• 繁体
  • 简体
  • 拼音

  • 客淚堪斑竹,離亭欲贈荃。

    “客淚堪斑竹,離亭欲贈荃。”詩句出處:《伯奴邊見歸田賦因投趙侍禦》;是唐朝詩人張說的作品。

    爾傢嘆窮鳥,吾族賦歸田。莫道榮枯異,同嗟世網牽。
    黃陵浮汨渚,青草會湘川。去國逾三歲,茲山老二年。
    寒鴞鳴舍下,昏虎臥籬前。客淚堪斑竹,離亭欲贈荃。
    放言久無次,觸興感成篇。

    【註釋】:

    客:

    ①賓客;外來人。李斯《諫逐客書》:“臣聞吏議逐客,竊以為過矣。”《詩經·商頌·那》:“我有嘉客,亦不夷懌(yì)。”(夷懌:喜悅。)②門客;食客。《史記·孟嘗君列傳》:“馮驩聞孟嘗君好客。”《戰國策·齊策四》:“孟嘗君出記,問門下諸客。”③旅客。李商隱《滯雨》:“滯雨長安夜,殘燈獨客愁。”④客商。盧綸《晚次鄂州》:“估客晝眠知浪靜,舟人夜語覺潮生。”⑤旅居;寄居。杜甫《去蜀》:“五載客蜀郡,一年居梓州。”⑥為某種目的而奔走活動的人。《後漢書·馬援傳》:“吳王好劍客。”《周易·系辭下》:“重門擊柝(tuò),以禦暴客。”(柝:打更用的梆子。)

    堪:

    ①承受得起。《左傳·隱公元年》:“今京不度,非制也。君將不堪。”《後漢書·朱俊傳》:“副相國,非臣所堪也。”嵇康《與山巨源絕交書》:“吾直性狹中,多所不堪,偶與足下相知耳。”(狹中:心地狹窄。)②可以;能夠。《尚書·多方》:“惟爾多方,罔堪顧之。”陸遊《書憤》:“出師一表真名世,千載誰堪伯仲間?”(誰堪伯仲:伯仲,比喻不相上下。即誰能夠相比。)

    斑:

    ①雜色花紋或斑點。劉基《苦齋記》:“其中多斑文小魚,狀如吹沙,味苦而微辛。”②指花白。杜甫《涪江泛舟送韋班歸京》:“天涯故人少,更益鬢毛斑。”

    竹:

    ①竹子。《詩經·衛風·淇奧(yù)》:“瞻彼淇奧,綠竹青青。”(瞻:視。淇:水名。奧:隈隅。)劉義慶《世說新語·任誕》:“七人常集於竹林之下。”②古代八音之一,簫笛之類的竹制樂器。③竹簡,古代用來寫字的竹片。《鹽鐵論·利議》:“抱枯竹,守空言。”

    離:

    (一)①離開;離別。《呂氏春秋·誣徒》:“離則不能合,合則弗能離。”賀知章《回鄉偶書二首》之一:“少小離傢老大回,鄉音無改鬢毛衰(cuī)。”(衰:疏落。)②背離;違背。《隋書·楊素傳》:“民怨神怒,眾叛親離。”《商君書·畫策》:“失法離令。”③離間;叛離。《史記· 李斯列傳》:“(秦王)陰遣謀士齎(jī)持金玉以遊說諸侯……離其君臣之計,秦王乃使良將隨其後。”(齎:攜帶。)《孫子·計》:“親而離之。”④經歷。《史記·蘇秦列傳》:“我離兩周而觸鄭,五日而國舉。”⑤八卦之一。代表火。⑥通“罹”。遭受;遭遇。《詩經·邶風·新臺》:“魚網之設,鴻則離之。”(鴻:野鴨。)⑦分析。《禮記·學紀》:“一年視離經辨志。” (二)lǐ[離跂]用力的樣子。《莊子·在宥》:“而儒、墨乃始離跂攘臂乎桎梏之間。” (三)lì 通“麗”。依附。《漢書·揚雄傳下》:“丁傅、董賢用事,諸附離者,或起傢至二千石。”

    亭:

    ①設在道旁供人停留食宿的處所。《世說新語·雅量》:“送故吏數人,投錢唐亭住。”柳永《雨霖鈴》:“寒蟬淒切,對長亭晚,驟雨初歇。”②古代設在邊塞供守望用的崗亭。《墨子·雜守》:“其甚害者,為築三亭。”《漢書·匈奴傳上》:“(單於)見畜佈野而無人牧者,怪之,乃攻亭。”③有頂無墻供入休息的亭子,多設在路旁或風景區、園林中。蘇軾《喜雨亭記》:“亭以雨名,志喜也。”(志:記。)④秦、漢時的基層行政單位。《漢書· 百官公卿表上》:“大率(shuài)十裡一亭,亭有長。十亭一鄉。”(大率:大略。)⑤直;正。《齊民要術·養牛馬驢騾》:“亭行六百裡。”⑥調和。《淮南子·原道》:“味者,甘立而五味亭矣。”⑦養育。張九齡《奉和聖制喜雨》:“艱我稼穡,載育載亭。”(載:則。)

    欲:

    ①欲望;願望。又作“慾”。《孟子·離婁下》:“從(縱)耳目之欲。”《孫子兵法·謀攻》:“上下同欲者勝。”②想要。《左傳·隱公元年》:“愛共叔段,欲立之。”《論語·顏淵》:“己所不欲,勿施於人。”③需要。《齊民要術·耕田》:“凡秋耕欲深,春夏欲淺。”④副詞。將要;快要。杜甫《聞官軍收河南河北》:“卻看妻子愁何在,漫卷詩書喜欲狂。”⑤情欲;貪欲。劉伶《酒德頌》:“不覺寒暑之切肌,利欲之感情。”

    贈:

    ①贈送;送給。《詩經·鄭風·女曰雞鳴》:“知子之來之,雜佩以贈之。”(子:你。)②驅除;送走。《周禮·春官·占夢》:“以贈惡夢。”③賜死者以官爵或榮譽稱號。《三國志·吳書·吳主傳》:“步夫人卒,追贈皇後。”

    荃:

    ①香草名。即昌蒲。屈原《離騷》:“荃蕙化而為茅。”②比喻君王。屈原《離騷》:“荃不察餘之中情兮,反信讒而齌怒。”③通“筌”。捕魚的器具,用竹編成。《莊子·外物》:“荃者所以在魚,得魚而忘荃。”


  • 客泪堪斑竹,离亭欲赠荃。

    “客泪堪斑竹,离亭欲赠荃。”诗句出处:《伯奴边见归田赋因投赵侍御》;是唐朝诗人张说的作品。

    尔家叹穷鸟,吾族赋归田。莫道荣枯异,同嗟世网牵。
    黄陵浮汨渚,青草会湘川。去国逾三岁,兹山老二年。
    寒鸮鸣舍下,昏虎卧篱前。客泪堪斑竹,离亭欲赠荃。
    放言久无次,触兴感成篇。

    【注释】:

    客:

    ①宾客;外来人。李斯《谏逐客书》:“臣闻吏议逐客,窃以为过矣。”《诗经·商颂·那》:“我有嘉客,亦不夷怿(yì)。”(夷怿:喜悦。)②门客;食客。《史记·孟尝君列传》:“冯驩闻孟尝君好客。”《战国策·齐策四》:“孟尝君出记,问门下诸客。”③旅客。李商隐《滞雨》:“滞雨长安夜,残灯独客愁。”④客商。卢纶《晚次鄂州》:“估客昼眠知浪静,舟人夜语觉潮生。”⑤旅居;寄居。杜甫《去蜀》:“五载客蜀郡,一年居梓州。”⑥为某种目的而奔走活动的人。《后汉书·马援传》:“吴王好剑客。”《周易·系辞下》:“重门击柝(tuò),以御暴客。”(柝:打更用的梆子。)

    堪:

    ①承受得起。《左传·隐公元年》:“今京不度,非制也。君将不堪。”《后汉书·朱俊传》:“副相国,非臣所堪也。”嵇康《与山巨源绝交书》:“吾直性狭中,多所不堪,偶与足下相知耳。”(狭中:心地狭窄。)②可以;能够。《尚书·多方》:“惟尔多方,罔堪顾之。”陆游《书愤》:“出师一表真名世,千载谁堪伯仲间?”(谁堪伯仲:伯仲,比喻不相上下。即谁能够相比。)

    斑:

    ①杂色花纹或斑点。刘基《苦斋记》:“其中多斑文小鱼,状如吹沙,味苦而微辛。”②指花白。杜甫《涪江泛舟送韦班归京》:“天涯故人少,更益鬓毛斑。”

    竹:

    ①竹子。《诗经·卫风·淇奥(yù)》:“瞻彼淇奥,绿竹青青。”(瞻:视。淇:水名。奥:隈隅。)刘义庆《世说新语·任诞》:“七人常集于竹林之下。”②古代八音之一,箫笛之类的竹制乐器。③竹简,古代用来写字的竹片。《盐铁论·利议》:“抱枯竹,守空言。”

    离:

    (一)①离开;离别。《吕氏春秋·诬徒》:“离则不能合,合则弗能离。”贺知章《回乡偶书二首》之一:“少小离家老大回,乡音无改鬓毛衰(cuī)。”(衰:疏落。)②背离;违背。《隋书·杨素传》:“民怨神怒,众叛亲离。”《商君书·画策》:“失法离令。”③离间;叛离。《史记· 李斯列传》:“(秦王)阴遣谋士赍(jī)持金玉以游说诸侯……离其君臣之计,秦王乃使良将随其后。”(赍:携带。)《孙子·计》:“亲而离之。”④经历。《史记·苏秦列传》:“我离两周而触郑,五日而国举。”⑤八卦之一。代表火。⑥通“罹”。遭受;遭遇。《诗经·邶风·新台》:“鱼网之设,鸿则离之。”(鸿:野鸭。)⑦分析。《礼记·学纪》:“一年视离经辨志。” (二)lǐ[离跂]用力的样子。《庄子·在宥》:“而儒、墨乃始离跂攘臂乎桎梏之间。” (三)lì 通“丽”。依附。《汉书·扬雄传下》:“丁傅、董贤用事,诸附离者,或起家至二千石。”

    亭:

    ①设在道旁供人停留食宿的处所。《世说新语·雅量》:“送故吏数人,投钱唐亭住。”柳永《雨霖铃》:“寒蝉凄切,对长亭晚,骤雨初歇。”②古代设在边塞供守望用的岗亭。《墨子·杂守》:“其甚害者,为筑三亭。”《汉书·匈奴传上》:“(单于)见畜布野而无人牧者,怪之,乃攻亭。”③有顶无墙供入休息的亭子,多设在路旁或风景区、园林中。苏轼《喜雨亭记》:“亭以雨名,志喜也。”(志:记。)④秦、汉时的基层行政单位。《汉书· 百官公卿表上》:“大率(shuài)十里一亭,亭有长。十亭一乡。”(大率:大略。)⑤直;正。《齐民要术·养牛马驴骡》:“亭行六百里。”⑥调和。《淮南子·原道》:“味者,甘立而五味亭矣。”⑦养育。张九龄《奉和圣制喜雨》:“艰我稼穑,载育载亭。”(载:则。)

    欲:

    ①欲望;愿望。又作“慾”。《孟子·离娄下》:“从(纵)耳目之欲。”《孙子兵法·谋攻》:“上下同欲者胜。”②想要。《左传·隐公元年》:“爱共叔段,欲立之。”《论语·颜渊》:“己所不欲,勿施于人。”③需要。《齐民要术·耕田》:“凡秋耕欲深,春夏欲浅。”④副词。将要;快要。杜甫《闻官军收河南河北》:“却看妻子愁何在,漫卷诗书喜欲狂。”⑤情欲;贪欲。刘伶《酒德颂》:“不觉寒暑之切肌,利欲之感情。”

    赠:

    ①赠送;送给。《诗经·郑风·女曰鸡鸣》:“知子之来之,杂佩以赠之。”(子:你。)②驱除;送走。《周礼·春官·占梦》:“以赠恶梦。”③赐死者以官爵或荣誉称号。《三国志·吴书·吴主传》:“步夫人卒,追赠皇后。”

    荃:

    ①香草名。即昌蒲。屈原《离骚》:“荃蕙化而为茅。”②比喻君王。屈原《离骚》:“荃不察余之中情兮,反信谗而齌怒。”③通“筌”。捕鱼的器具,用竹编成。《庄子·外物》:“荃者所以在鱼,得鱼而忘荃。”


  • ke lei kan ban zhu ,li ting yu zeng quan 。

    “ke lei kan ban zhu ,li ting yu zeng quan 。”shi gou chu chu :《bai nu bian jian gui tian fu yin tou zhao shi yu 》;shi tang chao shi ren zhang shui de zuo pin 。

    er jia tan qiong diao ,wu zu fu gui tian 。mo dao rong ku yi ,tong jie shi wang qian 。
    huang ling fu mi zhu ,qing cao hui xiang chuan 。qu guo yu san sui ,ci shan lao er nian 。
    han xiao ming she xia ,hun hu wo li qian 。ke lei kan ban zhu ,li ting yu zeng quan 。
    fang yan jiu mo ci ,chu xing gan cheng pian 。

    【zhu shi 】:

    ke :

    ①bin ke ;wai lai ren 。li si 《jian zhu ke shu 》:“chen wen li yi zhu ke ,qie yi wei guo yi 。”《shi jing ·shang song ·na 》:“wo you jia ke ,yi bu yi yi (yì)。”(yi yi :xi yue 。)②men ke ;shi ke 。《shi ji ·meng chang jun lie chuan 》:“feng huan wen meng chang jun hao ke 。”《zhan guo ce ·ji ce si 》:“meng chang jun chu ji ,wen men xia zhu ke 。”③lv ke 。li shang yin 《zhi yu 》:“zhi yu chang an ye ,can deng du ke chou 。”④ke shang 。lu guan 《wan ci e zhou 》:“gu ke zhou mian zhi lang jing ,zhou ren ye yu jiao chao sheng 。”⑤lv ju ;ji ju 。du fu 《qu shu 》:“wu zai ke shu jun ,yi nian ju zi zhou 。”⑥wei mou chong mu de er ben zou huo dong de ren 。《hou han shu ·ma yuan chuan 》:“wu wang hao jian ke 。”《zhou yi ·ji ci xia 》:“chong men ji tuo (tuò),yi yu bao ke 。”(tuo :da geng yong de bang zi 。)

    kan :

    ①cheng shou de qi 。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“jin jing bu du ,fei zhi ye 。jun jiang bu kan 。”《hou han shu ·zhu jun chuan 》:“fu xiang guo ,fei chen suo kan ye 。”ji kang 《yu shan ju yuan jue jiao shu 》:“wu zhi xing xia zhong ,duo suo bu kan ,ou yu zu xia xiang zhi er 。”(xia zhong :xin de xia zhai 。)②ke yi ;neng gou 。《shang shu ·duo fang 》:“wei er duo fang ,wang kan gu zhi 。”liu you 《shu fen 》:“chu shi yi biao zhen ming shi ,qian zai shei kan bai zhong jian ?”(shei kan bai zhong :bai zhong ,bi yu bu xiang shang xia 。ji shei neng gou xiang bi 。)

    ban :

    ①za se hua wen huo ban dian 。liu ji 《ku zhai ji 》:“ji zhong duo ban wen xiao yu ,zhuang ru chui sha ,wei ku er wei xin 。”②zhi hua bai 。du fu 《fu jiang fan zhou song wei ban gui jing 》:“tian ya gu ren shao ,geng yi bin mao ban 。”

    zhu :

    ①zhu zi 。《shi jing ·wei feng ·qi ao (yù)》:“zhan bi qi ao ,lu zhu qing qing 。”(zhan :shi 。qi :shui ming 。ao :wei yu 。)liu yi qing 《shi shui xin yu ·ren dan 》:“qi ren chang ji yu zhu lin zhi xia 。”②gu dai ba yin zhi yi ,xiao di zhi lei de zhu zhi le qi 。③zhu jian ,gu dai yong lai xie zi de zhu pian 。《yan tie lun ·li yi 》:“bao ku zhu ,shou kong yan 。”

    li :

    (yi )①li kai ;li bie 。《lv shi chun qiu ·wu tu 》:“li ze bu neng ge ,ge ze fu neng li 。”he zhi zhang 《hui xiang ou shu er shou 》zhi yi :“shao xiao li jia lao da hui ,xiang yin mo gai bin mao cui (cuī)。”(cui :shu la 。)②bei li ;wei bei 。《sui shu ·yang su chuan 》:“min yuan shen nu ,zhong pan qin li 。”《shang jun shu ·hua ce 》:“shi fa li ling 。”③li jian ;pan li 。《shi ji · li si lie chuan 》:“(qin wang )yin qian mou shi ji (jī)chi jin yu yi you shui zhu hou ……li ji jun chen zhi ji ,qin wang nai shi liang jiang sui ji hou 。”(ji :xie dai 。)《sun zi ·ji 》:“qin er li zhi 。”④jing li 。《shi ji ·su qin lie chuan 》:“wo li liang zhou er chu zheng ,wu ri er guo ju 。”⑤ba gua zhi yi 。dai biao huo 。⑥tong “li ”。zao shou ;zao yu 。《shi jing ·bei feng ·xin tai 》:“yu wang zhi she ,hong ze li zhi 。”(hong :ye ya 。)⑦fen xi 。《li ji ·xue ji 》:“yi nian shi li jing bian zhi 。” (er )lǐ[li qi ]yong li de yang zi 。《zhuang zi ·zai you 》:“er ru 、mo nai shi li qi rang bei hu zhi gu zhi jian 。” (san )lì tong “li ”。yi fu 。《han shu ·yang xiong chuan xia 》:“ding fu 、dong xian yong shi ,zhu fu li zhe ,huo qi jia zhi er qian dan 。”

    ting :

    ①she zai dao pang gong ren ting liu shi su de chu suo 。《shi shui xin yu ·ya liang 》:“song gu li shu ren ,tou qian tang ting zhu 。”liu yong 《yu lin ling 》:“han chan qi qie ,dui chang ting wan ,zhou yu chu xie 。”②gu dai she zai bian sai gong shou wang yong de gang ting 。《mo zi ·za shou 》:“ji shen hai zhe ,wei zhu san ting 。”《han shu ·xiong nu chuan shang 》:“(chan yu )jian chu bu ye er mo ren mu zhe ,guai zhi ,nai gong ting 。”③you ding mo qiang gong ru xiu xi de ting zi ,duo she zai lu pang huo feng jing ou 、yuan lin zhong 。su shi 《xi yu ting ji 》:“ting yi yu ming ,zhi xi ye 。”(zhi :ji 。)④qin 、han shi de ji ceng hang zheng chan wei 。《han shu · bai guan gong qing biao shang 》:“da lv (shuài)shi li yi ting ,ting you chang 。shi ting yi xiang 。”(da lv :da lve 。)⑤zhi ;zheng 。《ji min yao shu ·yang niu ma lv luo 》:“ting hang liu bai li 。”⑥diao he 。《huai na zi ·yuan dao 》:“wei zhe ,gan li er wu wei ting yi 。”⑦yang yo 。zhang jiu ling 《feng he sheng zhi xi yu 》:“jian wo jia se ,zai yo zai ting 。”(zai :ze 。)

    yu :

    ①yu wang ;yuan wang 。you zuo “慾”。《meng zi ·li lou xia 》:“cong (zong )er mu zhi yu 。”《sun zi bing fa ·mou gong 》:“shang xia tong yu zhe sheng 。”②xiang yao 。《zuo chuan ·yin gong yuan nian 》:“ai gong shu duan ,yu li zhi 。”《lun yu ·yan yuan 》:“ji suo bu yu ,wu shi yu ren 。”③xu yao 。《ji min yao shu ·geng tian 》:“fan qiu geng yu shen ,chun xia yu jian 。”④fu ci 。jiang yao ;kuai yao 。du fu 《wen guan jun shou he na he bei 》:“que kan qi zi chou he zai ,man juan shi shu xi yu kuang 。”⑤qing yu ;tan yu 。liu ling 《jiu de song 》:“bu jiao han shu zhi qie ji ,li yu zhi gan qing 。”

    zeng :

    ①zeng song ;song gei 。《shi jing ·zheng feng ·nv yue ji ming 》:“zhi zi zhi lai zhi ,za pei yi zeng zhi 。”(zi :ni 。)②qu chu ;song zou 。《zhou li ·chun guan ·zhan meng 》:“yi zeng e meng 。”③ci si zhe yi guan jue huo rong yu chen hao 。《san guo zhi ·wu shu ·wu zhu chuan 》:“bu fu ren cu ,zhui zeng huang hou 。”

    quan :

    ①xiang cao ming 。ji chang pu 。qu yuan 《li sao 》:“quan hui hua er wei mao 。”②bi yu jun wang 。qu yuan 《li sao 》:“quan bu cha yu zhi zhong qing xi ,fan xin chan er ji nu 。”③tong “quan ”。bu yu de qi ju ,yong zhu bian cheng 。《zhuang zi ·wai wu 》:“quan zhe suo yi zai yu ,de yu er wang quan 。”