• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 三年驥尾有人附,一日龍須無路攀。

    “三年驥尾有人附,一日龍須無路攀。”詩句出處:《題李衛公詩二首》;是唐朝詩人溫庭筠的作品。

    蒿棘深春衛國門,九年於此盜乾坤。兩行密疏傾天下,
    一夜陰謀達至尊。肉視具僚忘匕箸,氣吞同列削寒溫。
    當時誰是承恩者,肯有餘波達鬼村。
    勢欲凌雲威觸天,權傾諸夏力排山。三年驥尾有人附,
    一日龍須無路攀。畫閤不開梁燕去,朱門罷掃乳鴉還。
    千巖萬壑應惆悵,流水斜傾出武關。

    【註釋】:

    三:

    (一)(sān)①數目。二加一所得。②代表多次或多數。如:三反四覆;三令五申。參見“三折肱”。(二)(sān,舊讀sàn)再三。見“三思”、“三復”。

    年:

    ①收成;年景。《谷梁傳·桓公三年》:“五谷皆熟為有年也。”蘇軾《喜雨亭記》:“雨麥於岐山之陽,其占為有年。”②十二個月為一年。《莊子·秋水》:“湯之時,八年七旱。”③年紀;年歲。《史記·屈原賈生列傳》:“是時賈生年二十餘,最為少。”④帝王的年號。改年叫改元。《三國志·吳書·吳主傳》:“改年為延康。”

    驥:

    千裡馬。《屍子· 君治》:“見驥一毛,不知其狀。”《論語·憲問》:“驥不稱其力,稱其德也。”比喻傑出人才。《晉書·虞預傳》:“十室之邑,必有忠信,世不乏驥,求則可致。”

    尾:

    ①尾巴。《詩經·小雅·魚藻》:“魚在在藻,有莘(shēn)其尾。”(莘:尾長貌。)②鳥獸交配。《尚書·堯典》:“鳥獸孳尾。”(孳:繁殖。)③末端;末尾。《資治通鑒·漢獻帝建安十三年》:“豫備走舸,系於其尾。”(走舸:快船。)④星宿名。二十八宿之一。[尾閭]古代傳說海水歸宿之處。《莊子·秋水》:“尾閭泄之,不知何時已而不虛 ”

    有:

    (一)①與“無”相對。1. 表示占有、具有、領有。《論語·公冶長》:“陳文子有馬十乘(shèng)。”(乘:四匹。)諸葛亮《草廬對》:“孫權據有江東。”2.表示存在。曹丕《雜詩》:“西北有浮雲,亭亭如車蓋。”3. 表示發生。《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“天下有變,則命一上將將荊州之軍以向宛、洛。”②豐收。儲光羲《觀競渡》:“能令秋大有,鼓吹遠相催。”③表示不定指。跟“某”相近。李白《菩薩蠻》:“暝色入高樓,有人樓上愁。”④助詞。1. 多用於朝代名稱的前面。《詩經·大雅·文王》:“有周不顯,帝命不時。”2. 用於形容詞前面。《詩經·鄭風·女曰雞鳴》:“明星有爛。”(爛:燦爛。) (二)yòu 通“又”。用於整數與零數之間。《論語·為政》:“吾十有五而志於學。”《史記·秦始皇本紀》:“三十有七年,親巡天下。”

    附:

    ①附著;依傍。《詩經·小雅·角弓》:“毋教猱(náo)升木,如塗塗附。”(猱:猿。塗:泥。句謂如在泥上再附著一層泥。)②增益。《論語·先進》:“季氏富於周公,而求也為之聚斂而附益之。”③歸附;依附。《管子·心術下》:“昔者明王之愛天下,故天下可附。”④靠近。《孫子·行軍》:“欲戰者,無附於水而迎客。”⑤符合。《史記·張儀列傳》:“是我一舉而名實附也。”⑥捎;寄。杜甫《石壕吏》:“一男附書至。”⑦附會。惲敬《顧命辨上》:“亂聖人之經,以附世之說,莫此為甚。”⑧搭乘。紀昀《閱微草堂筆記·灤陽消夏錄一》:“昔渡錢江,有僧附舟。”⑨通“袝”。祭。《禮記·雜記上》:“大夫附於士,士不附於大夫。”

    一:

    ①數詞。《孟子·梁惠王上》:“吾何愛一牛?”(愛:吝惜。)《漢書·律歷志上》:“數者,一、十、百、千、萬也。”又表序數第一。《呂氏春秋·古樂》:“投足以歌八闋:一曰載民,二曰玄鳥。”(八闋:指舞樂的八章。載民、玄鳥:樂曲八章之名。)②專一。《荀子·勸學》:“螾無爪牙之利,筋骨之強,上食埃土,下飲黃泉,用心一也。”(螾:通“蚓”。蚯蚓。)③全;滿。《史記·淮陰侯列傳》:“至拜大將,乃韓信也,一軍皆驚。”④統一;使……一致。《史記·秦始皇本紀》:“一法度衡石丈尺。”⑤相同。《左傳·莊公十二年》:“天下之惡一也。”(惡:指惡人。)⑥整體。賈誼《新書·過秦上》:“合從締交,相與為一。”⑦古代哲學概念。指“道”及“道”所派生的“氣”。⑧副詞。1. 一概;都。《史記·孟嘗君列傳》:“食客數千人,無貴賤一與文等。”2. 一旦。《莊子·徐無鬼》:“一聞人之過,終身不忘。”(過:過失。)3. 乃;竟。《戰國策·齊策一》:“靖郭君之於寡人,一至於此乎?”⑨語氣詞。起加強語氣的作用。《孟子·梁惠王上》:“寡人恥之,願比死者一灑之。”⑩我國民族音樂記音符號之一。[一何]副詞。表示程度深。杜甫《石壕吏》:“吏呼一何怒,婦啼一何苦!”

    一日:

    ①一天,一晝夜。《淮南子·說山訓》:“騏驥一日千裡。”②有一天。《聊齋志異·嬌娜》:“一日,大雪崩騰,寂無行旅。”③一旦;有那麼一天。《國策·秦策五》:“王之春秋高,一日山陵崩,太子用事,君危於累卵,而不壽於朝生。”山陵崩,帝王死的諱辭。④昨日;日前。《後漢書·李充傳》:“一日,聞足下與鄧將軍說士未究,激刺面折,不由中和。”李賢註:“一日猶昨日也。”

    龍:

    (一)①我國傳說中的神異動物,頭有角,身有鱗。有腳可走,無翼能飛。《周易·乾》:“見龍在田,利見大人。”(田:指地上。)②帝王的象征。杜甫《哀王孫》:“高帝子孫盡隆準,龍種自與常人殊。”(高帝:漢高祖。隆準:高鼻梁。)白居易《長恨歌》:“天旋日轉回龍馭。”③八尺以上的馬;駿馬。張衡《東京賦》:“龍輅充庭,雲旗拂霓。”(輅:天子的車。雲旗:很高的旗。霓:副虹,借指空中。)④指傑出的人才。《三國志·諸葛亮傳》:“諸葛孔明者,臥龍也。”⑤二十八宿中東方七星(角、亢、氐、房、心、尾、箕)的合稱。⑥十二生肖之一。[龍鐘]1. 衰老、疲憊的樣子。王維《夏日過青龍寺謁操禪師》:“龍鐘一老翁,徐步謁禪宮。”2. 潦倒、不得意的樣子。白居易《別微之於澧上》:“莫問龍鐘惡官職,且聽清脆好文篇。”3. 淚流縱橫的樣子。蔡邕《琴操》下:“空山歔欷,涕龍鐘兮。”(歔欷xū xī:哀嘆抽泣聲。)4.躑躅難行的樣子。 蘇頲《曉發方騫驛》:“傳置遠山蹊,龍鐘蹴澗泥。”(蹴cù:踐踏。)(二)lǒng 同“壟(lǒng)”。①岡壟。《孟子·公孫醜下》:“有賤丈夫焉,必求龍斷而登之。”(賤丈夫:指貪利可鄙的男子。龍斷:斷而高的岡壟。)②獨占利益。《藝林伐山》:“私富貴之龍斷。” (三)chǒng 通“寵”。榮耀。《詩經》:“何天之龍。”

    須:

    ①胡子。《史記·高祖本紀》:“美須髯。”②等待;等候。《楚辭·九歌·少司命》:“君維須兮雲之際?”③需要;需。林逋《山園小梅》:“不須檀板共金尊。”④必須;應當。杜甫《聞官軍收河南河北》:“白日放歌須縱酒。”⑤須臾;片刻。《荀子·王制》:“罷不能,不待須而廢。”

    無:

    ①沒有。跟“有”相對。陸遊《遊山西村》:“山重水復疑無路。”②副詞。表示否定,相當於“不”。《商君書·農戰》:“民以此為教,則粟焉得無少,而兵焉得弱也?”③連詞。表示條件,相當於“無論”、“不論”。《詩經·魯頌·灃水》:“不小不大,從公於邁。”④通“毋”。不要。《古詩源·箜篌引》:“公無渡河,公竟渡河。墮河而死,當奈公何!”⑤非;不是。《管子·形勢》:“則國非其國,而民無其民也。”⑥語氣詞。用於疑問句末,表示疑問,相當於“否”。白居易《問劉十九》:“晚來天欲雪,能飲一杯無?”

    路:

    ①道路;路途。《楚辭·九歌·國觴》:“出不入兮往不反,平原忽兮路超遠。”②路程。陶潛《桃花源記》:“緣溪行,忘路之遠近。”③途徑;方向。《尚書·洪范》:“無有作惡,遵王之路。”諸葛亮《前出師表》:“不宜妄自菲薄,引喻失義,以塞忠諫之路也。”(引喻:稱引說話。)④仕途,執政。許棠《講德陳情上淮南李仆射八首》之八:“當路公卿誰見待? 故鄉親友自疑非。”(待:寬容。疑非:懷疑有錯誤。)⑤法度;規則。李華《禦史中丞廳壁記》:“遵王路以整多方。”(王:指先王。)⑥方面;地區。田藝衡《留青日記·賭博》:“蘇常一路尤甚,士大夫歸傢者則開賭坊,蓋避禁也。”(蘇常:蘇州、常州。避禁:避開禁令。)⑦車。《左傳·昭公四年》:“王思舊勛而賜之路。”⑧大。《史記·孝武本紀》:“路弓乘矢。”⑨宋朝和元朝行政區劃名。宋的路約相當於現在的省,元的路約相當現在的地區。

    攀:

    ①抓住東西往上爬。《三國志·魏書·鄧艾傳》:“將士皆攀木緣崖,魚貫而進。”②依附有錢有勢的人。《宋史·張遜傳》:“遜小心謹慎,徒以攀附至貴顯。”③牽;挽;拉。李商隱《行次西郊作》詩:“大婦抱兒哭,小婦攀車轓。”④折取。敦煌曲子詞《望江南》:“我是曲江臨池柳,者人折去那人攀,恩愛一時間。”(者:這。)


  • 三年骥尾有人附,一日龙须无路攀。

    “三年骥尾有人附,一日龙须无路攀。”诗句出处:《题李卫公诗二首》;是唐朝诗人温庭筠的作品。

    蒿棘深春卫国门,九年于此盗乾坤。两行密疏倾天下,
    一夜阴谋达至尊。肉视具僚忘匕箸,气吞同列削寒温。
    当时谁是承恩者,肯有余波达鬼村。
    势欲凌云威触天,权倾诸夏力排山。三年骥尾有人附,
    一日龙须无路攀。画閤不开梁燕去,朱门罢扫乳鸦还。
    千岩万壑应惆怅,流水斜倾出武关。

    【注释】:

    三:

    (一)(sān)①数目。二加一所得。②代表多次或多数。如:三反四覆;三令五申。参见“三折肱”。(二)(sān,旧读sàn)再三。见“三思”、“三复”。

    年:

    ①收成;年景。《谷梁传·桓公三年》:“五谷皆熟为有年也。”苏轼《喜雨亭记》:“雨麦于岐山之阳,其占为有年。”②十二个月为一年。《庄子·秋水》:“汤之时,八年七旱。”③年纪;年岁。《史记·屈原贾生列传》:“是时贾生年二十余,最为少。”④帝王的年号。改年叫改元。《三国志·吴书·吴主传》:“改年为延康。”

    骥:

    千里马。《尸子· 君治》:“见骥一毛,不知其状。”《论语·宪问》:“骥不称其力,称其德也。”比喻杰出人才。《晋书·虞预传》:“十室之邑,必有忠信,世不乏骥,求则可致。”

    尾:

    ①尾巴。《诗经·小雅·鱼藻》:“鱼在在藻,有莘(shēn)其尾。”(莘:尾长貌。)②鸟兽交配。《尚书·尧典》:“鸟兽孳尾。”(孳:繁殖。)③末端;末尾。《资治通鉴·汉献帝建安十三年》:“豫备走舸,系于其尾。”(走舸:快船。)④星宿名。二十八宿之一。[尾闾]古代传说海水归宿之处。《庄子·秋水》:“尾闾泄之,不知何时已而不虚 ”

    有:

    (一)①与“无”相对。1. 表示占有、具有、领有。《论语·公冶长》:“陈文子有马十乘(shèng)。”(乘:四匹。)诸葛亮《草庐对》:“孙权据有江东。”2.表示存在。曹丕《杂诗》:“西北有浮云,亭亭如车盖。”3. 表示发生。《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“天下有变,则命一上将将荆州之军以向宛、洛。”②丰收。储光羲《观竞渡》:“能令秋大有,鼓吹远相催。”③表示不定指。跟“某”相近。李白《菩萨蛮》:“暝色入高楼,有人楼上愁。”④助词。1. 多用于朝代名称的前面。《诗经·大雅·文王》:“有周不显,帝命不时。”2. 用于形容词前面。《诗经·郑风·女曰鸡鸣》:“明星有烂。”(烂:灿烂。) (二)yòu 通“又”。用于整数与零数之间。《论语·为政》:“吾十有五而志于学。”《史记·秦始皇本纪》:“三十有七年,亲巡天下。”

    附:

    ①附着;依傍。《诗经·小雅·角弓》:“毋教猱(náo)升木,如涂涂附。”(猱:猿。涂:泥。句谓如在泥上再附着一层泥。)②增益。《论语·先进》:“季氏富于周公,而求也为之聚敛而附益之。”③归附;依附。《管子·心术下》:“昔者明王之爱天下,故天下可附。”④靠近。《孙子·行军》:“欲战者,无附于水而迎客。”⑤符合。《史记·张仪列传》:“是我一举而名实附也。”⑥捎;寄。杜甫《石壕吏》:“一男附书至。”⑦附会。恽敬《顾命辨上》:“乱圣人之经,以附世之说,莫此为甚。”⑧搭乘。纪昀《阅微草堂笔记·滦阳消夏录一》:“昔渡钱江,有僧附舟。”⑨通“袝”。祭。《礼记·杂记上》:“大夫附于士,士不附于大夫。”

    一:

    ①数词。《孟子·梁惠王上》:“吾何爱一牛?”(爱:吝惜。)《汉书·律历志上》:“数者,一、十、百、千、万也。”又表序数第一。《吕氏春秋·古乐》:“投足以歌八阕:一曰载民,二曰玄鸟。”(八阕:指舞乐的八章。载民、玄鸟:乐曲八章之名。)②专一。《荀子·劝学》:“螾无爪牙之利,筋骨之强,上食埃土,下饮黄泉,用心一也。”(螾:通“蚓”。蚯蚓。)③全;满。《史记·淮阴侯列传》:“至拜大将,乃韩信也,一军皆惊。”④统一;使……一致。《史记·秦始皇本纪》:“一法度衡石丈尺。”⑤相同。《左传·庄公十二年》:“天下之恶一也。”(恶:指恶人。)⑥整体。贾谊《新书·过秦上》:“合从缔交,相与为一。”⑦古代哲学概念。指“道”及“道”所派生的“气”。⑧副词。1. 一概;都。《史记·孟尝君列传》:“食客数千人,无贵贱一与文等。”2. 一旦。《庄子·徐无鬼》:“一闻人之过,终身不忘。”(过:过失。)3. 乃;竟。《战国策·齐策一》:“靖郭君之于寡人,一至于此乎?”⑨语气词。起加强语气的作用。《孟子·梁惠王上》:“寡人耻之,愿比死者一洒之。”⑩我国民族音乐记音符号之一。[一何]副词。表示程度深。杜甫《石壕吏》:“吏呼一何怒,妇啼一何苦!”

    一日:

    ①一天,一昼夜。《淮南子·说山训》:“骐骥一日千里。”②有一天。《聊斋志异·娇娜》:“一日,大雪崩腾,寂无行旅。”③一旦;有那么一天。《国策·秦策五》:“王之春秋高,一日山陵崩,太子用事,君危于累卵,而不寿于朝生。”山陵崩,帝王死的讳辞。④昨日;日前。《后汉书·李充传》:“一日,闻足下与邓将军说士未究,激刺面折,不由中和。”李贤注:“一日犹昨日也。”

    龙:

    (一)①我国传说中的神异动物,头有角,身有鳞。有脚可走,无翼能飞。《周易·乾》:“见龙在田,利见大人。”(田:指地上。)②帝王的象征。杜甫《哀王孙》:“高帝子孙尽隆准,龙种自与常人殊。”(高帝:汉高祖。隆准:高鼻梁。)白居易《长恨歌》:“天旋日转回龙驭。”③八尺以上的马;骏马。张衡《东京赋》:“龙辂充庭,云旗拂霓。”(辂:天子的车。云旗:很高的旗。霓:副虹,借指空中。)④指杰出的人才。《三国志·诸葛亮传》:“诸葛孔明者,卧龙也。”⑤二十八宿中东方七星(角、亢、氐、房、心、尾、箕)的合称。⑥十二生肖之一。[龙钟]1. 衰老、疲惫的样子。王维《夏日过青龙寺谒操禅师》:“龙钟一老翁,徐步谒禅宫。”2. 潦倒、不得意的样子。白居易《别微之于澧上》:“莫问龙钟恶官职,且听清脆好文篇。”3. 泪流纵横的样子。蔡邕《琴操》下:“空山歔欷,涕龙钟兮。”(歔欷xū xī:哀叹抽泣声。)4.踯躅难行的样子。 苏颋《晓发方骞驿》:“传置远山蹊,龙钟蹴涧泥。”(蹴cù:践踏。)(二)lǒng 同“垄(lǒng)”。①冈垄。《孟子·公孙丑下》:“有贱丈夫焉,必求龙断而登之。”(贱丈夫:指贪利可鄙的男子。龙断:断而高的冈垄。)②独占利益。《艺林伐山》:“私富贵之龙断。” (三)chǒng 通“宠”。荣耀。《诗经》:“何天之龙。”

    须:

    ①胡子。《史记·高祖本纪》:“美须髯。”②等待;等候。《楚辞·九歌·少司命》:“君维须兮云之际?”③需要;需。林逋《山园小梅》:“不须檀板共金尊。”④必须;应当。杜甫《闻官军收河南河北》:“白日放歌须纵酒。”⑤须臾;片刻。《荀子·王制》:“罢不能,不待须而废。”

    无:

    ①没有。跟“有”相对。陆游《游山西村》:“山重水复疑无路。”②副词。表示否定,相当于“不”。《商君书·农战》:“民以此为教,则粟焉得无少,而兵焉得弱也?”③连词。表示条件,相当于“无论”、“不论”。《诗经·鲁颂·沣水》:“不小不大,从公于迈。”④通“毋”。不要。《古诗源·箜篌引》:“公无渡河,公竟渡河。堕河而死,当奈公何!”⑤非;不是。《管子·形势》:“则国非其国,而民无其民也。”⑥语气词。用于疑问句末,表示疑问,相当于“否”。白居易《问刘十九》:“晚来天欲雪,能饮一杯无?”

    路:

    ①道路;路途。《楚辞·九歌·国觞》:“出不入兮往不反,平原忽兮路超远。”②路程。陶潜《桃花源记》:“缘溪行,忘路之远近。”③途径;方向。《尚书·洪范》:“无有作恶,遵王之路。”诸葛亮《前出师表》:“不宜妄自菲薄,引喻失义,以塞忠谏之路也。”(引喻:称引说话。)④仕途,执政。许棠《讲德陈情上淮南李仆射八首》之八:“当路公卿谁见待? 故乡亲友自疑非。”(待:宽容。疑非:怀疑有错误。)⑤法度;规则。李华《御史中丞厅壁记》:“遵王路以整多方。”(王:指先王。)⑥方面;地区。田艺衡《留青日记·赌博》:“苏常一路尤甚,士大夫归家者则开赌坊,盖避禁也。”(苏常:苏州、常州。避禁:避开禁令。)⑦车。《左传·昭公四年》:“王思旧勋而赐之路。”⑧大。《史记·孝武本纪》:“路弓乘矢。”⑨宋朝和元朝行政区划名。宋的路约相当于现在的省,元的路约相当现在的地区。

    攀:

    ①抓住东西往上爬。《三国志·魏书·邓艾传》:“将士皆攀木缘崖,鱼贯而进。”②依附有钱有势的人。《宋史·张逊传》:“逊小心谨慎,徒以攀附至贵显。”③牵;挽;拉。李商隐《行次西郊作》诗:“大妇抱儿哭,小妇攀车轓。”④折取。敦煌曲子词《望江南》:“我是曲江临池柳,者人折去那人攀,恩爱一时间。”(者:这。)


  • san nian ji wei you ren fu ,yi ri long xu mo lu pan 。

    “san nian ji wei you ren fu ,yi ri long xu mo lu pan 。”shi gou chu chu :《ti li wei gong shi er shou 》;shi tang chao shi ren wen ting jun de zuo pin 。

    hao ji shen chun wei guo men ,jiu nian yu ci dao gan kun 。liang hang mi shu qing tian xia ,
    yi ye yin mou da zhi zun 。rou shi ju liao wang bi zhu ,qi tun tong lie xiao han wen 。
    dang shi shei shi cheng en zhe ,ken you yu bo da gui cun 。
    shi yu ling yun wei chu tian ,quan qing zhu xia li pai shan 。san nian ji wei you ren fu ,
    yi ri long xu mo lu pan 。hua 閤bu kai liang yan qu ,zhu men ba sao ru ya hai 。
    qian yan mo he ying chou chang ,liu shui xie qing chu wu guan 。

    【zhu shi 】:

    san :

    (yi )(sān)①shu mu 。er jia yi suo de 。②dai biao duo ci huo duo shu 。ru :san fan si fu ;san ling wu shen 。can jian “san she gong ”。(er )(sān,jiu dou sàn)zai san 。jian “san sai ”、“san fu ”。

    nian :

    ①shou cheng ;nian jing 。《gu liang chuan ·huan gong san nian 》:“wu gu jie shou wei you nian ye 。”su shi 《xi yu ting ji 》:“yu mai yu qi shan zhi yang ,ji zhan wei you nian 。”②shi er ge yue wei yi nian 。《zhuang zi ·qiu shui 》:“shang zhi shi ,ba nian qi han 。”③nian ji ;nian sui 。《shi ji ·qu yuan gu sheng lie chuan 》:“shi shi gu sheng nian er shi yu ,zui wei shao 。”④di wang de nian hao 。gai nian jiao gai yuan 。《san guo zhi ·wu shu ·wu zhu chuan 》:“gai nian wei yan kang 。”

    ji :

    qian li ma 。《shi zi · jun zhi 》:“jian ji yi mao ,bu zhi ji zhuang 。”《lun yu ·xian wen 》:“ji bu chen ji li ,chen ji de ye 。”bi yu jie chu ren cai 。《jin shu ·yu yu chuan 》:“shi shi zhi yi ,bi you zhong xin ,shi bu fa ji ,qiu ze ke zhi 。”

    wei :

    ①wei ba 。《shi jing ·xiao ya ·yu zao 》:“yu zai zai zao ,you shen (shēn)ji wei 。”(shen :wei chang mao 。)②diao shou jiao pei 。《shang shu ·yao dian 》:“diao shou zi wei 。”(zi :fan shi 。)③mo duan ;mo wei 。《zi zhi tong jian ·han suo di jian an shi san nian 》:“yu bei zou ge ,ji yu ji wei 。”(zou ge :kuai chuan 。)④xing su ming 。er shi ba su zhi yi 。[wei lv ]gu dai chuan shui hai shui gui su zhi chu 。《zhuang zi ·qiu shui 》:“wei lv xie zhi ,bu zhi he shi yi er bu xu ”

    you :

    (yi )①yu “mo ”xiang dui 。1. biao shi zhan you 、ju you 、ling you 。《lun yu ·gong ye chang 》:“chen wen zi you ma shi cheng (shèng)。”(cheng :si pi 。)zhu ge liang 《cao lu dui 》:“sun quan ju you jiang dong 。”2.biao shi cun zai 。cao pi 《za shi 》:“xi bei you fu yun ,ting ting ru che gai 。”3. biao shi fa sheng 。《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“tian xia you bian ,ze ming yi shang jiang jiang jing zhou zhi jun yi xiang wan 、luo 。”②feng shou 。chu guang xi 《guan jing du 》:“neng ling qiu da you ,gu chui yuan xiang cui 。”③biao shi bu ding zhi 。gen “mou ”xiang jin 。li bai 《pu sa man 》:“ming se ru gao lou ,you ren lou shang chou 。”④zhu ci 。1. duo yong yu chao dai ming chen de qian mian 。《shi jing ·da ya ·wen wang 》:“you zhou bu xian ,di ming bu shi 。”2. yong yu xing rong ci qian mian 。《shi jing ·zheng feng ·nv yue ji ming 》:“ming xing you lan 。”(lan :can lan 。) (er )yòu tong “you ”。yong yu zheng shu yu ling shu zhi jian 。《lun yu ·wei zheng 》:“wu shi you wu er zhi yu xue 。”《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“san shi you qi nian ,qin xun tian xia 。”

    fu :

    ①fu zhao ;yi bang 。《shi jing ·xiao ya ·jiao gong 》:“wu jiao nao (náo)sheng mu ,ru tu tu fu 。”(nao :yuan 。tu :ni 。gou wei ru zai ni shang zai fu zhao yi ceng ni 。)②zeng yi 。《lun yu ·xian jin 》:“ji shi fu yu zhou gong ,er qiu ye wei zhi ju lian er fu yi zhi 。”③gui fu ;yi fu 。《guan zi ·xin shu xia 》:“xi zhe ming wang zhi ai tian xia ,gu tian xia ke fu 。”④kao jin 。《sun zi ·hang jun 》:“yu zhan zhe ,mo fu yu shui er ying ke 。”⑤fu ge 。《shi ji ·zhang yi lie chuan 》:“shi wo yi ju er ming shi fu ye 。”⑥shao ;ji 。du fu 《dan hao li 》:“yi nan fu shu zhi 。”⑦fu hui 。yun jing 《gu ming bian shang 》:“luan sheng ren zhi jing ,yi fu shi zhi shui ,mo ci wei shen 。”⑧da cheng 。ji yun 《yue wei cao tang bi ji ·luan yang xiao xia lu yi 》:“xi du qian jiang ,you seng fu zhou 。”⑨tong “fu ”。ji 。《li ji ·za ji shang 》:“da fu fu yu shi ,shi bu fu yu da fu 。”

    yi :

    ①shu ci 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“wu he ai yi niu ?”(ai :lin xi 。)《han shu ·lv li zhi shang 》:“shu zhe ,yi 、shi 、bai 、qian 、mo ye 。”you biao xu shu di yi 。《lv shi chun qiu ·gu le 》:“tou zu yi ge ba que :yi yue zai min ,er yue xuan diao 。”(ba que :zhi wu le de ba zhang 。zai min 、xuan diao :le qu ba zhang zhi ming 。)②zhuan yi 。《xun zi ·quan xue 》:“yin mo zhao ya zhi li ,jin gu zhi jiang ,shang shi ai tu ,xia yin huang quan ,yong xin yi ye 。”(yin :tong “yin ”。qiu yin 。)③quan ;man 。《shi ji ·huai yin hou lie chuan 》:“zhi bai da jiang ,nai han xin ye ,yi jun jie jing 。”④tong yi ;shi ……yi zhi 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“yi fa du heng dan zhang che 。”⑤xiang tong 。《zuo chuan ·zhuang gong shi er nian 》:“tian xia zhi e yi ye 。”(e :zhi e ren 。)⑥zheng ti 。gu yi 《xin shu ·guo qin shang 》:“ge cong di jiao ,xiang yu wei yi 。”⑦gu dai zhe xue gai nian 。zhi “dao ”ji “dao ”suo pa sheng de “qi ”。⑧fu ci 。1. yi gai ;dou 。《shi ji ·meng chang jun lie chuan 》:“shi ke shu qian ren ,mo gui jian yi yu wen deng 。”2. yi dan 。《zhuang zi ·xu mo gui 》:“yi wen ren zhi guo ,zhong shen bu wang 。”(guo :guo shi 。)3. nai ;jing 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“jing guo jun zhi yu gua ren ,yi zhi yu ci hu ?”⑨yu qi ci 。qi jia jiang yu qi de zuo yong 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“gua ren chi zhi ,yuan bi si zhe yi sa zhi 。”⑩wo guo min zu yin le ji yin fu hao zhi yi 。[yi he ]fu ci 。biao shi cheng du shen 。du fu 《dan hao li 》:“li hu yi he nu ,fu ti yi he ku !”

    yi ri :

    ①yi tian ,yi zhou ye 。《huai na zi ·shui shan xun 》:“qi ji yi ri qian li 。”②you yi tian 。《liao zhai zhi yi ·jiao na 》:“yi ri ,da xue beng teng ,ji mo hang lv 。”③yi dan ;you na me yi tian 。《guo ce ·qin ce wu 》:“wang zhi chun qiu gao ,yi ri shan ling beng ,tai zi yong shi ,jun wei yu lei luan ,er bu shou yu chao sheng 。”shan ling beng ,di wang si de hui ci 。④zuo ri ;ri qian 。《hou han shu ·li chong chuan 》:“yi ri ,wen zu xia yu deng jiang jun shui shi wei jiu ,ji ci mian she ,bu you zhong he 。”li xian zhu :“yi ri you zuo ri ye 。”

    long :

    (yi )①wo guo chuan shui zhong de shen yi dong wu ,tou you jiao ,shen you lin 。you jiao ke zou ,mo yi neng fei 。《zhou yi ·gan 》:“jian long zai tian ,li jian da ren 。”(tian :zhi de shang 。)②di wang de xiang zheng 。du fu 《ai wang sun 》:“gao di zi sun jin long zhun ,long chong zi yu chang ren shu 。”(gao di :han gao zu 。long zhun :gao bi liang 。)bai ju yi 《chang hen ge 》:“tian xuan ri zhuai hui long yu 。”③ba che yi shang de ma ;jun ma 。zhang heng 《dong jing fu 》:“long lu chong ting ,yun qi bi ni 。”(lu :tian zi de che 。yun qi :hen gao de qi 。ni :fu hong ,jie zhi kong zhong 。)④zhi jie chu de ren cai 。《san guo zhi ·zhu ge liang chuan 》:“zhu ge kong ming zhe ,wo long ye 。”⑤er shi ba su zhong dong fang qi xing (jiao 、kang 、di 、fang 、xin 、wei 、ji )de ge chen 。⑥shi er sheng xiao zhi yi 。[long zhong ]1. cui lao 、pi bei de yang zi 。wang wei 《xia ri guo qing long si ye cao chan shi 》:“long zhong yi lao weng ,xu bu ye chan gong 。”2. lao dao 、bu de yi de yang zi 。bai ju yi 《bie wei zhi yu li shang 》:“mo wen long zhong e guan zhi ,ju ting qing cui hao wen pian 。”3. lei liu zong heng de yang zi 。cai yong 《qin cao 》xia :“kong shan xu xi ,ti long zhong xi 。”(xu xi xū xī:ai tan chou qi sheng 。)4.zhi zhu nan hang de yang zi 。 su ting 《xiao fa fang jian yi 》:“chuan zhi yuan shan qi ,long zhong cu jian ni 。”(cu cù:jian ta 。)(er )lǒng tong “long (lǒng)”。①gang long 。《meng zi ·gong sun chou xia 》:“you jian zhang fu yan ,bi qiu long duan er deng zhi 。”(jian zhang fu :zhi tan li ke bi de nan zi 。long duan :duan er gao de gang long 。)②du zhan li yi 。《yi lin fa shan 》:“si fu gui zhi long duan 。” (san )chǒng tong “chong ”。rong yao 。《shi jing 》:“he tian zhi long 。”

    xu :

    ①hu zi 。《shi ji ·gao zu ben ji 》:“mei xu ran 。”②deng dai ;deng hou 。《chu ci ·jiu ge ·shao si ming 》:“jun wei xu xi yun zhi ji ?”③xu yao ;xu 。lin bu 《shan yuan xiao mei 》:“bu xu tan ban gong jin zun 。”④bi xu ;ying dang 。du fu 《wen guan jun shou he na he bei 》:“bai ri fang ge xu zong jiu 。”⑤xu yu ;pian ke 。《xun zi ·wang zhi 》:“ba bu neng ,bu dai xu er fei 。”

    mo :

    ①mei you 。gen “you ”xiang dui 。liu you 《you shan xi cun 》:“shan chong shui fu yi mo lu 。”②fu ci 。biao shi fou ding ,xiang dang yu “bu ”。《shang jun shu ·nong zhan 》:“min yi ci wei jiao ,ze su yan de mo shao ,er bing yan de ruo ye ?”③lian ci 。biao shi tiao jian ,xiang dang yu “mo lun ”、“bu lun ”。《shi jing ·lu song ·feng shui 》:“bu xiao bu da ,cong gong yu mai 。”④tong “wu ”。bu yao 。《gu shi yuan ·kong hou yin 》:“gong mo du he ,gong jing du he 。duo he er si ,dang nai gong he !”⑤fei ;bu shi 。《guan zi ·xing shi 》:“ze guo fei ji guo ,er min mo ji min ye 。”⑥yu qi ci 。yong yu yi wen gou mo ,biao shi yi wen ,xiang dang yu “fou ”。bai ju yi 《wen liu shi jiu 》:“wan lai tian yu xue ,neng yin yi bei mo ?”

    lu :

    ①dao lu ;lu tu 。《chu ci ·jiu ge ·guo shang 》:“chu bu ru xi wang bu fan ,ping yuan hu xi lu chao yuan 。”②lu cheng 。tao qian 《tao hua yuan ji 》:“yuan xi hang ,wang lu zhi yuan jin 。”③tu jing ;fang xiang 。《shang shu ·hong fan 》:“mo you zuo e ,zun wang zhi lu 。”zhu ge liang 《qian chu shi biao 》:“bu yi wang zi fei bao ,yin yu shi yi ,yi sai zhong jian zhi lu ye 。”(yin yu :chen yin shui hua 。)④shi tu ,zhi zheng 。hu tang 《jiang de chen qing shang huai na li pu she ba shou 》zhi ba :“dang lu gong qing shei jian dai ? gu xiang qin you zi yi fei 。”(dai :kuan rong 。yi fei :huai yi you cuo wu 。)⑤fa du ;gui ze 。li hua 《yu shi zhong cheng ting bi ji 》:“zun wang lu yi zheng duo fang 。”(wang :zhi xian wang 。)⑥fang mian ;de ou 。tian yi heng 《liu qing ri ji ·du bo 》:“su chang yi lu you shen ,shi da fu gui jia zhe ze kai du fang ,gai bi jin ye 。”(su chang :su zhou 、chang zhou 。bi jin :bi kai jin ling 。)⑦che 。《zuo chuan ·zhao gong si nian 》:“wang sai jiu xun er ci zhi lu 。”⑧da 。《shi ji ·xiao wu ben ji 》:“lu gong cheng shi 。”⑨song chao he yuan chao hang zheng ou hua ming 。song de lu yao xiang dang yu xian zai de sheng ,yuan de lu yao xiang dang xian zai de de ou 。

    pan :

    ①zhua zhu dong xi wang shang pa 。《san guo zhi ·wei shu ·deng ai chuan 》:“jiang shi jie pan mu yuan ya ,yu guan er jin 。”②yi fu you qian you shi de ren 。《song shi ·zhang xun chuan 》:“xun xiao xin jin shen ,tu yi pan fu zhi gui xian 。”③qian ;wan ;la 。li shang yin 《hang ci xi jiao zuo 》shi :“da fu bao er ku ,xiao fu pan che fan 。”④she qu 。dui huang qu zi ci 《wang jiang na 》:“wo shi qu jiang lin chi liu ,zhe ren she qu na ren pan ,en ai yi shi jian 。”(zhe :zhe 。)