- 繁体
- 简体
- 拼音
-
罔象睢盱頻逞怪,石尤翻動忽成災。
“罔象睢盱頻逞怪,石尤翻動忽成災。”詩句出處:《遭風二十韻》;是唐朝詩人元稹的作品。
夕陽猶帶舊樓臺。湘南賈伴乘風信,夏口篙工厄溯洄。
後侶逢灘方拽,前宗到$浦已眠桅。俄驚四面雲屏合,
坐見千峰雪浪堆。罔象睢盱頻逞怪,石尤翻動忽成災。
勝凌豈但河宮溢,坱軋渾憂地軸摧。疑是陰兵致昏黑,
果聞靈鼓借喧豗。龍歸窟穴深潭漩,蜃作波濤古岸頹。
水客暗遊燒野火,楓人夜長吼春雷。浸淫沙市兒童亂,
汩沒汀洲雁鶩哀。自嘆生涯看轉燭,更悲商旅哭沉財。
檣烏鬥折頭倉掉,水狗斜傾尾纜開。在昔詎慚橫海志,
此時甘乏濟川才。歷陽舊事曾為鱉,鯀穴相傳有化能。
閉目唯愁滿空電,冥心真類不然灰。那知否極休征至,
漸覺宵分曙氣催。怪族潛收湖黯湛,幽妖盡走日崔嵬。
紫衣將校臨船問,白馬君侯傍柳來。喚上驛亭還酩酊,
兩行紅袖拂樽罍。
【註釋】:
罔:
①同“網”。1. 漁獵用的網。《周易·系辭下》:“(伏羲氏)作結繩而為罔罟(gǔ),以佃以漁。”(罟:網。)《鹽鐵論·形德》:“罔疏則獸失。”2. 張網捕捉。司馬相如《子虛賦》:“罔玳瑁(dài mào)。”(玳瑁:海中爬行動物,形狀像龜。)3. 連結。《楚辭 · 九歌·湘夫人》:“罔薜荔兮為帷。”②蒙蔽;欺騙。《商君書·賞刑》:“則不能以非功罔上利。”(上:指君主。)③無;沒有。《詩經·衛風·氓》:“士也罔極,二三其德。”(極:指準則。)④副詞。不。《尚書·盤庚下》:“罔罪爾眾。”⑤副詞。不要;不可。《尚書·大禹謨》:“罔失法度,罔遊於逸,罔淫於樂。”⑥通“惘”。迷惑。《論語· 為政》:“學而不思則罔。”⑦陷害;坑害。《孟子 · 梁惠王上》:“及陷於罪,然後從而刑之,是罔民也。”[罔然]精神恍惚,失意的樣子。張衡《東京賦》:“罔然若酲(chéng),朝罷(pí)夕倦。”(酲:醉酒。罷:通“疲”。)象:
①動物名。《孟子·滕文公下》:“驅虎豹犀象而遠之。”②象牙的省稱。歸有光《項脊軒志》:“持一象笏至。”③形象;景象。《莊子·達生》:“凡有貌象聲色者,皆物也。”④征兆;象征。《左傳·襄公九年》:“國亂無象。”⑤相貌;圖像。後作“像”。《晉書·顧愷之傳》:“嘗圖裴楷象,頰上加三毛,觀者覺神明殊勝。”⑥摹擬;描繪。韓愈《賀皇帝即位表》:“儀而象之,以永多福。”(儀:容貌。)⑦仿效;效法。《墨子·辭過》:“為宮室若此,故左右皆法象之。”⑧相似。後作“像”。司馬相如《長門賦》:“雷殷殷而響起兮,聲象君之車音。”睢:
(一)自得的樣子。劉禹錫《竹枝詞》引:“歌者揚袂睢舞。”(袂:衣袖。)[睢睢]仰視的樣子。《漢書·五行志中之下》:“萬眾睢睢,驚怪連日。”[睢刺]乖戾,不正。比喻禍亂。張衡《南都賦》:“方今天地之睢剌,帝亂其政。” (二)suī [恣睢]1.放任自得的樣子。屈原《遠遊》:“欲度世以忘歸兮,意恣睢以擔撟。”(度世:超出塵世。擔撟jiǎo:高舉。)2.肆意胡為。《荀子·非十二子》:“縱情性,安恣睢,禽獸行。”盱:
①張目而視;睜大眼睛。《周易·豫》:“盱豫,悔。”②同“訏”。大;擴大。《漢書·谷永傳》:“又廣盱營表,發人塚(zhǒng)墓,斷絕骸骨,暴揚屍柩。”(營表:指築宮室量地基時立表以定位置。塚:墳。暴:同“曝”。)③通“忓”。憂愁。《詩經·小雅·都人士》:“我不見兮,雲何盱矣。”頻:
①頻繁;多次。杜甫《蜀相》:“三顧頻煩天下計。”②危急。《詩經·大雅·桑柔》:“國步斯頻。”(國步:國傢的命運。)③一起;一齊。《國語·楚語下》:“群神頻行。”④皺眉。後作“顰”。《袁中郎隨筆·狂言》:“憂則顰,喜則笑。”⑤副詞。屢次;多次。李商隱《代仆射濮陽公遺表》:“光陰荏苒,遷授頻仍。”⑥通“瀕(bīn)(濱)”。水邊。《詩經·大雅·召旻》:“池之竭矣,不雲自頻。”逞:
①快意;滿足。《左傳·僖公二十三年》:“淫刑以逞,誰則無罪?”(淫:過濫。)李紳《贈毛仙翁》:“穆王粗識神仙事,八極輪蹄方逞志。”②炫耀;表現;顯示。《韓非子·說林下》:“勢不便,非所以逞能也。”(情勢不便,就不能顯示才能。)③放縱;肆行。《聊齋志異·勞山道士》:“遂有吮癰舐痔者,進宣威逞暴之術,以迎其旨。”(旨:意旨。)柳宗元《三戒》:“乘物以逞。”怪:
①奇異的;不常見的。《山海經·中山經》:“江水出焉,東流註於大江,其中多怪蛇。”②奇異的事物。《論語·述而》:“子不語怪、力、亂、神。”又特指傳說中的妖怪。宋之問《龍目灘》:“巨石潛山怪,深篁(huǎng )隱洞仙。”(潛:藏。篁:竹林。)③認為奇怪;覺得奇怪。《史記·管晏列傳》:“晏子怪而問之。”④責怪;責備。《荀子·正論》:“今世俗之為說者,不怪朱、象而非堯、舜,豈不甚矣哉?”《後漢書·張衡傳》:“京師學者咸怪其無征。”石:
(一)①石頭;石塊。《列子·湯問》:“且焉置土石?”②碑碣;石刻。陸機《文賦》:“被金石以廣德,流管弦而日新。”③石磬,古樂器名,八音之一。《韓非子·說疑》:“不聽鐘石之聲。”④古代用以治病的石針。《韓非子·喻老》:“(病)在肌膚,針石所及也。” (二)dàn (舊讀shí) ①古代重量單位。一百二十斤為一石。《墨子·魯問》:“而任五十石之重。”②容量單位。十鬥為一石。韓愈《雜說》四:“馬之千裡者,一食或盡粟一石。”尤:
①過錯;罪愆。《論語·為政》:“言寡尤,行寡悔。”②責怪;責備。《左傳·襄公三十年》:“非相違也,而相從也,四國何尤焉!”③優秀的;突出的。《莊子·徐無鬼》:“夫子,物之尤也。”④特指女子容貌絕美。《左傳·襄公二十六年》:“(棄)長而美……公見棄也,而視之,尤。”(棄:人名。公:指宋平公。)⑤親近;愛昵。羅隱《春日湘中題嶽麓寺僧舍》:“欲共高僧話心跡,野花芳草奈相尤。”⑥副詞。尤其;更加。《漢書·辛慶忌傳》:“居處恭儉,食飲被服尤節約。”翻:
①鳥飛;翻飛。王維《輞川閑居》詩:“白鳥歸山翻。”②翻動;反復翻轉。元稹《競渡》:“萬裡黃河翻。”③反轉;傾覆。杜甫《白帝》:“白帝城下雨翻雲。”④編寫;譜寫。劉禹錫《楊柳枝詞》:“請君莫奏前朝曲,聽唱新翻《楊柳枝》。”⑤翻譯。《舊唐書·姚崇傳》:“今之佛經,羅什所譯。姚興執本與什對翻。”⑥副詞。反而;反倒。岑參《衙郡守還》:“頭白翻折腰,歸傢還自笑。”(折腰:指下拜。)動:
①行動; 活動。《周易·系辭下》:“變動以利言,吉兇以情遷。”(利:利益。遷:變易。)《孫臏兵法·見威王》:“事備而後動。”②勞作;勞動。《孟子· 滕文公上》:“為民父母,使民盻盻(xì)然,將終歲勤動,不得以養其父母。”(盻盻:恨視。)③震動;移動。《孫子兵法· 軍爭》:“懸權而動。”李商隱《瑤池》詩:“黃竹歌聲動地哀。”④使用;動用。蘇軾《辨黃慶基彈劾札子》:“若一一似此羅織人言,則天下之人更不敢開口動筆矣。”⑤發動;開動。《漢書·魏相傳》:“今邊郡困乏……常恐不能自存,難以動兵。”劉肅《大唐新語·極諫》:“今所幸宮去京二百餘裡,鑾輿動軔,俄經旬日,非可朝行暮至也。”(幸:舊指皇帝親臨。動軔:啟動車輛。)⑥萌發;發生。《齊民要術·插刜》:“刜葉微動為上時,將欲開莩為下時。”(上時:最好的時間。開莩:葉子裂開。)⑦改變;變化。《後漢書·班固傳》:“君臣動色,左右相趨。”⑧感動;觸動。《史記·絳侯周勃世傢》:“天子為動,改容式車。”⑨懷念。杜甫《詠懷古跡五首》之一:“庾信生平最蕭瑟,暮年詩賦動鄉關。”⑩引動;牽動。柳宗元《答貢士沈起書》:“謹以所示佈露於聞人,羅列於坐隅,使識者動目,聞者傾耳。”(聞人:有名望的人。坐:“座”本字,座位。)(11)指動物。歸有光《二石說》:“至仁之澤,洋洋乎被動植矣。”(被:施加。)(12)副詞。表示動作行為發生次數很多,相當於“常常”“動不動”。《漢書·食貨志上》:“又動欲慕古,不度時宜。”忽:
①不註意;不經心;忽視;疏忽。《尚書·周官》:“蓄疑敗謀,怠忽荒政。”(蓄:積。怠:惰。荒:亂。)《史記·司馬相如傳》:“禍固多藏於隱微而發於人之所忽者也。”②疾;迅速。《論語·子罕》:“瞻之在前,忽焉在後。”《左傳·莊公十一年》:“桀、紂罪人,其亡也忽焉。”③迷惚;不分明。《淮南子·精神》:“遊於忽區之旁。”(忽區:忽恍無形之區。)④古代極小的量度單位名稱。歐陽修《五代史伶官傳序》:“夫禍患常積於忽微。”(微:古代極小的量度單位。)⑤副詞。突然。曹植《雜詩》之一:“形影忽不見。”《晉書·謝安傳》:“金鼓忽破。”[忽忽]1. 迅疾的樣子。《楚辭·惜誓》:“惜餘年老而日衰兮,歲忽忽而不反。”(反:同“返”。)2. 飄浮不定的樣子。賈《莊周夢為蝴蝶賦》:“忽忽悠悠,東西泛浮。”3. 神志昏亂的樣子。《漢書·蘇建傳》:“(李)陵始降時,忽忽如狂,自痛負漢。”成:
①完成;實現。李斯《諫逐客書》:“使秦成帝業。”②幫助實現;成全。《論語·顏淵》:“君子成人之美,不成人之惡。”③成為;變為。《禮記·學記》:“玉不琢,不成器。”劉向《說苑·奉使》:“齊之臨淄三百閭,張袂(mèi)成帷,揮汗成雨。”(閭:裡巷。袂:袖子。帷:帷幕。)④成果;成就。李白《化城寺大鐘銘》:“少蘊才略,壯而有成。”(蘊:蓄。)⑤成長;成熟。《荀子·天論》:“(萬物)各得其養以成。”⑥和解;交好。《左傳·成公十一年》:“秦晉為成。”《史記·張儀列傳》:“哀王於是倍從(zòng)約而因儀請成於秦。”(倍:違背。從:指合縱。儀:人名。)⑦已定的;定型的;現成的。《詩經·周頌·昊天有成命》:“昊天有成命,二後受之。”《三國志·蜀書·蔣琬費禕薑維傳論》:“咸承諸葛之成規,因循而不革。”(咸:都。革:改變。)⑧層;重(chóng)。《史記·李斯列傳》:“刑者相半於道,而死人日成積於市。”《呂氏春秋·音初》:“為九成之臺。”⑨古代十裡見方為一成。《漢書·刑法志》:“成方十裡。”災:
①本指火災,後泛指一切災害。《荀子·臣道》:“災及其身。”②降災;危害。《尚書·盤庚上》:“以自災於厥身。” -
罔象睢盱频逞怪,石尤翻动忽成灾。
“罔象睢盱频逞怪,石尤翻动忽成灾。”诗句出处:《遭风二十韵》;是唐朝诗人元稹的作品。
夕阳犹带旧楼台。湘南贾伴乘风信,夏口篙工厄溯洄。
后侣逢滩方拽,前宗到$浦已眠桅。俄惊四面云屏合,
坐见千峰雪浪堆。罔象睢盱频逞怪,石尤翻动忽成灾。
胜凌岂但河宫溢,坱轧浑忧地轴摧。疑是阴兵致昏黑,
果闻灵鼓借喧豗。龙归窟穴深潭漩,蜃作波涛古岸颓。
水客暗游烧野火,枫人夜长吼春雷。浸淫沙市儿童乱,
汩没汀洲雁鹜哀。自叹生涯看转烛,更悲商旅哭沉财。
樯乌斗折头仓掉,水狗斜倾尾缆开。在昔讵惭横海志,
此时甘乏济川才。历阳旧事曾为鳖,鲧穴相传有化能。
闭目唯愁满空电,冥心真类不然灰。那知否极休征至,
渐觉宵分曙气催。怪族潜收湖黯湛,幽妖尽走日崔嵬。
紫衣将校临船问,白马君侯傍柳来。唤上驿亭还酩酊,
两行红袖拂樽罍。
【注释】:
罔:
①同“网”。1. 渔猎用的网。《周易·系辞下》:“(伏羲氏)作结绳而为罔罟(gǔ),以佃以渔。”(罟:网。)《盐铁论·形德》:“罔疏则兽失。”2. 张网捕捉。司马相如《子虚赋》:“罔玳瑁(dài mào)。”(玳瑁:海中爬行动物,形状像龟。)3. 连结。《楚辞 · 九歌·湘夫人》:“罔薜荔兮为帷。”②蒙蔽;欺骗。《商君书·赏刑》:“则不能以非功罔上利。”(上:指君主。)③无;没有。《诗经·卫风·氓》:“士也罔极,二三其德。”(极:指准则。)④副词。不。《尚书·盘庚下》:“罔罪尔众。”⑤副词。不要;不可。《尚书·大禹谟》:“罔失法度,罔游于逸,罔淫于乐。”⑥通“惘”。迷惑。《论语· 为政》:“学而不思则罔。”⑦陷害;坑害。《孟子 · 梁惠王上》:“及陷于罪,然后从而刑之,是罔民也。”[罔然]精神恍惚,失意的样子。张衡《东京赋》:“罔然若酲(chéng),朝罢(pí)夕倦。”(酲:醉酒。罢:通“疲”。)象:
①动物名。《孟子·滕文公下》:“驱虎豹犀象而远之。”②象牙的省称。归有光《项脊轩志》:“持一象笏至。”③形象;景象。《庄子·达生》:“凡有貌象声色者,皆物也。”④征兆;象征。《左传·襄公九年》:“国乱无象。”⑤相貌;图像。后作“像”。《晋书·顾恺之传》:“尝图裴楷象,颊上加三毛,观者觉神明殊胜。”⑥摹拟;描绘。韩愈《贺皇帝即位表》:“仪而象之,以永多福。”(仪:容貌。)⑦仿效;效法。《墨子·辞过》:“为宫室若此,故左右皆法象之。”⑧相似。后作“像”。司马相如《长门赋》:“雷殷殷而响起兮,声象君之车音。”睢:
(一)自得的样子。刘禹锡《竹枝词》引:“歌者扬袂睢舞。”(袂:衣袖。)[睢睢]仰视的样子。《汉书·五行志中之下》:“万众睢睢,惊怪连日。”[睢刺]乖戾,不正。比喻祸乱。张衡《南都赋》:“方今天地之睢剌,帝乱其政。” (二)suī [恣睢]1.放任自得的样子。屈原《远游》:“欲度世以忘归兮,意恣睢以担挢。”(度世:超出尘世。担挢jiǎo:高举。)2.肆意胡为。《荀子·非十二子》:“纵情性,安恣睢,禽兽行。”盱:
①张目而视;睁大眼睛。《周易·豫》:“盱豫,悔。”②同“訏”。大;扩大。《汉书·谷永传》:“又广盱营表,发人冢(zhǒng)墓,断绝骸骨,暴扬尸柩。”(营表:指筑宫室量地基时立表以定位置。冢:坟。暴:同“曝”。)③通“忓”。忧愁。《诗经·小雅·都人士》:“我不见兮,云何盱矣。”频:
①频繁;多次。杜甫《蜀相》:“三顾频烦天下计。”②危急。《诗经·大雅·桑柔》:“国步斯频。”(国步:国家的命运。)③一起;一齐。《国语·楚语下》:“群神频行。”④皱眉。后作“颦”。《袁中郎随笔·狂言》:“忧则颦,喜则笑。”⑤副词。屡次;多次。李商隐《代仆射濮阳公遗表》:“光阴荏苒,迁授频仍。”⑥通“濒(bīn)(滨)”。水边。《诗经·大雅·召旻》:“池之竭矣,不云自频。”逞:
①快意;满足。《左传·僖公二十三年》:“淫刑以逞,谁则无罪?”(淫:过滥。)李绅《赠毛仙翁》:“穆王粗识神仙事,八极轮蹄方逞志。”②炫耀;表现;显示。《韩非子·说林下》:“势不便,非所以逞能也。”(情势不便,就不能显示才能。)③放纵;肆行。《聊斋志异·劳山道士》:“遂有吮痈舐痔者,进宣威逞暴之术,以迎其旨。”(旨:意旨。)柳宗元《三戒》:“乘物以逞。”怪:
①奇异的;不常见的。《山海经·中山经》:“江水出焉,东流注于大江,其中多怪蛇。”②奇异的事物。《论语·述而》:“子不语怪、力、乱、神。”又特指传说中的妖怪。宋之问《龙目滩》:“巨石潜山怪,深篁(huǎng )隐洞仙。”(潜:藏。篁:竹林。)③认为奇怪;觉得奇怪。《史记·管晏列传》:“晏子怪而问之。”④责怪;责备。《荀子·正论》:“今世俗之为说者,不怪朱、象而非尧、舜,岂不甚矣哉?”《后汉书·张衡传》:“京师学者咸怪其无征。”石:
(一)①石头;石块。《列子·汤问》:“且焉置土石?”②碑碣;石刻。陆机《文赋》:“被金石以广德,流管弦而日新。”③石磬,古乐器名,八音之一。《韩非子·说疑》:“不听钟石之声。”④古代用以治病的石针。《韩非子·喻老》:“(病)在肌肤,针石所及也。” (二)dàn (旧读shí) ①古代重量单位。一百二十斤为一石。《墨子·鲁问》:“而任五十石之重。”②容量单位。十斗为一石。韩愈《杂说》四:“马之千里者,一食或尽粟一石。”尤:
①过错;罪愆。《论语·为政》:“言寡尤,行寡悔。”②责怪;责备。《左传·襄公三十年》:“非相违也,而相从也,四国何尤焉!”③优秀的;突出的。《庄子·徐无鬼》:“夫子,物之尤也。”④特指女子容貌绝美。《左传·襄公二十六年》:“(弃)长而美……公见弃也,而视之,尤。”(弃:人名。公:指宋平公。)⑤亲近;爱昵。罗隐《春日湘中题岳麓寺僧舍》:“欲共高僧话心迹,野花芳草奈相尤。”⑥副词。尤其;更加。《汉书·辛庆忌传》:“居处恭俭,食饮被服尤节约。”翻:
①鸟飞;翻飞。王维《辋川闲居》诗:“白鸟归山翻。”②翻动;反复翻转。元稹《竞渡》:“万里黄河翻。”③反转;倾覆。杜甫《白帝》:“白帝城下雨翻云。”④编写;谱写。刘禹锡《杨柳枝词》:“请君莫奏前朝曲,听唱新翻《杨柳枝》。”⑤翻译。《旧唐书·姚崇传》:“今之佛经,罗什所译。姚兴执本与什对翻。”⑥副词。反而;反倒。岑参《衙郡守还》:“头白翻折腰,归家还自笑。”(折腰:指下拜。)动:
①行动; 活动。《周易·系辞下》:“变动以利言,吉凶以情迁。”(利:利益。迁:变易。)《孙膑兵法·见威王》:“事备而后动。”②劳作;劳动。《孟子· 滕文公上》:“为民父母,使民盻盻(xì)然,将终岁勤动,不得以养其父母。”(盻盻:恨视。)③震动;移动。《孙子兵法· 军争》:“悬权而动。”李商隐《瑶池》诗:“黄竹歌声动地哀。”④使用;动用。苏轼《辨黄庆基弹劾札子》:“若一一似此罗织人言,则天下之人更不敢开口动笔矣。”⑤发动;开动。《汉书·魏相传》:“今边郡困乏……常恐不能自存,难以动兵。”刘肃《大唐新语·极谏》:“今所幸宫去京二百余里,銮舆动轫,俄经旬日,非可朝行暮至也。”(幸:旧指皇帝亲临。动轫:启动车辆。)⑥萌发;发生。《齐民要术·插刜》:“刜叶微动为上时,将欲开莩为下时。”(上时:最好的时间。开莩:叶子裂开。)⑦改变;变化。《后汉书·班固传》:“君臣动色,左右相趋。”⑧感动;触动。《史记·绛侯周勃世家》:“天子为动,改容式车。”⑨怀念。杜甫《咏怀古迹五首》之一:“庾信生平最萧瑟,暮年诗赋动乡关。”⑩引动;牵动。柳宗元《答贡士沈起书》:“谨以所示布露于闻人,罗列于坐隅,使识者动目,闻者倾耳。”(闻人:有名望的人。坐:“座”本字,座位。)(11)指动物。归有光《二石说》:“至仁之泽,洋洋乎被动植矣。”(被:施加。)(12)副词。表示动作行为发生次数很多,相当于“常常”“动不动”。《汉书·食货志上》:“又动欲慕古,不度时宜。”忽:
①不注意;不经心;忽视;疏忽。《尚书·周官》:“蓄疑败谋,怠忽荒政。”(蓄:积。怠:惰。荒:乱。)《史记·司马相如传》:“祸固多藏于隐微而发于人之所忽者也。”②疾;迅速。《论语·子罕》:“瞻之在前,忽焉在后。”《左传·庄公十一年》:“桀、纣罪人,其亡也忽焉。”③迷惚;不分明。《淮南子·精神》:“游于忽区之旁。”(忽区:忽恍无形之区。)④古代极小的量度单位名称。欧阳修《五代史伶官传序》:“夫祸患常积于忽微。”(微:古代极小的量度单位。)⑤副词。突然。曹植《杂诗》之一:“形影忽不见。”《晋书·谢安传》:“金鼓忽破。”[忽忽]1. 迅疾的样子。《楚辞·惜誓》:“惜余年老而日衰兮,岁忽忽而不反。”(反:同“返”。)2. 飘浮不定的样子。贾《庄周梦为蝴蝶赋》:“忽忽悠悠,东西泛浮。”3. 神志昏乱的样子。《汉书·苏建传》:“(李)陵始降时,忽忽如狂,自痛负汉。”成:
①完成;实现。李斯《谏逐客书》:“使秦成帝业。”②帮助实现;成全。《论语·颜渊》:“君子成人之美,不成人之恶。”③成为;变为。《礼记·学记》:“玉不琢,不成器。”刘向《说苑·奉使》:“齐之临淄三百闾,张袂(mèi)成帷,挥汗成雨。”(闾:里巷。袂:袖子。帷:帷幕。)④成果;成就。李白《化城寺大钟铭》:“少蕴才略,壮而有成。”(蕴:蓄。)⑤成长;成熟。《荀子·天论》:“(万物)各得其养以成。”⑥和解;交好。《左传·成公十一年》:“秦晋为成。”《史记·张仪列传》:“哀王于是倍从(zòng)约而因仪请成于秦。”(倍:违背。从:指合纵。仪:人名。)⑦已定的;定型的;现成的。《诗经·周颂·昊天有成命》:“昊天有成命,二后受之。”《三国志·蜀书·蒋琬费祎姜维传论》:“咸承诸葛之成规,因循而不革。”(咸:都。革:改变。)⑧层;重(chóng)。《史记·李斯列传》:“刑者相半于道,而死人日成积于市。”《吕氏春秋·音初》:“为九成之台。”⑨古代十里见方为一成。《汉书·刑法志》:“成方十里。”灾:
①本指火灾,后泛指一切灾害。《荀子·臣道》:“灾及其身。”②降灾;危害。《尚书·盘庚上》:“以自灾于厥身。” -
wang xiang sui xu pin cheng guai ,dan you fan dong hu cheng zai 。
“wang xiang sui xu pin cheng guai ,dan you fan dong hu cheng zai 。”shi gou chu chu :《zao feng er shi yun 》;shi tang chao shi ren yuan zhen de zuo pin 。
xi yang you dai jiu lou tai 。xiang na gu ban cheng feng xin ,xia kou gao gong e su hui 。
hou lv feng tan fang ye ,qian zong dao $pu yi mian wei 。e jing si mian yun bing ge ,
zuo jian qian feng xue lang dui 。wang xiang sui xu pin cheng guai ,dan you fan dong hu cheng zai 。
sheng ling qi dan he gong yi ,yang ga hun you de zhou cui 。yi shi yin bing zhi hun hei ,
guo wen ling gu jie xuan hui 。long gui ku xue shen tan xuan ,shen zuo bo tao gu an tui 。
shui ke an you shao ye huo ,feng ren ye chang hou chun lei 。jin yin sha shi er tong luan ,
gu mei ting zhou yan wu ai 。zi tan sheng ya kan zhuai zhu ,geng bei shang lv ku chen cai 。
qiang wu dou she tou cang diao ,shui gou xie qing wei lan kai 。zai xi ju can heng hai zhi ,
ci shi gan fa ji chuan cai 。li yang jiu shi ceng wei bie ,gun xue xiang chuan you hua neng 。
bi mu wei chou man kong dian ,ming xin zhen lei bu ran hui 。na zhi fou ji xiu zheng zhi ,
jian jiao xiao fen shu qi cui 。guai zu qian shou hu an zhan ,you yao jin zou ri cui wei 。
zi yi jiang jiao lin chuan wen ,bai ma jun hou bang liu lai 。huan shang yi ting hai ming ding ,
liang hang gong xiu bi zun lei 。
【zhu shi 】:
wang :
①tong “wang ”。1. yu lie yong de wang 。《zhou yi ·ji ci xia 》:“(fu xi shi )zuo jie sheng er wei wang gu (gǔ),yi dian yi yu 。”(gu :wang 。)《yan tie lun ·xing de 》:“wang shu ze shou shi 。”2. zhang wang bu zhuo 。si ma xiang ru 《zi xu fu 》:“wang dai mao (dài mào)。”(dai mao :hai zhong pa hang dong wu ,xing zhuang xiang gui 。)3. lian jie 。《chu ci · jiu ge ·xiang fu ren 》:“wang bi li xi wei wei 。”②meng bi ;qi pian 。《shang jun shu ·shang xing 》:“ze bu neng yi fei gong wang shang li 。”(shang :zhi jun zhu 。)③mo ;mei you 。《shi jing ·wei feng ·mang 》:“shi ye wang ji ,er san ji de 。”(ji :zhi zhun ze 。)④fu ci 。bu 。《shang shu ·pan geng xia 》:“wang zui er zhong 。”⑤fu ci 。bu yao ;bu ke 。《shang shu ·da yu mo 》:“wang shi fa du ,wang you yu yi ,wang yin yu le 。”⑥tong “wang ”。mi huo 。《lun yu · wei zheng 》:“xue er bu sai ze wang 。”⑦xian hai ;keng hai 。《meng zi · liang hui wang shang 》:“ji xian yu zui ,ran hou cong er xing zhi ,shi wang min ye 。”[wang ran ]jing shen huang hu ,shi yi de yang zi 。zhang heng 《dong jing fu 》:“wang ran re cheng (chéng),chao ba (pí)xi juan 。”(cheng :zui jiu 。ba :tong “pi ”。)xiang :
①dong wu ming 。《meng zi ·teng wen gong xia 》:“qu hu bao xi xiang er yuan zhi 。”②xiang ya de sheng chen 。gui you guang 《xiang ji xuan zhi 》:“chi yi xiang hu zhi 。”③xing xiang ;jing xiang 。《zhuang zi ·da sheng 》:“fan you mao xiang sheng se zhe ,jie wu ye 。”④zheng zhao ;xiang zheng 。《zuo chuan ·xiang gong jiu nian 》:“guo luan mo xiang 。”⑤xiang mao ;tu xiang 。hou zuo “xiang ”。《jin shu ·gu kai zhi chuan 》:“chang tu pei kai xiang ,jia shang jia san mao ,guan zhe jiao shen ming shu sheng 。”⑥mo ni ;miao hui 。han yu 《he huang di ji wei biao 》:“yi er xiang zhi ,yi yong duo fu 。”(yi :rong mao 。)⑦fang xiao ;xiao fa 。《mo zi ·ci guo 》:“wei gong shi re ci ,gu zuo you jie fa xiang zhi 。”⑧xiang shi 。hou zuo “xiang ”。si ma xiang ru 《chang men fu 》:“lei yan yan er xiang qi xi ,sheng xiang jun zhi che yin 。”sui :
(yi )zi de de yang zi 。liu yu xi 《zhu zhi ci 》yin :“ge zhe yang mei sui wu 。”(mei :yi xiu 。)[sui sui ]yang shi de yang zi 。《han shu ·wu hang zhi zhong zhi xia 》:“mo zhong sui sui ,jing guai lian ri 。”[sui ci ]guai li ,bu zheng 。bi yu huo luan 。zhang heng 《na dou fu 》:“fang jin tian de zhi sui la ,di luan ji zheng 。” (er )suī [zi sui ]1.fang ren zi de de yang zi 。qu yuan 《yuan you 》:“yu du shi yi wang gui xi ,yi zi sui yi dan jiao 。”(du shi :chao chu chen shi 。dan jiao jiǎo:gao ju 。)2.si yi hu wei 。《xun zi ·fei shi er zi 》:“zong qing xing ,an zi sui ,qin shou hang 。”xu :
①zhang mu er shi ;zheng da yan jing 。《zhou yi ·yu 》:“xu yu ,hui 。”②tong “xu ”。da ;kuo da 。《han shu ·gu yong chuan 》:“you an xu ying biao ,fa ren zhong (zhǒng)mu ,duan jue hai gu ,bao yang shi jiu 。”(ying biao :zhi zhu gong shi liang de ji shi li biao yi ding wei zhi 。zhong :fen 。bao :tong “bao ”。)③tong “gan ”。you chou 。《shi jing ·xiao ya ·dou ren shi 》:“wo bu jian xi ,yun he xu yi 。”pin :
①pin fan ;duo ci 。du fu 《shu xiang 》:“san gu pin fan tian xia ji 。”②wei ji 。《shi jing ·da ya ·sang rou 》:“guo bu si pin 。”(guo bu :guo jia de ming yun 。)③yi qi ;yi ji 。《guo yu ·chu yu xia 》:“qun shen pin hang 。”④zhou mei 。hou zuo “pin ”。《yuan zhong lang sui bi ·kuang yan 》:“you ze pin ,xi ze xiao 。”⑤fu ci 。lv ci ;duo ci 。li shang yin 《dai pu she pu yang gong wei biao 》:“guang yin ren ran ,qian shou pin reng 。”⑥tong “bin (bīn)(bin )”。shui bian 。《shi jing ·da ya ·shao min 》:“chi zhi jie yi ,bu yun zi pin 。”cheng :
①kuai yi ;man zu 。《zuo chuan ·xi gong er shi san nian 》:“yin xing yi cheng ,shei ze mo zui ?”(yin :guo lan 。)li shen 《zeng mao xian weng 》:“mu wang cu shi shen xian shi ,ba ji lun ti fang cheng zhi 。”②xuan yao ;biao xian ;xian shi 。《han fei zi ·shui lin xia 》:“shi bu bian ,fei suo yi cheng neng ye 。”(qing shi bu bian ,jiu bu neng xian shi cai neng 。)③fang zong ;si hang 。《liao zhai zhi yi ·lao shan dao shi 》:“sui you shun yong shi zhi zhe ,jin xuan wei cheng bao zhi shu ,yi ying ji zhi 。”(zhi :yi zhi 。)liu zong yuan 《san jie 》:“cheng wu yi cheng 。”guai :
①ji yi de ;bu chang jian de 。《shan hai jing ·zhong shan jing 》:“jiang shui chu yan ,dong liu zhu yu da jiang ,ji zhong duo guai she 。”②ji yi de shi wu 。《lun yu ·shu er 》:“zi bu yu guai 、li 、luan 、shen 。”you te zhi chuan shui zhong de yao guai 。song zhi wen 《long mu tan 》:“ju dan qian shan guai ,shen huang (huǎng )yin dong xian 。”(qian :cang 。huang :zhu lin 。)③ren wei ji guai ;jiao de ji guai 。《shi ji ·guan yan lie chuan 》:“yan zi guai er wen zhi 。”④ze guai ;ze bei 。《xun zi ·zheng lun 》:“jin shi su zhi wei shui zhe ,bu guai zhu 、xiang er fei yao 、shun ,qi bu shen yi zai ?”《hou han shu ·zhang heng chuan 》:“jing shi xue zhe xian guai ji mo zheng 。”dan :
(yi )①dan tou ;dan kuai 。《lie zi ·shang wen 》:“ju yan zhi tu dan ?”②bei jie ;dan ke 。liu ji 《wen fu 》:“bei jin dan yi an de ,liu guan xian er ri xin 。”③dan qing ,gu le qi ming ,ba yin zhi yi 。《han fei zi ·shui yi 》:“bu ting zhong dan zhi sheng 。”④gu dai yong yi zhi bing de dan zhen 。《han fei zi ·yu lao 》:“(bing )zai ji fu ,zhen dan suo ji ye 。” (er )dàn (jiu dou shí) ①gu dai chong liang chan wei 。yi bai er shi jin wei yi dan 。《mo zi ·lu wen 》:“er ren wu shi dan zhi chong 。”②rong liang chan wei 。shi dou wei yi dan 。han yu 《za shui 》si :“ma zhi qian li zhe ,yi shi huo jin su yi dan 。”you :
①guo cuo ;zui qian 。《lun yu ·wei zheng 》:“yan gua you ,hang gua hui 。”②ze guai ;ze bei 。《zuo chuan ·xiang gong san shi nian 》:“fei xiang wei ye ,er xiang cong ye ,si guo he you yan !”③you xiu de ;tu chu de 。《zhuang zi ·xu mo gui 》:“fu zi ,wu zhi you ye 。”④te zhi nv zi rong mao jue mei 。《zuo chuan ·xiang gong er shi liu nian 》:“(qi )chang er mei ……gong jian qi ye ,er shi zhi ,you 。”(qi :ren ming 。gong :zhi song ping gong 。)⑤qin jin ;ai ni 。luo yin 《chun ri xiang zhong ti yue lu si seng she 》:“yu gong gao seng hua xin ji ,ye hua fang cao nai xiang you 。”⑥fu ci 。you ji ;geng jia 。《han shu ·xin qing ji chuan 》:“ju chu gong jian ,shi yin bei fu you jie yao 。”fan :
①diao fei ;fan fei 。wang wei 《wang chuan xian ju 》shi :“bai diao gui shan fan 。”②fan dong ;fan fu fan zhuai 。yuan zhen 《jing du 》:“mo li huang he fan 。”③fan zhuai ;qing fu 。du fu 《bai di 》:“bai di cheng xia yu fan yun 。”④bian xie ;pu xie 。liu yu xi 《yang liu zhi ci 》:“qing jun mo zou qian chao qu ,ting chang xin fan 《yang liu zhi 》。”⑤fan yi 。《jiu tang shu ·yao chong chuan 》:“jin zhi fo jing ,luo shen suo yi 。yao xing zhi ben yu shen dui fan 。”⑥fu ci 。fan er ;fan dao 。cen can 《ya jun shou hai 》:“tou bai fan she yao ,gui jia hai zi xiao 。”(she yao :zhi xia bai 。)dong :
①hang dong ; huo dong 。《zhou yi ·ji ci xia 》:“bian dong yi li yan ,ji xiong yi qing qian 。”(li :li yi 。qian :bian yi 。)《sun bin bing fa ·jian wei wang 》:“shi bei er hou dong 。”②lao zuo ;lao dong 。《meng zi · teng wen gong shang 》:“wei min fu mu ,shi min xi xi (xì)ran ,jiang zhong sui qin dong ,bu de yi yang ji fu mu 。”(xi xi :hen shi 。)③zhen dong ;yi dong 。《sun zi bing fa · jun zheng 》:“xuan quan er dong 。”li shang yin 《yao chi 》shi :“huang zhu ge sheng dong de ai 。”④shi yong ;dong yong 。su shi 《bian huang qing ji dan he zha zi 》:“re yi yi shi ci luo zhi ren yan ,ze tian xia zhi ren geng bu gan kai kou dong bi yi 。”⑤fa dong ;kai dong 。《han shu ·wei xiang chuan 》:“jin bian jun kun fa ……chang kong bu neng zi cun ,nan yi dong bing 。”liu su 《da tang xin yu ·ji jian 》:“jin suo xing gong qu jing er bai yu li ,luan yu dong ren ,e jing xun ri ,fei ke chao hang mu zhi ye 。”(xing :jiu zhi huang di qin lin 。dong ren :qi dong che liang 。)⑥meng fa ;fa sheng 。《ji min yao shu ·cha fu 》:“fu xie wei dong wei shang shi ,jiang yu kai fu wei xia shi 。”(shang shi :zui hao de shi jian 。kai fu :xie zi lie kai 。)⑦gai bian ;bian hua 。《hou han shu ·ban gu chuan 》:“jun chen dong se ,zuo you xiang qu 。”⑧gan dong ;chu dong 。《shi ji ·jiang hou zhou bo shi jia 》:“tian zi wei dong ,gai rong shi che 。”⑨huai nian 。du fu 《yong huai gu ji wu shou 》zhi yi :“yu xin sheng ping zui xiao se ,mu nian shi fu dong xiang guan 。”⑩yin dong ;qian dong 。liu zong yuan 《da gong shi shen qi shu 》:“jin yi suo shi bu lou yu wen ren ,luo lie yu zuo yu ,shi shi zhe dong mu ,wen zhe qing er 。”(wen ren :you ming wang de ren 。zuo :“zuo ”ben zi ,zuo wei 。)(11)zhi dong wu 。gui you guang 《er dan shui 》:“zhi ren zhi ze ,xiang xiang hu bei dong zhi yi 。”(bei :shi jia 。)(12)fu ci 。biao shi dong zuo hang wei fa sheng ci shu hen duo ,xiang dang yu “chang chang ”“dong bu dong ”。《han shu ·shi huo zhi shang 》:“you dong yu mu gu ,bu du shi yi 。”hu :
①bu zhu yi ;bu jing xin ;hu shi ;shu hu 。《shang shu ·zhou guan 》:“xu yi bai mou ,dai hu huang zheng 。”(xu :ji 。dai :duo 。huang :luan 。)《shi ji ·si ma xiang ru chuan 》:“huo gu duo cang yu yin wei er fa yu ren zhi suo hu zhe ye 。”②ji ;xun su 。《lun yu ·zi han 》:“zhan zhi zai qian ,hu yan zai hou 。”《zuo chuan ·zhuang gong shi yi nian 》:“jie 、zhou zui ren ,ji wang ye hu yan 。”③mi hu ;bu fen ming 。《huai na zi ·jing shen 》:“you yu hu ou zhi pang 。”(hu ou :hu huang mo xing zhi ou 。)④gu dai ji xiao de liang du chan wei ming chen 。ou yang xiu 《wu dai shi ling guan chuan xu 》:“fu huo huan chang ji yu hu wei 。”(wei :gu dai ji xiao de liang du chan wei 。)⑤fu ci 。tu ran 。cao zhi 《za shi 》zhi yi :“xing ying hu bu jian 。”《jin shu ·xie an chuan 》:“jin gu hu po 。”[hu hu ]1. xun ji de yang zi 。《chu ci ·xi shi 》:“xi yu nian lao er ri cui xi ,sui hu hu er bu fan 。”(fan :tong “fan ”。)2. piao fu bu ding de yang zi 。gu 《zhuang zhou meng wei hu die fu 》:“hu hu you you ,dong xi fan fu 。”3. shen zhi hun luan de yang zi 。《han shu ·su jian chuan 》:“(li )ling shi jiang shi ,hu hu ru kuang ,zi tong fu han 。”cheng :
①wan cheng ;shi xian 。li si 《jian zhu ke shu 》:“shi qin cheng di ye 。”②bang zhu shi xian ;cheng quan 。《lun yu ·yan yuan 》:“jun zi cheng ren zhi mei ,bu cheng ren zhi e 。”③cheng wei ;bian wei 。《li ji ·xue ji 》:“yu bu zhuo ,bu cheng qi 。”liu xiang 《shui yuan ·feng shi 》:“ji zhi lin zi san bai lv ,zhang mei (mèi)cheng wei ,hui han cheng yu 。”(lv :li hang 。mei :xiu zi 。wei :wei mu 。)④cheng guo ;cheng jiu 。li bai 《hua cheng si da zhong ming 》:“shao wen cai lve ,zhuang er you cheng 。”(wen :xu 。)⑤cheng chang ;cheng shou 。《xun zi ·tian lun 》:“(mo wu )ge de ji yang yi cheng 。”⑥he jie ;jiao hao 。《zuo chuan ·cheng gong shi yi nian 》:“qin jin wei cheng 。”《shi ji ·zhang yi lie chuan 》:“ai wang yu shi bei cong (zòng)yao er yin yi qing cheng yu qin 。”(bei :wei bei 。cong :zhi ge zong 。yi :ren ming 。)⑦yi ding de ;ding xing de ;xian cheng de 。《shi jing ·zhou song ·hao tian you cheng ming 》:“hao tian you cheng ming ,er hou shou zhi 。”《san guo zhi ·shu shu ·jiang wan fei yi jiang wei chuan lun 》:“xian cheng zhu ge zhi cheng gui ,yin xun er bu ge 。”(xian :dou 。ge :gai bian 。)⑧ceng ;chong (chóng)。《shi ji ·li si lie chuan 》:“xing zhe xiang ban yu dao ,er si ren ri cheng ji yu shi 。”《lv shi chun qiu ·yin chu 》:“wei jiu cheng zhi tai 。”⑨gu dai shi li jian fang wei yi cheng 。《han shu ·xing fa zhi 》:“cheng fang shi li 。”zai :
①ben zhi huo zai ,hou fan zhi yi qie zai hai 。《xun zi ·chen dao 》:“zai ji ji shen 。”②jiang zai ;wei hai 。《shang shu ·pan geng shang 》:“yi zi zai yu jue shen 。”
今日更新
-
导引冲和气,觉春生酒面。
[2020-05-03]
-
褘衣俱侍、玳筵启。
[2020-05-03]
-
贤均樛木,宜颂二南诗。
[2020-05-03]
-
奉圣德、坤宁俱备。
[2020-05-03]
-
移棹采初开,嗅金缨留取。
[2020-05-03]
今日推荐
-
惟有暗香长在,饱参清露霏微。
[2020-02-16]
-
檐外几声风玉,丁东敲断人肠。
[2020-02-16]
-
春晚不拈红粉,碧窗自录仙书。
[2020-02-16]
-
人似行云不见。
[2020-02-16]
-
羞容似替人垂泪。
[2020-02-16]