- 繁体
- 简体
- 拼音
-
涸溜沾濡沫,餘光照死灰。
“涸溜沾濡沫,餘光照死灰。”詩句出處:《三月三十日程氏館餞杜十四歸京》;是唐朝詩人元稹的作品。
謀身誠太拙,從宦苦無媒。處困方明命,遭時不在才。
逾年長倚玉,連夜共銜杯。涸溜沾濡沫,餘光照死灰。
行看鴻欲翥,敢憚酒相催。拍逐飛觥絕,香隨舞袖來。
消梨拋五遍,娑葛三臺。已許尊前倒,臨風淚莫頹。,
【註釋】:
涸:
水幹;枯竭。《孟子·離婁下》:“茍為無本,七八月之間雨集,溝澮(kuài)皆盈,其涸也可立而待也。”(本:本源。澮:田間水溝。)《禮記·月令》:“(仲秋之月)水始涸。”《淮南子·主術訓》:“不涸澤而魚,不焚林而獵。”沾:
①古水名。淇水支流。②浸濕;浸潤。《莊子·齊物論》:“麗之姬,艾封人之子也,晉國之始得之也,涕泣沾襟。”《後漢書·諒輔傳》:“未及日中時,而天陰晦合,須臾澍(shù)雨,一郡沾潤。”(澍:及時的雨。)③施與或分享恩澤。《宋書·文帝紀》:“二千石官長並勤勞王務,宜有沾錫。”④熏陶;感化。《後漢書·張酺傳》:“賞賜殊特,莫不沾沾。”⑤接觸;沾染。薑夔《月下笛》:“春衣都是柔荑翦,尚沾惹、殘茸半縷。”(柔荑:指美人的手。)[沾醉]大醉。《資治通鑒》卷二五五:“從者皆沾醉。”濡:
(一)①古水名。在今河北省。②浸漬;沾濕。《周易·未濟》:“小狐汔濟,濡其尾。”(汔濟:剛要過河。)《莊子·大宗師》:“入水不濡,入火不熱。”③濕潤;濕。《韓非子 · 內儲說上》:“人塗其體,被濡衣而走火者,左三千人,右三千人。”④沉溺;淹沒。汪中《哀鹽船文》:“知蹈水之必濡,猶入險而思濟。”⑤遲緩;滯留。《孟子·公孫醜下》:“三宿而後出晝,是何濡滯也!” (二)ruǎn ①柔軟;柔弱。《孔子傢語·正論》:“水濡弱,民狎而玩之,則民多死焉。”②柔順。《莊子·天下》:“以濡弱謙下為表。”沫:
①古水名。即今四川省的大渡河。②水上浮沫。杜甫《遠遊》:“竹風連野色,江沫擁春沙。”③唾沫;口水。《莊子·天運》:“泉涸,魚相與處於陸,相呴(xǔ)以濕,相濡以沫。”(呴:吐出唾液。濡:沾濕。)④盡;終止。《離騷》:“芬至今猶未沫。”餘:
第一人稱代詞。我。屈原《離騷》:“餘固知謇(jiǎn)謇之為患兮,忍而不能舍也。”(謇謇:盡忠而直言。)光:
①光亮;光輝。《墨子·尚賢中》:“若日之光,若月之明。”李白《靜夜思》:“窗前明月光,疑是地上霜。”②明亮;光明。《楚辭·九章·涉江》:“與天地兮同壽,與日月兮齊光。”③光采;風采。《莊子·盜蹠》:“身長八尺二寸,面目有光。”也指華美。《詩經·大雅·韓奕》:“百兩彭彭,八鸞鏘鏘,不顯其光。”④光榮;榮耀。《漢書·禮樂志》:“下民之樂,子孫保光。”司馬遷《報任安書》:“取尊官厚祿,以為宗族交遊光寵。”⑤時光;光陰。李白《前有一樽酒行二首》之一:“青軒桃李能幾何?流光欺人忽蹉跎。”(青軒:官員坐的有青綢障蔽的車。)⑥景物;景色。辛棄疾《南鄉子· 登京口北固亭有懷》:“何處望神州,滿眼風光北固樓。”⑦發揚光大。諸葛亮《前出師表》:“誠宜開張聖聽,以光先帝遺德。”⑧光滑。韓愈《進學解》:“爬羅剔抉(jué),刮垢磨光。”(抉:挑出,剔出。)⑨指禮樂文物。《周易·觀》:“觀國之光,利用賓於王。”照:
①[動]照耀。《周易·恒》:“日月得天而能久~。”②[名]日光。杜甫《秋野》之四:“遠崖秋沙白,連山晚~紅。”③[動]看鏡中的影子。《晉書·王戎傳附王衍》:“在車中攬鏡自~。”④[動]察看。《後漢書·馮勤傳》:“忠臣孝子,覽~前世,以為鏡誡。”⑤[動]按照,依照(後起意義)。《天朝田畝制度》:“凡分田,~人口,不論男婦。”灰:
①物質燃燒後殘留的粉狀物。灰燼。《禮記·月令》:“(仲夏之月)令民毋艾(yì)藍以染,毋燒灰。”(艾:通“刈”。割。藍:蓼藍,可做染料。)蘇軾《念奴嬌·赤壁懷古》:“檣櫓灰飛煙滅。”②把……燒成灰。《抱樸子·釋滯》:“不灰之木,不熱之火。”③塵土。葛洪《神仙傳·玉子》:“命盡氣絕則死,位為王侯,金玉如山,何益於灰土乎?”陸機《挽歌》之二:“昔為七尺軀,今成灰與塵。”④介於黑白之間的一種顏色。黃遵憲《潮州行》:“扶床面色灰,謬言不畏懼。”⑤沮喪;消沉。《聊齋志異·成仙》:“成自經訟系,世情盡灰。” -
涸溜沾濡沫,余光照死灰。
“涸溜沾濡沫,余光照死灰。”诗句出处:《三月三十日程氏馆饯杜十四归京》;是唐朝诗人元稹的作品。
谋身诚太拙,从宦苦无媒。处困方明命,遭时不在才。
逾年长倚玉,连夜共衔杯。涸溜沾濡沫,余光照死灰。
行看鸿欲翥,敢惮酒相催。拍逐飞觥绝,香随舞袖来。
消梨抛五遍,娑葛三台。已许尊前倒,临风泪莫颓。,
【注释】:
涸:
水干;枯竭。《孟子·离娄下》:“苟为无本,七八月之间雨集,沟浍(kuài)皆盈,其涸也可立而待也。”(本:本源。浍:田间水沟。)《礼记·月令》:“(仲秋之月)水始涸。”《淮南子·主术训》:“不涸泽而鱼,不焚林而猎。”沾:
①古水名。淇水支流。②浸湿;浸润。《庄子·齐物论》:“丽之姬,艾封人之子也,晋国之始得之也,涕泣沾襟。”《后汉书·谅辅传》:“未及日中时,而天阴晦合,须臾澍(shù)雨,一郡沾润。”(澍:及时的雨。)③施与或分享恩泽。《宋书·文帝纪》:“二千石官长并勤劳王务,宜有沾锡。”④熏陶;感化。《后汉书·张酺传》:“赏赐殊特,莫不沾沾。”⑤接触;沾染。姜夔《月下笛》:“春衣都是柔荑翦,尚沾惹、残茸半缕。”(柔荑:指美人的手。)[沾醉]大醉。《资治通鉴》卷二五五:“从者皆沾醉。”濡:
(一)①古水名。在今河北省。②浸渍;沾湿。《周易·未济》:“小狐汔济,濡其尾。”(汔济:刚要过河。)《庄子·大宗师》:“入水不濡,入火不热。”③湿润;湿。《韩非子 · 内储说上》:“人涂其体,被濡衣而走火者,左三千人,右三千人。”④沉溺;淹没。汪中《哀盐船文》:“知蹈水之必濡,犹入险而思济。”⑤迟缓;滞留。《孟子·公孙丑下》:“三宿而后出昼,是何濡滞也!” (二)ruǎn ①柔软;柔弱。《孔子家语·正论》:“水濡弱,民狎而玩之,则民多死焉。”②柔顺。《庄子·天下》:“以濡弱谦下为表。”沫:
①古水名。即今四川省的大渡河。②水上浮沫。杜甫《远游》:“竹风连野色,江沫拥春沙。”③唾沫;口水。《庄子·天运》:“泉涸,鱼相与处于陆,相呴(xǔ)以湿,相濡以沫。”(呴:吐出唾液。濡:沾湿。)④尽;终止。《离骚》:“芬至今犹未沫。”余:
第一人称代词。我。屈原《离骚》:“余固知謇(jiǎn)謇之为患兮,忍而不能舍也。”(謇謇:尽忠而直言。)光:
①光亮;光辉。《墨子·尚贤中》:“若日之光,若月之明。”李白《静夜思》:“窗前明月光,疑是地上霜。”②明亮;光明。《楚辞·九章·涉江》:“与天地兮同寿,与日月兮齐光。”③光采;风采。《庄子·盗跖》:“身长八尺二寸,面目有光。”也指华美。《诗经·大雅·韩奕》:“百两彭彭,八鸾锵锵,不显其光。”④光荣;荣耀。《汉书·礼乐志》:“下民之乐,子孙保光。”司马迁《报任安书》:“取尊官厚禄,以为宗族交游光宠。”⑤时光;光阴。李白《前有一樽酒行二首》之一:“青轩桃李能几何?流光欺人忽蹉跎。”(青轩:官员坐的有青绸障蔽的车。)⑥景物;景色。辛弃疾《南乡子· 登京口北固亭有怀》:“何处望神州,满眼风光北固楼。”⑦发扬光大。诸葛亮《前出师表》:“诚宜开张圣听,以光先帝遗德。”⑧光滑。韩愈《进学解》:“爬罗剔抉(jué),刮垢磨光。”(抉:挑出,剔出。)⑨指礼乐文物。《周易·观》:“观国之光,利用宾于王。”照:
①[动]照耀。《周易·恒》:“日月得天而能久~。”②[名]日光。杜甫《秋野》之四:“远崖秋沙白,连山晚~红。”③[动]看镜中的影子。《晋书·王戎传附王衍》:“在车中揽镜自~。”④[动]察看。《后汉书·冯勤传》:“忠臣孝子,览~前世,以为镜诫。”⑤[动]按照,依照(后起意义)。《天朝田亩制度》:“凡分田,~人口,不论男妇。”灰:
①物质燃烧后残留的粉状物。灰烬。《礼记·月令》:“(仲夏之月)令民毋艾(yì)蓝以染,毋烧灰。”(艾:通“刈”。割。蓝:蓼蓝,可做染料。)苏轼《念奴娇·赤壁怀古》:“樯橹灰飞烟灭。”②把……烧成灰。《抱朴子·释滞》:“不灰之木,不热之火。”③尘土。葛洪《神仙传·玉子》:“命尽气绝则死,位为王侯,金玉如山,何益于灰土乎?”陆机《挽歌》之二:“昔为七尺躯,今成灰与尘。”④介于黑白之间的一种颜色。黄遵宪《潮州行》:“扶床面色灰,谬言不畏惧。”⑤沮丧;消沉。《聊斋志异·成仙》:“成自经讼系,世情尽灰。” -
he liu zhan ru mo ,yu guang zhao si hui 。
“he liu zhan ru mo ,yu guang zhao si hui 。”shi gou chu chu :《san yue san shi ri cheng shi guan jian du shi si gui jing 》;shi tang chao shi ren yuan zhen de zuo pin 。
mou shen cheng tai zhuo ,cong huan ku mo mei 。chu kun fang ming ming ,zao shi bu zai cai 。
yu nian chang yi yu ,lian ye gong xian bei 。he liu zhan ru mo ,yu guang zhao si hui 。
hang kan hong yu zhu ,gan dan jiu xiang cui 。pai zhu fei gong jue ,xiang sui wu xiu lai 。
xiao li pao wu bian ,suo ge san tai 。yi hu zun qian dao ,lin feng lei mo tui 。,
【zhu shi 】:
he :
shui gan ;ku jie 。《meng zi ·li lou xia 》:“gou wei mo ben ,qi ba yue zhi jian yu ji ,gou hui (kuài)jie ying ,ji he ye ke li er dai ye 。”(ben :ben yuan 。hui :tian jian shui gou 。)《li ji ·yue ling 》:“(zhong qiu zhi yue )shui shi he 。”《huai na zi ·zhu shu xun 》:“bu he ze er yu ,bu fen lin er lie 。”zhan :
①gu shui ming 。qi shui zhi liu 。②jin shi ;jin run 。《zhuang zi ·ji wu lun 》:“li zhi ji ,ai feng ren zhi zi ye ,jin guo zhi shi de zhi ye ,ti qi zhan jin 。”《hou han shu ·liang fu chuan 》:“wei ji ri zhong shi ,er tian yin hui ge ,xu yu shu (shù)yu ,yi jun zhan run 。”(shu :ji shi de yu 。)③shi yu huo fen xiang en ze 。《song shu ·wen di ji 》:“er qian dan guan chang bing qin lao wang wu ,yi you zhan xi 。”④xun tao ;gan hua 。《hou han shu ·zhang pu chuan 》:“shang ci shu te ,mo bu zhan zhan 。”⑤jie chu ;zhan ran 。jiang kui 《yue xia di 》:“chun yi dou shi rou ti jian ,shang zhan re 、can rong ban lv 。”(rou ti :zhi mei ren de shou 。)[zhan zui ]da zui 。《zi zhi tong jian 》juan er wu wu :“cong zhe jie zhan zui 。”ru :
(yi )①gu shui ming 。zai jin he bei sheng 。②jin zi ;zhan shi 。《zhou yi ·wei ji 》:“xiao hu qi ji ,ru ji wei 。”(qi ji :gang yao guo he 。)《zhuang zi ·da zong shi 》:“ru shui bu ru ,ru huo bu re 。”③shi run ;shi 。《han fei zi · nei chu shui shang 》:“ren tu ji ti ,bei ru yi er zou huo zhe ,zuo san qian ren ,you san qian ren 。”④chen ni ;yan mei 。wang zhong 《ai yan chuan wen 》:“zhi dao shui zhi bi ru ,you ru xian er sai ji 。”⑤chi huan ;zhi liu 。《meng zi ·gong sun chou xia 》:“san su er hou chu zhou ,shi he ru zhi ye !” (er )ruǎn ①rou ruan ;rou ruo 。《kong zi jia yu ·zheng lun 》:“shui ru ruo ,min xia er wan zhi ,ze min duo si yan 。”②rou shun 。《zhuang zi ·tian xia 》:“yi ru ruo qian xia wei biao 。”mo :
①gu shui ming 。ji jin si chuan sheng de da du he 。②shui shang fu mo 。du fu 《yuan you 》:“zhu feng lian ye se ,jiang mo yong chun sha 。”③tuo mo ;kou shui 。《zhuang zi ·tian yun 》:“quan he ,yu xiang yu chu yu liu ,xiang hou (xǔ)yi shi ,xiang ru yi mo 。”(hou :tu chu tuo ye 。ru :zhan shi 。)④jin ;zhong zhi 。《li sao 》:“fen zhi jin you wei mo 。”yu :
di yi ren chen dai ci 。wo 。qu yuan 《li sao 》:“yu gu zhi jian (jiǎn)jian zhi wei huan xi ,ren er bu neng she ye 。”(jian jian :jin zhong er zhi yan 。)guang :
①guang liang ;guang hui 。《mo zi ·shang xian zhong 》:“re ri zhi guang ,re yue zhi ming 。”li bai 《jing ye sai 》:“chuang qian ming yue guang ,yi shi de shang shuang 。”②ming liang ;guang ming 。《chu ci ·jiu zhang ·she jiang 》:“yu tian de xi tong shou ,yu ri yue xi ji guang 。”③guang cai ;feng cai 。《zhuang zi ·dao zhi 》:“shen chang ba che er cun ,mian mu you guang 。”ye zhi hua mei 。《shi jing ·da ya ·han yi 》:“bai liang peng peng ,ba luan qiang qiang ,bu xian ji guang 。”④guang rong ;rong yao 。《han shu ·li le zhi 》:“xia min zhi le ,zi sun bao guang 。”si ma qian 《bao ren an shu 》:“qu zun guan hou lu ,yi wei zong zu jiao you guang chong 。”⑤shi guang ;guang yin 。li bai 《qian you yi zun jiu hang er shou 》zhi yi :“qing xuan tao li neng ji he ?liu guang qi ren hu cuo tuo 。”(qing xuan :guan yuan zuo de you qing chou zhang bi de che 。)⑥jing wu ;jing se 。xin qi ji 《na xiang zi · deng jing kou bei gu ting you huai 》:“he chu wang shen zhou ,man yan feng guang bei gu lou 。”⑦fa yang guang da 。zhu ge liang 《qian chu shi biao 》:“cheng yi kai zhang sheng ting ,yi guang xian di wei de 。”⑧guang hua 。han yu 《jin xue jie 》:“pa luo ti jue (jué),gua gou mo guang 。”(jue :tiao chu ,ti chu 。)⑨zhi li le wen wu 。《zhou yi ·guan 》:“guan guo zhi guang ,li yong bin yu wang 。”zhao :
①[dong ]zhao yao 。《zhou yi ·heng 》:“ri yue de tian er neng jiu ~。”②[ming ]ri guang 。du fu 《qiu ye 》zhi si :“yuan ya qiu sha bai ,lian shan wan ~gong 。”③[dong ]kan jing zhong de ying zi 。《jin shu ·wang rong chuan fu wang yan 》:“zai che zhong lan jing zi ~。”④[dong ]cha kan 。《hou han shu ·feng qin chuan 》:“zhong chen xiao zi ,lan ~qian shi ,yi wei jing jie 。”⑤[dong ]an zhao ,yi zhao (hou qi yi yi )。《tian chao tian mu zhi du 》:“fan fen tian ,~ren kou ,bu lun nan fu 。”hui :
①wu zhi ran shao hou can liu de fen zhuang wu 。hui jin 。《li ji ·yue ling 》:“(zhong xia zhi yue )ling min wu ai (yì)lan yi ran ,wu shao hui 。”(ai :tong “yi ”。ge 。lan :liao lan ,ke zuo ran liao 。)su shi 《nian nu jiao ·chi bi huai gu 》:“qiang lu hui fei yan mie 。”②ba ……shao cheng hui 。《bao piao zi ·shi zhi 》:“bu hui zhi mu ,bu re zhi huo 。”③chen tu 。ge hong 《shen xian chuan ·yu zi 》:“ming jin qi jue ze si ,wei wei wang hou ,jin yu ru shan ,he yi yu hui tu hu ?”liu ji 《wan ge 》zhi er :“xi wei qi che qu ,jin cheng hui yu chen 。”④jie yu hei bai zhi jian de yi chong yan se 。huang zun xian 《chao zhou hang 》:“fu chuang mian se hui ,miu yan bu wei ju 。”⑤ju sang ;xiao chen 。《liao zhai zhi yi ·cheng xian 》:“cheng zi jing song ji ,shi qing jin hui 。”
今日更新
-
导引冲和气,觉春生酒面。
[2020-05-03]
-
褘衣俱侍、玳筵启。
[2020-05-03]
-
贤均樛木,宜颂二南诗。
[2020-05-03]
-
奉圣德、坤宁俱备。
[2020-05-03]
-
移棹采初开,嗅金缨留取。
[2020-05-03]
今日推荐
-
惟有暗香长在,饱参清露霏微。
[2020-02-16]
-
檐外几声风玉,丁东敲断人肠。
[2020-02-16]
-
春晚不拈红粉,碧窗自录仙书。
[2020-02-16]
-
人似行云不见。
[2020-02-16]
-
羞容似替人垂泪。
[2020-02-16]