• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 汗浹鑣流赭,塵生埒散紅。

    “汗浹鑣流赭,塵生埒散紅。”詩句出處:《奉和九月九日應制》;是唐朝詩人許敬宗的作品。

    爽氣申時豫,臨秋肆武功。太液榮光發,曾城佳氣融。
    紫霄寒暑麗,黃山極望通。講藝遵先車丸,睹德暢宸衷。
    鷲嶺飛夏服,娥魄亂雕弓。汗浹鑣流赭,塵生埒散紅。
    飲羽驚開石,中葉遽凋叢。雁殫雲路靜,烏墜日輪空。
    九流參廣宴,萬宇抃恩隆。

    【註釋】:

    浹:

    (一)①浸透;透。《後漢書·獻帝伏皇後傳》:“操出,顧左右,汗流浹背。”《淮南子·原道》:“不浸於肌膚,不浹於骨髓。”②通;通達。《荀子·解蔽》:“其所以貫理焉雖億萬,已不足以浹萬物之變,與愚者若一。”③遍;遍及。《漢書·禮樂志》:“於是教化浹洽,民用和睦,災害不生,禍亂不作。”《荀子·君道》:“古者先王審禮,以方皇周浹於天下。”[浹日]十日。自甲至癸一周十日為“浹日”。《國語·楚語下》:“遠不過三月,近不過浹日。” [浹辰]十二日。自子至亥一周十二日為“浹辰”。陸機《辯亡論上》:“軍未浹辰,而社稷夷矣。”(夷:滅亡。)(二)xiá [浹渫(xiè)]水湧流的樣子。郭璞《江賦》:“長波浹渫,峻湍崔嵬。”(峻湍:急流。崔嵬:高聳的樣子。)

    鑣:

    ①[名]馬嚼子。劉向《九嘆·離世》:“斷~銜以馳騖兮。”②[名]騎的馬。鮑照《擬青青陵上柏》:“飛~出荊路,騖服入秦川。”

    流:

    ①水流動。《詩經·衛風·碩人》:“河水洋洋,北流活(guō)活。”(活活:流水聲。)②泛指液體流動。《戰國策·魏策四》:“若士必怒,伏屍二人,流血五步,天下縞素。”(伏屍二人:指殺死國王和自己。縞素:穿白色孝服。)③水流;河流。《荀子·勸學》:“不積小流,無以成江海。”又河流的主幹。屈原《九章·哀郢》:“順風波以從流兮。”④運動不停;移動不定。杜牧《秋夕》:“紅燭秋光冷畫屏,輕羅小扇撲流螢。”⑤漂泊;流亡。劉禹錫《謝分司東都表》:“閭裡獲安,流庸盡復。”(庸:受雇用的人。)《列女傳》:“今水旱連年,民流滿道。”⑥流放;放逐。舊時遣往邊遠地區服役的刑罰。《續資治通鑒·宋高宗建炎四年》:“自今官吏犯贓,雖未加誅戮,若杖脊流配,不可貸也。”《尚書·舜典》:“流共工於幽州。”⑦流傳;散播。《孟子·公孫醜上》:“德之流行,速於置郵而傳命。”⑧變化,演變(多指向不好的方面轉變);放縱。宋濂《答章秀才論詩書》:“陰子堅涉於淺易,何仲言流於瑣碎。”(陰子堅:陰鏗。何仲言:何遜。)⑨流派;派別;品類。劉基《賣柑者言》:“退而思其言,類東方生滑稽之流。”《齊民要術·序》:“花草之流,可以悅目。”[流連]1.耽於遊樂而忘歸。《孟子·梁惠王下》:“流連荒亡,為諸侯憂。”(荒亡:沉迷於田獵酒色,縱欲無度。)2. 依戀不舍。傅亮《為宋公修張良廟教》:“遊九京者,亦流連於隨會。”(九京:即九原,春秋時晉大夫的墓地。隨會:晉大夫。)3. 滯留。《三國志·魏書·劉靖傳》:“封符指期,無流連之吏。”4. 流徙離散。《漢書·師丹傳》:“百姓流連,無所歸心。”5. 哭泣流淚的樣子。《後漢書·翟酺傳》:“言無所及,唯涕泣流連。”

    赭:

    :紅土。指像紅土一樣的顏料。)引申為明亮。《荀子·天論》:“故日月不高,則光輝不赫。”②顯盛;顯赫。《詩經·商頌·那》:“於赫湯孫,穆穆厥聲。”(於wū:嘆詞,表示贊美。湯:商湯。穆穆:和美的樣子。)李白《古風》之二十四:“路逢鬥雞者,冠蓋何輝赫。”[赫赫]1.陽光灼熱的樣子。《詩經·大雅·雲漢》:“赫赫炎炎,雲我無所。”2.顯盛、顯赫的樣子。《詩經·小雅·節南山》:“赫赫師尹,民具爾瞻。”(師:太師。尹:太師的姓。具:都。爾瞻:看著你。)《荀子·勸學》:“無惛惛之事者,無赫赫之功。”(惛惛之事:指默默無聞的工作。)3.發怒的樣子。《詩經·大雅·皇矣》:“王赫斯怒,爰整其旅。”(斯:語氣詞。愛:乃,於是。旅:軍隊。)4.通“嚇”。威嚇。《莊子·外物》:“聲侔鬼神,憚赫千裡。”(侔:等同。)《揮麈後錄》卷三:“下以謗訕詆誣,恐赫天下。”

    塵:

    ①灰塵;塵土。晁錯《論貴粟疏》:“春不得避風塵,夏不得避暑熱。”②污染。蘇軾《笏記》:“既塵美職,復玷名藩。”(藩:藩鎮。)③蹤跡;業績。《宋史·南唐李氏世傢》:“思追巢、許之餘塵。”④世俗。宗教稱俗世,隱者稱仕途皆曰塵。《紅樓夢》第一回:“無才可去補蒼天,枉入紅塵若許年。”⑤比喻戰爭;禍亂。《警世通言·杜十娘怒沉百寶箱》:“當先洪武爺掃蕩胡塵。”(洪武爺:指明朝開國皇帝朱元璋。)又“煙塵”連用,義同。高適《燕歌行》:“漢傢煙塵在東北。”⑥重量單位。一分的萬萬分之一。《清史稿·時憲志一》:“微、塵、秒、忽,雖屬無幾,而總計之,便集少成多。”

    生:

    ①生長;長出。《荀子·勸學》:“蓬生麻中,不扶而直。”②活著;生存。《論語· 衛靈公》:“志士仁人,無求生以害仁,有殺身以成仁。”③生命;性命。《韓非子·解老》:“祿也者,人之所以持生也。”(祿:俸祿。持:維持。)④產生;發生。《韓詩外傳》卷五:“水淵深廣,則龍魚生之。”⑤生育;誕生。《左傳·隱公元年》:“莊公寤生。”⑥生存的期間,指人的一生;一輩子。曹操《短歌行》:“對酒當歌,人生幾何?”⑦生活;生計。柳宗元《捕蛇者說》:“鄉鄰之生日蹙(cù)。”(蹙:窘迫。)⑧不熟的。1. 未煮或未煮熟的。《呂氏春秋·適音》:“大饗之禮,上玄尊而俎生魚。”2.未加工煉制的。《洛陽伽藍記·城北》:“頭後垂二尺生絹。”⑨讀書的人。《史記·秦始皇本紀》:“今諸生不師今而學古,以非當世。”

    埒:

    ①矮的圍墻。《三國志·魏書·鮑勛傳》:“時營壘未成,但立標埒。”《世說新語·汰侈》:“於是人多地貴,濟好馬,買地作埒。”②堤壩;田埂。謝朓《賦貧民田》:“舊埒新塍(chéng)分,青苗白水映。”(塍:田埂。)③界限。《淮南子·精神》:“休息於無委曲之隅(yú),而遊敖於無形埒之野。”(委曲:彎曲。隅:邊遠的地方。敖:同“遨”,遊玩。)④山上的水流。《列子·湯問》:“壺嶺山頂有水湧出,一源分四埒,註於山下。”⑤等同;相等。《史記·平準書》:“故吳諸侯也,以即山鑄錢,富埒天子。”

    散:

    (一)①離散;分散。《周禮·夏官·大司馬》:“以九伐之法正邦國:……野荒民散則削之。”(削:削減其土地。)②分發;散發。《尚書·武成》:“散鹿臺之財,發巨橋之粟。”王守仁《登泰山》:“陽光散巖壑,秋容淡相輝。”③排遣;抒發。《三國志·魏書·陳思王植傳》:“使臣得一散所懷,攄舒蘊積,死不恨矣。”④紛亂。《淮南子·原道》:“不與物散,粹之至也。” (二)sǎn ①沒有約束;松散。《荀子·修身》:“庸眾駑散,則劫之以師友。”(庸:平庸。劫:劫奪,引申為強制其除去。)《北史·序傳》:“子孫散居諸國,或在趙,或在秦。”②閑散。《梁書·忠壯世子方傳》:“性愛林泉,特好散逸。”③粉末狀藥物。《後漢書·方術傳下 ·華佗》:“當須刳割者,便飲其麻沸散。”

    紅:

    ①本義為淺紅;桃紅;粉紅。後泛指紅色。宋祁《玉樓春》:“紅杏枝頭春意鬧。”(鬧:濃盛。)②花的代稱。張先《天仙子》:“明日落紅應滿徑。”③通“工(gōng)”。指婦女所做的紡織、刺繡等工作。《漢書·酈食其傳》:“農夫釋耒(lěi),紅女下機。”(釋:放下。耒:農具名。)


  • 汗浃镳流赭,尘生埒散红。

    “汗浃镳流赭,尘生埒散红。”诗句出处:《奉和九月九日应制》;是唐朝诗人许敬宗的作品。

    爽气申时豫,临秋肆武功。太液荣光发,曾城佳气融。
    紫霄寒暑丽,黄山极望通。讲艺遵先车丸,睹德畅宸衷。
    鹫岭飞夏服,娥魄乱雕弓。汗浃镳流赭,尘生埒散红。
    饮羽惊开石,中叶遽凋丛。雁殚云路静,乌坠日轮空。
    九流参广宴,万宇抃恩隆。

    【注释】:

    浃:

    (一)①浸透;透。《后汉书·献帝伏皇后传》:“操出,顾左右,汗流浃背。”《淮南子·原道》:“不浸于肌肤,不浃于骨髓。”②通;通达。《荀子·解蔽》:“其所以贯理焉虽亿万,已不足以浃万物之变,与愚者若一。”③遍;遍及。《汉书·礼乐志》:“于是教化浃洽,民用和睦,灾害不生,祸乱不作。”《荀子·君道》:“古者先王审礼,以方皇周浃于天下。”[浃日]十日。自甲至癸一周十日为“浃日”。《国语·楚语下》:“远不过三月,近不过浃日。” [浃辰]十二日。自子至亥一周十二日为“浃辰”。陆机《辩亡论上》:“军未浃辰,而社稷夷矣。”(夷:灭亡。)(二)xiá [浃渫(xiè)]水涌流的样子。郭璞《江赋》:“长波浃渫,峻湍崔嵬。”(峻湍:急流。崔嵬:高耸的样子。)

    镳:

    ①[名]马嚼子。刘向《九叹·离世》:“断~衔以驰骛兮。”②[名]骑的马。鲍照《拟青青陵上柏》:“飞~出荆路,骛服入秦川。”

    流:

    ①水流动。《诗经·卫风·硕人》:“河水洋洋,北流活(guō)活。”(活活:流水声。)②泛指液体流动。《战国策·魏策四》:“若士必怒,伏尸二人,流血五步,天下缟素。”(伏尸二人:指杀死国王和自己。缟素:穿白色孝服。)③水流;河流。《荀子·劝学》:“不积小流,无以成江海。”又河流的主干。屈原《九章·哀郢》:“顺风波以从流兮。”④运动不停;移动不定。杜牧《秋夕》:“红烛秋光冷画屏,轻罗小扇扑流萤。”⑤漂泊;流亡。刘禹锡《谢分司东都表》:“闾里获安,流庸尽复。”(庸:受雇用的人。)《列女传》:“今水旱连年,民流满道。”⑥流放;放逐。旧时遣往边远地区服役的刑罚。《续资治通鉴·宋高宗建炎四年》:“自今官吏犯赃,虽未加诛戮,若杖脊流配,不可贷也。”《尚书·舜典》:“流共工于幽州。”⑦流传;散播。《孟子·公孙丑上》:“德之流行,速于置邮而传命。”⑧变化,演变(多指向不好的方面转变);放纵。宋濂《答章秀才论诗书》:“阴子坚涉于浅易,何仲言流于琐碎。”(阴子坚:阴铿。何仲言:何逊。)⑨流派;派别;品类。刘基《卖柑者言》:“退而思其言,类东方生滑稽之流。”《齐民要术·序》:“花草之流,可以悦目。”[流连]1.耽于游乐而忘归。《孟子·梁惠王下》:“流连荒亡,为诸侯忧。”(荒亡:沉迷于田猎酒色,纵欲无度。)2. 依恋不舍。傅亮《为宋公修张良庙教》:“游九京者,亦流连于随会。”(九京:即九原,春秋时晋大夫的墓地。随会:晋大夫。)3. 滞留。《三国志·魏书·刘靖传》:“封符指期,无流连之吏。”4. 流徙离散。《汉书·师丹传》:“百姓流连,无所归心。”5. 哭泣流泪的样子。《后汉书·翟酺传》:“言无所及,唯涕泣流连。”

    赭:

    :红土。指像红土一样的颜料。)引申为明亮。《荀子·天论》:“故日月不高,则光辉不赫。”②显盛;显赫。《诗经·商颂·那》:“於赫汤孙,穆穆厥声。”(於wū:叹词,表示赞美。汤:商汤。穆穆:和美的样子。)李白《古风》之二十四:“路逢斗鸡者,冠盖何辉赫。”[赫赫]1.阳光灼热的样子。《诗经·大雅·云汉》:“赫赫炎炎,云我无所。”2.显盛、显赫的样子。《诗经·小雅·节南山》:“赫赫师尹,民具尔瞻。”(师:太师。尹:太师的姓。具:都。尔瞻:看着你。)《荀子·劝学》:“无惛惛之事者,无赫赫之功。”(惛惛之事:指默默无闻的工作。)3.发怒的样子。《诗经·大雅·皇矣》:“王赫斯怒,爰整其旅。”(斯:语气词。爱:乃,于是。旅:军队。)4.通“嚇”。威吓。《庄子·外物》:“声侔鬼神,惮赫千里。”(侔:等同。)《挥麈后录》卷三:“下以谤讪诋诬,恐赫天下。”

    尘:

    ①灰尘;尘土。晁错《论贵粟疏》:“春不得避风尘,夏不得避暑热。”②污染。苏轼《笏记》:“既尘美职,复玷名藩。”(藩:藩镇。)③踪迹;业绩。《宋史·南唐李氏世家》:“思追巢、许之余尘。”④世俗。宗教称俗世,隐者称仕途皆曰尘。《红楼梦》第一回:“无才可去补苍天,枉入红尘若许年。”⑤比喻战争;祸乱。《警世通言·杜十娘怒沉百宝箱》:“当先洪武爷扫荡胡尘。”(洪武爷:指明朝开国皇帝朱元璋。)又“烟尘”连用,义同。高适《燕歌行》:“汉家烟尘在东北。”⑥重量单位。一分的万万分之一。《清史稿·时宪志一》:“微、尘、秒、忽,虽属无几,而总计之,便集少成多。”

    生:

    ①生长;长出。《荀子·劝学》:“蓬生麻中,不扶而直。”②活着;生存。《论语· 卫灵公》:“志士仁人,无求生以害仁,有杀身以成仁。”③生命;性命。《韩非子·解老》:“禄也者,人之所以持生也。”(禄:俸禄。持:维持。)④产生;发生。《韩诗外传》卷五:“水渊深广,则龙鱼生之。”⑤生育;诞生。《左传·隐公元年》:“庄公寤生。”⑥生存的期间,指人的一生;一辈子。曹操《短歌行》:“对酒当歌,人生几何?”⑦生活;生计。柳宗元《捕蛇者说》:“乡邻之生日蹙(cù)。”(蹙:窘迫。)⑧不熟的。1. 未煮或未煮熟的。《吕氏春秋·适音》:“大飨之礼,上玄尊而俎生鱼。”2.未加工炼制的。《洛阳伽蓝记·城北》:“头后垂二尺生绢。”⑨读书的人。《史记·秦始皇本纪》:“今诸生不师今而学古,以非当世。”

    埒:

    ①矮的围墙。《三国志·魏书·鲍勋传》:“时营垒未成,但立标埒。”《世说新语·汰侈》:“于是人多地贵,济好马,买地作埒。”②堤坝;田埂。谢朓《赋贫民田》:“旧埒新塍(chéng)分,青苗白水映。”(塍:田埂。)③界限。《淮南子·精神》:“休息于无委曲之隅(yú),而游敖于无形埒之野。”(委曲:弯曲。隅:边远的地方。敖:同“遨”,游玩。)④山上的水流。《列子·汤问》:“壶岭山顶有水涌出,一源分四埒,注于山下。”⑤等同;相等。《史记·平准书》:“故吴诸侯也,以即山铸钱,富埒天子。”

    散:

    (一)①离散;分散。《周礼·夏官·大司马》:“以九伐之法正邦国:……野荒民散则削之。”(削:削减其土地。)②分发;散发。《尚书·武成》:“散鹿台之财,发巨桥之粟。”王守仁《登泰山》:“阳光散岩壑,秋容淡相辉。”③排遣;抒发。《三国志·魏书·陈思王植传》:“使臣得一散所怀,摅舒蕴积,死不恨矣。”④纷乱。《淮南子·原道》:“不与物散,粹之至也。” (二)sǎn ①没有约束;松散。《荀子·修身》:“庸众驽散,则劫之以师友。”(庸:平庸。劫:劫夺,引申为强制其除去。)《北史·序传》:“子孙散居诸国,或在赵,或在秦。”②闲散。《梁书·忠壮世子方传》:“性爱林泉,特好散逸。”③粉末状药物。《后汉书·方术传下 ·华佗》:“当须刳割者,便饮其麻沸散。”

    红:

    ①本义为浅红;桃红;粉红。后泛指红色。宋祁《玉楼春》:“红杏枝头春意闹。”(闹:浓盛。)②花的代称。张先《天仙子》:“明日落红应满径。”③通“工(gōng)”。指妇女所做的纺织、刺绣等工作。《汉书·郦食其传》:“农夫释耒(lěi),红女下机。”(释:放下。耒:农具名。)


  • han jia biao liu zhe ,chen sheng lie san gong 。

    “han jia biao liu zhe ,chen sheng lie san gong 。”shi gou chu chu :《feng he jiu yue jiu ri ying zhi 》;shi tang chao shi ren hu jing zong de zuo pin 。

    shuang qi shen shi yu ,lin qiu si wu gong 。tai ye rong guang fa ,ceng cheng jia qi rong 。
    zi xiao han shu li ,huang shan ji wang tong 。jiang yi zun xian che wan ,du de chang chen zhong 。
    jiu ling fei xia fu ,e bo luan diao gong 。han jia biao liu zhe ,chen sheng lie san gong 。
    yin yu jing kai dan ,zhong xie ju diao cong 。yan dan yun lu jing ,wu zhui ri lun kong 。
    jiu liu can an yan ,mo yu 抃en long 。

    【zhu shi 】:

    jia :

    (yi )①jin tou ;tou 。《hou han shu ·suo di fu huang hou chuan 》:“cao chu ,gu zuo you ,han liu jia bei 。”《huai na zi ·yuan dao 》:“bu jin yu ji fu ,bu jia yu gu sui 。”②tong ;tong da 。《xun zi ·jie bi 》:“ji suo yi guan li yan sui yi mo ,yi bu zu yi jia mo wu zhi bian ,yu yu zhe re yi 。”③bian ;bian ji 。《han shu ·li le zhi 》:“yu shi jiao hua jia qia ,min yong he mu ,zai hai bu sheng ,huo luan bu zuo 。”《xun zi ·jun dao 》:“gu zhe xian wang shen li ,yi fang huang zhou jia yu tian xia 。”[jia ri ]shi ri 。zi jia zhi gui yi zhou shi ri wei “jia ri ”。《guo yu ·chu yu xia 》:“yuan bu guo san yue ,jin bu guo jia ri 。” [jia chen ]shi er ri 。zi zi zhi hai yi zhou shi er ri wei “jia chen ”。liu ji 《bian wang lun shang 》:“jun wei jia chen ,er she ji yi yi 。”(yi :mie wang 。)(er )xiá [jia xie (xiè)]shui chong liu de yang zi 。guo pu 《jiang fu 》:“chang bo jia xie ,jun tuan cui wei 。”(jun tuan :ji liu 。cui wei :gao song de yang zi 。)

    biao :

    ①[ming ]ma jiao zi 。liu xiang 《jiu tan ·li shi 》:“duan ~xian yi chi wu xi 。”②[ming ]ji de ma 。bao zhao 《ni qing qing ling shang bai 》:“fei ~chu jing lu ,wu fu ru qin chuan 。”

    liu :

    ①shui liu dong 。《shi jing ·wei feng ·shuo ren 》:“he shui xiang xiang ,bei liu huo (guō)huo 。”(huo huo :liu shui sheng 。)②fan zhi ye ti liu dong 。《zhan guo ce ·wei ce si 》:“re shi bi nu ,fu shi er ren ,liu xie wu bu ,tian xia gao su 。”(fu shi er ren :zhi sha si guo wang he zi ji 。gao su :chuan bai se xiao fu 。)③shui liu ;he liu 。《xun zi ·quan xue 》:“bu ji xiao liu ,mo yi cheng jiang hai 。”you he liu de zhu gan 。qu yuan 《jiu zhang ·ai ying 》:“shun feng bo yi cong liu xi 。”④yun dong bu ting ;yi dong bu ding 。du mu 《qiu xi 》:“gong zhu qiu guang leng hua bing ,qing luo xiao shan pu liu ying 。”⑤piao bo ;liu wang 。liu yu xi 《xie fen si dong dou biao 》:“lv li huo an ,liu yong jin fu 。”(yong :shou gu yong de ren 。)《lie nv chuan 》:“jin shui han lian nian ,min liu man dao 。”⑥liu fang ;fang zhu 。jiu shi qian wang bian yuan de ou fu yi de xing fa 。《xu zi zhi tong jian ·song gao zong jian yan si nian 》:“zi jin guan li fan zang ,sui wei jia zhu lu ,re zhang ji liu pei ,bu ke dai ye 。”《shang shu ·shun dian 》:“liu gong gong yu you zhou 。”⑦liu chuan ;san bo 。《meng zi ·gong sun chou shang 》:“de zhi liu hang ,su yu zhi you er chuan ming 。”⑧bian hua ,yan bian (duo zhi xiang bu hao de fang mian zhuai bian );fang zong 。song lian 《da zhang xiu cai lun shi shu 》:“yin zi jian she yu jian yi ,he zhong yan liu yu suo sui 。”(yin zi jian :yin keng 。he zhong yan :he xun 。)⑨liu pa ;pa bie ;pin lei 。liu ji 《mai gan zhe yan 》:“tui er sai ji yan ,lei dong fang sheng hua ji zhi liu 。”《ji min yao shu ·xu 》:“hua cao zhi liu ,ke yi yue mu 。”[liu lian ]1.dan yu you le er wang gui 。《meng zi ·liang hui wang xia 》:“liu lian huang wang ,wei zhu hou you 。”(huang wang :chen mi yu tian lie jiu se ,zong yu mo du 。)2. yi lian bu she 。fu liang 《wei song gong xiu zhang liang miao jiao 》:“you jiu jing zhe ,yi liu lian yu sui hui 。”(jiu jing :ji jiu yuan ,chun qiu shi jin da fu de mu de 。sui hui :jin da fu 。)3. zhi liu 。《san guo zhi ·wei shu ·liu jing chuan 》:“feng fu zhi ji ,mo liu lian zhi li 。”4. liu xi li san 。《han shu ·shi dan chuan 》:“bai xing liu lian ,mo suo gui xin 。”5. ku qi liu lei de yang zi 。《hou han shu ·di pu chuan 》:“yan mo suo ji ,wei ti qi liu lian 。”

    zhe :

    :gong tu 。zhi xiang gong tu yi yang de yan liao 。)yin shen wei ming liang 。《xun zi ·tian lun 》:“gu ri yue bu gao ,ze guang hui bu he 。”②xian cheng ;xian he 。《shi jing ·shang song ·na 》:“wu he shang sun ,mu mu jue sheng 。”(wu wū:tan ci ,biao shi zan mei 。shang :shang shang 。mu mu :he mei de yang zi 。)li bai 《gu feng 》zhi er shi si :“lu feng dou ji zhe ,guan gai he hui he 。”[he he ]1.yang guang zhuo re de yang zi 。《shi jing ·da ya ·yun han 》:“he he yan yan ,yun wo mo suo 。”2.xian cheng 、xian he de yang zi 。《shi jing ·xiao ya ·jie na shan 》:“he he shi yin ,min ju er zhan 。”(shi :tai shi 。yin :tai shi de xing 。ju :dou 。er zhan :kan zhao ni 。)《xun zi ·quan xue 》:“mo hun hun zhi shi zhe ,mo he he zhi gong 。”(hun hun zhi shi :zhi mo mo mo wen de gong zuo 。)3.fa nu de yang zi 。《shi jing ·da ya ·huang yi 》:“wang he si nu ,yuan zheng ji lv 。”(si :yu qi ci 。ai :nai ,yu shi 。lv :jun dui 。)4.tong “嚇”。wei he 。《zhuang zi ·wai wu 》:“sheng mou gui shen ,dan he qian li 。”(mou :deng tong 。)《hui zhu hou lu 》juan san :“xia yi bang shan di wu ,kong he tian xia 。”

    chen :

    ①hui chen ;chen tu 。chao cuo 《lun gui su shu 》:“chun bu de bi feng chen ,xia bu de bi shu re 。”②wu ran 。su shi 《hu ji 》:“ji chen mei zhi ,fu dian ming fan 。”(fan :fan zhen 。)③zong ji ;ye ji 。《song shi ·na tang li shi shi jia 》:“sai zhui chao 、hu zhi yu chen 。”④shi su 。zong jiao chen su shi ,yin zhe chen shi tu jie yue chen 。《gong lou meng 》di yi hui :“mo cai ke qu bu cang tian ,wang ru gong chen re hu nian 。”⑤bi yu zhan zheng ;huo luan 。《jing shi tong yan ·du shi niang nu chen bai bao xiang 》:“dang xian hong wu ye sao dang hu chen 。”(hong wu ye :zhi ming chao kai guo huang di zhu yuan zhang 。)you “yan chen ”lian yong ,yi tong 。gao kuo 《yan ge hang 》:“han jia yan chen zai dong bei 。”⑥chong liang chan wei 。yi fen de mo mo fen zhi yi 。《qing shi gao ·shi xian zhi yi 》:“wei 、chen 、miao 、hu ,sui shu mo ji ,er zong ji zhi ,bian ji shao cheng duo 。”

    sheng :

    ①sheng chang ;chang chu 。《xun zi ·quan xue 》:“peng sheng ma zhong ,bu fu er zhi 。”②huo zhao ;sheng cun 。《lun yu · wei ling gong 》:“zhi shi ren ren ,mo qiu sheng yi hai ren ,you sha shen yi cheng ren 。”③sheng ming ;xing ming 。《han fei zi ·jie lao 》:“lu ye zhe ,ren zhi suo yi chi sheng ye 。”(lu :feng lu 。chi :wei chi 。)④chan sheng ;fa sheng 。《han shi wai chuan 》juan wu :“shui yuan shen an ,ze long yu sheng zhi 。”⑤sheng yo ;dan sheng 。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“zhuang gong wu sheng 。”⑥sheng cun de ji jian ,zhi ren de yi sheng ;yi bei zi 。cao cao 《duan ge hang 》:“dui jiu dang ge ,ren sheng ji he ?”⑦sheng huo ;sheng ji 。liu zong yuan 《bu she zhe shui 》:“xiang lin zhi sheng ri cu (cù)。”(cu :jiong pai 。)⑧bu shou de 。1. wei zhu huo wei zhu shou de 。《lv shi chun qiu ·kuo yin 》:“da xiang zhi li ,shang xuan zun er zu sheng yu 。”2.wei jia gong lian zhi de 。《luo yang ga lan ji ·cheng bei 》:“tou hou chui er che sheng juan 。”⑨dou shu de ren 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“jin zhu sheng bu shi jin er xue gu ,yi fei dang shi 。”

    lie :

    ①ai de wei qiang 。《san guo zhi ·wei shu ·bao xun chuan 》:“shi ying lei wei cheng ,dan li biao lie 。”《shi shui xin yu ·tai chi 》:“yu shi ren duo de gui ,ji hao ma ,mai de zuo lie 。”②di ba ;tian geng 。xie tiao 《fu pin min tian 》:“jiu lie xin cheng (chéng)fen ,qing miao bai shui ying 。”(cheng :tian geng 。)③jie xian 。《huai na zi ·jing shen 》:“xiu xi yu mo wei qu zhi yu (yú),er you ao yu mo xing lie zhi ye 。”(wei qu :wan qu 。yu :bian yuan de de fang 。ao :tong “ao ”,you wan 。)④shan shang de shui liu 。《lie zi ·shang wen 》:“hu ling shan ding you shui chong chu ,yi yuan fen si lie ,zhu yu shan xia 。”⑤deng tong ;xiang deng 。《shi ji ·ping zhun shu 》:“gu wu zhu hou ye ,yi ji shan zhu qian ,fu lie tian zi 。”

    san :

    (yi )①li san ;fen san 。《zhou li ·xia guan ·da si ma 》:“yi jiu fa zhi fa zheng bang guo :……ye huang min san ze xiao zhi 。”(xiao :xiao jian ji tu de 。)②fen fa ;san fa 。《shang shu ·wu cheng 》:“san lu tai zhi cai ,fa ju qiao zhi su 。”wang shou ren 《deng tai shan 》:“yang guang san yan he ,qiu rong dan xiang hui 。”③pai qian ;shu fa 。《san guo zhi ·wei shu ·chen sai wang zhi chuan 》:“shi chen de yi san suo huai ,shu shu wen ji ,si bu hen yi 。”④fen luan 。《huai na zi ·yuan dao 》:“bu yu wu san ,cui zhi zhi ye 。” (er )sǎn ①mei you yao shu ;song san 。《xun zi ·xiu shen 》:“yong zhong nu san ,ze jie zhi yi shi you 。”(yong :ping yong 。jie :jie duo ,yin shen wei jiang zhi ji chu qu 。)《bei shi ·xu chuan 》:“zi sun san ju zhu guo ,huo zai zhao ,huo zai qin 。”②xian san 。《liang shu ·zhong zhuang shi zi fang chuan 》:“xing ai lin quan ,te hao san yi 。”③fen mo zhuang yao wu 。《hou han shu ·fang shu chuan xia ·hua tuo 》:“dang xu ku ge zhe ,bian yin ji ma fei san 。”

    gong :

    ①ben yi wei jian gong ;tao gong ;fen gong 。hou fan zhi gong se 。song qi 《yu lou chun 》:“gong xing zhi tou chun yi nao 。”(nao :nong cheng 。)②hua de dai chen 。zhang xian 《tian xian zi 》:“ming ri la gong ying man jing 。”③tong “gong (gōng)”。zhi fu nv suo zuo de fang zhi 、ci xiu deng gong zuo 。《han shu ·li shi ji chuan 》:“nong fu shi lei (lěi),gong nv xia ji 。”(shi :fang xia 。lei :nong ju ming 。)