- 繁体
- 简体
- 拼音
-
本自鈞天降,還疑列洞庭。
“本自鈞天降,還疑列洞庭。”詩句出處:《郊壇聽雅樂》;是唐朝詩人唐無名氏的作品。泰壇恭祀事,彩仗下寒坰。展禮陳嘉樂,齋心動眾靈。
韻長飄更遠,曲度靜宜聽。泛響何清越,隨風散杳冥。
徹懸和氣聚,旋退曉山青。本自鈞天降,還疑列洞庭。【註釋】:
本:
①草木的根或莖幹。《呂氏春秋·先己》:“百仞之松,本傷於下而末槁於上。”《國語·晉語一》:“伐木不自其本,必復生。”②基礎;主體。《漢書·趙充國傳》:“臣聞兵以計為本,故多算勝少算。”(算:謀算。)③根源;來源。《禮記·樂記》:“樂者音之所由生也,其本在人心之感於物也。”④特指農業生產。《商君書·壹言》:“能事本而禁末者,富。”(末:指工商業。)⑤原來的;固有的。《世說新語·識鑒》:“因與諸尚書言孫、吳用兵本意。”蕭統《文選序》:“變其本而加厲。”(厲:厲害。)⑥依據;按照。柳宗元《駁復仇議》:“本情以正褒貶。”⑦自己或自己方面的。《列子 ·周穆王》:“燕人生於燕,長於楚,及老而還本國。”《清平山堂話本·快嘴李翠蓮記》:“本宅眾親簇擁新人到瞭堂前,朝西站定。”⑧現今的。王安石《本朝百年無事札子》:“臣前蒙陛下問及本朝所以享國百年天下無事之故。”⑨本錢。《醒世恒言》卷三十三:“把十五貫錢與女婿作本,開店養身。”⑩奏章。申時行《召對錄》:“先生每看這本說朕酒、色、財、氣……”(11)版本。錢大昕《十駕齋養新錄》卷六:“所引諸經,與今本多異者,皆出先秦古書。”(12)演出的底本。(13)副詞。本來;原來。諸葛亮《出師表》:“臣本佈衣,躬耕於南陽。”(14)量詞。用於書冊、戲曲等。孔尚任《桃花扇·孤吟》:“昨日看完上本,演的何如?”自:
①自己。《詩經·大雅·文王》:“永言配命,自求多福。”(言:通“焉”。配命:合乎天命。)《老子》:“知人者智,自知者明。”②親自。宋濂《送東陽馬生序》:“每假借於藏書之傢,手自筆錄,計日以還。”《史記·蕭相國世傢》:“高祖自將。”③自然。《史記·李將軍列傳》:“諺曰:‘桃李無言,下自成蹊。’”(蹊:小徑;小路。)④介詞。1.從。《孟子·滕文公上》:“有為神農之言者許行,自楚之滕。”(神農:傳說為古代造耒耜、興農業的帝王。許行:當時的農學傢。)《論語·學而》:“有朋自遠方來。”2. 由於。《史記·屈原賈生列傳》:“屈平之作《離騷》,蓋自怨生也。”《漢書·灌夫傳》:“侯自我得之,自我捐之,無所恨。”⑤連詞。表示假設。可譯為假如。《左傳·成公十六年》:“唯聖人能內外無患,自非聖人,外寧必有內憂。”⑥連詞。表示假設的讓步。可譯為即使。《漢書·高祖紀下》:“高祖不修文學,而性明達,好謀能聽,自監門戍卒,見之如舊。”又《杜周傳》:“自京師不曉,況於遠方?”鈞:
①量詞。重量單位。三十斤為鈞。《左傳·定公八年》:“顏高之弓六鈞。”《史記·張儀列傳》:“無異垂千鈞之重於鳥卵之上,必無幸矣。”②制陶所用的轉輪。《漢書·董仲舒傳》:“猶泥之在鈞,唯甄(zhēn)者之所為。”(甄:制作陶器。)③喻國政、政權。葛洪《抱樸子·外篇·漢過》:“秉國之鈞,廢正興邪,殘仁害義。”④通“均”。平均;均勻。《荀子·議兵》:“明道而鈞分之。”《論衡·時》:“興功用力,勞逸鈞等。”天:
①人的頭部。《呂氏春秋·論人》:“適耳目,節嗜欲,釋智謀,去巧故……若此,則無以害其天矣。”(釋:去除。巧故:偽詐。)②天空。王充《論衡·談天》:“察當今天去地甚高,古天與今無異。”《敕勒歌》:“天似穹(qióng)廬,籠蓋四野。”(穹廬:氈帳。)③在額上刺字的刑罰。《周易· 睽》:“其人天且劓。”(劓:割掉鼻子的刑罰。)④天氣;氣候。《呂氏春秋·季春》:“行秋令,則天多沉陰。”⑤自然界。《荀子·天論》:“天行有常,不為堯存,不為桀亡。”⑥自然形成的。《莊子·養生主》:“依乎天理,批大郤,導大窾。”⑦上帝;自然界的主宰。《春秋繁露 ·郊祭》:“天者,百神之大君也。”⑧天命;天意。《左傳·成公十六年》:“國之存亡,天也。”⑨依憑;依靠者。《儀禮· 喪服》:“夫者,妻之天也。”降:
(一)①從高處往下走。《詩經·鄘風·定之方中》:“降觀於桑。”(桑:桑林。)《論語·鄉黨》:“出,降一等,逞顏色,怡怡如也。”《左傳·莊公三十二年》:“有神降於莘。”(莘:地名。)《荀子·議兵》:“若時雨之降,莫不說喜。”(說yuè:喜悅。)②落下。賈誼《鵬(fú)鳥賦》:“雲蒸雨降兮,糾錯相紛。”(糾錯:交錯。)③降生。屈原《離騷》:“惟庚寅吾以降。”(惟:語氣詞。庚寅:指庚寅日。)龔自珍《己亥雜詩》一百二十五:“我勸天公重抖擻,不拘一格降人材。”④貶低;降低。《論語·微子》:“不降其志,不辱其身。”⑤降給;授予。《孟子·告子下》:“故天將降大任於斯人也,必先苦其心志,勞其筋骨。”⑥降職;降級。《左傳·昭公六年》:“有犯命者,君子廢,小人降!”《尚書·蔡仲之命》:“降霍叔於庶人。”《史記·李斯列傳》:“如此不禁,則主勢降乎上,黨與成乎下。”(黨與:朋黨。)⑦下傳;傳到……時候。柳宗元《封建論》:“然而將於夷王,害禮傷尊,下堂而迎覲見者。” (二)xiáng ①投降。《資治通鑒·漢獻帝建安十三年》:“先以書遺操,詐雲欲降。”(遺wèi:送給。)劉禹錫《贈日本僧智藏》:“深夜降龍潭水黑。”《三國志·魏書·武帝紀》:“儀及其眾皆降。”②喜悅。《詩經· 召南·草蟲》:“亦既覯(gòu)止,我心則降。”(覯:遇見。止:語氣詞。)③和;同。《左傳·哀公二十六年》:“六卿三族降聽政。”(三族:指宋國的皇、靈、樂三族。)還:
(一)①返回;回到原地或恢復原位。《左傳·僖公二十四年》:“宋成公如楚,還,入於鄭,鄭伯將享之。”(鄭伯:指鄭文公。享:設宴招待。)《史記·項羽本紀》:“還軍霸上。”②恢復。《魏書·顯祖紀》:“諸非勞超遷者,亦各還初。”(勞:功勞。遷:晉升。)③交還;歸還。《荀子·堯問》:“然而吾所執贄而見者十人,還贄而見者三十人。”也指交納。杜甫《歲晏行》:“割慈忍愛還租庸。”(庸:抵償勞役的佈帛。)④顧;回頭。潘嶽《傷弱子辭》:“還眺兮墳瘞(yì),草莽莽兮木森森。”(瘞:埋葬物。)《史記·滑稽列傳》:“疾步數還顧。”⑤償還。江淹《恨賦》:“裂帛系書,誓還漢恩。”(系:綁。書:信。)⑥通“環”。環繞。陳亮《念奴嬌·登多景樓》:“危樓還望,嘆此意,今古幾人曾會。”⑦《漢書·食貨志上》:“還廬樹桑。”(廬:房舍。) (二)xuán ①旋轉。《國語·吳語》:“大夫種(zhǒng)勇而善謀,將還玩吳國於股掌之上,以得其志。”(種:指越大夫文種。玩:玩弄。)②立即;迅速。《荀子·王霸》:“如是則舜禹還至,王業還起。”③輕盈快捷的樣子。《詩經·齊風·還》:“子之還兮,遭我乎峱(náo)之間兮。”(峱:古山名。) (三)hái 副詞。①仍;尚。杜甫《泛江》詩:“亂離還奏樂,漂泊且聽歌。”②再;又。孟浩然《過故人莊》:“待到重陽日,還來就菊花。”③更。杜甫《奉待嚴大夫》詩:“殊方又喜故人來,重鎮還須濟世才。”疑:
①疑惑;猜疑;懷疑。《孫子·謀攻》:“三軍既惑且疑,則諸侯之難至矣。”《韓非子·說難》:“其傢甚智其子,而疑鄰人之父。”(智:用如意動。認為聰明。)《史記·屈原賈生列傳》:“信而見疑,忠而被謗。”(見:被。)又為名詞。疑問。《列子·湯問》:“其妻獻疑曰……”宋濂《送東陽馬生序》:“餘立侍左右,援疑質理,俯身傾耳以請。”②猶豫。《韓非子·解老》:“必成功,則其行之也不疑。”《呂氏春秋·不廣》:“成教垂名,於此乎在矣,君其勿疑。”③畏懼。《管子·小問》:“駮食虎豹,故虎疑焉。”劉蛻《與京西幕府書》:“富貴固不足疑其來,爵土固不足畏其大。”④相似。《呂氏春秋·疑似》:“疑似之跡,不可不察。”⑤古代官職名。《禮記·文王世子》:“虞、夏、商、周,有師、保,有疑、丞。”(師、保、丞:官名。)⑥通“擬”。比擬。《呂氏春秋·慎勢》:“立天子不使諸侯疑焉。”賈誼《論積貯疏》:“遠方之能疑者,並舉而爭起矣。”列:
①分解;割裂;分割。後作“裂”。《管子·五輔》:“博帶梨,大袂(mèi)列。”(梨:割。)《荀子·哀公問》:“東野畢之馬佚,兩驂列。”②行列;隊列。《荀子·議兵》:“聚則成卒,散則成列。”又位次。《史記·廉頗藺相如列傳》:“相如每朝時,常稱病,不欲與廉頗爭列。”③陳列;排列。《呂氏春秋·孝行》:“樹五色,施五采,列文章,養目之道也。”④類別;范圍。韓愈《答呂毉山人書》:“不當在弟子之列。”《史記·李斯列傳》:“不然,斯之功且與周、召列矣。”⑤安排到某類之中。《史記·孟嘗君列傳》:“始孟嘗君列此二人於賓客。”⑥眾;諸。梅堯臣《送京西轉運李刑部》:“列藩環王都。”(藩:藩國。)鄒陽《上書吳王》:“列郡不相親,萬室不相救也。”⑦通“烈”。1.為正義而死難的。《史記·屈原賈生列傳》:“貪夫徇財兮,列士徇名。”2.猛烈;強烈。《漢書·王莽傳上》:“列風雷雨不迷。”洞:
(一)①(水流)急。班固《西都賦》:“東郊則有通溝大漕,潰渭洞河。”(漕:運糧水道。)②疾的樣子。陸機《演連珠》:“震風洞發,則夏屋有時而傾。”③洞穴;窟窿。張衡《西京賦》:“赴洞穴,探封狐。”④打洞。蒲松齡《聊齋志異·狼》:“方欲行,轉視積薪後,一狼洞其中,意將隧入以攻其後也。”⑤貫穿;穿透。《南史·蔡道恭傳》:“道恭用四石烏漆大弓射,所中皆洞甲飲羽。”⑥深入;透徹。劉知幾《史通·敘事》:“洞識此心,始可言史矣。”⑦象聲詞。柳宗元《小石城山記》:“其旁出堡塢,有若門焉。窺之正黑,投以小石,洞然有水聲。” (二)tóng [洪洞]縣名。在山西省南部汾河東面。庭:
①正屋;廳堂。《論語·季氏》:“鯉趨而過庭。”《列子 · 楊朱》:“賓客在庭者日百住,庖廚之下,不絕煙火。”(住:停留。庖:廚房。)②廳堂階前的院子。劉禹錫《再遊玄都觀》:“百畝庭中半是苔。”《詩經·魏風·伐檀》:“不狩不獵,胡瞻爾庭有縣貆(huān)兮?”(狩:打獵。胡:為何。瞻:看到。縣:同“懸”,掛著。貆:同“獾”,獸名。)③帝王議事之處;朝廷。《尚書·盤庚上》:“王命眾悉至於庭。”(眾:百官。悉:全都。)《史記·廉頗藺相如列傳》:“拜送書於庭。” -
本自钧天降,还疑列洞庭。
“本自钧天降,还疑列洞庭。”诗句出处:《郊坛听雅乐》;是唐朝诗人唐无名氏的作品。泰坛恭祀事,彩仗下寒坰。展礼陈嘉乐,斋心动众灵。
韵长飘更远,曲度静宜听。泛响何清越,随风散杳冥。
彻悬和气聚,旋退晓山青。本自钧天降,还疑列洞庭。【注释】:
本:
①草木的根或茎干。《吕氏春秋·先己》:“百仞之松,本伤于下而末槁于上。”《国语·晋语一》:“伐木不自其本,必复生。”②基础;主体。《汉书·赵充国传》:“臣闻兵以计为本,故多算胜少算。”(算:谋算。)③根源;来源。《礼记·乐记》:“乐者音之所由生也,其本在人心之感于物也。”④特指农业生产。《商君书·壹言》:“能事本而禁末者,富。”(末:指工商业。)⑤原来的;固有的。《世说新语·识鉴》:“因与诸尚书言孙、吴用兵本意。”萧统《文选序》:“变其本而加厉。”(厉:厉害。)⑥依据;按照。柳宗元《驳复仇议》:“本情以正褒贬。”⑦自己或自己方面的。《列子 ·周穆王》:“燕人生于燕,长于楚,及老而还本国。”《清平山堂话本·快嘴李翠莲记》:“本宅众亲簇拥新人到了堂前,朝西站定。”⑧现今的。王安石《本朝百年无事札子》:“臣前蒙陛下问及本朝所以享国百年天下无事之故。”⑨本钱。《醒世恒言》卷三十三:“把十五贯钱与女婿作本,开店养身。”⑩奏章。申时行《召对录》:“先生每看这本说朕酒、色、财、气……”(11)版本。钱大昕《十驾斋养新录》卷六:“所引诸经,与今本多异者,皆出先秦古书。”(12)演出的底本。(13)副词。本来;原来。诸葛亮《出师表》:“臣本布衣,躬耕于南阳。”(14)量词。用于书册、戏曲等。孔尚任《桃花扇·孤吟》:“昨日看完上本,演的何如?”自:
①自己。《诗经·大雅·文王》:“永言配命,自求多福。”(言:通“焉”。配命:合乎天命。)《老子》:“知人者智,自知者明。”②亲自。宋濂《送东阳马生序》:“每假借于藏书之家,手自笔录,计日以还。”《史记·萧相国世家》:“高祖自将。”③自然。《史记·李将军列传》:“谚曰:‘桃李无言,下自成蹊。’”(蹊:小径;小路。)④介词。1.从。《孟子·滕文公上》:“有为神农之言者许行,自楚之滕。”(神农:传说为古代造耒耜、兴农业的帝王。许行:当时的农学家。)《论语·学而》:“有朋自远方来。”2. 由于。《史记·屈原贾生列传》:“屈平之作《离骚》,盖自怨生也。”《汉书·灌夫传》:“侯自我得之,自我捐之,无所恨。”⑤连词。表示假设。可译为假如。《左传·成公十六年》:“唯圣人能内外无患,自非圣人,外宁必有内忧。”⑥连词。表示假设的让步。可译为即使。《汉书·高祖纪下》:“高祖不修文学,而性明达,好谋能听,自监门戍卒,见之如旧。”又《杜周传》:“自京师不晓,况于远方?”钧:
①量词。重量单位。三十斤为钧。《左传·定公八年》:“颜高之弓六钧。”《史记·张仪列传》:“无异垂千钧之重于鸟卵之上,必无幸矣。”②制陶所用的转轮。《汉书·董仲舒传》:“犹泥之在钧,唯甄(zhēn)者之所为。”(甄:制作陶器。)③喻国政、政权。葛洪《抱朴子·外篇·汉过》:“秉国之钧,废正兴邪,残仁害义。”④通“均”。平均;均匀。《荀子·议兵》:“明道而钧分之。”《论衡·时》:“兴功用力,劳逸钧等。”天:
①人的头部。《吕氏春秋·论人》:“适耳目,节嗜欲,释智谋,去巧故……若此,则无以害其天矣。”(释:去除。巧故:伪诈。)②天空。王充《论衡·谈天》:“察当今天去地甚高,古天与今无异。”《敕勒歌》:“天似穹(qióng)庐,笼盖四野。”(穹庐:毡帐。)③在额上刺字的刑罚。《周易· 睽》:“其人天且劓。”(劓:割掉鼻子的刑罚。)④天气;气候。《吕氏春秋·季春》:“行秋令,则天多沉阴。”⑤自然界。《荀子·天论》:“天行有常,不为尧存,不为桀亡。”⑥自然形成的。《庄子·养生主》:“依乎天理,批大郤,导大窾。”⑦上帝;自然界的主宰。《春秋繁露 ·郊祭》:“天者,百神之大君也。”⑧天命;天意。《左传·成公十六年》:“国之存亡,天也。”⑨依凭;依靠者。《仪礼· 丧服》:“夫者,妻之天也。”降:
(一)①从高处往下走。《诗经·鄘风·定之方中》:“降观于桑。”(桑:桑林。)《论语·乡党》:“出,降一等,逞颜色,怡怡如也。”《左传·庄公三十二年》:“有神降于莘。”(莘:地名。)《荀子·议兵》:“若时雨之降,莫不说喜。”(说yuè:喜悦。)②落下。贾谊《鹏(fú)鸟赋》:“云蒸雨降兮,纠错相纷。”(纠错:交错。)③降生。屈原《离骚》:“惟庚寅吾以降。”(惟:语气词。庚寅:指庚寅日。)龚自珍《己亥杂诗》一百二十五:“我劝天公重抖擞,不拘一格降人材。”④贬低;降低。《论语·微子》:“不降其志,不辱其身。”⑤降给;授予。《孟子·告子下》:“故天将降大任于斯人也,必先苦其心志,劳其筋骨。”⑥降职;降级。《左传·昭公六年》:“有犯命者,君子废,小人降!”《尚书·蔡仲之命》:“降霍叔于庶人。”《史记·李斯列传》:“如此不禁,则主势降乎上,党与成乎下。”(党与:朋党。)⑦下传;传到……时候。柳宗元《封建论》:“然而将于夷王,害礼伤尊,下堂而迎觐见者。” (二)xiáng ①投降。《资治通鉴·汉献帝建安十三年》:“先以书遗操,诈云欲降。”(遗wèi:送给。)刘禹锡《赠日本僧智藏》:“深夜降龙潭水黑。”《三国志·魏书·武帝纪》:“仪及其众皆降。”②喜悦。《诗经· 召南·草虫》:“亦既觏(gòu)止,我心则降。”(觏:遇见。止:语气词。)③和;同。《左传·哀公二十六年》:“六卿三族降听政。”(三族:指宋国的皇、灵、乐三族。)还:
(一)①返回;回到原地或恢复原位。《左传·僖公二十四年》:“宋成公如楚,还,入于郑,郑伯将享之。”(郑伯:指郑文公。享:设宴招待。)《史记·项羽本纪》:“还军霸上。”②恢复。《魏书·显祖纪》:“诸非劳超迁者,亦各还初。”(劳:功劳。迁:晋升。)③交还;归还。《荀子·尧问》:“然而吾所执贽而见者十人,还贽而见者三十人。”也指交纳。杜甫《岁晏行》:“割慈忍爱还租庸。”(庸:抵偿劳役的布帛。)④顾;回头。潘岳《伤弱子辞》:“还眺兮坟瘗(yì),草莽莽兮木森森。”(瘗:埋葬物。)《史记·滑稽列传》:“疾步数还顾。”⑤偿还。江淹《恨赋》:“裂帛系书,誓还汉恩。”(系:绑。书:信。)⑥通“环”。环绕。陈亮《念奴娇·登多景楼》:“危楼还望,叹此意,今古几人曾会。”⑦《汉书·食货志上》:“还庐树桑。”(庐:房舍。) (二)xuán ①旋转。《国语·吴语》:“大夫种(zhǒng)勇而善谋,将还玩吴国于股掌之上,以得其志。”(种:指越大夫文种。玩:玩弄。)②立即;迅速。《荀子·王霸》:“如是则舜禹还至,王业还起。”③轻盈快捷的样子。《诗经·齐风·还》:“子之还兮,遭我乎峱(náo)之间兮。”(峱:古山名。) (三)hái 副词。①仍;尚。杜甫《泛江》诗:“乱离还奏乐,漂泊且听歌。”②再;又。孟浩然《过故人庄》:“待到重阳日,还来就菊花。”③更。杜甫《奉待严大夫》诗:“殊方又喜故人来,重镇还须济世才。”疑:
①疑惑;猜疑;怀疑。《孙子·谋攻》:“三军既惑且疑,则诸侯之难至矣。”《韩非子·说难》:“其家甚智其子,而疑邻人之父。”(智:用如意动。认为聪明。)《史记·屈原贾生列传》:“信而见疑,忠而被谤。”(见:被。)又为名词。疑问。《列子·汤问》:“其妻献疑曰……”宋濂《送东阳马生序》:“余立侍左右,援疑质理,俯身倾耳以请。”②犹豫。《韩非子·解老》:“必成功,则其行之也不疑。”《吕氏春秋·不广》:“成教垂名,于此乎在矣,君其勿疑。”③畏惧。《管子·小问》:“駮食虎豹,故虎疑焉。”刘蜕《与京西幕府书》:“富贵固不足疑其来,爵土固不足畏其大。”④相似。《吕氏春秋·疑似》:“疑似之迹,不可不察。”⑤古代官职名。《礼记·文王世子》:“虞、夏、商、周,有师、保,有疑、丞。”(师、保、丞:官名。)⑥通“拟”。比拟。《吕氏春秋·慎势》:“立天子不使诸侯疑焉。”贾谊《论积贮疏》:“远方之能疑者,并举而争起矣。”列:
①分解;割裂;分割。后作“裂”。《管子·五辅》:“博带梨,大袂(mèi)列。”(梨:割。)《荀子·哀公问》:“东野毕之马佚,两骖列。”②行列;队列。《荀子·议兵》:“聚则成卒,散则成列。”又位次。《史记·廉颇蔺相如列传》:“相如每朝时,常称病,不欲与廉颇争列。”③陈列;排列。《吕氏春秋·孝行》:“树五色,施五采,列文章,养目之道也。”④类别;范围。韩愈《答吕毉山人书》:“不当在弟子之列。”《史记·李斯列传》:“不然,斯之功且与周、召列矣。”⑤安排到某类之中。《史记·孟尝君列传》:“始孟尝君列此二人于宾客。”⑥众;诸。梅尧臣《送京西转运李刑部》:“列藩环王都。”(藩:藩国。)邹阳《上书吴王》:“列郡不相亲,万室不相救也。”⑦通“烈”。1.为正义而死难的。《史记·屈原贾生列传》:“贪夫徇财兮,列士徇名。”2.猛烈;强烈。《汉书·王莽传上》:“列风雷雨不迷。”洞:
(一)①(水流)急。班固《西都赋》:“东郊则有通沟大漕,溃渭洞河。”(漕:运粮水道。)②疾的样子。陆机《演连珠》:“震风洞发,则夏屋有时而倾。”③洞穴;窟窿。张衡《西京赋》:“赴洞穴,探封狐。”④打洞。蒲松龄《聊斋志异·狼》:“方欲行,转视积薪后,一狼洞其中,意将隧入以攻其后也。”⑤贯穿;穿透。《南史·蔡道恭传》:“道恭用四石乌漆大弓射,所中皆洞甲饮羽。”⑥深入;透彻。刘知几《史通·叙事》:“洞识此心,始可言史矣。”⑦象声词。柳宗元《小石城山记》:“其旁出堡坞,有若门焉。窥之正黑,投以小石,洞然有水声。” (二)tóng [洪洞]县名。在山西省南部汾河东面。庭:
①正屋;厅堂。《论语·季氏》:“鲤趋而过庭。”《列子 · 杨朱》:“宾客在庭者日百住,庖厨之下,不绝烟火。”(住:停留。庖:厨房。)②厅堂阶前的院子。刘禹锡《再游玄都观》:“百亩庭中半是苔。”《诗经·魏风·伐檀》:“不狩不猎,胡瞻尔庭有县貆(huān)兮?”(狩:打猎。胡:为何。瞻:看到。县:同“悬”,挂着。貆:同“獾”,兽名。)③帝王议事之处;朝廷。《尚书·盘庚上》:“王命众悉至于庭。”(众:百官。悉:全都。)《史记·廉颇蔺相如列传》:“拜送书于庭。” -
ben zi jun tian jiang ,hai yi lie dong ting 。
“ben zi jun tian jiang ,hai yi lie dong ting 。”shi gou chu chu :《jiao tan ting ya le 》;shi tang chao shi ren tang mo ming shi de zuo pin 。tai tan gong si shi ,cai zhang xia han 坰。zhan li chen jia le ,zhai xin dong zhong ling 。
yun chang piao geng yuan ,qu du jing yi ting 。fan xiang he qing yue ,sui feng san yao ming 。
che xuan he qi ju ,xuan tui xiao shan qing 。ben zi jun tian jiang ,hai yi lie dong ting 。【zhu shi 】:
ben :
①cao mu de gen huo jing gan 。《lv shi chun qiu ·xian ji 》:“bai ren zhi song ,ben shang yu xia er mo gao yu shang 。”《guo yu ·jin yu yi 》:“fa mu bu zi ji ben ,bi fu sheng 。”②ji chu ;zhu ti 。《han shu ·zhao chong guo chuan 》:“chen wen bing yi ji wei ben ,gu duo suan sheng shao suan 。”(suan :mou suan 。)③gen yuan ;lai yuan 。《li ji ·le ji 》:“le zhe yin zhi suo you sheng ye ,ji ben zai ren xin zhi gan yu wu ye 。”④te zhi nong ye sheng chan 。《shang jun shu ·yi yan 》:“neng shi ben er jin mo zhe ,fu 。”(mo :zhi gong shang ye 。)⑤yuan lai de ;gu you de 。《shi shui xin yu ·shi jian 》:“yin yu zhu shang shu yan sun 、wu yong bing ben yi 。”xiao tong 《wen shua xu 》:“bian ji ben er jia li 。”(li :li hai 。)⑥yi ju ;an zhao 。liu zong yuan 《bo fu chou yi 》:“ben qing yi zheng bao bian 。”⑦zi ji huo zi ji fang mian de 。《lie zi ·zhou mu wang 》:“yan ren sheng yu yan ,chang yu chu ,ji lao er hai ben guo 。”《qing ping shan tang hua ben ·kuai zui li cui lian ji 》:“ben zhai zhong qin cu yong xin ren dao le tang qian ,chao xi zhan ding 。”⑧xian jin de 。wang an dan 《ben chao bai nian mo shi zha zi 》:“chen qian meng bi xia wen ji ben chao suo yi xiang guo bai nian tian xia mo shi zhi gu 。”⑨ben qian 。《xing shi heng yan 》juan san shi san :“ba shi wu guan qian yu nv xu zuo ben ,kai dian yang shen 。”⑩zou zhang 。shen shi hang 《shao dui lu 》:“xian sheng mei kan zhe ben shui zhen jiu 、se 、cai 、qi ……”(11)ban ben 。qian da xin 《shi jia zhai yang xin lu 》juan liu :“suo yin zhu jing ,yu jin ben duo yi zhe ,jie chu xian qin gu shu 。”(12)yan chu de de ben 。(13)fu ci 。ben lai ;yuan lai 。zhu ge liang 《chu shi biao 》:“chen ben bu yi ,gong geng yu na yang 。”(14)liang ci 。yong yu shu ce 、hu qu deng 。kong shang ren 《tao hua shan ·gu yin 》:“zuo ri kan wan shang ben ,yan de he ru ?”zi :
①zi ji 。《shi jing ·da ya ·wen wang 》:“yong yan pei ming ,zi qiu duo fu 。”(yan :tong “yan ”。pei ming :ge hu tian ming 。)《lao zi 》:“zhi ren zhe zhi ,zi zhi zhe ming 。”②qin zi 。song lian 《song dong yang ma sheng xu 》:“mei jia jie yu cang shu zhi jia ,shou zi bi lu ,ji ri yi hai 。”《shi ji ·xiao xiang guo shi jia 》:“gao zu zi jiang 。”③zi ran 。《shi ji ·li jiang jun lie chuan 》:“yan yue :‘tao li mo yan ,xia zi cheng qi 。’”(qi :xiao jing ;xiao lu 。)④jie ci 。1.cong 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“you wei shen nong zhi yan zhe hu hang ,zi chu zhi teng 。”(shen nong :chuan shui wei gu dai zao lei si 、xing nong ye de di wang 。hu hang :dang shi de nong xue jia 。)《lun yu ·xue er 》:“you peng zi yuan fang lai 。”2. you yu 。《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“qu ping zhi zuo 《li sao 》,gai zi yuan sheng ye 。”《han shu ·guan fu chuan 》:“hou zi wo de zhi ,zi wo juan zhi ,mo suo hen 。”⑤lian ci 。biao shi jia she 。ke yi wei jia ru 。《zuo chuan ·cheng gong shi liu nian 》:“wei sheng ren neng nei wai mo huan ,zi fei sheng ren ,wai ning bi you nei you 。”⑥lian ci 。biao shi jia she de rang bu 。ke yi wei ji shi 。《han shu ·gao zu ji xia 》:“gao zu bu xiu wen xue ,er xing ming da ,hao mou neng ting ,zi jian men shu cu ,jian zhi ru jiu 。”you 《du zhou chuan 》:“zi jing shi bu xiao ,kuang yu yuan fang ?”jun :
①liang ci 。chong liang chan wei 。san shi jin wei jun 。《zuo chuan ·ding gong ba nian 》:“yan gao zhi gong liu jun 。”《shi ji ·zhang yi lie chuan 》:“mo yi chui qian jun zhi chong yu diao luan zhi shang ,bi mo xing yi 。”②zhi tao suo yong de zhuai lun 。《han shu ·dong zhong shu chuan 》:“you ni zhi zai jun ,wei zhen (zhēn)zhe zhi suo wei 。”(zhen :zhi zuo tao qi 。)③yu guo zheng 、zheng quan 。ge hong 《bao piao zi ·wai pian ·han guo 》:“bing guo zhi jun ,fei zheng xing xie ,can ren hai yi 。”④tong “jun ”。ping jun ;jun yun 。《xun zi ·yi bing 》:“ming dao er jun fen zhi 。”《lun heng ·shi 》:“xing gong yong li ,lao yi jun deng 。”tian :
①ren de tou bu 。《lv shi chun qiu ·lun ren 》:“kuo er mu ,jie shi yu ,shi zhi mou ,qu qiao gu ……re ci ,ze mo yi hai ji tian yi 。”(shi :qu chu 。qiao gu :wei zha 。)②tian kong 。wang chong 《lun heng ·tan tian 》:“cha dang jin tian qu de shen gao ,gu tian yu jin mo yi 。”《chi le ge 》:“tian shi qiong (qióng)lu ,long gai si ye 。”(qiong lu :zhan zhang 。)③zai e shang ci zi de xing fa 。《zhou yi · kui 》:“ji ren tian ju yi 。”(yi :ge diao bi zi de xing fa 。)④tian qi ;qi hou 。《lv shi chun qiu ·ji chun 》:“hang qiu ling ,ze tian duo chen yin 。”⑤zi ran jie 。《xun zi ·tian lun 》:“tian hang you chang ,bu wei yao cun ,bu wei jie wang 。”⑥zi ran xing cheng de 。《zhuang zi ·yang sheng zhu 》:“yi hu tian li ,pi da xi ,dao da kuan 。”⑦shang di ;zi ran jie de zhu zai 。《chun qiu fan lou ·jiao ji 》:“tian zhe ,bai shen zhi da jun ye 。”⑧tian ming ;tian yi 。《zuo chuan ·cheng gong shi liu nian 》:“guo zhi cun wang ,tian ye 。”⑨yi ping ;yi kao zhe 。《yi li · sang fu 》:“fu zhe ,qi zhi tian ye 。”jiang :
(yi )①cong gao chu wang xia zou 。《shi jing ·yong feng ·ding zhi fang zhong 》:“jiang guan yu sang 。”(sang :sang lin 。)《lun yu ·xiang dang 》:“chu ,jiang yi deng ,cheng yan se ,yi yi ru ye 。”《zuo chuan ·zhuang gong san shi er nian 》:“you shen jiang yu shen 。”(shen :de ming 。)《xun zi ·yi bing 》:“re shi yu zhi jiang ,mo bu shui xi 。”(shui yuè:xi yue 。)②la xia 。gu yi 《peng (fú)diao fu 》:“yun zheng yu jiang xi ,jiu cuo xiang fen 。”(jiu cuo :jiao cuo 。)③jiang sheng 。qu yuan 《li sao 》:“wei geng yin wu yi jiang 。”(wei :yu qi ci 。geng yin :zhi geng yin ri 。)gong zi zhen 《ji hai za shi 》yi bai er shi wu :“wo quan tian gong chong dou sou ,bu ju yi ge jiang ren cai 。”④bian di ;jiang di 。《lun yu ·wei zi 》:“bu jiang ji zhi ,bu ru ji shen 。”⑤jiang gei ;shou yu 。《meng zi ·gao zi xia 》:“gu tian jiang jiang da ren yu si ren ye ,bi xian ku ji xin zhi ,lao ji jin gu 。”⑥jiang zhi ;jiang ji 。《zuo chuan ·zhao gong liu nian 》:“you fan ming zhe ,jun zi fei ,xiao ren jiang !”《shang shu ·cai zhong zhi ming 》:“jiang huo shu yu shu ren 。”《shi ji ·li si lie chuan 》:“ru ci bu jin ,ze zhu shi jiang hu shang ,dang yu cheng hu xia 。”(dang yu :peng dang 。)⑦xia chuan ;chuan dao ……shi hou 。liu zong yuan 《feng jian lun 》:“ran er jiang yu yi wang ,hai li shang zun ,xia tang er ying jin jian zhe 。” (er )xiáng ①tou jiang 。《zi zhi tong jian ·han suo di jian an shi san nian 》:“xian yi shu wei cao ,zha yun yu jiang 。”(wei wèi:song gei 。)liu yu xi 《zeng ri ben seng zhi cang 》:“shen ye jiang long tan shui hei 。”《san guo zhi ·wei shu ·wu di ji 》:“yi ji ji zhong jie jiang 。”②xi yue 。《shi jing · shao na ·cao chong 》:“yi ji gou (gòu)zhi ,wo xin ze jiang 。”(gou :yu jian 。zhi :yu qi ci 。)③he ;tong 。《zuo chuan ·ai gong er shi liu nian 》:“liu qing san zu jiang ting zheng 。”(san zu :zhi song guo de huang 、ling 、le san zu 。)hai :
(yi )①fan hui ;hui dao yuan de huo hui fu yuan wei 。《zuo chuan ·xi gong er shi si nian 》:“song cheng gong ru chu ,hai ,ru yu zheng ,zheng bai jiang xiang zhi 。”(zheng bai :zhi zheng wen gong 。xiang :she yan qiao dai 。)《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“hai jun ba shang 。”②hui fu 。《wei shu ·xian zu ji 》:“zhu fei lao chao qian zhe ,yi ge hai chu 。”(lao :gong lao 。qian :jin sheng 。)③jiao hai ;gui hai 。《xun zi ·yao wen 》:“ran er wu suo zhi zhi er jian zhe shi ren ,hai zhi er jian zhe san shi ren 。”ye zhi jiao na 。du fu 《sui yan hang 》:“ge ci ren ai hai zu yong 。”(yong :di chang lao yi de bu bo 。)④gu ;hui tou 。pan yue 《shang ruo zi ci 》:“hai tiao xi fen yi (yì),cao mang mang xi mu sen sen 。”(yi :mai zang wu 。)《shi ji ·hua ji lie chuan 》:“ji bu shu hai gu 。”⑤chang hai 。jiang yan 《hen fu 》:“lie bo ji shu ,shi hai han en 。”(ji :bang 。shu :xin 。)⑥tong “huan ”。huan rao 。chen liang 《nian nu jiao ·deng duo jing lou 》:“wei lou hai wang ,tan ci yi ,jin gu ji ren ceng hui 。”⑦《han shu ·shi huo zhi shang 》:“hai lu shu sang 。”(lu :fang she 。) (er )xuán ①xuan zhuai 。《guo yu ·wu yu 》:“da fu chong (zhǒng)yong er shan mou ,jiang hai wan wu guo yu gu zhang zhi shang ,yi de ji zhi 。”(chong :zhi yue da fu wen chong 。wan :wan long 。)②li ji ;xun su 。《xun zi ·wang ba 》:“ru shi ze shun yu hai zhi ,wang ye hai qi 。”③qing ying kuai jie de yang zi 。《shi jing ·ji feng ·hai 》:“zi zhi hai xi ,zao wo hu nao (náo)zhi jian xi 。”(nao :gu shan ming 。) (san )hái fu ci 。①reng ;shang 。du fu 《fan jiang 》shi :“luan li hai zou le ,piao bo ju ting ge 。”②zai ;you 。meng hao ran 《guo gu ren zhuang 》:“dai dao chong yang ri ,hai lai jiu ju hua 。”③geng 。du fu 《feng dai yan da fu 》shi :“shu fang you xi gu ren lai ,chong zhen hai xu ji shi cai 。”yi :
①yi huo ;cai yi ;huai yi 。《sun zi ·mou gong 》:“san jun ji huo ju yi ,ze zhu hou zhi nan zhi yi 。”《han fei zi ·shui nan 》:“ji jia shen zhi ji zi ,er yi lin ren zhi fu 。”(zhi :yong ru yi dong 。ren wei cong ming 。)《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“xin er jian yi ,zhong er bei bang 。”(jian :bei 。)you wei ming ci 。yi wen 。《lie zi ·shang wen 》:“ji qi suo yi yue ……”song lian 《song dong yang ma sheng xu 》:“yu li shi zuo you ,yuan yi zhi li ,fu shen qing er yi qing 。”②you yu 。《han fei zi ·jie lao 》:“bi cheng gong ,ze ji hang zhi ye bu yi 。”《lv shi chun qiu ·bu an 》:“cheng jiao chui ming ,yu ci hu zai yi ,jun ji wu yi 。”③wei ju 。《guan zi ·xiao wen 》:“bo shi hu bao ,gu hu yi yan 。”liu tui 《yu jing xi mu fu shu 》:“fu gui gu bu zu yi ji lai ,jue tu gu bu zu wei ji da 。”④xiang shi 。《lv shi chun qiu ·yi shi 》:“yi shi zhi ji ,bu ke bu cha 。”⑤gu dai guan zhi ming 。《li ji ·wen wang shi zi 》:“yu 、xia 、shang 、zhou ,you shi 、bao ,you yi 、cheng 。”(shi 、bao 、cheng :guan ming 。)⑥tong “ni ”。bi ni 。《lv shi chun qiu ·shen shi 》:“li tian zi bu shi zhu hou yi yan 。”gu yi 《lun ji zhu shu 》:“yuan fang zhi neng yi zhe ,bing ju er zheng qi yi 。”lie :
①fen jie ;ge lie ;fen ge 。hou zuo “lie ”。《guan zi ·wu fu 》:“bo dai li ,da mei (mèi)lie 。”(li :ge 。)《xun zi ·ai gong wen 》:“dong ye bi zhi ma yi ,liang can lie 。”②hang lie ;dui lie 。《xun zi ·yi bing 》:“ju ze cheng cu ,san ze cheng lie 。”you wei ci 。《shi ji ·lian po lin xiang ru lie chuan 》:“xiang ru mei chao shi ,chang chen bing ,bu yu yu lian po zheng lie 。”③chen lie ;pai lie 。《lv shi chun qiu ·xiao hang 》:“shu wu se ,shi wu cai ,lie wen zhang ,yang mu zhi dao ye 。”④lei bie ;fan wei 。han yu 《da lv yi shan ren shu 》:“bu dang zai di zi zhi lie 。”《shi ji ·li si lie chuan 》:“bu ran ,si zhi gong ju yu zhou 、shao lie yi 。”⑤an pai dao mou lei zhi zhong 。《shi ji ·meng chang jun lie chuan 》:“shi meng chang jun lie ci er ren yu bin ke 。”⑥zhong ;zhu 。mei yao chen 《song jing xi zhuai yun li xing bu 》:“lie fan huan wang dou 。”(fan :fan guo 。)ju yang 《shang shu wu wang 》:“lie jun bu xiang qin ,mo shi bu xiang jiu ye 。”⑦tong “lie ”。1.wei zheng yi er si nan de 。《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“tan fu xun cai xi ,lie shi xun ming 。”2.meng lie ;jiang lie 。《han shu ·wang mang chuan shang 》:“lie feng lei yu bu mi 。”dong :
(yi )①(shui liu )ji 。ban gu 《xi dou fu 》:“dong jiao ze you tong gou da cao ,hui wei dong he 。”(cao :yun liang shui dao 。)②ji de yang zi 。liu ji 《yan lian zhu 》:“zhen feng dong fa ,ze xia wu you shi er qing 。”③dong xue ;ku long 。zhang heng 《xi jing fu 》:“fu dong xue ,tan feng hu 。”④da dong 。pu song ling 《liao zhai zhi yi ·lang 》:“fang yu hang ,zhuai shi ji xin hou ,yi lang dong ji zhong ,yi jiang sui ru yi gong ji hou ye 。”⑤guan chuan ;chuan tou 。《na shi ·cai dao gong chuan 》:“dao gong yong si dan wu qi da gong she ,suo zhong jie dong jia yin yu 。”⑥shen ru ;tou che 。liu zhi ji 《shi tong ·xu shi 》:“dong shi ci xin ,shi ke yan shi yi 。”⑦xiang sheng ci 。liu zong yuan 《xiao dan cheng shan ji 》:“ji pang chu bao wu ,you re men yan 。kui zhi zheng hei ,tou yi xiao dan ,dong ran you shui sheng 。” (er )tóng [hong dong ]xian ming 。zai shan xi sheng na bu fen he dong mian 。ting :
①zheng wu ;ting tang 。《lun yu ·ji shi 》:“li qu er guo ting 。”《lie zi · yang zhu 》:“bin ke zai ting zhe ri bai zhu ,pao chu zhi xia ,bu jue yan huo 。”(zhu :ting liu 。pao :chu fang 。)②ting tang jie qian de yuan zi 。liu yu xi 《zai you xuan dou guan 》:“bai mu ting zhong ban shi tai 。”《shi jing ·wei feng ·fa tan 》:“bu shou bu lie ,hu zhan er ting you xian huan (huān)xi ?”(shou :da lie 。hu :wei he 。zhan :kan dao 。xian :tong “xuan ”,gua zhao 。huan :tong “huan ”,shou ming 。)③di wang yi shi zhi chu ;chao ting 。《shang shu ·pan geng shang 》:“wang ming zhong xi zhi yu ting 。”(zhong :bai guan 。xi :quan dou 。)《shi ji ·lian po lin xiang ru lie chuan 》:“bai song shu yu ting 。”
今日更新
-
导引冲和气,觉春生酒面。
[2020-05-03]
-
褘衣俱侍、玳筵启。
[2020-05-03]
-
贤均樛木,宜颂二南诗。
[2020-05-03]
-
奉圣德、坤宁俱备。
[2020-05-03]
-
移棹采初开,嗅金缨留取。
[2020-05-03]
今日推荐
-
惟有暗香长在,饱参清露霏微。
[2020-02-16]
-
檐外几声风玉,丁东敲断人肠。
[2020-02-16]
-
春晚不拈红粉,碧窗自录仙书。
[2020-02-16]
-
人似行云不见。
[2020-02-16]
-
羞容似替人垂泪。
[2020-02-16]

