• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 柳陰覆岸鄭監水,李花壓樹韋公園。

    “柳陰覆岸鄭監水,李花壓樹韋公園。”詩句出處:《去杭州》;是唐朝詩人元稹的作品。

    房杜王魏之子孫,雖及百代為清門。駿骨鳳毛真可貴,
    岡頭澤底促足論。去年江上識君面,愛君風貌情已敦。
    與君言語見君性,靈府坦蕩消塵煩。自茲心洽跡亦洽,
    居常並榻遊並軒。柳陰覆岸鄭監水,李花壓樹韋公園。
    每出新詩共聯綴,閑因醉舞相牽援。時尋沙尾楓林夕,
    夜摘蘭叢衣露繁。今君別我欲何去,自言遠結迢迢婚。
    簡書五府已再至,波濤萬裡酬一言。為君再拜贈君語,
    願君靜聽君勿喧。君名師范欲何范,君之烈祖遺范存。
    永寧昔在掄鑒表,沙汰沉濁澄浚源。君今取友由取士,
    得不別白清與渾。昔公事主盡忠讜,雖及死諫誓不諼。
    今君佐藩如佐主,得不陳露酬所恩。昔公為善日不足,
    假寐待旦朝至尊。今君三十朝未與,得不寸晷倍璵璠。
    昔公令子尚貴主,公執舅禮婦執笲。返拜之儀自此絕,
    關雎之化皎不昏。君今遠娉奉明祀,得不齊勵親蘋蘩。
    斯言皆為書佩帶,然後別袂乃可捫。別袂可捫不可解,
    解袂開帆淒別魂。魂搖江樹鳥飛沒,帆掛檣竿鳥尾翻。
    翻風駕浪拍何處,直指杭州由上元。上元蕭寺基址在,
    杭州潮水霜雪屯。潮戶迎潮擊潮鼓,潮平潮退有潮痕。
    得得為題羅剎石,古來非獨伍員冤。

    【註釋】:

    陰:

    (一)①山的北面或水的南面。《孟子·萬章上》:“益避禹之子於箕山之陰。”《韓非子·說林上》:“夏居山之陰。”②陽光、月亮、星星被遮擋的天氣。李東陽《蜀葵》:“縱教雨黑天陰夜,不是南枝不放花。”③背面。吳曾《能改齋漫錄·樂府一》:“政和中,一中貴人使越州回,得詞於古碑陰,無名無譜,不知何人作也。”④陰影;樹陰。辛棄疾《水龍吟· 甲辰歲壽韓南澗尚書》:“對桐陰滿庭清晝。”⑤陰森;陰冷。龔鼎孳《遊七星巖》:“花月炎蒸偏五嶺,乍來陰洞逼秋看。”⑥暗中;暗地裡。《三國志·魏志·武帝紀》:“備之未東也,陰與董承等謀反。”⑦詭詐。《新唐書·李林甫傳》:“性陰密,忍誅殺,不見喜怒。”⑧男女生殖器的通稱。《史記· 呂不韋列傳》:“私求大陰人嫪毐為舍人。”⑨古代哲學概念。 與“陽”相對。用以概括諸事物兩大對立面的一個方面。柳宗元《天說》:“寒而暑者,世謂之陰陽。”⑩時光。《晉書·陶侃傳》:“大禹聖者,乃惜寸陰;至於眾人當惜分陰。”(11)通“蔭yìn”。庇蔭;庇護。《詩經·大雅·桑柔》:“既之陰女,反予來赫。”(予:我。赫:拒絕。) (二)ān [亮陰]指帝王居喪。《尚書·說命上》:“王宅憂,亮陰三祀。”(祀:年。)又《無逸》:“乃或亮陰,三年不言。”

    覆:

    ①翻倒;翻轉。《荀子· 成相》:“前車已覆。”又覆沒。《商君書·賞刑》:“戰必覆人之軍。”②傾倒;倒出。《論語·子罕》:“譬如平地,雖覆一簣,進,吾往也。”③遮蓋;掩蔽;覆蓋。《詩經·大雅·生民》:“鳥覆翼之。”④審察;審核;再次檢驗。《左傳·定公四年》:“藏在周府,可覆視也。”又審問。《新唐書·劉祥道傳》:“每覆大獄,必欷歔累嘆。”⑤反;相反。《詩經·大雅·瞻印(yǎng)》:“人有民人,女覆奪之。”(女:通“汝”。)⑥重復。《後漢書·黃瓊傳》:“舉吏先試之於公府,又覆之於端門。”⑦回復。也作“復”。《京本通俗小說·菩薩蠻》:“長老覆:‘恩王,止有兩個在敝寺。’”⑧埋伏。《左傳·隱公九年》:“君為三覆以待之。”⑨反而。《詩經·小雅·小旻》:“謀臧不從,不臧覆用。”

    岸:

    ①江河湖海等水邊的陸地。王灣《次北固山下》:“潮平兩岸闊,風正一帆懸。”蘇軾《念奴嬌·赤壁懷古》:“驚濤拍岸,卷起千堆雪。”②指山崖或高地。《荀子·宥坐》:“三尺之岸,而虛車不能登也。”(虛車:空車。)王粲《七哀詩》:“南登霸陵岸,回首望長安。”(霸陵:漢文帝陵墓。)③高大雄偉。班固《漢書·江充傳》:“充為人魁岸。”④高傲。《文心雕龍·序志》:“傲岸泉石,咀嚼文義。”⑤端莊嚴肅的樣子。《聊齋志異·成仙》:“黃巾氅(chǎng)服,岸然道貌。”(氅:外套。)⑥把頭飾掀起,露出前額。黃庭堅《玉樓春》:“坐中還有賞音人,能岸烏紗傾大白。”[岸幘(zé)]幘:頭巾。把頭巾往上推露出前額,表示不拘形跡。也稱“岸巾”。《晉書·謝奕傳》:“岸幘笑詠,無異常日。”(笑詠:談笑詠詩。)

    鄭:

    古國名。在今河南省新鄭縣一帶。[鄭重]1.頻繁。《漢書·王莽傳》:“然非皇天鄭重降符命之意。”2.嚴肅認真。3.殷勤。白居易《庾順之以紫霞綺遠贈以詩答之》:“千裡故人心鄭重。”

    監:

    (一)①監察;監視。《國語·周語上》:“王怒,得衛巫,使監謗者。”②監獄。方苞《獄中雜記》:“求脫械居監外板屋,費亦數十金。”③自上視下。《尚書· 呂刑》:“上帝監民。”《詩經·大雅·皇矣》:“監觀四方。” (二)jiàn ①照視。《尚書·酒誥》:“人無於水監,當於民監。”(意思是:人可以不對水照視自己,但不能不從民事中瞭解自己的功過得失。)②鏡子。賈誼《新書·胎教》:“明監,所以照形也。”《管子·輕重已》:“帶玉監。”③借鑒。《尚書·說命》:“監於先王成憲,其永無愆(qiān)。”(憲:法度。愆:過失。)④古代主管監察的官員。《禮記·王制》:“天子使其大夫為三監,監於方伯之國。”⑤官署名。陸遊《荷鋤》:“瞳昏讀監書。”

    花:

    ①種子植物的有性繁殖器官。李煜《浪淘沙》:“流水落花春去也,天上人間。”②可供觀賞的植物;花朵。楊萬裡《李花》:“李花宜遠更宜繁,惟遠惟繁始足看。”③形狀像花的東西。庾信《寒園即目》:“雪花深數尺。”④不隻一種顏色,有花紋的。李白《將進酒》:“五花馬,千金裘。”白居易《霓裳羽衣曲》:“四幅花箋碧間紅”。⑤模糊迷亂。杜甫《飲中八仙歌》:“知章騎馬似乘船,眼花落井水底眠。”

    壓:

    ①壓;壓住。《左傳·昭公四年》:“夢天壓己,弗勝。”②崩壞。《新唐書·裴延齡傳》:“朕所居浴堂殿,一棟將壓,念易之,未能也。”(易:換。)③壓制;制服。《公羊傳·文公十四年》:“子以大國壓之。”(子:你。)④逼近;迫近。《左傳·成公十六年》:“楚晨壓晉軍而陳。”⑤堵塞。《後漢書·循吏傳·王渙》:“莫不曲盡情詐,壓塞群疑。”(曲:不正直。)⑥超過;勝過。《禮記·學記》:“多其壓。”⑦殺。《戰國策·齊策三》:“臣聞齊、衛先君刑馬壓羊,盟曰:齊、衛後世,無相攻伐。”⑧通“押”。蓋印。《墨緣匯觀錄》卷一:“後紙壓內府圖書之印。”

    樹:

    ①樹木。《禮記·祭義》:“樹木以時伐焉。”(以時:按時,適時。)②種植。《詩經·鄭風·將仲子》:“無折我樹杞。”(杞:一種樹。)③培養人才。《韓非子·外儲說左下》:“吾聞子善樹人。”④豎立;建立。《後漢書·桓彬傳》:“乃共樹碑而頌焉。”⑤量詞。《齊民要術·序》:“種柑橘千樹。”⑥門屏風。《禮記·郊特牲》:“臺門而旅樹。”

    韋:

    ①違背;背離。後作“違(違)”。《漢書·禮樂志》:“五音六律,依韋饗昭。”②熟皮;加工過的皮子。《左傳·僖公三十三年》:“以乘韋先,牛十二犒師。”③皮帶;皮繩。《史記·孔子世傢》:“讀《易》,韋編三絕。”(韋編:用熟牛皮繩編聯的竹簡。)④量詞。通“圍”。兩臂合抱的圓周長。《漢書·成帝紀》:“是日大風,拔甘泉畤(shì)中大木十韋以上。”(是:這。畤:祭祀之處。木:樹。)

    公:

    ①公正;公平。《呂氏春秋·去私》:“外舉不避仇,內舉不避親,祈黃羊可謂公矣。”②公共的;公傢的。陳亮《上孝宗皇帝第三書》:“二聖北狩之痛,蓋國傢之大恥而天下之公憤也。”③公然;公開地。賈誼《論積貯疏》:“殘賊公行,莫之或止。”(殘賊:害。)④公傢,與“私”相對。《詩經·豳風· 七月》:“獻豜於公。”⑤通“功”。功勞。《詩經·小雅·六月》:“薄伐玁狁,以奏膚公。”⑥古代五等爵的第一等。《孟子·萬章下》:“天子一位,公一位,侯一位,伯一位,子、男同一位。”又為諸侯的通稱。《禮記·喪服大記》:“公之喪,大夫俟練,士卒哭而歸。”(練:喪服。)⑦古代朝廷官階的第一級。《漢書·百官公卿表上》:“太師、太傅、太保,是為三公。”後泛指朝中職掌權者。李白《行路難》:“漢朝公卿忌賈生。”⑧對男子的敬稱。《史記·陳涉世傢》:“公等遇雨,皆以失期,失期當斬。”⑨舊稱親屬中的尊長。1.稱祖父。《呂氏春秋·異用》:“孔子之弟子從遠方來者,孔子荷(hè)杖而問之曰:‘子之公不有恙乎?’搏杖而揖之,問曰:‘子之父母不有恙乎?’”(搏杖:扶杖。)2. 稱父親。《戰國策·魏策一》:“將行,其子陳應止其公之行。”3.稱丈夫之父。古樂府《古詩為焦仲卿妻作》:“奉事循公姥,進止敢自專?”(循:順從。姥:婆婆。)⑩稱雄性的禽獸。《齊民要術·作醬法》:“母蟹臍大,圓,竟服下,公蟹狹而長。”

    園:

    ①種植果樹的地方。《墨子·非攻上》:“今有一人,入人園圃,竊其桃李。”又泛指種植樹木蔬菜的地方。《詩經·鄭風·將仲子》:“將仲子兮,無逾我園。”(將qiāng:希望。)《淮南子·說山》:“園有螫蟲,藜藿為之不采。”②帝王貴族遊樂休息的地方。《呂氏春秋·重已》:“昔先聖王之為苑囿園池也,足以觀望勞形而已矣。”楊衒之《洛陽伽藍記》卷四:“於是帝族王侯、外戚公主……爭修園宅,互相誇競。”③帝王之傢的墓地。《史記·淮南衡山列傳》:“追尊淮南王為厲王,置園復如諸侯儀。”劉義慶《世說新語·捷悟》:“方欲共獎王室,修復園陵。”


  • 柳阴覆岸郑监水,李花压树韦公园。

    “柳阴覆岸郑监水,李花压树韦公园。”诗句出处:《去杭州》;是唐朝诗人元稹的作品。

    房杜王魏之子孙,虽及百代为清门。骏骨凤毛真可贵,
    冈头泽底促足论。去年江上识君面,爱君风貌情已敦。
    与君言语见君性,灵府坦荡消尘烦。自兹心洽迹亦洽,
    居常并榻游并轩。柳阴覆岸郑监水,李花压树韦公园。
    每出新诗共联缀,闲因醉舞相牵援。时寻沙尾枫林夕,
    夜摘兰丛衣露繁。今君别我欲何去,自言远结迢迢婚。
    简书五府已再至,波涛万里酬一言。为君再拜赠君语,
    愿君静听君勿喧。君名师范欲何范,君之烈祖遗范存。
    永宁昔在抡鉴表,沙汰沉浊澄浚源。君今取友由取士,
    得不别白清与浑。昔公事主尽忠谠,虽及死谏誓不谖。
    今君佐藩如佐主,得不陈露酬所恩。昔公为善日不足,
    假寐待旦朝至尊。今君三十朝未与,得不寸晷倍玙璠。
    昔公令子尚贵主,公执舅礼妇执笲。返拜之仪自此绝,
    关雎之化皎不昏。君今远娉奉明祀,得不齐励亲蘋蘩。
    斯言皆为书佩带,然后别袂乃可扪。别袂可扪不可解,
    解袂开帆凄别魂。魂摇江树鸟飞没,帆挂樯竿鸟尾翻。
    翻风驾浪拍何处,直指杭州由上元。上元萧寺基址在,
    杭州潮水霜雪屯。潮户迎潮击潮鼓,潮平潮退有潮痕。
    得得为题罗刹石,古来非独伍员冤。

    【注释】:

    阴:

    (一)①山的北面或水的南面。《孟子·万章上》:“益避禹之子于箕山之阴。”《韩非子·说林上》:“夏居山之阴。”②阳光、月亮、星星被遮挡的天气。李东阳《蜀葵》:“纵教雨黑天阴夜,不是南枝不放花。”③背面。吴曾《能改斋漫录·乐府一》:“政和中,一中贵人使越州回,得词于古碑阴,无名无谱,不知何人作也。”④阴影;树阴。辛弃疾《水龙吟· 甲辰岁寿韩南涧尚书》:“对桐阴满庭清昼。”⑤阴森;阴冷。龚鼎孳《游七星岩》:“花月炎蒸偏五岭,乍来阴洞逼秋看。”⑥暗中;暗地里。《三国志·魏志·武帝纪》:“备之未东也,阴与董承等谋反。”⑦诡诈。《新唐书·李林甫传》:“性阴密,忍诛杀,不见喜怒。”⑧男女生殖器的通称。《史记· 吕不韦列传》:“私求大阴人嫪毐为舍人。”⑨古代哲学概念。 与“阳”相对。用以概括诸事物两大对立面的一个方面。柳宗元《天说》:“寒而暑者,世谓之阴阳。”⑩时光。《晋书·陶侃传》:“大禹圣者,乃惜寸阴;至于众人当惜分阴。”(11)通“荫yìn”。庇荫;庇护。《诗经·大雅·桑柔》:“既之阴女,反予来赫。”(予:我。赫:拒绝。) (二)ān [亮阴]指帝王居丧。《尚书·说命上》:“王宅忧,亮阴三祀。”(祀:年。)又《无逸》:“乃或亮阴,三年不言。”

    覆:

    ①翻倒;翻转。《荀子· 成相》:“前车已覆。”又覆没。《商君书·赏刑》:“战必覆人之军。”②倾倒;倒出。《论语·子罕》:“譬如平地,虽覆一篑,进,吾往也。”③遮盖;掩蔽;覆盖。《诗经·大雅·生民》:“鸟覆翼之。”④审察;审核;再次检验。《左传·定公四年》:“藏在周府,可覆视也。”又审问。《新唐书·刘祥道传》:“每覆大狱,必欷歔累叹。”⑤反;相反。《诗经·大雅·瞻印(yǎng)》:“人有民人,女覆夺之。”(女:通“汝”。)⑥重复。《后汉书·黄琼传》:“举吏先试之于公府,又覆之于端门。”⑦回复。也作“复”。《京本通俗小说·菩萨蛮》:“长老覆:‘恩王,止有两个在敝寺。’”⑧埋伏。《左传·隐公九年》:“君为三覆以待之。”⑨反而。《诗经·小雅·小旻》:“谋臧不从,不臧覆用。”

    岸:

    ①江河湖海等水边的陆地。王湾《次北固山下》:“潮平两岸阔,风正一帆悬。”苏轼《念奴娇·赤壁怀古》:“惊涛拍岸,卷起千堆雪。”②指山崖或高地。《荀子·宥坐》:“三尺之岸,而虚车不能登也。”(虚车:空车。)王粲《七哀诗》:“南登霸陵岸,回首望长安。”(霸陵:汉文帝陵墓。)③高大雄伟。班固《汉书·江充传》:“充为人魁岸。”④高傲。《文心雕龙·序志》:“傲岸泉石,咀嚼文义。”⑤端庄严肃的样子。《聊斋志异·成仙》:“黄巾氅(chǎng)服,岸然道貌。”(氅:外套。)⑥把头饰掀起,露出前额。黄庭坚《玉楼春》:“坐中还有赏音人,能岸乌纱倾大白。”[岸帻(zé)]帻:头巾。把头巾往上推露出前额,表示不拘形迹。也称“岸巾”。《晋书·谢奕传》:“岸帻笑咏,无异常日。”(笑咏:谈笑咏诗。)

    郑:

    古国名。在今河南省新郑县一带。[郑重]1.频繁。《汉书·王莽传》:“然非皇天郑重降符命之意。”2.严肃认真。3.殷勤。白居易《庾顺之以紫霞绮远赠以诗答之》:“千里故人心郑重。”

    监:

    (一)①监察;监视。《国语·周语上》:“王怒,得卫巫,使监谤者。”②监狱。方苞《狱中杂记》:“求脱械居监外板屋,费亦数十金。”③自上视下。《尚书· 吕刑》:“上帝监民。”《诗经·大雅·皇矣》:“监观四方。” (二)jiàn ①照视。《尚书·酒诰》:“人无于水监,当于民监。”(意思是:人可以不对水照视自己,但不能不从民事中了解自己的功过得失。)②镜子。贾谊《新书·胎教》:“明监,所以照形也。”《管子·轻重已》:“带玉监。”③借鉴。《尚书·说命》:“监于先王成宪,其永无愆(qiān)。”(宪:法度。愆:过失。)④古代主管监察的官员。《礼记·王制》:“天子使其大夫为三监,监于方伯之国。”⑤官署名。陆游《荷锄》:“瞳昏读监书。”

    花:

    ①种子植物的有性繁殖器官。李煜《浪淘沙》:“流水落花春去也,天上人间。”②可供观赏的植物;花朵。杨万里《李花》:“李花宜远更宜繁,惟远惟繁始足看。”③形状像花的东西。庾信《寒园即目》:“雪花深数尺。”④不只一种颜色,有花纹的。李白《将进酒》:“五花马,千金裘。”白居易《霓裳羽衣曲》:“四幅花笺碧间红”。⑤模糊迷乱。杜甫《饮中八仙歌》:“知章骑马似乘船,眼花落井水底眠。”

    压:

    ①压;压住。《左传·昭公四年》:“梦天压己,弗胜。”②崩坏。《新唐书·裴延龄传》:“朕所居浴堂殿,一栋将压,念易之,未能也。”(易:换。)③压制;制服。《公羊传·文公十四年》:“子以大国压之。”(子:你。)④逼近;迫近。《左传·成公十六年》:“楚晨压晋军而陈。”⑤堵塞。《后汉书·循吏传·王涣》:“莫不曲尽情诈,压塞群疑。”(曲:不正直。)⑥超过;胜过。《礼记·学记》:“多其压。”⑦杀。《战国策·齐策三》:“臣闻齐、卫先君刑马压羊,盟曰:齐、卫后世,无相攻伐。”⑧通“押”。盖印。《墨缘汇观录》卷一:“后纸压内府图书之印。”

    树:

    ①树木。《礼记·祭义》:“树木以时伐焉。”(以时:按时,适时。)②种植。《诗经·郑风·将仲子》:“无折我树杞。”(杞:一种树。)③培养人才。《韩非子·外储说左下》:“吾闻子善树人。”④竖立;建立。《后汉书·桓彬传》:“乃共树碑而颂焉。”⑤量词。《齐民要术·序》:“种柑橘千树。”⑥门屏风。《礼记·郊特牲》:“台门而旅树。”

    韦:

    ①违背;背离。后作“違(违)”。《汉书·礼乐志》:“五音六律,依韦飨昭。”②熟皮;加工过的皮子。《左传·僖公三十三年》:“以乘韦先,牛十二犒师。”③皮带;皮绳。《史记·孔子世家》:“读《易》,韦编三绝。”(韦编:用熟牛皮绳编联的竹简。)④量词。通“围”。两臂合抱的圆周长。《汉书·成帝纪》:“是日大风,拔甘泉畤(shì)中大木十韦以上。”(是:这。畤:祭祀之处。木:树。)

    公:

    ①公正;公平。《吕氏春秋·去私》:“外举不避仇,内举不避亲,祈黄羊可谓公矣。”②公共的;公家的。陈亮《上孝宗皇帝第三书》:“二圣北狩之痛,盖国家之大耻而天下之公愤也。”③公然;公开地。贾谊《论积贮疏》:“残贼公行,莫之或止。”(残贼:害。)④公家,与“私”相对。《诗经·豳风· 七月》:“献豜于公。”⑤通“功”。功劳。《诗经·小雅·六月》:“薄伐玁狁,以奏肤公。”⑥古代五等爵的第一等。《孟子·万章下》:“天子一位,公一位,侯一位,伯一位,子、男同一位。”又为诸侯的通称。《礼记·丧服大记》:“公之丧,大夫俟练,士卒哭而归。”(练:丧服。)⑦古代朝廷官阶的第一级。《汉书·百官公卿表上》:“太师、太傅、太保,是为三公。”后泛指朝中职掌权者。李白《行路难》:“汉朝公卿忌贾生。”⑧对男子的敬称。《史记·陈涉世家》:“公等遇雨,皆以失期,失期当斩。”⑨旧称亲属中的尊长。1.称祖父。《吕氏春秋·异用》:“孔子之弟子从远方来者,孔子荷(hè)杖而问之曰:‘子之公不有恙乎?’搏杖而揖之,问曰:‘子之父母不有恙乎?’”(搏杖:扶杖。)2. 称父亲。《战国策·魏策一》:“将行,其子陈应止其公之行。”3.称丈夫之父。古乐府《古诗为焦仲卿妻作》:“奉事循公姥,进止敢自专?”(循:顺从。姥:婆婆。)⑩称雄性的禽兽。《齐民要术·作酱法》:“母蟹脐大,圆,竟服下,公蟹狭而长。”

    园:

    ①种植果树的地方。《墨子·非攻上》:“今有一人,入人园圃,窃其桃李。”又泛指种植树木蔬菜的地方。《诗经·郑风·将仲子》:“将仲子兮,无逾我园。”(将qiāng:希望。)《淮南子·说山》:“园有螫虫,藜藿为之不采。”②帝王贵族游乐休息的地方。《吕氏春秋·重已》:“昔先圣王之为苑囿园池也,足以观望劳形而已矣。”杨衒之《洛阳伽蓝记》卷四:“于是帝族王侯、外戚公主……争修园宅,互相夸竞。”③帝王之家的墓地。《史记·淮南衡山列传》:“追尊淮南王为厉王,置园复如诸侯仪。”刘义庆《世说新语·捷悟》:“方欲共奖王室,修复园陵。”


  • liu yin fu an zheng jian shui ,li hua ya shu wei gong yuan 。

    “liu yin fu an zheng jian shui ,li hua ya shu wei gong yuan 。”shi gou chu chu :《qu hang zhou 》;shi tang chao shi ren yuan zhen de zuo pin 。

    fang du wang wei zhi zi sun ,sui ji bai dai wei qing men 。jun gu feng mao zhen ke gui ,
    gang tou ze de cu zu lun 。qu nian jiang shang shi jun mian ,ai jun feng mao qing yi dui 。
    yu jun yan yu jian jun xing ,ling fu tan dang xiao chen fan 。zi ci xin qia ji yi qia ,
    ju chang bing ta you bing xuan 。liu yin fu an zheng jian shui ,li hua ya shu wei gong yuan 。
    mei chu xin shi gong lian chuo ,xian yin zui wu xiang qian yuan 。shi xun sha wei feng lin xi ,
    ye zhai lan cong yi lou fan 。jin jun bie wo yu he qu ,zi yan yuan jie tiao tiao hun 。
    jian shu wu fu yi zai zhi ,bo tao mo li chou yi yan 。wei jun zai bai zeng jun yu ,
    yuan jun jing ting jun wu xuan 。jun ming shi fan yu he fan ,jun zhi lie zu wei fan cun 。
    yong ning xi zai lun jian biao ,sha tai chen zhuo cheng jun yuan 。jun jin qu you you qu shi ,
    de bu bie bai qing yu hun 。xi gong shi zhu jin zhong dang ,sui ji si jian shi bu xuan 。
    jin jun zuo fan ru zuo zhu ,de bu chen lou chou suo en 。xi gong wei shan ri bu zu ,
    jia mei dai dan chao zhi zun 。jin jun san shi chao wei yu ,de bu cun gui bei yu fan 。
    xi gong ling zi shang gui zhu ,gong zhi jiu li fu zhi fan 。fan bai zhi yi zi ci jue ,
    guan ju zhi hua jiao bu hun 。jun jin yuan ping feng ming si ,de bu ji li qin 蘋fan 。
    si yan jie wei shu pei dai ,ran hou bie mei nai ke men 。bie mei ke men bu ke jie ,
    jie mei kai fan qi bie hun 。hun yao jiang shu diao fei mei ,fan gua qiang gan diao wei fan 。
    fan feng jia lang pai he chu ,zhi zhi hang zhou you shang yuan 。shang yuan xiao si ji zhi zai ,
    hang zhou chao shui shuang xue tun 。chao hu ying chao ji chao gu ,chao ping chao tui you chao hen 。
    de de wei ti luo cha dan ,gu lai fei du wu yuan yuan 。

    【zhu shi 】:

    yin :

    (yi )①shan de bei mian huo shui de na mian 。《meng zi ·mo zhang shang 》:“yi bi yu zhi zi yu ji shan zhi yin 。”《han fei zi ·shui lin shang 》:“xia ju shan zhi yin 。”②yang guang 、yue liang 、xing xing bei zhe dang de tian qi 。li dong yang 《shu kui 》:“zong jiao yu hei tian yin ye ,bu shi na zhi bu fang hua 。”③bei mian 。wu ceng 《neng gai zhai man lu ·le fu yi 》:“zheng he zhong ,yi zhong gui ren shi yue zhou hui ,de ci yu gu bei yin ,mo ming mo pu ,bu zhi he ren zuo ye 。”④yin ying ;shu yin 。xin qi ji 《shui long yin · jia chen sui shou han na jian shang shu 》:“dui tong yin man ting qing zhou 。”⑤yin sen ;yin leng 。gong ding zi 《you qi xing yan 》:“hua yue yan zheng pian wu ling ,zha lai yin dong bi qiu kan 。”⑥an zhong ;an de li 。《san guo zhi ·wei zhi ·wu di ji 》:“bei zhi wei dong ye ,yin yu dong cheng deng mou fan 。”⑦gui zha 。《xin tang shu ·li lin fu chuan 》:“xing yin mi ,ren zhu sha ,bu jian xi nu 。”⑧nan nv sheng shi qi de tong chen 。《shi ji · lv bu wei lie chuan 》:“si qiu da yin ren lao ai wei she ren 。”⑨gu dai zhe xue gai nian 。 yu “yang ”xiang dui 。yong yi gai gua zhu shi wu liang da dui li mian de yi ge fang mian 。liu zong yuan 《tian shui 》:“han er shu zhe ,shi wei zhi yin yang 。”⑩shi guang 。《jin shu ·tao kan chuan 》:“da yu sheng zhe ,nai xi cun yin ;zhi yu zhong ren dang xi fen yin 。”(11)tong “yin yìn”。bi yin ;bi hu 。《shi jing ·da ya ·sang rou 》:“ji zhi yin nv ,fan yu lai he 。”(yu :wo 。he :ju jue 。) (er )ān [liang yin ]zhi di wang ju sang 。《shang shu ·shui ming shang 》:“wang zhai you ,liang yin san si 。”(si :nian 。)you 《mo yi 》:“nai huo liang yin ,san nian bu yan 。”

    fu :

    ①fan dao ;fan zhuai 。《xun zi · cheng xiang 》:“qian che yi fu 。”you fu mei 。《shang jun shu ·shang xing 》:“zhan bi fu ren zhi jun 。”②qing dao ;dao chu 。《lun yu ·zi han 》:“pi ru ping de ,sui fu yi kui ,jin ,wu wang ye 。”③zhe gai ;yan bi ;fu gai 。《shi jing ·da ya ·sheng min 》:“diao fu yi zhi 。”④shen cha ;shen he ;zai ci jian yan 。《zuo chuan ·ding gong si nian 》:“cang zai zhou fu ,ke fu shi ye 。”you shen wen 。《xin tang shu ·liu xiang dao chuan 》:“mei fu da yu ,bi xi xu lei tan 。”⑤fan ;xiang fan 。《shi jing ·da ya ·zhan yin (yǎng)》:“ren you min ren ,nv fu duo zhi 。”(nv :tong “ru ”。)⑥chong fu 。《hou han shu ·huang qiong chuan 》:“ju li xian shi zhi yu gong fu ,you fu zhi yu duan men 。”⑦hui fu 。ye zuo “fu ”。《jing ben tong su xiao shui ·pu sa man 》:“chang lao fu :‘en wang ,zhi you liang ge zai bi si 。’”⑧mai fu 。《zuo chuan ·yin gong jiu nian 》:“jun wei san fu yi dai zhi 。”⑨fan er 。《shi jing ·xiao ya ·xiao min 》:“mou zang bu cong ,bu zang fu yong 。”

    an :

    ①jiang he hu hai deng shui bian de liu de 。wang wan 《ci bei gu shan xia 》:“chao ping liang an kuo ,feng zheng yi fan xuan 。”su shi 《nian nu jiao ·chi bi huai gu 》:“jing tao pai an ,juan qi qian dui xue 。”②zhi shan ya huo gao de 。《xun zi ·you zuo 》:“san che zhi an ,er xu che bu neng deng ye 。”(xu che :kong che 。)wang can 《qi ai shi 》:“na deng ba ling an ,hui shou wang chang an 。”(ba ling :han wen di ling mu 。)③gao da xiong wei 。ban gu 《han shu ·jiang chong chuan 》:“chong wei ren kui an 。”④gao ao 。《wen xin diao long ·xu zhi 》:“ao an quan dan ,ju jiao wen yi 。”⑤duan zhuang yan su de yang zi 。《liao zhai zhi yi ·cheng xian 》:“huang jin chang (chǎng)fu ,an ran dao mao 。”(chang :wai tao 。)⑥ba tou shi xian qi ,lou chu qian e 。huang ting jian 《yu lou chun 》:“zuo zhong hai you shang yin ren ,neng an wu sha qing da bai 。”[an ze (zé)]ze :tou jin 。ba tou jin wang shang tui lou chu qian e ,biao shi bu ju xing ji 。ye chen “an jin ”。《jin shu ·xie yi chuan 》:“an ze xiao yong ,mo yi chang ri 。”(xiao yong :tan xiao yong shi 。)

    zheng :

    gu guo ming 。zai jin he na sheng xin zheng xian yi dai 。[zheng chong ]1.pin fan 。《han shu ·wang mang chuan 》:“ran fei huang tian zheng chong jiang fu ming zhi yi 。”2.yan su ren zhen 。3.yan qin 。bai ju yi 《yu shun zhi yi zi xia qi yuan zeng yi shi da zhi 》:“qian li gu ren xin zheng chong 。”

    jian :

    (yi )①jian cha ;jian shi 。《guo yu ·zhou yu shang 》:“wang nu ,de wei wu ,shi jian bang zhe 。”②jian yu 。fang bao 《yu zhong za ji 》:“qiu tuo xie ju jian wai ban wu ,fei yi shu shi jin 。”③zi shang shi xia 。《shang shu · lv xing 》:“shang di jian min 。”《shi jing ·da ya ·huang yi 》:“jian guan si fang 。” (er )jiàn ①zhao shi 。《shang shu ·jiu gao 》:“ren mo yu shui jian ,dang yu min jian 。”(yi sai shi :ren ke yi bu dui shui zhao shi zi ji ,dan bu neng bu cong min shi zhong le jie zi ji de gong guo de shi 。)②jing zi 。gu yi 《xin shu ·tai jiao 》:“ming jian ,suo yi zhao xing ye 。”《guan zi ·qing chong yi 》:“dai yu jian 。”③jie jian 。《shang shu ·shui ming 》:“jian yu xian wang cheng xian ,ji yong mo qian (qiān)。”(xian :fa du 。qian :guo shi 。)④gu dai zhu guan jian cha de guan yuan 。《li ji ·wang zhi 》:“tian zi shi ji da fu wei san jian ,jian yu fang bai zhi guo 。”⑤guan shu ming 。liu you 《he chu 》:“tong hun dou jian shu 。”

    hua :

    ①chong zi zhi wu de you xing fan shi qi guan 。li yu 《lang tao sha 》:“liu shui la hua chun qu ye ,tian shang ren jian 。”②ke gong guan shang de zhi wu ;hua duo 。yang mo li 《li hua 》:“li hua yi yuan geng yi fan ,wei yuan wei fan shi zu kan 。”③xing zhuang xiang hua de dong xi 。yu xin 《han yuan ji mu 》:“xue hua shen shu che 。”④bu zhi yi chong yan se ,you hua wen de 。li bai 《jiang jin jiu 》:“wu hua ma ,qian jin qiu 。”bai ju yi 《ni chang yu yi qu 》:“si fu hua jian bi jian gong ”。⑤mo hu mi luan 。du fu 《yin zhong ba xian ge 》:“zhi zhang ji ma shi cheng chuan ,yan hua la jing shui de mian 。”

    ya :

    ①ya ;ya zhu 。《zuo chuan ·zhao gong si nian 》:“meng tian ya ji ,fu sheng 。”②beng huai 。《xin tang shu ·pei yan ling chuan 》:“zhen suo ju yu tang dian ,yi dong jiang ya ,nian yi zhi ,wei neng ye 。”(yi :huan 。)③ya zhi ;zhi fu 。《gong yang chuan ·wen gong shi si nian 》:“zi yi da guo ya zhi 。”(zi :ni 。)④bi jin ;pai jin 。《zuo chuan ·cheng gong shi liu nian 》:“chu chen ya jin jun er chen 。”⑤du sai 。《hou han shu ·xun li chuan ·wang huan 》:“mo bu qu jin qing zha ,ya sai qun yi 。”(qu :bu zheng zhi 。)⑥chao guo ;sheng guo 。《li ji ·xue ji 》:“duo ji ya 。”⑦sha 。《zhan guo ce ·ji ce san 》:“chen wen ji 、wei xian jun xing ma ya yang ,meng yue :ji 、wei hou shi ,mo xiang gong fa 。”⑧tong “ya ”。gai yin 。《mo yuan hui guan lu 》juan yi :“hou zhi ya nei fu tu shu zhi yin 。”

    shu :

    ①shu mu 。《li ji ·ji yi 》:“shu mu yi shi fa yan 。”(yi shi :an shi ,kuo shi 。)②chong zhi 。《shi jing ·zheng feng ·jiang zhong zi 》:“mo she wo shu qi 。”(qi :yi chong shu 。)③pei yang ren cai 。《han fei zi ·wai chu shui zuo xia 》:“wu wen zi shan shu ren 。”④shu li ;jian li 。《hou han shu ·huan bin chuan 》:“nai gong shu bei er song yan 。”⑤liang ci 。《ji min yao shu ·xu 》:“chong gan ju qian shu 。”⑥men bing feng 。《li ji ·jiao te sheng 》:“tai men er lv shu 。”

    wei :

    ①wei bei ;bei li 。hou zuo “違(wei )”。《han shu ·li le zhi 》:“wu yin liu lv ,yi wei xiang zhao 。”②shou pi ;jia gong guo de pi zi 。《zuo chuan ·xi gong san shi san nian 》:“yi cheng wei xian ,niu shi er kao shi 。”③pi dai ;pi sheng 。《shi ji ·kong zi shi jia 》:“dou 《yi 》,wei bian san jue 。”(wei bian :yong shou niu pi sheng bian lian de zhu jian 。)④liang ci 。tong “wei ”。liang bei ge bao de yuan zhou chang 。《han shu ·cheng di ji 》:“shi ri da feng ,ba gan quan chou (shì)zhong da mu shi wei yi shang 。”(shi :zhe 。chou :ji si zhi chu 。mu :shu 。)

    gong :

    ①gong zheng ;gong ping 。《lv shi chun qiu ·qu si 》:“wai ju bu bi chou ,nei ju bu bi qin ,qi huang yang ke wei gong yi 。”②gong gong de ;gong jia de 。chen liang 《shang xiao zong huang di di san shu 》:“er sheng bei shou zhi tong ,gai guo jia zhi da chi er tian xia zhi gong fen ye 。”③gong ran ;gong kai de 。gu yi 《lun ji zhu shu 》:“can zei gong hang ,mo zhi huo zhi 。”(can zei :hai 。)④gong jia ,yu “si ”xiang dui 。《shi jing ·bin feng · qi yue 》:“suo jian yu gong 。”⑤tong “gong ”。gong lao 。《shi jing ·xiao ya ·liu yue 》:“bao fa xian yun ,yi zou fu gong 。”⑥gu dai wu deng jue de di yi deng 。《meng zi ·mo zhang xia 》:“tian zi yi wei ,gong yi wei ,hou yi wei ,bai yi wei ,zi 、nan tong yi wei 。”you wei zhu hou de tong chen 。《li ji ·sang fu da ji 》:“gong zhi sang ,da fu qi lian ,shi cu ku er gui 。”(lian :sang fu 。)⑦gu dai chao ting guan jie de di yi ji 。《han shu ·bai guan gong qing biao shang 》:“tai shi 、tai fu 、tai bao ,shi wei san gong 。”hou fan zhi chao zhong zhi zhang quan zhe 。li bai 《hang lu nan 》:“han chao gong qing ji gu sheng 。”⑧dui nan zi de jing chen 。《shi ji ·chen she shi jia 》:“gong deng yu yu ,jie yi shi ji ,shi ji dang zhan 。”⑨jiu chen qin shu zhong de zun chang 。1.chen zu fu 。《lv shi chun qiu ·yi yong 》:“kong zi zhi di zi cong yuan fang lai zhe ,kong zi he (hè)zhang er wen zhi yue :‘zi zhi gong bu you yang hu ?’bo zhang er yi zhi ,wen yue :‘zi zhi fu mu bu you yang hu ?’”(bo zhang :fu zhang 。)2. chen fu qin 。《zhan guo ce ·wei ce yi 》:“jiang hang ,ji zi chen ying zhi ji gong zhi hang 。”3.chen zhang fu zhi fu 。gu le fu 《gu shi wei jiao zhong qing qi zuo 》:“feng shi xun gong lao ,jin zhi gan zi zhuan ?”(xun :shun cong 。lao :po po 。)⑩chen xiong xing de qin shou 。《ji min yao shu ·zuo jiang fa 》:“mu xie qi da ,yuan ,jing fu xia ,gong xie xia er chang 。”

    yuan :

    ①chong zhi guo shu de de fang 。《mo zi ·fei gong shang 》:“jin you yi ren ,ru ren yuan pu ,qie ji tao li 。”you fan zhi chong zhi shu mu shu cai de de fang 。《shi jing ·zheng feng ·jiang zhong zi 》:“jiang zhong zi xi ,mo yu wo yuan 。”(jiang qiāng:xi wang 。)《huai na zi ·shui shan 》:“yuan you shi chong ,li huo wei zhi bu cai 。”②di wang gui zu you le xiu xi de de fang 。《lv shi chun qiu ·chong yi 》:“xi xian sheng wang zhi wei yuan you yuan chi ye ,zu yi guan wang lao xing er yi yi 。”yang xuan zhi 《luo yang ga lan ji 》juan si :“yu shi di zu wang hou 、wai qi gong zhu ……zheng xiu yuan zhai ,hu xiang kua jing 。”③di wang zhi jia de mu de 。《shi ji ·huai na heng shan lie chuan 》:“zhui zun huai na wang wei li wang ,zhi yuan fu ru zhu hou yi 。”liu yi qing 《shi shui xin yu ·jie wu 》:“fang yu gong jiang wang shi ,xiu fu yuan ling 。”