- 繁体
- 简体
- 拼音
-
采薪持斧者,棄斧縱橫奔。
“采薪持斧者,棄斧縱橫奔。”詩句出處:《賽神》;是唐朝詩人元稹的作品。
村中四時祭,殺盡雞與豚。主人不堪命,積燎曾欲燔。
旋風天地轉,急雨江河翻。采薪持斧者,棄斧縱橫奔。
山深多掩映,僅免鯨鯢吞。主人集鄰裡,各各持酒樽。
廟中再三拜,願得禾稼存。去年大巫死,小覡又妖言。
邑中神明宰,有意效西門。焚除計未決,伺者迭乘軒。
廟深荊棘厚,但見狐兔蹲。巫言小神變,可驗牛馬蕃。
邑吏齊進說,幸勿禍鄉原。逾年計不定,縣聽良亦煩。
涉夏祭時至,因令修四垣。憂虞神憤恨,玉帛意彌敦。
我來神廟下,簫鼓正喧喧。因言遣妖術,滅絕由本根。
主人中罷舞,許我重疊論。蜉蝣生濕處,鴟鴞集黃昏。
主人邪心起,氣焰日夜繁。狐貍得蹊徑,潛穴主人園。
腥臊襲左右,然後托丘樊。歲深樹成就,曲直可輪轅。
幽妖盡依倚,萬怪之所屯。主人一心好,四面無籬藩。
命樵執斤斧,怪木寧遽髡。主人且傾聽,再為諭清渾。
阿膠在末派,罔象遊上源。靈藥逡巡盡,黑波朝夕噴。
神龍厭流濁,先伐鼉與黿。黿鼉在龍穴,妖氣常鬱溫。
主人惡淫祀,先去邪與惛。惛邪中人意,蠱禍蝕精魂。
德勝妖不作,勢強威亦尊。計窮然後賽,後賽復何恩。
【註釋】:
采:
(一)①采摘。《史記·伯夷列傳》:“登彼西山兮,采其薇矣。”②開采。《漢書·食貨志下》:“今農事棄捐,而采銅者日蕃。”③收集。《論衡·自紀》:“非玉工珠師,莫能采得。”④選取。《史記·秦始皇本紀》:“采上古帝位號,號曰‘皇帝’。”⑤精神;神色。李白《白馬篇》:“酒後競風采,三杯弄寶刀。”⑥同“彩”。彩色。李斯《諫逐客書》:“西蜀丹青不為采。”⑦彩色的綢緞。晁錯《論貴粟疏》:“(商賈)衣必文采,食必粱肉。”⑧指美麗的詞藻。《文心雕龍·情采》:“是以聯辭結采,將欲明經。”⑨博具的花色;彩頭。李肇《唐國史補》卷下:“擲采之骰有二,其法生於握槊,變於雙陸。”(握槊、雙陸:古代博戲。)因指賭註。⑩幸運;運氣。許棐《選官圖》詩:“縱有黃金無好采,也難平白到公卿。”(11)叫好聲。《水滸傳》第十回:“安排的好菜蔬,調和的好汁水,來吃的人都喝采。”(12)理會。後作“睬”。道原《景德傳燈錄》卷七:“傾山覆海晏然靜,地動安眠豈采伊。”(13)木名。即櫟,通稱柞樹。《史記·李斯列傳》:“堯之有天下也,堂高三尺,采椽不斫。”(堂:屋基。) (二)cài 采地,古代卿大夫的封地。《禮記·禮運》:“大夫有采以處其子孫。”薪:
①柴火。《孟子·梁惠王上》:“明足以察秋毫之末,而視輿薪。”②薪水、薪金的省稱。持:
①一隻手從下托物。《莊子·漁父》:“左手據膝,右手持頤以聽。”②握;執。《戰國策·趙策四》:“媼之送燕後也,持其踵為之泣。”③掌握;掌管。戴復古《春日懷傢》:“客遊兒廢學,身拙婦持傢。”④執行。《明史·孝宗紀》:“務存心仁恕,持法公平。”⑤保持;維持。《詩經·大雅·鳧鷖序》:“太平之君子,能持盈守成。”⑥支持;支撐。《淮南子·主術》:“十圍之木,持千鈞之屋。”⑦扶持;扶助。張衡《東京賦》:“西朝顛覆而莫持。”⑧挾制;控制。《史記·寧成傳》:“持吏長短。”(短:指短處。)韓愈《柳子厚墓志銘》:“使子厚在臺省時,自持其身,己能如司馬、刺史時,亦自不斥。”(子厚:柳宗元字。臺省:指尚書省、禦史臺。)⑨對抗;對峙。《三國志·魏書·郭嘉傳》:“太祖與袁紹持於官渡。”斧:
①砍木工具。斧子;斧頭。《詩經·豳風·伐柯》:“伐柯如何? 匪斧不克。取妻如何? 匪媒不得。”(柯:斧柄。匪:非。克:能。取:同“娶”。)②後人常用“斧柯”喻指媒人。朱鼎《玉臺記·議婚》:“潤玉年已及笄(jī),要覓一婿,斧柯之任,相屬(zhǔ)何如?”(及笄:到瞭加簪的年齡;古代女子一般十五歲結發加簪,二十歲出嫁。屬:委托。)③古代的兵器。《國語·晉語八》:“偃也以斧鉞從於張孟。”④殺人的刑具。佚名《鳴鳳記·楊公劾奸》:“一封奏九重,知他聽否,我楊繼盛的斧鑕(zhì)囹圉(líng yǔ)都在這遭。”(九重:宮禁,指皇帝所居處。斧鑕:指被殺;鑕,鍘刀座。囹圉:牢獄。)⑤斧節,皇帝賜予臣下作為執法的權威。《漢書·王䜣傳》:“繡衣禦史暴勝之使持斧逐捕盜賊。”(繡衣禦史:披繡衣的禦史。)⑥用斧砍。曹操《苦寒行》:“擔囊行取薪,斧冰持作糜。”⑦敬辭,請別人改文章。沈起鳳《諧鐸·窮士扶乩(jī)》:“仆有拙稿一卷,願呈斧削。”⑧黑白相間的斧形圖案。《禮記·檀弓上》:“加斧於槨上。”者:
①代詞。指人、物、事、時間、地點等。《道林寓居》:“青嶂者邊來已熟,紅塵那畔去應疏。”②助詞。1.與動詞、形容詞或短語構成“者”字結構,表示人、事、物等。《老子》:“高者抑之,下者舉之。”《史記·項羽本紀》:“奪項王天下者,必沛公也。”2. 與數詞構成“者”字結構,指稱前邊的事物。《三國志·吳書·周瑜傳》:“此數四者,用兵之患也。”3. 與時間名詞構成“者”字結構,相當於“……的時候”。《莊子·齊物論》:“昔者十日並出。”4.用在名詞主語後,表示提頓或判斷。《史記·陳涉世傢》:“陳勝者,陽城人也。”5. 用在復句的前一分句末,表示因果關系或假設關系。《戰國策·齊策一》:“吾妻之美我者,私我也。”王安石《遊褒禪山記》:“盡吾志而不能至者,可以無悔矣。”③語氣詞。用於句末,與疑問代詞“誰”、“何”等配合,表示疑問語氣。《史記·項羽本紀》:“誰為大王為此計者?”棄:
①拋棄;丟棄。《詩經·小雅·谷風》:“將安將樂,女轉棄予。”②廢棄;廢除。《國語·周語上》:“及夏之衰也,棄稷不務。”③忘記。《左傳·昭公十三年》:“南蒯子仲之憂,其庸可棄乎?”斧:
①砍木工具。斧子;斧頭。《詩經·豳風·伐柯》:“伐柯如何? 匪斧不克。取妻如何? 匪媒不得。”(柯:斧柄。匪:非。克:能。取:同“娶”。)②後人常用“斧柯”喻指媒人。朱鼎《玉臺記·議婚》:“潤玉年已及笄(jī),要覓一婿,斧柯之任,相屬(zhǔ)何如?”(及笄:到瞭加簪的年齡;古代女子一般十五歲結發加簪,二十歲出嫁。屬:委托。)③古代的兵器。《國語·晉語八》:“偃也以斧鉞從於張孟。”④殺人的刑具。佚名《鳴鳳記·楊公劾奸》:“一封奏九重,知他聽否,我楊繼盛的斧鑕(zhì)囹圉(líng yǔ)都在這遭。”(九重:宮禁,指皇帝所居處。斧鑕:指被殺;鑕,鍘刀座。囹圉:牢獄。)⑤斧節,皇帝賜予臣下作為執法的權威。《漢書·王䜣傳》:“繡衣禦史暴勝之使持斧逐捕盜賊。”(繡衣禦史:披繡衣的禦史。)⑥用斧砍。曹操《苦寒行》:“擔囊行取薪,斧冰持作糜。”⑦敬辭,請別人改文章。沈起鳳《諧鐸·窮士扶乩(jī)》:“仆有拙稿一卷,願呈斧削。”⑧黑白相間的斧形圖案。《禮記·檀弓上》:“加斧於槨上。”縱:
(一)[縱臾rǒng]鼓動別人作壞事。《漢書·衡山王劉賜傳》:“日夜縱臾王謀反事。” (二)zòng ①放;發。《史記·吳太伯世傢》:“於是吳王遂縱兵追之。”《淮南子·人間》:“秦西巴弗忍,縱而予之。”②釋放;放走。《舊唐書·楊恭仁傳》:“縱所俘還之。”③放任;不加約束。《左傳·僖公三十三年》:“縱敵,患生。”《荀子·富國》:“天下害生縱欲。”④騰躍。王充《論衡·道虛》:“若士者舉臂而縱身,遂入雲中。”⑤即使。《左傳·莊公十四年》:“縱弗能死,其又奚言?”《呂氏春秋·下賢》:“縱夫子驁祿爵,吾庸敢驁霸王乎?”⑥縱;豎;與“橫”相對。《呂氏春秋·辯土》:“衡行必得,縱行必術。”(術:直。)東方朔《七諫·沉江》:“不別橫之與縱。”⑦戰國時期六國的合縱。《淮南子·要略》:“故縱橫修短生焉。”⑧蹤跡。《史記·酷吏列傳》:“言變事縱跡安起?”橫:
(一)①橫貫;橫放著。韓愈《左遷至藍關示侄孫湘》:“雲橫秦嶺傢何在?雪擁藍關馬不前。”《天工開物·舟車·車》:“四輪者前後各橫軸一根。”②橫的方向。1. 東西向的。與“縱”相對。揚雄《太玄·玄瑩》:“立天之經曰陰與陽,形地之緯曰縱與橫。”范望註:“南北為縱,東西為橫。”2. 橫向的;橫著的。與“直”、“豎”相對。《呂氏春秋·貴直》:“行人燭過免胄橫戈而進。”3. 跟物體長的一邊垂直的。與“直”、“縱”相對。《天工開物·舟車·漕舫》:“凡風從橫來名曰搶風。”③橫貫;橫渡。《漢書·揚雄傳上》:“將祭後土,上乃帥群臣橫大河,湊汾陰。”(湊:奔赴。)④充滿。蘇軾《前赤壁賦》:“白露橫江,水光接天。”⑤廣;廣闊。范仲淹《嶽陽樓記》:“浩浩湯湯(shāng),橫無際涯。”(湯湯:水流大而急。)⑥錯雜。《孟子·滕文公上》:“洪水橫流,泛濫於天下。”⑦戰國時外交策略“連橫”的省稱。《史記·孫子吳起列傳》:“要在強兵,破馳說(shuì)之言從橫者。” (二)hèng ①蠻橫;強暴。《史記·魏其武安侯列傳》:“丞相言灌夫傢在潁川,橫甚,民苦之。”《孟子·萬章下》:“橫政之所出,橫民之所止,不忍居也。”②意外;出乎意料;預料不到。《淮南子·詮言訓》:“內修極而橫禍至者,皆天也。”奔:
(一)①疾馳;快跑。《楚辭·離騷》:“忽奔走以先後兮,及前王之踵武。”(踵:跟在後面。武:足跡。踵武:喻繼承前人的事業。)②借指奔馬。《水經註·江水》:“或王命急宣,有時朝發白帝,暮到江陵,其間千二百裡,雖乘奔禦風,不以疾也。”(王命:皇帝的命令。)③流亡;出逃。《左傳· 僖公五年》:“晉滅虢,虢公醜奔京師。”④敗逃。《左傳·僖公二十八年》:“先犯陳蔡,陳蔡奔。”⑤追趕;追求。《史記·貨殖列傳》:“目挑心招,出不遠千裡,不擇老少者,奔富厚也。”⑥私奔。舊指女子私自出走與男子結合。班固《漢書·司馬相如傳上》:“文君夜亡奔相如,相如與馳歸成都。” (二)bèn 投向;走向。《淮南子· 覽冥》:“羿請不死之藥於西王母,姮(héng)娥竊以奔月。” -
采薪持斧者,弃斧纵横奔。
“采薪持斧者,弃斧纵横奔。”诗句出处:《赛神》;是唐朝诗人元稹的作品。
村中四时祭,杀尽鸡与豚。主人不堪命,积燎曾欲燔。
旋风天地转,急雨江河翻。采薪持斧者,弃斧纵横奔。
山深多掩映,仅免鲸鲵吞。主人集邻里,各各持酒樽。
庙中再三拜,愿得禾稼存。去年大巫死,小觋又妖言。
邑中神明宰,有意效西门。焚除计未决,伺者迭乘轩。
庙深荆棘厚,但见狐兔蹲。巫言小神变,可验牛马蕃。
邑吏齐进说,幸勿祸乡原。逾年计不定,县听良亦烦。
涉夏祭时至,因令修四垣。忧虞神愤恨,玉帛意弥敦。
我来神庙下,箫鼓正喧喧。因言遣妖术,灭绝由本根。
主人中罢舞,许我重叠论。蜉蝣生湿处,鸱鸮集黄昏。
主人邪心起,气焰日夜繁。狐狸得蹊径,潜穴主人园。
腥臊袭左右,然后托丘樊。岁深树成就,曲直可轮辕。
幽妖尽依倚,万怪之所屯。主人一心好,四面无篱藩。
命樵执斤斧,怪木宁遽髡。主人且倾听,再为谕清浑。
阿胶在末派,罔象游上源。灵药逡巡尽,黑波朝夕喷。
神龙厌流浊,先伐鼍与鼋。鼋鼍在龙穴,妖气常郁温。
主人恶淫祀,先去邪与惛。惛邪中人意,蛊祸蚀精魂。
德胜妖不作,势强威亦尊。计穷然后赛,后赛复何恩。
【注释】:
采:
(一)①采摘。《史记·伯夷列传》:“登彼西山兮,采其薇矣。”②开采。《汉书·食货志下》:“今农事弃捐,而采铜者日蕃。”③收集。《论衡·自纪》:“非玉工珠师,莫能采得。”④选取。《史记·秦始皇本纪》:“采上古帝位号,号曰‘皇帝’。”⑤精神;神色。李白《白马篇》:“酒后竞风采,三杯弄宝刀。”⑥同“彩”。彩色。李斯《谏逐客书》:“西蜀丹青不为采。”⑦彩色的绸缎。晁错《论贵粟疏》:“(商贾)衣必文采,食必粱肉。”⑧指美丽的词藻。《文心雕龙·情采》:“是以联辞结采,将欲明经。”⑨博具的花色;彩头。李肇《唐国史补》卷下:“掷采之骰有二,其法生于握槊,变于双陆。”(握槊、双陆:古代博戏。)因指赌注。⑩幸运;运气。许棐《选官图》诗:“纵有黄金无好采,也难平白到公卿。”(11)叫好声。《水浒传》第十回:“安排的好菜蔬,调和的好汁水,来吃的人都喝采。”(12)理会。后作“睬”。道原《景德传灯录》卷七:“倾山覆海晏然静,地动安眠岂采伊。”(13)木名。即栎,通称柞树。《史记·李斯列传》:“尧之有天下也,堂高三尺,采椽不斫。”(堂:屋基。) (二)cài 采地,古代卿大夫的封地。《礼记·礼运》:“大夫有采以处其子孙。”薪:
①柴火。《孟子·梁惠王上》:“明足以察秋毫之末,而视舆薪。”②薪水、薪金的省称。持:
①一只手从下托物。《庄子·渔父》:“左手据膝,右手持颐以听。”②握;执。《战国策·赵策四》:“媪之送燕后也,持其踵为之泣。”③掌握;掌管。戴复古《春日怀家》:“客游儿废学,身拙妇持家。”④执行。《明史·孝宗纪》:“务存心仁恕,持法公平。”⑤保持;维持。《诗经·大雅·凫鹥序》:“太平之君子,能持盈守成。”⑥支持;支撑。《淮南子·主术》:“十围之木,持千钧之屋。”⑦扶持;扶助。张衡《东京赋》:“西朝颠覆而莫持。”⑧挟制;控制。《史记·宁成传》:“持吏长短。”(短:指短处。)韩愈《柳子厚墓志铭》:“使子厚在台省时,自持其身,己能如司马、刺史时,亦自不斥。”(子厚:柳宗元字。台省:指尚书省、御史台。)⑨对抗;对峙。《三国志·魏书·郭嘉传》:“太祖与袁绍持于官渡。”斧:
①砍木工具。斧子;斧头。《诗经·豳风·伐柯》:“伐柯如何? 匪斧不克。取妻如何? 匪媒不得。”(柯:斧柄。匪:非。克:能。取:同“娶”。)②后人常用“斧柯”喻指媒人。朱鼎《玉台记·议婚》:“润玉年已及笄(jī),要觅一婿,斧柯之任,相属(zhǔ)何如?”(及笄:到了加簪的年龄;古代女子一般十五岁结发加簪,二十岁出嫁。属:委托。)③古代的兵器。《国语·晋语八》:“偃也以斧钺从于张孟。”④杀人的刑具。佚名《鸣凤记·杨公劾奸》:“一封奏九重,知他听否,我杨继盛的斧锧(zhì)囹圉(líng yǔ)都在这遭。”(九重:宫禁,指皇帝所居处。斧锧:指被杀;锧,铡刀座。囹圉:牢狱。)⑤斧节,皇帝赐予臣下作为执法的权威。《汉书·王䜣传》:“绣衣御史暴胜之使持斧逐捕盗贼。”(绣衣御史:披绣衣的御史。)⑥用斧砍。曹操《苦寒行》:“担囊行取薪,斧冰持作糜。”⑦敬辞,请别人改文章。沈起凤《谐铎·穷士扶乩(jī)》:“仆有拙稿一卷,愿呈斧削。”⑧黑白相间的斧形图案。《礼记·檀弓上》:“加斧于椁上。”者:
①代词。指人、物、事、时间、地点等。《道林寓居》:“青嶂者边来已熟,红尘那畔去应疏。”②助词。1.与动词、形容词或短语构成“者”字结构,表示人、事、物等。《老子》:“高者抑之,下者举之。”《史记·项羽本纪》:“夺项王天下者,必沛公也。”2. 与数词构成“者”字结构,指称前边的事物。《三国志·吴书·周瑜传》:“此数四者,用兵之患也。”3. 与时间名词构成“者”字结构,相当于“……的时候”。《庄子·齐物论》:“昔者十日并出。”4.用在名词主语后,表示提顿或判断。《史记·陈涉世家》:“陈胜者,阳城人也。”5. 用在复句的前一分句末,表示因果关系或假设关系。《战国策·齐策一》:“吾妻之美我者,私我也。”王安石《游褒禅山记》:“尽吾志而不能至者,可以无悔矣。”③语气词。用于句末,与疑问代词“谁”、“何”等配合,表示疑问语气。《史记·项羽本纪》:“谁为大王为此计者?”弃:
①抛弃;丢弃。《诗经·小雅·谷风》:“将安将乐,女转弃予。”②废弃;废除。《国语·周语上》:“及夏之衰也,弃稷不务。”③忘记。《左传·昭公十三年》:“南蒯子仲之忧,其庸可弃乎?”斧:
①砍木工具。斧子;斧头。《诗经·豳风·伐柯》:“伐柯如何? 匪斧不克。取妻如何? 匪媒不得。”(柯:斧柄。匪:非。克:能。取:同“娶”。)②后人常用“斧柯”喻指媒人。朱鼎《玉台记·议婚》:“润玉年已及笄(jī),要觅一婿,斧柯之任,相属(zhǔ)何如?”(及笄:到了加簪的年龄;古代女子一般十五岁结发加簪,二十岁出嫁。属:委托。)③古代的兵器。《国语·晋语八》:“偃也以斧钺从于张孟。”④杀人的刑具。佚名《鸣凤记·杨公劾奸》:“一封奏九重,知他听否,我杨继盛的斧锧(zhì)囹圉(líng yǔ)都在这遭。”(九重:宫禁,指皇帝所居处。斧锧:指被杀;锧,铡刀座。囹圉:牢狱。)⑤斧节,皇帝赐予臣下作为执法的权威。《汉书·王䜣传》:“绣衣御史暴胜之使持斧逐捕盗贼。”(绣衣御史:披绣衣的御史。)⑥用斧砍。曹操《苦寒行》:“担囊行取薪,斧冰持作糜。”⑦敬辞,请别人改文章。沈起凤《谐铎·穷士扶乩(jī)》:“仆有拙稿一卷,愿呈斧削。”⑧黑白相间的斧形图案。《礼记·檀弓上》:“加斧于椁上。”纵:
(一)[纵臾rǒng]鼓动别人作坏事。《汉书·衡山王刘赐传》:“日夜纵臾王谋反事。” (二)zòng ①放;发。《史记·吴太伯世家》:“于是吴王遂纵兵追之。”《淮南子·人间》:“秦西巴弗忍,纵而予之。”②释放;放走。《旧唐书·杨恭仁传》:“纵所俘还之。”③放任;不加约束。《左传·僖公三十三年》:“纵敌,患生。”《荀子·富国》:“天下害生纵欲。”④腾跃。王充《论衡·道虚》:“若士者举臂而纵身,遂入云中。”⑤即使。《左传·庄公十四年》:“纵弗能死,其又奚言?”《吕氏春秋·下贤》:“纵夫子骜禄爵,吾庸敢骜霸王乎?”⑥纵;竖;与“横”相对。《吕氏春秋·辩土》:“衡行必得,纵行必术。”(术:直。)东方朔《七谏·沉江》:“不别横之与纵。”⑦战国时期六国的合纵。《淮南子·要略》:“故纵横修短生焉。”⑧踪迹。《史记·酷吏列传》:“言变事纵迹安起?”横:
(一)①横贯;横放着。韩愈《左迁至蓝关示侄孙湘》:“云横秦岭家何在?雪拥蓝关马不前。”《天工开物·舟车·车》:“四轮者前后各横轴一根。”②横的方向。1. 东西向的。与“纵”相对。扬雄《太玄·玄莹》:“立天之经曰阴与阳,形地之纬曰纵与横。”范望注:“南北为纵,东西为横。”2. 横向的;横着的。与“直”、“竖”相对。《吕氏春秋·贵直》:“行人烛过免胄横戈而进。”3. 跟物体长的一边垂直的。与“直”、“纵”相对。《天工开物·舟车·漕舫》:“凡风从横来名曰抢风。”③横贯;横渡。《汉书·扬雄传上》:“将祭后土,上乃帅群臣横大河,凑汾阴。”(凑:奔赴。)④充满。苏轼《前赤壁赋》:“白露横江,水光接天。”⑤广;广阔。范仲淹《岳阳楼记》:“浩浩汤汤(shāng),横无际涯。”(汤汤:水流大而急。)⑥错杂。《孟子·滕文公上》:“洪水横流,泛滥于天下。”⑦战国时外交策略“连横”的省称。《史记·孙子吴起列传》:“要在强兵,破驰说(shuì)之言从横者。” (二)hèng ①蛮横;强暴。《史记·魏其武安侯列传》:“丞相言灌夫家在颍川,横甚,民苦之。”《孟子·万章下》:“横政之所出,横民之所止,不忍居也。”②意外;出乎意料;预料不到。《淮南子·诠言训》:“内修极而横祸至者,皆天也。”奔:
(一)①疾驰;快跑。《楚辞·离骚》:“忽奔走以先后兮,及前王之踵武。”(踵:跟在后面。武:足迹。踵武:喻继承前人的事业。)②借指奔马。《水经注·江水》:“或王命急宣,有时朝发白帝,暮到江陵,其间千二百里,虽乘奔御风,不以疾也。”(王命:皇帝的命令。)③流亡;出逃。《左传· 僖公五年》:“晋灭虢,虢公醜奔京师。”④败逃。《左传·僖公二十八年》:“先犯陈蔡,陈蔡奔。”⑤追赶;追求。《史记·货殖列传》:“目挑心招,出不远千里,不择老少者,奔富厚也。”⑥私奔。旧指女子私自出走与男子结合。班固《汉书·司马相如传上》:“文君夜亡奔相如,相如与驰归成都。” (二)bèn 投向;走向。《淮南子· 览冥》:“羿请不死之药于西王母,姮(héng)娥窃以奔月。” -
cai xin chi fu zhe ,qi fu zong heng ben 。
“cai xin chi fu zhe ,qi fu zong heng ben 。”shi gou chu chu :《sai shen 》;shi tang chao shi ren yuan zhen de zuo pin 。
cun zhong si shi ji ,sha jin ji yu tun 。zhu ren bu kan ming ,ji liao ceng yu fan 。
xuan feng tian de zhuai ,ji yu jiang he fan 。cai xin chi fu zhe ,qi fu zong heng ben 。
shan shen duo yan ying ,jin mian jing ni tun 。zhu ren ji lin li ,ge ge chi jiu zun 。
miao zhong zai san bai ,yuan de he jia cun 。qu nian da wu si ,xiao xi you yao yan 。
yi zhong shen ming zai ,you yi xiao xi men 。fen chu ji wei jue ,ci zhe die cheng xuan 。
miao shen jing ji hou ,dan jian hu tu cun 。wu yan xiao shen bian ,ke yan niu ma fan 。
yi li ji jin shui ,xing wu huo xiang yuan 。yu nian ji bu ding ,xian ting liang yi fan 。
she xia ji shi zhi ,yin ling xiu si yuan 。you yu shen fen hen ,yu bo yi mi dui 。
wo lai shen miao xia ,xiao gu zheng xuan xuan 。yin yan qian yao shu ,mie jue you ben gen 。
zhu ren zhong ba wu ,hu wo chong die lun 。fu you sheng shi chu ,chi xiao ji huang hun 。
zhu ren xie xin qi ,qi yan ri ye fan 。hu li de qi jing ,qian xue zhu ren yuan 。
xing sao xi zuo you ,ran hou tuo qiu fan 。sui shen shu cheng jiu ,qu zhi ke lun yuan 。
you yao jin yi yi ,mo guai zhi suo tun 。zhu ren yi xin hao ,si mian mo li fan 。
ming qiao zhi jin fu ,guai mu ning ju kun 。zhu ren ju qing ting ,zai wei yu qing hun 。
a jiao zai mo pa ,wang xiang you shang yuan 。ling yao qun xun jin ,hei bo chao xi pen 。
shen long ya liu zhuo ,xian fa tuo yu yuan 。yuan tuo zai long xue ,yao qi chang yu wen 。
zhu ren e yin si ,xian qu xie yu hun 。hun xie zhong ren yi ,gu huo shi jing hun 。
de sheng yao bu zuo ,shi jiang wei yi zun 。ji qiong ran hou sai ,hou sai fu he en 。
【zhu shi 】:
cai :
(yi )①cai zhai 。《shi ji ·bai yi lie chuan 》:“deng bi xi shan xi ,cai ji wei yi 。”②kai cai 。《han shu ·shi huo zhi xia 》:“jin nong shi qi juan ,er cai tong zhe ri fan 。”③shou ji 。《lun heng ·zi ji 》:“fei yu gong zhu shi ,mo neng cai de 。”④shua qu 。《shi ji ·qin shi huang ben ji 》:“cai shang gu di wei hao ,hao yue ‘huang di ’。”⑤jing shen ;shen se 。li bai 《bai ma pian 》:“jiu hou jing feng cai ,san bei long bao dao 。”⑥tong “cai ”。cai se 。li si 《jian zhu ke shu 》:“xi shu dan qing bu wei cai 。”⑦cai se de chou duan 。chao cuo 《lun gui su shu 》:“(shang gu )yi bi wen cai ,shi bi liang rou 。”⑧zhi mei li de ci zao 。《wen xin diao long ·qing cai 》:“shi yi lian ci jie cai ,jiang yu ming jing 。”⑨bo ju de hua se ;cai tou 。li zhao 《tang guo shi bu 》juan xia :“zhi cai zhi tou you er ,ji fa sheng yu wo shuo ,bian yu shuang liu 。”(wo shuo 、shuang liu :gu dai bo hu 。)yin zhi du zhu 。⑩xing yun ;yun qi 。hu fei 《shua guan tu 》shi :“zong you huang jin mo hao cai ,ye nan ping bai dao gong qing 。”(11)jiao hao sheng 。《shui hu chuan 》di shi hui :“an pai de hao cai shu ,diao he de hao zhi shui ,lai chi de ren dou he cai 。”(12)li hui 。hou zuo “cai ”。dao yuan 《jing de chuan deng lu 》juan qi :“qing shan fu hai yan ran jing ,de dong an mian qi cai yi 。”(13)mu ming 。ji li ,tong chen zha shu 。《shi ji ·li si lie chuan 》:“yao zhi you tian xia ye ,tang gao san che ,cai chuan bu zhuo 。”(tang :wu ji 。) (er )cài cai de ,gu dai qing da fu de feng de 。《li ji ·li yun 》:“da fu you cai yi chu ji zi sun 。”xin :
①chai huo 。《meng zi ·liang hui wang shang 》:“ming zu yi cha qiu hao zhi mo ,er shi yu xin 。”②xin shui 、xin jin de sheng chen 。chi :
①yi zhi shou cong xia tuo wu 。《zhuang zi ·yu fu 》:“zuo shou ju xi ,you shou chi yi yi ting 。”②wo ;zhi 。《zhan guo ce ·zhao ce si 》:“ao zhi song yan hou ye ,chi ji zhong wei zhi qi 。”③zhang wo ;zhang guan 。dai fu gu 《chun ri huai jia 》:“ke you er fei xue ,shen zhuo fu chi jia 。”④zhi hang 。《ming shi ·xiao zong ji 》:“wu cun xin ren shu ,chi fa gong ping 。”⑤bao chi ;wei chi 。《shi jing ·da ya ·fu yi xu 》:“tai ping zhi jun zi ,neng chi ying shou cheng 。”⑥zhi chi ;zhi cheng 。《huai na zi ·zhu shu 》:“shi wei zhi mu ,chi qian jun zhi wu 。”⑦fu chi ;fu zhu 。zhang heng 《dong jing fu 》:“xi chao dian fu er mo chi 。”⑧jia zhi ;kong zhi 。《shi ji ·ning cheng chuan 》:“chi li chang duan 。”(duan :zhi duan chu 。)han yu 《liu zi hou mu zhi ming 》:“shi zi hou zai tai sheng shi ,zi chi ji shen ,ji neng ru si ma 、ci shi shi ,yi zi bu chi 。”(zi hou :liu zong yuan zi 。tai sheng :zhi shang shu sheng 、yu shi tai 。)⑨dui kang ;dui shi 。《san guo zhi ·wei shu ·guo jia chuan 》:“tai zu yu yuan shao chi yu guan du 。”fu :
①kan mu gong ju 。fu zi ;fu tou 。《shi jing ·bin feng ·fa ke 》:“fa ke ru he ? fei fu bu ke 。qu qi ru he ? fei mei bu de 。”(ke :fu bing 。fei :fei 。ke :neng 。qu :tong “qu ”。)②hou ren chang yong “fu ke ”yu zhi mei ren 。zhu ding 《yu tai ji ·yi hun 》:“run yu nian yi ji ji (jī),yao mi yi xu ,fu ke zhi ren ,xiang shu (zhǔ)he ru ?”(ji ji :dao le jia zan de nian ling ;gu dai nv zi yi ban shi wu sui jie fa jia zan ,er shi sui chu jia 。shu :wei tuo 。)③gu dai de bing qi 。《guo yu ·jin yu ba 》:“yan ye yi fu yue cong yu zhang meng 。”④sha ren de xing ju 。yi ming 《ming feng ji ·yang gong he jian 》:“yi feng zou jiu chong ,zhi ta ting fou ,wo yang ji cheng de fu zhi (zhì)ling yu (líng yǔ)dou zai zhe zao 。”(jiu chong :gong jin ,zhi huang di suo ju chu 。fu zhi :zhi bei sha ;zhi ,zha dao zuo 。ling yu :lao yu 。)⑤fu jie ,huang di ci yu chen xia zuo wei zhi fa de quan wei 。《han shu ·wang 䜣chuan 》:“xiu yi yu shi bao sheng zhi shi chi fu zhu bu dao zei 。”(xiu yi yu shi :pi xiu yi de yu shi 。)⑥yong fu kan 。cao cao 《ku han hang 》:“dan nang hang qu xin ,fu bing chi zuo mei 。”⑦jing ci ,qing bie ren gai wen zhang 。shen qi feng 《xie duo ·qiong shi fu ji (jī)》:“pu you zhuo gao yi juan ,yuan cheng fu xiao 。”⑧hei bai xiang jian de fu xing tu an 。《li ji ·tan gong shang 》:“jia fu yu guo shang 。”zhe :
①dai ci 。zhi ren 、wu 、shi 、shi jian 、de dian deng 。《dao lin yu ju 》:“qing zhang zhe bian lai yi shou ,gong chen na pan qu ying shu 。”②zhu ci 。1.yu dong ci 、xing rong ci huo duan yu gou cheng “zhe ”zi jie gou ,biao shi ren 、shi 、wu deng 。《lao zi 》:“gao zhe yi zhi ,xia zhe ju zhi 。”《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“duo xiang wang tian xia zhe ,bi pei gong ye 。”2. yu shu ci gou cheng “zhe ”zi jie gou ,zhi chen qian bian de shi wu 。《san guo zhi ·wu shu ·zhou yu chuan 》:“ci shu si zhe ,yong bing zhi huan ye 。”3. yu shi jian ming ci gou cheng “zhe ”zi jie gou ,xiang dang yu “……de shi hou ”。《zhuang zi ·ji wu lun 》:“xi zhe shi ri bing chu 。”4.yong zai ming ci zhu yu hou ,biao shi di du huo pan duan 。《shi ji ·chen she shi jia 》:“chen sheng zhe ,yang cheng ren ye 。”5. yong zai fu gou de qian yi fen gou mo ,biao shi yin guo guan ji huo jia she guan ji 。《zhan guo ce ·ji ce yi 》:“wu qi zhi mei wo zhe ,si wo ye 。”wang an dan 《you bao chan shan ji 》:“jin wu zhi er bu neng zhi zhe ,ke yi mo hui yi 。”③yu qi ci 。yong yu gou mo ,yu yi wen dai ci “shei ”、“he ”deng pei ge ,biao shi yi wen yu qi 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“shei wei da wang wei ci ji zhe ?”qi :
①pao qi ;diu qi 。《shi jing ·xiao ya ·gu feng 》:“jiang an jiang le ,nv zhuai qi yu 。”②fei qi ;fei chu 。《guo yu ·zhou yu shang 》:“ji xia zhi cui ye ,qi ji bu wu 。”③wang ji 。《zuo chuan ·zhao gong shi san nian 》:“na kuai zi zhong zhi you ,ji yong ke qi hu ?”fu :
①kan mu gong ju 。fu zi ;fu tou 。《shi jing ·bin feng ·fa ke 》:“fa ke ru he ? fei fu bu ke 。qu qi ru he ? fei mei bu de 。”(ke :fu bing 。fei :fei 。ke :neng 。qu :tong “qu ”。)②hou ren chang yong “fu ke ”yu zhi mei ren 。zhu ding 《yu tai ji ·yi hun 》:“run yu nian yi ji ji (jī),yao mi yi xu ,fu ke zhi ren ,xiang shu (zhǔ)he ru ?”(ji ji :dao le jia zan de nian ling ;gu dai nv zi yi ban shi wu sui jie fa jia zan ,er shi sui chu jia 。shu :wei tuo 。)③gu dai de bing qi 。《guo yu ·jin yu ba 》:“yan ye yi fu yue cong yu zhang meng 。”④sha ren de xing ju 。yi ming 《ming feng ji ·yang gong he jian 》:“yi feng zou jiu chong ,zhi ta ting fou ,wo yang ji cheng de fu zhi (zhì)ling yu (líng yǔ)dou zai zhe zao 。”(jiu chong :gong jin ,zhi huang di suo ju chu 。fu zhi :zhi bei sha ;zhi ,zha dao zuo 。ling yu :lao yu 。)⑤fu jie ,huang di ci yu chen xia zuo wei zhi fa de quan wei 。《han shu ·wang 䜣chuan 》:“xiu yi yu shi bao sheng zhi shi chi fu zhu bu dao zei 。”(xiu yi yu shi :pi xiu yi de yu shi 。)⑥yong fu kan 。cao cao 《ku han hang 》:“dan nang hang qu xin ,fu bing chi zuo mei 。”⑦jing ci ,qing bie ren gai wen zhang 。shen qi feng 《xie duo ·qiong shi fu ji (jī)》:“pu you zhuo gao yi juan ,yuan cheng fu xiao 。”⑧hei bai xiang jian de fu xing tu an 。《li ji ·tan gong shang 》:“jia fu yu guo shang 。”zong :
(yi )[zong yu rǒng]gu dong bie ren zuo huai shi 。《han shu ·heng shan wang liu ci chuan 》:“ri ye zong yu wang mou fan shi 。” (er )zòng ①fang ;fa 。《shi ji ·wu tai bai shi jia 》:“yu shi wu wang sui zong bing zhui zhi 。”《huai na zi ·ren jian 》:“qin xi ba fu ren ,zong er yu zhi 。”②shi fang ;fang zou 。《jiu tang shu ·yang gong ren chuan 》:“zong suo fu hai zhi 。”③fang ren ;bu jia yao shu 。《zuo chuan ·xi gong san shi san nian 》:“zong di ,huan sheng 。”《xun zi ·fu guo 》:“tian xia hai sheng zong yu 。”④teng yue 。wang chong 《lun heng ·dao xu 》:“re shi zhe ju bei er zong shen ,sui ru yun zhong 。”⑤ji shi 。《zuo chuan ·zhuang gong shi si nian 》:“zong fu neng si ,ji you xi yan ?”《lv shi chun qiu ·xia xian 》:“zong fu zi ao lu jue ,wu yong gan ao ba wang hu ?”⑥zong ;shu ;yu “heng ”xiang dui 。《lv shi chun qiu ·bian tu 》:“heng hang bi de ,zong hang bi shu 。”(shu :zhi 。)dong fang shuo 《qi jian ·chen jiang 》:“bu bie heng zhi yu zong 。”⑦zhan guo shi ji liu guo de ge zong 。《huai na zi ·yao lve 》:“gu zong heng xiu duan sheng yan 。”⑧zong ji 。《shi ji ·ku li lie chuan 》:“yan bian shi zong ji an qi ?”heng :
(yi )①heng guan ;heng fang zhao 。han yu 《zuo qian zhi lan guan shi zhi sun xiang 》:“yun heng qin ling jia he zai ?xue yong lan guan ma bu qian 。”《tian gong kai wu ·zhou che ·che 》:“si lun zhe qian hou ge heng zhou yi gen 。”②heng de fang xiang 。1. dong xi xiang de 。yu “zong ”xiang dui 。yang xiong 《tai xuan ·xuan ying 》:“li tian zhi jing yue yin yu yang ,xing de zhi wei yue zong yu heng 。”fan wang zhu :“na bei wei zong ,dong xi wei heng 。”2. heng xiang de ;heng zhao de 。yu “zhi ”、“shu ”xiang dui 。《lv shi chun qiu ·gui zhi 》:“hang ren zhu guo mian zhou heng ge er jin 。”3. gen wu ti chang de yi bian chui zhi de 。yu “zhi ”、“zong ”xiang dui 。《tian gong kai wu ·zhou che ·cao fang 》:“fan feng cong heng lai ming yue qiang feng 。”③heng guan ;heng du 。《han shu ·yang xiong chuan shang 》:“jiang ji hou tu ,shang nai shuai qun chen heng da he ,cou fen yin 。”(cou :ben fu 。)④chong man 。su shi 《qian chi bi fu 》:“bai lou heng jiang ,shui guang jie tian 。”⑤an ;an kuo 。fan zhong yan 《yue yang lou ji 》:“hao hao shang shang (shāng),heng mo ji ya 。”(shang shang :shui liu da er ji 。)⑥cuo za 。《meng zi ·teng wen gong shang 》:“hong shui heng liu ,fan lan yu tian xia 。”⑦zhan guo shi wai jiao ce lve “lian heng ”de sheng chen 。《shi ji ·sun zi wu qi lie chuan 》:“yao zai jiang bing ,po chi shui (shuì)zhi yan cong heng zhe 。” (er )hèng ①man heng ;jiang bao 。《shi ji ·wei ji wu an hou lie chuan 》:“cheng xiang yan guan fu jia zai ying chuan ,heng shen ,min ku zhi 。”《meng zi ·mo zhang xia 》:“heng zheng zhi suo chu ,heng min zhi suo zhi ,bu ren ju ye 。”②yi wai ;chu hu yi liao ;yu liao bu dao 。《huai na zi ·quan yan xun 》:“nei xiu ji er heng huo zhi zhe ,jie tian ye 。”ben :
(yi )①ji chi ;kuai pao 。《chu ci ·li sao 》:“hu ben zou yi xian hou xi ,ji qian wang zhi zhong wu 。”(zhong :gen zai hou mian 。wu :zu ji 。zhong wu :yu ji cheng qian ren de shi ye 。)②jie zhi ben ma 。《shui jing zhu ·jiang shui 》:“huo wang ming ji xuan ,you shi chao fa bai di ,mu dao jiang ling ,ji jian qian er bai li ,sui cheng ben yu feng ,bu yi ji ye 。”(wang ming :huang di de ming ling 。)③liu wang ;chu tao 。《zuo chuan · xi gong wu nian 》:“jin mie guo ,guo gong 醜ben jing shi 。”④bai tao 。《zuo chuan ·xi gong er shi ba nian 》:“xian fan chen cai ,chen cai ben 。”⑤zhui gan ;zhui qiu 。《shi ji ·huo shi lie chuan 》:“mu tiao xin qiao ,chu bu yuan qian li ,bu ze lao shao zhe ,ben fu hou ye 。”⑥si ben 。jiu zhi nv zi si zi chu zou yu nan zi jie ge 。ban gu 《han shu ·si ma xiang ru chuan shang 》:“wen jun ye wang ben xiang ru ,xiang ru yu chi gui cheng dou 。” (er )bèn tou xiang ;zou xiang 。《huai na zi · lan ming 》:“yi qing bu si zhi yao yu xi wang mu ,heng (héng)e qie yi ben yue 。”
今日更新
-
导引冲和气,觉春生酒面。
[2020-05-03]
-
褘衣俱侍、玳筵启。
[2020-05-03]
-
贤均樛木,宜颂二南诗。
[2020-05-03]
-
奉圣德、坤宁俱备。
[2020-05-03]
-
移棹采初开,嗅金缨留取。
[2020-05-03]
今日推荐
-
惟有暗香长在,饱参清露霏微。
[2020-02-16]
-
檐外几声风玉,丁东敲断人肠。
[2020-02-16]
-
春晚不拈红粉,碧窗自录仙书。
[2020-02-16]
-
人似行云不见。
[2020-02-16]
-
羞容似替人垂泪。
[2020-02-16]