。”⑦lv jiu 。[su jiu ]gu dai ji si shi yong jing mao lv jiu qu zha ,wei zhi su jiu 。《zuo chuan ·xi gong si nian 》:“er gong bao mao bu ru ,wang ji bu gong ,mo yi su jiu ,gua ren shi zheng 。”(er :ni 。ru :jiao ,jiao na 。gong :gong gei 。zheng :wen zui 。) (er )sù [su sha mi ]duo nian sheng cao ben zhi wu ,chong zi ke ru yao ,jiao sha ren 。

    you :

    ①fu ci 。1.biao shi chong fu huo ji xu 。《zuo chuan ·zhao gong er shi wu nian 》:“wen ,you ru chu 。”2. biao shi ji chong qing kuang tong shi cun zai 。《guo yu ·jin yu yi 》:“ji mo lao mou ,er you mo zhuang shi ,he yi shi jun ?”(zhuang shi :zhi fu li yi 。)3.biao shi yi sai shang geng jin yi ceng 。《meng zi ·gong sun chou shang 》:“fei tu mo yi ,er you hai zhi 。”4.biao shi qing wei zhuai she 。《liao zhai zhi yi ·nie xiao qian 》:“ning qie lian zhi ,yu liu su bie ta ,you ju mu chen 。”(qie :si xia 。)5. yong yu fou ding gou huo fan wen gou zhong jia jiang yu qi 。《zuo chuan ·cheng gong san nian 》:“chen shi bu cai ,you shei gan yuan ?”6. biao shi zheng shu zhi wai zai jia ling shu 。xin qi ji 《mei qin shi lun 》:“gai li er shi you san nian 。”。②tong “you ”。《han shu ·han xin chuan 》:“huai yin shao nian you wu xin yue 。”③tong “you ”。kuan shu 。《li ji ·wang zhi 》:“wang san you ,ran hou zhi xing 。”④tong “祐”。fu 。《bo ci tong zuan 》di san liu jiu pian :“fa qiong fang ,di shou wo you 。”(qiong fang :de ming 。shou :shou 。)

    zong :

    (yi )[zong yu rǒng]gu dong bie ren zuo huai shi 。《han shu ·heng shan wang liu ci chuan 》:“ri ye zong yu wang mou fan shi 。” (er )zòng ①fang ;fa 。《shi ji ·wu tai bai shi jia 》:“yu shi wu wang sui zong bing zhui zhi 。”《huai na zi ·ren jian 》:“qin xi ba fu ren ,zong er yu zhi 。”②shi fang ;fang zou 。《jiu tang shu ·yang gong ren chuan 》:“zong suo fu hai zhi 。”③fang ren ;bu jia yao shu 。《zuo chuan ·xi gong san shi san nian 》:“zong di ,huan sheng 。”《xun zi ·fu guo 》:“tian xia hai sheng zong yu 。”④teng yue 。wang chong 《lun heng ·dao xu 》:“re shi zhe ju bei er zong shen ,sui ru yun zhong 。”⑤ji shi 。《zuo chuan ·zhuang gong shi si nian 》:“zong fu neng si ,ji you xi yan ?”《lv shi chun qiu ·xia xian 》:“zong fu zi ao lu jue ,wu yong gan ao ba wang hu ?”⑥zong ;shu ;yu “heng ”xiang dui 。《lv shi chun qiu ·bian tu 》:“heng hang bi de ,zong hang bi shu 。”(shu :zhi 。)dong fang shuo 《qi jian ·chen jiang 》:“bu bie heng zhi yu zong 。”⑦zhan guo shi ji liu guo de ge zong 。《huai na zi ·yao lve 》:“gu zong heng xiu duan sheng yan 。”⑧zong ji 。《shi ji ·ku li lie chuan 》:“yan bian shi zong ji an qi ?”

    heng :

    (yi )①heng guan ;heng fang zhao 。han yu 《zuo qian zhi lan guan shi zhi sun xiang 》:“yun heng qin ling jia he zai ?xue yong lan guan ma bu qian 。”《tian gong kai wu ·zhou che ·che 》:“si lun zhe qian hou ge heng zhou yi gen 。”②heng de fang xiang 。1. dong xi xiang de 。yu “zong ”xiang dui 。yang xiong 《tai xuan ·xuan ying 》:“li tian zhi jing yue yin yu yang ,xing de zhi wei yue zong yu heng 。”fan wang zhu :“na bei wei zong ,dong xi wei heng 。”2. heng xiang de ;heng zhao de 。yu “zhi ”、“shu ”xiang dui 。《lv shi chun qiu ·gui zhi 》:“hang ren zhu guo mian zhou heng ge er jin 。”3. gen wu ti chang de yi bian chui zhi de 。yu “zhi ”、“zong ”xiang dui 。《tian gong kai wu ·zhou che ·cao fang 》:“fan feng cong heng lai ming yue qiang feng 。”③heng guan ;heng du 。《han shu ·yang xiong chuan shang 》:“jiang ji hou tu ,shang nai shuai qun chen heng da he ,cou fen yin 。”(cou :ben fu 。)④chong man 。su shi 《qian chi bi fu 》:“bai lou heng jiang ,shui guang jie tian 。”⑤an ;an kuo 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“hao hao shang shang (shāng),heng mo ji ya 。”(shang shang :shui liu da er ji 。)⑥cuo za 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“hong shui heng liu ,fan lan yu tian xia 。”⑦zhan guo shi wai jiao ce lve “lian heng ”de sheng chen 。《shi ji ·sun zi wu qi lie chuan 》:“yao zai jiang bing ,po chi shui (shuì)zhi yan cong heng zhe 。” (er )hèng ①man heng ;jiang bao 。《shi ji ·wei ji wu an hou lie chuan 》:“cheng xiang yan guan fu jia zai ying chuan ,heng shen ,min ku zhi 。”《meng zi ·mo zhang xia 》:“heng zheng zhi suo chu ,heng min zhi suo zhi ,bu ren ju ye 。”②yi wai ;chu hu yi liao ;yu liao bu dao 。《huai na zi ·quan yan xun 》:“nei xiu ji er heng huo zhi zhe ,jie tian ye 。”