• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 三十九萬錢,資予養頑暝。

    “三十九萬錢,資予養頑暝。”詩句出處:《遣病十首》;是唐朝詩人元稹的作品。

    服藥備江瘴,四年方一癘。豈是藥無功,伊予久留滯。
    滯留人固薄,瘴久藥難制。去日良已甘,歸途奈無際。
    棄置何所任,鄭公憐我病。三十九萬錢,資予養頑暝。
    身賤殺何益,恩深報難罄。公其萬千年,世有天之鄭。
    憶作孩稚初,健羨成人列。倦學厭日長,嬉遊念佳節。
    今來漸諱年,頓與前心別。白日速如飛,佳晨亦騷屑。
    昔在痛飲場,憎人病辭醉。病來身怕酒,始悟他人意。
    怕酒豈不閑,悲無少年氣。傳語少年兒,杯盤莫回避。
    憶初頭始白,晝夜驚一縷。漸及鬢與須,多來不能數。
    壯年等閑過,過壯年已五。華發不再青,勞生竟何補。
    在傢非不病,有病心亦安。起居甥侄扶,藥餌兄嫂看。
    今病兄遠路,道遙書信難。寄言嬌小弟,莫作官傢官。
    燕巢官舍內,我爾俱為客。歲晚我獨留,秋深爾安適。
    風高翅羽垂,路遠煙波隔。去去玉山岑,人間網羅窄。
    簷宇夜來曠,暗知秋已生。臥悲衾簟冷,病覺支體輕。
    炎昏豈不倦,時去聊自驚。浩嘆終一夕,空堂天欲明。
    秋依靜處多,況乃凌晨趣。深竹蟬晝風,翠茸衫曉露。
    庭莎病看長,林果閑知數。何以強健時,公門日勞騖。
    朝結故鄉念,暮作空堂寢。夢別淚亦流,啼痕暗橫枕。
    昔愁憑酒遣,今病安能飲。落盡秋槿花,離人病猶甚。

    【註釋】:

    三:

    (一)(sān)①數目。二加一所得。②代表多次或多數。如:三反四覆;三令五申。參見“三折肱”。(二)(sān,舊讀sàn)再三。見“三思”、“三復”。

    九:

    ①數詞。《淮南子·天文》:“三三如九。”②泛指多數。《楚辭·離騷》:“雖九死其猶未悔。”《左傳·襄公十一年》:“八年之中,九合諸侯。”(合:盟會。)司馬遷《報任安書》:“假令仆伏法受誅,若九牛亡一毛。”

    萬:

    [萬俟(qí)]復姓。

    錢:

    (一)①金屬貨幣。《後漢書·西域傳·大秦國》:“以金銀為錢,銀錢十當金錢一。”②特指銅錢。《史記·平準書》:“縣官往往即多銅山而鑄錢,民亦間盜鑄錢,不可勝數。”③重量單位,十錢為一兩。④費用。《漢書·文翁傳》:“爭欲為學官弟子,富人至出錢以求之。”(學官:學校。) (二)jiǎn 古代的一種農具,類似鐵鏟。《詩經·周頌·臣工》:“命我眾人,庤乃錢鎛。”

    資:

    ①財物。《國語 · 齊語》:“無受其資。”②費用。《三國志·蜀書·諸葛亮傳》:“軍資所出。”③積蓄。《國語·越語上》:“夏則資皮,冬則資妳,旱則資舟,水則資車。”(妳:絲織品。)④資助;供給。《韓非子·說疑》:“資之以幣帛。”⑤憑借。《淮南子·主術》:“夫七尺之橈(ráo)而制船之左右者,以水為資。”(橈:船槳。)《三國志·魏書·文帝紀》:“昔仲尼資大聖之才,懷帝王之器。”⑥資望;資歷。幹寶《晉紀總論》:“而世族貴戚之子弟,陵邁超越,不拘資次。”《三國志 ·魏書·荀彧傳》:“紹憑世資,從容飾智,以收名譽。”⑦資料;材料。元好問《學東坡移居》:“田橫巨擘耳,猶為談者資。”(巨擘:居首位的人。)⑧資質。《荀子·性惡》:“今人言性,生而離其樸,離其資,必失而喪之。”⑨出售;販賣。《莊子·逍遙遊》:“宋人資章甫而適諸越,越人斷發文身,無所用之。”(章甫:帽子。諸:之於。)

    予:

    (一)第一人稱代詞。我;我的。《孟子·公孫醜上》:“爾何曾比予於管仲?” (二)yǔ ①授予;給予。通作“與(與)”。《荀子·修身》:“怒不過奪,喜不過予。”②通“與(與)”。贊許。《荀子 · 大略》:“言味者予易牙,言音者予師曠。”(易牙、師曠:皆人名。)

    養:

    ①養活;使能生活下去。《論語·為政》:“今之孝者,是為之能養。”②飼養。《史記·項羽本紀》:“今釋弗擊,此所謂‘養虎自遺患’也。”(釋:釋放;放開。)張俞《蠶婦》:“遍身羅綺者,不是養蠶人。”③培養;培植。《晉書·武帝紀》:“方今陽春養物,東作始興。”④保養。《莊子·養生主》:“吾聞庖丁之言,得養生焉。”⑤修養;涵養。《淮南子·俶真》:“和愉虛無,所以養德也。”《孟子·公孫醜上》:“我善養吾浩然之氣。”⑥教育;熏陶。《禮記·文王世子》:“立大傅少傅以養之,欲其知父子君臣之道也。”(大傅、少傅:官名。大:同“太”。)⑦給養;生活資料。《荀子·天論》:“強本而節用,則天不能貧;養備而動時,則天不能病。”(強本:增強農桑業。備:齊全。動時:按時運動。)⑧養護。《左傳·成公十三年》:“敬在養神,篤在守業。”⑨廚師。《公羊傳·宣公十二年》:“廝役扈養死者數百人。”(扈:養馬的人。)⑩通“癢”。發癢。《荀子· 正名》:“疾、養、、熱。”(chuàng:寒涼。)

    頑:

    ①愚妄;愚昧。《尚書·多士》:“遷殷頑民。”②頑固;不馴服。《尚書·畢命》:“毖殷頑民,遷於洛邑。”③貪婪。《孟子·萬章下》:“故聞伯夷之風者,頑夫廉,懦夫有立志。”④兇暴。《呂氏春秋·慎大覽》:“暴戾頑貪。”

    暝:

    ①昏暗。宋玉《神女賦》:“暗然而暝,忽不知處。”②日暮;天黑。古樂府《古詩為焦仲卿妻作》:“晻晻日欲暝。”


  • 三十九万钱,资予养顽暝。

    “三十九万钱,资予养顽暝。”诗句出处:《遣病十首》;是唐朝诗人元稹的作品。

    服药备江瘴,四年方一疠。岂是药无功,伊予久留滞。
    滞留人固薄,瘴久药难制。去日良已甘,归途奈无际。
    弃置何所任,郑公怜我病。三十九万钱,资予养顽暝。
    身贱杀何益,恩深报难罄。公其万千年,世有天之郑。
    忆作孩稚初,健羡成人列。倦学厌日长,嬉游念佳节。
    今来渐讳年,顿与前心别。白日速如飞,佳晨亦骚屑。
    昔在痛饮场,憎人病辞醉。病来身怕酒,始悟他人意。
    怕酒岂不闲,悲无少年气。传语少年儿,杯盘莫回避。
    忆初头始白,昼夜惊一缕。渐及鬓与须,多来不能数。
    壮年等闲过,过壮年已五。华发不再青,劳生竟何补。
    在家非不病,有病心亦安。起居甥侄扶,药饵兄嫂看。
    今病兄远路,道遥书信难。寄言娇小弟,莫作官家官。
    燕巢官舍内,我尔俱为客。岁晚我独留,秋深尔安适。
    风高翅羽垂,路远烟波隔。去去玉山岑,人间网罗窄。
    檐宇夜来旷,暗知秋已生。卧悲衾簟冷,病觉支体轻。
    炎昏岂不倦,时去聊自惊。浩叹终一夕,空堂天欲明。
    秋依静处多,况乃凌晨趣。深竹蝉昼风,翠茸衫晓露。
    庭莎病看长,林果闲知数。何以强健时,公门日劳骛。
    朝结故乡念,暮作空堂寝。梦别泪亦流,啼痕暗横枕。
    昔愁凭酒遣,今病安能饮。落尽秋槿花,离人病犹甚。

    【注释】:

    三:

    (一)(sān)①数目。二加一所得。②代表多次或多数。如:三反四覆;三令五申。参见“三折肱”。(二)(sān,旧读sàn)再三。见“三思”、“三复”。

    九:

    ①数词。《淮南子·天文》:“三三如九。”②泛指多数。《楚辞·离骚》:“虽九死其犹未悔。”《左传·襄公十一年》:“八年之中,九合诸侯。”(合:盟会。)司马迁《报任安书》:“假令仆伏法受诛,若九牛亡一毛。”

    万:

    [万俟(qí)]复姓。

    钱:

    (一)①金属货币。《后汉书·西域传·大秦国》:“以金银为钱,银钱十当金钱一。”②特指铜钱。《史记·平准书》:“县官往往即多铜山而铸钱,民亦间盗铸钱,不可胜数。”③重量单位,十钱为一两。④费用。《汉书·文翁传》:“争欲为学官弟子,富人至出钱以求之。”(学官:学校。) (二)jiǎn 古代的一种农具,类似铁铲。《诗经·周颂·臣工》:“命我众人,庤乃钱镈。”

    资:

    ①财物。《国语 · 齐语》:“无受其资。”②费用。《三国志·蜀书·诸葛亮传》:“军资所出。”③积蓄。《国语·越语上》:“夏则资皮,冬则资妳,旱则资舟,水则资车。”(妳:丝织品。)④资助;供给。《韩非子·说疑》:“资之以币帛。”⑤凭借。《淮南子·主术》:“夫七尺之桡(ráo)而制船之左右者,以水为资。”(桡:船桨。)《三国志·魏书·文帝纪》:“昔仲尼资大圣之才,怀帝王之器。”⑥资望;资历。干宝《晋纪总论》:“而世族贵戚之子弟,陵迈超越,不拘资次。”《三国志 ·魏书·荀彧传》:“绍凭世资,从容饰智,以收名誉。”⑦资料;材料。元好问《学东坡移居》:“田横巨擘耳,犹为谈者资。”(巨擘:居首位的人。)⑧资质。《荀子·性恶》:“今人言性,生而离其朴,离其资,必失而丧之。”⑨出售;贩卖。《庄子·逍遥游》:“宋人资章甫而适诸越,越人断发文身,无所用之。”(章甫:帽子。诸:之于。)

    予:

    (一)第一人称代词。我;我的。《孟子·公孙丑上》:“尔何曾比予于管仲?” (二)yǔ ①授予;给予。通作“與(与)”。《荀子·修身》:“怒不过夺,喜不过予。”②通“与(與)”。赞许。《荀子 · 大略》:“言味者予易牙,言音者予师旷。”(易牙、师旷:皆人名。)

    养:

    ①养活;使能生活下去。《论语·为政》:“今之孝者,是为之能养。”②饲养。《史记·项羽本纪》:“今释弗击,此所谓‘养虎自遗患’也。”(释:释放;放开。)张俞《蚕妇》:“遍身罗绮者,不是养蚕人。”③培养;培植。《晋书·武帝纪》:“方今阳春养物,东作始兴。”④保养。《庄子·养生主》:“吾闻庖丁之言,得养生焉。”⑤修养;涵养。《淮南子·俶真》:“和愉虚无,所以养德也。”《孟子·公孙丑上》:“我善养吾浩然之气。”⑥教育;熏陶。《礼记·文王世子》:“立大傅少傅以养之,欲其知父子君臣之道也。”(大傅、少傅:官名。大:同“太”。)⑦给养;生活资料。《荀子·天论》:“强本而节用,则天不能贫;养备而动时,则天不能病。”(强本:增强农桑业。备:齐全。动时:按时运动。)⑧养护。《左传·成公十三年》:“敬在养神,笃在守业。”⑨厨师。《公羊传·宣公十二年》:“厮役扈养死者数百人。”(扈:养马的人。)⑩通“痒”。发痒。《荀子· 正名》:“疾、养、、热。”(chuàng:寒凉。)

    顽:

    ①愚妄;愚昧。《尚书·多士》:“迁殷顽民。”②顽固;不驯服。《尚书·毕命》:“毖殷顽民,迁于洛邑。”③贪婪。《孟子·万章下》:“故闻伯夷之风者,顽夫廉,懦夫有立志。”④凶暴。《吕氏春秋·慎大览》:“暴戾顽贪。”

    暝:

    ①昏暗。宋玉《神女赋》:“暗然而暝,忽不知处。”②日暮;天黑。古乐府《古诗为焦仲卿妻作》:“晻晻日欲暝。”


  • san shi jiu mo qian ,zi yu yang wan ming 。

    “san shi jiu mo qian ,zi yu yang wan ming 。”shi gou chu chu :《qian bing shi shou 》;shi tang chao shi ren yuan zhen de zuo pin 。

    fu yao bei jiang zhang ,si nian fang yi li 。qi shi yao mo gong ,yi yu jiu liu zhi 。
    zhi liu ren gu bao ,zhang jiu yao nan zhi 。qu ri liang yi gan ,gui tu nai mo ji 。
    qi zhi he suo ren ,zheng gong lian wo bing 。san shi jiu mo qian ,zi yu yang wan ming 。
    shen jian sha he yi ,en shen bao nan qing 。gong ji mo qian nian ,shi you tian zhi zheng 。
    yi zuo hai zhi chu ,jian xian cheng ren lie 。juan xue ya ri chang ,xi you nian jia jie 。
    jin lai jian hui nian ,du yu qian xin bie 。bai ri su ru fei ,jia chen yi sao xie 。
    xi zai tong yin chang ,zeng ren bing ci zui 。bing lai shen pa jiu ,shi wu ta ren yi 。
    pa jiu qi bu xian ,bei mo shao nian qi 。chuan yu shao nian er ,bei pan mo hui bi 。
    yi chu tou shi bai ,zhou ye jing yi lv 。jian ji bin yu xu ,duo lai bu neng shu 。
    zhuang nian deng xian guo ,guo zhuang nian yi wu 。hua fa bu zai qing ,lao sheng jing he bu 。
    zai jia fei bu bing ,you bing xin yi an 。qi ju sheng zhi fu ,yao er xiong sao kan 。
    jin bing xiong yuan lu ,dao yao shu xin nan 。ji yan jiao xiao di ,mo zuo guan jia guan 。
    yan chao guan she nei ,wo er ju wei ke 。sui wan wo du liu ,qiu shen er an kuo 。
    feng gao chi yu chui ,lu yuan yan bo ge 。qu qu yu shan cen ,ren jian wang luo zhai 。
    yan yu ye lai kuang ,an zhi qiu yi sheng 。wo bei qin dian leng ,bing jiao zhi ti qing 。
    yan hun qi bu juan ,shi qu liao zi jing 。hao tan zhong yi xi ,kong tang tian yu ming 。
    qiu yi jing chu duo ,kuang nai ling chen qu 。shen zhu chan zhou feng ,cui rong shan xiao lou 。
    ting sha bing kan chang ,lin guo xian zhi shu 。he yi jiang jian shi ,gong men ri lao wu 。
    chao jie gu xiang nian ,mu zuo kong tang qin 。meng bie lei yi liu ,ti hen an heng zhen 。
    xi chou ping jiu qian ,jin bing an neng yin 。la jin qiu jin hua ,li ren bing you shen 。

    【zhu shi 】:

    san :

    (yi )(sān)①shu mu 。er jia yi suo de 。②dai biao duo ci huo duo shu 。ru :san fan si fu ;san ling wu shen 。can jian “san she gong ”。(er )(sān,jiu dou sàn)zai san 。jian “san sai ”、“san fu ”。

    jiu :

    ①shu ci 。《huai na zi ·tian wen 》:“san san ru jiu 。”②fan zhi duo shu 。《chu ci ·li sao 》:“sui jiu si ji you wei hui 。”《zuo chuan ·xiang gong shi yi nian 》:“ba nian zhi zhong ,jiu ge zhu hou 。”(ge :meng hui 。)si ma qian 《bao ren an shu 》:“jia ling pu fu fa shou zhu ,re jiu niu wang yi mao 。”

    mo :

    [mo qi (qí)]fu xing 。

    qian :

    (yi )①jin shu huo bi 。《hou han shu ·xi yu chuan ·da qin guo 》:“yi jin yin wei qian ,yin qian shi dang jin qian yi 。”②te zhi tong qian 。《shi ji ·ping zhun shu 》:“xian guan wang wang ji duo tong shan er zhu qian ,min yi jian dao zhu qian ,bu ke sheng shu 。”③chong liang chan wei ,shi qian wei yi liang 。④fei yong 。《han shu ·wen weng chuan 》:“zheng yu wei xue guan di zi ,fu ren zhi chu qian yi qiu zhi 。”(xue guan :xue jiao 。) (er )jiǎn gu dai de yi chong nong ju ,lei shi tie chan 。《shi jing ·zhou song ·chen gong 》:“ming wo zhong ren ,zhi nai qian bo 。”

    zi :

    ①cai wu 。《guo yu · ji yu 》:“mo shou ji zi 。”②fei yong 。《san guo zhi ·shu shu ·zhu ge liang chuan 》:“jun zi suo chu 。”③ji xu 。《guo yu ·yue yu shang 》:“xia ze zi pi ,dong ze zi 妳,han ze zi zhou ,shui ze zi che 。”(妳:si zhi pin 。)④zi zhu ;gong gei 。《han fei zi ·shui yi 》:“zi zhi yi bi bo 。”⑤ping jie 。《huai na zi ·zhu shu 》:“fu qi che zhi rao (ráo)er zhi chuan zhi zuo you zhe ,yi shui wei zi 。”(rao :chuan jiang 。)《san guo zhi ·wei shu ·wen di ji 》:“xi zhong ni zi da sheng zhi cai ,huai di wang zhi qi 。”⑥zi wang ;zi li 。gan bao 《jin ji zong lun 》:“er shi zu gui qi zhi zi di ,ling mai chao yue ,bu ju zi ci 。”《san guo zhi ·wei shu ·xun yu chuan 》:“shao ping shi zi ,cong rong shi zhi ,yi shou ming yu 。”⑦zi liao ;cai liao 。yuan hao wen 《xue dong po yi ju 》:“tian heng ju bo er ,you wei tan zhe zi 。”(ju bo :ju shou wei de ren 。)⑧zi zhi 。《xun zi ·xing e 》:“jin ren yan xing ,sheng er li ji piao ,li ji zi ,bi shi er sang zhi 。”⑨chu shou ;fan mai 。《zhuang zi ·xiao yao you 》:“song ren zi zhang fu er kuo zhu yue ,yue ren duan fa wen shen ,mo suo yong zhi 。”(zhang fu :mao zi 。zhu :zhi yu 。)

    yu :

    (yi )di yi ren chen dai ci 。wo ;wo de 。《meng zi ·gong sun chou shang 》:“er he ceng bi yu yu guan zhong ?” (er )yǔ ①shou yu ;gei yu 。tong zuo “與(yu )”。《xun zi ·xiu shen 》:“nu bu guo duo ,xi bu guo yu 。”②tong “yu (與)”。zan hu 。《xun zi · da lve 》:“yan wei zhe yu yi ya ,yan yin zhe yu shi kuang 。”(yi ya 、shi kuang :jie ren ming 。)

    yang :

    ①yang huo ;shi neng sheng huo xia qu 。《lun yu ·wei zheng 》:“jin zhi xiao zhe ,shi wei zhi neng yang 。”②si yang 。《shi ji ·xiang yu ben ji 》:“jin shi fu ji ,ci suo wei ‘yang hu zi wei huan ’ye 。”(shi :shi fang ;fang kai 。)zhang shu 《can fu 》:“bian shen luo qi zhe ,bu shi yang can ren 。”③pei yang ;pei zhi 。《jin shu ·wu di ji 》:“fang jin yang chun yang wu ,dong zuo shi xing 。”④bao yang 。《zhuang zi ·yang sheng zhu 》:“wu wen pao ding zhi yan ,de yang sheng yan 。”⑤xiu yang ;han yang 。《huai na zi ·chu zhen 》:“he yu xu mo ,suo yi yang de ye 。”《meng zi ·gong sun chou shang 》:“wo shan yang wu hao ran zhi qi 。”⑥jiao yo ;xun tao 。《li ji ·wen wang shi zi 》:“li da fu shao fu yi yang zhi ,yu ji zhi fu zi jun chen zhi dao ye 。”(da fu 、shao fu :guan ming 。da :tong “tai ”。)⑦gei yang ;sheng huo zi liao 。《xun zi ·tian lun 》:“jiang ben er jie yong ,ze tian bu neng pin ;yang bei er dong shi ,ze tian bu neng bing 。”(jiang ben :zeng jiang nong sang ye 。bei :ji quan 。dong shi :an shi yun dong 。)⑧yang hu 。《zuo chuan ·cheng gong shi san nian 》:“jing zai yang shen ,du zai shou ye 。”⑨chu shi 。《gong yang chuan ·xuan gong shi er nian 》:“si yi hu yang si zhe shu bai ren 。”(hu :yang ma de ren 。)⑩tong “yang ”。fa yang 。《xun zi · zheng ming 》:“ji 、yang 、、re 。”(chuàng:han liang 。)

    wan :

    ①yu wang ;yu mei 。《shang shu ·duo shi 》:“qian yan wan min 。”②wan gu ;bu xun fu 。《shang shu ·bi ming 》:“bi yan wan min ,qian yu luo yi 。”③tan lan 。《meng zi ·mo zhang xia 》:“gu wen bai yi zhi feng zhe ,wan fu lian ,nuo fu you li zhi 。”④xiong bao 。《lv shi chun qiu ·shen da lan 》:“bao li wan tan 。”

    ming :

    ①hun an 。song yu 《shen nv fu 》:“an ran er ming ,hu bu zhi chu 。”②ri mu ;tian hei 。gu le fu 《gu shi wei jiao zhong qing qi zuo 》:“an an ri yu ming 。”