- 繁体
- 简体
- 拼音
-
離人起視日,仆禦促前征。
“離人起視日,仆禦促前征。”詩句出處:《送令狐岫宰恩陽》;是唐朝詩人韋應物的作品。
行行安得辭,荷此蒲璧榮。賢豪爭追攀,飲餞出西京。
樽酒豈不歡,暮春自有程。離人起視日,仆禦促前征。
逶遲歲已窮,當造巴子城。和風被草木,江水日夜清。
從來知善政,離別慰友生。
【註釋】:
離:
(一)①離開;離別。《呂氏春秋·誣徒》:“離則不能合,合則弗能離。”賀知章《回鄉偶書二首》之一:“少小離傢老大回,鄉音無改鬢毛衰(cuī)。”(衰:疏落。)②背離;違背。《隋書·楊素傳》:“民怨神怒,眾叛親離。”《商君書·畫策》:“失法離令。”③離間;叛離。《史記· 李斯列傳》:“(秦王)陰遣謀士齎(jī)持金玉以遊說諸侯……離其君臣之計,秦王乃使良將隨其後。”(齎:攜帶。)《孫子·計》:“親而離之。”④經歷。《史記·蘇秦列傳》:“我離兩周而觸鄭,五日而國舉。”⑤八卦之一。代表火。⑥通“罹”。遭受;遭遇。《詩經·邶風·新臺》:“魚網之設,鴻則離之。”(鴻:野鴨。)⑦分析。《禮記·學紀》:“一年視離經辨志。” (二)lǐ[離跂]用力的樣子。《莊子·在宥》:“而儒、墨乃始離跂攘臂乎桎梏之間。” (三)lì 通“麗”。依附。《漢書·揚雄傳下》:“丁傅、董賢用事,諸附離者,或起傢至二千石。”起:
①[動]站起,起來。《莊子·齊物論》:“曩子坐,今子~。”②[動]起床。《孟子·盡心上》:“雞鳴而~。”③[動]起身,出發。《墨子·公輸》:“子墨子聞之,~於魯。”④[動]興起。《荀子·天論》:“一廢一~,應子以貫,理貫不亂。”⑤[動]發動。賈誼《論積貯疏》:“遠方之能疑者,並舉而爭~矣。”⑥[動]起用。《泰州海陵縣主薄許君墓志銘》:“有拔而~之。”⑦[動]修建。李華《吊古戰場文》:“秦~長城,竟海為關。”⑧[動]開始。《史記·李斯列傳》:“明法度,定律令,皆以始皇~。”⑨[動]出身。《漢書·蕭何曹參傳》:“蕭何曹參皆~刀筆吏。”視:
①看。《左傳·莊公十年》:“下視其轍。”②觀察;審視。《史記·廉頗藺相如列傳》:“相如視秦王無意償趙城。”③對待;看待。黃宗羲《原君》:“視下天為莫大之產業。”④探望。《三國志·魏書 · 張遼傳》:“遼還屯雍丘,得疾,帝遣侍中劉曄將(jiàng)太醫視疾。”(將:帶領。)⑤比照;比較。張溥《五人墓碑記》:“其辱人賤行,視五人之死,輕重固何如哉?”⑥通“示”。向……表示;顯示。《漢書·高帝紀》:“亦視項羽無東意。”[視事]1.辦公;理事。《左傳·襄公二十五年》:“崔子稱疾,不視事。”2.任職。《後漢書·張衡傳》:“[張衡]視事三年,上書乞骸骨,征拜尚書。”(上書乞骸骨:猶言向上打報告申請退休養老。)仆:
①向前傾跌;倒伏。王安石《遊褒禪山記》:“有碑仆道。”②撲滅。《漢書·鄒陽傳》:“卒仆濟北。”(卒:終於。濟北:濟北王興居,以謀反被誅。)禦:
(一)①駕馭車馬。《論語·為政》:“樊遲禦。”(樊遲:孔子的弟子。)《莊子·達生》:“桓公田於澤,管仲禦。”②駕馭車馬的人。《左傳·襄公十八年》:“其禦追喜以戈殺犬於門中。”③駕馭;控制。賈誼《過秦論》:“振長策而禦宇內。”④統治;治理。《晏子春秋·內篇諫下二十四》:“禮者,所以禦民也。”《國語·周語上》:“百官禦事。”⑤侍奉;陪侍。《商君書·更法》:“公孫鞅、甘龍、杜摯三大夫禦於君。”⑥進獻;多指侍奉君主。《詩經·小雅·吉日》:“以禦賓客,且以酌醴。”(醴:酒。)⑦用;使用。曹植《洛神賦》:“鉛華弗禦。”(鉛華:脂粉。)⑧古代凡與帝王有關的事物,均冠以“禦”字作為敬稱。⑨抵禦;防禦。後作“禦”。《詩經·邶風· 谷風》:“亦以禦冬。” (二)yà(訝)。迎。《詩經·召南·鵲巢》:“之子於歸,百兩禦之。”促:
①急促;急迫。柳宗元《與蕭俛書》:“長來覺日月益促。”陸機《飲酒樂》:“朝(zhāo)醒弦促催人。”②快速。《三國志·魏書·趙儼傳》:“而諸將呵責(徐)晃促救。”③短促。陸機《吊魏武帝文》:“何命促而意長。”④催促。李白《魯郡堯祠送吳王之瑯琊》詩:“日色促歸人。”⑤挨近。葛洪《抱樸子·疾謬》:“促膝之狹坐,交杯觴於咫尺。”前:
(一)①前進;向前。《左傳·昭公元年》:“二執戈者前矣。”②跟“後”相對。1.表示方位在前。李白《望廬山瀑佈二首》之二:“日照香爐生紫煙,遙看瀑佈掛前川。”2.表示次序在前。《聊齋志異·狼三則》:“(屠)復投之,後狼止而前狼又至。”3.表示時間在先。《禮記·檀弓上》:“子夏曰:‘我未之前聞也。’”③引導。《儀禮·士虞禮》:“祝前屍出戶。” (二)jiǎn 同“剪”。消滅。《吳子·論將》:“進道易,退道難,可來而前;進道險,退道易,可薄而擊。”(薄:迫近;逼近。)征:
①出征;遠行。《左傳·僖公四年》:“昭王南征而不復。”②征伐。《漢書·李廣傳》:“振旅撫師,以征不服。”③爭奪;奪取。《商君書·開塞》:“當此時也,民務勝而力征。”④賦稅。《孟子·盡心下》:“有佈縷之征,粟米之征,力役之征。”⑤收稅。《禮記·王制》:“關市譏而不征。”(關:關卡。譏:稽查。) -
离人起视日,仆御促前征。
“离人起视日,仆御促前征。”诗句出处:《送令狐岫宰恩阳》;是唐朝诗人韦应物的作品。
行行安得辞,荷此蒲璧荣。贤豪争追攀,饮饯出西京。
樽酒岂不欢,暮春自有程。离人起视日,仆御促前征。
逶迟岁已穷,当造巴子城。和风被草木,江水日夜清。
从来知善政,离别慰友生。
【注释】:
离:
(一)①离开;离别。《吕氏春秋·诬徒》:“离则不能合,合则弗能离。”贺知章《回乡偶书二首》之一:“少小离家老大回,乡音无改鬓毛衰(cuī)。”(衰:疏落。)②背离;违背。《隋书·杨素传》:“民怨神怒,众叛亲离。”《商君书·画策》:“失法离令。”③离间;叛离。《史记· 李斯列传》:“(秦王)阴遣谋士赍(jī)持金玉以游说诸侯……离其君臣之计,秦王乃使良将随其后。”(赍:携带。)《孙子·计》:“亲而离之。”④经历。《史记·苏秦列传》:“我离两周而触郑,五日而国举。”⑤八卦之一。代表火。⑥通“罹”。遭受;遭遇。《诗经·邶风·新台》:“鱼网之设,鸿则离之。”(鸿:野鸭。)⑦分析。《礼记·学纪》:“一年视离经辨志。” (二)lǐ[离跂]用力的样子。《庄子·在宥》:“而儒、墨乃始离跂攘臂乎桎梏之间。” (三)lì 通“丽”。依附。《汉书·扬雄传下》:“丁傅、董贤用事,诸附离者,或起家至二千石。”起:
①[动]站起,起来。《庄子·齐物论》:“曩子坐,今子~。”②[动]起床。《孟子·尽心上》:“鸡鸣而~。”③[动]起身,出发。《墨子·公输》:“子墨子闻之,~于鲁。”④[动]兴起。《荀子·天论》:“一废一~,应子以贯,理贯不乱。”⑤[动]发动。贾谊《论积贮疏》:“远方之能疑者,并举而争~矣。”⑥[动]起用。《泰州海陵县主薄许君墓志铭》:“有拔而~之。”⑦[动]修建。李华《吊古战场文》:“秦~长城,竟海为关。”⑧[动]开始。《史记·李斯列传》:“明法度,定律令,皆以始皇~。”⑨[动]出身。《汉书·萧何曹参传》:“萧何曹参皆~刀笔吏。”视:
①看。《左传·庄公十年》:“下视其辙。”②观察;审视。《史记·廉颇蔺相如列传》:“相如视秦王无意偿赵城。”③对待;看待。黄宗羲《原君》:“视下天为莫大之产业。”④探望。《三国志·魏书 · 张辽传》:“辽还屯雍丘,得疾,帝遣侍中刘晔将(jiàng)太医视疾。”(将:带领。)⑤比照;比较。张溥《五人墓碑记》:“其辱人贱行,视五人之死,轻重固何如哉?”⑥通“示”。向……表示;显示。《汉书·高帝纪》:“亦视项羽无东意。”[视事]1.办公;理事。《左传·襄公二十五年》:“崔子称疾,不视事。”2.任职。《后汉书·张衡传》:“[张衡]视事三年,上书乞骸骨,征拜尚书。”(上书乞骸骨:犹言向上打报告申请退休养老。)仆:
①向前倾跌;倒伏。王安石《游褒禅山记》:“有碑仆道。”②扑灭。《汉书·邹阳传》:“卒仆济北。”(卒:终于。济北:济北王兴居,以谋反被诛。)御:
(一)①驾驭车马。《论语·为政》:“樊迟御。”(樊迟:孔子的弟子。)《庄子·达生》:“桓公田于泽,管仲御。”②驾驭车马的人。《左传·襄公十八年》:“其御追喜以戈杀犬于门中。”③驾驭;控制。贾谊《过秦论》:“振长策而御宇内。”④统治;治理。《晏子春秋·内篇谏下二十四》:“礼者,所以御民也。”《国语·周语上》:“百官御事。”⑤侍奉;陪侍。《商君书·更法》:“公孙鞅、甘龙、杜挚三大夫御于君。”⑥进献;多指侍奉君主。《诗经·小雅·吉日》:“以御宾客,且以酌醴。”(醴:酒。)⑦用;使用。曹植《洛神赋》:“铅华弗御。”(铅华:脂粉。)⑧古代凡与帝王有关的事物,均冠以“御”字作为敬称。⑨抵御;防御。后作“禦”。《诗经·邶风· 谷风》:“亦以御冬。” (二)yà(讶)。迎。《诗经·召南·鹊巢》:“之子于归,百两御之。”促:
①急促;急迫。柳宗元《与萧俛书》:“长来觉日月益促。”陆机《饮酒乐》:“朝(zhāo)醒弦促催人。”②快速。《三国志·魏书·赵俨传》:“而诸将呵责(徐)晃促救。”③短促。陆机《吊魏武帝文》:“何命促而意长。”④催促。李白《鲁郡尧祠送吴王之琅琊》诗:“日色促归人。”⑤挨近。葛洪《抱朴子·疾谬》:“促膝之狭坐,交杯觞于咫尺。”前:
(一)①前进;向前。《左传·昭公元年》:“二执戈者前矣。”②跟“后”相对。1.表示方位在前。李白《望庐山瀑布二首》之二:“日照香炉生紫烟,遥看瀑布挂前川。”2.表示次序在前。《聊斋志异·狼三则》:“(屠)复投之,后狼止而前狼又至。”3.表示时间在先。《礼记·檀弓上》:“子夏曰:‘我未之前闻也。’”③引导。《仪礼·士虞礼》:“祝前尸出户。” (二)jiǎn 同“剪”。消灭。《吴子·论将》:“进道易,退道难,可来而前;进道险,退道易,可薄而击。”(薄:迫近;逼近。)征:
①出征;远行。《左传·僖公四年》:“昭王南征而不复。”②征伐。《汉书·李广传》:“振旅抚师,以征不服。”③争夺;夺取。《商君书·开塞》:“当此时也,民务胜而力征。”④赋税。《孟子·尽心下》:“有布缕之征,粟米之征,力役之征。”⑤收税。《礼记·王制》:“关市讥而不征。”(关:关卡。讥:稽查。) -
li ren qi shi ri ,pu yu cu qian zheng 。
“li ren qi shi ri ,pu yu cu qian zheng 。”shi gou chu chu :《song ling hu xiu zai en yang 》;shi tang chao shi ren wei ying wu de zuo pin 。
hang hang an de ci ,he ci pu bi rong 。xian hao zheng zhui pan ,yin jian chu xi jing 。
zun jiu qi bu huan ,mu chun zi you cheng 。li ren qi shi ri ,pu yu cu qian zheng 。
wei chi sui yi qiong ,dang zao ba zi cheng 。he feng bei cao mu ,jiang shui ri ye qing 。
cong lai zhi shan zheng ,li bie wei you sheng 。
【zhu shi 】:
li :
(yi )①li kai ;li bie 。《lv shi chun qiu ·wu tu 》:“li ze bu neng ge ,ge ze fu neng li 。”he zhi zhang 《hui xiang ou shu er shou 》zhi yi :“shao xiao li jia lao da hui ,xiang yin mo gai bin mao cui (cuī)。”(cui :shu la 。)②bei li ;wei bei 。《sui shu ·yang su chuan 》:“min yuan shen nu ,zhong pan qin li 。”《shang jun shu ·hua ce 》:“shi fa li ling 。”③li jian ;pan li 。《shi ji · li si lie chuan 》:“(qin wang )yin qian mou shi ji (jī)chi jin yu yi you shui zhu hou ……li ji jun chen zhi ji ,qin wang nai shi liang jiang sui ji hou 。”(ji :xie dai 。)《sun zi ·ji 》:“qin er li zhi 。”④jing li 。《shi ji ·su qin lie chuan 》:“wo li liang zhou er chu zheng ,wu ri er guo ju 。”⑤ba gua zhi yi 。dai biao huo 。⑥tong “li ”。zao shou ;zao yu 。《shi jing ·bei feng ·xin tai 》:“yu wang zhi she ,hong ze li zhi 。”(hong :ye ya 。)⑦fen xi 。《li ji ·xue ji 》:“yi nian shi li jing bian zhi 。” (er )lǐ[li qi ]yong li de yang zi 。《zhuang zi ·zai you 》:“er ru 、mo nai shi li qi rang bei hu zhi gu zhi jian 。” (san )lì tong “li ”。yi fu 。《han shu ·yang xiong chuan xia 》:“ding fu 、dong xian yong shi ,zhu fu li zhe ,huo qi jia zhi er qian dan 。”qi :
①[dong ]zhan qi ,qi lai 。《zhuang zi ·ji wu lun 》:“nang zi zuo ,jin zi ~。”②[dong ]qi chuang 。《meng zi ·jin xin shang 》:“ji ming er ~。”③[dong ]qi shen ,chu fa 。《mo zi ·gong shu 》:“zi mo zi wen zhi ,~yu lu 。”④[dong ]xing qi 。《xun zi ·tian lun 》:“yi fei yi ~,ying zi yi guan ,li guan bu luan 。”⑤[dong ]fa dong 。gu yi 《lun ji zhu shu 》:“yuan fang zhi neng yi zhe ,bing ju er zheng ~yi 。”⑥[dong ]qi yong 。《tai zhou hai ling xian zhu bao hu jun mu zhi ming 》:“you ba er ~zhi 。”⑦[dong ]xiu jian 。li hua 《diao gu zhan chang wen 》:“qin ~chang cheng ,jing hai wei guan 。”⑧[dong ]kai shi 。《shi ji ·li si lie chuan 》:“ming fa du ,ding lv ling ,jie yi shi huang ~。”⑨[dong ]chu shen 。《han shu ·xiao he cao can chuan 》:“xiao he cao can jie ~dao bi li 。”shi :
①kan 。《zuo chuan ·zhuang gong shi nian 》:“xia shi ji zhe 。”②guan cha ;shen shi 。《shi ji ·lian po lin xiang ru lie chuan 》:“xiang ru shi qin wang mo yi chang zhao cheng 。”③dui dai ;kan dai 。huang zong xi 《yuan jun 》:“shi xia tian wei mo da zhi chan ye 。”④tan wang 。《san guo zhi ·wei shu · zhang liao chuan 》:“liao hai tun yong qiu ,de ji ,di qian shi zhong liu ye jiang (jiàng)tai yi shi ji 。”(jiang :dai ling 。)⑤bi zhao ;bi jiao 。zhang pu 《wu ren mu bei ji 》:“ji ru ren jian hang ,shi wu ren zhi si ,qing chong gu he ru zai ?”⑥tong “shi ”。xiang ……biao shi ;xian shi 。《han shu ·gao di ji 》:“yi shi xiang yu mo dong yi 。”[shi shi ]1.ban gong ;li shi 。《zuo chuan ·xiang gong er shi wu nian 》:“cui zi chen ji ,bu shi shi 。”2.ren zhi 。《hou han shu ·zhang heng chuan 》:“[zhang heng ]shi shi san nian ,shang shu qi hai gu ,zheng bai shang shu 。”(shang shu qi hai gu :you yan xiang shang da bao gao shen qing tui xiu yang lao 。)pu :
①xiang qian qing die ;dao fu 。wang an dan 《you bao chan shan ji 》:“you bei pu dao 。”②pu mie 。《han shu ·ju yang chuan 》:“cu pu ji bei 。”(cu :zhong yu 。ji bei :ji bei wang xing ju ,yi mou fan bei zhu 。)yu :
(yi )①jia yu che ma 。《lun yu ·wei zheng 》:“fan chi yu 。”(fan chi :kong zi de di zi 。)《zhuang zi ·da sheng 》:“huan gong tian yu ze ,guan zhong yu 。”②jia yu che ma de ren 。《zuo chuan ·xiang gong shi ba nian 》:“ji yu zhui xi yi ge sha quan yu men zhong 。”③jia yu ;kong zhi 。gu yi 《guo qin lun 》:“zhen chang ce er yu yu nei 。”④tong zhi ;zhi li 。《yan zi chun qiu ·nei pian jian xia er shi si 》:“li zhe ,suo yi yu min ye 。”《guo yu ·zhou yu shang 》:“bai guan yu shi 。”⑤shi feng ;pei shi 。《shang jun shu ·geng fa 》:“gong sun yang 、gan long 、du zhi san da fu yu yu jun 。”⑥jin suo ;duo zhi shi feng jun zhu 。《shi jing ·xiao ya ·ji ri 》:“yi yu bin ke ,ju yi zhuo li 。”(li :jiu 。)⑦yong ;shi yong 。cao zhi 《luo shen fu 》:“qian hua fu yu 。”(qian hua :zhi fen 。)⑧gu dai fan yu di wang you guan de shi wu ,jun guan yi “yu ”zi zuo wei jing chen 。⑨di yu ;fang yu 。hou zuo “禦”。《shi jing ·bei feng · gu feng 》:“yi yi yu dong 。” (er )yà(ya )。ying 。《shi jing ·shao na ·que chao 》:“zhi zi yu gui ,bai liang yu zhi 。”cu :
①ji cu ;ji pai 。liu zong yuan 《yu xiao fu shu 》:“chang lai jiao ri yue yi cu 。”liu ji 《yin jiu le 》:“chao (zhāo)xing xian cu cui ren 。”②kuai su 。《san guo zhi ·wei shu ·zhao yan chuan 》:“er zhu jiang a ze (xu )huang cu jiu 。”③duan cu 。liu ji 《diao wei wu di wen 》:“he ming cu er yi chang 。”④cui cu 。li bai 《lu jun yao ci song wu wang zhi lang ya 》shi :“ri se cu gui ren 。”⑤ai jin 。ge hong 《bao piao zi ·ji miu 》:“cu xi zhi xia zuo ,jiao bei shang yu zhi che 。”qian :
(yi )①qian jin ;xiang qian 。《zuo chuan ·zhao gong yuan nian 》:“er zhi ge zhe qian yi 。”②gen “hou ”xiang dui 。1.biao shi fang wei zai qian 。li bai 《wang lu shan bao bu er shou 》zhi er :“ri zhao xiang lu sheng zi yan ,yao kan bao bu gua qian chuan 。”2.biao shi ci xu zai qian 。《liao zhai zhi yi ·lang san ze 》:“(tu )fu tou zhi ,hou lang zhi er qian lang you zhi 。”3.biao shi shi jian zai xian 。《li ji ·tan gong shang 》:“zi xia yue :‘wo wei zhi qian wen ye 。’”③yin dao 。《yi li ·shi yu li 》:“zhu qian shi chu hu 。” (er )jiǎn tong “jian ”。xiao mie 。《wu zi ·lun jiang 》:“jin dao yi ,tui dao nan ,ke lai er qian ;jin dao xian ,tui dao yi ,ke bao er ji 。”(bao :pai jin ;bi jin 。)zheng :
①chu zheng ;yuan hang 。《zuo chuan ·xi gong si nian 》:“zhao wang na zheng er bu fu 。”②zheng fa 。《han shu ·li an chuan 》:“zhen lv fu shi ,yi zheng bu fu 。”③zheng duo ;duo qu 。《shang jun shu ·kai sai 》:“dang ci shi ye ,min wu sheng er li zheng 。”④fu shui 。《meng zi ·jin xin xia 》:“you bu lv zhi zheng ,su mi zhi zheng ,li yi zhi zheng 。”⑤shou shui 。《li ji ·wang zhi 》:“guan shi ji er bu zheng 。”(guan :guan ka 。ji :ji cha 。)
今日更新
-
导引冲和气,觉春生酒面。
[2020-05-03]
-
褘衣俱侍、玳筵启。
[2020-05-03]
-
贤均樛木,宜颂二南诗。
[2020-05-03]
-
奉圣德、坤宁俱备。
[2020-05-03]
-
移棹采初开,嗅金缨留取。
[2020-05-03]
今日推荐
-
惟有暗香长在,饱参清露霏微。
[2020-02-16]
-
檐外几声风玉,丁东敲断人肠。
[2020-02-16]
-
春晚不拈红粉,碧窗自录仙书。
[2020-02-16]
-
人似行云不见。
[2020-02-16]
-
羞容似替人垂泪。
[2020-02-16]