• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 人思崔琰議,朝掩祭遵公。

    “人思崔琰議,朝掩祭遵公。”詩句出處:《和姚令公哭李尚書乂》;是唐朝詩人張九齡的作品。

    貴賤雖殊等,平生竊下風。雲泥勢已絕,山海納還通。
    忽嘆登龍者,翻將吊鶴同。琴詩猶可托,劍履獨成空。
    疇昔嘗論禮,興言每匪躬。人思崔琰議,朝掩祭遵公。
    作善神何酷,依仁命不融。天文虛北鬥,人事罷南宮。
    上宰既傷舊,下流彌感衷。無恩報國士,徒欲問玄穹。

    【註釋】:

    思:

    ①思考;想。《論語·為政》:“學而不思則罔。”《荀子·勸學》:“吾嘗終日而思矣,不如須臾之所學也。”②思念;懷念。《詩經·邶風·泉水》:“靡(mǐ)日不思。”(靡:無。)李白《靜夜思》:“低頭思故鄉。”③愁思。張華《勵志詩》:“吉士思秋。”(吉士:對男子的美稱。)④心情;情緒。李煜《虞美人》:“清霜殘雪思難任。”(清霜殘雪:指鬢發已白。)柳宗元《登柳州城樓》:“海天愁思正茫茫。”⑤助詞。可用於句首或句中,調整音節。《詩經·大雅 ·思齊》:“思齊大任,文王之母。”(齊:通“齋”。莊敬。大任:即太任。王季之妻,文王之母。)⑥語氣詞,啊。《詩經·周南·漢廣》:“南有喬木,不可休思。”(喬:高大。休:休息。)

    琰:

    美玉名。《周禮·考工記·玉人》:“琰圭九寸。”

    議:

    ①發表言論。《詩經·小雅 ·北山》:“或出入風議。”(風:通“諷”。)②商議;討論。《韓非子·南面》:“群臣畏是言,不敢議事。”(是:此。)③議論;評論。《左傳·襄公三十一年》:“以議執政之善否(pǐ)。”(否:惡。)④建議;主張。《史記·李斯列傳》:“始皇可其議。”(可:同意。)⑤文體的一種。是上給皇帝議論得失的奏表。用以論事說理或陳述意見。劉勰《文心雕龍·議對》:“事實允當,可謂達議體矣。”(達:符合。)

    朝:

    (一)①朝見。《禮記·內則》:“昧爽而朝。”②拜訪。《史記·司馬相如列傳》:“臨邛(qióng)令繆為恭敬,日往朝相如。”(臨邛:地名。令:縣令。繆:詐。)③朝廷。《詩經·齊風·雞鳴》:“雞既鳴矣,朝既盈矣。”④朝代。杜甫《諸將》:“漢朝陵墓對南山。”⑤政事。《西京雜記》卷一:“上(漢武帝)時服此裘以聽朝。”(服:穿。)⑥官府大堂。《後漢書·劉寵傳》:“山谷鄙生,未嘗識郡朝。”⑦介詞。面對;向。[朝歌]古地名。在今河南省。商朝曾在這裡建都。 (二)zhāo ①早晨。《詩經·小雅·北山》:“偕偕士子,朝夕從事。”②日;天。白居易《長恨歌》:“天生麗質難自棄,一朝選在君王側。”

    掩:

    ①遮蔽;覆蓋。《孟子·離婁下》:“西子蒙不潔,則人皆掩鼻而過之。”②關閉;合上。王駕《社日》:“豚柵雞棲半掩扉。”③匿藏。《左傳·文公十八年》:“毀則為賊,掩賊為藏(zāng)。”(毀:毀壞禮法。藏:同“”。 窩主。)④襲擊。《三國志·魏志·齊王芳傳》:“征南將王昶(chǎng)渡江,掩攻吳,破之。”⑤超過。李白《夢遊天姥吟留別》:“勢拔五嶽掩赤城。”(赤城:山名。)[掩護]1.掩蓋;包庇。歸有光《與曾省吾參政書》:“仆非敢緣舊識,求門下有所掩護也。”(緣:憑借。門下:對長官的敬稱。)2.保護;庇護。紀君祥《趙氏孤兒》第一折:“著程嬰將他掩護。”

    祭:

    (一)①祭祀;供奉鬼神。《孟子·萬章上》:“使之主祭而百神享之,是天受之。”《論語·八佾》:“祭神如神在。”②祭奠。對死者舉行悼念的儀式。韓愈《祭十二郎文》:“今吾使建中祭汝,吊汝之孤與汝之乳母。”(吊汝之孤:慰撫你的遺孤。)③殺。《呂氏春秋·孟秋》:“鷹乃祭鳥。”《禮記·月令》:“豺乃祭獸戮禽。”(二)zhài 姓。

    遵:

    ①順著;沿著。《楚辭·九章·哀郢》:“遵江夏以流亡。”②遵循;遵守。《史記·殷本紀》:“不遵湯法。”《續資治通鑒·宋真宗天僖元年》:“旦為宰相,務遵法守度,重改作。”(旦:人名。重:慎重。)

    公:

    ①公正;公平。《呂氏春秋·去私》:“外舉不避仇,內舉不避親,祈黃羊可謂公矣。”②公共的;公傢的。陳亮《上孝宗皇帝第三書》:“二聖北狩之痛,蓋國傢之大恥而天下之公憤也。”③公然;公開地。賈誼《論積貯疏》:“殘賊公行,莫之或止。”(殘賊:害。)④公傢,與“私”相對。《詩經·豳風· 七月》:“獻豜於公。”⑤通“功”。功勞。《詩經·小雅·六月》:“薄伐玁狁,以奏膚公。”⑥古代五等爵的第一等。《孟子·萬章下》:“天子一位,公一位,侯一位,伯一位,子、男同一位。”又為諸侯的通稱。《禮記·喪服大記》:“公之喪,大夫俟練,士卒哭而歸。”(練:喪服。)⑦古代朝廷官階的第一級。《漢書·百官公卿表上》:“太師、太傅、太保,是為三公。”後泛指朝中職掌權者。李白《行路難》:“漢朝公卿忌賈生。”⑧對男子的敬稱。《史記·陳涉世傢》:“公等遇雨,皆以失期,失期當斬。”⑨舊稱親屬中的尊長。1.稱祖父。《呂氏春秋·異用》:“孔子之弟子從遠方來者,孔子荷(hè)杖而問之曰:‘子之公不有恙乎?’搏杖而揖之,問曰:‘子之父母不有恙乎?’”(搏杖:扶杖。)2. 稱父親。《戰國策·魏策一》:“將行,其子陳應止其公之行。”3.稱丈夫之父。古樂府《古詩為焦仲卿妻作》:“奉事循公姥,進止敢自專?”(循:順從。姥:婆婆。)⑩稱雄性的禽獸。《齊民要術·作醬法》:“母蟹臍大,圓,竟服下,公蟹狹而長。”


  • 人思崔琰议,朝掩祭遵公。

    “人思崔琰议,朝掩祭遵公。”诗句出处:《和姚令公哭李尚书乂》;是唐朝诗人张九龄的作品。

    贵贱虽殊等,平生窃下风。云泥势已绝,山海纳还通。
    忽叹登龙者,翻将吊鹤同。琴诗犹可托,剑履独成空。
    畴昔尝论礼,兴言每匪躬。人思崔琰议,朝掩祭遵公。
    作善神何酷,依仁命不融。天文虚北斗,人事罢南宫。
    上宰既伤旧,下流弥感衷。无恩报国士,徒欲问玄穹。

    【注释】:

    思:

    ①思考;想。《论语·为政》:“学而不思则罔。”《荀子·劝学》:“吾尝终日而思矣,不如须臾之所学也。”②思念;怀念。《诗经·邶风·泉水》:“靡(mǐ)日不思。”(靡:无。)李白《静夜思》:“低头思故乡。”③愁思。张华《励志诗》:“吉士思秋。”(吉士:对男子的美称。)④心情;情绪。李煜《虞美人》:“清霜残雪思难任。”(清霜残雪:指鬓发已白。)柳宗元《登柳州城楼》:“海天愁思正茫茫。”⑤助词。可用于句首或句中,调整音节。《诗经·大雅 ·思齐》:“思齐大任,文王之母。”(齐:通“斋”。庄敬。大任:即太任。王季之妻,文王之母。)⑥语气词,啊。《诗经·周南·汉广》:“南有乔木,不可休思。”(乔:高大。休:休息。)

    琰:

    美玉名。《周礼·考工记·玉人》:“琰圭九寸。”

    议:

    ①发表言论。《诗经·小雅 ·北山》:“或出入风议。”(风:通“讽”。)②商议;讨论。《韩非子·南面》:“群臣畏是言,不敢议事。”(是:此。)③议论;评论。《左传·襄公三十一年》:“以议执政之善否(pǐ)。”(否:恶。)④建议;主张。《史记·李斯列传》:“始皇可其议。”(可:同意。)⑤文体的一种。是上给皇帝议论得失的奏表。用以论事说理或陈述意见。刘勰《文心雕龙·议对》:“事实允当,可谓达议体矣。”(达:符合。)

    朝:

    (一)①朝见。《礼记·内则》:“昧爽而朝。”②拜访。《史记·司马相如列传》:“临邛(qióng)令缪为恭敬,日往朝相如。”(临邛:地名。令:县令。缪:诈。)③朝廷。《诗经·齐风·鸡鸣》:“鸡既鸣矣,朝既盈矣。”④朝代。杜甫《诸将》:“汉朝陵墓对南山。”⑤政事。《西京杂记》卷一:“上(汉武帝)时服此裘以听朝。”(服:穿。)⑥官府大堂。《后汉书·刘宠传》:“山谷鄙生,未尝识郡朝。”⑦介词。面对;向。[朝歌]古地名。在今河南省。商朝曾在这里建都。 (二)zhāo ①早晨。《诗经·小雅·北山》:“偕偕士子,朝夕从事。”②日;天。白居易《长恨歌》:“天生丽质难自弃,一朝选在君王侧。”

    掩:

    ①遮蔽;覆盖。《孟子·离娄下》:“西子蒙不洁,则人皆掩鼻而过之。”②关闭;合上。王驾《社日》:“豚栅鸡栖半掩扉。”③匿藏。《左传·文公十八年》:“毁则为贼,掩贼为藏(zāng)。”(毁:毁坏礼法。藏:同“”。 窝主。)④袭击。《三国志·魏志·齐王芳传》:“征南将王昶(chǎng)渡江,掩攻吴,破之。”⑤超过。李白《梦游天姥吟留别》:“势拔五岳掩赤城。”(赤城:山名。)[掩护]1.掩盖;包庇。归有光《与曾省吾参政书》:“仆非敢缘旧识,求门下有所掩护也。”(缘:凭借。门下:对长官的敬称。)2.保护;庇护。纪君祥《赵氏孤儿》第一折:“着程婴将他掩护。”

    祭:

    (一)①祭祀;供奉鬼神。《孟子·万章上》:“使之主祭而百神享之,是天受之。”《论语·八佾》:“祭神如神在。”②祭奠。对死者举行悼念的仪式。韩愈《祭十二郎文》:“今吾使建中祭汝,吊汝之孤与汝之乳母。”(吊汝之孤:慰抚你的遗孤。)③杀。《吕氏春秋·孟秋》:“鹰乃祭鸟。”《礼记·月令》:“豺乃祭兽戮禽。”(二)zhài 姓。

    遵:

    ①顺着;沿着。《楚辞·九章·哀郢》:“遵江夏以流亡。”②遵循;遵守。《史记·殷本纪》:“不遵汤法。”《续资治通鉴·宋真宗天僖元年》:“旦为宰相,务遵法守度,重改作。”(旦:人名。重:慎重。)

    公:

    ①公正;公平。《吕氏春秋·去私》:“外举不避仇,内举不避亲,祈黄羊可谓公矣。”②公共的;公家的。陈亮《上孝宗皇帝第三书》:“二圣北狩之痛,盖国家之大耻而天下之公愤也。”③公然;公开地。贾谊《论积贮疏》:“残贼公行,莫之或止。”(残贼:害。)④公家,与“私”相对。《诗经·豳风· 七月》:“献豜于公。”⑤通“功”。功劳。《诗经·小雅·六月》:“薄伐玁狁,以奏肤公。”⑥古代五等爵的第一等。《孟子·万章下》:“天子一位,公一位,侯一位,伯一位,子、男同一位。”又为诸侯的通称。《礼记·丧服大记》:“公之丧,大夫俟练,士卒哭而归。”(练:丧服。)⑦古代朝廷官阶的第一级。《汉书·百官公卿表上》:“太师、太傅、太保,是为三公。”后泛指朝中职掌权者。李白《行路难》:“汉朝公卿忌贾生。”⑧对男子的敬称。《史记·陈涉世家》:“公等遇雨,皆以失期,失期当斩。”⑨旧称亲属中的尊长。1.称祖父。《吕氏春秋·异用》:“孔子之弟子从远方来者,孔子荷(hè)杖而问之曰:‘子之公不有恙乎?’搏杖而揖之,问曰:‘子之父母不有恙乎?’”(搏杖:扶杖。)2. 称父亲。《战国策·魏策一》:“将行,其子陈应止其公之行。”3.称丈夫之父。古乐府《古诗为焦仲卿妻作》:“奉事循公姥,进止敢自专?”(循:顺从。姥:婆婆。)⑩称雄性的禽兽。《齐民要术·作酱法》:“母蟹脐大,圆,竟服下,公蟹狭而长。”


  • ren sai cui yan yi ,chao yan ji zun gong 。

    “ren sai cui yan yi ,chao yan ji zun gong 。”shi gou chu chu :《he yao ling gong ku li shang shu 乂》;shi tang chao shi ren zhang jiu ling de zuo pin 。

    gui jian sui shu deng ,ping sheng qie xia feng 。yun ni shi yi jue ,shan hai na hai tong 。
    hu tan deng long zhe ,fan jiang diao he tong 。qin shi you ke tuo ,jian lv du cheng kong 。
    chou xi chang lun li ,xing yan mei fei gong 。ren sai cui yan yi ,chao yan ji zun gong 。
    zuo shan shen he ku ,yi ren ming bu rong 。tian wen xu bei dou ,ren shi ba na gong 。
    shang zai ji shang jiu ,xia liu mi gan zhong 。mo en bao guo shi ,tu yu wen xuan qiong 。

    【zhu shi 】:

    sai :

    ①sai kao ;xiang 。《lun yu ·wei zheng 》:“xue er bu sai ze wang 。”《xun zi ·quan xue 》:“wu chang zhong ri er sai yi ,bu ru xu yu zhi suo xue ye 。”②sai nian ;huai nian 。《shi jing ·bei feng ·quan shui 》:“mi (mǐ)ri bu sai 。”(mi :mo 。)li bai 《jing ye sai 》:“di tou sai gu xiang 。”③chou sai 。zhang hua 《li zhi shi 》:“ji shi sai qiu 。”(ji shi :dui nan zi de mei chen 。)④xin qing ;qing xu 。li yu 《yu mei ren 》:“qing shuang can xue sai nan ren 。”(qing shuang can xue :zhi bin fa yi bai 。)liu zong yuan 《deng liu zhou cheng lou 》:“hai tian chou sai zheng mang mang 。”⑤zhu ci 。ke yong yu gou shou huo gou zhong ,diao zheng yin jie 。《shi jing ·da ya ·sai ji 》:“sai ji da ren ,wen wang zhi mu 。”(ji :tong “zhai ”。zhuang jing 。da ren :ji tai ren 。wang ji zhi qi ,wen wang zhi mu 。)⑥yu qi ci ,a 。《shi jing ·zhou na ·han an 》:“na you qiao mu ,bu ke xiu sai 。”(qiao :gao da 。xiu :xiu xi 。)

    yan :

    mei yu ming 。《zhou li ·kao gong ji ·yu ren 》:“yan gui jiu cun 。”

    yi :

    ①fa biao yan lun 。《shi jing ·xiao ya ·bei shan 》:“huo chu ru feng yi 。”(feng :tong “feng ”。)②shang yi ;tao lun 。《han fei zi ·na mian 》:“qun chen wei shi yan ,bu gan yi shi 。”(shi :ci 。)③yi lun ;ping lun 。《zuo chuan ·xiang gong san shi yi nian 》:“yi yi zhi zheng zhi shan fou (pǐ)。”(fou :e 。)④jian yi ;zhu zhang 。《shi ji ·li si lie chuan 》:“shi huang ke ji yi 。”(ke :tong yi 。)⑤wen ti de yi chong 。shi shang gei huang di yi lun de shi de zou biao 。yong yi lun shi shui li huo chen shu yi jian 。liu xie 《wen xin diao long ·yi dui 》:“shi shi yun dang ,ke wei da yi ti yi 。”(da :fu ge 。)

    chao :

    (yi )①chao jian 。《li ji ·nei ze 》:“mei shuang er chao 。”②bai fang 。《shi ji ·si ma xiang ru lie chuan 》:“lin qiong (qióng)ling miao wei gong jing ,ri wang chao xiang ru 。”(lin qiong :de ming 。ling :xian ling 。miao :zha 。)③chao ting 。《shi jing ·ji feng ·ji ming 》:“ji ji ming yi ,chao ji ying yi 。”④chao dai 。du fu 《zhu jiang 》:“han chao ling mu dui na shan 。”⑤zheng shi 。《xi jing za ji 》juan yi :“shang (han wu di )shi fu ci qiu yi ting chao 。”(fu :chuan 。)⑥guan fu da tang 。《hou han shu ·liu chong chuan 》:“shan gu bi sheng ,wei chang shi jun chao 。”⑦jie ci 。mian dui ;xiang 。[chao ge ]gu de ming 。zai jin he na sheng 。shang chao ceng zai zhe li jian dou 。 (er )zhāo ①zao chen 。《shi jing ·xiao ya ·bei shan 》:“xie xie shi zi ,chao xi cong shi 。”②ri ;tian 。bai ju yi 《chang hen ge 》:“tian sheng li zhi nan zi qi ,yi chao shua zai jun wang ce 。”

    yan :

    ①zhe bi ;fu gai 。《meng zi ·li lou xia 》:“xi zi meng bu jie ,ze ren jie yan bi er guo zhi 。”②guan bi ;ge shang 。wang jia 《she ri 》:“tun shan ji qi ban yan fei 。”③ni cang 。《zuo chuan ·wen gong shi ba nian 》:“hui ze wei zei ,yan zei wei cang (zāng)。”(hui :hui huai li fa 。cang :tong “”。 wo zhu 。)④xi ji 。《san guo zhi ·wei zhi ·ji wang fang chuan 》:“zheng na jiang wang chang (chǎng)du jiang ,yan gong wu ,po zhi 。”⑤chao guo 。li bai 《meng you tian lao yin liu bie 》:“shi ba wu yue yan chi cheng 。”(chi cheng :shan ming 。)[yan hu ]1.yan gai ;bao bi 。gui you guang 《yu ceng sheng wu can zheng shu 》:“pu fei gan yuan jiu shi ,qiu men xia you suo yan hu ye 。”(yuan :ping jie 。men xia :dui chang guan de jing chen 。)2.bao hu ;bi hu 。ji jun xiang 《zhao shi gu er 》di yi she :“zhao cheng ying jiang ta yan hu 。”

    ji :

    (yi )①ji si ;gong feng gui shen 。《meng zi ·mo zhang shang 》:“shi zhi zhu ji er bai shen xiang zhi ,shi tian shou zhi 。”《lun yu ·ba yi 》:“ji shen ru shen zai 。”②ji dian 。dui si zhe ju hang dao nian de yi shi 。han yu 《ji shi er lang wen 》:“jin wu shi jian zhong ji ru ,diao ru zhi gu yu ru zhi ru mu 。”(diao ru zhi gu :wei fu ni de wei gu 。)③sha 。《lv shi chun qiu ·meng qiu 》:“ying nai ji diao 。”《li ji ·yue ling 》:“chai nai ji shou lu qin 。”(er )zhài xing 。

    zun :

    ①shun zhao ;yan zhao 。《chu ci ·jiu zhang ·ai ying 》:“zun jiang xia yi liu wang 。”②zun xun ;zun shou 。《shi ji ·yan ben ji 》:“bu zun shang fa 。”《xu zi zhi tong jian ·song zhen zong tian xi yuan nian 》:“dan wei zai xiang ,wu zun fa shou du ,chong gai zuo 。”(dan :ren ming 。chong :shen chong 。)

    gong :

    ①gong zheng ;gong ping 。《lv shi chun qiu ·qu si 》:“wai ju bu bi chou ,nei ju bu bi qin ,qi huang yang ke wei gong yi 。”②gong gong de ;gong jia de 。chen liang 《shang xiao zong huang di di san shu 》:“er sheng bei shou zhi tong ,gai guo jia zhi da chi er tian xia zhi gong fen ye 。”③gong ran ;gong kai de 。gu yi 《lun ji zhu shu 》:“can zei gong hang ,mo zhi huo zhi 。”(can zei :hai 。)④gong jia ,yu “si ”xiang dui 。《shi jing ·bin feng · qi yue 》:“suo jian yu gong 。”⑤tong “gong ”。gong lao 。《shi jing ·xiao ya ·liu yue 》:“bao fa xian yun ,yi zou fu gong 。”⑥gu dai wu deng jue de di yi deng 。《meng zi ·mo zhang xia 》:“tian zi yi wei ,gong yi wei ,hou yi wei ,bai yi wei ,zi 、nan tong yi wei 。”you wei zhu hou de tong chen 。《li ji ·sang fu da ji 》:“gong zhi sang ,da fu qi lian ,shi cu ku er gui 。”(lian :sang fu 。)⑦gu dai chao ting guan jie de di yi ji 。《han shu ·bai guan gong qing biao shang 》:“tai shi 、tai fu 、tai bao ,shi wei san gong 。”hou fan zhi chao zhong zhi zhang quan zhe 。li bai 《hang lu nan 》:“han chao gong qing ji gu sheng 。”⑧dui nan zi de jing chen 。《shi ji ·chen she shi jia 》:“gong deng yu yu ,jie yi shi ji ,shi ji dang zhan 。”⑨jiu chen qin shu zhong de zun chang 。1.chen zu fu 。《lv shi chun qiu ·yi yong 》:“kong zi zhi di zi cong yuan fang lai zhe ,kong zi he (hè)zhang er wen zhi yue :‘zi zhi gong bu you yang hu ?’bo zhang er yi zhi ,wen yue :‘zi zhi fu mu bu you yang hu ?’”(bo zhang :fu zhang 。)2. chen fu qin 。《zhan guo ce ·wei ce yi 》:“jiang hang ,ji zi chen ying zhi ji gong zhi hang 。”3.chen zhang fu zhi fu 。gu le fu 《gu shi wei jiao zhong qing qi zuo 》:“feng shi xun gong lao ,jin zhi gan zi zhuan ?”(xun :shun cong 。lao :po po 。)⑩chen xiong xing de qin shou 。《ji min yao shu ·zuo jiang fa 》:“mu xie qi da ,yuan ,jing fu xia ,gong xie xia er chang 。”