- 繁体
- 简体
- 拼音
-
天長滄洲路,日暮邯鄲郭。
“天長滄洲路,日暮邯鄲郭。”詩句出處:《淇上酬薛據兼寄郭微》;是唐朝詩人王昌齡的作品。
北上登薊門,茫茫見沙漠。倚劍對風塵,慨然思衛霍。
拂衣去燕趙,驅馬悵不樂。天長滄洲路,日暮邯鄲郭。
酒肆或淹留,漁澤屢棲泊。獨行備艱難,孰辭幹鼎鑊。
皇情念淳古,時俗何浮薄。理道須任賢,安人在求瘼。
故交負奇才,逸氣包謇諤。隱軫經濟策,縱橫建安作。
才望忽先鳴,風期無宿諾。飄颻勞州縣,迢遞限言謔。
東馳眇貝丘,西顧彌虢略。淇水徒自深,浮雲不堪托。
吾謀適可用,天道豈遼廓。不然買山田,一身與耕鑿。
【註釋】:
天:
①人的頭部。《呂氏春秋·論人》:“適耳目,節嗜欲,釋智謀,去巧故……若此,則無以害其天矣。”(釋:去除。巧故:偽詐。)②天空。王充《論衡·談天》:“察當今天去地甚高,古天與今無異。”《敕勒歌》:“天似穹(qióng)廬,籠蓋四野。”(穹廬:氈帳。)③在額上刺字的刑罰。《周易· 睽》:“其人天且劓。”(劓:割掉鼻子的刑罰。)④天氣;氣候。《呂氏春秋·季春》:“行秋令,則天多沉陰。”⑤自然界。《荀子·天論》:“天行有常,不為堯存,不為桀亡。”⑥自然形成的。《莊子·養生主》:“依乎天理,批大郤,導大窾。”⑦上帝;自然界的主宰。《春秋繁露 ·郊祭》:“天者,百神之大君也。”⑧天命;天意。《左傳·成公十六年》:“國之存亡,天也。”⑨依憑;依靠者。《儀禮· 喪服》:“夫者,妻之天也。”長:
(一)①長度;兩端的距離。《考工記· 車人》:“車人為車,柯長三尺。”②長度大。與“短”相對。1.指空間。古樂府(木蘭詩》:“北市買長鞭。”2.指時間。《韓非子·難一》:“矜偽不長,蓋虛不久。”③巨大。李白《行路難》:“長風破浪會有時,直掛雲帆濟滄海。”(會:一定。濟:渡。)④遼闊。李白《廬山謠寄盧侍禦虛舟》:“鳥飛不到吳天長。”⑤經常。張籍《猛虎行》:“谷中近窟有山村,長向村傢取黃犢。”⑥長處;專長。韓愈《畫記》:“以為非一工人之所能運思,蓋叢集眾工人之所長。”⑦擅長。《三國志· 吳書·周瑜傳》:“與吳越爭衡,本非中國所長。” (二)zhǎng ①年齡大;輩分高。杜甫《兵車行》:“長者雖有問,役夫敢申恨?”②排行第一。《史記·李斯列傳》:“始皇有二十馀子,長子扶蘇以數直諫上……”③首領;首長。《禮記·曲禮下》:“九州之長,入天子之國曰牧。”(牧:官名。)④生長;成長。賈誼《論積貯疏》:“淫侈之俗,日日以長。”⑤撫養。《詩經· 小雅·蓼莪》:“長我育我。”⑥滋長。《詩經·小雅·巧言》:“君子屢盟,亂是用長。”(盟:盟誓。用:以。)⑦增進;增強。《禮記·學記》:“知不足然後能自反也,知困然後能自強也,故曰教學相長也。”(反:反省。)⑧提高。李白《與韓荊州書》:“青萍結綠,長價於薛卞之門。”(青萍:劍名。結綠:玉名。)滄:
①寒冷。《逸周書·周祝》:“天地之間有滄熱,善用道者終不竭。”②水深綠色。蘇軾《赤壁賦》:“寄蜉蝣於天地,渺滄海之一粟。”(滄海:指大海。)[滄浪]1.青綠的水色。陸機《塘上行》:“發藻玉臺下,垂影滄浪泉。”2. 古水名。一說即漢水,一說指漢水的下遊,又說漢水的別流。《楚辭·漁父》:“滄浪之水清兮。”[滄海]大海。曹操《步出夏門行·觀滄海》:“東臨碣石,以觀滄海。”(臨:登臨。)[滄滄]寒冷的樣子。《列子·湯問》:“日初出,滄滄涼涼。”洲:
水中的陸地。《詩經·周南·關雎》:“關關雎(jū)鳩,在河之洲。”(關關:鳥叫聲。雎鳩:鳥名。)路:
①道路;路途。《楚辭·九歌·國觴》:“出不入兮往不反,平原忽兮路超遠。”②路程。陶潛《桃花源記》:“緣溪行,忘路之遠近。”③途徑;方向。《尚書·洪范》:“無有作惡,遵王之路。”諸葛亮《前出師表》:“不宜妄自菲薄,引喻失義,以塞忠諫之路也。”(引喻:稱引說話。)④仕途,執政。許棠《講德陳情上淮南李仆射八首》之八:“當路公卿誰見待? 故鄉親友自疑非。”(待:寬容。疑非:懷疑有錯誤。)⑤法度;規則。李華《禦史中丞廳壁記》:“遵王路以整多方。”(王:指先王。)⑥方面;地區。田藝衡《留青日記·賭博》:“蘇常一路尤甚,士大夫歸傢者則開賭坊,蓋避禁也。”(蘇常:蘇州、常州。避禁:避開禁令。)⑦車。《左傳·昭公四年》:“王思舊勛而賜之路。”⑧大。《史記·孝武本紀》:“路弓乘矢。”⑨宋朝和元朝行政區劃名。宋的路約相當於現在的省,元的路約相當現在的地區。暮:
①日落之時。《國語·晉語五》:“范文子暮退於朝。”(朝:朝廷。)②將盡;終末。丘遲《與陳伯之書》:“暮春三月,江南草長。”③晚;遲。《後漢書·廉范傳》:“廉叔度,來何暮?”(叔度:廉范之字。)④喻指衰老。曹操《步出夏門行·龜雖壽》:“烈士暮年,壯心不已。”邯:
[邯鄲]戰國趙都。在今河北省邯鄲市西南。《戰國策·趙策三》:“秦圍趙之邯。”鄲:
①[名][邯鄲]戰國時趙國國都。故址在今河北省邯鄲市西南。《莊子·秋水》:“且子獨不聞夫壽陵餘子之學行於~~與?”②[副]通“但”。相當於“隻”。《法言· 淵騫》:“~聞以德詘人矣,未聞以德詘於人也。”郭:
(一)①外城。《國語·周語中》:“清風至而修城郭宮室。”《孟子·公孫醜下》:“三裡之城,七裡之郭。”泛指城。李白《送友人》:“青山橫北郭,白水繞東城。”②外圍;外框。《漢書·食貨志下》:“(大錢)肉好(hào)皆有周郭。”(肉:錢邊。好:錢孔。)③古國名。在今山東省北部。 (二)guó 通“虢”。古國名。在今河南省陜縣東南。 -
天长沧洲路,日暮邯郸郭。
“天长沧洲路,日暮邯郸郭。”诗句出处:《淇上酬薛据兼寄郭微》;是唐朝诗人王昌龄的作品。
北上登蓟门,茫茫见沙漠。倚剑对风尘,慨然思卫霍。
拂衣去燕赵,驱马怅不乐。天长沧洲路,日暮邯郸郭。
酒肆或淹留,渔泽屡栖泊。独行备艰难,孰辞干鼎镬。
皇情念淳古,时俗何浮薄。理道须任贤,安人在求瘼。
故交负奇才,逸气包謇谔。隐轸经济策,纵横建安作。
才望忽先鸣,风期无宿诺。飘飖劳州县,迢递限言谑。
东驰眇贝丘,西顾弥虢略。淇水徒自深,浮云不堪托。
吾谋适可用,天道岂辽廓。不然买山田,一身与耕凿。
【注释】:
天:
①人的头部。《吕氏春秋·论人》:“适耳目,节嗜欲,释智谋,去巧故……若此,则无以害其天矣。”(释:去除。巧故:伪诈。)②天空。王充《论衡·谈天》:“察当今天去地甚高,古天与今无异。”《敕勒歌》:“天似穹(qióng)庐,笼盖四野。”(穹庐:毡帐。)③在额上刺字的刑罚。《周易· 睽》:“其人天且劓。”(劓:割掉鼻子的刑罚。)④天气;气候。《吕氏春秋·季春》:“行秋令,则天多沉阴。”⑤自然界。《荀子·天论》:“天行有常,不为尧存,不为桀亡。”⑥自然形成的。《庄子·养生主》:“依乎天理,批大郤,导大窾。”⑦上帝;自然界的主宰。《春秋繁露 ·郊祭》:“天者,百神之大君也。”⑧天命;天意。《左传·成公十六年》:“国之存亡,天也。”⑨依凭;依靠者。《仪礼· 丧服》:“夫者,妻之天也。”长:
(一)①长度;两端的距离。《考工记· 车人》:“车人为车,柯长三尺。”②长度大。与“短”相对。1.指空间。古乐府(木兰诗》:“北市买长鞭。”2.指时间。《韩非子·难一》:“矜伪不长,盖虚不久。”③巨大。李白《行路难》:“长风破浪会有时,直挂云帆济沧海。”(会:一定。济:渡。)④辽阔。李白《庐山谣寄卢侍御虚舟》:“鸟飞不到吴天长。”⑤经常。张籍《猛虎行》:“谷中近窟有山村,长向村家取黄犊。”⑥长处;专长。韩愈《画记》:“以为非一工人之所能运思,盖丛集众工人之所长。”⑦擅长。《三国志· 吴书·周瑜传》:“与吴越争衡,本非中国所长。” (二)zhǎng ①年龄大;辈分高。杜甫《兵车行》:“长者虽有问,役夫敢申恨?”②排行第一。《史记·李斯列传》:“始皇有二十馀子,长子扶苏以数直谏上……”③首领;首长。《礼记·曲礼下》:“九州之长,入天子之国曰牧。”(牧:官名。)④生长;成长。贾谊《论积贮疏》:“淫侈之俗,日日以长。”⑤抚养。《诗经· 小雅·蓼莪》:“长我育我。”⑥滋长。《诗经·小雅·巧言》:“君子屡盟,乱是用长。”(盟:盟誓。用:以。)⑦增进;增强。《礼记·学记》:“知不足然后能自反也,知困然后能自强也,故曰教学相长也。”(反:反省。)⑧提高。李白《与韩荆州书》:“青萍结绿,长价于薛卞之门。”(青萍:剑名。结绿:玉名。)沧:
①寒冷。《逸周书·周祝》:“天地之间有沧热,善用道者终不竭。”②水深绿色。苏轼《赤壁赋》:“寄蜉蝣于天地,渺沧海之一粟。”(沧海:指大海。)[沧浪]1.青绿的水色。陆机《塘上行》:“发藻玉台下,垂影沧浪泉。”2. 古水名。一说即汉水,一说指汉水的下游,又说汉水的别流。《楚辞·渔父》:“沧浪之水清兮。”[沧海]大海。曹操《步出夏门行·观沧海》:“东临碣石,以观沧海。”(临:登临。)[沧沧]寒冷的样子。《列子·汤问》:“日初出,沧沧凉凉。”洲:
水中的陆地。《诗经·周南·关雎》:“关关雎(jū)鸠,在河之洲。”(关关:鸟叫声。雎鸠:鸟名。)路:
①道路;路途。《楚辞·九歌·国觞》:“出不入兮往不反,平原忽兮路超远。”②路程。陶潜《桃花源记》:“缘溪行,忘路之远近。”③途径;方向。《尚书·洪范》:“无有作恶,遵王之路。”诸葛亮《前出师表》:“不宜妄自菲薄,引喻失义,以塞忠谏之路也。”(引喻:称引说话。)④仕途,执政。许棠《讲德陈情上淮南李仆射八首》之八:“当路公卿谁见待? 故乡亲友自疑非。”(待:宽容。疑非:怀疑有错误。)⑤法度;规则。李华《御史中丞厅壁记》:“遵王路以整多方。”(王:指先王。)⑥方面;地区。田艺衡《留青日记·赌博》:“苏常一路尤甚,士大夫归家者则开赌坊,盖避禁也。”(苏常:苏州、常州。避禁:避开禁令。)⑦车。《左传·昭公四年》:“王思旧勋而赐之路。”⑧大。《史记·孝武本纪》:“路弓乘矢。”⑨宋朝和元朝行政区划名。宋的路约相当于现在的省,元的路约相当现在的地区。暮:
①日落之时。《国语·晋语五》:“范文子暮退于朝。”(朝:朝廷。)②将尽;终末。丘迟《与陈伯之书》:“暮春三月,江南草长。”③晚;迟。《后汉书·廉范传》:“廉叔度,来何暮?”(叔度:廉范之字。)④喻指衰老。曹操《步出夏门行·龟虽寿》:“烈士暮年,壮心不已。”邯:
[邯郸]战国赵都。在今河北省邯郸市西南。《战国策·赵策三》:“秦围赵之邯。”郸:
①[名][邯郸]战国时赵国国都。故址在今河北省邯郸市西南。《庄子·秋水》:“且子独不闻夫寿陵余子之学行于~~与?”②[副]通“但”。相当于“只”。《法言· 渊骞》:“~闻以德诎人矣,未闻以德诎于人也。”郭:
(一)①外城。《国语·周语中》:“清风至而修城郭宫室。”《孟子·公孙丑下》:“三里之城,七里之郭。”泛指城。李白《送友人》:“青山横北郭,白水绕东城。”②外围;外框。《汉书·食货志下》:“(大钱)肉好(hào)皆有周郭。”(肉:钱边。好:钱孔。)③古国名。在今山东省北部。 (二)guó 通“虢”。古国名。在今河南省陕县东南。 -
tian chang cang zhou lu ,ri mu han dan guo 。
“tian chang cang zhou lu ,ri mu han dan guo 。”shi gou chu chu :《qi shang chou xue ju jian ji guo wei 》;shi tang chao shi ren wang chang ling de zuo pin 。
bei shang deng ji men ,mang mang jian sha mo 。yi jian dui feng chen ,kai ran sai wei huo 。
bi yi qu yan zhao ,qu ma chang bu le 。tian chang cang zhou lu ,ri mu han dan guo 。
jiu si huo yan liu ,yu ze lv qi bo 。du hang bei jian nan ,shu ci gan ding huo 。
huang qing nian chun gu ,shi su he fu bao 。li dao xu ren xian ,an ren zai qiu mo 。
gu jiao fu ji cai ,yi qi bao jian e 。yin zhen jing ji ce ,zong heng jian an zuo 。
cai wang hu xian ming ,feng ji mo su nuo 。piao yao lao zhou xian ,tiao di xian yan xue 。
dong chi miao bei qiu ,xi gu mi guo lve 。qi shui tu zi shen ,fu yun bu kan tuo 。
wu mou kuo ke yong ,tian dao qi liao kuo 。bu ran mai shan tian ,yi shen yu geng zao 。
【zhu shi 】:
tian :
①ren de tou bu 。《lv shi chun qiu ·lun ren 》:“kuo er mu ,jie shi yu ,shi zhi mou ,qu qiao gu ……re ci ,ze mo yi hai ji tian yi 。”(shi :qu chu 。qiao gu :wei zha 。)②tian kong 。wang chong 《lun heng ·tan tian 》:“cha dang jin tian qu de shen gao ,gu tian yu jin mo yi 。”《chi le ge 》:“tian shi qiong (qióng)lu ,long gai si ye 。”(qiong lu :zhan zhang 。)③zai e shang ci zi de xing fa 。《zhou yi · kui 》:“ji ren tian ju yi 。”(yi :ge diao bi zi de xing fa 。)④tian qi ;qi hou 。《lv shi chun qiu ·ji chun 》:“hang qiu ling ,ze tian duo chen yin 。”⑤zi ran jie 。《xun zi ·tian lun 》:“tian hang you chang ,bu wei yao cun ,bu wei jie wang 。”⑥zi ran xing cheng de 。《zhuang zi ·yang sheng zhu 》:“yi hu tian li ,pi da xi ,dao da kuan 。”⑦shang di ;zi ran jie de zhu zai 。《chun qiu fan lou ·jiao ji 》:“tian zhe ,bai shen zhi da jun ye 。”⑧tian ming ;tian yi 。《zuo chuan ·cheng gong shi liu nian 》:“guo zhi cun wang ,tian ye 。”⑨yi ping ;yi kao zhe 。《yi li · sang fu 》:“fu zhe ,qi zhi tian ye 。”chang :
(yi )①chang du ;liang duan de ju li 。《kao gong ji · che ren 》:“che ren wei che ,ke chang san che 。”②chang du da 。yu “duan ”xiang dui 。1.zhi kong jian 。gu le fu (mu lan shi 》:“bei shi mai chang bian 。”2.zhi shi jian 。《han fei zi ·nan yi 》:“jin wei bu chang ,gai xu bu jiu 。”③ju da 。li bai 《hang lu nan 》:“chang feng po lang hui you shi ,zhi gua yun fan ji cang hai 。”(hui :yi ding 。ji :du 。)④liao kuo 。li bai 《lu shan yao ji lu shi yu xu zhou 》:“diao fei bu dao wu tian chang 。”⑤jing chang 。zhang ji 《meng hu hang 》:“gu zhong jin ku you shan cun ,chang xiang cun jia qu huang du 。”⑥chang chu ;zhuan chang 。han yu 《hua ji 》:“yi wei fei yi gong ren zhi suo neng yun sai ,gai cong ji zhong gong ren zhi suo chang 。”⑦shan chang 。《san guo zhi · wu shu ·zhou yu chuan 》:“yu wu yue zheng heng ,ben fei zhong guo suo chang 。” (er )zhǎng ①nian ling da ;bei fen gao 。du fu 《bing che hang 》:“chang zhe sui you wen ,yi fu gan shen hen ?”②pai hang di yi 。《shi ji ·li si lie chuan 》:“shi huang you er shi yu zi ,chang zi fu su yi shu zhi jian shang ……”③shou ling ;shou chang 。《li ji ·qu li xia 》:“jiu zhou zhi chang ,ru tian zi zhi guo yue mu 。”(mu :guan ming 。)④sheng chang ;cheng chang 。gu yi 《lun ji zhu shu 》:“yin chi zhi su ,ri ri yi chang 。”⑤fu yang 。《shi jing · xiao ya ·liao e 》:“chang wo yo wo 。”⑥zi chang 。《shi jing ·xiao ya ·qiao yan 》:“jun zi lv meng ,luan shi yong chang 。”(meng :meng shi 。yong :yi 。)⑦zeng jin ;zeng jiang 。《li ji ·xue ji 》:“zhi bu zu ran hou neng zi fan ye ,zhi kun ran hou neng zi jiang ye ,gu yue jiao xue xiang chang ye 。”(fan :fan sheng 。)⑧di gao 。li bai 《yu han jing zhou shu 》:“qing ping jie lu ,chang jia yu xue bian zhi men 。”(qing ping :jian ming 。jie lu :yu ming 。)cang :
①han leng 。《yi zhou shu ·zhou zhu 》:“tian de zhi jian you cang re ,shan yong dao zhe zhong bu jie 。”②shui shen lu se 。su shi 《chi bi fu 》:“ji fu you yu tian de ,miao cang hai zhi yi su 。”(cang hai :zhi da hai 。)[cang lang ]1.qing lu de shui se 。liu ji 《tang shang hang 》:“fa zao yu tai xia ,chui ying cang lang quan 。”2. gu shui ming 。yi shui ji han shui ,yi shui zhi han shui de xia you ,you shui han shui de bie liu 。《chu ci ·yu fu 》:“cang lang zhi shui qing xi 。”[cang hai ]da hai 。cao cao 《bu chu xia men hang ·guan cang hai 》:“dong lin jie dan ,yi guan cang hai 。”(lin :deng lin 。)[cang cang ]han leng de yang zi 。《lie zi ·shang wen 》:“ri chu chu ,cang cang liang liang 。”zhou :
shui zhong de liu de 。《shi jing ·zhou na ·guan ju 》:“guan guan ju (jū)jiu ,zai he zhi zhou 。”(guan guan :diao jiao sheng 。ju jiu :diao ming 。)lu :
①dao lu ;lu tu 。《chu ci ·jiu ge ·guo shang 》:“chu bu ru xi wang bu fan ,ping yuan hu xi lu chao yuan 。”②lu cheng 。tao qian 《tao hua yuan ji 》:“yuan xi hang ,wang lu zhi yuan jin 。”③tu jing ;fang xiang 。《shang shu ·hong fan 》:“mo you zuo e ,zun wang zhi lu 。”zhu ge liang 《qian chu shi biao 》:“bu yi wang zi fei bao ,yin yu shi yi ,yi sai zhong jian zhi lu ye 。”(yin yu :chen yin shui hua 。)④shi tu ,zhi zheng 。hu tang 《jiang de chen qing shang huai na li pu she ba shou 》zhi ba :“dang lu gong qing shei jian dai ? gu xiang qin you zi yi fei 。”(dai :kuan rong 。yi fei :huai yi you cuo wu 。)⑤fa du ;gui ze 。li hua 《yu shi zhong cheng ting bi ji 》:“zun wang lu yi zheng duo fang 。”(wang :zhi xian wang 。)⑥fang mian ;de ou 。tian yi heng 《liu qing ri ji ·du bo 》:“su chang yi lu you shen ,shi da fu gui jia zhe ze kai du fang ,gai bi jin ye 。”(su chang :su zhou 、chang zhou 。bi jin :bi kai jin ling 。)⑦che 。《zuo chuan ·zhao gong si nian 》:“wang sai jiu xun er ci zhi lu 。”⑧da 。《shi ji ·xiao wu ben ji 》:“lu gong cheng shi 。”⑨song chao he yuan chao hang zheng ou hua ming 。song de lu yao xiang dang yu xian zai de sheng ,yuan de lu yao xiang dang xian zai de de ou 。mu :
①ri la zhi shi 。《guo yu ·jin yu wu 》:“fan wen zi mu tui yu chao 。”(chao :chao ting 。)②jiang jin ;zhong mo 。qiu chi 《yu chen bai zhi shu 》:“mu chun san yue ,jiang na cao chang 。”③wan ;chi 。《hou han shu ·lian fan chuan 》:“lian shu du ,lai he mu ?”(shu du :lian fan zhi zi 。)④yu zhi cui lao 。cao cao 《bu chu xia men hang ·gui sui shou 》:“lie shi mu nian ,zhuang xin bu yi 。”han :
[han dan ]zhan guo zhao dou 。zai jin he bei sheng han dan shi xi na 。《zhan guo ce ·zhao ce san 》:“qin wei zhao zhi han 。”dan :
①[ming ][han dan ]zhan guo shi zhao guo guo dou 。gu zhi zai jin he bei sheng han dan shi xi na 。《zhuang zi ·qiu shui 》:“ju zi du bu wen fu shou ling yu zi zhi xue hang yu ~~yu ?”②[fu ]tong “dan ”。xiang dang yu “zhi ”。《fa yan · yuan jian 》:“~wen yi de qu ren yi ,wei wen yi de qu yu ren ye 。”guo :
(yi )①wai cheng 。《guo yu ·zhou yu zhong 》:“qing feng zhi er xiu cheng guo gong shi 。”《meng zi ·gong sun chou xia 》:“san li zhi cheng ,qi li zhi guo 。”fan zhi cheng 。li bai 《song you ren 》:“qing shan heng bei guo ,bai shui rao dong cheng 。”②wai wei ;wai kuang 。《han shu ·shi huo zhi xia 》:“(da qian )rou hao (hào)jie you zhou guo 。”(rou :qian bian 。hao :qian kong 。)③gu guo ming 。zai jin shan dong sheng bei bu 。 (er )guó tong “guo ”。gu guo ming 。zai jin he na sheng shan xian dong na 。
今日更新
-
导引冲和气,觉春生酒面。
[2020-05-03]
-
褘衣俱侍、玳筵启。
[2020-05-03]
-
贤均樛木,宜颂二南诗。
[2020-05-03]
-
奉圣德、坤宁俱备。
[2020-05-03]
-
移棹采初开,嗅金缨留取。
[2020-05-03]
今日推荐
-
惟有暗香长在,饱参清露霏微。
[2020-02-16]
-
檐外几声风玉,丁东敲断人肠。
[2020-02-16]
-
春晚不拈红粉,碧窗自录仙书。
[2020-02-16]
-
人似行云不见。
[2020-02-16]
-
羞容似替人垂泪。
[2020-02-16]