• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 三川浩東註,瀍澗亦來同。

    “三川浩東註,瀍澗亦來同。”詩句出處:《同德寺閣集眺》;是唐朝詩人韋應物的作品。

    芳節欲雲晏,遊遨樂相從。高閣照丹霞,飀飀含遠風。
    寂寥氛氳廓,超忽神慮空。旭日霽皇州,岹嶢見兩宮。
    嵩少多秀色,群山莫與崇。三川浩東註,瀍澗亦來同。
    陰陽降大和,宇宙得其中。舟車滿川陸,四國靡不通。
    舊堵今既葺,庶氓亦已豐。周覽思自奮,行當遇時邕。

    【註釋】:

    三:

    (一)(sān)①數目。二加一所得。②代表多次或多數。如:三反四覆;三令五申。參見“三折肱”。(二)(sān,舊讀sàn)再三。見“三思”、“三復”。

    川:

    水道;河流。《周禮·考工記·匠人》:“兩山之間,必有川焉。”《商君書·弱民》:“濟大川而無舡(xiāng)楫。”

    浩:

    ①水勢廣闊或盛大。枚乘《七發》:“浩㲿(wǎng)漾兮,慌曠曠兮。”(㲿漾:即汪洋,水寬無邊。 慌:慌忽。)曹植《贈白馬王彪》:“霖雨泥我塗,流潦浩縱橫。”②廣大;盛大。《詩經·小雅·雨無正》:“浩浩昊天。”③富餘;眾多。劉塤《隱居通義·詩歌二》:“今人讀杜詩,見汪洋浩博,茫無津涯。”(杜:杜甫。津涯:邊岸。)《東京夢華錄·民俗》:“以其人煙浩穰,添十數萬眾不加多,減之不覺少。”[浩浩]1. 水勢大。范仲淹《嶽陽樓記》:“銜遠山,吞長江,浩浩湯(shāng)湯,橫無涯際。”(湯湯:大水急流。)2. 廣大的樣子。劉滄《春日旅遊》:“浩浩晴原人獨去,依依春草水分流。”3. 曠遠的樣子。古詩《涉江采芙蓉》:“還顧望舊鄉,長路漫浩浩。”[浩蕩]1.水勢壯闊的樣子。李白《夢遊天姥吟留別》:“青冥浩蕩不見底,日月照耀金銀臺。”(青冥:天空。金銀臺:金銀築成的宮闕,指神仙所居的地方。)2.放蕩自恣的樣子。《楚辭·離騷》:“怨靈修之浩蕩兮,終不察夫民心。”(靈修:指楚懷王。)

    註:

    ①灌入;倒入。《莊子·齊物論》:“註焉而不滿。”②流入。《詩經· 大雅·文王有聲》:“豐水東註。”(豐水:河名。)③集中於某一點上。《晉書·孫惠傳》:“今天下喁喁(yóng yóng),四海註目。”(喁喁:比喻眾人景仰歸向的樣子。)④附著。《東周列國志》第七十二回:“員乃張弓佈矢,射殺禦者,復註矢欲射武城黑。”(員:伍員。武城黑:楚大夫。)《爾雅·釋天》:“註旄(máo毛)首曰旄(jīng)。”⑤賭博時所押的錢財。《宋史·寇準傳》:“博者輸錢欲盡,乃罄(qīng)所有出之,謂之孤註。”⑥記載。《三國志·蜀書·後主傳》:“又國不置史,註記無官,是以行事多遺,災異靡書。”⑦註釋。劉義慶《世說新語·文學》:“鄭玄欲註《春秋傳》,尚未成。”⑧解釋字句的文字。陸九淵《語錄》卷上:“學茍知本,六經皆我註腳。”

    澗:

    ①夾在兩山間的小水溝。《詩經·召南·采蘋》:“於以采蘋,南澗之濱。”(蘋:蕨類植物。)②水名。在今河南省。

    亦:

    ①副詞。1. 相當於“也”、“也是”。《詩經·鄭風·將仲子》:“仲可懷也,人之多言,亦可畏也。”(仲:老二。懷:懷念。)《史記·廉頗藺相如列傳》:“秦亦不以城予趙,趙亦終不予秦璧。”2. 表示語氣的減弱。相當於“不過”、“隻是”。《戰國策·齊策四》:“王亦不好士也,何患無士?”(好:喜歡。患:擔憂。)②語氣詞。《詩經·召南·草蟲》:“亦既見止,亦既覯止。”(止:語氣詞。覯gòu:相遇。)[不亦]用於反問句。表示委婉語氣。《論語·學而》:“學而時習之,不亦樂乎?”

    來:

    (一)①小麥。《詩經·周頌·思文》:“貽我來牟。”②由彼至此,由遠到近。跟“去”、“往”相反。《孫子兵法·九地》:“我可以往,彼可以來者,為交地。”賀知章《回鄉偶書》:“兒童相見不相識,笑問客從何處來?”③使……來;招致;招來。也作“徠”。司馬遷《史記·文帝本紀》:“將何以來遠方之賢良?”④某一時間以後。《孟子·盡心下》:“由孔子而來,至於今,百有餘歲。”⑤將來;未來。陶潛《歸去來兮辭》:“悟已往之不諫,知來者之可追。”(諫:改正。追:追求。)《孟子·滕文公下》:“如知其非義,斯速已矣,何待來年?”(斯:則。已:停止。)⑥句末助詞。《莊子·人間世》:“嘗以語我來。”《孟子·離婁上》:“盍歸乎來!” (二)lài 慰勞。《詩經·小雅·大東》:“東人之子,職勞不來。”(職:主管。勞lào:慰勞)

    同:

    ①會合;聚集。《詩經·小雅·吉日》:“獸之所同,麀(yōu)鹿麌(yǔ)麌。”(麀:母鹿。麌麌:獸群聚貌。)庾信《燕射歌辭·角調曲》:“涇渭同流,清濁異能。”②古代諸侯按時朝見天子之禮。《論語·先進》:“宗廟之事,如會同,端章甫,願為小相焉。”(如:或者。端:玄端;諸侯祭服。章甫:黑色冠名。相:主持贊禮者。)③相同;與“異”相對。《呂氏春秋·察今》:“古今一也,人與我同耳。”④共;共用;同一個。《詩經·秦風·無衣》:“豈曰無衣? 與子同袍。”文天祥《正氣歌》:“牛驥同一皂。”(皂:通“槽”。牛馬槽。)⑤統一;同一。《三國志 · 吳書 ·吳主傳》:“同船濟水。”《禮記·中庸》:“車同軌,書同文,行同倫。”(軌:車子兩輪間的距離。倫:倫常綱紀。)⑥偕同。古樂府《木蘭詩》:“同行十二年。”⑦參與。《武經總要》前集:“不知三軍之權,而同三軍之任,則疑。”(任:責任;職位。)⑧和諧;安定。《禮記·禮運》:“是故謀閉而不興,盜竊亂賊而不作,故外戶而不閉,是謂大同。”(謀閉:停止用計謀。外戶:從外面關的門。)⑨整齊。《詩經 ·小雅·車攻》:“我馬既同。”⑩古代土地面積單位,方百裡為同。《左傳·襄公二十五年》:“且昔天子之地一圻,列國一同。”(11)古代樂律中的陰律,又稱“呂”。《周禮·春官·典同》:“典同掌六律六同之和。”


  • 三川浩东注,瀍涧亦来同。

    “三川浩东注,瀍涧亦来同。”诗句出处:《同德寺阁集眺》;是唐朝诗人韦应物的作品。

    芳节欲云晏,游遨乐相从。高阁照丹霞,飗飗含远风。
    寂寥氛氲廓,超忽神虑空。旭日霁皇州,岹峣见两宫。
    嵩少多秀色,群山莫与崇。三川浩东注,瀍涧亦来同。
    阴阳降大和,宇宙得其中。舟车满川陆,四国靡不通。
    旧堵今既葺,庶氓亦已丰。周览思自奋,行当遇时邕。

    【注释】:

    三:

    (一)(sān)①数目。二加一所得。②代表多次或多数。如:三反四覆;三令五申。参见“三折肱”。(二)(sān,旧读sàn)再三。见“三思”、“三复”。

    川:

    水道;河流。《周礼·考工记·匠人》:“两山之间,必有川焉。”《商君书·弱民》:“济大川而无舡(xiāng)楫。”

    浩:

    ①水势广阔或盛大。枚乘《七发》:“浩㲿(wǎng)漾兮,慌旷旷兮。”(㲿漾:即汪洋,水宽无边。 慌:慌忽。)曹植《赠白马王彪》:“霖雨泥我涂,流潦浩纵横。”②广大;盛大。《诗经·小雅·雨无正》:“浩浩昊天。”③富余;众多。刘埙《隐居通义·诗歌二》:“今人读杜诗,见汪洋浩博,茫无津涯。”(杜:杜甫。津涯:边岸。)《东京梦华录·民俗》:“以其人烟浩穰,添十数万众不加多,减之不觉少。”[浩浩]1. 水势大。范仲淹《岳阳楼记》:“衔远山,吞长江,浩浩汤(shāng)汤,横无涯际。”(汤汤:大水急流。)2. 广大的样子。刘沧《春日旅游》:“浩浩晴原人独去,依依春草水分流。”3. 旷远的样子。古诗《涉江采芙蓉》:“还顾望旧乡,长路漫浩浩。”[浩荡]1.水势壮阔的样子。李白《梦游天姥吟留别》:“青冥浩荡不见底,日月照耀金银台。”(青冥:天空。金银台:金银筑成的宫阙,指神仙所居的地方。)2.放荡自恣的样子。《楚辞·离骚》:“怨灵修之浩荡兮,终不察夫民心。”(灵修:指楚怀王。)

    注:

    ①灌入;倒入。《庄子·齐物论》:“注焉而不满。”②流入。《诗经· 大雅·文王有声》:“丰水东注。”(丰水:河名。)③集中于某一点上。《晋书·孙惠传》:“今天下喁喁(yóng yóng),四海注目。”(喁喁:比喻众人景仰归向的样子。)④附着。《东周列国志》第七十二回:“员乃张弓布矢,射杀御者,復注矢欲射武城黑。”(员:伍员。武城黑:楚大夫。)《尔雅·释天》:“注旄(máo毛)首曰旄(jīng)。”⑤赌博时所押的钱财。《宋史·寇准传》:“博者输钱欲尽,乃罄(qīng)所有出之,谓之孤注。”⑥记载。《三国志·蜀书·后主传》:“又国不置史,注记无官,是以行事多遗,灾异靡书。”⑦注释。刘义庆《世说新语·文学》:“郑玄欲注《春秋传》,尚未成。”⑧解释字句的文字。陆九渊《语录》卷上:“学苟知本,六经皆我注脚。”

    涧:

    ①夹在两山间的小水沟。《诗经·召南·采蘋》:“于以采蘋,南涧之滨。”(蘋:蕨类植物。)②水名。在今河南省。

    亦:

    ①副词。1. 相当于“也”、“也是”。《诗经·郑风·将仲子》:“仲可怀也,人之多言,亦可畏也。”(仲:老二。怀:怀念。)《史记·廉颇蔺相如列传》:“秦亦不以城予赵,赵亦终不予秦璧。”2. 表示语气的减弱。相当于“不过”、“只是”。《战国策·齐策四》:“王亦不好士也,何患无士?”(好:喜欢。患:担忧。)②语气词。《诗经·召南·草虫》:“亦既见止,亦既觏止。”(止:语气词。觏gòu:相遇。)[不亦]用于反问句。表示委婉语气。《论语·学而》:“学而时习之,不亦乐乎?”

    来:

    (一)①小麦。《诗经·周颂·思文》:“贻我来牟。”②由彼至此,由远到近。跟“去”、“往”相反。《孙子兵法·九地》:“我可以往,彼可以来者,为交地。”贺知章《回乡偶书》:“儿童相见不相识,笑问客从何处来?”③使……来;招致;招来。也作“徕”。司马迁《史记·文帝本纪》:“将何以来远方之贤良?”④某一时间以后。《孟子·尽心下》:“由孔子而来,至于今,百有余岁。”⑤将来;未来。陶潜《归去来兮辞》:“悟已往之不谏,知来者之可追。”(谏:改正。追:追求。)《孟子·滕文公下》:“如知其非义,斯速已矣,何待来年?”(斯:则。已:停止。)⑥句末助词。《庄子·人间世》:“尝以语我来。”《孟子·离娄上》:“盍归乎来!” (二)lài 慰劳。《诗经·小雅·大东》:“东人之子,职劳不来。”(职:主管。劳lào:慰劳)

    同:

    ①会合;聚集。《诗经·小雅·吉日》:“兽之所同,麀(yōu)鹿麌(yǔ)麌。”(麀:母鹿。麌麌:兽群聚貌。)庾信《燕射歌辞·角调曲》:“泾渭同流,清浊异能。”②古代诸侯按时朝见天子之礼。《论语·先进》:“宗庙之事,如会同,端章甫,愿为小相焉。”(如:或者。端:玄端;诸侯祭服。章甫:黑色冠名。相:主持赞礼者。)③相同;与“异”相对。《吕氏春秋·察今》:“古今一也,人与我同耳。”④共;共用;同一个。《诗经·秦风·无衣》:“岂曰无衣? 与子同袍。”文天祥《正气歌》:“牛骥同一皂。”(皂:通“槽”。牛马槽。)⑤统一;同一。《三国志 · 吴书 ·吴主传》:“同船济水。”《礼记·中庸》:“车同轨,书同文,行同伦。”(轨:车子两轮间的距离。伦:伦常纲纪。)⑥偕同。古乐府《木兰诗》:“同行十二年。”⑦参与。《武经总要》前集:“不知三军之权,而同三军之任,则疑。”(任:责任;职位。)⑧和谐;安定。《礼记·礼运》:“是故谋闭而不兴,盗窃乱贼而不作,故外户而不闭,是谓大同。”(谋闭:停止用计谋。外户:从外面关的门。)⑨整齐。《诗经 ·小雅·车攻》:“我马既同。”⑩古代土地面积单位,方百里为同。《左传·襄公二十五年》:“且昔天子之地一圻,列国一同。”(11)古代乐律中的阴律,又称“吕”。《周礼·春官·典同》:“典同掌六律六同之和。”


  • san chuan hao dong zhu ,chan jian yi lai tong 。

    “san chuan hao dong zhu ,chan jian yi lai tong 。”shi gou chu chu :《tong de si ge ji tiao 》;shi tang chao shi ren wei ying wu de zuo pin 。

    fang jie yu yun yan ,you ao le xiang cong 。gao ge zhao dan xia ,liu liu han yuan feng 。
    ji liao fen yun kuo ,chao hu shen lv kong 。xu ri ji huang zhou ,tiao yao jian liang gong 。
    song shao duo xiu se ,qun shan mo yu chong 。san chuan hao dong zhu ,chan jian yi lai tong 。
    yin yang jiang da he ,yu zhou de ji zhong 。zhou che man chuan liu ,si guo mi bu tong 。
    jiu du jin ji qi ,shu mang yi yi feng 。zhou lan sai zi fen ,hang dang yu shi yong 。

    【zhu shi 】:

    san :

    (yi )(sān)①shu mu 。er jia yi suo de 。②dai biao duo ci huo duo shu 。ru :san fan si fu ;san ling wu shen 。can jian “san she gong ”。(er )(sān,jiu dou sàn)zai san 。jian “san sai ”、“san fu ”。

    chuan :

    shui dao ;he liu 。《zhou li ·kao gong ji ·jiang ren 》:“liang shan zhi jian ,bi you chuan yan 。”《shang jun shu ·ruo min 》:“ji da chuan er mo chuan (xiāng)ji 。”

    hao :

    ①shui shi an kuo huo cheng da 。mei cheng 《qi fa 》:“hao 㲿(wǎng)yang xi ,huang kuang kuang xi 。”(㲿yang :ji wang xiang ,shui kuan mo bian 。 huang :huang hu 。)cao zhi 《zeng bai ma wang biao 》:“lin yu ni wo tu ,liu lao hao zong heng 。”②an da ;cheng da 。《shi jing ·xiao ya ·yu mo zheng 》:“hao hao hao tian 。”③fu yu ;zhong duo 。liu xun 《yin ju tong yi ·shi ge er 》:“jin ren dou du shi ,jian wang xiang hao bo ,mang mo jin ya 。”(du :du fu 。jin ya :bian an 。)《dong jing meng hua lu ·min su 》:“yi ji ren yan hao rang ,tian shi shu mo zhong bu jia duo ,jian zhi bu jiao shao 。”[hao hao ]1. shui shi da 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“xian yuan shan ,tun chang jiang ,hao hao shang (shāng)shang ,heng mo ya ji 。”(shang shang :da shui ji liu 。)2. an da de yang zi 。liu cang 《chun ri lv you 》:“hao hao qing yuan ren du qu ,yi yi chun cao shui fen liu 。”3. kuang yuan de yang zi 。gu shi 《she jiang cai fu rong 》:“hai gu wang jiu xiang ,chang lu man hao hao 。”[hao dang ]1.shui shi zhuang kuo de yang zi 。li bai 《meng you tian lao yin liu bie 》:“qing ming hao dang bu jian de ,ri yue zhao yao jin yin tai 。”(qing ming :tian kong 。jin yin tai :jin yin zhu cheng de gong que ,zhi shen xian suo ju de de fang 。)2.fang dang zi zi de yang zi 。《chu ci ·li sao 》:“yuan ling xiu zhi hao dang xi ,zhong bu cha fu min xin 。”(ling xiu :zhi chu huai wang 。)

    zhu :

    ①guan ru ;dao ru 。《zhuang zi ·ji wu lun 》:“zhu yan er bu man 。”②liu ru 。《shi jing · da ya ·wen wang you sheng 》:“feng shui dong zhu 。”(feng shui :he ming 。)③ji zhong yu mou yi dian shang 。《jin shu ·sun hui chuan 》:“jin tian xia yong yong (yóng yóng),si hai zhu mu 。”(yong yong :bi yu zhong ren jing yang gui xiang de yang zi 。)④fu zhao 。《dong zhou lie guo zhi 》di qi shi er hui :“yuan nai zhang gong bu shi ,she sha yu zhe ,復zhu shi yu she wu cheng hei 。”(yuan :wu yuan 。wu cheng hei :chu da fu 。)《er ya ·shi tian 》:“zhu mao (máomao )shou yue mao (jīng)。”⑤du bo shi suo ya de qian cai 。《song shi ·kou zhun chuan 》:“bo zhe shu qian yu jin ,nai qing (qīng)suo you chu zhi ,wei zhi gu zhu 。”⑥ji zai 。《san guo zhi ·shu shu ·hou zhu chuan 》:“you guo bu zhi shi ,zhu ji mo guan ,shi yi hang shi duo wei ,zai yi mi shu 。”⑦zhu shi 。liu yi qing 《shi shui xin yu ·wen xue 》:“zheng xuan yu zhu 《chun qiu chuan 》,shang wei cheng 。”⑧jie shi zi gou de wen zi 。liu jiu yuan 《yu lu 》juan shang :“xue gou zhi ben ,liu jing jie wo zhu jiao 。”

    jian :

    ①ga zai liang shan jian de xiao shui gou 。《shi jing ·shao na ·cai 蘋》:“yu yi cai 蘋,na jian zhi bin 。”(蘋:jue lei zhi wu 。)②shui ming 。zai jin he na sheng 。

    yi :

    ①fu ci 。1. xiang dang yu “ye ”、“ye shi ”。《shi jing ·zheng feng ·jiang zhong zi 》:“zhong ke huai ye ,ren zhi duo yan ,yi ke wei ye 。”(zhong :lao er 。huai :huai nian 。)《shi ji ·lian po lin xiang ru lie chuan 》:“qin yi bu yi cheng yu zhao ,zhao yi zhong bu yu qin bi 。”2. biao shi yu qi de jian ruo 。xiang dang yu “bu guo ”、“zhi shi ”。《zhan guo ce ·ji ce si 》:“wang yi bu hao shi ye ,he huan mo shi ?”(hao :xi huan 。huan :dan you 。)②yu qi ci 。《shi jing ·shao na ·cao chong 》:“yi ji jian zhi ,yi ji gou zhi 。”(zhi :yu qi ci 。gou gòu:xiang yu 。)[bu yi ]yong yu fan wen gou 。biao shi wei wan yu qi 。《lun yu ·xue er 》:“xue er shi xi zhi ,bu yi le hu ?”

    lai :

    (yi )①xiao mai 。《shi jing ·zhou song ·sai wen 》:“yi wo lai mou 。”②you bi zhi ci ,you yuan dao jin 。gen “qu ”、“wang ”xiang fan 。《sun zi bing fa ·jiu de 》:“wo ke yi wang ,bi ke yi lai zhe ,wei jiao de 。”he zhi zhang 《hui xiang ou shu 》:“er tong xiang jian bu xiang shi ,xiao wen ke cong he chu lai ?”③shi ……lai ;qiao zhi ;qiao lai 。ye zuo “lai ”。si ma qian 《shi ji ·wen di ben ji 》:“jiang he yi lai yuan fang zhi xian liang ?”④mou yi shi jian yi hou 。《meng zi ·jin xin xia 》:“you kong zi er lai ,zhi yu jin ,bai you yu sui 。”⑤jiang lai ;wei lai 。tao qian 《gui qu lai xi ci 》:“wu yi wang zhi bu jian ,zhi lai zhe zhi ke zhui 。”(jian :gai zheng 。zhui :zhui qiu 。)《meng zi ·teng wen gong xia 》:“ru zhi ji fei yi ,si su yi yi ,he dai lai nian ?”(si :ze 。yi :ting zhi 。)⑥gou mo zhu ci 。《zhuang zi ·ren jian shi 》:“chang yi yu wo lai 。”《meng zi ·li lou shang 》:“he gui hu lai !” (er )lài wei lao 。《shi jing ·xiao ya ·da dong 》:“dong ren zhi zi ,zhi lao bu lai 。”(zhi :zhu guan 。lao lào:wei lao )

    tong :

    ①hui ge ;ju ji 。《shi jing ·xiao ya ·ji ri 》:“shou zhi suo tong ,you (yōu)lu yu (yǔ)yu 。”(you :mu lu 。yu yu :shou qun ju mao 。)yu xin 《yan she ge ci ·jiao diao qu 》:“jing wei tong liu ,qing zhuo yi neng 。”②gu dai zhu hou an shi chao jian tian zi zhi li 。《lun yu ·xian jin 》:“zong miao zhi shi ,ru hui tong ,duan zhang fu ,yuan wei xiao xiang yan 。”(ru :huo zhe 。duan :xuan duan ;zhu hou ji fu 。zhang fu :hei se guan ming 。xiang :zhu chi zan li zhe 。)③xiang tong ;yu “yi ”xiang dui 。《lv shi chun qiu ·cha jin 》:“gu jin yi ye ,ren yu wo tong er 。”④gong ;gong yong ;tong yi ge 。《shi jing ·qin feng ·mo yi 》:“qi yue mo yi ? yu zi tong pao 。”wen tian xiang 《zheng qi ge 》:“niu ji tong yi zao 。”(zao :tong “cao ”。niu ma cao 。)⑤tong yi ;tong yi 。《san guo zhi · wu shu ·wu zhu chuan 》:“tong chuan ji shui 。”《li ji ·zhong yong 》:“che tong gui ,shu tong wen ,hang tong lun 。”(gui :che zi liang lun jian de ju li 。lun :lun chang gang ji 。)⑥xie tong 。gu le fu 《mu lan shi 》:“tong hang shi er nian 。”⑦can yu 。《wu jing zong yao 》qian ji :“bu zhi san jun zhi quan ,er tong san jun zhi ren ,ze yi 。”(ren :ze ren ;zhi wei 。)⑧he xie ;an ding 。《li ji ·li yun 》:“shi gu mou bi er bu xing ,dao qie luan zei er bu zuo ,gu wai hu er bu bi ,shi wei da tong 。”(mou bi :ting zhi yong ji mou 。wai hu :cong wai mian guan de men 。)⑨zheng ji 。《shi jing ·xiao ya ·che gong 》:“wo ma ji tong 。”⑩gu dai tu de mian ji chan wei ,fang bai li wei tong 。《zuo chuan ·xiang gong er shi wu nian 》:“ju xi tian zi zhi de yi qi ,lie guo yi tong 。”(11)gu dai le lv zhong de yin lv ,you chen “lv ”。《zhou li ·chun guan ·dian tong 》:“dian tong zhang liu lv liu tong zhi he 。”