• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 甘瓜剖綠出寒泉,碧甌浮花酌春茗。

    “甘瓜剖綠出寒泉,碧甌浮花酌春茗。”詩句出處:《遊石堂觀》;是唐朝詩人蕭祜的作品。

    西山高高何所如,上有古昔真人居。嵌崖巨石自成室,
    其下磅礴含清虛。我來斯邑訪遺跡,乃遇沈生耽載籍。
    沈生為政哀煢嫠,又能索隱探靈奇。欣然向我話佳境,
    與我崎嶇到山頂。甘瓜剖綠出寒泉,碧甌浮花酌春茗。
    嚼瓜啜茗身清涼,汗消絺绤如迎霜。胡為空山百草花,
    倏爾籩豆肆我旁。始驚知周無小大,力寡多方驗斯在。
    妙用騰聲冠蓋間,勝遊恣意煙霞外。故碑石像凡幾年,
    雲鬱雨霏生綠煙。我知遊此多靈仙,縹緲月中飛下天。
    天風微微夕露委,松梢颼颼曉聲起。鳳去空遺簫管音,
    星翻寥落銀河水。勸君學道此時來,結茅獨宿何遼哉。
    齋心玄默感靈衛,必見鸞鶴相裴回。我愛崇山雙劍北,
    峰如人首拄天黑。群仙傴僂勢奔走,狀若歸尊趨有德。
    半巖有洞頂有池,出入靈怪潛蛟螭。我去不得晝夜思,
    夢遊曾信南風吹。南風吹我到林嶺,故國不見秦天迥。
    山花名藥撲地香,月色泉聲洞心冷。蔭松散發逢異人,
    寂寞曠然口不言。道陵公遠莫能識,發短耳長誰獨存。
    司農驚覺忽惆悵,可惜所遊俱是妄。蘊懷耿耿誰與言,
    直至今來意通形神開,擁傳又恨斜陽催。
    一丘人境尚堪戀,何況海上金銀臺。

    【註釋】:

    甘:

    ①味美。《韓非子·外儲說右上》:“甘肥周於堂,卮酒豆肉集於宮。”(周:遍佈。豆:盛肉器。)②甜味。《荀子·榮辱》:“口辨酸咸甘苦。”③美好;動聽。班固《西都賦》:“竹林果園,芳草甘木。”④情願;樂意。龔自珍《病梅館記》:“甘受詬厲。”張耒《夜坐》:“梧桐真不甘衰謝,數葉迎風尚有聲。”

    剖:

    ①中分;分開。《左傳·襄公十四年》:“我先君惠公有不腆(tiǎn)之田,與女剖分而食之。”(腆:豐厚。)②剖分;分裂。柳宗元《封建論》:“剖海內而立宗子,封功臣。”③剖析;分辨。《聊齋志異·林四娘》:“談及音律,輒能剖悉宮商。”

    出:

    ①出去;從裡面到外面。屈原《九歌·國殤》:“出不入兮往不返。”②到;到達。《漢書·霍光傳》:“築神道,北臨昭靈,南出承恩。”(神道:墓道。昭靈、承恩:皆館名。)③超過;超越。《論語· 鄉黨》:“祭肉不出三日。”白居易《與元九書》:“自思所陳亦無出足下之見。”④發出。《商君書·更法》:“於是遂出墾草令。”⑤指天然生長或人工生產。《荀子·富國》:“田肥以易則出實百倍。”⑥產生;發生。《荀子·勸學》:“肉腐出蟲。”(腐:腐爛。)⑦出現;露出。葛洪《抱樸子·外篇· 省煩》:“枝分葉散,重出互見。”(重:重復。)蘇軾《後赤壁賦》:“山高月小,水落石出。”⑧拿出;支出。《宋史·食貨志上五》:“又農民出錢,難於出力。”(比出力困難。)曹操《收租調令》:“戶出絹二匹。”⑨指引文、典故等來源於某書。《後漢書·孔融傳》:“(曹操)後問出何經典。”⑩舊指離棄妻子。《孟子· 離婁下》:“出妻屏子,終身不養焉。”(11)指花瓣。《宋書·符瑞志下》:“草木花多五出,花雪獨六出。”(花雪:雪花。)[出塵]1.超出塵俗。孔稚珪《北山移文》:“耿介拔俗之標,瀟灑出塵之想。”2.佛教用語。脫離煩惱的塵俗。《四十二章經》二三:“故曰凡夫透得此門,出塵羅漢。”[出閤]1.皇子出就封國。《南齊書·江謐傳》:“諸皇子出閤用文武主帥,皆以委謐。”2.指閣臣出任外職。《梁書·江蒨傳》:“初,王泰出閤。”3.公主出稼。元稹《七女封公主制》:“雖穠華可尚,出閤未期,而湯沐先施,分封有據。”後用為女子出嫁的通稱。[出首]1.自首。《晉書·華軼傳》:“尋而軼敗,(高)悝藏匿軼二子及妻,崎嶇經年,既而遇赦,悝攜之出首。”2.檢舉;告發。王實甫《西廂記》三本二折:“我將這簡貼兒去夫人行出首去來。”

    寒:

    ①冷。《禮記·月令》:“寒熱不節,民多虐疾。”《呂氏春秋·察今》:“見瓶水之冰,而知天下之寒。”②貧窮;貧寒。杜甫《自京赴奉先縣詠懷》:“彤庭所分帛,本自寒女出。”(彤庭:指富貴人傢。)《晉書·劉毅傳》:“是以上品無寒門,下品無士族。”③害怕;畏懼。《聊齋志異·辛十四娘》:“誤入澗谷,狼奔鴟(chī)叫,豎毛寒心。”(鴟:貓頭鷹。)

    泉:

    ①泉水,一種地下水。《周易·蒙卦》:“山下出泉。”②泉下;墓穴。錢孫貽《虔臺寒食怨詩》:“幾人江上共招魂,瘴海青蠅吊泉戶。”(瘴海:舊指嶺南有瘴霧的海域。戶:門。)③陰間。駱賓王《樂大夫挽辭》:“忽見泉臺路,猶疑水鏡懸。”④古錢幣名。《管子·輕重丁》:“凡稱貸之傢,出泉參千萬,出粟參數千萬鐘。”

    碧:

    ①青綠色的玉石。《莊子·外物》:“萇弘死於蜀,藏其血三年而化為碧。”②青綠色。宋·范仲淹《嶽陽樓記》:“上下天光,一碧萬頃。”

    甌:

    ①一種盛物的小盆。楊衒之《洛陽伽藍記》卷四:“金瓶銀甕百餘口,甌、檠、盤、盆稱是。”②小碗、杯子之類的飲具。《唐人小說·裴航》:“嫗咄曰:‘雲英,擎一甌漿來,郎君要飲。’”③古地名。在今浙江溫州一帶,後為溫州的別稱。

    浮:

    ①漂在水面。與“沉”相對。《詩經·小雅·菁菁者莪》:“泛泛楊舟,載沉載浮。”(載:則。)②行船。宋玉《高唐賦》:“若浮海而望碣石。”(碣石:山名。)③表面上的;空虛不實。《東周列國志》第四十七回:“乃於要道,深掘陷坑,將草蓐掩蓋,上用浮土。”④虛浮;浮華。魏征《十漸不克終疏》:“必先淳樸而抑浮華。”⑤浮躁。《國語·楚語上》:“教之樂,以疏其穢而鎮其浮。”⑥超過;多餘。曾鞏《故朝散大夫孫公行狀》:“天下所以大困者,在浮費。”⑦罰人飲酒。《說苑·善說》:“飲不釂者,浮以大百。”[浮生]舊稱短促虛空的人生。李涉《題鶴林寺僧舍》:“因過竹院逢僧話,又得浮生半日閑。”[浮圖][浮屠]梵語譯音。1.佛;佛陀。《後漢書·西域傳·天竺》:“後桓帝好神,數祀浮圖、老子。”2.和尚。韓愈《送浮屠文暢師序》:“夫文暢,浮屠也。”3.佛塔。蘇軾《薦誠禪院五百羅漢記》:“且造鐵浮屠十有三級,高百二十尺。”

    花:

    ①種子植物的有性繁殖器官。李煜《浪淘沙》:“流水落花春去也,天上人間。”②可供觀賞的植物;花朵。楊萬裡《李花》:“李花宜遠更宜繁,惟遠惟繁始足看。”③形狀像花的東西。庾信《寒園即目》:“雪花深數尺。”④不隻一種顏色,有花紋的。李白《將進酒》:“五花馬,千金裘。”白居易《霓裳羽衣曲》:“四幅花箋碧間紅”。⑤模糊迷亂。杜甫《飲中八仙歌》:“知章騎馬似乘船,眼花落井水底眠。”

    酌:

    ①斟酒。《詩經·周南·卷耳》:“我姑酌彼金罍。”(金罍:飾金的酒器。)《詩經·小雅·瓠葉》:“君子有酒,酌言嘗之。”②酒。李白《遊化城寺升公清風亭》:“茗酌待幽客。”③斟酒喝。陶潛《歸去來兮辭》:“引壺觴以自斟。”④舀取。《詩經·大雅· 洞酌》:“洞(jiǒng)酌彼行潦。”(泂:遠。行潦:溝中的活水。)劉勰《文心雕龍·事類》:“及揚雄百官箴,頗酌於詩書。”⑤斟酌;經過衡量決定取舍。諸葛亮《前出師表》:“至於斟酌損益,進盡忠言,則攸之、禕、允之任也。”(損益:增減。)

    春:

    ①春天,春季。《荀子·王制》:“春耕、夏耘、秋收、冬藏,四者不失時,故五谷不絕。”②年;歲。高適《人日寄杜二拾遺》詩:“一臥東山三十春。”③生機;生命。歐陽修《奉使道中寄垣師》:“塞垣春枯積雪溜,沙礫威怒黃雲愁。”(塞垣:指長城。溜:流水。)④指年輕女子的形態。崔玨(jué)《有贈》:“兩臉夭桃從鏡發,一眸春水照人寒。”(春水:指女子的眼睛。)⑤春色;喜色。田汝成《西湖遊覽志餘·熙朝樂事》:“諺雲:‘蓬開先百草,戴瞭春不老。’”⑥春情;情欲。《詩經·召南·野有死麕》:“有女懷春,吉士誘之。”⑦指酒。司空圖《詩品·典雅》:“玉壺買春,賞雨茅屋。”

    茗:

    ①茶樹的芽。一說指晚采的茶。任昉《述異記》卷上:“巴東有真香茗,其花白色如薔薇。”②泛指茶。王士禛《棲賢寺》:“野衲喜客來,欣然設茗粥。”(野衲:山僧。)[茗艼]同“酩酊”。大醉的樣子。《世說新語·任誕》:“日莫倒載歸,茗艼無所知。”


  • 甘瓜剖绿出寒泉,碧瓯浮花酌春茗。

    “甘瓜剖绿出寒泉,碧瓯浮花酌春茗。”诗句出处:《游石堂观》;是唐朝诗人萧祜的作品。

    西山高高何所如,上有古昔真人居。嵌崖巨石自成室,
    其下磅礴含清虚。我来斯邑访遗迹,乃遇沈生耽载籍。
    沈生为政哀茕嫠,又能索隐探灵奇。欣然向我话佳境,
    与我崎岖到山顶。甘瓜剖绿出寒泉,碧瓯浮花酌春茗。
    嚼瓜啜茗身清凉,汗消絺绤如迎霜。胡为空山百草花,
    倏尔笾豆肆我旁。始惊知周无小大,力寡多方验斯在。
    妙用腾声冠盖间,胜游恣意烟霞外。故碑石像凡几年,
    云郁雨霏生绿烟。我知游此多灵仙,缥缈月中飞下天。
    天风微微夕露委,松梢飕飕晓声起。凤去空遗箫管音,
    星翻寥落银河水。劝君学道此时来,结茅独宿何辽哉。
    斋心玄默感灵卫,必见鸾鹤相裴回。我爱崇山双剑北,
    峰如人首拄天黑。群仙伛偻势奔走,状若归尊趋有德。
    半岩有洞顶有池,出入灵怪潜蛟螭。我去不得昼夜思,
    梦游曾信南风吹。南风吹我到林岭,故国不见秦天迥。
    山花名药扑地香,月色泉声洞心冷。荫松散发逢异人,
    寂寞旷然口不言。道陵公远莫能识,发短耳长谁独存。
    司农惊觉忽惆怅,可惜所游俱是妄。蕴怀耿耿谁与言,
    直至今来意通形神开,拥传又恨斜阳催。
    一丘人境尚堪恋,何况海上金银台。

    【注释】:

    甘:

    ①味美。《韩非子·外储说右上》:“甘肥周于堂,卮酒豆肉集于宫。”(周:遍布。豆:盛肉器。)②甜味。《荀子·荣辱》:“口辨酸咸甘苦。”③美好;动听。班固《西都赋》:“竹林果园,芳草甘木。”④情愿;乐意。龚自珍《病梅馆记》:“甘受诟厉。”张耒《夜坐》:“梧桐真不甘衰谢,数叶迎风尚有声。”

    剖:

    ①中分;分开。《左传·襄公十四年》:“我先君惠公有不腆(tiǎn)之田,与女剖分而食之。”(腆:丰厚。)②剖分;分裂。柳宗元《封建论》:“剖海内而立宗子,封功臣。”③剖析;分辨。《聊斋志异·林四娘》:“谈及音律,辄能剖悉宫商。”

    出:

    ①出去;从里面到外面。屈原《九歌·国殇》:“出不入兮往不返。”②到;到达。《汉书·霍光传》:“筑神道,北临昭灵,南出承恩。”(神道:墓道。昭灵、承恩:皆馆名。)③超过;超越。《论语· 乡党》:“祭肉不出三日。”白居易《与元九书》:“自思所陈亦无出足下之见。”④发出。《商君书·更法》:“于是遂出垦草令。”⑤指天然生长或人工生产。《荀子·富国》:“田肥以易则出实百倍。”⑥产生;发生。《荀子·劝学》:“肉腐出虫。”(腐:腐烂。)⑦出现;露出。葛洪《抱朴子·外篇· 省烦》:“枝分叶散,重出互见。”(重:重复。)苏轼《后赤壁赋》:“山高月小,水落石出。”⑧拿出;支出。《宋史·食货志上五》:“又农民出钱,难于出力。”(比出力困难。)曹操《收租调令》:“户出绢二匹。”⑨指引文、典故等来源于某书。《后汉书·孔融传》:“(曹操)后问出何经典。”⑩旧指离弃妻子。《孟子· 离娄下》:“出妻屏子,终身不养焉。”(11)指花瓣。《宋书·符瑞志下》:“草木花多五出,花雪独六出。”(花雪:雪花。)[出尘]1.超出尘俗。孔稚珪《北山移文》:“耿介拔俗之标,潇洒出尘之想。”2.佛教用语。脱离烦恼的尘俗。《四十二章经》二三:“故曰凡夫透得此门,出尘罗汉。”[出閤]1.皇子出就封国。《南齐书·江谧传》:“诸皇子出閤用文武主帅,皆以委谧。”2.指阁臣出任外职。《梁书·江蒨传》:“初,王泰出閤。”3.公主出稼。元稹《七女封公主制》:“虽秾华可尚,出閤未期,而汤沐先施,分封有据。”后用为女子出嫁的通称。[出首]1.自首。《晋书·华轶传》:“寻而轶败,(高)悝藏匿轶二子及妻,崎岖经年,既而遇赦,悝携之出首。”2.检举;告发。王实甫《西厢记》三本二折:“我将这简贴儿去夫人行出首去来。”

    寒:

    ①冷。《礼记·月令》:“寒热不节,民多虐疾。”《吕氏春秋·察今》:“见瓶水之冰,而知天下之寒。”②贫穷;贫寒。杜甫《自京赴奉先县咏怀》:“彤庭所分帛,本自寒女出。”(彤庭:指富贵人家。)《晋书·刘毅传》:“是以上品无寒门,下品无士族。”③害怕;畏惧。《聊斋志异·辛十四娘》:“误入涧谷,狼奔鸱(chī)叫,竖毛寒心。”(鸱:猫头鹰。)

    泉:

    ①泉水,一种地下水。《周易·蒙卦》:“山下出泉。”②泉下;墓穴。钱孙贻《虔台寒食怨诗》:“几人江上共招魂,瘴海青蝇吊泉户。”(瘴海:旧指岭南有瘴雾的海域。户:门。)③阴间。骆宾王《乐大夫挽辞》:“忽见泉台路,犹疑水镜悬。”④古钱币名。《管子·轻重丁》:“凡称贷之家,出泉参千万,出粟参数千万钟。”

    碧:

    ①青绿色的玉石。《庄子·外物》:“苌弘死于蜀,藏其血三年而化为碧。”②青绿色。宋·范仲淹《岳阳楼记》:“上下天光,一碧万顷。”

    瓯:

    ①一种盛物的小盆。杨衒之《洛阳伽蓝记》卷四:“金瓶银瓮百余口,瓯、檠、盘、盆称是。”②小碗、杯子之类的饮具。《唐人小说·裴航》:“妪咄曰:‘云英,擎一瓯浆来,郎君要饮。’”③古地名。在今浙江温州一带,后为温州的别称。

    浮:

    ①漂在水面。与“沉”相对。《诗经·小雅·菁菁者莪》:“泛泛杨舟,载沉载浮。”(载:则。)②行船。宋玉《高唐赋》:“若浮海而望碣石。”(碣石:山名。)③表面上的;空虚不实。《东周列国志》第四十七回:“乃于要道,深掘陷坑,将草蓐掩盖,上用浮土。”④虚浮;浮华。魏征《十渐不克终疏》:“必先淳朴而抑浮华。”⑤浮躁。《国语·楚语上》:“教之乐,以疏其秽而镇其浮。”⑥超过;多余。曾巩《故朝散大夫孙公行状》:“天下所以大困者,在浮费。”⑦罚人饮酒。《说苑·善说》:“饮不釂者,浮以大百。”[浮生]旧称短促虚空的人生。李涉《题鹤林寺僧舍》:“因过竹院逢僧话,又得浮生半日闲。”[浮图][浮屠]梵语译音。1.佛;佛陀。《后汉书·西域传·天竺》:“后桓帝好神,数祀浮图、老子。”2.和尚。韩愈《送浮屠文畅师序》:“夫文畅,浮屠也。”3.佛塔。苏轼《荐诚禅院五百罗汉记》:“且造铁浮屠十有三级,高百二十尺。”

    花:

    ①种子植物的有性繁殖器官。李煜《浪淘沙》:“流水落花春去也,天上人间。”②可供观赏的植物;花朵。杨万里《李花》:“李花宜远更宜繁,惟远惟繁始足看。”③形状像花的东西。庾信《寒园即目》:“雪花深数尺。”④不只一种颜色,有花纹的。李白《将进酒》:“五花马,千金裘。”白居易《霓裳羽衣曲》:“四幅花笺碧间红”。⑤模糊迷乱。杜甫《饮中八仙歌》:“知章骑马似乘船,眼花落井水底眠。”

    酌:

    ①斟酒。《诗经·周南·卷耳》:“我姑酌彼金罍。”(金罍:饰金的酒器。)《诗经·小雅·瓠叶》:“君子有酒,酌言尝之。”②酒。李白《游化城寺升公清风亭》:“茗酌待幽客。”③斟酒喝。陶潜《归去来兮辞》:“引壶觞以自斟。”④舀取。《诗经·大雅· 洞酌》:“洞(jiǒng)酌彼行潦。”(泂:远。行潦:沟中的活水。)刘勰《文心雕龙·事类》:“及扬雄百官箴,颇酌于诗书。”⑤斟酌;经过衡量决定取舍。诸葛亮《前出师表》:“至于斟酌损益,进尽忠言,则攸之、祎、允之任也。”(损益:增减。)

    春:

    ①春天,春季。《荀子·王制》:“春耕、夏耘、秋收、冬藏,四者不失时,故五谷不绝。”②年;岁。高适《人日寄杜二拾遗》诗:“一卧东山三十春。”③生机;生命。欧阳修《奉使道中寄垣师》:“塞垣春枯积雪溜,沙砾威怒黄云愁。”(塞垣:指长城。溜:流水。)④指年轻女子的形态。崔珏(jué)《有赠》:“两脸夭桃从镜发,一眸春水照人寒。”(春水:指女子的眼睛。)⑤春色;喜色。田汝成《西湖游览志余·熙朝乐事》:“谚云:‘蓬开先百草,戴了春不老。’”⑥春情;情欲。《诗经·召南·野有死麕》:“有女怀春,吉士诱之。”⑦指酒。司空图《诗品·典雅》:“玉壶买春,赏雨茅屋。”

    茗:

    ①茶树的芽。一说指晚采的茶。任昉《述异记》卷上:“巴东有真香茗,其花白色如蔷薇。”②泛指茶。王士禛《棲贤寺》:“野衲喜客来,欣然设茗粥。”(野衲:山僧。)[茗艼]同“酩酊”。大醉的样子。《世说新语·任诞》:“日莫倒载归,茗艼无所知。”


  • gan gua pou lu chu han quan ,bi ou fu hua zhuo chun ming 。

    “gan gua pou lu chu han quan ,bi ou fu hua zhuo chun ming 。”shi gou chu chu :《you dan tang guan 》;shi tang chao shi ren xiao hu de zuo pin 。

    xi shan gao gao he suo ru ,shang you gu xi zhen ren ju 。qian ya ju dan zi cheng shi ,
    ji xia bang bo han qing xu 。wo lai si yi fang wei ji ,nai yu shen sheng dan zai ji 。
    shen sheng wei zheng ai qiong li ,you neng suo yin tan ling ji 。xin ran xiang wo hua jia jing ,
    yu wo qi qu dao shan ding 。gan gua pou lu chu han quan ,bi ou fu hua zhuo chun ming 。
    jiao gua chuai ming shen qing liang ,han xiao chi xi ru ying shuang 。hu wei kong shan bai cao hua ,
    shu er bian dou si wo pang 。shi jing zhi zhou mo xiao da ,li gua duo fang yan si zai 。
    miao yong teng sheng guan gai jian ,sheng you zi yi yan xia wai 。gu bei dan xiang fan ji nian ,
    yun yu yu fei sheng lu yan 。wo zhi you ci duo ling xian ,piao miao yue zhong fei xia tian 。
    tian feng wei wei xi lou wei ,song sao sou sou xiao sheng qi 。feng qu kong wei xiao guan yin ,
    xing fan liao la yin he shui 。quan jun xue dao ci shi lai ,jie mao du su he liao zai 。
    zhai xin xuan mo gan ling wei ,bi jian luan he xiang pei hui 。wo ai chong shan shuang jian bei ,
    feng ru ren shou zhu tian hei 。qun xian yu lou shi ben zou ,zhuang re gui zun qu you de 。
    ban yan you dong ding you chi ,chu ru ling guai qian jiao chi 。wo qu bu de zhou ye sai ,
    meng you ceng xin na feng chui 。na feng chui wo dao lin ling ,gu guo bu jian qin tian jiong 。
    shan hua ming yao pu de xiang ,yue se quan sheng dong xin leng 。yin song san fa feng yi ren ,
    ji mo kuang ran kou bu yan 。dao ling gong yuan mo neng shi ,fa duan er chang shei du cun 。
    si nong jing jiao hu chou chang ,ke xi suo you ju shi wang 。wen huai geng geng shei yu yan ,
    zhi zhi jin lai yi tong xing shen kai ,yong chuan you hen xie yang cui 。
    yi qiu ren jing shang kan lian ,he kuang hai shang jin yin tai 。

    【zhu shi 】:

    gan :

    ①wei mei 。《han fei zi ·wai chu shui you shang 》:“gan fei zhou yu tang ,zhi jiu dou rou ji yu gong 。”(zhou :bian bu 。dou :cheng rou qi 。)②tian wei 。《xun zi ·rong ru 》:“kou bian suan xian gan ku 。”③mei hao ;dong ting 。ban gu 《xi dou fu 》:“zhu lin guo yuan ,fang cao gan mu 。”④qing yuan ;le yi 。gong zi zhen 《bing mei guan ji 》:“gan shou gou li 。”zhang lei 《ye zuo 》:“wu tong zhen bu gan cui xie ,shu xie ying feng shang you sheng 。”

    pou :

    ①zhong fen ;fen kai 。《zuo chuan ·xiang gong shi si nian 》:“wo xian jun hui gong you bu tian (tiǎn)zhi tian ,yu nv pou fen er shi zhi 。”(tian :feng hou 。)②pou fen ;fen lie 。liu zong yuan 《feng jian lun 》:“pou hai nei er li zong zi ,feng gong chen 。”③pou xi ;fen bian 。《liao zhai zhi yi ·lin si niang 》:“tan ji yin lv ,zhe neng pou xi gong shang 。”

    chu :

    ①chu qu ;cong li mian dao wai mian 。qu yuan 《jiu ge ·guo shang 》:“chu bu ru xi wang bu fan 。”②dao ;dao da 。《han shu ·huo guang chuan 》:“zhu shen dao ,bei lin zhao ling ,na chu cheng en 。”(shen dao :mu dao 。zhao ling 、cheng en :jie guan ming 。)③chao guo ;chao yue 。《lun yu · xiang dang 》:“ji rou bu chu san ri 。”bai ju yi 《yu yuan jiu shu 》:“zi sai suo chen yi mo chu zu xia zhi jian 。”④fa chu 。《shang jun shu ·geng fa 》:“yu shi sui chu ken cao ling 。”⑤zhi tian ran sheng chang huo ren gong sheng chan 。《xun zi ·fu guo 》:“tian fei yi yi ze chu shi bai bei 。”⑥chan sheng ;fa sheng 。《xun zi ·quan xue 》:“rou fu chu chong 。”(fu :fu lan 。)⑦chu xian ;lou chu 。ge hong 《bao piao zi ·wai pian · sheng fan 》:“zhi fen xie san ,chong chu hu jian 。”(chong :chong fu 。)su shi 《hou chi bi fu 》:“shan gao yue xiao ,shui la dan chu 。”⑧na chu ;zhi chu 。《song shi ·shi huo zhi shang wu 》:“you nong min chu qian ,nan yu chu li 。”(bi chu li kun nan 。)cao cao 《shou zu diao ling 》:“hu chu juan er pi 。”⑨zhi yin wen 、dian gu deng lai yuan yu mou shu 。《hou han shu ·kong rong chuan 》:“(cao cao )hou wen chu he jing dian 。”⑩jiu zhi li qi qi zi 。《meng zi · li lou xia 》:“chu qi bing zi ,zhong shen bu yang yan 。”(11)zhi hua ban 。《song shu ·fu rui zhi xia 》:“cao mu hua duo wu chu ,hua xue du liu chu 。”(hua xue :xue hua 。)[chu chen ]1.chao chu chen su 。kong zhi gui 《bei shan yi wen 》:“geng jie ba su zhi biao ,xiao sa chu chen zhi xiang 。”2.fo jiao yong yu 。tuo li fan nao de chen su 。《si shi er zhang jing 》er san :“gu yue fan fu tou de ci men ,chu chen luo han 。”[chu 閤]1.huang zi chu jiu feng guo 。《na ji shu ·jiang mi chuan 》:“zhu huang zi chu 閤yong wen wu zhu shuai ,jie yi wei mi 。”2.zhi ge chen chu ren wai zhi 。《liang shu ·jiang qian chuan 》:“chu ,wang tai chu 閤。”3.gong zhu chu jia 。yuan zhen 《qi nv feng gong zhu zhi 》:“sui nong hua ke shang ,chu 閤wei ji ,er shang mu xian shi ,fen feng you ju 。”hou yong wei nv zi chu jia de tong chen 。[chu shou ]1.zi shou 。《jin shu ·hua yi chuan 》:“xun er yi bai ,(gao )kui cang ni yi er zi ji qi ,qi qu jing nian ,ji er yu she ,kui xie zhi chu shou 。”2.jian ju ;gao fa 。wang shi fu 《xi xiang ji 》san ben er she :“wo jiang zhe jian tie er qu fu ren hang chu shou qu lai 。”

    han :

    ①leng 。《li ji ·yue ling 》:“han re bu jie ,min duo nve ji 。”《lv shi chun qiu ·cha jin 》:“jian ping shui zhi bing ,er zhi tian xia zhi han 。”②pin qiong ;pin han 。du fu 《zi jing fu feng xian xian yong huai 》:“tong ting suo fen bo ,ben zi han nv chu 。”(tong ting :zhi fu gui ren jia 。)《jin shu ·liu yi chuan 》:“shi yi shang pin mo han men ,xia pin mo shi zu 。”③hai pa ;wei ju 。《liao zhai zhi yi ·xin shi si niang 》:“wu ru jian gu ,lang ben chi (chī)jiao ,shu mao han xin 。”(chi :mao tou ying 。)

    quan :

    ①quan shui ,yi chong de xia shui 。《zhou yi ·meng gua 》:“shan xia chu quan 。”②quan xia ;mu xue 。qian sun yi 《qian tai han shi yuan shi 》:“ji ren jiang shang gong qiao hun ,zhang hai qing ying diao quan hu 。”(zhang hai :jiu zhi ling na you zhang wu de hai yu 。hu :men 。)③yin jian 。jia bin wang 《le da fu wan ci 》:“hu jian quan tai lu ,you yi shui jing xuan 。”④gu qian bi ming 。《guan zi ·qing chong ding 》:“fan chen dai zhi jia ,chu quan can qian mo ,chu su can shu qian mo zhong 。”

    bi :

    ①qing lu se de yu dan 。《zhuang zi ·wai wu 》:“chang hong si yu shu ,cang ji xie san nian er hua wei bi 。”②qing lu se 。song ·fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“shang xia tian guang ,yi bi mo qing 。”

    ou :

    ①yi chong cheng wu de xiao pen 。yang xuan zhi 《luo yang ga lan ji 》juan si :“jin ping yin weng bai yu kou ,ou 、qing 、pan 、pen chen shi 。”②xiao wan 、bei zi zhi lei de yin ju 。《tang ren xiao shui ·pei hang 》:“yu duo yue :‘yun ying ,qing yi ou jiang lai ,lang jun yao yin 。’”③gu de ming 。zai jin zhe jiang wen zhou yi dai ,hou wei wen zhou de bie chen 。

    fu :

    ①piao zai shui mian 。yu “chen ”xiang dui 。《shi jing ·xiao ya ·jing jing zhe e 》:“fan fan yang zhou ,zai chen zai fu 。”(zai :ze 。)②hang chuan 。song yu 《gao tang fu 》:“re fu hai er wang jie dan 。”(jie dan :shan ming 。)③biao mian shang de ;kong xu bu shi 。《dong zhou lie guo zhi 》di si shi qi hui :“nai yu yao dao ,shen jue xian keng ,jiang cao ru yan gai ,shang yong fu tu 。”④xu fu ;fu hua 。wei zheng 《shi jian bu ke zhong shu 》:“bi xian chun piao er yi fu hua 。”⑤fu zao 。《guo yu ·chu yu shang 》:“jiao zhi le ,yi shu ji hui er zhen ji fu 。”⑥chao guo ;duo yu 。ceng gong 《gu chao san da fu sun gong hang zhuang 》:“tian xia suo yi da kun zhe ,zai fu fei 。”⑦fa ren yin jiu 。《shui yuan ·shan shui 》:“yin bu jiao zhe ,fu yi da bai 。”[fu sheng ]jiu chen duan cu xu kong de ren sheng 。li she 《ti he lin si seng she 》:“yin guo zhu yuan feng seng hua ,you de fu sheng ban ri xian 。”[fu tu ][fu tu ]fan yu yi yin 。1.fo ;fo tuo 。《hou han shu ·xi yu chuan ·tian zhu 》:“hou huan di hao shen ,shu si fu tu 、lao zi 。”2.he shang 。han yu 《song fu tu wen chang shi xu 》:“fu wen chang ,fu tu ye 。”3.fo da 。su shi 《jian cheng chan yuan wu bai luo han ji 》:“ju zao tie fu tu shi you san ji ,gao bai er shi che 。”

    hua :

    ①chong zi zhi wu de you xing fan shi qi guan 。li yu 《lang tao sha 》:“liu shui la hua chun qu ye ,tian shang ren jian 。”②ke gong guan shang de zhi wu ;hua duo 。yang mo li 《li hua 》:“li hua yi yuan geng yi fan ,wei yuan wei fan shi zu kan 。”③xing zhuang xiang hua de dong xi 。yu xin 《han yuan ji mu 》:“xue hua shen shu che 。”④bu zhi yi chong yan se ,you hua wen de 。li bai 《jiang jin jiu 》:“wu hua ma ,qian jin qiu 。”bai ju yi 《ni chang yu yi qu 》:“si fu hua jian bi jian gong ”。⑤mo hu mi luan 。du fu 《yin zhong ba xian ge 》:“zhi zhang ji ma shi cheng chuan ,yan hua la jing shui de mian 。”

    zhuo :

    ①zhen jiu 。《shi jing ·zhou na ·juan er 》:“wo gu zhuo bi jin lei 。”(jin lei :shi jin de jiu qi 。)《shi jing ·xiao ya ·hu xie 》:“jun zi you jiu ,zhuo yan chang zhi 。”②jiu 。li bai 《you hua cheng si sheng gong qing feng ting 》:“ming zhuo dai you ke 。”③zhen jiu he 。tao qian 《gui qu lai xi ci 》:“yin hu shang yi zi zhen 。”④yao qu 。《shi jing ·da ya · dong zhuo 》:“dong (jiǒng)zhuo bi hang lao 。”(jiong :yuan 。hang lao :gou zhong de huo shui 。)liu xie 《wen xin diao long ·shi lei 》:“ji yang xiong bai guan zhen ,po zhuo yu shi shu 。”⑤zhen zhuo ;jing guo heng liang jue ding qu she 。zhu ge liang 《qian chu shi biao 》:“zhi yu zhen zhuo sun yi ,jin jin zhong yan ,ze you zhi 、yi 、yun zhi ren ye 。”(sun yi :zeng jian 。)

    chun :

    ①chun tian ,chun ji 。《xun zi ·wang zhi 》:“chun geng 、xia yun 、qiu shou 、dong cang ,si zhe bu shi shi ,gu wu gu bu jue 。”②nian ;sui 。gao kuo 《ren ri ji du er she wei 》shi :“yi wo dong shan san shi chun 。”③sheng ji ;sheng ming 。ou yang xiu 《feng shi dao zhong ji yuan shi 》:“sai yuan chun ku ji xue liu ,sha li wei nu huang yun chou 。”(sai yuan :zhi chang cheng 。liu :liu shui 。)④zhi nian qing nv zi de xing tai 。cui jue (jué)《you zeng 》:“liang lian wai tao cong jing fa ,yi mou chun shui zhao ren han 。”(chun shui :zhi nv zi de yan jing 。)⑤chun se ;xi se 。tian ru cheng 《xi hu you lan zhi yu ·xi chao le shi 》:“yan yun :‘peng kai xian bai cao ,dai le chun bu lao 。’”⑥chun qing ;qing yu 。《shi jing ·shao na ·ye you si jun 》:“you nv huai chun ,ji shi you zhi 。”⑦zhi jiu 。si kong tu 《shi pin ·dian ya 》:“yu hu mai chun ,shang yu mao wu 。”

    ming :

    ①cha shu de ya 。yi shui zhi wan cai de cha 。ren fang 《shu yi ji 》juan shang :“ba dong you zhen xiang ming ,ji hua bai se ru qiang wei 。”②fan zhi cha 。wang shi zhen 《棲xian si 》:“ye na xi ke lai ,xin ran she ming yu 。”(ye na :shan seng 。)[ming ding ]tong “ming ding ”。da zui de yang zi 。《shi shui xin yu ·ren dan 》:“ri mo dao zai gui ,ming ding mo suo zhi 。”