• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 劍履升前殿,貂蟬托後車。

    “劍履升前殿,貂蟬托後車。”詩句出處:《故太子太師徐公挽歌四首》;是唐朝詩人王維的作品。

    功德冠群英,彌綸有大名。軒皇用風後,傅說是星精。
    就第優遺老,來朝詔不名。留侯常辟谷,何苦不長生。
    謀猷為相國,翊戴奉宸輿。劍履升前殿,貂蟬托後車。
    齊侯疏土宇,漢室賴圖書。僻處留田宅,仍才十頃馀。
    舊裡趨庭日,新年置酒辰。聞詩鸞渚客,獻賦鳳樓人。
    北首辭明主,東堂哭大臣。猶思禦朱輅,不惜污車茵。
    久踐中臺座,終登上將壇。誰言斷車騎,空憶盛衣冠。
    風日咸陽慘,笳簫渭水寒。無人當便闕,應罷太師官。

    【註釋】:

    履:

    ①踩踏;踐踏。《詩經·小雅·小旻》:“如臨深淵,如履薄冰。”又用作名詞,指踐踏的地方。《左傳·僖公四年》:“賜我先君履:東至於海,西至於河……”②實行,經歷。《禮記·表記》:“處其位而不履其事,則亂也。”《後漢書·張衡傳》:“親履艱難者知下情。”③鞋。《韓非子·外儲說左上》:“鄭人有且置履者。”(且:將。置:添置。)又用作動詞,穿鞋。《莊子·田子方》:“履句屨者知地形。”(句屨:方頭鞋。)④祿。《詩經·周南·樛木》:“樂隻君子,福履綏之。”(隻:語氣詞。綏suí:安。)

    升:

    ①量器。《韓非子·外儲說右上》:“宋人有酤酒者,升概甚平。”②量詞。容量單位。一鬥的十分之一。蘇軾《上梅直講書》:“方學為對偶聲律之文,求升鬥之祿。”③上升。《詩經·小雅·天保》:“如月之恒,如日之升。”④登;上。《詩經· 小雅· 角弓》:“毋教猱(náo)升木。”(猱:猴類。)⑤谷物登場,即成熟。《論語·陽貨》:“舊谷既沒,新谷既升。”

    前:

    (一)①前進;向前。《左傳·昭公元年》:“二執戈者前矣。”②跟“後”相對。1.表示方位在前。李白《望廬山瀑佈二首》之二:“日照香爐生紫煙,遙看瀑佈掛前川。”2.表示次序在前。《聊齋志異·狼三則》:“(屠)復投之,後狼止而前狼又至。”3.表示時間在先。《禮記·檀弓上》:“子夏曰:‘我未之前聞也。’”③引導。《儀禮·士虞禮》:“祝前屍出戶。” (二)jiǎn 同“剪”。消滅。《吳子·論將》:“進道易,退道難,可來而前;進道險,退道易,可薄而擊。”(薄:迫近;逼近。)

    殿:

    ①高大的房屋。《後漢書·蔡茂傳》:“夢坐大殿。”②特指帝王居住及聽政的處所。白居易《長恨歌》:“七月七日長生殿,夜半無人私語時。”③指寺廟供奉神佛的殿堂。楊衒之《洛陽伽藍記》卷一:“浮圖北有佛殿一所。”④行軍、作戰時走在最後壓陣。《左傳·襄公二十六年》:“晉人置諸戎車之殿,以為謀主。”⑤指落在最後。《南齊書·丘巨源傳》:“既能陵敵不殿,爭先無負。”(陵:壓倒。負:失敗。)[殿下]1. 殿階之下。《莊子·說劍》:“使奉劍於殿下。”2.古代臣下對皇太子、皇後及諸王的尊稱。今為對君主國王儲、親王、皇太後、皇後、公主等的尊稱。《新唐書·隱太子建成傳》:“殿下特以嫡長居東宮,非有功德為人所稱道。”[殿軍]行軍、作戰時排在最後的軍隊。《晉書·王坦之傳》:“殿軍後入。”[殿最]等第的高低上下。最指上等或頭名,殿指下等或末名。《漢書·宣帝紀》:“丞相禦史課殿最以聞。”

    托:

    ①用手掌承舉或附著。韓偓《詠手》:“依稀曾見托金車。”唐彥謙《題虔僧室》:“水月定中何所謂?也嚬眉黛托腮愁。”(嚬:同“顰”。皺眉。)②襯托;墊襯。洪邁《夷堅丁志·瑠璃瓶》:“徽宗嘗以北流離膽瓶十付小侹,使命匠范金托其裡。”(徽宗:北宋末皇帝。范金:用黃金作模型。)③承托某些器物的東西;托盤;托座。程大昌《演繁露·托子》:“托始於唐,前世無有也。”④依靠;寄托。元稹《鴛鴦傳》:“旅寓惶駭,不知所托。”⑤托付;委托。辛棄疾《瑞鶴仙·賦梅》:“瑤池舊約,鱗鴻更仗誰托?”⑥推托。《宋史·禮志》:“有稱疾托故不赴者。”

    後:

    ①帝王;君主。《詩經·商頌·玄鳥》:“商之先後,受命不殆。”(殆:懈怠。)②諸侯。柳宗元《封建論》:“周有天下,裂土田而瓜分之,設五等,邦群後。”③天子的正妻。《禮記·曲禮下》:“天子之妃曰後。”《西京雜記》卷二:“趙後體輕腰弱,善行步進退。”④通“後2”。時間或位置在後。《禮記·大學》:“知止而後有定。”

    車:

    ①車子。《禮記· 中庸》:“今天下車同軌,書同文。”②特指兵車。杜甫《兵車行》:“車轔轔,馬蕭蕭,行人弓箭各在腰。”③指用輪子轉動的工具。《宋史·河渠志五》:“地高則用水車。”④用水車戽(hù)水。范成大《圍田嘆四絕》之二:“六七月間天不雨,若為車水到山邊。”⑤牙床骨。《左傳·僖公五年》:“輔車相依,唇亡齒寒。”(輔:面頰。)⑥量詞。白居易《賣炭翁》:“一車炭重千餘斤。”


  • 剑履升前殿,貂蝉托后车。

    “剑履升前殿,貂蝉托后车。”诗句出处:《故太子太师徐公挽歌四首》;是唐朝诗人王维的作品。

    功德冠群英,弥纶有大名。轩皇用风后,傅说是星精。
    就第优遗老,来朝诏不名。留侯常辟谷,何苦不长生。
    谋猷为相国,翊戴奉宸舆。剑履升前殿,貂蝉托后车。
    齐侯疏土宇,汉室赖图书。僻处留田宅,仍才十顷馀。
    旧里趋庭日,新年置酒辰。闻诗鸾渚客,献赋凤楼人。
    北首辞明主,东堂哭大臣。犹思御朱辂,不惜污车茵。
    久践中台座,终登上将坛。谁言断车骑,空忆盛衣冠。
    风日咸阳惨,笳箫渭水寒。无人当便阙,应罢太师官。

    【注释】:

    履:

    ①踩踏;践踏。《诗经·小雅·小旻》:“如临深渊,如履薄冰。”又用作名词,指践踏的地方。《左传·僖公四年》:“赐我先君履:东至于海,西至于河……”②实行,经历。《礼记·表记》:“处其位而不履其事,则乱也。”《后汉书·张衡传》:“亲履艰难者知下情。”③鞋。《韩非子·外储说左上》:“郑人有且置履者。”(且:将。置:添置。)又用作动词,穿鞋。《庄子·田子方》:“履句屦者知地形。”(句屦:方头鞋。)④禄。《诗经·周南·樛木》:“乐只君子,福履绥之。”(只:语气词。绥suí:安。)

    升:

    ①量器。《韩非子·外储说右上》:“宋人有酤酒者,升概甚平。”②量词。容量单位。一斗的十分之一。苏轼《上梅直讲书》:“方学为对偶声律之文,求升斗之禄。”③上升。《诗经·小雅·天保》:“如月之恒,如日之升。”④登;上。《诗经· 小雅· 角弓》:“毋教猱(náo)升木。”(猱:猴类。)⑤谷物登场,即成熟。《论语·阳货》:“旧谷既没,新谷既升。”

    前:

    (一)①前进;向前。《左传·昭公元年》:“二执戈者前矣。”②跟“后”相对。1.表示方位在前。李白《望庐山瀑布二首》之二:“日照香炉生紫烟,遥看瀑布挂前川。”2.表示次序在前。《聊斋志异·狼三则》:“(屠)复投之,后狼止而前狼又至。”3.表示时间在先。《礼记·檀弓上》:“子夏曰:‘我未之前闻也。’”③引导。《仪礼·士虞礼》:“祝前尸出户。” (二)jiǎn 同“剪”。消灭。《吴子·论将》:“进道易,退道难,可来而前;进道险,退道易,可薄而击。”(薄:迫近;逼近。)

    殿:

    ①高大的房屋。《后汉书·蔡茂传》:“梦坐大殿。”②特指帝王居住及听政的处所。白居易《长恨歌》:“七月七日长生殿,夜半无人私语时。”③指寺庙供奉神佛的殿堂。杨衒之《洛阳伽蓝记》卷一:“浮图北有佛殿一所。”④行军、作战时走在最后压阵。《左传·襄公二十六年》:“晋人置诸戎车之殿,以为谋主。”⑤指落在最后。《南齐书·丘巨源传》:“既能陵敌不殿,争先无负。”(陵:压倒。负:失败。)[殿下]1. 殿阶之下。《庄子·说剑》:“使奉剑于殿下。”2.古代臣下对皇太子、皇后及诸王的尊称。今为对君主国王储、亲王、皇太后、皇后、公主等的尊称。《新唐书·隐太子建成传》:“殿下特以嫡长居东宫,非有功德为人所称道。”[殿军]行军、作战时排在最后的军队。《晋书·王坦之传》:“殿军后入。”[殿最]等第的高低上下。最指上等或头名,殿指下等或末名。《汉书·宣帝纪》:“丞相御史课殿最以闻。”

    托:

    ①用手掌承举或附着。韩偓《咏手》:“依稀曾见托金车。”唐彦谦《题虔僧室》:“水月定中何所谓?也嚬眉黛托腮愁。”(嚬:同“颦”。皱眉。)②衬托;垫衬。洪迈《夷坚丁志·瑠璃瓶》:“徽宗尝以北流离胆瓶十付小侹,使命匠范金托其里。”(徽宗:北宋末皇帝。范金:用黄金作模型。)③承托某些器物的东西;托盘;托座。程大昌《演繁露·托子》:“托始于唐,前世无有也。”④依靠;寄托。元稹《鸳鸯传》:“旅寓惶骇,不知所托。”⑤托付;委托。辛弃疾《瑞鹤仙·赋梅》:“瑶池旧约,鳞鸿更仗谁托?”⑥推托。《宋史·礼志》:“有称疾托故不赴者。”

    后:

    ①帝王;君主。《诗经·商颂·玄鸟》:“商之先后,受命不殆。”(殆:懈怠。)②诸侯。柳宗元《封建论》:“周有天下,裂土田而瓜分之,设五等,邦群后。”③天子的正妻。《礼记·曲礼下》:“天子之妃曰后。”《西京杂记》卷二:“赵后体轻腰弱,善行步进退。”④通“后2”。时间或位置在后。《礼记·大学》:“知止而后有定。”

    车:

    ①车子。《礼记· 中庸》:“今天下车同轨,书同文。”②特指兵车。杜甫《兵车行》:“车辚辚,马萧萧,行人弓箭各在腰。”③指用轮子转动的工具。《宋史·河渠志五》:“地高则用水车。”④用水车戽(hù)水。范成大《围田叹四绝》之二:“六七月间天不雨,若为车水到山边。”⑤牙床骨。《左传·僖公五年》:“辅车相依,唇亡齿寒。”(辅:面颊。)⑥量词。白居易《卖炭翁》:“一车炭重千余斤。”


  • jian lv sheng qian dian ,diao chan tuo hou che 。

    “jian lv sheng qian dian ,diao chan tuo hou che 。”shi gou chu chu :《gu tai zi tai shi xu gong wan ge si shou 》;shi tang chao shi ren wang wei de zuo pin 。

    gong de guan qun ying ,mi guan you da ming 。xuan huang yong feng hou ,fu shui shi xing jing 。
    jiu di you wei lao ,lai chao zhao bu ming 。liu hou chang bi gu ,he ku bu chang sheng 。
    mou you wei xiang guo ,yi dai feng chen yu 。jian lv sheng qian dian ,diao chan tuo hou che 。
    ji hou shu tu yu ,han shi lai tu shu 。pi chu liu tian zhai ,reng cai shi qing yu 。
    jiu li qu ting ri ,xin nian zhi jiu chen 。wen shi luan zhu ke ,suo fu feng lou ren 。
    bei shou ci ming zhu ,dong tang ku da chen 。you sai yu zhu lu ,bu xi wu che yin 。
    jiu jian zhong tai zuo ,zhong deng shang jiang tan 。shei yan duan che ji ,kong yi cheng yi guan 。
    feng ri xian yang can ,jia xiao wei shui han 。mo ren dang bian que ,ying ba tai shi guan 。

    【zhu shi 】:

    lv :

    ①cai ta ;jian ta 。《shi jing ·xiao ya ·xiao min 》:“ru lin shen yuan ,ru lv bao bing 。”you yong zuo ming ci ,zhi jian ta de de fang 。《zuo chuan ·xi gong si nian 》:“ci wo xian jun lv :dong zhi yu hai ,xi zhi yu he ……”②shi hang ,jing li 。《li ji ·biao ji 》:“chu ji wei er bu lv ji shi ,ze luan ye 。”《hou han shu ·zhang heng chuan 》:“qin lv jian nan zhe zhi xia qing 。”③xie 。《han fei zi ·wai chu shui zuo shang 》:“zheng ren you ju zhi lv zhe 。”(ju :jiang 。zhi :tian zhi 。)you yong zuo dong ci ,chuan xie 。《zhuang zi ·tian zi fang 》:“lv gou ju zhe zhi de xing 。”(gou ju :fang tou xie 。)④lu 。《shi jing ·zhou na ·jiu mu 》:“le zhi jun zi ,fu lv sui zhi 。”(zhi :yu qi ci 。sui suí:an 。)

    sheng :

    ①liang qi 。《han fei zi ·wai chu shui you shang 》:“song ren you gu jiu zhe ,sheng gai shen ping 。”②liang ci 。rong liang chan wei 。yi dou de shi fen zhi yi 。su shi 《shang mei zhi jiang shu 》:“fang xue wei dui ou sheng lv zhi wen ,qiu sheng dou zhi lu 。”③shang sheng 。《shi jing ·xiao ya ·tian bao 》:“ru yue zhi heng ,ru ri zhi sheng 。”④deng ;shang 。《shi jing · xiao ya · jiao gong 》:“wu jiao nao (náo)sheng mu 。”(nao :hou lei 。)⑤gu wu deng chang ,ji cheng shou 。《lun yu ·yang huo 》:“jiu gu ji mei ,xin gu ji sheng 。”

    qian :

    (yi )①qian jin ;xiang qian 。《zuo chuan ·zhao gong yuan nian 》:“er zhi ge zhe qian yi 。”②gen “hou ”xiang dui 。1.biao shi fang wei zai qian 。li bai 《wang lu shan bao bu er shou 》zhi er :“ri zhao xiang lu sheng zi yan ,yao kan bao bu gua qian chuan 。”2.biao shi ci xu zai qian 。《liao zhai zhi yi ·lang san ze 》:“(tu )fu tou zhi ,hou lang zhi er qian lang you zhi 。”3.biao shi shi jian zai xian 。《li ji ·tan gong shang 》:“zi xia yue :‘wo wei zhi qian wen ye 。’”③yin dao 。《yi li ·shi yu li 》:“zhu qian shi chu hu 。” (er )jiǎn tong “jian ”。xiao mie 。《wu zi ·lun jiang 》:“jin dao yi ,tui dao nan ,ke lai er qian ;jin dao xian ,tui dao yi ,ke bao er ji 。”(bao :pai jin ;bi jin 。)

    dian :

    ①gao da de fang wu 。《hou han shu ·cai mao chuan 》:“meng zuo da dian 。”②te zhi di wang ju zhu ji ting zheng de chu suo 。bai ju yi 《chang hen ge 》:“qi yue qi ri chang sheng dian ,ye ban mo ren si yu shi 。”③zhi si miao gong feng shen fo de dian tang 。yang xuan zhi 《luo yang ga lan ji 》juan yi :“fu tu bei you fo dian yi suo 。”④hang jun 、zuo zhan shi zou zai zui hou ya zhen 。《zuo chuan ·xiang gong er shi liu nian 》:“jin ren zhi zhu rong che zhi dian ,yi wei mou zhu 。”⑤zhi la zai zui hou 。《na ji shu ·qiu ju yuan chuan 》:“ji neng ling di bu dian ,zheng xian mo fu 。”(ling :ya dao 。fu :shi bai 。)[dian xia ]1. dian jie zhi xia 。《zhuang zi ·shui jian 》:“shi feng jian yu dian xia 。”2.gu dai chen xia dui huang tai zi 、huang hou ji zhu wang de zun chen 。jin wei dui jun zhu guo wang chu 、qin wang 、huang tai hou 、huang hou 、gong zhu deng de zun chen 。《xin tang shu ·yin tai zi jian cheng chuan 》:“dian xia te yi di chang ju dong gong ,fei you gong de wei ren suo chen dao 。”[dian jun ]hang jun 、zuo zhan shi pai zai zui hou de jun dui 。《jin shu ·wang tan zhi chuan 》:“dian jun hou ru 。”[dian zui ]deng di de gao di shang xia 。zui zhi shang deng huo tou ming ,dian zhi xia deng huo mo ming 。《han shu ·xuan di ji 》:“cheng xiang yu shi ke dian zui yi wen 。”

    tuo :

    ①yong shou zhang cheng ju huo fu zhao 。han wo 《yong shou 》:“yi xi ceng jian tuo jin che 。”tang yan qian 《ti qian seng shi 》:“shui yue ding zhong he suo wei ?ye pin mei dai tuo sai chou 。”(pin :tong “pin ”。zhou mei 。)②chen tuo ;dian chen 。hong mai 《yi jian ding zhi ·liu li ping 》:“hui zong chang yi bei liu li dan ping shi fu xiao ting ,shi ming jiang fan jin tuo ji li 。”(hui zong :bei song mo huang di 。fan jin :yong huang jin zuo mo xing 。)③cheng tuo mou xie qi wu de dong xi ;tuo pan ;tuo zuo 。cheng da chang 《yan fan lou ·tuo zi 》:“tuo shi yu tang ,qian shi mo you ye 。”④yi kao ;ji tuo 。yuan zhen 《yuan yang chuan 》:“lv yu huang hai ,bu zhi suo tuo 。”⑤tuo fu ;wei tuo 。xin qi ji 《rui he xian ·fu mei 》:“yao chi jiu yao ,lin hong geng zhang shei tuo ?”⑥tui tuo 。《song shi ·li zhi 》:“you chen ji tuo gu bu fu zhe 。”

    hou :

    ①di wang ;jun zhu 。《shi jing ·shang song ·xuan diao 》:“shang zhi xian hou ,shou ming bu dai 。”(dai :xie dai 。)②zhu hou 。liu zong yuan 《feng jian lun 》:“zhou you tian xia ,lie tu tian er gua fen zhi ,she wu deng ,bang qun hou 。”③tian zi de zheng qi 。《li ji ·qu li xia 》:“tian zi zhi fei yue hou 。”《xi jing za ji 》juan er :“zhao hou ti qing yao ruo ,shan hang bu jin tui 。”④tong “hou 2”。shi jian huo wei zhi zai hou 。《li ji ·da xue 》:“zhi zhi er hou you ding 。”

    che :

    ①che zi 。《li ji · zhong yong 》:“jin tian xia che tong gui ,shu tong wen 。”②te zhi bing che 。du fu 《bing che hang 》:“che lin lin ,ma xiao xiao ,hang ren gong jian ge zai yao 。”③zhi yong lun zi zhuai dong de gong ju 。《song shi ·he qu zhi wu 》:“de gao ze yong shui che 。”④yong shui che hu (hù)shui 。fan cheng da 《wei tian tan si jue 》zhi er :“liu qi yue jian tian bu yu ,re wei che shui dao shan bian 。”⑤ya chuang gu 。《zuo chuan ·xi gong wu nian 》:“fu che xiang yi ,chun wang chi han 。”(fu :mian jia 。)⑥liang ci 。bai ju yi 《mai tan weng 》:“yi che tan chong qian yu jin 。”